DE (HOOFDROL)SPELERS

Verbintenissenrecht in stukken

TERMINOLOGIE

RECHTSSUBJECT

Een speler in de rechtsorde.

Zelfstandig drager van rechten en plichten.

Basis-rechtssubject: “natuurlijk persoon”

mens, individu

Afgeleide rechtssubjecten: “rechtspersoon”

juridische fictie: vermogen of groepering

SYNONIEMEN

Rechtssubject

Algemene term

cf. taalkunde” subject” of “onderwerp” van de

zin/actie

Persoon

Meestal focus op individuen, natuurlijke

personen

Rechtspersoon

Zo goed als altijd focus op juridische fictie

KARAKTERISTIEK

Drager van rechten en plichten kunnen zijn

TermenRechtspersoonlijkheid

Juridische persoonlijkheid

Rechtssubjectiviteit

Nogal sterk gelinkt aan vermogenVermogen is de verzameling van alle rechten van een rechtssubject. (actief)

Rechtssubject staat met zijn vermogen in voor nakoming van zijn verbintenissen. (passief)

Algemene regel: “een rechtssubject heeft één vermogen”.

Maar: Staat? Overheidsinstanties? vandaar fictie

Termen die zelden worden gebruikt,

maar soms passender zou zijn

ONDERSCHEIDEN VAN BEKWAAMHEID

• Drager van rechten en plichten kunnen zijn

Rechtspersoonlijkheid

• Drager van rechten en plichten zijn

• Rechtssubjecten in regel rechtsbekwaam, maar…

Rechtsbekwaamheid

• Rechten kunnen uitoefenen, plichten kunnen aangaan

• Rechtsbekwamen in regel handelingsbekwaam, maar…

Handelingsbekwaamheid

NATUURLIJKE PERSOON

RECHTSUBJECT: “MENS”

Wat is een mens ?

WOLFSKINDEREN

Nell (1994)

SLAVEN

Amistad (1997)

IN VITRO

MUTANTEN MET “NORMAAL” UITERLIJK

X-Men

MUTANTEN MET (AB)NORMAAL UITERLIJK

X-Men

IMPLANTATEN – NIET

LEVENSAFHANKELIJK

I, Robot (2004)

IMPLANTATEN - LEVENSAFHANKELIJK

Wikipedia

KLOON

Georges Lucas

HERSENEN IN ROBOT

Robocop (1987)

DIGITALE GEEST

Tron (1982)

VIRTUELE AI CONCUBINE

Her (2013)

FYSIEKE AI CONCUBINE

The Outer Limits (1998)

KORTSLUITING ROBOT MET ATTITUDE

Short Circuit (1986 – 1988)

ROBOT MET EMOTIES

Bicentennial Man (1999)

ROBOT MET …

I, Robot (2004)

ALIENS DIE STERK OP MENSEN LIJKEN

My stephmother is an alien (1988)

ALIENS DIE WAT OP MENSEN LIJKEN

Star Trek

ALIENS DIE MENSELIJKE VORM

AANNEMEN

Star Trek

ALIENS DIE MENSEN OVERNEMEN

Cocoon (1985)

RECHTSPERSOONLIJKHEID

tijdens menselijk leven

Recht kijkt naar geneeskunde

Van geboorte

Levend en levensvatbaar

Met sommige retroactieve werking (tot verwekking)

Tot overlijden

LEVEND EN LEVENSVATBAAR

LEVEND EN LEVENSVATBAAR

“TIME OF DEATH”

abcnews.go.com

CATATONISCH

Awakenings (1990)

COMA

www.telegraph.co.uk

HERSENDOOD

ZOMBIES

World War Z (2013)

KUNSTMATIG HERLEVENDE DODEN

Universal Soldier (1992)

DIGITALE GEEST

Tron (1982)

CRYO-SLAAP

Vanilla Sky (2001)

AFWEZIGHEID (>< OVERLIJDEN)

H. Van Balen - Odysseus

GERECHTELIJKE VERKLARING VAN OVERLIJDEN

9 september 2001

BURGERLIJKE DOOD (GESCHIEDENIS)

Straf (bijkomend)

Verdeling nalatenschap, einde huwelijk, etc.

Geen contracten, niet getuigen, etc.

Kwalificatie

geen rechtspersoonlijkheid (meer) ?

geen rechtsbekwaamheid (meer) ?

Afgeschaft in Grondwet (1831)

EIGEN DISCIPLINE(S): PERSONENRECHT

Staat van de persoon

RECHTSPERSOON

RECHTSPERSOON

(verzameling van) belangen erkend door het

recht

Juridische fictie

Bestaat bij de gratie van het recht

Legaliteitsbeginsel

Formaliteiten

Voor toekenning rechtspersoonlijkheid

Voor beëindiging van de rechtspersoon (ontbinding /

vereffening)

LINK MET HET VERMOGEN

Primair

Doelgebonden

Secundair

Afgescheiden vermogen (van dat van de

organen)

Beperkte aansprakelijkheid (van de organen)

SPOOK ZONDER HANDEN

Werkt per se door tussenkomst van mensen,

de “organen”

bestuurders

(wettelijke) vertegenwoordigers

aangestelden

EIGEN DISCIPLINE(S): RECHTSPERSONENRECHT

Vennootschapsrecht (BVBA, NV, VOF,…)

Verenigingsrecht (vzw, private stichting, …)

Administratief recht (overheden)