1 Test met kop 1

KIEZEN én DELEN

Medisch Beleidsplan 2013 tot 2017

Verantwoordelijk: Medische Staf

Proceseigenaar: Voorzitter Medische Staf, Sven

Slikkerveer

Evaluatiedatum: 31-12-2016 Datum: 03-07-2012

Versie: 1 Pagina 1 van 22

2

Beleidsnotitie Revalidatie Friesland

- Medisch Beleidsplan 2013 tot 2017-

Inhoudsopgave

1 Inleiding 3

2 Missie en visie 4

2.1 Missie medische staf 4

2.2 Visie op revalidatiegeneeskundige zorg 4

2.2.1 Algemeen

2.2.2 Revalidatiegeneeskundige zorg in en om Friesland

2.2.3 Inbedding van revalidatiegeneeskundige zorg in en om Friesland

3 Terugblik op beleidsperiode 2009-2012 6

4 SWOT en ontwikkelingen 9

4.1 Kansen 9

4.2 Bedreigingen 9

4.3 Sterkten 9

4.4 Zwakten 9

4.5 Externe ontwikkelingen 10

4.6 Interne ontwikkelingen 10

4.6.1 Prioritering van ontwikkelingen

5 Strategische koers: positionering en beleidskeuzes 12

5.1 Speerpunten 12

5.1.1 Beleidskeuze 1 Positionering Revalidatie Friesland

5.1.2 Beleidskeuze 2 Ketenzorg en samenwerking in de regio

5.1.3 Beleidskeuze 3 Zorgontwikkeling en technologische ontwikkelingen

5.1.4 Beleidskeuze 4 Kennis delen

5.1.5 Beleidskeuze 5 Kwaliteit

5.1.6 Beleidskeuze 6 Communicatie, zichtbaarheid en profilering

6 Doelstellingen voor de komende periode 17

7 Keuzes in zorgaanbod 19

8 Lijst met afkortingen 22

3



1 Inleiding

Voor u ligt het Medisch Beleidsplan 2013-2017. De medische staf van Revalidatie Friesland wil met dit

beleidsplan richting geven aan de organisatie om tot zorginhoudelijke keuzes te komen. Het is een

meerjarenplan van gewenste ontwikkelingen in de revalidatiegeneeskundige zorg van Revalidatie

Friesland voor Friesland en omstreken. Het beschrijft beargumenteerd de voorwaarden voor te bieden

zorg, met aangegeven belang, termijnen, benodigde acties en vereiste ondersteuning vanuit de

organisatie, rekening houdend met de realiteit van maatschappelijke en financiële ontwikkelingen. Bij

Revalidatie Friesland staat het primaire proces (de revalidatiegeneeskundige zorg voor de patiënt

centraal, zoals ook verwoord in het ondernemingsplan 2009-2012. Het medisch beleidsplan vormt een

belangrijk uitgangspunt voor het volgende ondernemingsplan (periode 2013-2017).

Belangrijke zorginhoudelijke ontwikkelingen in het verzorgingsgebied zijn meegenomen in de

totstandkoming van dit plan. Hierin zijn zowel de resultaten van een extern marktonderzoek verwerkt,

als de aanbevelingen uit de externe VRA1 kwaliteitsvisitatie van de revalidatiegeneeskundige zorg van

Revalidatie Friesland en een interne portfoliodiscussie door het management en een delegatie van de

medische staf. Onze keuzes voor de komende jaren zijn gebaseerd op het gevoerde medische en

organisatorische beleid van de afgelopen periode 2009-2012, met het oog op (toekomstige)

ontwikkelingen.

Voor de leesbaarheid is ervoor gekozen om zaken op hoofdlijnen te beschrijven. Voor enkele

onderwerpen zijn (nog) geen pasklare oplossingen te geven. Ze dienen als ‘strategische agendering’,

zodat dit binnen de medische staf samen met de raad van bestuur en het management (hieronder valt

ook het leidinggevend kader) nader uitgewerkt kan worden, op basis van gemeenschappelijke visie.

Wij zijn ons ervan bewust dat het in een snel veranderende zorgwereld eigenlijk onmogelijk is om de

toekomst tot 4 jaar vooruit in te willen vullen. Daarom wordt een jaarlijkse update als appendix van dit

Medisch Beleidsplan voorgesteld om de organisatie te voeden met daarin de kern van de belangrijkste

aanpassingen. Dit evaluatiemoment wordt gesteld in april (medische staf) en gepresenteerd in mei,

waardoor eventuele veranderingen kunnen worden meegenomen in de jaarplancyclus voor verbinding

met de werkvloer en implementatie.

Graag willen we iedereen bedanken die een bijdrage heeft geleverd aan de totstandkoming van dit

medisch beleidsplan 2013-2017.

Voor een optimale inbedding is er voor gekozen om dit document onder andere via het internet en

intranet beschikbaar te stellen om zoveel mogelijk transparantie te bewerkstelligen voor de interne

gebruikers, maar ook daarbuiten.

1 VRA: Nederlandse Vereniging van Revalidatie Artsen

4



2 Missie en visie

2.1 Missie medische staf

De medische staf van Revalidatie Friesland wil kwalitatief goede en doelmatige

revalidatiegeneeskundige zorg in haar volle breedte bieden en ontwikkelen ten behoeve van inwoners

in en om Friesland. Ze wil revalidatiegeneeskundige activiteiten uitvoeren op alle niveaus volgens de

typering van revalidatiegeneeskundige zorg. Enerzijds als medisch specialist werkend in ketenzorg,

die behandelt en/of adviezen geeft aan huisarts, medisch specialisten en andere artsen. Anderzijds

door middel van het aansturen van klinische en poliklinische interdisciplinaire behandelteams. De

revalidatiearts is eindverantwoordelijke in het individuele zorgproces binnen onze organisatie.

Tevens acht de medische staf zich verantwoordelijk voor de wetenschappelijke basis van de

revalidatiegeneeskundige zorg in Friesland en participeert zij in de opleiding van nieuwe

revalidatieartsen.

2.2 Visie op revalidatiegeneeskundige zorg

Uitgangspunt van de revalidatiebehandeling bij Revalidatie Friesland is de hulpvraag van de patiënt

(en zijn2 omgeving). Revalidatie Friesland zet al haar faciliteiten in om de patiënt de kans te geven

(opnieuw) vorm en inhoud aan zijn leven te geven en eigen keuzes te maken, met als doel: een zo

zelfstandig mogelijk bestaan.

Wij gaan uit van de mens als geheel, niet alleen van de verstoorde functie maar ook van de gevolgen

op niveau van vaardigheden, activiteiten en participatie. In het revalidatieproces zijn tal van aspecten

van belang: lichaam en geest, wonen, onderwijs, arbeid, vrije tijd, sociale contacten, spiritualiteit e.d.

Onze hulpverlening richt zich tevens op de mensen uit de directe omgeving van de patiënt. Bij de

behandeling en begeleiding zijn hulpverleners uit verschillende vakgebieden betrokken; zij werken

interdisciplinair samen in een multidisciplinair teamverband. Wij hechten veel waarde aan een goed en

persoonlijk contact tussen hulpverlener en patiënt.

2.2.1 Algemeen

Revalidatiegeneeskunde is een specialisme in de geneeskunde dat zich richt op het voorkomen,

terugbrengen of genezen van (te verwachten) blijvende gevolgen van lichamelijk letsel of een

functionele beperking3. Meer expliciet betreft dit zowel beperkingen in het houdings- en

bewegingsvermogen, als beperkingen in het cognitief en/of communicatief functioneren als gevolg van

een aangeboren of verworven aandoening. Revalidatiegeneeskundige zorg beoogt herstel van de

innerlijke balans en de (potentieel) verstoorde interactie met de omgeving, het bereiken van een

passend activiteitenniveau en een optimale autonomie en maatschappelijke participatie. De

revalidatiegeneeskundige zorg gaat uit van de vraag van de patiënt4 in combinatie met professionele

opvattingen over de mogelijkheden voor behandeling en adaptatie.

2.2.2 Revalidatiegeneeskunde zorg in en om Friesland

Bij het revalidatiegeneeskundige onderzoek en de revalidatiebehandeling in onze regio, gaan de

revalidatieartsen uit van één visie op revalidatiegeneeskundige zorg, samengevat in bovenstaande

beschrijving van revalidatie. De regio heeft een plattelandskarakter met een lage bevolkingsdichtheid.

2 Waar de woorden “hij” of “zijn” worden gebruikt wordt uiteraard ook “zij” of “haar” bedoeld.

3 Naar definitie Revalidatie Nederland.

4 Het centrale thema van de aanpassing van de organisatiestructuur is “De patiënt staat centraal”.

5



Het streven is om de revalidatiegeneeskundige zorg voor een ieder toegankelijk te houden. Onze

revalidatiegeneeskundige zorg wordt daarom, waar mogelijk, decentraal aangeboden zo dicht

mogelijk bij de eigen woonomgeving van de patiënt. Indien nodig om inhoudelijke redenen, vindt

behandeling gecentraliseerd plaats op één van de behandellocaties van Revalidatie Friesland. Dit

geldt voor zowel kinderen, jongeren als volwassenen.

2.2.3 Inbedding van revalidatiegeneeskundige zorg in en om Friesland

Veel patiënten met blijvende verstoring op functie-, vaardigheden- of participatieniveau zijn voor hun

zorg afhankelijk van diverse instellingen of hulpverleners. Afgestemde zorg op inhoud en organisatie

is wenselijk vanuit het perspectief van deze patiënt. De medische staf ziet ketenzorg dan ook als een

voorwaarde om tegemoet te kunnen komen aan de behoeften/noden van deze patiënten. Bij kinderen

en jongeren wordt nauw samengewerkt met verschillende specialistische kinderteams vanuit het

UMCG, Ambulant Begeleiding REC3 en school Lyndensteyn voor mytyl- en tyltylonderwijs.

Revalidatie Friesland dient goed ingebed te zijn in het zorgnetwerk. De medische staf hecht een groot

belang aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid van ketenpartners voor het (goed laten)

functioneren en het ontwikkelen van zorgketens. In hoofdstuk 5 wordt dieper ingegaan op het

onderwerp ‘ketenzorg en zorgketens’.

6



3 Terugblik op beleidsperiode 2009-2012

In deze paragraaf wordt een korte terugblik gegeven op de afgelopen beleidsperiode 2009-2012. Het

richt zich op de gestelde doelen uit het vorige medisch beleidsplan: welke doelen zijn behaald en

welke zijn (nog) niet behaald?

Als hoofddoelstelling was gesteld: het aanbieden van kwalitatief goede revalidatiegeneeskundige

zorg, over de volledige breedte.

Speerpunt Evaluatiedoel Status

Het aanbieden van kwalitatief goede revalidatiegeneeskundige zorg, over volledige breedte

voldoende diepte

Professionele zorg Aanbieden van kwalitatief goede

revalidatiegeneeskundige zorg: de top van de

gangbare zorg die we kunnen bieden is de

basis van ons aanbod aan

revalidatiegeneeskundige zorg, met een aantal

bijzondere verdiepingen

We hebben dit uitgangspunt

vastgehouden bij de medisch

inhoudelijke beslissingen,

ook in portfoliodiscussie

besproken welke

behandelingen en producten

hieraan blijven voldoen

Nieuwe

producten/innovatie

Revalidatie Friesland wil zich blijven

onderscheiden (van andere zorgaanbieders) op

de markt door versteviging, ontwikkeling en

verdieping van de bovengenoemde

basisrevalidatiegeneeskundige zorg.

Voor revalidatie zorgproducten geldt dat deze

zorg geboden kan worden door een revalidatie-

instelling, aangezien daar de kennis en kunde

aanwezig is om gerichte programma’s te

ontwikkelen voor zorgvragen die niet voldoen

aan de criteria indicatiestelling revalidatiezorg.

Innovaties zijn oa

looplaboratorium en Lokomat.

Implementatie

gangbeeldanalyse is

afgerond en Lokomat wordt

op korte termijn in gebruik

genomen

Teamproces Het versterken van het interdisciplinair werken. In 2011 heeft op alle

behandellocaties

teamtraining met externe

coaching plaatsgevonden.

Teamwork en RAP

geïntroduceerd voor

ondersteuning van de

interdisciplinaire rapportage

Nieuwe professionals Mede gezien het tekort op de arbeidsmarkt aan

revalidatieartsen onderschrijft de medische staf

de ontwikkeling van nieuwe professionals in de

(revalidatie)zorg, zoals nurse practitioners en

physician assistants.

Vanaf 2010 zijn therapeuten

met specialisatie werkzaam

op locaties Beetsterzwaag,

Sneek en Leeuwarden, de

Knowledge Brokers

ondersteunen bij het

implementeren van richtlijnen

binnen de kinderrevalidatie

Kwaliteitsbeleid

Kwaliteitscyclus Het systematisch werken wordt verder

ingevoerd in de zorgverlening. Het werken met

Kwaliteitscertificaat HKZ is

behaald. Systematisch

7



de kwaliteitscyclus PDCA (plan/do/check/act)

zal terugkomen bij de ontwikkeling van

richtlijnen, behandelprogramma’s en -

protocollen. Gezien het belang van het

transparant maken van het zorgaanbod wordt

ingezet op het meten en terugkoppelen wat we

doen (zoals het werken met klinimetrie en

prestatie indicatoren).

werken is ingevoerd. Ingezet

op PDCA van

behandelprogramma’s en -

protocollen. Ook plan van

aanpak opgesteld voor

uitkomstmetingen, met als

doel metingen weer te

kunnen toepassen in de

behandeling. Dit is een

dynamisch proces wat steeds

concreter word. Zorgproces

wordt vormgegeven obv

landelijke richtlijnen

(diagnose gebonden).

Jaarlijks wordt set met

prestatie indicatoren RN

ingevuld

Kwaliteitsbewaking De medische staf heeft per diagnosecategorie

een revalidatiearts verantwoordelijk gesteld

voor de kwaliteit en actualiteit van de

revalidatiegeneeskundige zorg op dat gebied in

de gehele organisatie.

Vanaf 2010 wordt gewerkt

met aandachtsgebieden per

revalidatiearts, via het Forum

(van RA’s) wordt men op de

hoogte houden van relevante

ontwikkelingen. Via de lokaal

overstijgende overleggen

worden deze ontwikkelingen

in de zorg met elkaar

gedeeld. Tevens wordt

kennis van medewerkers

benut, door bijv.

terugkoppeling cursussen.

Positie in de keten helder beschrijven en borgen

Ketenzorg MS hecht belang aan het bestaan van

ketenzorg en herkent hierin een gezamenlijke

verantwoordelijkheid van ketenpartners voor

het (goed laten) functioneren en het

ontwikkelen van zorgketens. Wanneer

revalidatiegeneeskundige zorg als onderdeel

van de zorgketen in beeld komt, moet de

zichtbaarheid van Revalidatie Friesland worden

vergroot door onder andere (continue)

deelname aan de overlegstructuren.

Revalidatie Friesland dient ervoor te zorgen dat

de rol van de organisatie helder wordt

beschreven in de zorgketen. De medische staf

ziet voor zichzelf een signalerende taak

weggelegd binnen de ketenzorg.

Contracten

revalidatiegeneeskunde zijn

gesloten met de algemene

ziekenhuizen in Friesland,

ziekenhuis Meppel en

ziekenhuis Emmeloord

(Antonius Ziekenhuis).

Er is participatie in alle CVA-

keten netwerken in het

verzorgingsgebied. Ook

projectmatige samenwerking

met andere organisaties

zoals thuiszorg,

verpleeghuizen en

gehandicaptenzorg. Op het

gebied van Niet-aangeboren

hersenletsel is er een

8



convenant met De

Noorderbrug en MEE

Friesland. De samenwerking

rondom het kind wordt

vormgegeven met School

Lyndensteyn, maar ook met

VTO vroeghulp, externe

specialisten, consulentschap

kinderpsychiater etc.

Met het UMCG is er een

samenwerkingsovereenkomst

mbt wetenschappelijk

onderzoek en de opleiding tot

revalidatiearts.

Opleiding en wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk

onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek is belangrijk voor

de verdere ontwikkeling van de

revalidatiegeneeskundige zorg en om de

kritische houding ten opzichte van eigen

handelen te bevorderen bij de behandelaars.

Het blijft daarom belangrijk om het uitvoeren

van wetenschappelijk onderzoek binnen

Revalidatie Friesland met middelen en positieve

feedback te faciliteren. De medische staf volgt

het advies van de researchcommissie5 aan de

directie om de onderzoekslijnen

kinderrevalidatie (armhandfunctie bij jongeren

met CP en DCD), CVA, handletsels en

chronische pijn verder te ontwikkelen. Hierbij

zou de aanvraag van een onderzoekslijn

muziekblessures goed kunnen aansluiten.

In het jaarverslag van de

researchcommissie wordt

jaarlijks verslag gedaan van

de implementatie van

resultaten uit

wetenschappelijk onderzoek.

In 2011 hebben de

onderzoeken zich met name

gericht op: projecten

kinderrevalidatie, CVA,

pijnonderzoek,

handenonderzoek en overige

projecten zoals de knowledge

brokers.

Opleiding Binnen de opleiding tot revalidatiearts is een

vereiste aan opleider en plaatsvervangend

opleider om wetenschappelijk onderzoek te

verrichten. Gezien het belang van het behoud

van de opleiding voor Revalidatie Friesland is

het goed faciliteren van de (plaatsvervangend)

opleiders essentieel. Ook bijscholing maakt

hier deel van uit. Een basisvoorwaarde voor het

goed ontwikkelen van de opleidingsaspecten

binnen Revalidatie Friesland is dat het

opleidingsbudget goed is geregeld. Dit betekent

een verruiming in het opleidingsbudget en in de

scholingsmogelijkheden.

Er vindt meer gestructureerde

scholing plaats, zowel aan

het team als individuele

scholing. Het onderwerp blijft

qua borging aandacht

behoeven. Vanuit de

organisatie is meer ingezet

op verruiming en verdeling

van de

scholingsmogelijkheden.

5 De researchcommissie coördineert het wetenschappelijk onderzoek, stimuleert en adviseert de directie over te voeren beleid

ten aanzien van wetenschappelijk onderzoek.

9



4 SWOT en ontwikkelingen

De Nederlandse gezondheidszorg is meer dan ooit in ontwikkeling. De zorgconsument wordt

mondiger en de kwaliteit van de zorg staat centraal in het politieke debat. Transparantie in het

handelen en efficiënt werken is het motto. Om als organisatie gezond te blijven, is het noodzakelijk om

de (ontwikkelingen op de) zorgmarkt continue in beeld te houden.

In 2011 is zoals gezegd de portfoliodiscussie gevoerd en de werkgroep heeft het definitieve document

gepresenteerd in januari 2012. Voor dit document is een uitgebreide SWOT analyse uitgevoerd. De

belangrijkste ontwikkelingen zijn in kaart gebracht, omdat zij van invloed zijn op de beleidskeuzen.

4.1 Kansen

- Onderconsumptie in delen werkgebied

- Revalidatie als vorm van preventie onbenut

- E-health/telemedicine biedt nieuwe mogelijkheden voor revalidatie geneeskundige zorg

- Landelijk Revalidatie-EPD6 op komst

- Ruimte voor ondernemerschap

- Noodzaak versterking arbeidsparticipatie

- Draagkrachtige groep ouderen

- Andere financiering van de verpleeghuiszorg door overgang uit de AWBZ

4.2 Bedreigingen

- Gereguleerde marktwerking

- Centralisatie van de zorg in Friesland

- Toename concurrentie vanuit 1e lijn, verpleeghuizen en andere (onafhankelijke) instellingen

voor revalidatiegeneeskundige zorg (“nieuwe partijen die revalidatie geneeskundige zorg

bieden”)

- Overgang naar DBC financiering (DOT) met (mogelijk) vrije geïntegreerde prijzen

- Afschaffing risicoverevening zorgverzekeraars/inkoopbeleid gericht op beheersing schadelast

- Vastgoedbeheer onderdeel exploitatie

- Maatregel passend onderwijs (kortingen) en decentralisatie ambulante begeleiding

- Toename administratieve lastendruk / voldoen aan eisen overheid en IGZ

4.3 Sterkten

- Klantgerichtheid

- Reputatie

- Menselijk kapitaal

- Deskundigheid

- Positie binnen Friesland

- Goed werkgeverschap

- Samenwerking met (speciaal) onderwijs

- Goede infrastructuur

6 Revalidatie-EPD staat voor Revalidatie – Elektronisch Patiënten Dossier

10



4.4 Zwakten

- Financieel kwetsbaar

- Marketing/profilering

- Conservatisme

- Bureaucratie

- Dossiervoering en beheer

- Afsprakensysteem

- Patiëntenlogistiek

- Overdracht naar thuissituatie

- Fondswerving (onderzoek)

Naast het beschrijven van de kansen, bedreigingen, sterkten en zwakten is het noodzakelijk om een

beeld te hebben van de belangrijkste interne en externe ontwikkelingen. Zij zijn van invloed op de te

kiezen richting voor de komende jaren. Er zijn een aantal ontwikkelingen van invloed op de

revalidatiegeneeskundige zorg, zowel extern, intern als specifiek op het gebied van

revalidatiegeneeskundige zorg. Zij vormen daarmee dan ook belangrijke aandachtspunten bij het

formuleren van (toekomstig) medisch beleid.

4.5 Externe ontwikkelingen

Demografische ontwikkelingen en adherentie: vergrijzing van de bevolking en stijging van de

levensverwachting heeft gevolgen voor onze patiëntenpopulatie

Economische ontwikkelingen: rol van zorgverzekeraars (en specifiek het plan “Friesland Voorop”,

gericht op centralisatie van de ziekenhuiszorg), zorgkostenbeheersing, economische recessie en

marktwerking

Politieke ontwikkelingen: ministerie van VWS hecht grote waarde aan het verbeteren van kwaliteit

(HKZ, visitatie en borging Basis Medische Zorg), veiligheid (VMS), transparantie (prestatie

indicatoren en publicatie -sterren-) en doelmatigheid in de zorg (zorglogistiek en

behandelprogramma’s en - protocollen)

Technologische ontwikkelingen: R-EPD, social media, telemedicine en E-health

Maatschappelijke ontwikkelingen: mondigheid, verantwoording afleggen/transparantie

4.6 Interne ontwikkelingen

(Medisch) Inhoudelijke ontwikkelingen: professionalisering, ontwikkelingen in de specialistische

revalidatiezorg, deskundigheidsbevordering (oa e-learning), wetenschappelijk onderzoek en

innovatie

Organisatorische ontwikkelingen: multidisciplinaire behandelteams, interdisciplinaire

samenwerking, duaal-management en marketing

4.6.1 Prioritering van ontwikkelingen

Bij de portfoliodiscussie zijn de te verwachte ontwikkelingen besproken en deze zijn door de

werkgroep in prioriteitsvolgorde obv belang geplaatst. Hieronder volgt een terugkoppeling van deze

schematische weergave.

11



1) Hogere eisen aan de zorg en meer verantwoording (kwaliteitseisen)

- patiënt wordt mondiger (maar ook de zorgverzekeraar)

- EPD (in de keten oa. ook Klinilyzer en EVS)

- prestatie-indicatoren, HKZ

Sneller en intensievere behandeling

- ontwikkeling passend onderwijs

- herordening ziekenhuiszorg/kwal. eisen (behandelkaders)

- uitkomstmetingen

- zorgketen

2) Nieuwe mogelijkheden en technieken

- meer specialistische mogelijkheden (aansluiten op de

marktontwikkelingen)

- telemedicine en digitale snelweg

- ontwikkelingen revalidatie technologie

3) “Meer patiënten bedienen met dezelfde mensen, meer waar voor

het geld”

- overheidsmaatregelen €

- terugtrekkende overheid

- ondernemerschap PR

- risico kapitaalslasten

- DBS en DOT (revalidatiedeel/consult)

- concurrentie 1e lijn

- inkoopbeleid verzekeraar

- arbeidsmarkt

4) Toename/afname zorgvraag

- vergrijzing (“healthy aging”, meer/minder consumptie)

- hart- en vaatziekten

- oncologie

- medische mogelijkheden andere specialismen (bv trombolyse)

- verpleeghuisrevalidatie ZZP9

- mogelijkheden 1e lijn

- onderconsumptie deelgebieden

- ontgroening (meer/minder consumptie)

12



5 Strategische koers: positionering en beleidskeuzes

5.1 Speerpunten

Het medisch beleid voor de komende periode wordt gevormd door het benoemen van beleidskeuzes.

Dit zijn strategische overwegingen die zijn gebaseerd op o.a. de SWOT analyse en de geconstateerde

interne en externe ontwikkelingen. De beleidskeuzes beschrijven de positionering van Revalidatie

Friesland op deze gebieden.

We hebben hiervoor ook gebruik gemaakt van andere relevante documenten die voorhanden zijn: het

vorig Medisch Beleidsplan, Portfoliodiscussie, Ondernemingsplan, Evaluatie jaarplan kinderrevalidatie,

Friesland Voorop en Jaarplannen van de ziekenhuizen.

Belangrijk uitgangspunt is dat we ons willen richten op zichtbaarheid en profilering. Voor de revalidatie

op de ziekenhuislocaties zijn vooral de verwachte ontwikkelingen binnen het betreffende ziekenhuis

van belang. Deze zijn zeer divers van aard en leggen accenten op bepaalde speerpunten en

doelgroepen.

5.1.1 Beleidskeuze 1 Positionering Revalidatie Friesland

Hoe stellen we ons op? We durven vast te houden aan waar wij goed in zijn. En dit willen we uitstralen

en profileren. De ontwikkelingen binnen het zorglandschap in en om Friesland (ziekenhuizen) volgen

we op de voet, omdat dit gevolgen met zich mee kan brengen voor ons zorgaanbod.

Uitgangspunt is dat we blijven vasthouden aan de visie om de zorgverlening zo dicht mogelijk bij de

patiënt te organiseren. Veranderingen opgelegd vanuit de overheid, vanuit de financiering,

(verandering in) landelijke richtlijnen of nog dichterbij en zeer actueel: provinciale centralisatie en

herverdeling van zorggebieden kunnen gaan trekken aan dit standpunt. Daarom staan we ook open

voor alternatieven, zodat we de algemene kennis kunnen blijven garanderen:

- de kennis/expertise wordt tijdelijk elders gehaald, bijvoorbeeld een andere locatie of vanuit

extern

- waar nodig centraliseren in het belang van de kennisverdieping om kwalitatief goede

behandeling te kunnen bieden

- waar nodig diagnosegericht werkende teams werkzaam op meerdere locaties (reizende

teams)

- adequate nazorg/deskundigheid vinden in de 1e lijn

Dit laatste punt verdient nog aanvullende uitleg. Belangrijke overweging is dat we mogelijk vaker en/of

eerder onze patiënten kunnen verwijzen naar de 1e lijn indien hier de behandeling inhoudelijk even

goed aangeboden kan worden. We zullen niet actief scholing aanbieden op dit gebied, maar

gebruiken het bestaande netwerk om door te verwijzen. Een deel van de handrevalidatie, NAH en pijn

kan mogelijk (eerder) overgedragen worden aan de 1e lijn.

We dienen daartoe goed in kaart te brengen waar in ons zorggebied de kennis en expertise in de 1e

lijn zit en waar wij die beter kunnen benutten. We brengen in kaart wat er is en hierover maken we

kennisafspraken. Dit voorstel kan leiden tot het vrijkomen van productieruimte, voor andere

gespecialiseerde revalidatiegeneeskunde.

Bij de opzet van bovenstaande uitwerking hebben we ook voor ogen dat eigen therapeuten op de

hoogte zijn van de bestaande doorverwijsmogelijkheden. We benutten zo optimaal de kennis van de

behandelteamleden en bevorderen het interdisciplinaire werken.

13



5.1.2 Beleidskeuze 2 Ketenzorg en samenwerking in de regio

Onze definitie van ketenzorg is: “De zorg voor een patiënt wordt gevormd door een voor dit doel

samenwerkende keten van zorgaanbieders of andere (zorg)instellingen. De zorgvraag van de patiënt

wordt centraal gesteld, niet de structuren en belangen van de organisaties”.

Het onderhoud en de ontwikkeling van het regionale netwerk is voor Revalidatie Friesland belangrijk

vanwege de positie van de revalidatie in de ketenzorg. Onze patiënten zijn gebaat bij een

aansluitende keten rondom de verschillende diagnosegroepen.

Contracten aangaande de revalidatiegeneeskunde binnen de regionale ziekenhuizen zijn gesloten

met de algemene ziekenhuizen in Friesland, met het ziekenhuis te Meppel en met het ziekenhuis in

Emmeloord. Met de ziekenhuizen in Sneek, Heerenveen en Dokkum vigeert voor elk apart een

samenwerkingsovereenkomst inzake de poliklinische revalidatiebehandeling. Revalidatie Friesland

participeert in alle CVA-keten netwerken, te weten Leeuwarden, Sneek, Heerenveen, Drachten en

Dokkum. Op het gebied van Niet-aangeboren hersenletsel is er een convenant met De Noorderbrug

en MEE Friesland.

Met het Universitair Medisch Centrum te Groningen is er een samenwerkingsovereenkomst inzake

wetenschappelijk onderzoek en de opleiding tot revalidatiearts.

De samenwerking rondom het kind wordt met name vormgegeven vanuit de samenwerkings-

overeenkomst met School Lyndensteyn, maar ook met VTO vroeghulp, externe specialisten,

consulentschap kinderpsychiater etc.

Met de veranderingen ten aanzien van passend onderwijs en het geplande veranderen van de

Ambulant Begeleiding zal vanuit de revalidatie een antwoord moeten komen hoe de communicatie en

samenwerking in de lijn naar onderwijs gewaarborgd blijft.

Belangrijk is dat we laten zien dat wij er zijn en dat wij onderdeel zijn van bepaalde zorgketens. We

nemen meer actief een rol in, beschrijven onze positie in deze ketens (qua samenwerking) en dragen

deze ook uit, omdat we inzichtelijk willen hebben met welke partijen we te maken hebben we en welke

doelstellingen hierbij gelden. Uitgangspunt blijft een goede ‘doorstroming’ van de patiënt in zijn/haar

zorgproces. In het document “Stakeholders, procedure en contacten” staat het belang en de borging

van de contacten genoemd. Niet alleen op het gebied van zorginstellingen, ketenzorg, maar ook voor

netwerken rond behandelgroepen en patiëntenverenigingen.

Doelstelling is dat we bewuster worden van het belang van de zorgketens en dat we onze positie

hierin uitdragen. We benaderen de ketens en zijn hierin meer zichtbaar. Ook ten aanzien van

financiering van zorg in de toekomst is dit van groot belang. Daarnaast zullen we ook goed moeten

afwegen en bepalen in welke ketens we een rol willen spelen. Zichtbaarheid in de ketens is voor

revalidatie van belang om onze rol daarin te kunnen bepalen en uit te dragen, zodat het duidelijk is

(voor alle ketenpartners) of een patiënt binnen de revalidatie behandeld kan worden of elders in de

keten “beter op zijn plek is”. In de nabije toekomst valt te denken aan aanvullende zorgketens rondom

MS, Parkinson, zorg rondom het (jonge) kind en Trauma.

Implicaties van ontwikkelingen vanuit Friesland Voorop zijn vooralsnog voor de revalidatie onduidelijk.

Vanuit de revalidatie is het een vereiste om de ontwikkelingen op dit gebied nauw te volgen, zodat je

tijdig kunt inspringen met betrekking tot aanpassingen in het zorgaanbod.

14



5.1.3 Beleidskeuze 3 Zorgontwikkeling en technologische ontwikkelingen

Professioneel werken gaat gepaard met het doorvoeren van verbeteringen in het

zorgverleningsproces onder andere door middel van technologische innovaties. Revalidatie Friesland

wil zich blijven onderscheiden (van andere zorgaanbieders) op de markt door versteviging,

ontwikkeling en verdieping van de revalidatiegeneeskundige zorg. Recente speerpunten waren de

ontwikkeling van gangbeeldanalyse (looplaboratorium) en de voorbereidingen voor de ingebruikname

van de Lokomat.

Vanwege onze schaalgrootte kunnen we beperkt innovatie initiëren. Wanneer vernieuwing, die o.a.

door academische centra wordt geïnitieerd en ontwikkeld, beschikbaar komt voor organisaties zoals

de onze, willen wij die inzetten. Een goede overweging en/of afweging van voor onze organisatie

geschikte innovaties is daarbij noodzakelijk.

Landelijk wordt gewerkt aan een implementatie van E-Health7 binnen de revalidatie, de verwachting is

dan ook dat dat E-Health op termijn een vast en regulier onderdeel van de gezondheidszorg gaat

worden. We verwachten dat E-Health en dan met name Telemedicine in de komende jaren

beschikbaar zal zijn ten behoeve van de bevordering van zelfmanagement van patiënten en

uitwisselen van deskundigheid van (mede)behandelaars.

Ten aanzien van uitbreiding van ons zorgaanbod hebben wij vanuit managementparticipatie duidelijke

uitwisseling van kennis, strategische waarden en inhoudelijke argumenten voor ogen, zodat goed

overwogen kan worden of een uitbreiding efficiënt uitgevoerd kan worden. Overwegingen die hierbij

een rol spelen, zijn:

1) Voldoet de uitbreiding / nieuw product of dienst aan de revalidatie indicatie?

2) Is er voldoende behandelcapaciteit aanwezig om uitvoering te geven aan de uitbreiding?

3) Betreft het revalidatiegeneeskunde of revalidatiezorg?

4) Wat zijn de positieve en negatieve gevolgen voor het bestaande behandelaanbod?

Enkele specifieke zorgontwikkelingen lichten we toe:

- oncologische revalidatiezorg: hierbij zullen we volgen bij de landelijke richtlijn, dit is een

aandachtsgebied van één van de revalidatieartsen geworden;

- chronische vermoeidheid: de resultaten van het onderzoek uit de revalidatie worden in eerste

instantie afgewacht, de insteek is vooralsnog om dit niet actief aan te bieden;

- kinderrevalidatie: de doelstelling is om op termijn op elke locatie een kinderrevalidatiearts

beschikbaar te hebben voor spreekuren, hoofdlocaties voor kinderrevalidatiebehandeling blijven

Beetsterzwaag en Leeuwarden;

- toekomst kliniek: de verwachting is dat de kliniek de komende jaren niet meer volledig bezet zal zijn.

Gezocht wordt naar functionele invulling van hierdoor beschikbare ruimte (bv shortstay of

semiklinische opnamen).

We volgen de landelijke richtlijnen op de diverse themagebieden. Dit betekent dat nieuwe inzichten,

(nieuwe) implementatie kan vragen. Binnen de diverse VRA-werkgroepen zijn onze revalidatieartsen

actief. De ontwikkelingen vanuit deze werkgroepen worden daarvandaan ook meegenomen en

doorgevoerd in het behandelbeleid.

7 E-health (definitie Raad voor de Volksgezondheid & Zorg): eHealth is het gebruik van nieuwe informatie- en

communicatietechnologieën, en met name internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te

verbeteren.

15



De revalidatiesector heeft veel geïnvesteerd in het Revalidatie-EPD. De verwachting is dat dit het

interdisciplinaire behandelproces verder zal ondersteunen en bevorderen. Revalidatie-EPD wordt naar

verwachting in 2014 ingevoerd.

5.1.4 Beleidskeuze 4 Kennis delen

Kennis en ervaring worden gezien als basisvoorwaarden binnen de organisatie. De visie hierbij is om

de kennis verder te verbreden. Dan hebben we het over het intern meer overbrengen, maar ook waar

mogelijk naar extern overdragen. Het moet van toegevoegde waarde zijn (voor de patiënt) om de

kennis over te dragen en onze inzet moet in ieder geval weloverwogen zijn (niet onevenredig ten

opzichte van het doel dat ermee beoogd wordt).

Interne kennisdeling moet meer vorm krijgen (en meer cultuur / gemeengoed worden). Aanwezige

kennis van de medewerkers wordt beter zichtbaar gemaakt en vaker gedeeld d.m.v. video, met elkaar

meekijken of onderlinge uitwisseling van medewerkers.

Revalidatie Friesland is in 2011 gestart met een pilot E-learning bij de verpleging. De verwachting is

dat de inzet van E-learning / kennis-delen op termijn zal schelen in de werkbelasting.

Revalidatieartsen benoemen onderling aandachtsfunctionarissen voor de diverse diagnosegroepen.

Specifieke taken zijn: verantwoordelijkheid voor het intern informeren m.b.t. nieuwste inzichten en

behandelmogelijkheden, implicaties hiervan voor onze organisatie in beeld brengen en het bewaken

van de actualiteit van behandelprogramma’s. Dit krijgt deze beleidsperiode meer vorm. Door het

benoemen van aandachtsfunctionarissen wordt voorkomen dat er in bepaalde belangrijke

kennisgebieden (behandelgroep) leemtes vallen. Door middel van cyclisch evalueren zorgen we voor

de noodzakelijke actualiteit.

Vanaf 2012 draait een pilot vanuit Revalidatie Nederland, te weten Revalidatie Kennisnet. Revalidatie

Kennisnet heeft tot doel om vakinhoudelijke kennisuitwisseling en deling tussen professionals in de

revalidatie te faciliteren en te bevorderen en draagt bij aan kwaliteits- en deskundigheidsbevordering

en vakinhoudelijke samenwerking. Wij ondersteunen dit initiatief, omdat het een middel is om met

professionals op een inzichtelijke (en beveiligde) manier kennis met elkaar gedeeld kan worden. De

werkgroepen van de VRA zijn bijvoorbeeld actief op Revalidatie Kennisnet. Het sluit aan bij onze

doelstelling om de beschikbaarheid en toegankelijkheid van kennis te verbeteren.

5.1.5 Beleidskeuze 5 Kwaliteit

Transparantie heeft te maken met de informatie die je geeft over de zorgverlening. Ten behoeve van

kwaliteitstoetsing en verbetering werkt Revalidatie Friesland mee aan het invullen van de set Prestatie

Indicatoren (Revalidatie Nederland, Inzicht in Revalidatie), de kwaliteitstoetsing (HKZ-schema

Medisch Specialistische Revalidatiezorg), de kwaliteitsvisitatie van de VRA en de opleidingsvisitatie.

In 2012 vindt de kwaliteitsvisitatie weer plaats, de vorige was gedateerd februari 2007. De laatste

opleidingsvisitatie vond plaats in april 2009.

Het structurele klantervaringsonderzoek CQ-index geeft inzicht in de tevredenheid van de patiënten

op het gebied van informatie, behandeling en organisatie. Mogelijkheden om hier een verdieping aan

te geven zijn spiegelgesprekken met (oud-) patiënten, welke vanaf 2011 worden uitgevoerd.

We zoeken de contacten met de ziekenhuizen op het gebied van de kwaliteitssystemen HKZ en NIAZ,

deze dienen zoveel mogelijk op elkaar afgestemd te zijn (informatie aan elkaar doorgeven).

16



De behandelprogramma’s, die zijn gebaseerd op landelijke behandelkaders en inhoudelijke richtlijnen,

toegepast voor de lokale situaties, vormen uitgangspunt voor de individuele behandelplannen van de

patiënt. De systematiek voor het periodiek herzien van de behandelprogramma’s en -protocollen blijft

gehandhaafd. We zullen meer inzetten op het (onderling) “kennis-delen”-aspect.

Om het medisch inhoudelijk handelen van revalidatieartsen binnen Revalidatie Friesland te verbeteren

is behoefte aan het gestructureerd bespreken van casuistiek- en complicatiebesprekingen. Klinimetrie

en uitkomstmetingen zullen evaluatie van behandelinhoud zoals behandelprogramma’s en – plannen

ondersteunen. Beschikbare en relevantie klinimetrie wordt verder geïmplementeerd.

Voor het verbeteren van de kwaliteit van diagnostiek en behandeling en het kritisch zijn op eigen

handelen blijft het initiëren van en deelname aan wetenschappelijk onderzoek door medewerkers van

Revalidatie Friesland belangrijk. Actieve deelname van revalidatieartsen wordt ook in de komende

periode nagestreefd.

Ten aanzien van het individueel functioneren van de revalidatieartsen willen we de IFMS-systematiek

(Individueel Functioneren Medisch Specialisten), zoals nu al gangbaar in een aantal ziekenhuizen,

ook binnen de gehele medische staf van Revalidatie Friesland breed vorm gaan geven.

Tenslotte zal er meer gericht worden op de zorglogistiek. Het uitschrijven van de zorgprocessen geeft

meer zicht op de aansluiting van de onderdelen. Bij zorglogistiek wordt een zorgproces uitgeschreven

in de volgende stappen:

- instroom (verwijsmanagement en aanmelding/planning)

- doorstroom (behandeling en planning)

- en uitstroom (evaluatie en nazorg)

Het geeft meer zicht op de tijdspaden die onze patiënten in hun zorgtraject volgen en leggen mogelijk

ook verbeteringen in het systeem bloot. Doelstelling is om de behandelprocessen zo efficiënt en

doelmatig mogelijk in te richten. Ook kunnen we door middel van benchmarking verbetering nastreven.

5.1.6 Beleidskeuze 6 Communicatie, zichtbaarheid en profilering

We zijn ons ervan bewust dat wij organisatiebreed een betere zichtbaarheid moeten nastreven (ook

op doelgroep- of behandelingsniveau) en dat wij meer kunnen inzetten op het uitdragen wat wij

patiënten kunnen bieden. Niet alleen in inhoudelijke zin maar ook communicatie in bredere zin vanuit

Revalidatie Friesland. We willen in de komende beleidsperiode daarom meer nadruk gaan leggen op

zichtbaarheid en PR.

Uit marktonderzoek is gebleken dat wij niet voldoende herkenbaar zijn bij specialisten in de

ziekenhuizen. Daarom willen wij beter inzichtelijk maken welke revalidatiearts op welke locatie

werkzaam is. Maar ook welke behandelmogelijkheden er zijn. Vernieuwing / modernisering van de

website, Zorgdomein en toepassing van “social media” dragen hieraan bij. Daarop aanvullend zetten

we ons in om eens per jaar een (regionaal tot internationaal) evenement te organiseren, met als doel

onze activiteiten zichtbaar te maken.

Daarnaast is het belangrijk om nogmaals de interne communicatie te benadrukken. Een betere

zichtbaarheid en profilering moet gestimuleerd en gefaciliteerd worden door leidinggevenden,

management en de structuur van intranet.

17



6 Samenvatting doelen 2013 – 2017

Hieronder worden in het kort de doelstellingen benoemd die per beleidskeuze geformuleerd zijn:

1) Positionering Revalidatie Friesland

a. Zorg zo dicht mogelijk bij de patiënt bieden is het uitgangspunt, waar nodig

centraliseren, specialiseren, expertise delen of doorverwijzen

b. Het streven is om een netwerk in kaart te brengen en te benutten om eventueel

vroeger een adequate doorverwijzing te kunnen organiseren.

2) Ketenzorg en samenwerking in de regio

a. Het onderhoud en de ontwikkeling van het regionale netwerk is voor Revalidatie

Friesland belangrijk vanwege de positie van de revalidatie in de ketenzorg

b. We laten zien dat we onderdeel zijn van bepaalde zorgketens, hierin nemen we meer

actief een rol in en we dragen onze positie hierin uit

c. We gaan goed afwegen in welke ketens we welke rol willen innemen

d. We volgen de ziekenhuizen en andere zorgaanbieders / zorgverzekeraars / politiek op

de voet om de gevolgen van keuzes en ontwikkelingen voor onze eigen zorgen

dienstverlening in te schatten en hierop in te kunnen spelen

3) Zorgontwikkeling en technologische ontwikkelingen

a. Revalidatie Friesland wil zich blijven onderscheiden (van andere zorgaanbieders) op

de markt door versteviging, ontwikkeling en verdieping van revalidatiegeneeskundige

zorg

b. Voor de nabije toekomst zetten we in op E-health, en dan met name Telemedicine

c. Er komen meer richtlijnen en behandelkaders. We houden in ons beleid rekening met

de implementatie hiervan. Behandelprogramma’s worden hierop gebaseerd.

d. R-EPD wordt verwacht

4) Kennis delen

a. Interne kennisdeling moet meer vorm krijgen en meer gestimuleerd en gefaciliteerd

worden

b. Revalidatieartsen benoemen per diagnosegroep een aandachtsfunctionaris die

verantwoordelijk is voor het intern informeren, in beeld brengen van de implicaties en

het bewaken van de actualiteit van de behandelprogramma’s

c. De mogelijkheden van Revalidatie Kennisnet worden optimaal benut

5) Kwaliteit

a. Wij nemen deel aan Prestatie Indicatoren / Inzicht in Revalidatie, HKZ-toetsing,

kwaliteitsvisitatie VRA en opleidingsvisitatie

b. De stem van de patiënt wordt gehoord door periodieke CQ-Index uitvraging en

structurele verdieping d.m.v. de spiegelgesprekken

c. Behandelprogramma’s vormen uitgangspunt voor de individuele behandelplannen

d. Verder implementeren van klinimetrie en uitkomstmetingen

e. IFMS ook binnen Revalidatie Friesland breed vorm geven

f. Zorglogistieke inzichten verbeteren de zorgprocessen

18



6) Communicatie, zichtbaarheid en profilering

a. Meer nadruk leggen op de zichtbaarheid van Revalidatie Friesland en de bijzondere

producten en behandelingen door verbetering PR en (organisatiebreed) streven om

jaarlijks een evenement te organiseren

b. Verbeteren website, Zorgdomein, gebruik social media.

c. Verbeteren zichtbaarheid revalidatieartsen en specifieke aandachtsgebieden voor

(potentiële) verwijzers en patiënten

19



7 Keuzes in zorgaanbod

Revalidatie Friesland biedt een zo breed mogelijk pakket aan revalidatie(geneeskundige) zorg. Dit

aanbod wordt afgestemd op de behoefte van de patiënt en is gebaseerd op inhoudelijke, kwalitatieve

en strategische overwegingen.

Op basis van de relevante en verwachte ontwikkelingen, beschrijven we hieronder wat dit betekent

voor ons zorgaanbod.

Zorgaanbod

- Kinderrevalidatie

We willen de zichtbaarheid vergroten van onze kennis en expertise. In Beetsterzwaag is specifieke

expertise in de behandeling van jonge kinderen, die onder andere vorm wordt gegeven vanuit de

therapeutische peutergroepen (TPG). Over de haalbaarheid van het aanbieden van deze begeleiding

in Leeuwarden wordt in 2012 een uitspraak gedaan. Het uitbreiden en faciliteren van het algehele

poliklinisch behandelaanbod voor kinderen in Leeuwarden heeft de komende jaren prioriteit. Om de

zichtbaarheid van onze kennis en het uitdragen van de expertise in de keten te vergroten, willen we in

de andere ziekenhuizen participeren in revalidatie- en multidisciplinaire spreekuren. Dit kan pas

worden vormgegeven als er voldoende capaciteit beschikbaar is.

Wat betreft kennis van DCD en begeleiding daarbij is het team in Beetsterzwaag, ook landelijk gezien,

een van de koplopers. Het is de bedoeling om deze positie ook de komende jaren te behouden en

inzet daartoe te faciliteren.

De kennis en ervaring bij jongeren met functionele klachten is op hoog niveau, maar op extra

ontwikkelingen voor deze diagnosegroep wordt niet ingezet. Nieuwe ontwikkelingen worden gevolgd.

De komende jaren wordt vanuit de klinische en poliklinische behandelteams gestreefd naar het op peil

brengen van kennis en expertise van NAH en NMA.

Wel uitdrukkelijk prioriteit hebben ontwikkelingen die de behandeling van spasticiteit bij kinderen

verbeteren. Hieronder wordt verstaan: het uitbreiden van het behandelaanbod voor handfunctie

problematiek bij CP, verdere implementatie van gangbeeldonderzoek en het toepassen van Botox

behandelingen.

- Zorg voor MS patiënten

Aan de hand van landelijke richtlijnen verdient de ontwikkeling van het behandelprogramma prioriteit.

We sluiten aan bij de ontwikkeling van MS behandelcentra. Om een duidelijke plaats in de MS keten

te waarborgen, worden goede contacten met MS verpleegkundigen en neurologen onderhouden.

20



- NAH problematiek bij nog niet leerbare patiënten

Nauwe samenwerking en afstemming met de partners in de ketenzorg ten behoeve van afstemming

behandeling niet leerbare patiënten met NAH. Het doel is om daarmee onze deskundigheid aan een

groter deel van de populatie te kunnen bieden.

- Zorg voor ICU patiënten

Bij patiënten op inteensive care units, die vaak complexe problematiek hebben, gaan we ons actiever

inzetten om

onze deskundigheid zichtbaar te maken, zodat deze eerder in het behandeltraject bekend is en wordt

ingezet.

- Oncologische revalidatie

Vanuit de VRA heeft de revalidatiegeneeskunde een belangrijke rol gekregen ten aanzien van het

uitvoeren van de richtlijn oncologische revalidatie. Vanuit Revalidatie Friesland stellen we ons volgend

op ten aanzien van de landelijke ontwikkelingen.

- Telemedicine

We ondersteunen het ontwikkelen en toepassen van telemedicine in de breedste zin des woords waar

dit een verbetering van kwaliteit en efficiency van de behandeling, zowel qua therapie-inzet als voor

de patiënt, kan betekenen.

Waar mogelijk gaat ook voor therapeutische ondersteuning gebruik worden gemaakt van innovaties,

vooral wanneer deze relatief eenvoudig en laagdrempelig beschikbaar zijn zoals op de Wii ® en de

Ipad ®.

- Thuisbehandeling

We zien dat thuis-behandelen t.b.v. toepassing van het geleerde meerwaarde kan hebben, maar het

is van belang om hiervoor criteria op te stellen.

- Modulair aanbod

Bij het ontwikkelingen van nieuwe behandelprogramma’s willen we nadrukkelijker de mogelijkheden

bekijken om delen van de behandeling in modulevorm (groepsgewijs) aan te bieden.

21



In de keten

- Nazorg/deskundigheid in de 1e lijn

Wat elders aan behandeling (beter of even goed) kan, moeten we niet ten koste van alles vasthouden.

Overdragen naar andere aanbieders heeft ook als voordeel dat er productieruimte beschikbaar komt

voor andere gespecialiseerde revalidatiegeneeskunde. We stellen voor om in te zetten op beter in

kaart brengen van de aanwezige expertise in de eerste lijn.

- Traumaketen

Ontwikkelingen in de traumaketen gaan uit van traumacentra. We volgen dit met aandacht om waar

nodig en mogelijk behandeling dichter bij huis te kunnen bieden. Mogelijk betekent dit dat er nieuwe

behandelmogelijkheden (medium care) worden ontwikkeld.

- Dwarslaesie revalidatie

Er wordt met dwarslaesiecentrum UMCG afstemming bereikt over goede aansluiting in de keten,

zodat zo snel mogelijk in het revalidatieproces zo dicht mogelijk bij huis adequate zorg kan worden

geboden.

- Behandeling amputatie bovenste extremiteit

Gezien de ontwikkelingen op dit gebied en de lage incidentie kan Revalidatie Friesland de benodigde

expertise niet meer blijven bieden.

Aanvullend

- Sport

Vaker inzetten van bewegingsagogiek voor zowel bewegingsadvies als specifieke sportgerelateerde

vragen.

- Versterking arbeidsrevalidatie

We hechten belang aan de mogelijkheid om bij de revalidatiebehandeling actief een arbeidsconsulent

uit eigen gelederen mede te kunnen betrekken. Dit wordt in toenemende mate belangrijk.

- Muziekrevalidatie

Ontwikkelen en onderhouden van de speciale supraregionale positie van het zorgaanbod betreffende

muziekrevalidatie vergt inzet ten aanzien van kennisopbouw, uitbreiden diagnostische middelen en

opstellen van een behandelprogramma.

- Concurrentie M.b.t. nieuwe (commerciële) zorgaanbieders in ons werkgebied is het een uitdaging om zichtbaar superieure kwaliteit te bieden.

22



8 Lijst met afkortingen

CP Cerebrale Parese

CVA Cerebrovasculair Accident

DBC Diagnose Behandeling Combinaties

DCD Developmental Coordination Disorder

EPD Elektronisch Patiënten Dossier

ET Externe Toetsing

HKZ Harmonisatie Kwaliteit van de Zorg

ICT Informatie- en Communicatie Technologie

MEE Vereniging voor ondersteuning bij leven met een beperking

MS Multiple Sclerose

MT Management Team

NAH Niet Aangeboren Hersenletsel

NMA Neuromusculaire aandoeningen

PDCA Plan – Do – Check – Act

RAP Revalidatie Activiteiten Profiel

R-EPD Revalidatie Elektronisch Patiënten Dossier

RN Revalidatie Nederland

UMCG Universitair Medisch Centrum Groningen

VRA Nederlandse Vereniging van Revalidatie Artsen

1 Test met kop 1

Documents

Transcript of 1 Test met kop 1