H11: Online consumentengedrag Kelly Geyskens Lessius, Consumentengedrag.
1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.
Transcript of 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.
![Page 1: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/1.jpg)
1
BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN
Annemie Borremans
Lessius Hogeschool Antwerpen
15 februari 2006
![Page 2: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Begeleid zelfstandig leren (BZL)wat is jouw mening: ja of neen?
BZL kan niet zonder elektronische leeromgeving (computers).
BZL kan niet zonder open leercentrum.
BZL vereist een volledige reorganisatie van de onderwijsleersituatie.
![Page 3: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Begeleid zelfstandig leren (BZL)wat is jouw mening: ja of neen?
In BZL wordt de leerling centraal gesteld, ondergeschikt aan de leerstof.
BZL kan men goed binnen één vak toepassen, de band leggen met andere vakken is niet echt nodig.
Bij BZL komt het er vooral op aan de leerlingen een grote vrijheid te geven.
![Page 4: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Begeleid zelfstandig leren (BZL)wat is jouw mening: ja of neen?
Met BZL moet men niet te vroeg beginnen. Het is vooral de taak van het hoger onderwijs.
Om BZL toe te passen moet een leerkracht volledig herschoold worden.
Wat een leerling tijdens BZL leert is niet belangrijk als hij maar meewerkt en doet.
![Page 5: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Begeleid zelfstandig leren
= Leeromgeving opzetten die zelfstandig leren bij de leerling centraal stelt
= Leerprocessen worden aangepast begeleid door een ‘coach’ (begeleider)
= BZL is bijdragen tot de eindtermen ‘leren leren’
![Page 6: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Effect onvoldoende begeleiding van de leerling binnen BZL
- misbruik vrijheid
- leertijd slecht gebruikt
- daling niveau werk
![Page 7: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Gradaties, groei
Zelf werkenBijv. Korte gesloten opdrachten
Zelfstandig werkenBijv. Langere gesloten opdrachten
Zelfstandig lerenBijv. Meer open opdrachten
Zelfverantwoordelijk of zelfgestuurd lerenBijv. Omvangrijke open opdrachten
![Page 8: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Wat is ‘zelfgestuurd leren’ ?
Zelfgestuurd leren is zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing van de leerprocessen in handen nemen d.w.z. zelfstandig beslissingen nemen in verband met de leerdoelen, de leeractiviteiten en de zelfbeoordeling.
![Page 9: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Zelfgestuurd leren= leerlingen oefenen zelfstandig de leerfuncties uit
Leerfuncties:
(1) Voorbereidingsfuncties
(2) Verwerkingsfuncties
(3) Regulatiefuncties
![Page 10: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Zelfgestuurd leren= leerlingen oefenen zelfstandig de leerfuncties uit
Leerfuncties:
(1) Voorbereidingsfuncties
Voorbeelden:
Leerdoelen kiezen
Voorkennis activeren
Plan opstellen
…..
![Page 11: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Zelfgestuurd leren= leerlingen oefenen zelfstandig de leerfuncties uit
Leerfuncties:
(2) Verwerkingsfuncties
Voorbeelden:
Kennis opnemen
Toepassingen maken
….
![Page 12: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Zelfgestuurd leren= leerlingen oefenen zelfstandig de leerfuncties uit
Leerfuncties:
(3) Regulatiefuncties
Voorbeelden:
Vaststellen bereikte niveau
Nagaan tekorten
Bewaken voortgang
….
![Page 13: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Nieuwe verdeling verantwoordelijkheid leraar en leerling
VAN gehoorzame leerder die passief, receptief en reproductief leert
Leerkracht doet voor en legt stap voor stap uit
VIA een aantal tussenstappenLeerkracht geeft opdrachten en feedback
NAAR zelfverantwoordelijk of zelfgestuurd leren door de leerautonome leerder
Leerkracht laat zoveel mogelijk beslissingen over aan de leerlingen
![Page 14: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Begrippen in het kader van zelfgestuurd leren (1)
Studentgecentreerd onderwijs: accent op zelfstandig leren (i.p.v. onderwijzen)
Ervaringsgericht onderwijs Activerend onderwijs: accent op doen Probleemgestuurd onderwijs: vertrekken van
problemen
![Page 15: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Begrippen in het kader van zelfgestuurd leren (2)
Taakgestuurd onderwijs Blokonderwijs Open leren Individuele studiesystemen Teleleren Zelfstudiepakketten Digitale vormen van leren
![Page 16: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Vragen van deelnemers nascholing Damiaaninstituut Aarschot over BZL
Meerwaarde zelfgestuurd leren?
Taak van de leerkracht ?
Concrete werkwijze?
Hoe leervaardigheden ontwikkelen?
en zie verder bij….. alternatief evalueren
![Page 17: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Meerwaarde zelfgestuurd leren?
![Page 18: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Meerwaarde zelfgestuurd leren?
beter zelfstandig problemen leren oplossen.. (intelligentie verhoogt)
grondiger leren en langer onthouden leren is prettiger (intrinsieke motivatie) meer aandacht mogelijk voor de individuele leerling meer kans voor levenslang en levensbreed leren aansluiting bij maatschappelijke (toename van
kennis) en onderwijskundige (leren is constructief) ontwikkelingen
![Page 19: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Visie op leren
Leren is actief
Leren is constructief
Leren is sociaal gebeuren
Leren bouwt verder op aanwezige voorkennis
Leren is individueel verschillend
![Page 20: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Visie op leren
Wat de leerling leert is afhankelijk van wat hij zelf tijdens het
leerproces denkt en doet in interactie met zijn aanwezige kennis en
vaardigheden!
![Page 21: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Taak van de leerkracht
![Page 22: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Taak van de leerkracht?
Coach
Onderhandelaar
Lesgever
Beoordelaar (alternatieve evaluatiemethoden)
Beheerder
Organisator
Ontwikkelaar van leermiddelen
Ontwikkelaar van individuele studieprogramma’s
![Page 23: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Taak van de leerkracht als coach?
GIDS
STELMONTEUR
KRITISCHE LASTPOST
BONDGENOOT
LEERLING VAN DE LEERLINGEN
![Page 24: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Taak van de leerkracht als coach?
GIDS
Algemeen: transparantie opbouw vakgebied en bij examens
Demonstreert vaardigheden of laat die demonstreren
Informeert over bronnen
Adviseert bij het zoeken naar oplossingen voor problemen
![Page 25: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Taak van de leerkracht als coach?
STELMONTEUR
Houdt de moeilijkheidsgraad van informatie en taken in de gaten.
![Page 26: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Taak van de leerkracht als coach?
KRITISCHE LASTPOST
Vraagt de leerlingen regelmatig om na te denken en uit te leggen.
Geeft feedback.
![Page 27: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Taak van de leerkracht als coach?
BONDGENOOT
Onderzoekt samen wat er is misgelopen en ondersteunt.
![Page 28: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Taak van de leerkracht als coach?
LEERLING VAN DE LEERLINGEN
Kan soms iets opsteken van leerlingen.
![Page 29: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Zelfgestuurd leren en de rol van de school
Verhouding instructietijd en zelfstandig werken en leren bepalen; keuzemogelijkheden voor leerlingen; aanpak leerproblemen
Aangepaste leermaterialen: bijv. studiewijzers, digitale leerplatformen
Evaluatie- en rapporteringsvormen kiezen en ontwikkelen: zelfevaluatie, analyse leervorderingen..
Ondersteuning en begeleiding personeel, nascholingICT-infrastructuur, open leercentraSamenwerking tussen leerkrachten Doorbreken van de vakkenstructuur
![Page 30: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Concrete werkwijze bij BZL?
![Page 31: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/31.jpg)
31
Concrete werkwijze? Voorbeeld Economie : Terwerkstellingspolitiek -Werkloosheid
Geleidelijke uitvoering van leerfuncties door de leerlingen i.p.v. door de leerkracht:
(1) Duidelijke opdrachten uitvoeren
(2) Open opdrachten uitvoeren
(3) Leraar geeft geen leermateriaal maar leerlingen gaan zelf op zoek naar informatie
(4) Leerlingen zetten zelf een onderzoek op over een bepaald thema naar keuze
Mondelaers, L. ,Zelfregulerend leren in het economie-onderwijs. Nova etvetera, 1999-2000, nr.1-2.
![Page 32: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Concrete werkwijze? Voorbeeld Economie : Terwerkstellingspolitiek -Werkloosheid
Geleidelijke uitvoering van leerfuncties door de leerlingen i.p.v. door de leerkracht:
(1) Duidelijke opdrachten uitvoeren Gerichte vragen i.v.m. tabellen over werkloosheid. Bijv. Bereken voor het jaar 1998 het aandeel van de mannen ende vrouwen in de werkloosheid.
![Page 33: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/33.jpg)
33
Concrete werkwijze? Voorbeeld Economie : Terwerkstellingspolitiek -Werkloosheid
Geleidelijke uitvoering van leerfuncties door de leerlingen i.p.v. door de leerkracht:
(2) Open opdrachten uitvoeren
Wat leren de tabellen ons over de
uitkeringsgerechtigde volledig werklozen in België?
![Page 34: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Concrete werkwijze? Voorbeeld Economie : Terwerkstellingspolitiek -Werkloosheid
Geleidelijke uitvoering van leerfuncties door de leerlingen i.p.v. door de leerkracht:
(3) Leraar geeft geen leermateriaal maar leerlingen gaan zelfop zoek naar informatieLeerlingen formuleren eerst leervragen, bijv. ‘Telt Vlaanderenprocentueel meer werklozen dan Wallonië?’ en werken danonderzoeksplan uit.
![Page 35: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/35.jpg)
35
Concrete werkwijze? Voorbeeld Economie : Terwerkstellingspolitiek -Werkloosheid
Geleidelijke uitvoering van leerfuncties door de leerlingen i.p.v. door de leerkracht:
(4) Leerlingen zetten zelf een onderzoek op
over een bepaald thema naar keuze
Bijv. Hoe kan het probleem van de oudere werkloze worden aangepakt?
![Page 36: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/36.jpg)
36
Concrete werkwijze? Voorbeeld Economie : Terwerkstellingspolitiek -Werkloosheid
Geleidelijke uitvoering van leerfuncties door de leerlingen i.p.v. door de leerkracht
EN
Leerlingen moeten verklaringen toetsen aan die van andere leerlingen
Werkvormen:
1) Individueel oplossen
2) Bespreking oplossing in groepjes
3) Oplossing formuleren voor de volledige klas
![Page 37: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/37.jpg)
37
Heel wat leerlingen verkiezen een duidelijke uitleg van de leerkracht. Hoe motiveer je hen om zelfstandig te leren?
Interessante inhoud Bruikbaar product als eindresultaat Vrijheid in vormgeving opdracht Haalbare maar niet te gemakkelijke opdracht Cijfer geven dat meetelt Positieve sociale druk: resultaten tonen aan
de klas
![Page 38: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/38.jpg)
38
Hoe leervaardigheden ontwikkelen?
![Page 39: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/39.jpg)
39
Leervaardigheden van de leerling bij zelfgestuurd leren
Cognitieve
Metacognitieve
Affectieve
![Page 40: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/40.jpg)
40
Cognitieve leervaardigheden van de leerling bij zelfgestuurd leren, o.a.:
Zoekstrategieën gebruiken om informatie te verwerven.
Een passend geheel van probleemoplossingsstrategieën gebruiken.
Kritische zin aanwenden.
![Page 41: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/41.jpg)
41
Metacognitieve leervaardigheden van de leerling bij zelfgestuurd leren, o.a.:
De eigen leerstijl kennen en overeenkomstig studeren.
Een realistische tijd- en werkplanning kunnen maken.
Kunnen reflecteren over het eigen leren. Het leerproces kunnen beoordelen op
doelgerichtheid en kunnen bijsturen. Uit leerervaringen conclusies kunnen trekken
voor een nieuwe leertaak.
![Page 42: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/42.jpg)
42
Affectieve leervaardigheden van de leerling bij zelfgestuurd leren, o.a.
Kunnen omgaan met emoties die de leertaak oproept.
Zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen ten aanzien van de leertaak.
Zich kunnen motiveren voor de leertaak.
![Page 43: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/43.jpg)
43
Praktijkvoorbeelden ontwikkeling leervaardigheden
(1) Rolwisselend leren (Sint-Ritacollege, Kontich)
(2) Leren uit fouten (Regina-Caelilyceum, Dilbeek)
Beschrijving: zie tekst (V1, V2, V3)
![Page 44: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/44.jpg)
44
Voorbeelden van instrumenten
(1) Studiewijzer
(2) Werkwijzer
![Page 45: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/45.jpg)
45
(1) Studiewijzer = document
Geheel van richtlijnen om leerling actief en zelfstandig te doen werken en te plannen
Contract tussen leerling en leerkracht; goed beschreven werkverdeling tussen leerling(en) en leraar
Fungeert als informatiedocument, werkinstrument, communicatiemiddel
Samenstelling van een studiewijzer: zie voorbeelden V4 en V5
![Page 46: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/46.jpg)
46
Bouwstenen van een studiewijzer
Verantwoording Voorkennis Doelstellingen Leerstof en leerstofplanning Didactische werkvormen en lesorganisatie Studiebelasting Studeeraanwijzingen
![Page 47: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/47.jpg)
47
Tips: omgaan met studiewijzers
Leerlingen leren studiewijzers te gebruiken. Eén leerkracht verantwoordelijk voor
opstellen en opvolging studiewijzer. Inhoud van de studiewijzer is bindend:
rechten en plichten van leerlingen zijn eruit af te leiden.
Gebruik studiewijzers door leerlingen evalueren en studiewijzer overeenkomstig bijstellen.
![Page 48: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/48.jpg)
48
Ervaringen van leerkrachten met studiewijzers (1)
Tijd, informatie en inspiratie nodig om systeem uit te werken
Doorbreken van de ‘ieder voor zich’ mentaliteit voor cursusontwikkeling is moeilijk.
![Page 49: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/49.jpg)
49
Ervaringen met studiewijzers (2)
Leerlingen leren werken met de studiewijzer vraagt tijd
Te veel opdrachten in verhouding tot de voorziene tijd
Studieschema moest worden bijgesteld (verplichte lessen i.p.v. open uren)
Werken met opdrachten eentonig ervaren
![Page 50: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/50.jpg)
50
(2) Werkwijzer=hoe een opdracht geven ?
1. Doel en onderdelen opdracht
2. Plaats in de opleiding
3. Werkbelasting en planning
4. Voorkennis
5. Werkvorm en groeperingsvorm
6. Informatiebronnen en materiaal
7. Begeleiding
8. Evaluatie
![Page 51: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/51.jpg)
51
Referenties
Vlaamse Onderwijsraad Secundair Onderwijs (2003) Inspiratiehandboek zelfgestuurd leren. Antwerpen: Garant.
Bibliografie: http://bzl.edubron.be/bzl/links/linkpag.htm
Begrippen en voorbeelden uit hoger onderwijs: http://www.kuleuven.ac.be/icto/bv/bv.html
Standaert,R. & Troch, F. (1998) Leren en onderwijzen. Inleiding tot de algemene didactiek. Leuven: Acco.
![Page 52: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/52.jpg)
52
BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN
Anders evalueren
![Page 53: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/53.jpg)
53
Waarom anders evalueren?
Onderwijs verandert
Informatiemaatschappij waarin we leerlingen willen opleiden tot denkende, autonome en zelfregulerende personen
![Page 54: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/54.jpg)
54
Wanneer spreken we over ‘anders evalueren’?
1. aangepast aan kenmerken individuele leerling
2. geïntegreerd in leren en onderwijzen
3. leerlingen worden bij de evaluatie betrokken
4. constructiegericht
5. levensechte situatie
Zie: voorbeelden in tekst van VONK
![Page 55: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/55.jpg)
55
Soorten ‘nieuwe’ evaluatievormen
Vaardigheidsevaluatie
Authentieke evaluatie
Zelfevaluatie (‘self-assessment’)
/evaluatie door medeleerlingen (‘peer assessment’)
/collaboratieve evaluatie (‘co-assessment’)
Evaluatie via portfolio
![Page 56: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/56.jpg)
56
Voordeel nieuwe evaluatievormen
Voorbeeld: ‘Peer assessment’
-evaluatiecriteria worden doorzichtiger
-studenten situeren eigen prestaties beter ten opzichte van deze van medeleerlingen
-studenten zien hoe moeilijk evalueren kan zijn
-studenten voelen zich aangeproken omdat ze verantwoordelijkheid krijgen
-studenten leren communiceren
![Page 57: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/57.jpg)
57
Anders evalueren: vragen van deelnemers nascholing Damiaaninstituut Aarschot
Hoe evolueren naar procesgerichte evaluatie?
Hoe groepswerk en attitudes evalueren?
Welke criteria gebruiken bij evaluatie?
Mogelijkheden portfolio?
![Page 58: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/58.jpg)
58
Hoe evolueren naar procesgerichte evaluatie?
![Page 59: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/59.jpg)
59
Stappen bij procesevaluatie
1. Wat en waarom evalueren? Wat bereiken?
2. Evaluatietaak maken
3. Ontwikkelen van criteria …
4. Beoordelingsinstrument ontwikkelen
5. Verzamelen en beoordelen van de evaluatiegegevens
6. Communicatie over en gebruik van de resultaten: wie moet wat weten en wanneer
![Page 60: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/60.jpg)
60
Hinderpalen bij overschakeling naar anders evalueren
Tijdsgebrek
Weerstand collega’s, school
Gebrek aan gebruiksklaar materiaal
Nood aan ondersteuning, bijscholing
![Page 61: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/61.jpg)
61
Tips bij proberen van alternatief evalueren
1. Begin kleinschalig en voorzie voldoende tijd2. School jezelf bij 3. Maak gebruik van instrumenten die er reeds zijn4. Leer uit ervaringen5. Maak leerlingen vertrouwd met alternatief evalueren6. Werk samen:communiceer met collega’s e.a.7. Herverdeel de beschikbare tijd
![Page 62: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/62.jpg)
62
Hoe groepswerk evalueren?
![Page 63: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/63.jpg)
63
Evaluatie van groepswerk (1)
Doelen groepswerk:
-cognitieve doelen bereiken (informatie uitwisselen, nieuwe kennis opdoen, problemen oplossen…)
-sociale vaardigheden ontwikkelen (samen- werken, andere positief waarderen, voor eigen opinie uitkomen..)
![Page 64: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/64.jpg)
64
Evaluatie van groepswerk (2)
Evaluatie van:
-product: rapporten uit de groepen, manier van presenteren
-verloop van het groepswerk en ervaringen van de deelnemers
![Page 65: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/65.jpg)
65
Evaluatie van groepswerk (3)
Criteria voor evaluatie presentatie vanuit de groepen1 Heb ik iets bijgeleerd waarmee ik iets kan doen?-kennis, boodschap duidelijk
2 Was de boodschap voldoende concreet en zag ik door de bomen hetbos nog?- kernachtige boodschap
3 Kwam de boodschap over zodat ik deze goed kon verstaan?-structuur-taalgebruik
5 Heb ik mij niet verveeld?-vlotte presentatie-originaliteit-enthousiasme
![Page 66: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/66.jpg)
66
Evaluatie van groepswerk (4)
Criteria voor evaluatie verloop van het
groepswerk:
-aangepaste taak
-tijdsgebruik
-nodige informatiebronnen
-samenstelling van de groepen
-rollen en taakverdeling binnen de groepen
….
![Page 67: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/67.jpg)
67
Hoe attitudes evalueren?
![Page 68: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/68.jpg)
68
Evaluatie van attitudes (1)
Attitudes omschrijven. Welke concrete
gedragingen horen volgens jou bij volgende
attitudes?
-Wilskracht
-Zin voor efficiëntie
-Sociale gerichtheid
-Leergierigheid
![Page 69: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/69.jpg)
69
Evaluatie van attitudes (2)
Observatietechniek: -Controlelijst: zie voorbeeld ‘Efficiëntie’ (V8)-Beschrijvende schaal: zie voorbeeld ‘Leergierigheid’ (V9) Zelfbeschrijvende technieken:-GesprekWelke vragen zou je stellen in een gesprek met de leerling om te peilen naar ‘Inzet’?-AttitudeschaalUitspraken waarop de leerling moet reageren met volledig akkoord (5) tot helemaal niet akkoord (1) (V7)Welke uitspraken zou je opstellen om te peilen naar een ‘Positieve houding’ ten opzichte van bepaalde soort les?
![Page 70: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/70.jpg)
70
Mogelijkheden van portfolio?
![Page 71: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/71.jpg)
71
Wat is een portfolio?
Begrip stamt uit de wereld van de kunst, de architectuur en de mode: proberen opdrachtgevers te overtuigen van de kwaliteit van hun werk
Portfolio in onderwijs = een doelgerichte verzameling van materiaal dat de inspanningen, vooruitgang en prestaties van een student/leerling in een bepaald domein weergeeft
![Page 72: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/72.jpg)
72
Vijf elementen voor onderwijsportfolio
Verzameling van het werk van studenten (+ verslagen of beoordelingen door anderen hiervan)
Student stelt zelf haar/zijn portfolio samen
In het portfolio worden (de fasen in) de groei of ontwikkeling in competentie getoond
Reflectie van de student is aanwezig door middel van bijschriften (hierin verschil met dossier)
Instructie en begeleiding door docent
![Page 73: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/73.jpg)
73
Instructie en begeleiding door leraar/docent
richtlijnen voor samenstelling portfoliogeven
metacognitieve kennis en vaardigheden aanleren
beoordelingscriteria aangeven
besprekingen inlassen
![Page 74: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/74.jpg)
74
Inhoud van portfolio
werkplannen, voorbereidingen video-opnames, materiaal dat werd ontwikkeld,
opdrachten die werden uitgevoerd getuigenissen, verslagen over het functioneren van
betrokkene aantekeningen: dagboek, schriftelijke toelichtingen diploma’s, certificaten
![Page 75: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/75.jpg)
75
Goede samenstelling portfolio
verschillende soorten documentatie
relevante bewijsstukken
goed gestructureerd en georganiseerd (per soort of per thema; aanvulling met bijschriften, zelfbeschrijving)
dynamische opgevat (verwijdering van stukken mogelijk)
![Page 76: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/76.jpg)
76
Meerwaarde in vergelijking met traditionele beoordelingsmethodenvolledig beeld: complexe, alledaagse
situaties en verschillende competenties
persoonlijke profilering
over langere tijd
![Page 77: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/77.jpg)
77
Portfolio elektronisch opslaan
Toegankelijkheid: vlot opslaan, transporteren en ontsluiten van een digitale portfolio en
De kans om de lineaire structuur van schriftelijk materiaal doorbreken: hyperlinks tussen mappen en documenten
![Page 78: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/78.jpg)
78
Wat moet uit portfolio blijken?
Voorbeeld: verpleegstage Universiteit Leiden
welke persoonlijke leerdoelen heb je voorop gesteld? heb je deze doelen bereikt? waarom wel/niet? heb je inzicht in je eigen ontwikkeling als
beroepsbeoefenaar? praktische verrichtingen/ communiceren/ houding ten opzichte van patiënten/ je gevoelens die patiënten en zorgtaken veroorzaken
heb je inzicht in je eigen leerproces? welk zijn je conclusies en verbeterpunten?
![Page 79: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/79.jpg)
79
Voorbeeld werken met portfolio
Zie: Het cultuurmapje (V10)
![Page 80: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/80.jpg)
80
Voorbeeld evaluatie praktische vaardigheid
Zie: Schema voor het evalueren van ‘mayonaise maken’ (V11)
![Page 81: 1 BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Annemie Borremans Lessius Hogeschool Antwerpen 15 februari 2006.](https://reader035.fdocuments.nl/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bb9fc/html5/thumbnails/81.jpg)
81
Referenties
P. Van Petegem & J. Van Hoof, (2002) Evaluatie op de testbank. Een handboek voor het ontwikkelen van nieuwe evaluatievormen. Antwerpen: Wolters Plantijn.
F. Dochy e.a. (Red.) (2002) Nieuwe toetsvormen en examinering in studentgericht en competentiegericht onderwijs. Utrecht: Lemma.
J. Vanhoof & P. Van Petegem. Alternatieve evaluatievormen als hefboom voor leren. Uitdagingen voor het onderwijs in het Nederlands. Vereniging voor het onderwijs in het Nederlands, 2004 (34), nr.1, 3-22.