40 41INRETAIL.NL | nummer 2 - 2018INRETAIL.NL | nummer 2 - 2018

gKAMPEN, DE HARTELIJKE H ANZESTADKampen mag niet klagen. Qua cultuurhistorie is de oude binnenstad royaal bedeeld. Meer dan! In de langgerekte Oudestraat zitten vrijwel geen winkelketens. En ook in spannende zijstraatjes – met ambacht en een alternatiever aanbod – heeft originele bebouwing de tand des tijds met glans doorstaan. Kleinschalige retail en horeca wisselen elkaar af, in een mooie mix met cultuur. Op stap in deze Hanzestad.

ADVIES

INSPIRATIE

INNOVATIE & VISIE

OPINIE

REPORTAGE

40

>

Hanzestad Kampen, beauty aan het water. Waar een indrukwekkende vloot ligt afgemeerd en waar dit jaar opnieuw het nautische top­

event Sail plaatsvindt. De stad waakt over haar schatten. Er is relatief weinig leegstand, veel panden zijn particulier bezit. Over de inrichting van de openbare ruimte is nagedacht, de binnenstad oogt aantrekkelijk. Ondernemers plaatsen zelf bloembakken en op verschillende plek­ken verschenen op initiatief van Kampen Marketing originele muurschilderin­gen. Maar niets gaat vanzelf. Zwolle ligt om de hoek. Net zo sfeervol, maar een maatje groter en daarmee interessant voor publiekstrekkers als H&M, Zara of Primark.

In Kampen start binnenkort een binnenstadsmanager, een onafhankelijke aanjager. Schakel tussen de gemeente, ondernemers (retail, horeca en cultuur), bewoners, vastgoedeigenaren en citymar­keting. Kampen kapt met kampen, pre­cies waar DNWS om de hoek komt kijken. Tineke de Nooij, strategisch beleids­adviseur van de gemeente, is er blij mee. “Alle partijen die belang hebben bij een aantrekkelijke binnenstad willen nu een slag maken. De binnenstadsmanager moet met ondernemers en eigenaren zorgen voor extra conversie. We zoeken iemand die partijen en belangen verbindt, ieder­een moet vertegenwoordigd en gehoord worden.”

Het accent dat deze verbinder legt, is niet hetzelfde als vanuit citymarketing wordt nagestreefd. De binnenstadsmana­ger werkt ‘hands­on’ met ondernemers en eigenaren samen. Want bezoekers moeten keer op keer verrast worden, meer beste­den en vooral vaak terugkomen. Dat vraagt om stadsbrede samenwerking, efficiëntie in besluitvorming en processen. Een uit­gangspunt dat ook aansluit bij het bestuur van Kampen. Wethouder Geert Meijering van Economie: “Dat we de situatie samen, ook met het oog op de crisis, moesten oppakken ontbrak in het verleden. Hiervan is nu iedereen zich bewust.”

Met subsidie van de provincie startte enkele jaren geleden het project Kampen opent Poorten. Er werd werk van stads­brede communicatie en vindbaarheid gemaakt, een stadswinkel opende, een evenement werd georganiseerd. Eind 2015 struikelde het initiatief. De stadswinkel sloot, de samenwerking kwam op een laag pitje te staan. Tineke: “De start van de Retailagenda was het zetje om vanuit gezamenlijke energie opnieuw met de bin­nenstad aan de slag te gaan. Op advies van Sietske van der Linden van INretail zijn we met DNWS gestart. Stad & Co heeft een scan van het winkelgebied gemaakt die harde data opleverde, maar vooral de bewustwording dat in samenwerking winst zit. Om wat te bereiken moet je elkaar iets gunnen.”

Het onderzoek dat Ik Onderneem vervol­gens deed ging een stap verder. Vanuit een brede vertegenwoordiging van alle partijen, mandaat en ruggespraak kiest

Kampen voor een totaalaanpak voor de binnenstad. Met binnenkort dus met een proactieve binnenstadsmanager die boven de partijen als begeleider van het proces staat.

Retaildeal Kampen sloot een Retaildeal. Om deze vorm te geven, speelden alle betrokken partijen een zogenoemde serious game, een op de binnenstad toegesneden bord­spel. Uiteindelijk werden speerpunten gekozen: wat willen we, wat kost iets, wat levert het op en wat moet ervoor je laten? “Door op deze manier samen naar de bin­nenstad te krijgen, ontstaat veel breder draagvlak voor een totaalaanpak”, weet Tineke.

Tineke de Nooij en Ed van Santen

42 43INRETAIL.NL | nummer 2 - 2018INRETAIL.NL | nummer 2 - 2018

1

2345

1234

5

f

MACHELP, GEERSTRAAT

‘Iedereen ziet het nut’

Saskia van Waard: “We, mijn man Dennis en ik, zitten zeven jaar in de Geerstraat, de leukste straat in de binnenstad. Omdat er bijzondere winkeltjes zitten, onderne­mers die echt iets van hun straat maken. Samen. Kom maar eens kijken als de straat mooi aangekleed is. Of tijdens Sail, als alle etalages op thema zijn ingericht. MacHelp biedt hulp aan particulieren en bedrijven. We kiezen juist voor de bin­nenstad, omdat iedereen hier zo binnen­wandelt, we zijn superlaagdrempelig. Scholen, overheid en bedrijven, we doen het allemaal. Mond­tot­mondreclame is voor ons het belangrijkst. Natuurlijk profiteren alle ondernemers van een aan­trekkelijke binnenstad. Daarom hebben we ons ingezet voor het project Kampen opent Poorten en van daaruit de website

David Lansenaccountmanager DNWS 088 973 06 11 d.lansen@dnws.nl

VRAAGBAAK

Platform DNWS (De Nieuwe Winkelstraat) is het (onafhan-kelijke) kennis- en netwerk-centrum, gericht op het toekomstbestendig maken van Nederlandse winkelgebie-den. Binnen DNWS werken overheid, ondernemers, vast-goedpartijen en centrumma-nagers samen om kansen te benutten en het winkelgebied te verbeteren. Inmiddels is DNWS actief in meer dan 120 winkelgebieden. Wil jij je win-kelgebied in beweging bren-gen voor een verbeterde identiteit en uitstraling en de lokale samenwerking professi-onaliseren? Zoek jij naar manieren om de klant centraal te stellen en hem relevante content te bieden, met behulp van de nieuwste ontwikkelin-gen rondom digitalisering en technologie? Neem dan con-tact op.

DIT GAAT GOED

Ligging aan het water, het nautische karakterHistorische bebouwing, geringe leegstandNatuurlijke mix van cultuur, horeca en retailErvaring in gezamenlijke trajecten, zoals in Kampen opent PoortenVeel zelfstandig ondernemers, lokale slagkracht

DIT KAN BETER

Vrij langgerekte hoofdstraat, waarbij het aanloopgedeelte vanaf de bibliotheek te stil blijftBeperkte mogelijkheid een rondje te lopenRelatief hoge kosten voor parkerenGeparkeerde fietsen geven een rommelige aanblikEnkele jaren geleden werd het Kamper winkeloppervlak uitgebreid op het Melmerpark. Naast Aldi kreeg Action er ruimte. Deze publiektrekker zuigt klandizie weg uit het centrum. Hier had beter over moeten worden nagedacht

+ -

Bertha van Marle: "De Hanzedagen zetten Kampen op de kaart"

Er is een enthousiaste kernploeg van ondernemers, vindt Saskia van Waard

De bibliotheek trekt een brede doorsnede van de bevolking

SILVER, OUDESTRAAT

‘Straks zit het plein weer vol’“Ik onderneem twaalf jaar in de binnen­stad”, vertelt Bertha van Marle. “En het gaat goed. Omdat ik van hier ben, vaar ik op goodwill. Ik weet wat vrouwen hier mooi vinden. Klanten komen uit Kampen, maar ook van bijvoorbeeld Urk of uit Genemuiden en Dronten. Het is hard werken, ik ben druk, 24/7. Kampen wordt beter, het straatbeeld is minder romme­lig dan voorheen. De Hanzedagen waren leuk, die zetten de stad goed op de kaart. En straks, als het weer beter is, zit alles weer vol hier op het horecaplein. Staan de bloembakken in bloei, wapperen de vlaggen. Ik zou meer tijd willen hebben om me in te zetten voor de binnenstad. De gemeente biedt die ruimte, er worden genoeg momenten georganiseerd om contacten te leggen.”

Ed Santing, vastgoedeigenaar, trekt met Dick Westerink de kar om de binnenstad als verblijfsgebied te versterken. Hiertoe werd de Vereniging Vastgoedeigenaren Binnenstad Kampen (VVBK) opgericht. “Kampen heeft sfeer, de compacte binnen­stad ligt aan het water. Ik heb twee panden in de binnenstad waar sprake is van ver­

Hanzeborden: de stad als speelveld

Theo de Bruin van IAA Architecten ontwikkelde een serious game om betrok­ken partijen op een andere manier naar de toekomst te laten kijken. “Bij het beden­ken van oplossingen vandaag kijken we doorgaans naar problemen van gisteren en vergeten we de trends van morgen. Wat betekenen visies voor de praktijk, wat heb je nodig om tot gezamenlijke oplossingen te komen, welke projecten zijn nodig, en wie zijn daarbij nodig? Leren samenwer­ken is misschien wel de belangrijkste stap die je moet zetten. Wij bedachten geen training of workshop, maar het bordspel Hanzeborden waarbij de stad het speelveld was. Wat betekenen investeringen op dit moment, bijvoorbeeld in parkeervoor­zieningen? Welke thema’s horen bij een recreatieve binnenstad? En het belang­rijkst: welke concrete acties zijn er nodig – nu en op termijn? Iedereen deed mee, zelfs mensen met een uitgesproken hekel aan spelletjes. Er was lol. En dat was precies de bedoeling. Goed samenwerken begint met een veilige omgeving waar je elkaar beter leert kennen. De uitkomst van het spel? Een concrete visie op de binnenstad, een manier van samenwerken en een actie­agenda waarmee men al dit voorjaar kan beginnen.”

‘Het is nog te stil’

“Cultuur is onmisbaar in de mix van een aantrekkelijke binnenstad”, stelt directeur Annette Schol van Stadskazerne. In dit cultureel centrum zijn de bibliotheek, VVV en het archief gevestigd. “Kijk maar naar het initiatief van de culturele instellingen en Kampen Marketing om het verhaal van deze stad zichtbaar te maken. We organi­seren in de binnenstad vier keer per jaar culturele pop­ups. Op ons verlanglijstje staan ook pop­uppresentaties, exposities of lessen in leegstaande panden, maar dat blijkt lastig te realiseren. Niet uit onwil van de pandeigenaren, maar puur praktisch, bijvoorbeeld omdat verzekeringen niet de juiste dekking bieden.”

De bibliotheek trekt volgens Annette een groot publiek, een brede doorsnede van de bevolking. “Onze verhuizing had als doel het benedenstroomse deel van de Oudestraat te verlevendigen. Is het gelukt? Deels. Iedere Kampenaar heeft iets met dit gebouw, de voormalige Van Heutszkazerne. Mensen vinden het leuk hier naar de bibliotheek te gaan. Dit pand heeft nu veel meer een verblijfsfunctie gekregen. Ik zie regelmatig mensen met bibliotheekboeken onder de arm door de Oudestraat lopen. We zijn echter minder toegankelijk voor bezoekers die van verder met de auto komen. Eenrichtingsverkeer in de binnenstad en betaald parkeren (al is het eerste uur voor onze leden gratis) vormen toch een soort drempel. Door de lange tijd tussen plan en realisa­tie is het slechts gedeeltelijk gelukt om de Oudestraat – tussen De Plantage en Stadskazerne – nieuw leven in te blazen. Het is vooral horeca geworden. Door hun openingstijden is hier pas later op de dag iets te beleven. Dit deel van de binnenstad blijft daardoor te stil.”

stad.kampen.nl gebouwd. Er is een enthou­siaste kernploeg, ondernemers die het voortouw nemen. De rest volgt. Inmiddels ziet iedereen het nut en de waarde in en is men enthousiast. Verbinding tussen toe­risme, cultuur en ondernemers is van grote waarde voor de binnenstad. Er ligt een mooie taak voor de binnenstadsmanager.”

snipperd eigendom. Slechts een beperkt aantal eigenaren bezit meer dan één pand. Veel leegstand is er niet, maar er is wel visie nodig om Kampen toekomstbestendig te maken. Bijvoorbeeld door de langgerekte hoofdstraat korter te maken, duidelijk te kiezen voor een centrumgebied, functies te mixen en ambachtelijke retail te stimu­leren. We moeten nu goede beslissingen nemen, ook buiten het centrumgebied. Binnen de Vastgoedtafel denken we al vier jaar mee. We werken aan terugdringen van leegstand, bepalen in samenspraak rede­lijke huurtarieven, kijken naar de trans­formatie van winkelruimte, bijvoorbeeld naar woonruimte. En praten mee over parkeergelegenheid. Persoonlijk vind ik de tarieven best hoog. Kort gratis parkeren zou een overweging kunnen zijn.”

‘Vertel samen een verhaal’

Roeland Tameling, Kampen Marketing, werkt aan het op de kaart zetten van Kampen. “Op het gebied van vrijetijd is de binnenstad een belangrijke factor: hartelijk en gastvrij. Met een nautisch karakter. Wij investeren in goede toeristeninformatie, met gast heren en ­vrouwen en evenemen­ten, maar ook in betere toegankelijkheid. Samenwerking vanuit diverse disciplines is belangrijk, je moet iedereen meekrijgen. Om als ondernemer in een kleine binnen­stad te overleven, moet je keuzes maken. Geen twintig verhalen, maar samen één. Er zijn mooie initiatieven die ondernemers zelf oppakken, de muurschilderingen, de bloem bakken met daarin een ode aan de kogge (schip dat veel werd gebruikt door de Hanze, red.). De rol van de binnenstads­manager is duidelijk. Hij is de verbinder.”

‘Denk eens aan kort gratis parkeren’

f