94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1....

21
วัตถุประสงค์ของการเรียนบทที6 เพื่อให้นักศึกษาได้ทราบถึง เครื่องมือและเครื่องทุ ่นแรงต่างๆ ที่ใช้ในการเกษตร หลักใน การเลือกเครื่องมือและการทาเครื่องมือบางชนิด การเก็บรักษาเครื่องมือ วิวัฒนาการของ เทคโนโลยีเกษตรกรรม การผลิตแก๊สชีวภาพจากปศุสัตว์ เครื่องอบข้าวและตู้อบเย็นด้วยพลังงาน แสงอาทิตย์และการให้น าแบบหยด สรุปบทเรียนบทที6 เครื่องมือ เครื่องทุ ่นแรงและเทคโนโลยีที่ใช้ในการเกษตร เครื่องมือและเครื่องทุ ่นแรงที่ใช้ในการเกษตร หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์หรือสร้างขึ ้นเพื่อใช้ผ่อนแรงในการทาการเกษตร และทาให้เกิดความสะดวก รวดเร็วขึ ้น ประโยชน์เครื่องมือและเครื่องทุ ่นแรง 1. ประหยัดแรง เวลา และค่าใช้จ่าย 2. ทางานได้มากและรวดเร็วขึ ้น 3. ใช้แทนแรงงานคนได้ดีกว่า ประโยชน์ของเครื่องมือเกษตร เครื่องมือเกษตรมีมากมายหลายชนิดตามแต่ประเภทของงานเกษตร เช่น เครื่องมือสาหรับ งานทางพืช เครื่องมือสาหรับการเลี ้ยงสัตว์ การเลี ้ยงปลา เครื่องมืออนุรักษ์ดินและน า เครื่องจักรกล การเกษตร และอุปกรณ์การถนอมอาหารต่างๆ เครื่องมือเกษตรถ้าแบ่งเป็นตามต้นกาเนิดของ พลังงานจะแบ่งได้เป็น 5 – 6 อย่างคือ 1. เครื่องมือที่ใช้แรงงานคน - เครื่องมือกสิกรรม :เสียม จอบ พลั่ว คราด สองเขาขุด จอบสามง่าม พร้าหวด ฯลฯ - เครื่องมือบารุงรักษาพืช :เครื่องมือใส ่ปุ ๋ ย เครื่องพ่นยา บัว กรรไกร เลื่อยตัดกิ่งไม้ ช้อนส้อมพรวนดิน มีด พร้า ฯลฯ - เครื่องมือเก็บเกี่ยว :เคียว มีด จอบ ตะกร้อ กรรไกร แกระ ฯลฯ - เครื่องมือพิเศษ :รถตัดหญ้า เครื่องมือกะเทาะเมล็ด ฯลฯ 2. เครื่องมือที่ใช้แรงสัตว์ - ไถ คราด เครื่องพรวน - ลูกกลิ้ง และอุปกรณ์อื่นๆ

Transcript of 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1....

Page 1: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

94

วตถประสงคของการเรยนบทท 6 เพอใหนกศกษาไดทราบถง เครองมอและเครองทนแรงตางๆ ทใชในการเกษตร หลกในการเลอกเครองมอและการท าเครองมอบางชนด การเกบรกษาเครองมอ ววฒนาการของเทคโนโลยเกษตรกรรม การผลตแกสชวภาพจากปศสตว เครองอบขาวและตอบเยนดวยพลงงานแสงอาทตยและการใหน าแบบหยด

สรปบทเรยนบทท 6 เครองมอ เครองทนแรงและเทคโนโลยทใชในการเกษตร

เครองมอและเครองทนแรงทใชในการเกษตร หมายถง สงตางๆ ทมนษยประดษฐหรอสรางขนเพอใชผอนแรงในการท าการเกษตร และท าใหเกดความสะดวก รวดเรวขน ประโยชนเครองมอและเครองทนแรง

1. ประหยดแรง เวลา และคาใชจาย 2. ท างานไดมากและรวดเรวขน 3. ใชแทนแรงงานคนไดดกวา

ประโยชนของเครองมอเกษตร เครองมอเกษตรมมากมายหลายชนดตามแตประเภทของงานเกษตร เชน เครองมอส าหรบงานทางพช เครองมอส าหรบการเลยงสตว การเลยงปลา เครองมออนรกษดนและน า เครองจกรกลการเกษตร และอปกรณการถนอมอาหารตางๆ เครองมอเกษตรถาแบงเปนตามตนก าเนดของพลงงานจะแบงไดเปน 5 – 6 อยางคอ

1. เครองมอทใชแรงงานคน - เครองมอกสกรรม :เสยม จอบ พลว คราด สองเขาขด จอบสามงาม พราหวด ฯลฯ - เครองมอบ ารงรกษาพช :เครองมอใสปย เครองพนยา บว กรรไกร เลอยตดกงไม ชอนสอมพรวนดน มด พรา ฯลฯ - เครองมอเกบเกยว :เคยว มด จอบ ตะกรอ กรรไกร แกระ ฯลฯ - เครองมอพเศษ :รถตดหญา เครองมอกะเทาะเมลด ฯลฯ

2. เครองมอทใชแรงสตว - ไถ คราด เครองพรวน - ลกกลง และอปกรณอนๆ

Page 2: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

95

3. เครองมอทใชเครองจกรกล(เครองยนต) - เครองยนตขนาดเลก :เครองสบน า รถไถเดนตาม เครองกะเทาะเมลด เครองพนยา - เครองยนตขนาดใหญ :รถแทรกเตอร รถตนตะขาบ เครองบดอาหาร เครองผสม

อาหาร เครองนวดขาว เครองมอทใชเครองจกรกล จะตอพวงกบรถแทรกเตอรเพอท ากจกรรมตางๆ ในดานการเกษตร รถแทรกเตอรทใชในเมองไทย สวนใหญผลตจากตางประเทศ ทงในอาเซยนและยโรป ไดแก BSC Ford Claas John Deere Caterpillar Kubota Case IH Massey Ferguson Deutz– fahr New Holland Fendt Hinomoto Fiat Valtra

ขอพจารณากอนซอรถแทรกเตอร

1. พจารณาจ านวนทดนของตนเองหรอของกลม ควรมทดนอยางนอย 400 ไร หรอไมกตองรวาจะรบจางไถทไหนไดบางหลงจากไถของตนหมดแลว

2. ควรมความรพนฐานเกยวกบการใช การขบข และการบ ารงรกษา 3. ควรเปนรถทมคนนยมใชมาก กอนซอควรดคมอของรถยหอตางๆ เพอพจารณาขอด

ขอเสยของรถแตละชนด 4. พจารณาวาอะไหลของรถชนดนนมพรอมไหม และตวแทนจะท าการคาขายรถชนดน

อกนานเทาใด 5. พจารณาวาการบรการจากบรษทและตวแทนดหรอไมเพยงใด ถาหากวามสาขาและ

บรการอยในทองถนของเรากจะสะดวกด 6. พจารณาชนดของดนในไรนา กลาวคอ ถาเปนดนเหนยวกตองใชแรงมาสงขน ถาเปน

ดนรวนกใชแรงมาต าลง ถาเปนดนแขงกควรใชไถกระทะ แตถาเปนดนรวนดนทรายกควรใชไถหวหม 7. พจารณาวารถยหอไหนราคาประหยดกวากน 8. ควรเปนรถทมคนนยมใชมาก กอนซอควรดคมอของรถยหอตางๆ เพอพจารณาขอด

ขอเสยของรถแตละชนด

Page 3: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

96

9. พจารณาวาอะไหลของรถชนดนนมพรอมไหม และตวแทนจะท าการคาขายรถชนดนอกนานเทาใด

10. พจารณาวาการบรการจากบรษทและตวแทนดหรอไมเพยงใด ถาหากวามสาขาและบรการอยในทองถนของเรากจะสะดวกด

11. พจารณาชนดของดนในไรนา กลาวคอ ถาเปนดนเหนยวกตองใชแรงมาสงขน ถาเปนดนรวนกใชแรงมาต าลง ถาเปนดนแขงกควรใชไถกระทะ แตถาเปนดนรวนดนทรายกควรใชไถหวหม

12. พจารณาวารถยหอไหนราคาประหยดกวากน

รถแทรกเตอรลอยาง

ในอดต – ปจจบน เกษตรกรไทยยงน าเอาเครองสบน าและเครองจกรกลตางๆ มาประยกตใชในไรนาของตน เชน รถอแตน รถแทรกเตอรด านา รถแทรกเตอรหวานเมลดพช รถแทรกเตอรเกบเกยว เครองพนยา ฯลฯ 4. เครองมอทใชแรงธรรมชาต - ระหดวดน า เครองสบน า เครองบดอาหาร - กงหนลม และกงหนน า

Page 4: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

97

5. เครองมอทใชไฟฟา (และมอเตอร) - เครองบดอาหาร เครองผสมอาหารสตว เครองหนหญา เครองถอนขนไก - เครองสบน า เครองเลอยไม เครองฟกไข 6. เครองมอชางเกษตรอนๆ เชน เครองมอชางไม ชางกอสราง ชางไฟฟา ชางประปา

ชางเชอม บดกร ชางรงวด ชลประทาน และเครองทนแรงตางๆ นอกจากนเครองมอเกษตรอาจจะจ าแนกออกไปตามลกษณะของงานทเครองมอเครองทนแรง

นนท า เชน 1. เครองทนแรงในการเตรยมดน เชน ไถ พรวน คราด จอบ สองเขาขด ฯลฯ

รถไถนาทผลตในประเทศไทย

2. เครองมอทนแรงในการชลประทาน เชน ระหดวดน า เครองสบน า ทอสงน า หวฉดน า บวรดน า ฯลฯ

Page 5: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

98

ทอสบน าพญานาค

ระหดวดน า

3. เครองมอทนแรงในการปลกพช เชน เครองหยอดเมลด เครองมอยกรองท าแถว เครองปลก

จอบ คราด ชอนพรวน ชอนขด เสยมขดหลม ฯลฯ 4. เครองมอทนแรงในการก าจดโรคพช เชน กระบอกฉดยา ถงพนยา ถงผสมยา และ

เครองพนยา 5. เครองมอทนแรงในการปราบและปองกนศตรพช เชน อปกรณฉดและพนยาชนดตางๆ 6. เครองมอทนแรงในการบ ารงดน เชน เครองมอเกบตวอยางดน จอบ พลว คราด เสยม

เครองมออนรกษดนและน า เครองมอหวานปย 7. เครองมอทนแรงในการเกบเกยว เชน เครองมอเกบเกยวขาว ขาวโพด เครองตดหญา

เคยวเกยวขาว แกระเกบขาว เปนตน 8. เครองมอทนแรงในการแปรสภาพ เชน เครองนวดขาว เครองกะเทาะเมลด เครองสขาว

เครองหนผก เครองบดตางๆ 9. เครองมอเครองจกรทใชในอตสาหกรรมการเกษตร เชน เครองสและกะเทาะเมลด

เครองบดอาหารสตว เครองโมแปง เครองมอถนอมอาหาร เครองบรรจกระปอง ฯลฯ

หลกการเลอกเครองมอและวธท าเครองมอบางชนด 1. เลอกเครองมอใหเหมาะสมกบสภาพของพนทและชนดของดน เชน ถาเปนดนเหนยว

ทแหงกควรใชสองเขาขดหรออเตอร จอบทใชกควรเปนชนดจอบขดซงมสนคอแขงแรง ถาจะพรวนดนหรอดายหญา กควรใชจอบถาก ซงมน าหนกเบาและหนาจอบตดตรง

2. เลอกใหเหมาะกบชนดของงาน เชน งานเตรยมดน หรองานปลกพช หรองานเลยงสตว ซงเครองมอและอปกรณยอมไมเหมอนกน

Page 6: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

99

3. ตองพจารณาความนยมของเครองมอนนๆ ทงนเพอความสะดวกในการเปลยนหาอะไหล และซอมแซมตางๆ

4. คณภาพและราคายตธรรม การซอเครองมอทมคณภาพด แมราคาจะสงสกนดกยงดกวาซอของถกๆ แตคณภาพเลวๆ

ในบางโอกาสเราอาจจะประหยดเงนลงไดโดยการท าเครองมอบางชนด หรอดดแปลงสงของ ทมอยแลว เปนเครองมอเกษตรได เชน

ก. ท าบวรดน าจากกระปองนม หรอกระปองโอวลตน โดยการใชตะปตวเลกๆ เจาะรทกนกระปอง แลวเอาไปตกน ารดกลาผกและตนไมออนๆ ไดด นอกจากนน กอาจจะใชปบน ามนกาดเจาะรทดานขางๆ หนง แลวตอทอท าเปนฝกบว จากนนกใชไมท ามอถอส าหรบหวและรดน าตนไม

ข. ท าเสยมขดดนจากทอแปปน า โดยการใชทอแปปน าขนาด 1 นวครงถง 2 นว ยาวประมาณ1 เมตร ผาทปลายดานหนงเพยงซกเดยว ผาใหลกประมาณ 20 – 25 เซนตเมตร แลวแผปลายออก จากนนจงใชฆอนตใหแบนโดยอาจจะเผาใหรอนแดงแลวตแผใหกางออกเปนลกษณะของเสยมขดดน

ค. ท าทตกขยะ ทตกอาหารสตว และทโกยมลสตวจากปบน ามนกาด โดยการเอาปบทมผนงหนาแขงแรงมาแลวตดเปนมมเฉยงกจะไดทตกหรอทโกยมลสตว 2 ใบ

ง. ท าคราดส าหรบพรวนดวยมอ ใชตะปขนาดใหญ (5 นว) ตอกบนแผนไม (1 นวครง คณ 3 นว) ซงตดใหยาวขนาด 6 นว โดยตอกตะปหางกนประมาณ 1 นว - 1 นวครง ตดหวตะปทงแลวท าดามส าหรบถอ ตกแตงใหสวยงามตามชอบ คราดนจะใชส าหรบพรวนดนไดด

จ. ท าทใหอาหารสตวจากยางรถยนตเกาๆ ใชมดทคมจมน าใหเปยก แลวผายางรถยนตออกเปน 2 ซก เทาๆ กน จะไดรางอาหารไกหรอสกร 2 อน

ฉ. ท าตะเกยงจากกระปองนมหรอขวดปากกวาง โดยใชสงกะสท าฝาปดและท าทอเลกๆ ใหอยตรงกลางส าหรบสอดไสตะเกยง ใชดายดบหรอผาเกาๆ ท าไสตะเกยง และใชน ามนกาดเปนเชอเพลง หลกการใชเครองมอเกษตร

1. เครองมอทมคมตองลบหรอปรบใหคมอยเสมอ 2. ตรวจตราแกไขและซอมแซมใหอยในสภาพดกอนจะใช ขณะทใชอย ถารสกวา

เครองมอผดปกตตองแกไขทนท 3. มอะไหลและถงเครองมอไวใหพรอม 4. ใชเครองมอใหถกกบงาน เชน ไมควรใชสวแทนไขควงหรอใชไขควงแทนสว 5. ไมทจะไสกบไมควรมทรายหรอตะปตดอย

Page 7: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

100

6. อยาประมาทขณะปฏบตงาน 7. ถารางกายออนเพลย หรองวงนอน ไมควรใชเครองจกรกลตางๆ 8. ควรแตงกายใหเหมาะสมและรดกม เชน อาจจะตองสวมหมวก สวมแวน ถงมอ

หนากาก ปองกนสารพษ และรองเทา ถงเทา เมอจะเดนพนยาปราบวชพช เปนตน 9. จอบและการใชจอบ

จอบเปนเครองมอหลกทจ าเปนส าหรบงานหลายชนด การเขาดามจอบเปนสงทส าคญมาก เพราะถาดามจอบหลวมและโยกคลอดจะท างานไมไดผล วธเขาดามจอบควรบากดามจอบใหเลกกวาคอจอบเลกนอย แลวจงหายางรถยนตเกาๆ หรอแผนหนงตดเปนแผนสเหลยมสอดใสระหวางดามกบคอจอบ จากนนจงใชลมอดใหแนน 9.1 ควรเลอกจอบใหเหมาะสม ถาจะขดดน พลกดนทมลกษณะแขง หรอมตอไมรากไม กควรใชจอบขด ถาตองการถากหญา ดายหญา หรอเกลยดน กควรใชจอบถาก ซงมลกษณะบอบบางและเบากวาจอบขด 9.2 จอบตองคมปานกลาง และเขาดามแนน 9.3 ในขณะขดดน ไมควรขยบเทาบอยๆ เพราะจะท าใหดนแนน ควรยนอยกบทและขดดนจนสดดามจอบ จงจะเปลยนทใหม 9.4 ควรขดดนขณะทดนมความชนพอด อาจขดดนไวเปนกอนโตๆ แลวตากดนใหแหง ตอไปใชหวจอบหรอสนจอบทบลงบนกอนดนใหดนแตก การเกลยดนใหเรยบควรใชดานขางส าหรบเกลย 9.5 เมอขดไปตดรากไม งดไมหลด ควรใชมอดงคอจอบแรงๆ หรอใชเทาถบใหตะแคงแลวดง อยาพยายามงดหรอดน เพราะดามจะหก 9.6 ตองหยดการใชจอบทนทเมอมคนมาขวางหรอยนอยหนาจอบ

Page 8: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

101

การเกบรกษาเครองมอ

1. ท าความสะอาดเครองมอเมอเลกใชงาน 2. ไมทงเครองมอตากแดดตากฝน 3. หาวธปองกนสนมโดยการทาดวยน ามนเครอง หรอจาระบ 4. หยอดน ามนเครอง หรอชโลมดวยจาระบหลงใชงาน 5. จดวางใหเปนระเบยบเรยบรอย ในกรณทมตเกบเครองมอ ควรใชสทาบนผนงตเปนรป

เครองมอนนๆ เพอจะไดทราบวาเครองมอแตละชนอยตรงไหน อะไรขาดหายไป 6. ท าบญชควบคมเครองมอและอปกรณตางๆ ควรท าบญชการยมไวทกครง แตถาท าได

ไมควรมการยมเครองมอ หรอใชกนหลายมอ

ววฒนาการของเทคโนโลย ววฒนาการ (Evaluation) หมายถง การพฒนาอยางมระบบตามธรรมชาต และตามผลกระทบของสงแวดลอมในสภาวะนนๆ ววฒนาการตองใชเวลา ไมมทางลด ตวแปรของววฒนาการคอสงแวดลอม ววฒนาการ (Evaluation)เปนกระบวนการเปลยนแปลงหรอคลคลายไปสสงทดขนหรอเจรญขน เปนการเปลยนแปลงในทางชววทยาจากสงท งายไปส สงทยงยากซบซอนมากขน การเปลยนแปลงนจะตองเปลยนในลกษณะคอยเปนคอยไปและตองใชเวลานาน ววฒนาการ เปนการพฒนาอยางมระบบ ซงจะเกดขนกตอเมอเผชญกบสภาวะวกฤต ท าใหตองมการปรบปรงเปลยนแปลงเพอท าใหดขน ซงมดวยกนหลายดาน เชน ววฒนาการของเทคโนโลย ววฒนาการของสงมชวต เทคโนโลย (Technology) เปนกระบวนการทางวทยาศาสตรทจดระบบของความร น าไปสการปฏบตและน าไปสการแกไขปญหา ววฒนาการเทคโนโลย ไดแก ดานการแพทย ดานเกษตรกรรม ดานวศวกรรม จะขอกลาวถงเฉพาะดานการเกษตร ดงน ววฒนาการเทคโนโลยเกษตรกรรม เทคโนโลยกบการพฒนาดานการเกษตร ใชเทคโนโลยในการเพมผลผลต ปรบปรงพนธ เปนตน เทคโนโลยมบทบาทในการพฒนาอยางมาก แตทงนการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาจะตองศกษาปจจยแวดลอมหลายดาน เชน ทรพยากรสงแวดลอม ความเสมอภาคในโอกาสและการ

Page 9: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

102

แขงขนทางเศรษฐกจและสงคม เพอใหเกดความผสมกลมกลนตอการพฒนาประเทศชาตและสวนอนๆ อกมาก ภมหลงการตงถนฐานและการเกษตร 1.กอนสมยสโขทย สวนใหญตงถนฐานอยบรเวณแมน า มการเพาะปลกและเลยงสตว ตอมามการคนพบวธถลงโลหะ แลวน าโลหะมาท าเปนเครองมอเกษตร เชน มด เสยม จอบ เปนตน ววฒนาการดานการปลกขาวนน มการคนพบขาวปาทเจยงส ประเทศจน และขยายสเอเชยอาคเนย สวนในประเทศไทยพบแกลบขาวทโนนนกทา จงหวดขอนแกน สวนขาวจาวพบมากในภาคอสาน และมการขยายการปลกกนทกภาค โดยเฉพาะภาคกลาง พบวา มการปลกมากเปนพเศษ 2.เทคโนโลยการเกษตรสมยสโขทย เทคโนโลยการเกษตรมการพฒนาอยางตอเนอง เปนเทคโนโลยทเกดจากภมปญญาชาวบาน ไดแก ระบบเหมองฝาย ซงมแกฝาย (นายฝาย) เปนหวหนาดแลระบบเหมองฝายทงหมด และผลของการใชระบบเหมองฝายตอสงคม ม 6 ประการคอ

- ท าใหเกดการตงถนฐานถาวร - มการขยายพนทท านาอยางกวางขวาง สามารถเลยงประชากรไดมาก จนกลายเปนเมอง

หลายๆ เมอง - ท าใหเกดความแตกตางระหวางชนชน และมการเชานาและพฒนาไปสระบบทาสสนไถ

เนองจากนาเชาลม ไมมเงนหรอขาวมาจายคาเชา เจาของนาเลยเอาผเชามาเปนทาส - เกดขอพพาทระหวางคนในชมชนและไมสามารถแกปญหาได รฐจงเขามามอ านาจ

เหนอชมชน - ระบบเหมองฝายมสวนท าใหรฐเขมแขงขนเนองจากมการจดระบบแรงงานทดมาก

ในอาณาจกรสโขทยมการสรางคลองชลประทานทยาวทสดในประเทศไทย เชอมศรสชนาลย– สโขทย – ก าแพงเพชร โดยน าน าจากแมน าปงใหไหลไปสเมองสโขทย และไดมการสรางคลองอนศาสนนทเชอมแมน าเจาพระยากบแมน าปาสก ถอวาเปนความส าเรจทางวศวกรรมชลประทานของไทยทยอดเยยมมาก 3.เทคโนโลยการเกษตรสมยอยธยา อยธยามสวนส าคญในการใชเทคโนโลยการเกษตรและมสวนส าคญทท าใหอาณาจกรอยธยามนคงและเขมแขงทางการเมอง ซงภาคกลางเปนทราบลมใชในการเพาะปลกทใหญทสด ในประเทศขณะนน ในทกปเกดปญหาน าลนตลงและชาวนาจงคดคนพนธขาวลอยทโตตามน า และ

Page 10: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

103

มการผลตขาวไดมากกวาสโขทยในขณะนน จนไดขนชอวาเปนอขาวอน าของประเทศในแถบเอเชยอาคเนย 4.เทคโนโลยการเกษตรสมยกรงธนบรถงกรงรตนโกสนทรตอนตน (พ.ศ.2310 – 2397) ลกษณะเดนของการผลตทางการเกษตรในชวงนคอ มการปลกพชเศรษฐกจ เชน ออย ยาสบ พรกไทย กาแฟ และผก โดยมการใชปยชวภาพในการปลกพช มการใชกฎหมายสงเสรมการบกเบกพนทใหม โดยการยกเวนอากรคานา 2 ป ซงประกาศใชตงแต พ.ศ.2291 และตอมาฉบบหลงเปนการบบใหเกษตรกรตองท านาทกป เพราะรฐเหนวาเกษตรกรไดอาศยทงน าฝนและน าทา ซงไมควรปลอยทงไวโดยเปลาประโยชน 5.เทคโนโลยการเกษตรหลงสนธสญญาเบารง ถงสนรชกาลท 5 การเปลยนแปลงทางการเกษตรคอมการทดลองใชเทคโนโลยการเกษตรสมยใหม ประเภทเครองจกรกลการเกษตรในประเทศไทยครงแรก ในสมย ร.5 สามารถสรปไดดงน

- กรรมสทธในทดน - ชาวนาถกขดรดมากเกนไป - ปจจยดานประชากรและโรคระบาด - ปจจยดานการขนสง - ปจจยดานการคา - นโยบายของรฐ เนองจากความตองการขาวจากตางประเทศสงขน จงพยายามน าเครองจกรกลมาใชในการ

ท านาและไรออยครงแรก พ.ศ.2423 กปตนฮก ชาวองกฤษ น ารถไถนามาใชในไรออยของเมองไทย พ.ศ.2448 หมอฮนสอดมเซน ไดใชเครองจกรไอน าไถนา บรษทกสกรสยาม ไดน าเครองยนตทใชน ามนเบนซนและปโตรเลยม

มาใชไถนา พ.ศ.2450 นายยว เกนเซน น ารถไถนามาทดลองใช พ.ศ.2504 – 2509 ชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1 มการขยายพนทปลก

ท าใหมการใชเครองมอทนแรงและเครองจกรกลทางการเกษตรมากยงขน ทงในการเตรยมดน หยอดเมลด ใสปย เกบเกยว เครองนวด สขาว สบน า ฯลฯ

พ.ศ.2546 กรมวชาการเกษตร ไดสนบสนนการออกแบบและพฒนาเครองมอ ทางการเกษตร ชวยใหอ านวยความสะดวก ประหยดคาใชจายใหกบ เกษตรกรในการเพาะปลกพชผล และมการศกษาในเรองเครองจกร

Page 11: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

104

เครองมอทางการเกษตรอยางจรงจง มการจดตงวศวกรรมการเกษตร เทคนคการเกษตร วชาเครองทนแรงในฟารม ชางเกษตร และความร ทเกยวของกบเรองนในมหาวทยาลย วทยาลย หนวยงานภาครฐ และ เอกชน

การน าเอาเครองจกรกลและเครองทนแรงมาใชในการเกษตร ควรมการพจารณาในดานเศรษฐกจ สงคม และดานอนๆ ดงน

1. ราคาของปจจย เกษตรกรตองพจารณาทางเลอกระหวางการใชแรงงานสตว แรงงานคน และเครองจกรกล วาทางเลอกใดจะไดประโยชนมากกวา

2. ระดบการใชเครองจกรกลมความสมพนธอยางใกลชด ความกาวหนาในระบบชลประทานและการเพาะปลกพชแบบมากกวาหนงชนด (Multiple Cropping หรอ Double Cropping) ระบบชลประทานทดท าใหสามารถควบคมระดบน าส าหรบการเพาะปลกพชไดอยางเหมาะสม การใชปยในการเพาะปลกมากขน

3. ขนาดของฟารมและรายไดเฉลยของเกษตรกร ความส าเรจในการน าเอาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการผลตทางการเกษตรจะมมากนอยแคไหนขนอยกบความสามารถในการรบความเสยงของเกษตรกร ซงเกษตรกรรายใหญ (มรายไดเฉลยสง) มกรบภาระการเสยงไดสง และสามารถเขาถงแหลงเงนไดงายกวาเกษตรกรรายเลก ฉะนนเกษตรกรรายใหญจงมแนวโนมในการน าเอาเครองจกรกลมาใชในการเพาะปลกมากกวาและรวดเรวกวาเกษตรกรรายเลก

4. ขนาดของการผลต เครองจกรกลหรอเครองทนแรงทถกผลตขนมามกมขนาดใหญและเหมาะส าหรบการผลตขนาดใหญมากกวา

5. สภาพแวดลอมทางธรรมชาต (Natural Environment) ในภมภาคตางๆ มความแตกตางกนในเรองสภาพของดน แหลงน า ปรมาณน าฝน ซงสงเหลานจะเปนตวก าหนดความตองการใชเครองจกรกล เชน ในภมภาคทมสภาพของดนแหงแลง แขง ยากตอการตระเตรยมหรอพรวนดนโดยอาศยเพยงแรงงานคนและสตว ฉะนนการใชรถแทรกเตอรชวยในขนตอนดงกลาว ท าใหการเพาะปลกเปนไปไดอยางรวดเรวและตามก าหนด หรอในภมภาคทมฝนตกชก ยอมมความตองการพลงงานเพมเตมทงจากรถแทรกเตอรและเครองสบน า เพอชวยในการระบายน าอยางรวดเรวหรอชวยในการปรบระดบน าใหเหมาะสมส าหรบการเพาะปลก

6. ตองการเพมผลผลตใหสงขน ประโยชนทเกษตรกรคาดหวงวาจะไดรบจากการใชเครองจกรกลในการผลต คอ ท าใหผลผลตเพมขน เพราะการใชเครองจกรกลท าใหเกษตรกรสามารถใชปจจยการผลตทมอย คอ ทดน แรงงาน ทน ไดอยางเตมทระยะเวลาในการท างานจงจะเรวขนสามารถน าเอาพชชนดใหมมาปลกได สามารถขยายพนทเพาะปลกได เพราะการใชเครองจกรกล

Page 12: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

105

ท าใหสามารถพรวนดนไดจ านวนมากขน รวมท งดนทไมสามารถไถพรวนไดดวยแรงสตว นอกจากนเครองจกรกลยงเปนปจจยโดยตรงท าใหเกดอาชพใหมๆ ขน ไดแก การผลตเครองจกรกล งานซอมแซมเครองจกรกล

7. ชวยลดตนทนการผลต การใชเครองจกรกลในการผลตท าใหตนทนในการผลตตอหนวยลดลงไดโดยท าใหผลผลตตอไรสงขนและลดตนทนเกยวกบแรงงาน แมวาในประเทศก าลงพฒนาจะมแรงงานอยจ านวนมากกตาม แตจะมชวงหนงทเกดความตองการแรงงานอยางมาก นนคอ ในชวงระยะเวลาการเพาะปลกและเกบเกยว ท าใหอตราคาจางในชวงนสงขน ดงนนเกษตรกรจ านวนมากจงหวงทจะใชเครองจกรกลท าการผลตแทนแรงงานเพอแกปญหาการขาดแคลนแรงงานในระยะน การลดจ านวนแรงงานทใชในการผลตลงเทากบเปนการประหยดการจดการดวย

8. การลดความเสยหายทเกดขนจากการเกบเกยว การใชเครองจกรกลในการผลตท าใหการเพาะปลกด าเนนไปอยางรวดเรว ซงเปนสงส าคญมากในการเกบเกยวเชนเดยวกบการเพาะปลกส าหรบพชผลสวนมาก การเกบเกยวมกตองมการกระท าในระยะเวลาอนจ ากด แตถาหากใน ภมประเทศใดเกดการขาดแคลนแรงงานหรอดนฟาอากาศไมด ยอมท าใหเกดความเสยหายได

9. เครองจกรกลสามารถท างานไดมากกวาการใชแรงงานคนและแรงงานสตว จากการศกษาพบวา รถแทรกเตอรสามารถท างานไดถง 20 ชวโมง ในขณะทแรงงานสตวท างานไดเพยง 5 – 6 ชวโมง ตอวน

การใชเครองจกรกลในการผลตโดยไมมการปรบปรงในดานอนๆ เชน การใชปย ระบบชลประทาน การดแลและก าจดวชพช ฯลฯ จะมผลท าใหผลผลตทงหมดและผลผลตตอหนวยเพมขนไมมากนก

การน าเอาเครองจกรกลมาใชในการผลตทางเกษตร เปนทยอมรบกนทวไปวาชวยเพมประสทธภาพในการผลตของเกษตรกร อยางไรกตาม ระดบการใชเครองจกรกลในทองทตางๆ หรอในเกษตรกรแตละคนยงมความแตกตางกน ซงมปจจยส าคญหลายประการทท าใหเกดความแตกตางดงกลาว เชน ประโยชนทจะไดรบจากการเอาเครองจกรมาใชในการผลต สภาพแวดลอม บรการตางๆ เกยวกบการใชเครองจกรกล การเพาะปลกดวยเมลดพนธทด รายไดของเกษตรกร ขนาดของฟารม

เทคโนโลยทใชในการเกษตร ในปจจบนนความเจรญกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดท าใหเทคนคและกระบวนการผลตทางการเกษตรเปลยนแปลงไปอยางมากเชนกน แตอยางไรกด งานชางเกษตร ขนพนฐานกยงเปนสงทจ าเปนส าหรบเกษตรกรและผทสนใจทางการเกษตรทกคน เพราะงานชางเกษตร สามารถทจะน ามาใชในชวตประจ าวนไดดดวย เชน งานชางไม ชางกอสราง งานชางบดกร

Page 13: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

106

ชางเชอมโลหะ ชางไฟฟา ชางเครองยนตเครองทนแรง งานชางรงวดและการชลประทาน เปนตน ยกตวอยางเชน งานชางบดกร ซงเรารกนวาในการบดกรจะตองมอปกรณ 3 – 4 อยางคอ หวแรงไฟฟาหรอหวแรงชนดเผา ตะกวบดกร และน าประสาน (Flux) ซงเรองนเปนเรองทส าคญทสดทเราจะตองเลอกชนดของโลหะใหเหมาะกบน าประสาน

ชนดของโลหะ น าประสานทควรใช ทองแดง ทองเหลอง ยางสน (Resin) ตะกว เทยนไข ยางสน เหลก เหลกเหนยว บอแรกซ(Borax) , แอมโมเนยคลอไรด หรอ

ซาลแอมโมเนยค(Sal Ammoniac) เหลกเคลอบสงกะส กรดเกลอทฆาแลว สงกะส กรดเกลอทฆาแลว อลมเนยม น าประสานพเศษ เชน กรดสเตยรค(Stearic)

ตวอยางอกเรองหนงทมประโยชนกคองานชางปนหรอชางกอสราง ซงสามารถน ามาใชในชวตประจ าวนได เชน การท ากระเบองคอนกรตหรอพนคอนกรต ซงใชสดสวนผสมดงนคอปนซเมนต 1 สวน ทราย 3 สวน เมอผสมใหเขากนดแลวกเทน าลงไปผสมใหพอเปยกๆ แลวเทลงในเบาหรอแบบตามตองการ ถาตองการใหผวกระเบองเปนมนกใชปนผสมน าพอใหเหนยวขนาดนมขน ทาหนาอกครง แลวปาดใหเรยบ ขณะปาดอาจโรยผงซเมนตลงไปอก จะท าใหผวใสเปนเงาขน หรอถาจะท ามานงคอนกรตไวใชเอง กใชปนซเมนต 1 สวน ทรายหยาบ 3 สวน ผสมน าใหพอดแลวเทลงในแบบ ถาจะท าหนาคอนกรตใหเปนสตางๆ กท าไดงาย เชน ถาตองการสครามออนกใชจนส (Copper Sulphate) หรอสแดงสนมกใชเหลกซลเฟต(Iron Sulphate) ละลายน าแลวเอาไปผสมกบปนซเมนต เตมน าพอควรใสกระบอกฉด แลวฉดลงบนหนาคอนกรตตามตองการ นอกจากนถาทานจะท าก าแพงคอนกรตกควรใชปนซเมนต 1 สวน ทรายหยาบ 2 สวน หน 4 สวนผสมกบน าใหเขากนด แลวเทลงใบแบบตามตองการ อยาลมวาการท าคอนกรตทกอยาง ถาพยายามพรมน าหรอใหความชนอยเสมอจะท าใหคอนกรตจบและยดตวกนดกวาคอนกรตทปลอยใหแหงเองในทแจง ในปจจบนนเทคโนโลยทางการเกษตรไดเจรญกาวหนาไปอยางมากทงทางพช สตว การชลประทานและอนๆ เชน ในทางพชกเทคนคการบงคบใหพชออกลกนอกฤดกาล การผลตแตงโมและองนทไมมเมลด การปราบแมลงโดยใชจลนทรย การปราบผกตบชวาโดยใชแมลง การฉดพนยา

Page 14: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

107

โดยทางเครองบน การใชเครองปลกและเครองเกบเกยวททนสมย การวดความชนในขาวเปลอกโดยใชเครองมออเลกทรอนกส การสขาว การบดและท าแปงขาวโพด การหบน ามนพช และการอบธญพชดวยพลงงานแสงอาทตย ส าหรบทางดานสตวศาสตรกมเทคนคการตรวจการตงครรภโดยเครองมออเลกทรอนกส การผสมเทยมในสตว การบงคบใหเปนสดพรอมกน การบงคบใหไขตกหลายฟองแลวถายทอดไปฝากไวกบแมตวอนๆ การตรวจไขมนสนหลงสกรดวยเครองอเลกทรอนกส การฟกไขดวยเครองไฟฟาคราวละหมนๆ ฟอง การรดนมและการฆาเชอดวยเครองอตโนมต และการน าเอามลสตวมาใชเปนอาหารสตว เหลานเปนตน ส าหรบทางดานชางเกษตรและชลประทาน กมเทคนคการท าฝนเทยม การผลตแกสชวภาพ (Biogas) การสรางเตาเศรษฐกจ การเดนเครองยนตดวยถาย การท าอฐบลอกดนซเมนต การใชกงหนลมสบน า เครองสบน าแบบมอโยก และการใหน าแบบหยด เปนตน ส าหรบเทคโนโลยทจะขอกลาวถงในทน ไดแก

1. การผลตแกสชวภาพจากมลสตว แกสชวภาพ (Biogas) หรอแกสมลสตว หมายถง แกสทไดจากการยอยสารอนทรยใน

สภาวะไรออกซเจน โดยแบคทเรยชนดทไมตองการอากาศ วตถดบทจะใชเพอการผลตแกสชวภาพน มมากมายหลายชนด เชน มลสตวใหมๆ อนไดแก มลสกร โค ควาย มลมา มลไก ผกตบชวา เศษพชผก หญา ใบไม กระดาษหนงสอพมพและพวกเยอใยตางๆ ส าหรบมลสกรและมลไกนน มอนทรยสารพวกแปงและโปรตนอยมาก จงใหปรมาณแกสไดมาก เราอาจใชมลสตวเหลานผสมคลกเคลากบพวกพชผกเยอใยและกระดาษไดดวย ดงนนการผลตแกสชวภาพ จงมประโยชนหลายประการ เชน ใหแกสส าหรบเชอเพลง เปนการก าจดมลสตวอยางถกวธ ท าใหสภาพแวดลอมของชมชนดขน ไดปยอนทรยจากบอผลตแกสไวใชในไรนา และประการสดทายกคอเปนการปองกนการบกรกท าลายปาเพอเอาฟน

ส าหรบแกสทไดจากกระบวนการหมกแบบนสวนใหญเปนแกสมเทน (Methane) ซงมอย54 – 70 เปอรเซนต มแกสคารบอนไดออกไซด (CO2) ประมาณ 27 – 45 เปอรเซนต นอกจากนนกมแกสพวกไฮโดรเจน ไนโตรเจน และไฮโดรเจนซลไฟด ปะปนอยบางเลกนอย แกสมเทนเปนแกส ทตดไฟไดด และใหพลงงานความรอนสง จงมประโยชนทจะใชเปนเชอเพลงในการหงตม ใหแสงสวาง และใชกบเครองจกรกล เชน เครองสบน า เครองก าเนดไฟฟา หรอใชกบรถยนตกได

ประสทธภาพในการผลตแกสชวภาพขนอยกบปจจยหลายประการ เชน รปแบบของถงหมกแกส ความสามารถในการเกบแกสโดยไมรวซม ชนดของวตถดบหรอมลสตวทใช ความเปนกรดเปนดางของน าและมลสตว ซงภายในระบบถงหมกควรจะมคาของ pHระหวาง 6.6 – 7.6 (pH ระหวาง7.0 – 7.2 ดทสด) อณหภมในระบบการผลตแกสควรอยระหวาง 30 – 60 องศาเซลเซยส ดงนน ถงหมก

Page 15: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

108

แกสควรวางไวใหถกแสงแดดอยเสมอ ส าหรบมลสตวกตองเปนมลใหมน ามาผสมน าและเตมลงในบอหมกแกสทกวนหรอ 7 วนครงกได

การสงเสรมเทคโนโลยกาซชวภาพมมานานแลว แตเปนไปในระดบครวเรอน จนมการศกษาอยางจรงจง ในพ.ศ. 2531 โดยมหาวทยาลยเชยงใหม รวมกบ Gesellschaftfür Technische Zusammenarbeit: GTZ ประเทศเยอรมน จดตง “โครงการกาซชวภาพไทย – เยอรมน” เพอศกษาเรองน และปพ.ศ.2534 มหาวทยาลยเชยงใหมจดตงหนวยบรการกาซชวภาพ สถาบนและพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอศกษาเรองนโดยเฉพาะ พ.ศ.2553 พฒนาเปน “สถาบนวจยและพฒนาพลงงานนครพงค มหาวทยาลยเชยงใหม” กระบวนการยอยสลายสารอนทรยในสภาวะปราศจากออกซเจน (Anaerobic Digestion) ม 4 ขนตอน ไดแก

1. Hydrolysis 2. Acidification / Acidogenesis 3. Acetogenesis 4. Methanization / Methanogenesis

CH3 COOH CH4 + CO2

กรดอะซตก มเทน คารบอนไดออกไซด 2CH3CH2OH + CO2 CH4+ 2CH3 COOH เอทานอล คารบอนไดออกไซด มเทน กรดอะซตก CO2+ 4H2 CH44+ 2CH2O คารบอนไดออกไซดไฮโดรเจน มเทน น า กาซชวภาพ(Bio-gas)คอ กาซทเกดจากมลสตว หรอสารอนทรยตางๆ ถกยอยสลายโดยเชอจลนทรยในสภาพไมมอากาศ ท าใหเกดกาซขน ซงกาซทเกดขนเปนกาซทผสมกนระหวางกาซชนดตางๆ ไดแก มเทน (CH4) กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) กาซไนโตรเจน (N2) และกาซไฮโดรเจน ซลไฟด (H2S) แตสวนใหญแลวจะประกอบดวยกาซมเทนเปนหลก ซงมคณสมบตตดไฟได

Page 16: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

109

บอกาซชวภาพ นอกเหนอจากรกษาสภาพแวดลอมแลวยงเปนแหลงพลงงานในการหงตม และใหแสงสวางในครวเรอน ซงจะชวยใหประหยดการน าเขาน ามนเชอเพลง บอกาซชวภาพยงใหปยอนทรยทสามารถน ามาใชปรบปรงดนเพมผลผลตพชไดอกดวย หรอน ามาใชรวมกบปยเคมเปนการเพมประสทธภาพการใชปยเคมใหเปนประโยชนกบพชมากขน ท าใหลดการขาดดลทางการคาในการสงปยจากตางประเทศไดอกทางหนง แกสชวภาพจากมลสตว ขนตอนการผลตแกสชวภาพแบบพอเพยงในครวเรอน

กออฐมอญตอขนอก 60 เซนตเมตร ฉาบผวบอดวยปนซเมน ท าบอลนใหหางจากบอหมก

สดปลายทอ โดยใชบอคอนกรต (ถงสวม) 2 ถง

Page 17: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

110

กออฐใหรอบบอหมก ดานหนงของปลายทอตดคอกสตวท าบอเดมดวยอฐบลอก

ขนาด 50 x 70 เซนตเมตร (รปแบบตามตองการ)

กอใหโคงขน (เหมอนท าโองน า) ใหเหลอไวท าปากบอประมาณ 90 เซนตเมตร

คอยๆ กอปากบอขนใหปนแหง

ใชกะละมงขนาดประมาณ 60 เซนตเมตร ท าปากบอ และท าฝาปดบอ ใชกะละมงใบเดมใสปน ใสทอน าขนาด 4 หน ยาว 50 เซนตเมตร ไวตรงกลาง

ตกแตงปากบอหมกใหเรยบ น าฝาทท าไวมาปด ยาแนวดวยดนเหนยวละเอยด รดน าใหฝาชม กนดนเหนยวแหง

Page 18: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

111

ทดสอบความรวของบอ ใชหลกการ Barlow Meter เตมมลสตว 50 – 100 ปบ (มลสตวผสมน า 1:1)

หมกไว 7 วน จะเกดแกส สงเกตบอลน

เปดวาลวทตดไวกบทอน าแกส ตอสายยางเขาเตาแกสหงตม ใชเปนเชอเพลงไดเหมอนแกสหงตมทวไป หลกปฏบตและดแลบอกาซชวภาพ

1. ตองเตมมลสตวทกวน วนละ 1 ปบ (มลสตวผสมน า 1:1) 2. หามใสหรอทงสารเคม เชน ผงซกฟอก น ายาลางจาน คลอรน เพราะจะท าใหจลนทรยตาย

ขอดของการมบอแกสชวภาพ 1. ประหยดคาใชจายในครวเรอน 2. ใชสงทมอยใหเกดประโยชน 3. มลทไดจากบอลน เปนปยคณภาพด ผานการหมกท าลายการงอกของเมลดพชและไขแมลง

เชอโรคตางๆ ไมมกลนเหมน 4. แกสทไดยงสามารถประยกตใชกบเครองยนตรอบต าและเปนพลงงานเชอเพลงใน

ตะเกยงเจาพายไดดวย

2. เครองอบขาวและตอบแหงดวยแสงแดด เตาหรอเครองอบขาวดวยพลงงานแสงแดดน ไดจดท าขนในแบบประหยดเพอเปน

แนวทางใหพนองเกษตรกรทวไป ไดจดจ าไปดดแปลงท าใหใชกนเองได สวนประกอบทส าคญของเครองอบทวานไดแก แผงรบแสงอาทตย กระบะใสขาวเปลอกอบ และปลองลมระบายอากาศ

แผงรบแสงอาทตย ท าไดงายๆ โดยใชขเถาแกลบสด าๆ จากโรงสเอามาโรยหนา 1 – 2 เซนตเมตร บนพนดนเรยบ ใหกวาง 3.60 เมตร ยาว 4.80 เมตร ใหขเถาแกลบนท าหนาทเปนแผงดด

Page 19: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

112

ความรอนจากแสงอาทตย แลวคลมตวเครองอบนดวยพลาสตกใส เพอใหแสงจากดวงอาทตยผานไดดทงดานบนและดานขาง ทปลายดานลางท าเปนชองใหลมผานเขาได สงจากพนดน 10 – 15 เซนตเมตร แผงรบแสงอาทตยนควรหนไปทางทศใต ซงเปนทางของลมพดผานเปนสวนมากในฤดฝน

กระบะใสขาวเปลอก ประกอบดวย โครงไมเสาเขม หรอใชไมไผแทนกได กระบะใสขาวเปลอกมพนทกวาง 1.20 เมตร ยาว 4.80 เมตร ผนงทงสดานท าดวยไมอดสง 30 เซนตเมตร สวนทรองรบขาวเปลอกท าดวยตะแกรงเหลก หรออาจใชไมไผสาน ใหมรพอทลมรอนจากแผงรบแสงอาทตยผานไดสะดวก หลงคาและผนงขางๆ คลมดวยพลาสตกใสเพอกนฝน ชวยใหสวนบนของขาวไดรบความรอนจากแสงอาทตยโดยตรง ทใสขาวสงจากพนดน 1 เมตร มชองส าหรบใสขาว เปด – ปด ไดทางดานหลง ตรงกลางกระบะอบขาวมปลองลมท าดวยไมไผและพลาสตกสด าดานใน สวนดานนอกคลมดวยพลาสตกใส เพอเผาอากาศใหรอนมากขน ท าใหลมผานชนขาวไดด ปลองลม สงจากพนดน 4 เมตร

Page 20: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

113

เครองอบนอาศยหลกการพาความรอนตามธรรมชาตของอากาศ ไมตองอาศยไฟฟาและเชอเพลงใดๆ ทงสน อากาศภายนอกเครองจะไหลเขาทางดานลางของแผนรบแสงอาทตย เมอถกเผาใหรอนจากแผงแลวกจะไหลผานชนขาวทวางไวบนตระแกรง และพาเอาความชนจากเมลดขาว ไหลออกดานบนของปลองลม การอบจะตองระวงไมใหอณหภมของขาวในกระบะรอนเกนไป ไมควรเกน 45 องศาเซลเซยส ถารอนเกนไปตองเปดชองใหลมเขามากขน หรอใชวสดทบแสงคลมแผงรบแสงอาทตยบางสวนไวกได

เครองอบขาวหรอตอบแสงแดดน อาจใชอบพชผลอนๆ ผก ปลา ผลไม หรอเนอสตวกได และเราสามารถสรางใหมขนาดเลกใหญตามความตองการ

ตอบแหงดวยแสงแดดน ใชหลกวชาการพาความรอนของอากาศ เชนเดยวกบเตาอบขาวดวยแสงแดดดงทกลาวมาแลว แตตางกนตรงขอปลกยอยเลกนอยคอ เตาอบขาวดวยแสงแดดใชผาพลาสตกใสแทนกระจก ซงลดตนทนการผลตลงไดมากกจรง แตมนเสอมคณภาพเรวไปหนอย ดงนน ตอบแหงดวยแสงแดดแบบใหมทก าลงจะกลาวถงตอไปน ท าดวยไมหนา 10 มลลเมตร ดานบนใชกระจกใสหนาประมาณ 3 มลลเมตร ปดเอยงเปนมมประมาณ 18 องศา เปนทรบแสงแดด ผนงและพนภายในตทาสด าเพอดดความรอน ดานลางของตเจาะเปนชอง อากาศจากภายนอกจะเขามาได ดานบนของหลงตกตองเจาะเปนชองขนาดเทาๆ กน อากาศชนจะไดระบายออก ชองระบายอากาศเหลานควรเจาะประมาณ 10 – 15% ของพนท อณหภมภายในตจะสงประมาณ 52 องศาเซลเซยสซงกไมท าใหคณคาทางอาการของสงทอบเสยไป ถารงเกยจเรองแมลงกใชมงลวดกรชองระบายอากาศเขาออกทงหมด เพอความปลอดภยไรแมลง

ผนงดานหลงของตนน กควรมบานพบเปดปดได เวลาจะเอาของอบหรอยายของทอบแลวออกจากต จะไดสะดวกขน ดานในตกท าตะแกรงวางวสดทจะอบแหงไว สวนดานลางภายนอกต ควรบโฟมหนาสก 25 มลลเมตร เพอเกบความรอนไวใหไดมากทสด ในสญเสยไปเปลาๆ

จากทค านวณแลว ปรากฏวาตอพนทรบแสง 1 ตารางเมตร ตอบแหงชนดน สามารถไลความชนออกจากวสดทอบแหงไดประมาณวนละ 4.2 กโลกรม คาใชจายกถกกวาใชไฟฟามากมาย ยงถาเรามวสดกอสรางอยางไมอยบางแลว กจะยงทนเงนไปอกมาก สวนทใชกระจกนนถาตองการเปลยนเปนผาพลาสตกใสแบบเกากได ใชดดแตอายใชงานมกจะไมทนเทานนเอง

3. การใหน าแบบหยด (Drip Irrigation) การใหน าแบบหยดเปนวธการชลประทานแบบหนงทจะน าน าชลประทานไปใหแกพช

โดยตรง น าชลประทาน หมายถง น าทมนษยจดหามาเพอน าไปใชในการปลกพช มไดหมายถง

Page 21: 94 - Chiang Mai Universityagecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course/352103/... · 2019. 1. 16. · หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์

114

น าจากฝน หรอน าบาจากแมน าล าธารโดยธรรมชาต น าชลประทานอาจไดมาจากการสรางเขอนทดน าแลวขดคลองน าเขาไปในไรนา หรออาจไดมาจากการสบจากแมน าล าคลองโดยกสกรเอง การชลประทานจงหมายถงการใหน าแกดน เพอวตถประสงคทจะกอใหเกดความชนในดน ทเหมาะตอการเจรญ เตบโตของพช วธการใหน าชลประทานแกพชมอย 5 วธ ตามความยากงายของการเตรยมดนดงน

1. การใหน าแบบทวมหรอขงน าบนพนทเพาะปลก 2. การใหน าแบบเปนรองหรอสงไปตามแปลง 3. การใหน าทางใตดนหรอการท าใหระดบน าใตดนสงขน 4. การใหน าแบบฉดฝอยหรอฝนโปรย 5. การใหน าแบบหยด การใหน าแบบหยด เปนวธการใหน าแกพชแตละตนโดยตรง ดวยระบบทอทวางขนาน

ไปกบแถวของพชทปลก โดยมการควบคมปรมาณน าทสงใหแกพชครงละนอยๆ อยางสม าเสมอ ดวยหวปลอยน า (Emitter) ซงตดไวตามแนวยาวของทอแขนง (Lateral line) น าทปลอยออกจาก หวปลอยน าน จะพยายามปรบใหใกลเคยงกบการใชน าของพชแตละตนและรกษาระดบความชนของดนบรเวณรากพช ใหอยในระดบทพชสามารถดดไปใชไดงายทสด (Field capacity) จะเหนไดวาการใหน าแบบหยดนสามารถลดการสญเสยน าตามทางระหวางสงน า ลดการสญเสยเนองจากการไหลซมเกนเขตรากพช ตลอดจนการสญเสยเนองจากการระเหยและไหลนองบนผวดน มการทดลองเปรยบเทยบการใหน าแบบหยดกบวธอนๆ กบพชหลายชนด ปรากฏวาการใหน าแบบหยดสามารถประหยดน าไดมากกวาและไดผลผลตสงกวา นอกจากนนในการใหปยและยาปราบศตรพชบางชนดกสามารถท าไดโดยสะดวกและประหยด โดยการละลายไปในน าระหวางการใหน า จงนบไดวา การใหน าแบบหยดเปนวธการใหน าทมประสทธภาพสงมาก นาจะไดใหความสนใจท าการศกษาปรบปรงใหเหมาะสมและน ามาใชกนใหแพรหลายยงขน โดยเฉพาะในทองททขาดแคลนน า