Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

45
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren Tandheelkunde bij de huisdieren Lesgevers: Dr. Leen Verhaert (KHD) Prof. Lieven Vlaminck (GHD) European Veterinary Dental Society http://www.evds.org/index.php European Veterinary Dental College http://www.evdc.info/

description

Heelkunde

Transcript of Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Page 1: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Tandheelkunde bij de huisdieren

Lesgevers: Dr. Leen Verhaert (KHD)

Prof. Lieven Vlaminck (GHD)

European Veterinary Dental Societyhttp://www.evds.org/index.php

European Veterinary Dental Collegehttp://www.evdc.info/

Page 2: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw
Page 3: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

2.1. Ontwikkelingsstoornissen van het gebit

2.2. Cariës of tandbederf

2.3. Parodontitis

2.4. Tandfracturen

2.5. Infectieuze pulpitis en periapicale infecties

2.6. Slijtagestoornissen van het paardengebit

2.7. Tandextractie

2.8. Endodontische behandeling

2.9. Het tandvlees

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 4: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Malocclusie van het gebit

Occlusie:

elk statisch contact tussen één of meerdere tanden van de

bovenkaak met één of meerdere tanden van de onderkaak.

2.1. Ontwikkelingsstoornissen van het gebit

Malocclusie:

Elke afwijking op een normale occlusie

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 5: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Oorzaken van malocclusie:

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Systemische invloeden• Nutritioneel

• Infectieus

• Endocrien

Lokale invloeden• Verlies tanden

• Problemen wisselen tanden

• Parodontitis

• Cysten, tumoren

• Gedrag

Erfelijke factoren• Genetische basis

Page 6: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Classificatie van occlusie / malocclusie:

Klasse 0 Normale occlusie

Klasse I malocclusie Onder- en bovenkaak even lang

Abnormale positie individuele tanden

Abnormale lengte individuele tanden

Klasse II malocclusie Te korte onderkaak

Te lange bovenkaak

Klasse III malocclusie Te lange onderkaak

Te korte bovenkaak

Brachygnathie – prognathie !

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 7: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Behandeling van een malocclusie ?

• Ethische bezwaren !!

• Veroorzaakt het problemen ?

Orthodontie

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 8: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

KHD

Overbeet Onderbeet

Klasse II Klasse III

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 9: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

KHD

Melkgebit

Volwassen gebit

• extractie melksnijtanden in de te korte kaak

• extractie melkhaaktanden in de te korte kaak

• beperkte correctie mogelijk

• tussen 4-8 weken leeftijd

• uiterst moeilijk correctie te bekomen

• orthodontie ?

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 10: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Voorbeeld van een orthodontische

beugel bij de hond

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 11: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Voorbeeld van orthodontische beugel

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 12: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

voor

na

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 13: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Ander voorbeeld: retroversie maxillaire haaktand

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 14: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Behandeling erge

malocclusie ?

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 15: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard

overbeet onderbeet

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Klasse II Klasse III

Page 16: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard

Overjet Overbite

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 17: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard

Overjet - underjet

Overbite - underbite

• bijraspen voorrand te lange snijtanden

• regelmatig bijraspen snijtanden

• < 9 maand: orthodontische beugel

• > 9 maand: osteotomie onderkaak

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 18: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Vb. correctie overbite:

• Orthodontische beugel

• vanaf 2-3 maand

Paard

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 19: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

• chirurgie: osteotomie en distractie osteogenesis onderkaak

Paard

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 20: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard

• opgelet malocclusie maaltanden + slijtagestoornissen

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 21: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Afwijkingen in het aantal tanden in een gebit

1. Hypodontie

2. Polydontie

3. Persisterende melktanden

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 22: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Etiologie:

Hypodontie = te weinig tanden

• congenitale afwezigheid kiem

• fysiologisch: haaktanden paarden

• traumatische resorptie tandkiem

Gevolgen:

• probleem voedselverwerking ?

• paard: doorgroeien antagonist

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 23: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Missende 2e premolaar hond

Missende haaktand paard

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 24: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Etiologie:

Polydontie = teveel tanden

• congenitale extra kiem

• traumatische klieving tandkiem

Eigenschappen:

• wortel gescheiden – gemeenschappelijk

• binnen/buiten tandenrij - mondholte

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 25: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Extra 7e maaltand

bij een paard

Extra palatale premolaar

bij een hond

Page 26: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Behandelingsopties bij polydontie:

• Indien geen interferentie met kauwproces

Geen behandeling vereist

• Indien wel interferentie (verwacht) met kauwproces

- abnormale occlusie

- tandsteen + parodontitis (KHD)

- diastema + parodontitis (paard)

Extractie of regelmatig bijraspen (Pa)

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 27: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Persisterende melktanden:

Hond en kat: haaktanden, (snijtanden)

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 28: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Normale wisseling snijtanden

Paard: snijtanden en premolaren

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 29: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard: snijtanden en premolaren

vertraagde wisseling bovensnijtanden

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 30: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard: snijtanden en premolaren

uitgestelde wisseling 102

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 31: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard: snijtanden en premolaren

bijna-wisseling 107

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 32: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Paard: snijtanden en premolaren

verwijderde melkpremolaar ‘doppen’

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 33: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Glazuur of emailhypoplasie

• Gelokaliseerd (trauma, infectie)

• Gegeneraliseerd (systemische infectie)

= glazuurdefect of ↓ kwaliteit

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 34: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

2.1. Ontwikkelingsstoornissen van het gebit

2.2. Cariës of tandbederf

2.3. Parodontitis

2.4. Tandfracturen

2.5. Infectieuze pulpitis en periapicale infecties

2.6. Slijtagestoornissen van het paardengebit

2.7. Tandextractie

2.8. Endodontische behandeling

2.9. Het tandvlees

2. Tandheelkunde bij de huisdieren

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 35: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Cariës of tandbederf

Definitie:

‘Passief demineralisatieproces van de

bouwstenen van de tand’

Hond: occasioneel

(Kat: uiterst zelden)

Paard: infundibulumnecrose + perifere cementcariës

Rund: meststieren

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 36: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Etiologie KHD: predisponerende factoren

• genetisch bepaalde samenstelling speeksel en tandstructuur

• beschadiging tandoppervlak

• tandplak

• gebrek aan ‘tandvriendelijk’ geschikt voedsel

• Ca++ tekort in de voeding

• immunosuppressie

determinerende factoren

• zuurvormende bacteriën in mondflora (zuurvormende streptococcen)

• suikers in de voeding

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 37: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Pathogenese KHD:

suiker + speeksel biofilm

tandplak

suikerspolysachariden

suikers zuren (melkzuur)streptococcen

pH ↓ (< 5,5 !!)

+ bacteriën

Demineralisatie van tandsubstantie = cariës

Parodontitis

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 38: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Diagnose:

• symptomen cfr. pulpitis

• grondig mondonderzoek

• ‘aftasten tandoppervlak’

• radiografie

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 39: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Differentiaal Diagnose :

• glazuurhypoplasie

• tandverkleuring

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 40: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Behandeling:• met behoud van de tand

= uitboren cariës + restauratie defect

cariës molaar hond voor cariës molaar hond na

= endodontische behandeling indien ontzenuwing

• met verlies van de tand → extractie

Preventie

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 41: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Kat: tandresorptie

FORL: feline odontoclastic resorptive lesions

• frequent (>50% volwassen dieren)

• heel pijnlijk

• vaak moeilijk zichtbaar (probe, RX)

• lijkt alsof ‘tandvlees over tand groeit’

Page 42: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 43: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Infundibulumnecrose bij het paard:

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 44: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Progressieve aantasting → pulpitis

→ pathologische fractuur

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren

Page 45: Heelkunde Kop 2a Tandheelkunde Zw

Perifere cementcaries bij het paard:

Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren