PRODUSENTE STAMP KOP MET BIERREUS

MAART • APRIL 2018VOL 36.2

PRODUSENTE STAMP KOP MET BIERREUSBesproeiing: Renoster en Koedoes wei saam

SA CHAMBER OF BAKING - AGM

Leafminer and oats

9

Uitgewer en eienaar

Adres vir redaksionele kopie, advertensies en intekenare:Mediakom

Posbus 20250Noordbrug

2552

Tel: 018 293 0622E-pos: [email protected]

www.mediacomcc.co.za

REDAKTEUR: Willie LouwADVERTENSIES: Jana Greenall

011 476 3702UITLEG: Roelien van der Westhuizen

072 930 6721

KOPIEREG EN STANDPUNTE© Kopiereg / Copyright: Ingevolge Artikel 12(7) van die Wet op Outeursreg Nr 98 van 1978 en

enige wysigings word alle regte voorbehou. Standpunte en aansprake in advertensies en

artikels word nie noodwendig deur Mediacom Bk en enige medewerkers / deelnemende

instansies onderskryf nie. Regstellings word net oorweeg indien ‘n tipografiese fout

die bemarkingswaarde van ‘n advertensie/promosie verminder.

VOORBLAD:Planttyd het aangebreek waar toestande dit moontlik maak en noukeurige beplanning word nou uitgevoer.Foto: Dr. Willem Otto van Sensako.

Koringfokus / Wheat Focus verskyn ses keer per jaar en word in samewerking met die koringbedryf

saamgestel, wat insluit: LNR-Keingraan; SA Graaninligtingsdiens;

SA Graanlaboratorium; die Wintergraantrust; SA Kulivar- en

Tegnologie-agentskap; Grain Farmer Development Association

Gratis beskikbaar aan bona fide-kleingraanprodusente

Wortel-dinamika

19

Boere dra water aan

13

5 Produsente stamp kop met bierreus

5 Produsente bedank hul leiers

6 Herfskommandowurm kan bykans landswyd versprei

6 Experts release guide on fall armyworm

management

7 Landboubure maak vir samesmelting gereed

7 Wheat industry revitalisation gets UK support

10 Weerstand kán doeltreffend bestuur word

23 Multinationals collaborate

24 Gunstige toestande verwag vir somerreënstreek

28 Nuwighede op die horison van koringverbouing

29 Saadmaatskappy herdenk 50 jaar in landbou

38 Renowned plant genomicist visits CenGen

9 Wheat leaf miner does not like oats

16 Renoster en Koedoes wei saam in die

besproeiingsgebied

19 Wortel-dinamika in koring

22 Statistiek van produkte uit koring vervaardig

36 Finale produksieskatting 2017

40 SAGIS: Koringmarksituasie

42 SAGIS: Gars, hawer en kanola se marksituasieKORINGFOKUS • WHEAT FOCUS 3MARCH • APRIL 2018

REEDS 36 JAAR DIE ONAFHANKLIKE SPESIALIS-TYDSKRIF VIR DIE KLEINGRAANBEDRYF

THE INDEPENDENT SPECIALIST MAGAZINE FOR THE SMALL GRAIN INDUSTRY FOR THE PAST 36 YEARS

13 Minister wou heffingsfondse kaap - baie is nou in die weegskaal

13 Voer en water aan geteisterde boere

15 Steun vir eindpuntheffing volgens huidige

regulasie

15 Soektog na alternatiewe gewasse vir koring

verskerp

32 SA Chamber of Baking’s 80th annual general meeting

32 Zero rating VAT on wholewheat brown bread under threat

33 Bakers achieved the impossible with sodium

legislation

33 Milling and baking industries concerned at

certain agricultural developments

34 Bakers contributed to decline in food inflation

34 Information and statistics can enhance decision making

VOL 36.2 MARCH • APRIL 2018

GRAAN SA KONGRES

KLEINGRAAN

AGRI-INFO

CHAMBER OF BAKING AGM

MARKET-INFO

TM

Ondersteun jou om ons daaglikse brood te verseker

[email protected]

DIE PANNAR KORINGPAKKETVOORDEEL:■ PANNAR is ’n “eenstopsaadverskaffer” vir droëland en besproeiing.■ Handhaaf ’n uitstekende rekord in die nasionale proewe van

die LNR-Kleingraaninstituut. ■ Bevestig die uitstekende opbrengspotensiaal en aanpasbaarheid in

die verskillende streke.■ Uitstekende agronomiese eienskappe.

Besproeiing Wes-Kaap Droëland-Vrystaat

Kultivars PAN 3400

PAN 3471

PAN 3497

PAN 3471

PAN 3408

PAN 3368

PAN 3161

PAN 3111

Groeiseisoen Lentetipes Lentetipes Intermediêre Tipe

Egte Wintertipes

± Dae tot 50% Blom

Warm gebiede 94 99 101 101 105 140 149 152

Koel gebiede

104 109 111 111 115 130 135 140

Ons Koring Kultivarpakket

2018/WHEAT/A/13® Geregistreerde handelsmerke van PANNAR BPK, © 2018 PANNAR BPK

Saam boer ons vir die toekoms™

KORINGFOKUS • WHEAT FOCUS 5MARCH • APRIL 2018

DIE BIERREUS ANHEUSER-BUSCH Inbev (AB InBev) moet by die Mededingingskommissie verduidelik hoekom se-

kere punte in sy kontrak met garsprodusente vir die nuwe sei-soen aangepas word. Tydens Graan SA se kongres in Maart 2018 op Nampo-park is gemeld dat AB InBev die prysformule wil wysig. ‘n Kennisgewing daaroor is aan garsprodusente gestuur. Voor die samesmelting van AB InBev en SABMiller in 2016 was een van die voorwaardes waaronder die Mededingingstribu-naal die samesmelting goedgekeur het, dat die saamgesmelte entiteit sal voortgaan met die SAB se beleid en praktyke om plaaslike bier en sider te maksimaliseer én plaaslike insetmid-dele in hulle produksie te gebruik. Volgens die voorwaardes moes die saamgesmelte entiteit SABMiller se bestaande mon-delinge en skriftelike ooreenkomste met verskaffers eerbiedig. Tydens die wegbreeksessie vir wintergraanprodusente by Graan SA se kongres het Richard Krige, voorsitter van die Garsbedryfskomitee en dagbestuurslid van Graan SA, ‘n ver-slag gelewer oor die garsbedryf. Kontrakte met Ab InBev as aankoper moet einde Junie gefinaliseer word. Die suidelike garsprodusente, wat gars op droëland verbou, se opbrengste het verhoog en hulle het ‘n ooraanbod van gars terwyl die besproeiingsgebiede minder geoes het. Dit wil vol-gens Krige voorkom asof AB InBev nie die noorde se tekort uit die suide wil aanvul nie. “Dit kom voor asof AB InBev die doelpale voortdurend skuif en die hele tyd aan die prysformule karring,” het ‘n produsent tydens die wegbreeksessie se bespreking gesê. Kundiges wat

produsente se kontrakte met AB InBev in 2017 met die nuwe seisoen se kontrakte vergelyk het, sê daar is wel verskille en dat veral die suidelike produsente gepenaliseer word. Krige sê die Suid-Afrikaanse garsbedryf is uniek en sukses-vol. Voor AB InBev se oorname van SAB was daar ‘n goeie verhouding tussen SAB as die (enigste) aankoper en die pro-dusente. Die verhouding was op vertroue en kommunikasie gebaseer en gekenmerk deur deursigtigheid. Suid-Afrikaanse produsente het saam met SAB in die ontwikkeling van nuwe en beter kultivars belê, wat deur die SA Garstelingsinstituut SABBI gedoen is. Die Garsbedryfskomitee het Jannie de Villiers, hoofbestuurder van Graan SA, en dr Dirk Strydom, bestuurder van graaneko-nomie en bemarking by Graan SA, versoek om die Mededing-ingstribunaal oor AB InBev se wysigings in produsentekontrak-te in te lig. Die Mededingingstribunaal het AB InBev versoek om kom-mentaar te lewer en dan sal verdere stappe volg. Garsprodusente sit met ‘n verdere dilemma wat deur die Mededingingskommissie se wetgewing geskep word. In Suid-Afrika is daar net een koper van moutgars, maar die pro-dusente mag nie onderling oor byvoorbeeld prys en ander fak-tore onderhandel nie, anders word die Wet oortree. Graan SA het namens die garsprodusente by die Mededing-ingskommissie aansoek gedoen dat produsente vrygestel word van sekere bepalings sodat hulle onderling mag onder-handel.

Graan SA het tydens sy kongres erkenning gegee aan organisasies wat 20 jaar diens aan die graan- en oliesadebedryf gelewer het. Die organisasies en hulle verteenwoordigers by die kongres was die SA Graanlaboratorium – Wiana Louw, Sorghumtrust – Anton Nebe, die Mielietrust – dr John Purchase, Olie- en Proteïnsade-ontwikkelings-trust – Gerhard Kuhn, Wintergraantrust – Ishmael Tshiame en SA Graaninligtingsdiens – Nico Hawkins. In die agtergrond is Jannie de Villiers, hoofbestuurder van Graan SA en Jaco Minnaar, voorsitter van Graan SA. Foto: Estie de Villiers.

DAAR IS ‘N welkome nuwe belangstelling in die winter-graanbedryf en dit lyk asof dié bedryf die meeste uitda-

gings het, sê Andries Theron, voorsitter van Graan SA se win-tergraanprodusente. Hy het sy kommer uitgespreek dat die bedryf ongelukkig nog nie sy onderste draaipunt bereik het nie. Uit die produsente se geledere het hulle egter eenparig hul dank betuig vir die leiers se werk en die leiers aangemoedig om voort te gaan. Die leiers na wie verwys is, sluit Jannie de Villiers, Andries Theron en Richard Krige in. Die koringbedryf se lewensboei is die eindpuntheffing en winsgewendheid is krities vir die bedryf, het Andries gesê. Genetika en tegnologie tot voordeel van die bedryf is in die wêreld beskikbaar, maar die eienaars daarvan wil vergoed word.

AGRI-INFO

Produsente stamp kop met bierreus oor kontrakwysigings

Produsente bedank hul leiers

MAART • APRIL 20186 KORINGFOKUS • WHEAT FOCUS

Herfskommandowurm kan bykans landswyd versprei

Experts release guide on fall armyworm management

KUNDIGES VERWAG DAT DIE herfskommandowurm oor die hele Suid-Afrika kan versprei, met die moontlike uit-

sondering van die Wes-Kaap. Besmetting is reeds in vyf dis-trikte in Limpopo, dele van Mpumalanga en naby Oos-Londen in die Oos-Kaap aangemeld, luiders ‘n verklaring deur Agri SA. Die departement van landbou, bosbou en visserye versoek boere en landbou-organisasies om hul monitering en aan-meldings van hierdie plaag te verskerp. In alle nuwe gebiede waar die herfskommandowurm voorkom, word daaglikse en weeklikse verslae aan die departement versoek. Agri SA verwelkom die tydige optrede deur die departement, insluitend die beskikbaarstelling van plaagdoders om die ver-spreiding van die plaag te bekamp. Agri SA herinner boere dat die aanwending van chemikalieë in konsultasie met die betrokke chemiese verteenwoordigers moet geskied. Hoewel die herfskommandowurm meestal mielieplante aan-

val, kom dit soms voor in katoen, koring, sorghum, sojabone, aartappels en grondbone. Aan die einde van Februarie 2018 is die wurm op jong sonneblom in Komatipoort, Mpumalan-ga, opgespoor. Om dié rede is dit belangrik om op te let vir skade aan gewasse en die teenwoordigheid van die indring-er-spesies. Produsente word aangemoedig om hul lande te verken en enige voorkoms of vermoedelike voorkoms van die plaag by die departement aan te meld by 012 319 6384 of per e-pos aan [email protected]. Die Amerikaanse organisasie USAid het ‘n omvattende gids van geïntegreerde plaagbestuur saamgestel om met bestryding van die wurm te help. (Lees berig hiernaas – Red.) Dan Kriek, voorsitter van Agri SA, het Graan SA en ander rol-spelers bedank wat die situasie namens die bedryf monitor.

SINCE THE FALL ARMYWORM (FAW), an invasive crop pest native to the Americas, was confirmed in Africa in

2016, it has spread to over 30 African countries, posing a sig-nificant threat to food security, income and livelihoods. If proper control measures are not implemented, the Centre for Agriculture and Biosciences International warns that the pest could cause extensive maize yield losses. This is estimated between $3,6 billion (R43 billion) and $6,2 billion (R74 bil-lion) per year across the twelve major African maize producing countries. According to a statement by USAid, FAW can feed on 80 dif-ferent crop species including maize, a staple food consumed by over 300 million African smallholder farm families. To combat the spread of fall armyworm across the African

continent, international experts produced a new comprehen-sive integrated pest management (IPM) guide to help scien-tists, plant protection organisations, extension agencies, re-search institutions and governments working with farmers to tackle the voracious FAW. Fall Armyworm in Africa: A Guide for Integrated Pest Man-agement was jointly produced under the US Government’s Feed the Future initiative by the United States Agency for International Development (USAID), the International Maize and Wheat Improvement Center (CIMMYT) and the CGIAR Research Program on Maize (CRP MAIZE).

It is available free of charge on the internet: feedthefuture.gov .

AGRI-INFO

Larwe van die herfskommandowurm. Foto: agrilife.org.


Landboubure maak vir samesmelting gereed

TWEE NABURIGE LANDBOUMAATSKAPPYE in die Wes-Kaap beoog ‘n samesmelting en moontlike notering op

die JSE. Overberg Agri met sy setel op Caledon en Acorn Agri, ‘n landbou-beleggingsmaatskappy van Somerset-Wes, beplan om te integreer en ‘n nuwe landbou- en voedselbeleggings- maatskappy met die naam Acorn Agri and Food te vorm. Overberg Agri se voorsitter, Douw de Kock, het op 7 Febru-arie 2018 inligtingsbriewe aan aandeelhouers gestuur waarin hy sê dat ‘n samesmeltingsooreenkoms gesluit is. Hy moedig aandeelhouers aan om ten gunste van die transaksiebesluite te stem en versoek belanghebbendes om inligtingsvergade- rings by te woon. Overberg Agri en Acorn Agri het volgens De Kock dieselfde waardes en kultuur, ‘n doelgerigte en aanvullende beleggings- portefeulje en ‘n bewese bestuurs- en bedryfsrekord. Die ooreenkoms ontsluit waarde vir aandeelhouers, verseker Overberg Agri se volhoubaarheid en sal sorg dat diensvlakke aan kliënte gehandhaaf kan word. De Kock sê die gekombineerde onderneming gaan ‘n kom-binasie van plaaslike en uitvoergerigte sakebedrywighede hê. Dit sluit blootstelling aan uitvoerverdienste in, wat aandeel-houers teen ‘n verswakking van die rand en teen plaaslike ekonomiese en politieke uitdagings verskans.

Die twee maatskappy is nie net komplementerend in hulle werksaamhede nie, maar ook goed bekend aan mekaar. Pierre Malan, die uitvoerende hoof van Acorn Agri, het gehelp met die samesmelting van die BNK Landbougroep en CRK Land-bou om Overberg Agri te vorm. Acorn Private Equity het onder meer korporatiewe finansiële en adviesdienste aan Overberg Agri gelewer en met ander verkrygingtransaksies bygestaan. Acorn is sedert 2014 ‘n aandeelhouer van 25,5% in Over-berg Agri en twee van hulle uitvoerende bestuurslede dien in Overberg Agri se maatskappydireksie. Overberg Agri se onafhanklike direksie het vrywillig ‘n in-geligte verslag en mening oor die samesmelting versoek en ondersteun saam met Overberg se maatskappydireksie die samesmelting. Daar sal nie vermindering van personeel wees nie. Overberg Agri se onderneming sluit graanopbergingsdien-ste, kleinhandel, meganisasietoerusting, finansiële dienste en verpakkingsdienste in. Die maatskappy het aandeelhouding in Boltfast, Bontebok Kalkwerk, die Bredasdorp Slagpale en brandstofverspreider Moov. Acorn Agri het beleggings in die vrugtebemarkingsmaat- skappye ACG Fruit, Grassroots Group en Montagu Droëvrugte en Neute, asook ‘n belang in Lesotho Milling en BKB.

ATEAM OF SOUTH AFRICA’S top researchers in wheat and barley visited the United Kingdom as part of the

wheat industry’s revitalisation programme. The group under the leadership of Agbiz Grain met with a select group of UK research centres and specialists to discuss scientific collaboration on winter cereals with the aim to im-prove the crop yields for South African farmers. Agbiz Grain has negotiated with the British High Commission’s Science and Innovation division to sponsor the trip from 24 February to 2 March 2018. The team of researchers consisted of Mariana Purnell (Agbiz Grain), Dr Renée Prins (Director CenGen (Pty) Ltd), Dr Francois Koekemoer (Director Sensako), Willem Botes (Head of South Africa Wheat breeding programme platform, Stellen-

bosch University) and Dr Toi Tsilo (Director Small Grain, Agri-cultural Research Council). The group was accompanied by a representative of the British High Commission. They visited experts in the following institu-tions: James Hutton Institute, University of Dundee, University of Bristol, Cranefield University, John Innes Centre, Earlham Institute, Centre for Crop Health and Protection, Department of Business, Energy and Industrial Strategy and the National Institute of Agricultural Botany, Rothamsted. On their return the group will share the information about the visit as well as the results and discussions towards strengthen-ing the ties between UK and SA science. Progress will be dis-cussed at a meeting with the British High Commission Science and Innovation South Africa.

Wheat industry revitalisation gets UK support

AGRI-INFO


LEAFMINER IS NOW KNOWN in almost all wheat producing areas of the country. This fly, Agromyza ocularis, (Fig-

ure 1) first appeared as wheat pest in 2000 in irrigated wheat fields in the Prieska and Douglas areas. Since then it spread slowly to Vaalharts, Lichtenburg and Brits, and during 2016 to dryland production in the Western Cape. The female fly lays eggs inside host plant leaves and the larva mines through the leaf, causing dead leaf tissue (Figure 2a, b). Visible leaf damage can sometimes be serious, but yield loss, however, seems to be small, which render it difficult to establish control measures. Originally, this species was described in the early 1960s from specimens collected with a sweep net from grasses in the Ce-res (Western Cape) and Drakensberg (KwaZulu-Natal) areas. Unfortunately, no host plants were recorded at that time, which makes it difficult to determine natural sites where they could survive. During recent years, four alternate host plant species were recorded, namely canary seed grass, rye grass, wild oats and Bromus sp. grass (Adendorff, 2010).

Clean oat plants Observations during 2015 – 2017 on oats, planted under irri-gation in the Vaalharts area, showed no signs of infestation, while wheat plants nearby were infested. Worldwide, more than eight species of leaf miners are known to mine oat leaves (Ridland, 2009) and therefore it was decided to test oats as host plant in the glasshouse. A small host preference test using wheat (cultivars Kariega and Duzi), barley (Puma) and oats (Maluti) was conducted in the glasshouse. Three plants, all containing six tillers each of each of the four cultivars, were arranged randomly in cages and flies were released into the cages. The number of mined leaves per tiller of each plant and the number of pupae per plant were determined. Only a few oat leaves contained small mines compared to the wheat and barley (Figure 3). The oat plants did not yield any pupae, while many pupae were har-vested from barley and wheat (Figure 4). It is clear that the leafminer does not prefer oats as a host. There could be several reasons for that. Firstly, the presence of repelling volatile chemicals, or the absence of attractive host plant volatiles. These volatiles, together with plant colour, are the major signals used to identify a host plant. However, seeing that the few mines found on oats did not yield any pupae, could be an indication of an antifeedant or toxicity factor, that may be present in the plant itself.

Figure 1: Adult leaf miner fly.

Dr Goddy Prinsloo ARC-SMALL GRAIN, BETHLEHEM

Worldwide, many species of leafminers are known to mine oat leaves. A test was conducted locally in a glasshouse using wheat, barley and oats to establish host plant preferences.

Farmers with severe infestations annually in wheat are advised to plant oats for one season and break the lifecycle of the miner.

Wheat leafminer does not like oats

Figure 2b: Damage signs.

Figure 2a: Leaf miner larvae inside leaf.

SMALL GRAIN

TO PAGE 11


Weerstand kán doeltreffend bestuur word

tien jaar om ’n nuwe produk te ontwik-kel en op die mark te bring.” Giesel was een van die sprekers tydens ’n onlangse byeenkoms by Syngenta se formuleringsaanleg en SeedCare-insti-tuut op Brits. Die maatskappy het so-wat 30 agente en produsente van hoof-saaklik die Wes-Kaap ingelig en prakties gewys watter pad sy produkte volg van formulering tot gehaltetoetsing en ont-leding. Syngenta se saadbehandelings-instituut is een van slegs 13 soortgelyke institute wêreldwyd. Volgens Giesel is dit ongelukkig die waarheid dat onkruid nie vergaan nie, wat strategieë noodsaak om dit, teen ’n agtergrond van al hoe groter weerstand, te beperk, te beheer en doeltreffend tebestuur. “Syngenta streef na die verant-woordelike en doeltreffende gebruik van sy produkte, sodat onkruidweerstand nie toeneem en uiteindelik produksie bedreig nie. Dit sluit samewerking in met ander chemiese maatskappye wat die belang van produsente op die hart dra.”

WEERSTANDDILEMMADr PJ Pieterse van die Universiteit van Stellenbosch se departement agrono-mie het gemaan dat dit nie gewens is dat dieselfde middels jaar ná jaar op gewasse gebruik word nie. “Suid-Afri-ka het nogal goed gevaar in vergelyking met Amerika, waar die weerstandvlakke kommerwekkend hoog is. Ons moet chemiese beheer oppas, omdat dit die hoofwapen teen onkruid is. Streef te alle tye na doeltreffende geïntegreerde on-kruidbeheer.” Pieterse het daarop gewys dat die rota-sie van gewasse ook belangrik is, sodat verseker kan word dat chemiese produk-te sodanig bestuur word dat dit sukses-

Johann van ZylMEDEWERKER

LANDBOUPRODUKSIE word wêreld- wyd deur ’n groeiende hoeveelheid

faktore belemmer. Volgens navorsing kan tot 25% van die jaarlikse voedsel-produksie teen 2050 verlore gaan weens klimaatsverandering, die agteruitgang van landbougrond, oesverliese, water-skaarste en die toenemende bedreiging deur onkruid. “Die probleem is dat laasgenoemde knelpunt al hoe moeiliker en duurder raak om te beheer,” sê Christian Gie-sel, produkbestuurder vir kleingraan en sagtevrugte van die chemiese maatskap-py Syngenta. “Ons het nou die punt bereik waar die ontwikkelingskoste van ’n nuwe produk tot VSA$300 miljoen kan bedra. Daarbenewens neem dit tot

Dr PJ Pieterse van die Universiteit van Stel-lenbosch (links) en Christian Giesel, produk-bestuurder van Syngenta verantwoordelik vir kleingraan en sagtevrugte.

Nico Louw, Gawie Carstens, Piet du Plessis en Dirk Mouton (voor) het die Syngenta- aanbieding in Brits bygewoon.

Van die agente en boere luister aandagtig na een van die sprekers by die Syngenta- geleentheid.

AGRI-INFO

volle gebruik op lang termyn kan moont-lik maak. “Weerstand is ’n algemene teiken in die landboubedryf en daarom werk chemiese maatskappye saam om dit nie te laat hand uitruk nie.” Die koste-aspek van onkruidskade kan skrikwekkend hoog wees, sê Pieterse. “Indien geen onkruidbeheer in Amerika en Kanada sou plaasvind nie, praat ons byvoorbeeld van ’n beraamde gesa-mentlike verlies van $43 miljard per jaar.” Volgens Pieterse is die grootste gevaar-sone in Suid-Afrika tans die Suid-wes-Kaap, hoofsaaklik weens te min gewasrotasie en beperkte optrede-me-ganismes. “Die behoud van die Kaapse koringboere is dat hulle deesdae die wyer keuse van vooropkomsmiddels het, waaronder Syngenta se Boxer.” Akkurate beplanning gegrond op goeie rekordhouding is noodsaaklik om sukses te behaal, sê Pieterse. “Daar kan wel volhoubaar saam met weerstand geboer word – mits kundige weerstandbestuur plaasvind.”


All these factors should be studied to determine how the plant and leafminer are interacting. Some of these factors could probably be used in future to build resistance into plants or to be used as a direct control measure on wheat and barley crops.

Can farmers use it?In the meantime, the author recommends to farmers with fields where severe problems occur annually, to plant oats for one season and break the lifecycle of the miner. Leafminers are able to survive for several months in the soil. When oats are planted after maize, the hatching leafminers would probably look for a field of wheat and with no pupae produced in the soil, the problem could be reduced or era- dicated. For further information on the problem, please contact God-dy Prinsloo at [email protected] or 058 307 3435.

References ADENDORFF, J. 2010. The bio-ekology of the grass leaf miner, Agro-myza ocularis (Diptera: Agromyzidae), on wheat and barley in the

Northern Cape Province, South Africa. MSc. thesis University of the

Free State.

RIDLAND, P. 2009. Industry Biosecurity Plan for the Grains Industry

– Threat Specific Contingency Plan: Cereal Leafminers Agromyza am-bigua, Agromyza megalopsis, Cerodontha denticornis, Chromatomyia fuscula, Chromatomyia nigra. Plant Health Australia .

Figure 3: Mean number of leaves mined per tiller on wheat (Karie-ga, Duzi), barley (Puma) and oats (Maluti).

Figure 4: Mean number of pupae per plant harvested from wheat (Kariega, Duzi), barley (Puma) and oats (Maluti).

FROM PAGE 9

Wheat leafminer does not like oats

SMALL GRAIN

SESTIG JAARDie eerste tekens van weerstand teen onkruiddoder het in 1957 in Amerika voorgekom, toe wildewortel (Daucus carota) nie na wens gereageer het nie. Vandag, ses dekades later, is daar reeds 254 onkruidspesies wat nie meer op al-tesaam 163 verskillende onkruiddoders reageer nie. Dit het so ’n groot probleem geraak dat weerstand reeds by 92 gewasse in 70 lande voorkom. Voedselproduksie kan veral aansienlik in die toekoms geknou word omdat diemeeste weerstandige onkruidspesies in

koring voorkom. “Weerstand ontwikkel met die deur-lopende gebruik van dieselfde chemiese middel met dieselfde werking,” ver-duidelik Francois Viljoen, Syngenta se tegniese velddeskundige op onkruiddo-ders. “Uiteraard word die weerstandige plante al hoe meer algaande hulle voort-plant. Wanneer daar uiteindelik meer weerstandige plante as vatbare plante is, het die produsent ’n weerstandige populasie.” Die internasionale Onkruiddoderweer-stand-aksiekomitee (OWAK) beskou ’n geïntegreerde benadering tot onkruid-

bestuur as deurslaggewend vir voor-koming. Dit behels die volgende:• Gebruik veelvoudige onkruiddoders met verskillende werkings en oor- vleuelende onkruidspektrums in rota- sie, in volgorde of in mengsels;• Gebruik altyd die volle aanbevole do- sis saam met die behoorlike toedie- ningspraktyke en ook tydsberekening;• Produsente moet hulle lande inspek- teer ná ’n toediening, sodat alle onkruide wat oorleef het – en dus po- tensieel weerstandig is – uitgetrek kan word sodat hulle nie kan voort- plant nie.

LEES DIE ETIKET VIR VOLLEDIGE BESONDERHEDE.AXIAL® bevat pinoxaden 45g/l (Reg. nr. L8517 , Wet nr. 36 van 1947). VERSIGTIGSyngenta Suid-Afrika (Edms) Beperk, Privaatsak X60, Halfway House, 1685, Tel: (011) 541 4000, www.syngenta.co.za©Syngenta Ag, 2000.

raak ontslae van al die gewone verdagtesKompetisie deur gras onkruide verhoed dat kleingraan se volle opbrengspotensiaal kan bereik. Verhoed dat dit gebeur met AXIAL®

1. Beheer 3 van die belangrikste grasonkruide: wilde hawer, kanariegras en raaigras2. Is ten volle sistemies wat verhoogde effektiwiteit en betroubaarheid verseker3. Help om onkruidweerstand in jou lande te bestuur

AXIAL®. Die slim manier om grasonkruide te beheer en verhoogde effektiwiteit en betroubaarheid te verseker.

@SyngentaSA @SyngentaSA


Minister wou heffingsfondse kaap – baie is nou in

die weegskaal

DIE GESLAAGDE EINDPUNTHEFFING waaruit saadtelers aangemoedig en vergoed word om kultivars met hoër op-

brengste te teel, staan op wankelrige bene nadat die minister van landbou, bosbou en visserye ‘n soortgelyke aansoek vir die sojaboonbedryf se fondse gekaap het. In plaas daarvan dat fondse uit die beoogde eindpuntheffingvir sojabone na die maatskappy SA Kultivar- en Tegnolo-gie-agentskap (Sacta) gekanaliseer word, het die minister die begunstigde eensydig verander. Hy wil hê die fondse moet na die Wintergraantrust (WGT) en die Landbounavorsingsraad (LNR) gaan. Dit het ‘n dringende interdik van Graan SA geverg om dié tweejaarlange proses op die nippertjie te stuit. Nadat ‘n skik- king tussen die partye bereik is, sou Graan SA en ander be-dryfsorganisasies met die minister vergader het om sake uit te stryk. Volgens ‘n verklaring deur Graan SA het die minister van landbou, bosbou en visserye die heffing vir sojabone in Febru-arie 2018 goedgekeur, maar opdrag gegee dat die Land-bounavorsingsraad die voorkeurbegunstigde moet wees en nie saadmaatskappye nie. “Dit is basies ‘n kaping van ons fondse,” sê Jannie de Villiers, uitvoerende hoof van Graan SA. “Daar was geen konsulta-sie met die bedryf oor die veranderinge nie en die minister se besluit ignoreer die volle doel van die heffing.”

Die bedryf wil volgens De Villiers graag ‘n beter oplossing vir hierdie aansoek in samewerking met die minister vind, maar moes die publikasie van die kennisgewing in die Staatskoerant op Vrydag 2 Maart 2018 verhoed. “Dit is ‘n baie ongelukkige situasie gegewe die miljoene rande wat die departement van handel en nywerheid en die departement van wetenskap en tegnologie die afgelope vyf jaar in die sojabedryf belê het. Die heffingsaansoek was ‘n in-tegrale deel van die plan om die sojabedryf in Suid-Afrika te laat groei,” sê De Villiers. Tydens Graan SA se kongres in Maart 2018 op Nampo-park is hierdie stap van die minister as “politiek” bestempel. Die uit-slag van ‘n vergadering met die minster sal volgens De Villiers die toekoms van die eindpuntheffing bepaal. Die minister se houding voorspel niks positiefs vir die ko-ringbedryf se heraansoek van hul eindpuntheffing nie. Die eerste termyn van die koringbedryf se heffing verval in Augus-tus 2018. Hulle moet gevolglik binnekort ‘n nuwe heffings-aansoek indien en terselfdertyd nuwe heffingstariewe voor-stel. Ná die suksesvolle implementering van die eindpuntheffing vir koring, die totstandkoming van Sacta en verdeling van fondse aan saadtelers, kon die koringbedryf uitsien na die resultaat van kultivars met hoër opbrengste wat steeds aan maal- en bakvereistes doen.

Asof kleingraanboere in die afgelope seisoene nog nie genoeg houe moes afweer nie, moet hulle nou kliphard verdedig sodat een van die ligpunte vir verhoogde koringproduksie

en volhoubaarheid nie weggeneem word nie.

Voer en water aan geteisterde boere

Andries Theron, voorsitter van die winter-graanprodusente in Graan SA, bedank Jaco Minnaar, voorsitter van Graan SA, vir die skenking van duisende liter water wat met die inisiatief van Graan SA tydens hulle kongres ingesamel is. Die skenking word gratis na die Wes-Kaap vervoer. Foto: Estie de Villiers.

Graan SA kongres 2018 Nampo-park, BOTHAVILLE

GRAAN SA KONGRES

DIE BYKANS 250 afgevaardigdes by Graan SA se kongres en verskaffers

van insetmiddele het duisende liter wa-ter saamgevat wat aan gemeenskappe in droogtegeteisterde gebiede geskenk is. Die water is nie net in bottels van vyf liter geskenk nie. Vyf en dertig gevuldewatertenks van 1 000 liter elk is ook voorsien. Die skenking gaan gelukkig nie in die noorde vashaak nie, want die

vervoer daarvan na die suide is ook gra-tis verskaf. Verteenwoordigers van die suide by die kongres het Graan SA en die boere bedank vir hulle gesindheid van omgee en vir die verstommende hoeveelheid water. Boere van die Noord-Kaap het ook by die kongres hul dank uitgespreek vir voerskenkings wat hulle ontvang het.

Graan SA kongres 2018 Nampo-parkBOTHAVILLE


Soektog na alternatiewe gewasse vir koring verskerp

Graan SA kongres 2018 Nampo-parkBOTHAVILLE

NAVORSERS EN GRAAN SA onder-soek die haalbaarheid van wis-

selbougewasse soos lensies, mosterd, koljander en kekerertjies om in Suid-Afrika se winterreëngebied benut te word. Dié gewasse kan as alternatief vir koringverbouing geplant word. Tydens die wegbreeksessie vir win-tergraanprodusente by Graan SA se kongres in Maart 2018, het dr Marin-da Visser, bestuurder van graannavor- sing by Graan SA, gesê nuwe genetika van graan is altyd iewers in die wêreld beskikbaar. Suid-Afrika moet egter eers ‘n eindpuntheffingstelsel in wer-

king hê voordat telers hulle tegnologie en materiaal hier sal toelaat. “As ons heffingstelsel gereed is, kan ons die wêreld invaar en (gewasse) gaan soek, maar daardie maatskap-pye (telers) wil sekerheid en inkomste hê.” In hulle ondersoek na moontlike al-ternatiewe gewasse, word gekyk na streke wat soortgelyke klimaatstoe-stande as Suid-Afrika het en na lande wat reeds ooreenkomste met Suid-Af-rika het. Dit sluit lande soos Argentinië, Australië, Brasilië, Chili, Paraguay en Uruguay in.

Produsente het tydens die bespreking gesê nuwe gewasse mag ook ‘n voerge-was wees en hoef nie net kontantge-wasse te wees nie. Die markruimte en ekonomie van skaal moet in aan-merking geneem word. Kekerertjies is ‘n sterk moontlikheid omdat dit in-gevoer word. Lupiene kan as veevoer vir die suiwelbedryf aangewend word. Hoewel die winterreëngebied die grootste nood vir alternatiewe ge-wasse het, het produsente versoek dat besproeiingsgebiede se behoeftes nie agterweë gelaat word nie. Hulle kan ook alternatiewe gewasse benut.

Steun vir eindpuntheffing volgens huidige regulasie

DIE KORINGBEDRYF se eerste keuse wanneer die eind-puntheffing vir ‘n tweede termyn ingestel moet word, sal

wees dat die huidige regulasie vir ‘n termyn van vier jaar voort-gesit word, met ‘n aanpassing van tariewe. Volgens die huidige regulasie en statutêre heffing betaal produsente R25/ton wat deur die SA Kultivar- en Tegnolo-gie-agentskap (Sacta) ingesamel word. Dié fondse word op grond van ‘n formule, wat grootliks uit markaandeel bestaan, aan saadtelers betaal. Die saadtelers moet 20% van die fondse vir transformasie aanwend volgens voorskrifte van die Land-boubemarkingsraad (NLBR). Die aansoekers van die heffingsaansoek sluit Graan SA, San-sor, Agbiz en die Landbounavorsingsraad in. Wintergraanprodusente het tydens hulle wegbreeksessie by Graan SA se kongres in Maart 2018 verskeie moontlikhede van die statutêre eindpuntheffing bespreek. Toekomstige stappe sou bepaal word deur die resultaat van ‘n vergadering met die minister wat belê is nadat ‘n ernstige verskil ontstaan het oor die verdeling van fondse uit die beoogde eindpunthef-fing van sojabone. Die statutêre eindpuntheffing vir oopbestuifde gewasse soos koring, gars en sojabone is ingestel nadat betrokkenes soos produsente-organisasies en saadtelers ondersoek ingestel het na ander lande se stelsels. Oopbestuifde gewasse kan seisoen na seisoen met dieselfde saad geplant word, wat veroorsaak dat dit nie vir saadtelers lonend is om in telingsprogramme te belê nie. Plaaslike en internasionale telers kan gevolglik nie

finansieel vergoeding kry vir hulle jarelange telingswerk nie en produsente soos dié in Suid-Afrika word nuwe tegnologie ontsê. Dit duur ongeveer twaalf jaar en kos meer as R16 miljoen om ‘n suksesvolle nuwe kultivar in die mark vry te stel. Suid-Afrika se eindpuntheffingstelsel is op die Australiese model gegrond waarmee saadmaatskappye vergoed word vir hulle intellektu-ele eiendomsreg. Sonder die jongste saadtegnologie kan Suid-Afrikaanse pro-dusente nie op internasionale vlak meeding nie. Dit het veroorsaak dat Suid-Afrika toenemend meer koring vir die be- volking se behoeftes moes invoer. Met nuwe tegnologie sou hoër produksie moontlik wees. Die wintergraanbedryf was die eerste in Suid-Afrika wat dié situasie met die hulp van regeringsdepartemente reggestel het deur die instelling van ‘n statutêre eindpuntheffing. Die nie-winsgewende maatskappy Sacta is gestig en hulle samel die heffing by produsente in. In die eerste jaar van sy bestaan was die insameling van heffings besonder suksesvol. Vir gars was die heffingsbetalings 97% suksesvol en vir koring 93%. Dit het meegebring dat meer as R50 miljoen aan telers betaal kon word. Plaaslike telers soos Sensako, Pannar en die LNR-Kleingraan het hul geruime tyd begin voorberei om koringkultivars met goeie eienskappe en hoër opbrengs te teel. Na verwagting kan die ontwikkeling van dié kultivars in die volgende drie tot vyf jaar afgehandel en aan produsente beskikbaar gestel word.

GRAAN SA KONGRES


Kim Delport LNR, STELLENBOSCH

DIE LANDBOUNAVORSINGSRAAD (LNR) Kleingraan het met trots aangekondig dat twee nuwe koringkultivars

binnekort vir die besproeiingsgebiede beskikbaar gaan wees. Sedert die verwydering van Steenbras uit die LNR se pakket van besproeiingskoring was daar ‘n leemte vir ‘n kort-groei-seisoenkultivar. Renoster en Koedoes vul nou hierdie leemte, aangesien altwee kultivars kort groeiperiodes het. Kultivars met kort groeiperiodes produseer dikwels laer op-brengste om te vergoed vir hul korter groeiperiode. Indien hulle reg bestuur word, het Renoster en Koedoes egter die po-tensiaal om kultivars met langer groeiperiodes se opbrengste te klop. Saad vir hierdie twee kultivars word nog vermeerder en gaan deur Klein Karoo Saad (K2) bemark word.

Renoster se hoogte-voordeel Renoster is ‘n unieke kultivar en die eerste van sy soort in LNR-Kleingraan se pakket van besproeiingskoring. Wat Renos-ter uniek maak, is sy kort halms van tussen 20 en 25 cm korter as die kultivar Duzi se halmlengte.

‘n Kort groeiperiode en kort halms van die LNR se nuwe besproei-ingskultivars Koedoes (links) en Renoster (regs) bied voordele soos

weerstand teen omval en waterbesparing. Foto: LNR.

Die nuwe besproeiingskultivar Renoster (links) saam met Sabie (regs) by die Loskop-proefplaas in Groblersdal. Een van Renoster se voordelige kenmerke is die kort halms. Foto: LNR.

Renoster en Koedoes wei saam in die besproeiingsgebied

Kort halms is veral voordelig vir produsente wat minimum-be-werkingspraktyke toepas, aangesien daar ná oes minder plantreste is. Hoewel minimum-bewerkingspraktyke nog selde in besproeiingsgebiede toegepas word, is dit standaardpraktyk in die droëland-verbouingsgebied. Enkele produsente in die

KLEINGRAAN

KynoPlus® – behandel met AGROTAIN® – is geformuleer om vervlugtigingsverliese kenmerkend van ureum, te beperk, asook om potensiële logingsverliese te verminder. Hierdie “N-hanced-N®”-doeltreffende stikstofkunsmis stel jou dus in staat om stikstof toe te dien sonder dat dit ’n bykomende risiko vir die omgewing inhou. Met die gebruik van KynoPlus® verbeter jy die doeltreffendheid van stikstof, wat verhoogde gewasgehalte, opbrengs en wins tot gevolg kan hê.

KynoPlus® is ook beskikbaar in ’n volledige reeks NPKS-mengsels.

Die krag van blou sit die groen terug in jou gewasse.

011 317 2000 | [email protected]

Kynoch – verbeterde doeltreffendheid deur innovasie.

KynoPlus® is geregistreer as kunsmis groep 1 - K8024 (Wet 36 van 1947)Farmisco (Edms) Bpk h/a Kynoch Kunsmis Reg no. 2009/0092541/07

Ondersteun jou gewasse, steun die omgewing!

KynoPlus®

doeltreffende stikstof

uppe

mar

keti

ng A

1665

3

besproeiingsgebiede pas reeds hierdie praktyke toe. Renoster se kort halms maak dit ook besonder goed be-stand teen omval, selfs by hoër saaidigthede. Die optimum saaidigtheid vir Renoster is ongeveer 175-275 plante/m² (of ± 80 - 120 kg saad/ha). Renoster is matig vatbaar vir Fusarium aarskroei en ‘n toepaslike spuitprogram is gevolglik nodig om die siekte te voorkom en ‘n optimale oes te lewer.

Koedoes vinnig uit die blokkeDie ander nuwe kultivar, Koedoes, het ‘n gemiddelde halm-lengte met uitstekende weerstand teen omval. Koedoes se optimum saaidigtheid is ongeveer 250-300/m² (of ± 100 - 130 kg saad/ha). Beide Renoster en Koedoes is omtrent 10 dae voor LNR-Kleingraan se ander kultivars oesgereed en produsente kan gevolglik besproeiing vroeër staak. Met ‘n droogte in die meeste graangebiede van Suid-Afrika en beperkte water-bronne, sal hierdie kultivars boere in staat stel om hulle kos-bare water te spaar. Hoewel beide Koedoes en Renoster kort groeiperiodes het,kan Koedoes in sekere gebiede ‘n paar dae vinniger as Renos-

ter oesgereed wees. Produsente moet egter in gedagte hou dat koring se valgetal beïnvloed kan word indien dit ná ryp- wording besproei word. Hoewel Koedoes en Renoster se valgetalle hoër as 250 sekondes was waar oorbesproeiing plaasgevind het, moet produsente besproeiing betyds staak om moontlike kwaliteitsprobleme te voorkom. Beide Renoster en Koedoes het ‘n gemiddelde vierjaar-op-brengs van 10 ton/ha, maar het opbrengspotensiale van tot 11 ton/ha. Gedurende 2016 het Renoster en Koedoes onder-skeidelik 12,5 ton/ha en 11,5 ton/ha gelewer. Altwee se hek-tolitermassa is ook goed. Soos al die kultivars in die LNR-Kleingraan se pakket van besproeiingskoring het Renoster en Koedoes goeie bakkwaliteit. Beide is goedgekeur vir vrystelling deur die Suid-Afrikaanse Graanlaboratorium en is deur die bakkers en meulenaars aanvaar. Met toepaslike bestuur sal Renoster en Koedoes met hulle uit-stekende kombinasie van voordelige agronomiese eienskappe en goeie opbrengs bewys dat hulle kultivars is waarop pro-dusente kan staatmaak. Die navorsing is moontlik gemaak met die finansiële ondersteuning van die Wintergraantrust.

SMALL GRAIN

17


Dr Annelie Barnard en dr Scott SydenhamLNR-KLEINGRAAN

GESONDE PLANTE het gesonde wortelstelsels. Wortels is die anker

wat nodig is om ‘n plant in die grond vas te hou. Verder is wortels ‘n plant se le-wensaar, want dit is waardeur die plant water en voedingstowwe opneem om uiteindelik energie vir die plant te pro-duseer. Wortels is dus groei. ‘n Koringplant het twee soorte wor-tels, naamlik die seminale wortels en ‘n tweede stel wortels. Die seminale wor-tels is die eerste worteltjies wat verskyn

en word ook die primêre wortels genoem. Die tweede stel wortels is die nodale wortels wat ook die sekondêre wortels genoem word en wat eers later ontwikkel en met halmontwikkeling ge-assosieer word. Die seminale wortels penetreer die grond eerste en is belangrik omdat hulle vog diep uit die grond kan onttrek. Die meeste wortels van ‘n koringplant kom in die boonste 30 cm van die grond voor. Dit is gevolglik logies dat ‘n plant met ‘n goeie wortelstelsel goeie toegang tot vog en voedingstowwe in die grond gaan hê en hierdie belangrike elemente vir optimale opbrengs sal kan aanwend. Met die groeiende wêreldwye vraag na voedselsekerheid, fokus baie teelt-programme deesdae op die ontwikkeling van koringkultivars met verbeterde droogteverdraagsaamheid. Min navor-sing word egter gedoen om kultivars se wortelstelsels te verbeter. Dit mag grotendeels wees omdat dit so moeilik is om wortels te bestudeer en te mani-puleer. Wanneer ‘n mens egter in ge-dagte hou dat daar ‘n baie sterk ver-wantskap tussen wortelontwikkeling en koringopbrengs bestaan, is dit dalk die moeite werd om hierdie moeilike pad aan te durf.

Dit is presies wat die LNR-Kleingraan besig is om te doen. Saam met die Stel-lenbosch Universiteit se Planteteelt La- boratorium (SUPBL) het LNR-Kleingraan onlangs begin met ‘n projek om die ge-netiese opbrengs van koringkultivars te verbeter. Hierdie projek is ook interna-sionaal geakkrediteer met die Interna-tional Wheat Yield Partnership (IWYP). Een van die aspekte wat ondersoek word, is wortel-dinamika. Daar is tans ‘n groot verskil tussen ver-skillende kultivars se opbrengs. Twee kultivars word op dieselfde tyd op die-selfde plek geplant, hulle ontvang die-selfde bemesting en vog, maar wanneer die koring geoes word, verskil die op-brengste dramaties. Wat maak dat die een soveel beter as die ander een aange-pas is? LNR-Kleingraan se navorsers het die wortelstelsels van twee Wes-Kaapse koringkultivars met onderskeidelik ‘n hoë opbrengs (kultivar A) en ‘n lae op-brengs (kultivar B) ondersoek. Geduren-de die afgelope seisoen was die verskil in opbrengs tussen hierdie twee kultivars gemiddeld bykans 500 kg/ha oor al die lokaliteite waar dit in die kultivar-evalua-sieprogram getoets is. Die twee kultivars is in deursigtige potte

Figuur 1: Kultivar A en kultivar B met onderskeidelik ‘n hoë en lae opbrengsgemiddeld.

Figuur 2: Plante is in deursigtige potte ge-plaas sodat wortelontwikkeling deurentyd gemonitor kon word.

Hoe ‘n plant bogronds lyk word direk bepaal deur wat onder-gronds met die plant gebeur,

sê drr Annelie Barnard en Scott Sydenham van die LNR-Klein-graan. “Daar waar die wortels

is, is wat groei bepaal. Hoe groter en gesonder die wortel-stelstel, hoe groter en gesonder

die plant.” Hoe belangrik is ‘n worstelstelsel

dus eintlik?

Wortel-dinamika in koringSMALL GRAIN

NA BLADSY 20

Figuur 3: Kultivar A (links) en kultivar B (regs) om die verskille in biomassa tussen plante en wortels aan te dui.

KLEINGRAAN

Kultivar A Kultivar BVerskil (%) tussen kultivars

A & B

Planthoogte (cm) 69.0 53.0 23.2

Wortellengte (cm) 38.0 26.0 31.6

Plantbiomassa per plant (g) 10.2 6.8 33.3

Wortelbiomassa per plant (g) 5.8 4.2 27.6

Figuur 4: Wortel-biomassa van kultivar A (links) en kultivar B (regs) nadat die wortels versigtig skoongemaak en gewas is.

belangrikste eienskappe wat produkti-witeit verhoog, veral in droogtegeteis-terde gebiede. Verder lei ‘n goeie wor-teldigtheid tot ‘n beter opname van voedingstowwe. Die hoek waarteen wortels die grond penetreer hou ook verband met pro-duktiwiteit. Literatuur oor hierdie on-derwerp stel voor dat telers vir ‘n nouer wortelhoek moet selekteer, met ander woorde wortels wat direk in die grond in groei en nie lateral in die bo-grond rondgroei nie. Hierdie nouer hoek waarteen wortels groei, sal verseker dat die wortels dieper penetreer en uiteindelik tot beter opbrengste lei. Om ‘n plant se wortelstelsel te verbeter, is betroubare hulpmiddels nodig om die genetiese variasie wat tans bestaan, te bepaal. Molekulêre merkers is beskik-baar wat tot 50% van die fenotipiese variasie wat in koring voorkom, kan verklaar. ‘n Mens moet onthou dat die verbete- ring van die wortelstelsel net één van die belangrike komponente is om koringopbrengs te verhoog. In hierdie in-ternasionale projek van LNR-Kleingraan waar die doelwit is om opbrengs te ver-beter, ondersoek navorsers alles – van die wortels tot by die koringkorrels self, byvoorbeeld die korrelgrootte en kor-relgewig. Eienskappe soos effektiewe waterverbruik, energie-omskakeling, blaaroppervlakte en die hoek waarteen blare aan die plante vasgeheg is, gaan in die toekoms al hoe belangriker word om opbrengs verder te verhoog.

Hierdie navorsing is moontlik gemaak deur finansiële ondersteuning van die LNR en die Wintergraantrust.

in ‘n glashuis geplant sodat wor-telontwikkeling dopgehou kon word. Die deursigtige potte is binne-in don-ker potte geplaas sodat lig nie die wor-telontwikkeling kon beïnvloed nie. Sommer van die begin af was groot verskille in die plantontwikkeling tussen hierdie twee kultivars duidelik (Figuur 1). Sonder om eers na plante se wortels te kyk, was die verskille in die bogrondse plantmateriaal duidelik sigbaar. Die wor-tels het egter die navorsers se vermoede bevestig. Dit was duidelik dat daar ‘n betekenisvolle verskil in wortelontwikke-ling tussen die twee kultivars was. Die plante is toegelaat om verder te groei en plant- en biomassa-bepalings is in ‘n later stadium gedoen. Die resultate word in Tabel 1 aangetoon. Kultivar A het oor die algemeen heel-wat beter presteer en was sowat 16 cm langer as kultivar B. Die biomassa van hierdie kultivar, oftewel die hoeveel-heid bogrondse plantmateriaal, was gemiddeld 33% meer as dié van kultivar B. Dit beteken dat kultivar A soveel meer blaarmateriaal gehad het waarmee die plant sy produksie kon verhoog. Blare is ‘n plant se fabriek en ‘n gesonde bio-massa lei tot ‘n baie beter oes. Hierdie verskille kan duidelik in Figuur 3 gesien word, waar een plant elk van kultivar A en kultivar B langs mekaar geplaas is. Die plante se wortels is versigtig skoon gewas en ook hiervan is die lengte en biomassa bepaal. Kultivar A het weer eens veel beter presteer. Behalwe vir die feit dat hierdie kultivar aansienlik meer wortels gehad het, was die wortels ook betekenisvol langer as kultivar B se wor-tels. Dit beteken dat die wortels dieper in die grond kan penetreer en vog uit die hele grondprofiel kan onttrek. Die verskil in die wortel-biomassa tussen die twee kultivars kan in Figuur 4 gesien word. Verhoogde wortel-biomassa en wor-tellengte word dikwels gereken as die primêre eienskappe van belang sover dit droogteverdraagsaamheid betref. Wor-tels wat diep in die grondvog kan penetreer om by vog te kom, is een van die


Wortel-dinamika in koringVAN BLADSY 19

Tabel 1: Fenotipiese bepalings om die verskil tussen kultivar A en kultivar B aan te dui.

® ® ®F500 66.6 g/ℓ. Epoxiconazole 41.6 g/ℓ. Skadelik. Xemium - Fluxapyroxad, F500 - Pyraclostrobin® ® ® ®Ceriax , Xemium , AgCelence en F500 is geregistreerde handelsmerke van BASF. BASF Suid Afrika (Edms) Bpk • 852 Sestiende Straat, Midrand, 1685 Posbus 2801, Halfway House, 1685

Tel: +27 11 203 2400 • Faks: +27 11 203 2461 Webblad: www.agro.basf.co.za • Mobielewebblad: m.agro.basf.co.za

® ®Ceriax Reg. Nr. L9801 Wet Nr. 36 van 1947. Aktiewe bestanddele: Xemium 41.6 g/ℓ .

•

• •

•


Rapportering volgens heelgraan bemar kingseisoen: Okt-Sep

2016/'17Okt'16 - Sep'17

(12 maande)

2016/'17 Progr.

Okt - Des '16 (3 maande)

2017/'18 Progr.

Okt - Des '17 (3 maande)

% Jaar op jaar

Vervaardig

Ton

Koekmeel 859 666 237 893 235 601 -1.0

Bruismeel 17 845 5 251 5 096 -3.0

Witbroodmeel 11 086 256 267 502 278 800 4.2

Bruinbroodmeel 427 996 108 521 101 236 -6.7

Ander meel (Industrieel)

143 889 34 357 33 408 -2.8

Volkoringmeel 3 566 744 950 27.7

Semels 630 287 163 920 165 701 1.1

Semolina 18 782 3 959 7 917 100.0

Totaal 3 188 287 822 147 828 709

Statistiek van produkte uit koring vervaardig

Tabel 1: Koringprodukte per maand vervaardig.

gekos, 2,5% goedkoper as ‘n jaar gelede en koekmeel (1 kg) was 1,8% goedkoper teen R12,52 (Tabel 3).

brood van 700 g R11,99 gekos het, wat 2,4% goedkoper is as ‘n jaar gelede. Broodmeel (1 kg) het R13,04

Koekmeel28.43%

Witbroodmeel33.64%

Bruinbroodmeel12.22%

Volkoringmeel0.11%

Ander meel5.60%

Semels20.00%

Ton

Totaal: 828 709 ton

Ander meel:BruismeelIndustrieelSemolina

Figuur 1: Koringprodukte Okt – Des 2017.

Witbrood49.55%

Bruinbrood48.85%

Heelgraan1.38%

Ander0.22%

Eenhede

Totaal: 529 850 626 eenhede

Figuur 2: Pangebakte brood per soort Okt – Des 2017.

Koringmeel (2017/’18-bemarkings-jaar)• Van 1 Oktober tot 31 Desember 2017 is 829 930 ton heelkoring gemaal. • Hieruit is 828 709 ton koringmeel, semolina en afvalprodukte (semels) vervaardig. Tabel 1 toon die hoeveelhede vir die ooreenstemmende tydperk in die vorige jaar.• Witbroodmeel het 33,6% (278 800 ton) van die totale meelproduksie uitgemaak, koekmeel 28,4% (235 601 ton) en bruinbroodmeel 12,2% (101 236 ton) (Figuur 1). • Semels, waarvan die meeste weer vir bruinbroodproduksie ingemeng word, beloop 20,0% (165 701 ton) van die totaal. • Van 1 Oktober tot 31 Desember 2017 is 260 ton koringprodukte ingevoer en 8 014 ton is uitgevoer.

Panbrood• Sowat 529,9 miljoen panbrode is in die drie maande van 1 Oktober tot 31 Desember 2017 in die 2017/’18 bemarkingsjaar gebak. Dit is 2,2% minder as in dieselfde tydperk verlede jaar. Per maand is dit 176,6 miljoen brode of 40,8 miljoen per week. Tabel 2 toon die vergelykende hoeveelhede vir die ooreenstemmende tydperk van die vorige jaar.• Witbrood het 49,6% (262 543 242) van die totale gebakte brode ver- teenwoordig, gevolg deur bruinbrood (48,9%) en heelgraanbrood (1,4%) (Figuur 2). • Wat groottes betref was 80,4% van alle witbrood en 76,2% van alle bruinbrood wat gebak is eenhede van 700 g. By die ongespesifiseerde gewigte (“Ander”) was volkoring- brood (heelgraan) die gewildste (Figuur 3). • Volgens Statistieke SA het ‘n witbrood van 700 g in Desember 2017 R12,91 gekos. Dit is 5,1% goedkoper as in Desember 2016, terwyl ‘n bruin-

Nico Hawkins en Sanet NaudéSA GRAANINLIGTINGSDIENS

MARK-INFO


400g823,767

0.16%

600g106,207,784

20.04%

700g410,010,445

77.38%

Ander12,808,630

2.42%

Totaal: 529 850 626 eenhede

Eenhede

Figuur 3: Pangebakte brood per gewig Okt – Des 2017.

Desember

2017 % Jaar op jaar

2016

Prys R Prys R

Witbrood 700g 12.91 -5.07 13.60

Bruinbrood 700g 11.99 -2.36 12.28

Koekmeel 1kg 12.52 -1.80 12.75

Broodmeel 1kg 13.04 -2.54 13.38

Bron: Statistieke SA

Tabel 3: Produkpryse.

Tabel 2: Pangebakte brode.

2016/17 2016/17 2017/18

% Jaar op jaar

Totaal Okt ‘16 - Sep ‘17

(12 maande)

2016/17 Progr. Okt - Des ‘17

(3 maande)

2017/18 Progr. Okt - Des ‘17

(3 maande)

Eenhede

Witbrood

400g 2 772 734 755 710 565 632 -25.15

600g 192 408 295 48 813 110 48 966 043 0.31

700g 830 930 529 211 588 971 211 084 342 -0.24

Ander 7 153 230 2 117 528 1 927 225 -8.99

Totaal 1 042 264 788 263 275 319 262 543 242 -0.28

Bruinbrood

400g 1 131 378 309 178 237 663 -23.13

600g 235 801 836 62 796 653 56 969 393 -9.28

700g 805 745 291 201 971 892 197 372 494 -2.28

Ander 16 638 015 4 603 118 4 235 255 -7.99

Totaal 1 059 316 520 269 680 841 258 814 805 -4.03

Heelgraan

400g 16 565 5 385 2 969 -44.87

600g 617 299 140 059 143 379 2.37

700g 7 397 611 2 072 323 1 426 222 -31.18

Ander 22 364 064 5 343 047 5 763 288 7.87

Totaal 30 395 539 7 560 814 7 335 858 -2.98

Ander

400g 56 236 15 620 17 503 12.06

600g 431 695 111 358 128 969 15.81

700g 517 349 126 350 127 387 0.82

Ander 2 834 098 760 950 882 862 16.02

Totaal 3 839 378 1 014 278 1 156 721 14.04

Totaal 2 135 816 225 541 531 252 529 850 626 -2.16

MONSANTO COMPANY and Pair-wise Plants, an agricultural start-

up, have announced a collaboration to advance agriculture research and de-velopment by leveraging gene-editing technology. Under the agreement, Pairwise will work in wheat, corn, soybeans, cotton

and canola crops exclusively with Mon-santo. The companies bring expertise and complementary intellectual prop-erty to a strategic alliance, expected to drive new and needed solutions to help farmers produce better harvests, protect crops from evolving threats, and con-serve resources in the face of mounting

environmental challenges. Under the companies’ collaboration and licensing agreement, Monsanto would contribute $100 million to access and develop Pairwise intellectual proper-ty in row crop applications, including an option to commercialise products result-ing from the research collaboration.

Multinationals collaborate to advance research

and development

MARKET-INFO


Wintergraan se plantvoornemens word later in April bekend gemaak maar weerkundiges sê die pro-duksie van koring in die Wes-Kaap gaan na verwagting aansienlik minder wees as verlede jaar en as die langtermyn-gemiddelde. Dit is te wyte aan min reën oor veral die Swartland gedurende 2017 se winter.

BOERE IN DIE somerreëngebiede van Suid-Afrika kan daarna uitsien

dat die positiewe weers- en reëntoe-stande van 2017 in 2018 gaan voortduur. Dit is egter onwaarskynlik dat die verlammende droogte in die suid-wes-telike winterreënstreke hierdie somer gebreek gaan word. Produsente sal tot die komende winter moet wag om hul lot te leer.

Vorige omstandighede in konteks“Na 2015/16 se droogte oor die groot-ste deel van Suid-Afrika het bogemiddel-de reën gedurende 2016/17 geval, wat welkome verligting vir die somerreënge-bied gebring het. Die huidige somer begin dus op ‘n baie meer positiewe noot as in 2016/17, toe die damme in die somerreënstreek op lae vlakke was en uiterste droogtetoestande oor die Laeveld ondervind is,” sê dr Johan Mal-herbe, senior navorser by die WNNR. In die somerreënstreek is damvlakke gemiddeld 12% hoër as in dieselfde tyd verlede jaar (Figuur 1). Slegs in die Wes-Kaap is damvlakke laer as ‘n jaar gelede. Die verskil in water-beskikbaar- heid is nou verwant aan die reënval gedurende die vorige somer. Die Ge-standaardiseerde Reënvalindeks (SPI) vir die 12-maande tydperk tot November 2017 toon duidelik dat dit natter was vergeleke met dieselfde 12-maande in-deks teen November 2016 (Figuur 2). “Op die tydskaal van 12 maande het reëntoestande in die somerreënstreek aansienlik verbeter, vergeleke met die situasie verlede jaar dieselfde tyd. Som-mige dele rondom die Hoëveld het in November 2017 uiters nat vertoon,” sê dr Malherbe. Teen November 2016 en November 2017 was die droogte op die suide-like dele van die land gefokus. Hoewel ernstige droogte op die 12-maande tydskaal teen November 2016 oor die suidelike dele van die land sigbaar was, veral in die westelike dele van die Oos-

Kaap het die fokus van die droogte gedurende 2017 na die winterreën-streek verskuif. Relatiewe droë toestande op die 12-maande tydskaal teen November 2016, gevolg deur nog jaar van erge tot uiterste droogte oor dieselfde streek, het tot die huidige lae damvlakke in die Wes-Kaap gelei. Die produksie van koring oor die streek sal na verwagting aansienlik minder wees as verlede jaar en as die langtermyn-gemiddelde, as gevolg van die lae reënval oor veral die Swartland gedurende die 2017-winter. Lae dam-vlakke het ook ‘n negatiewe uitwerking op besproeide gewasse in hierdie streek. Neel Rust, bedryfshoof van Laeveld Ag-rochem, haal die Oesskattingskomitee se oesskattingstatistiek aan wat daarop dui dat die Wes-Kaap se 2017 koringoes beduidend kleiner was as in 2016. Die

Wes-Kaap se koringoes in 2017 was 586 800 ton, wat 511 400 ton, oftewel 47%, minder as die 2016 oes is. Voorts was die opbrengs per hektaar slegs 1,8 ton. Rust meen die Wes-Kaapse koring-produsente kan nie teen hierdie op-brengs-per-hektaar koring winsgewend produseer nie. Dit plaas groot druk op boere, asook finansierders vir die komende plantseisoen wat in April en Mei 2018 aanbreek. Die droogtetoestande in die suid-weste oor die winterreënstreek en die relatief nat toestande oor dele van die somerreënstreek word weerspieël in die anomalie van die kumulatiewe plante-groei-aktiwiteit, soos getoon deur die Persentasie van Gemiddelde Seisoenale Aktiwiteit (PGSA) vir die tydperk Junie tot November 2017. Die PASG word be- reken deur die kumulatiewe plantegroei-

Figuur 1: Damvlakke per provinsie, uitgedruk as ‘n persentasie van die volle kapasiteit, per provinsie vir November 2016 (swart stawe) en November 2017 (rooi stawe). Data met vergunning van die Departement van Waterwese.

Gunstige toestande verwag vir somerreënstreek

AGRI-INFO

Figuur 2: 12-maande Gestandaardiseerde Reënvalindeks teen November 2016 (links) en November 2017 (regs).

NA BLADSY 26


aktiwiteit, afgelei uit aarde-waar-nemingsdata, uit te druk as ‘n persen-tasie van die langtermyn-gemiddeld vir dieselfde tydperk. Figuur 3 toon die PGSA vir die tydperk Junie tot November 2017. Dit is duidelik dat plantegroei-aktiwiteit oor die suid-westelike dele van die land, insluitend die hele winterreënstreek, die laaste paar maande onder druk was. In teenstelling daarmee word bo-normale kumulatiewe plantegroei oor baie van die noordelike en oostelike dele van die land verwag, soos aangedui deur die PGSA waardes in dié dele wat 100% oorskry. Heelwat van die oostelike mie-lieproduksie-streek, waar aanplantings in November 2017 of vroeër geëindig het, is geleë in die gebiede waar on-reëlmatige hoë plantegroei-aktiwiteit is, asook groot positiewe waardes van die 12 maande SPI teen November 2017. Voorts het hierdie gebiede bo-normale reënval in Oktober en November 2017 ontvang, wat voldoende is vir aanplan-ting.

Positiewe vooruitsig vir die huidige somerreënvalseisoen“Voorlopig lyk dit asof die positiewe klimaatstoestande oor die somerreën-streek gaan voortduur. Gekoppelde globale klimaatsmodelle, wat vir seisoe-nale voorspellings gebruik word, het onlangs meer gunstig in vooruitsigte vir somerreën oor Suider-Afrika begin toon,” sê dr Malherbe. Hierdie onlangse positiewe indruk vir ‘n redelike somer oor baie van die bin-neland is gegrond op die reaksie van klimaatsmodelle op die veranderende see-oppervlaktemperatuur-anomalie (SSTA), meestal in die Ekwatoriale Stille Oseaan. Oor die Sentrale tot Oostelike dele vandie Stille Oseaan het die negatiewe SSTAs onlangs afwaarts oor die soge-naamde La Niña-drumpel beweeg. Vol-gehoue sterker as normale oostelike passaatwinde oor groot dele van die Ekwatoriale Stille Oseaan gedurende winter 2017 – en wat steeds voortduur – het tot ‘n baie laat ontwikkelende La Niña aanleiding gegee. Laasgenoemde verwys na ‘n wêreldwye oseaan-atmos-feriese toestand wat met bogemiddelde reënval oor die somerreëngebied ver-eenselwig word.

daar ‘n sterk statistiese korrelasie tus-sen die SST-anomalieë en reënval oor Suid-Afrika bestaan. Hierdie korrelasie kan ook beteken dat beide reënval oor die subkontinent en die SSTs oor die Ekwatoriale Stille Ose-aan deur dieselfde faktor beïnvloed word, naamlik die sterkte van die ooste-like winde op ‘n wêreldwye skaal. Met ander woorde, die sterkte van die ooste-like winde oor groot dele van die wêreld kan beide die SSTAs en reënval oor die somerreëngebied aandryf. ”Aangesien die passaatwinde oor die grootste deel van die Ekwatoriale Stille Oseaan sterker as normaalweg uit die ooste is, kan dit ‘n aanduiding wees dat die krag wat met die La Niña-gebeurte-nis gedurende die huidige somer ver-eenselwig word, voldoende kan wees om nat toestande oor baie van die somerreëngebied te veroorsaak,” meen dr Malherbe. “Oor die winterreënstreek is dit nie onmoontlik nie, maar eerder hoogs onwaarskynlik dat die droogtetoe-stande gedurende die somer gebreek sal word. Dié gebied sal tot ten min-ste die winter moet wag om uit te vind of die waterkrisis verlig gaan word.”

Figuur 3: Persentasie van gemiddelde seisoenale aktiwiteit vir die tydperk Junie - November 2017.

“As hierdie afwykings nog twee maan-de voortduur, sal 2018 as ‘n La Niña-somer beskou word.” Rust sê dit is verblydend dat die voor-spelling daarop dui dat daar ‘n voort-setting van goeie reën gedurende die tweede helfte van die somerreënseisoen gaan wees. “Dit sal uitkoms bied aan veral pro-dusente in die Wes-Vrystaat en Noord-wes-dikstrikte, aangesien aanplantings, soos dit reeds in die afgelope vier jaar die geval is, later plaasvind. Die afge-lope paar seisoene het goeie reëns, wat noodsaaklik is voordat met die plant-proses begin kan word, met tot sowat ses weke aangeskuif. Laat aanplantings het egter groter risiko’s, aangesien die somerrygewas steeds in ‘n groeistadium is wanneer vroeë ryp plaasvind. “Onder normale omstandighede sou ‘n produsent vroeë ryp verwelkom, aange-sien dit die voginhoud van die somerry-gewas help verminder, maar wanneer laat aanplantings plaasvind loop die pro-dusent ‘n wesenlike risiko dat die plant beskadig kan word.” Dr Malherbe sê dat afwykende SSTs oor die Ekwatoriale Stille Oseaan nie noodwendig weer-anomalieë in Suid-Afrika sal veroorsaak nie, hoewel

AGRI-INFO

Gunstige toestande verwag vir somerreënstreekVAN BLADSY 24

Nuwighede op die horison van koringverbouing

Dr Willem Otto SENSAKO

Daar is ’n hernude belangstelling in koringverbouing in die somerreëngebied, hoofsaaklik as gevolg van die klimaatsomstandighede en ekonomiese faktore. Die plek van koring in die wisselboustelsels is

verseker gemis en die komende koringseisoen se beplanning moet nou gedoen word.

KLEINGRAAN


ELKE GRAANPRODUSENT is deeglik bewus van die bekende wolf voor die

deur – die koste-knyptang. Dié knyp is weer eens terdeë aan die beursie gevoel, met steeds stygende insetpryse en wis-selende graanprodukpryse waarmee rekening gehou moet word. Die doelwit is duidelik: ekonomiese ge-wasverbouing – maar hoe kom ‘n pro-dusent daarby uit? Die antwoord is ‘n kombinasie van faktore, wat die volgen-de insluit: • optimale bestuur- en bemestingspraktyke; • die regte kultivarkeuse; • sinvolle gewaskeuses in die wissel- bou-stelsel; asook • die bestuur van gronde (grondbe- werking, grondwaterbestuur, pH en residuele voedingstowwe). Sensako is ‘n bekende handelsmerk in die saadbedryf en ontwikkel ’n reeks mededingend produkte vir die plaaslike mark met die doel om produsente wins-gewend in bedryf te hou. Die ontwik-keling van verbeterde koringkultivars met hoë opbrengsvlakke, goeie kwali- teitseienskappe en weerstand teen die heersende plantsiektes is een van die fokuspunte. Die nuutste weerstands-gene teen die heersende en verwagte aar-, wortel- en blaarsiektes van klein-grane word in kultivarontwikkeling gebruik om plantweerstand te beskerm, met voordele soos laer siektebeheer-

koste, verlengde rakleeftyd van kultivars en verlaagde risiko van verbouing. Vir elke besproeiingsboer het wa-ter- enenergiekoste ’n betekenisvol-le uitwerking op die gewasbegroting. Navorsingsresultate dui daarop dat verskeie kultivars die vermoë het om steeds goeie opbrengste (minder as 1 t/ha verlaging) te lewer met verminderde watertoedienings. Dié praktyk gaan egter steeds hand-aan-hand met die navolging van besproeiingskedulerings-riglyne om plantbeskikbare water opti-maal te bestuur om opbrengspotensiaal te ontwikkel en te beskerm. Wenkultivars van Sensako vir besproei-ing sluit die volgende in: • SST 8135 - ‘n Kultivar met hoë potensiaal en ‘n medium-kort groeiperiode, goeie siekteweerstand en staanver- moë, uitstekende graderingskwaliteit en graaneienskappe. • Die bestaande reeks kultivars, SST 895, SST 875, SST 835, SST 806, SST 866, SST 884 en SST 843, maak steeds die wenpakket uit vir opbrengs met uitstekende graankwaliteit. • Belowende kultivars in finale fase van kommersialisering is SST 896, SST 8154 en SST 8156, asook die durum- kultivars SSD 8154 en SSD 8113.

Sensako het ‘n mededingende pakketkultivars vir verbouing onder droëland-toestande. Die kultivars het ‘n wye plant-

tydspektrum van vroeë tot lente-aan-plantings, met goeie siekteweerstand en Russiese koringluisweerstand. Bekende kultivars soos SST 347, SST 356, SST 387, SST 374 en die nuwe SST 398 het in die afgelope seisoen goeie opbrengs-resultate behaal. Hoe behaal ‘n produsent die beplande opbrengsmikpunt? Die beginpunt is die kultivars wat reeds geplant is se genetiese potensiaal. Daaruit volg die volgende ontnugtering – die meeste kultivars se genetiese po-tensiaal is ligjare hoër as die kommersiële opbrengste wat tans behaal word. Hoekom die groot verskil in opbrengspotensiaal en werklike opbrengste? Die bondige antwoord is dat die omgewing in ‘n produksiestelsel nie gunstig genoeg verander kan word sodat die plant sy genetiese potensiaal kan behaal nie. Beperkings in klimaat, die grondfisiese en chemiese omgewing, beskikbaar- heid van plantvoedingstowwe en ander elemente, asook omgewingstremming deur siektes en plae, plaas ‘n plafon op die bereiking van opbrengspotensiaal. Wanneer geïdentifiseerde tekortko-minge in gewasgroei met bykomende behandelings aandag kry, reageer die gewas met verbeterde groei, hoër realisering van genetiese potensiaal en hoër opbrengste. Die vanselfsprekende be-handelings is die navolging van die beste praktyke in gewasbestuur, wat

KORINGFOKUS • WHEAT FOCUS 29

Saadmaatskappy herdenk 50 jaar in

landbou

AGRI-INFO

MARCH • APRIL 2018

kultivarbestuur, bemesting en verdeling van veral stikstof oor groeistadia, siekte- en onkruidbeheer insluit. Dikwels word die program verder deur blaarbespui- tings ondersteun. ’n Noodsaaklike deel van beplanning onder besproeiing is doeltreffende besproeiingskedulering. Beplan en voer dit doeltreffend uit en evalueer deurentyd wat in die grondpro-fiel aangaan. ‘n Verdere voordeel is dat beter al-gemene groei ook stremmingshantering verbeter. Hoe minder stremming op die plant, hoe minder tyd en energie word gebruik van die hanteringmeganismes van stremmingsituasies en hoe meer word op potensiaal-ontwikkeling en -realisering gefokus. Die gevolg is minder moontlike opbrengverlagings. Die navolging van die beste produk- siepraktyke kan egter nie oor dieselfde kam geskeer word nie, want klimaat se wispelturigheid maak die uitkoms in graanboerderye meestal onseker as gevolg van die risikokomponent. Die risiko om laer opbrengste onder droëlandtoestande te kry is groter as onder besproeiing, omdat die klimaat meer invloed op produksie kan uitoefen.

Waarvoor om op te let Kies die regte kultivar vir die gegewe produksie-omstandighede, beplan be-mesting en ander praktyke vir die ont-sluiting van opbrengspotensiaal en beperk moontlike tekorte wat kan ontstaan en opbrengste beperk. Gee bykomende behandelings en ander produkte soos nodig om die potensiaal te ondersteun. Onthou ... nuwe kultivars het hoër opbrengspotensiaal en daarom moet optimale gewasbestuur met spesifieke bestuurs- en bemestingspraktyke gevolg word om die verhoogde genetiese po-tensiaal te verwesenlik. Die boer moet gevolglik doen wat hy kan wanneer hy dit moet doen. Om saam te vat – Sensako-koringkul-tivars het hulself herhaaldelik bewys as staatmakers onder wye produksietoe-stande. Sensako-kultivars word deur Senseed versprei, ‘n deel van die VKB-groep.

Vir meer inligting kan die outeur ge-kontak word by: [email protected].

Tydens ‘n funksie ter herdenking aan vyftig jaar in Suid-Afrika het Monsanto erkenning gegee aan huidige en oudpersoneellede en bedryfsvennote. Op die foto is vier van die vereerdes, naamlik Kobus Steenekamp, besturende direkteur van Monsanto en 17 jaar verbonde aan die maatskappy, Wally Green, Theunis Uys en dr Jim Findlay.

CARNIA, SENSAKO, ROUNDUP... hierdie bekende handelsname in

Suid-Afrika se landbougeskiedenis is verbind met die internasionale saad- en tegnologiemaatskappy Monsan-to. In Februarie 1968 is Monsanto in Suid-Afrika geregistreer as ‘n verskaf-fer van landbouprodukte. Dié datum beteken dat die maatskappy vanjaar sy halfeeu-bestaan plaaslik kan herdenk. Dit is in Maart vanjaar met ‘n byeenkoms van oud- en huidige personeel, sakevennote, verspreiders en landbouvriende

gedoen. “Navorsing wys dat daar nog op-windende tegnologieë op produsente wag en droogtetegnologie is nie meer buite bereik van boere nie,” het Kobus Steenekamp, besturende direkteur van Monsanto, tydens die herdenkingsby-eenkoms gesê. “Dwarsdeur die 50 jaar was daar ‘n fokus op ons kliënte en is alles gedoen met die produsent se voordeel as eind-doel. Vandag volg Monsanto steeds ‘n kliëntgesentreerde benadering.” Die welstand van miljarde mense lê

NA BLADSY 30

AGRI-INFO

wasse soos katoen, mielies en sojas onder die plaaslike handelsmerke Sensako® en Carnia® is toe onder die Dekalb-handelsmerk gekonsoli- deer. Stapelgeentegnologie in katoen is bekendgestel en die saadverwer- kingsaanleg Thobontle is by Lich- tenburg in werking gestel.• Die eerste Monsanto-vrouedag is in 2006 aangebied. Dit is steeds een van die hoogtepunte op die land- boukalender en word deur meer as 500 vroue bygewoon. • In 2007 het Monsanto die katoen- maatskappy Delta & Pine Land® gekoop en terselftertyd wiele aan die rol gesit om hulle koringbesig- heid onder die Sensako-handelsmerk te verkoop. In dieselfde jaar is stapelgeentegnologie in mielies goedgekeur en kommersieel bekendgestel.• In 2010 is die voordele wat tegnologie meebring verder uitgebrei met die bekendstelling van die tweede generasie bt-tegnologie, MON89034 of YieldGard®II. • Die Dekalb®-handelsmerk hou sy eeufeesvieringe wêreldwyd in 2012. Twee jaar later het nog baanbreker- tegnologie gevolg met die Acceleron saadbehandelingspakket.

sakevennote oorhandig. Dié vereerdes het die volgende ingesluit: Dr Jim Findlay, Wally Green, Andrew Bennett, George Rautenbach, Martin Alberts, Christiaan Troskie, Kobus Lin- deque, dr Wynand van der Walt, Boet Wienand, Theunis Uys, George van den Berg en Kobus Steenekamp.

Mylpale in Monsanto SA se 50 jaar• Kort nadat Monsanto in Suid-Afrika geregistreer is, is glifosaat ontdek en het Monsanto saam met Bayer® die eerste proewe in Suid-Afrika geplant om Roundup® te toets. • In die laat negentigs het Monsanto ‘n aantal saadmaatskappy gekoop, waaronder Carnia en Sensako in Suid-Afrika. In 1997 is Bollgard® aan die katoenbedryf bekendgestel in 1998 was dit die die mieliebedryf se beurt om met YieldGard®-mielies kennis te maak.• In 2001 is die eerste Roundup Ready®-katoen en -sojas in Suid-Af- rika bekendgestel en in 2004 het Roundup Ready®-mielies gevolg. • 2005 Was ‘n jaar van baie hoogtepunte: die internasionale handelsmerk Dekalb® is bekendgestel. Somerge-

Jannie de Villiers (regs, met die geraamde skets), hoofbestuurder van Graan SA, het Monsanto bedank vir hul bydrae tot Suid-Afrikaanse landbou en ‘n skets ter herdenking aan Monsanto SA se vyftigste bestaansjaar aan Kobus Steenekamp, besturende direkteur van Monsan-to SA, oorhandig. Kobus staan links van die skets. Saam met hulle is sommige huidige en oudpersoneel van Monsanto.

volgens Steenekamp in die hande van landbouprodusente en -maatskappye wêreldwyd. “Monsanto het nog altyd geglo dat die gebruik van moderne teg-nologie ‘n groot rol kan speel in die suk-sesvolle hantering van die uitdagings.” Steenekamp het hoogtepunte uit die maatskappy se halwe eeu in Suid-Afrika uitgelig en gesê hulle fokus op geïnte-greerde oplossings, gerugsteun deur navorsing, met die klem daarop om die boer se produktiwiteit te verbeter, ongeag die grootte van die onder-neming en die manier waarop ‘n pro-dusent verkies om te produseer. Die oplossings waarop Monsanto fokus sluit moderne planttelingstegnieke in, asook gewasbeskermingsmiddels, da-tawetenskap, bewaringslandbouprak-tyke en ander gevorderde produk- siemetodes. Daarby word biologiese middels, innoverende saadverwerkings- metodes, tegniese ondersteuning en biotegnologie aangewend. “Monsanto bedank graag almal – sakevennote, kliënte, verspreiders, die bedryf en die media – wat die pad van 50-jaar saam gestap het vir hulle samewerking en vriendskap,” het Steenekamp gesê. Aandenkings van die 50e bestaansjaar is aan personeel, oud-personeel en


Saadmaatskappy herdenk 50 jaar in landbouVAN BLADSY 29

uppe

mar

keti

ng A

1756

1

011 790-8200 | www.monsanto.co.zaKliënte is welkom om ons op ons kliëntediens-telefoonnommer of e-posadres te kontak: 011 790-8200 of [email protected]

Roundup® Turbo bevat 450 g glifosaat/ en is ’n groepkode G-onkruiddoder. Versigtig. Reg. No. L7166 (Wet No. 36 van 1947).Gebruik onkruiddoders op ’n veilige manier. Lees altyd die etiket en produkinligting voor gebruik. Monsanto en Roundup Turbo® is geregistreerde handelsmerke van Monsanto Technology LLC. Monsanto Suid-Afrika (Edms) Bpk, Posbus 69933, Bryanston, 2021.

SA Chamber of Baking’s 80th annual

general meeting

MR COLIN HARDY, President of the SA Chamber of Ba- king, said in his Presidential address the baking industry

and country continue to be reminded that many of the rules they need to play by are not their own. Speaking at the Cham-ber’s 80th annual general meeting in Centurion, he empha-sised that South Africa cannot isolate itself from the global community and ratings agencies. The baking industry too plays in a far bigger food game and needs to manage its perfor-mance within the entire food industry. The open session of the meeting was attended by industry, agricultural and government representatives. They included amongst others the National Chamber of Milling, the Agricul-tural Research Council, agricultural business chamber Agbiz, Grain SA, Agri SA, the National Agricultural Marketing Coun-cil, the Grain Farmer Development Association, Wheat Forum, FoodBev SETA and Department of Agriculture, Forestry and Fisheries. The Chamber again received a clean audit report and the auditors gave the Chamber the thumbs-up in terms of its sus-tainability as an ongoing concern.

“Let us all hope and pray that rain will soon begin falling in the drought stricken regions of our country, bringing relief to all, and that as the dams begin to fill, agriculture and life in the Western Cape will return to

normal. And may we all learn never to take our natural resources for granted.” – Colin Hardy, President SACB, AGM 2018.

Colin Hardy, President of the SACB

Zero rating of VAT on wholewheat brown bread under threat

THE BAKING INDUSTRY may have shot itself in the foot, with “premiumising” wholewheat bread. Well-off con-

sumers who buy the premium product may end up paying 15% more for a high fibre, low GI loaf, Mr Colin Hardy said in his Presidential address at the SA Chamber of Baking’s annual general meeting. Referring to the VAT increase and zero rating of wholewheat brown bread, Mr Hardy said that the zero rating of whole-wheat bread is under threat. Certain basic foodstuffs were zero rated to enable poorer sectors of the population to be able to afford good, nutritious food. At the time, wholewheat bread was regarded as one of these products and has ever since enjoyed zero rating status. Most wholewheat bread is described as brown wholewheat bread, and remains zero rated as it complies as a product in the sub-category of brown bread. Mr Hardy explained that two issues affect the baking industry in respect of wholewheat bread. “The first is SARS revisiting

KAMER VAN BAKWESE

definitions and certain practice notes, and the second and bigger threat is the government’s review of VAT rates. The in-crease to 15% is only part of the story and it is quite possible that zero rating will be abolished on some foods that are cur-rently zero rated. “Wholewheat bread is hardly a staple food anymore as it was in the days of unsliced, unbagged 800 gram loaves, when its price was similar to that of brown bread. The industry has turned wholewheat bread into a premium product.” According to his calculations of R15 per loaf for 30 309 539 loaves of wholewheat bread produced in 2016/17, Treasury will only collect R68 million, Mr Hardy said. “Abolishing the zero rating on wholewheat bread is unlikely to wipe out the national deficit. The jury is still out on this is-sue and the Chamber of Baking is liaising with experts on this matter, if necessary they will lobby National Treasury to retain the status quo.”



Milling and baking industries concerned at certain

agricultural developments THE NEW APPROACH in the agricul-

tural sector to emphasise yield at the expense of quality is going to present im-mense challenges to the baking industry going forward. The milling and baking industries remain concerned with certain developments, Mr Colin Hardy said in his Presidential address of the Chamber of Baking. The industry deems the list of approved wheat cultivars to be critically important and that it enjoys some form of legisla-tive protection. At present, the Chamber does not find the situation satisfactory. Mr Hardy explained that the cultivar list was previously housed under the

Agricultural Product Standards Act. The industry agreed that it would be moved by the Department of Agriculture, For-estry and Fisheries (DAFF) to the Plant Improvement Act. Unfortunately, due to lack of co-ordination and communi-cation between registrars in DAFF, this did not happen. It has now been agreed that it will be listed on the website of the SA Grain Laboratory, which is not a satisfactory outcome. “This list is the only scientifically ap-proved list of wheat cultivars to be pro-duced in South Africa. For millers and bakers it is the one document that gives some assurance as to the quality of

wheat grown in the country,” Mr Hardy said. He also commented on the grain in-dustry’s proposal of a single struc-ture, replacing the individual grain forums. Many of the functions of the forums overlap. The Manage-ment Committee of the Chamber of Baking supports the establishment of a single industry forum, which should be established during the course of 2018. Mr Hardy said the Wheat Forum as an industry body has served the industry faithfully and well since the closure of the Wheat Board.

Bakers achieved the impossible with sodium legislation

THE PRESIDENT OF THE CHAMBER of Baking congra- tulated members for complying to sodium legislation well

ahead of the required deadline. “Sodium legislation is general-ly being complied with and the industry has not been informed of a single baker being fined for too much salt in its bread,” Mr Colin Hardy reported in his Presidential address. “Members mostly already comply with the June 2019 sodium content requirement, namely 380 milligrams per 100 grams of bread. At the time this legislation was proposed by the De-partment of Health, it was considered impossible to achieve. Today we are already at 2019 levels and consumers have not complained that bread has no flavour. Well done, Chamber members.” The Chamber awaits new labelling legislation as well as the finalisation of the new fortification regulations.

FortificationCommenting on the development of the fortification legisla-tion, Mr Hardy said the Chamber can again report on the great working relationship that the industry has with the Depart-ment of Health. “Our thanks in particular to Maude de Hoop who has at all times promoted a positive and open relationship between in-dustry and the department.” In respect to fortification, Mr Hardy reported that the SA Medical Research Council has commenced a study to deter-mine the new nutritional composition of South African bread

and flour. Until the results of this study are finalised, millers and bakers will be able to use calculated values in the tables on their packaging material. “It is hoped that the transition of nutritional information brought about by the new, improved fortificants, will happen smoothly and that the cost to the industry of changing pack-aging will be minimised,” Mr Hardy said.

Inspection services Referring to the more contentious legislation relating to as-signed inspection services, Mr Hardy reported that the baking industry appears to be making reasonable progress with LEAF Inspection Services and the Department of Agriculture, Fores-try and Fisheries (DAFF). LEAF are currently making use of the international inspection, verification, testing and certification company SGS to assist them in getting off the ground. “Although we are no further down the road than we were a year ago, realism has been introduced and SGS will assist in getting a baseline established for the undertaking of dry solids tests,” Mr Hardy said. “This will be done in 2018 and if all goes well, a realistic and practical inspection service could be implemented in 2019. “It is to be noted that the involvement of SGS brings with it its own set of challenges, as the company also provides ser-vices independently to companies in the milling and baking industry.”

CHAMBER OF BAKING AGM


THE BAKING INDUSTRY in South Africa can be proud of its contribu-

tion to the recent decline in food price inflation, which gave consumers some much needed relieve. In his Presidential address at the SA Chamber of Baking’s annual general meeting, Mr Colin Har-dy quoted from Stats SA’s monthly food price statistics. According to the statis-tics, white and brown bread prices de-creased between December 2016 and December 2017. White and brown bread 700 grams decreased by 5,07% and 2,36% year-on-year respectively, and white bread 600 grams decreased by 4,53%. The odd one out was the 600 grams brown bread which increased by 3,8%. “We all know that input costs, despite the recently stronger rand, have not suddenly decreased. So it appears that competition in the industry is alive and well and has driven prices down,” Mr Hardy said. Referring to topical issues, he said that there are many obvious lessons the bak-ing and food industry can learn from the listerioses outbreak. “The FAWU slogan of ‘an injury to one is an injury to all’ is apt, and it is in times of crisis like these that industry associations are of particu-lar value.” Mr Hardy said the new leadership in

South Africa may provide the wheat value chain with new opportunities. It is time for the baking industry and the leadership of the country to be future focused. “The new leadership needs to be aware of expectations by the citizens of South Africa for clean, ethical and a future fo-cused government. We expect them to be able to get off the treadmill, create the ‘markets’ of the future and to return the country to a position of leadership on the continent to be respected by the global community as it was in 1994.” Mr Hardy referred to the land debate and reminded the baking industry that no final decision has been taken to ex-propriate land. Of greater short-term im-portance to the food industry is the deci-sion that food security should not suffer under any expropriation. The challenge for the Constitutional review committee is ensuring that the issue is not used out of context by radical politicians.

Wheat imports The baking industry remains concerned that South Africa is becoming increas-ingly dependent on imported wheat. Although the local crops generally pos-sesses very good baking qualities, Mr Hardy asked whether a target of 85% self-sufficiency is realistic. “Should we

not also be focusing our energy on a fu-ture where we import more wheat than we grow? This possibility is not the fa-voured option for bakers,” he said. Due mainly to the poor crops in the Western Cape, South Africa will im-port close to 2 million tons of wheat this year. Mr Hardy quoted global wheat plantings and stock, and said prices are unlikely to increase much and may even decrease, which will hard-ly result in increased plantings in South Africa. The global wheat position mit-igates against a strong recovery in the local sector. The negative factors should howev-er not discourage bakers from being innovative and targeting growth above that of population growth. “The indus-try needs to ensure that we are not content with current performance, and that we will work hard at creating our own futures, no matter where the wheat comes from,” Mr Hardy said. He is encouraged by the positive inter-action of the wheat industry with the British High Commission’s Science and Innovation sector. This resulted in a subsequent visit by South Afri-can scientists to the UK, focused on revitalisation of the wheat industry in South Africa, in particular wheat yields.

WHEN BREAD production figures from 2015/16 are com-pared with 2016/17 figures, a picture emerges which

can explain (bread) price decreases. The moderate increase in production between the two periods can be rationalised in many ways, Mr Colin Hardy said in his Presidential address at the SA Chamber of Baking’s annual general meeting. He reminded the audience that he is not contravening any regulation or law by giving feedback on national production figures published by the South African Grain Information Ser-vice (SAGIS) and he urged Chamber members to visit the SA-GIS website to access the information. SAGIS has been collect-ing and publishing basic production statistics as authorised by a statutory measure. Between the two periods, white bread production grew from 1,026 billion loaves to 1,042 billion loaves or 0,02%. During

the same period, brown bread production increased from 1,007 billion loaves to 1,059 billion loaves or 5,3%. These numbers reflect total units and not a particular loaf mass. Mr Hardy said this moderate increase in production can be rationalised in many ways. “One does need to bear in mind that in 2017 the price of maize meal fell dramatically after the previous season’s drought-induced high prices. In 2016 con-sumers may have switched to eating more bread. In 2017 that trend may have reversed itself.” Only national totals are reflected in SAGIS’s bread produc-tion statistics. Mr Hardy said SAGIS acknowledges that the information is not 100%, as there are bakeries that have not submitted information, but generally these are considered to be smaller operations and will not significantly influence the totals.

KAMER VAN BAKWESE

Bakers contributed to decline in food inflation

Information and statistics can enhance decision making


2017 se finale produksieskatting

Figuur 1: RSA se koringproduksie 2008 – 2017. Bron - NOK.

Ton

Ton

Figuur 2: Moutgarsproduksie in die RSA 2008 – 2017. Bron - NOK.

DIE 2017-PRODUKSIESEISOEN se koringoes was 385 250 ton klei-

ner as die vorige seisoen se oes. Volgens die Oesskattingskomitee (NOK) se fina-le produksieskatting van 27 Februarie 2018 was die moutgarsoes ook kleiner, ondanks meer aanplantings. Die finale produksieskatting vir 2017 se koringoes is 1 524 750 ton en die oppervlakte was 491 600 ha. Die finale moutgarsoes is 307 064 ton en dit is op 91 380 ha aangeplant. Die toename in aanplantings teenoor die vorige seisoen het 2 685 ha beloop (Tabel 1). Die ander wintergewas wat weens om-standighede nie goed presteer het nie, was kanola. Die afgelope seisoen se oes het 93 468 ton beloop teenoor 2016 se oes van 105 000 ton. Dit was ondanks ‘n toename van 15 925 ha in aanplan-tings. Die totale kanola-aanplantings het 84 000 ha beloop. Die groot vlieg in die salf was die droogte in die Wes-Kaap wat die ko-ringoes bykans gehalveer het (Tabel 2). In al die ander provinsies was daar ‘n produksietoename, met die uitson-dering van die droogtegeteisterde Oos-Kaap wat die tweede kleinste bydrae tot Suid-Afrika se koringoes lewer. Die NOK se verslag oor plantvoorne-mens van wintergewasse vir 2018 word 25 April 2018 vrygestel. Die Oesskattingskomitee bestaan uit verteenwoordigers van die volgende in-stellings: die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye, provinsiale departe-mente van landbou, die Buro vir Voed-sel- en Landboubeleid (BFAP), Statistieke SA en die Landbounavorsingsraad se kampusse vir Kleingraan, Graangewasse en Grond, Klimaat en Water.

MARK-INFO

GEWAS Opp. bepant

2017 Ha

Opp. beplant 2016 Ha

Finale skatting 2017 Ton

Finale oes 2016 Ton

Koring 491 600 508 365 1 524 750 1 910 000

Moutgars 91 380 88 695 307 064 355 000

Kanola 84 000 68 075 93 468 105 000

Totaal 666 980 665 135 1 925 282 2 370 000

Bron - NOK.

*Nota: Skatting is vir kalenderjaar, bv. produksieseisoen 2017 = 2017

ProvinsieOppv. beplant

Ha2017

Oppv. beplantHa

2016

Finale skattingTon

2017

Finale oesTon

2016

Wes-Kaap 326 000 323 000 586 800 1 098 200

Noord-Kaap 38 000 35 000 311 600 266 000

Vrystaat 80 000 110 000 328 000 308 460

Oos-Kaap 1 900 2 200 9 500 11 000

Kwazulu-Natal 7 500 6 500 45 750 37 050

Mpumalanga 4 000 2 300 25 200 13 800

Limpopo 20 000 17 000 130 000 103 700

Gauteng 700 365 4 200 2 190

Noordwes 13 500 12 000 83 700 69 600

Totaal 491 600 508 365 1 524 750 1 910 000

Bron - NOK.

Tabel 1: Wintergewasse se finale produksieskatting en oppervlakte 2017-seisoen (kommersieel).

Tabel 2: Koring se finale produksieskatting en oppervlakte 2017-seisoen

VISIT GSIAFRICA.CO.ZA

STORAGE+ CONDITIONING

+ MATERIAL HANDLING+ STRUCTURES

THE PROFIT CENTER

124 Ridge Road, Laser Park,Honeydew, Ext 15, Gauteng

P O Box 4012, Honeydew, 2040,South Africa

Phone: +27 (011) 794 4455Fax: +27 (011) 794 4515

Email: [email protected]: www.gsiafrica.co.za

TURN YOUR OPERATION INTOPROFIT CENTER

®

38

Renowned plant genomicist visits CenGen

AGRI-INFO

PROFESSOR SIMON KRATTINGER, researcher of cereal genomics in Saudi Arabia and formerly from the Uni-

versity of Zürich, recently visited Dr Renée Prins and the plant genetics platform CenGen in Worcester, Western Cape. Prof Krattinger, researcher at the King Abdullah Universi-ty of Science and Technology (Kaust), is a key partner in the Kaust-South Africa Wheat Gene Cloning Group.The Group is attempting to clone a stripe rust resistance gene that was pre-viously identified as a slow rust quantitative trait locus in the local wheat cultivar Kariega. The project will additionally allow for the transfer of know-ledge regarding gene cloning approaches and the bioinforma-tics associated therewith to the South African team. Should the project be successful, this will be the first result of its kind in South Africa for wheat, which has a very complex genome. Apart from the value of having the actual gene sequence, the knowledge transfer to South African scientists will be invalu-able. Dr Prins also introduced Prof Krattinger to researchers at Stel-

lenbosch University to discuss the possibility of collaborative work between the University and Kaust. CenGen and seed company Sensako agreed on the place-ment of Marizanne Horn at CenGen from 2018. Ms Horn will be trained in molecular genetics with the focus on expanding her current portfolio to provide supporting molecular genetics services to Sensako’s sunflower breeding programme. The philosophy at CenGen has always been that building partnerships with academia and industry is the best approach to serve the South African agricultural sector in a sustainable way. Through the Winter Cereal trust-funded Molecular Ser-vice Laboratory Project, CenGen assists the wheat breeding programmes of Pannar and Sensako with molecular mark-er-assisted selection efforts in their respective wheat breeding programmes. In the highly specialised field of molecular genetics, expensive infrastructure and expertise are required. CenGen also places a high premium on ethical work practices and the sustainable delivery of high quality services.

New industry placement


Figuur 1: RSA koringproduksie, -invoer en -verbruik 1997/’98 – 2017/’18.

Figuur 2: VSA HRW koringpryse.

Internasionale vraag en aanbod(Vergelyking met dieselfde tydperk vanvorige seisoen tussen hakies)

Vir die 2017/’18-seisoen beraam die In-ternasionale Graanraad dat (Tabel 1): • Die oes 757,4 miljoen ton (754,5)

gaan wees. • Die totale wêreldverbruik 743,6 mil-

joen ton gaan wees.• Wêreld-eindvoorrade 254,4 miljoen

ton gaan wees. Dit is sowat 14 mil-joen ton meer as die vorige seisoen.

Plaaslike vraag en aanbod2017/’18-seisoen – progressief 1 Okto-ber tot 31 Desember 2017 (Tabel 1 enGrafiek 1)

Die Oesskattingskomitee skat:• Aanplantings vir die 2017/’18-sei-

soen op 491 600 ha (508 365).• Oesgrootte (sesde skatting) op 1 475 450 ton (1 910 000).• Opbrengs op 3,0 ton/ha (4,0).

Die Vraag- en Aanbodkomitee beraam vir die 2017/’18-seisoen:• Produsentelewerings van 1 443 450 ton (1 870 525).• Totale aanwending (plaaslik en uitvoer) gaan 3 191 500 ton wees. • Uitgevoerde produkte gaan 15 000 ton wees en uitgevoerde heelgraan gaan 40 000 ton wees.• ‘n Gemiddeld van 258 500 ton gaan per maand verwerk word.• Die oordragvoorraad vir die 2017/’18- seisoen op 500 374 ton (341 424).• ‘n Gemiddelde beskikbare voorraad vir 1,9 maande of 59 dae aan die einde van die seisoen.

SAGIS rapporteer:• Lewerings tot op 31 Desember 2017 was 1 295 062 ton (1 610 283).• Invoer vir dieselfde tydperk was 625 781 ton (79 214).• Totale verbruik vir die 2017/’18-seisoen vanaf 1 Oktober 2017 tot 31 Desember 2017 was 823 782 ton (815 211).• Onaangewende voorraad op 31 De- sember 2017 was 1 424 237 ton (1 681 888).

Internasionale en plaaslike pryse op 6 Februarie 2018 (Tabel 2, Grafiek 2)• Internasionale pryse (KCBT: VSA HRW#2 koring) vir lewering in Maart 2018 was $172,33 ($160,05) en in Mei 2018, $177,84 ($164,83). • Plaaslike pryse (Safex) vir die Maart 2018-kontrak was R3 656 (R3 993) en vir die Mei 2018-kontrak R3 730,00 (R4 072,00). • Dit het $30 ($19) per ton gekos om koring van Argentinië af na Suid-Afri- ka te verskeep en van die Golf van Meksiko af (VSA koring) het dit $38 ($26) per ton gekos.

Tabel 3 toon die invoerpariteitspryse van VSA HRW en DNS, Argentynse en Duitse koring in vergelyking met ‘n maand en ‘n jaar gelede.

Invoer / uitvoer • Vir die 2017/’18-bemarkingseisoen

is van 1 Oktober 2017 af tot 2 Fe- bruarie 2018 ‘n totaal van 760 916 ton koring ingevoer en 8 732 ton uitgevoer. Grafieke 3 en 4 toon die lande waarvandaan koring ingevoer is en die lande waarheen koring uitgevoer is. • Vir dieselfde tydperk is 846 727 ton koring deur Suid-Afrika se hawens ontvang. Daarvan is 656 981 ton koring deur Durban se hawe ontvang, 121 441 ton deur Kaapstad se hawe, 32 928 deur Oos Londen se hawe, 21 101 ton deur Port Elizabeth se hawe en 14 276 ton deur Richards- baai se hawe. • Gedurende dié tydperk is 85 811 ton koring deur Suid-Afrika se hawens vir ander lande ingevoer (deur- voer).

Bronne: SAGIS, USDA, Safex, NOK, NLBR, Internasionale Graanraad

Nico Hawkins en Sanet Naudé SA GRAANINLIGTINGSDIENS

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

3 000

3 500

4 000

97/9

8

98/9

9

99/0

0

00/0

1

01/0

2

02/0

3

03/0

4

04/0

5

05/0

6

06/0

7

07/0

8

08/0

9

09/1

0

10/1

1

11/1

2

12/1

3

13/1

4

14/1

5

15/1

6

16/1

7

17/1

8*

Lewerings Invoere Verbruik'000t

*2017/18: Progr. Okt - Des '17

100

150

200

250

300

350

2012

/02/

09

2012

/08/

09

2013

/02/

09

2013

/08/

09

2014

/02/

09

2014

/08/

09

2015

/02/

09

2015

/08/

09

2016

/02/

09

2016

/08/

09

2017

/02/

09

2017

/08/

09

2018

/02/

09

A - Werklike pryseB - Termynpryse

A B

$/t

MARK-INFO

Figuur 3: RSA koringinvoer per oorsprong 1 Okt 2017 – 2 Feb 2018. Figuur 4: Koringuitvoer na Afrika 1 Okt 2017 – 2 Feb 2018.

Botswana1 09812.6%

Lesotho1 02511.7%

Swaziland2 35827.0%

Zimbabwe406

4.6%

Namibië3 84544.0%

Uitvoer progr. Totaal: 8 732 t

Argentinië97 50012.8%

Litoue132 50717.4%

Roemenië49 8466.6%

Rusland293 02538.5%

Oekraïne124 33716.3%

VSA63 7018.4%

Invoer progr. Totaal: 760 916 t

Projeksie 2017/18

% Verge lyking A & B

Skatting 2016/17

Projeksie 2017/18

Progressief 2017/18

Okt-Nov ‘17

% Vergelyking C & D

Finaal 2016/17

A B C DInternasionaal

(Miljoen ton)Plaaslik

('1000 Ton)

Oesskatting 1 457.5 -22.7 1 910.0

Beginvoorraad 240.6 7.6 223.7 341.4 341.4 -58.7 827.2

Lewerings 757.4 0.4 754.5 1 443.5 1 295.1 -22.8 1 870.5

Invoer 174.1 -1.0 175.8 1 900.0 625.8 103.3 934.8

Totaal: Verwerk (a) 743.6 0.8 737.7 3 126.5 823.8 -2.0 3 190.4

Uitvoer (b) 174.1 -1.0 175.8 55.0 14.5 -47.5 104.8

Eindvoorraad 254.4 5.7 240.6 500.4 1 424.2 46.6 341.4(a) Ingesluit produsente-onttrekkings, saad en eindverbruikers(b) Ingesluit heelgraan en produkteBron: Internasionale Graanraad, NLBR Vraag & aanbodkomitee, SAGIS

SAFEX

2/6/2018Prys

R

% Maandop maand

1/5/2018Prys

R

% Jaarop jaar

2/6/2017Prys

R

Mar '18 3 656.00 -2.84 3 763.00 -8.44 3 993.00

Mei '18 3 730.00 -2.84 3 839.00 -8.40 4 072.00

KCBT

2/6/2018Prys

$

% Maandop maand

1/5/2018Prys

$

% Jaarop jaar

2/6/2017Prys

$Mar '18 172.33 7.22 160.72 7.67 160.05

Mei '18 177.84 7.32 165.71 7.89 164.83

Bron: SAFEX en KCBT

Pryse gelewer in Randfontein

2/6/2018PrysR/t

% Maand op

Maand

1/9/2018PrysR/t

% Jaar op

Jaar

2/7/2017PrysR/t

VSA Golf 4 366.48 -8.45 4 769.43 -15.21 5 149.95

VSA DNS 4 904.89 -9.97 5 447.93 -21.52 6 249.82

Arg. Trigo Pan 3 669.20 -7.77 3 978.19 -23.08 4 770.06

EU Duitsland 3 950.67 -7.69 4 279.85 -18.34 4 838.02

Bron: Internasionale Graanraad

MARCH • APRIL 2018 KORINGFOKUS • WHEAT FOCUS 41

MARK-INFO

Tabel 2: Jongste koringpryse teenoor vorige pryse.

Tabel 3: Koring se invoerpariteitspryse op 6 Februarie 2018.

Tabel 1: Plaaslike en internasionale vraag en aanbod.


Nico Hawkins en Sanet Naudé SA GRAANINLIGTINGSDIENS

GARS(Vergelyking met dieselfde tydperk van vorige seisoen tussen hakies)

Internasionale vraag en aanbod Vir die 2017/’18-seisoen beraam die In-ternasionale Graanraad (Tabel 1): • Die oes gaan 144,4 miljoen ton wees.• Totale verbruik gaan 146,9 miljoen ton wees. • Wêreld-eindvoorrade gaan 27,3 miljoen ton (29,7) wees.

Plaaslike vraag en aanbod2017/’18-seisoen – progressief 1 Okto-ber tot 31 Desember 2017 (Tabel 1 en Grafiek 1)

Die Oesskattingskomitee skat:• Aanplantings vir die 2017/’18 seisoen op 91 380 ha (88 695).• Die oesgrootte op 307 064 ton (355 000). • Opbrengs op 3,4 ton/ha (4,0).

SAGIS rapporteer:• Lewerings tot op 31 Desember 2017 was 303 469 ton (350 964).• Geen gars is vir die ooreenstemende tydperk ingevoer nie en 4 979 ton is uitgevoer. • Die totale aanwending van 1 Okto- ber af tot 31 Desember 2018 was 88 412 ton (92 935). • Onaangewende voorraad op 31 Desember 2017 was 409 713 ton (449 191).

HAWERInternasionale vraag en aanbod(Vergelyking met dieselfde tydperk van vorige seisoen tussen hakies)

Vir die 2017/’18-seisoen beraam die In-ternasionale Graanraad (Tabel 1): • ‘n Oes van 23,8 miljoen ton.• Totale verbruik van 24,3 miljoen ton.• Wêreld-eindvoorrade op 2,5 miljoen ton.

Plaaslike vraag en aanbod2017/’18-seisoen – progressief 1 Okto-ber tot 31 Desember 2017

SAGIS rapporteer: • Lewerings tot 31 Desember 2017 was 20 187 ton (49 262).• Totale verbruik was 13 791 ton (11 637).• Onaangewende voorraad op 31 De- sember 2017 was 33 997 ton (52 877).

KANOLAInternasionale vraag en aanbod (Vergelyking met dieselfde tydperk van vorige seisoen tussen hakies)

Volgens die USDA se internasionale ramings vir die 2017/’18-seisoen (Tabel 1): • Gaan die oes 73,1 miljoen ton (71,3) wees. • Totale verbruik gaan 72,7 miljoen ton wees. • Wêreld-eindvoorrade gaan 5,7 miljoen ton (5,4) wees.

Plaaslike vraag en aanbod2017/’18-seisoen – progressief 1 Okto-ber tot 31 Desember 2017

Die Oesskattingskomitee skat:• Aanplantings vir die 2017/’18 seisoen op 84 000 ha (68 075).• Die oesgrootte op 93 468 ton (105 000).• Opbrengs op 1,1 ton/ha (1,6).

SAGIS rapporteer: • Lewerings tot 31 Desember 2017 was 92 500 ton (103 835).• Totale verbruik vir dieselfde periode 25 251 was (31 051).• Onaangewende voorraad op 31 De- sember 2017 was 89 336 ton (90 213).

Bronne: SAGIS, USDA, SAFEX, NOK, NAMC, Internasionale Graanraad.

BemarkingsjaarOkt - Sep

InternasionaalVooruitsigte 2017/18

RSA (SAGIS)Progressief 2017/18

Okt - Nov ‘17

GarsMilton

HawerMilton

KanolaMilton

Gars‘000t

Hawer‘000t

Kanola‘000t

Oesskatting 307,1 Nvt 50,3Beginvoorraad 29,7 2,9 5,4 199,2 27,6 21,4Lewerings 144,4 23,8 73,1 305,5 20,2 92,5Invoer 28,6 2,2 16,4 0,0 0,0 0,0Aanwending (a) 146,9 24,3 72,5 88,4 13,8 25,3Uitvoer (b) 28,6 2,2 16,7 5,0 0,0 0,0Eindvoorraad 27,3 2,5 5,7 409,7 34,0 89,3

(a) Ingesluit produsente-onttrekkings, saad en eindverbruikers(b) Ingesluit heelgraan en produkte Bronne: SAGIS, Internasionale Graanraad

50100150200250300350400450500

97/9

898

/99

99/0

000

/01

01/0

202

/03

03/0

404

/05

05/0

606

/07

07/0

808

/09

09/1

010

/11

11/1

212

/13

13/1

414

/15

15/1

616

/17

*17/

18

Lewerings Invoere Verbruik'000t

*2017/18: Progr. Okt - Feb '18

Figuur 1: RSA garsproduksie, -invoer en -verbruik 1997/98 – 2017/’18.

MARK-INFO

Tabel 1: Gars, hawer en kanola vraag en aanbod.

Die alles-in-een-saadverskaffer

Posbus 159, Oudtshoorn, 6620, Suid-Afrika • Tel: 044 203 9800 • Tel: 018 293 1233 Tel: 010 140 0839 • Tel: 012 252 6849 • www.saadbemarking.co.za

Verdien gratis AgriBonus punte eksklusief verkrygbaar vanaf K2 Saad. KKSB is 'n vennoot van Agribonus. Tel: 012 843 5660.

Innoverend

KwaliteitGenetika

Met wisselende omgewingstoestande is dit noodsaaklik om die risiko van koringverbouing sover moontlik te verminder. Vir effektiewe risikobestuur bied K2 Saad koringboere ‘n wye keuse van stabiele en goed aangepaste kultivars.

K2 Saad het ‘n verskeidenheid koringkultivars met eiesoortige eienskappe. Duzi*, Kariega*, Koedoes*, Krokodil*, Renoster* en Sabie* - almal geskik vir besproeiings- aanplantings, is die verskeidenheid kort tot medium-laat koringkultivars beskikbaar vanaf K2 Saad.

Verskeie kort to laat pakkette beskikbaar vir droëland aanplantings sluit Elands, Koonap*, Matlabas en Senqu* in.

Kontak gerus jou naaste K2-verteenwoordiger vir meer inligting.

*Koringkultivarreeks van

Koringpakkette geskik vir alle klimaatstoestande

Koringfokus 2018 20323 Koring.indd 2 2018/02/12 8:54:33 AM

PRODUSENTE STAMP KOP MET BIERREUS

Documents

Transcript of PRODUSENTE STAMP KOP MET BIERREUS