Post on 23-Jun-2015
description
updatenieuwe ontwikkelingen in de
wijnbouw en onderzoekresultaten
Syntra Hasselt 22 mei 2014
Frankrijk voerde nog nooit zo veel wijn uit als in 2012
• Uitvoer Franse wijn in 2012 recordhoogte. • Vooral wijnen uit het hogere segment naar de
Aziatische markt • België, Duitsland en Nederland zijn de grootste
afzetmarkt voor de goedkopere wijnen. • Totaal 5,6 miljard euro wijn geëxporteerd.
Franse export 2013
Morgan Stanley rapport
• Er dreigt een wereldwijd tekort aan wijn. • Het tekort ontstaat omdat in de Chinese,
Russische en Amerikaanse middenklasse de wijnconsumptie groeit. (En India)
• Het zijn landen met heel veel mensen. Dus daar een procentje erbij betekent in een klap veel extra flessen.
• China zal steeds meer importeren. Zij kunnen onmogelijk voldoende productiegroei realiseren voor de groeiende vraag.
Wereldvraag groeit
Wereldproductie daalt
Wereldproductie daalt
EU wijn-beleid
Zuid Europa heeft >4.000 maal gerooid wat België
heeft geplant
Overschot al bijna verdwenen
Binnen kort schaarste• De wijnmarkt is een wereldmarkt.• Er komt een toenemend tekort aan
kwaliteitsvolle wijnen.• De prijzen van gerenommeerde wijnen zullen
verder stijgen. • Wat gaat dat betekenen voor onze
prijszetting? Wellicht verbetert onze positie.• Exportpotentieel neemt toe.
onderwerpen
1. Gewasbescherming (IPM en Fytolicenties) 2. Drosophila suzukii3. Loofwandbeheer ‘Schonende Rebschnitt’4. Hoogstam interessant?5. Opmars van houtziektes – Flavesence dorée6. SALK-geld voor wijnbouw7. Mycorrhiza-onderzoek8. Onderzoeken rond fermentaties9. Cabernet project
1. GewasbeschermingA. Nieuw schema erkenningen nog niet
beschikbaar. Zie www.fytoweb.be B. Implementatie IPM m.i.v. 01 jan 2014
– 7 Mety-netwerk-sations zijn gekoppeld– prijs bijkomende aansluiting …………..
C. Fytolicenties -> aandacht termijnen overgangsregeling
VitiMeteo in Europa
Switzerland: ~150 StationsGermany: ~170 Stations
Austria: ~65 StationsCzech Repulic: 5 Stations
Belgium: 7 StationsItaly: ~20 StationsFrance: 2 Stations
Portugal: 1 Stations
Inschrijving modellen valse meeldauw en witziekte
Indien er 6 inschrijvingen per weerpaal zijn, kunnen de modellen geactiveerd worden.
toegang tot de 2 infectiemodellen PCF-lid 100 euro + PCF-lidmaatschap 150 = 250 euroniet lid 200 euro = 200 euro‐
6 inschrijvingen per weerpaal nodig.3
2
1
1
1
1
111
1
Volstaat dit?
Zes meetstations voor heel Vlaanderen.
Aldeneyck
PC Fruit
Wijngaarden
Echte meeldauw
Met zeven meetstations voor heel Vlaanderen zijn er grote verschillen. Dit is onvoldoende omdat omstandigheden die de infectiedruk bepalen sterk plaatselijk zijn.
In de Bourgogne staan zes meetstations in één gemeente.
Nu > 25 haGepland > +15 ha
Een juiste plaats is voorwaarde voor betrouwbare informatie.
Zelf doen?
• Koppelbare weerstations kosten rond € 250,-• Koppeling weersvoorspellingen ?• Computermodellen ?• Zelf data en voorspellingen interpreteren.
• Meeldauw• Valse meeldauw
• België sinds 18 augustus 2012– Erkenning van gewasbeschermingsmiddelen voor
professioneel gebruik PP – Erkenning van gewasbeschermingsmiddelen voor
amateurgebruik GP– Klasse A, B: niet meer van toepassing
• Tot 24 november 2015– Erkend verkoper
• Bestrijdingsmiddelen voor landbouwkundig gebruik klasse A en B
• Erkend gebruiker of beroepsgebruiker– Bestrijdingsmiddelen voorlandbouwkundig gebruik klasse A
• Anderen: vrij in verkoop en gebruik.
• 5 typen– P1 Fytolicentie 1: assistent professioneel gebruik– P2 Fytolicentie 2: toepasser-beheerder– P2s Fytolicentie specifiek gebruik – P3 Fytolicentie 3: verkoper-voorlichter van
professionele producten – NP Fytolicentie 3: verkoper-voorlichter van
amateurproducten
• Wanneer definitief?– Verkoop september 2014– Gebruik september 2015
Gevolg: fytolicenties mogelijk vanaf 2013, verplicht vanaf 2015
• Overgangsperiode• 1 september 2013 tot 31 augustus 2015
– Automatisch op basis van verworven kennis:• Erkend verkoper/gebruiker• Alle personen die gewasbeschermingsmiddelen op professioneel niveau op het moment van de invoering van de fytolicenties:
– P 3: min. 5 jaar ervaring – P 2 – P 1: min. 2 jaar– Aanvraag voor P 1 door P 2 of P 3
• Tijdens overgangsperiode:
• Start aanvragen (elektronisch?): 1 september 2013• Geldigheid licentie:
–Aanvraag tot 31/08/2014: 7 jaar– 1/09/2014 – 28/02/2015: 6 jaar–1/03/2015 – 31/08/2015: 5 jaar
Vanaf 31/08/2015 Verplicht !!!
De laatste mogelijkheid om voor de overgangsregeling in aanmerking te komen is voor 31/08/2015.
Maar men moet op het moment van aanvraag minstens twee jaar professioneel gebruiker zijn. Dus als zodanig ingeschreven voor 31/08/2013
• Opleidingen P1 en P2 ???????????
2. Drosophila suzukiiVersie 2014.1
Drosophila suzukii (Matsamura)
• Van oorsprong Aziatische soort. • Heeft zich in de afgelopen jaren in hoog
tempo over Europa en Noord-Amerika verspreid.
• In 2011 zijn de eerste exemplaren in België en in 2012 in Nederland gevangen.
Drosophila suzukii (Matsamura)
• De vrouwtjes leggen hun eieren in rijpende vruchten van een groot aantal fruitgewassen, o.a. druiven, in tegenstelling tot andere fruitvliegen die eieren leggen op beschadigd overrijp fruit.
Drosophila suzukii (Matsamura)
• De vrouwtjes hebben een ‘legboor’ waarmee zij door de schil van de vrucht kunnen boren.
Drosophila suzukii (Matsamura)
• Het zijn vervolgens de larven die de meeste schade veroorzaken.
Japanse fruitvliegDrosophila suzukii
• Vooral een plaag in de kersen, maar ook gevaarlijk voor druiven.
Opmars in Europa
2012In Nederland
Opmars doorheen Europa:
2012: Ook vangsten in België en Nederland (geen schade – volwassen in oktober)
Vangsten starten na de zomer, vooral najaar tot zelfs december!
2012: algemeen veel minder schade in Z-EuropaToch individuele probleemgevallen
2013In Nederland
augustus 2013
• In één kersenboomgaard in de Nederlandse Betuwe werden in een week tijd (augustus 2013) meer dan 450 exemplaren gevangen.
Monitoren & vangen!
Klaar voor?Bij ons ontbreken natuurlijke vijanden van deze vliegjes. Val met een lokmiddel (Droso-trap ®) ontwikkeld. - monitoring & vangen
Zelf vangen• PCF heeft onderzoek gedaan
naar de meest effectieve manier om ze te vangen.
• Appelazijn (ciderazijn) is een goede lokvloeistof gebleken.
9 september 2013• Nederland geeft een tijdelijke vrijstelling voor het
gebruik van Tracer (werkzame stof Spinosad) tegen de fruitvlieg Drosophila Suzukii voor gewassen die onder Nederlandse omstandigheden na 1 september geoogst worden.
• De vrijstelling geldt tot 31 oktober 2013 voor gebruik max. 3x in aardbeien en 2x in bessen, frambozen en bramen. Wachttijden zijn 1 dag (aardbei), 3 dagen (framboos en braam) tot 7 dagen (bessen).
Toch spuiten?Augustus 2013 plaag in Betuwe
(Nederland)
Druiven onbeschermd ?
• De tijdelijke vrijstelling was aangevraagd door de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO), maar niet voor druiven.
• In België is spinosad (o.a. Tracer) in druiven een toegelaten middel.
2013
• We hebben in België niet zulke grote aantallen gevonden als in de beruchte Nederlandse kersenboomgaard. Wel op meer plaatsen dan in 2012. (heel Vlaanderen)
• Verspreiding/uitbreiding van het probleem?• In 2013 op meer locaties valletjes dan in 2012.
2013
• De vangsten zijn pas begonnen in augustus. • Of de populatie bouwt heel traag op,
waardoor in augustus pas volwassen exemplaren worden gevangen. (na kersen)
• Of ze kan hier inderdaad niet overwinteren, en komen de vliegjes ieder jaar in de loop van voorjaar/zomer via ingevoerd fruit.
2014
• Doorheen het ganse land worden volwassen exemplaren gevangen. Blijkbaar hebben ze deze zachte winter probleemloos overleefd.
• Dit jaar zal er dus extra aandacht moeten zijn en gemonitord worden.
• Druiven kunnen dit jaar gevaar lopen!
Preventief
• Aangetaste vruchten verwijderen uit aanplant– Niet op de composthoop gooien !!!– Begraven: diep genoeg + grond aandammen
Waarschuwingen consulteren van aanwezigheid in
de omgeving
Proefproject ook voor België
Voorkomen is beter dan genezen
• Van alle cicaden is de Hyalesthes obsoletus de gevaarlijkste verspreider van ‘Bois noir’.
• Daarom monitoren en vangen.
HoHyalesthes obsoletus
MonnikspeperVitex agnus-castus
Verbenaceae (IJzerhardfamilie) uit Middellandse-Zeegebied.Matig winterhard. Bij strenge winters kan Vitex agnus-castus sterk invriezen, maar de plant komt steeds terug vanuit de basistakken.
3. ESCAIn Duitsland heeft de opkomst van ESCA tot
enkele interessante onderzoeken aangezet.
ESCA
Chronisch Acuut
Black measles
Petri ESCA
Phaeoacremonium
Jonge stokken +/- 15 jaar en ouder
ESCA proper
GLSD
Eutypa lata
ESCA complex
ESCA
Chronisch Acuut
<5 j 5-10 j 10-20 j >20 j0.00%
10.00%
20.00%
30.00%
40.00%
50.00%
60.00%
Wijngaarden met ESCA
Shiraz 30-40cm hoogte houtverkleuring. Eutypa lata (El), Phaeomoniella chlamydospora (Pch) and Phaeoacremonium aleophilum (Pal).
• Schimmels produceren micotoxines.
• Plant reageert door vaten te blokkeren.
Gevoeligheid verschilt
Infecties via houtwonden
Voorkomen houtwonden• Waterloten uitbreken• Kleine snoeiwonden (Poussard-snoei)
Voorkomen infecties• Laat en bij droog weer snoeien• Grotere houtwonden afdekken• Hygiëne in de wijngaard
Hygiëne in de wijngaard
• Rottend snoeihout kan een vodingsbodem vormen voor de ESCA-verwekkende schimmels.
• Snoeihout verwijderen of opstoken in een pyrolysebrander.
• Pyrolyse is een thermisch proces dat organisch materiaal ontleedt in afwezigheid van zuurstof.
• Bij het pyrolyseproces komen vluchtige stoffen vrij bij werkingstemperaturen tussen 150 en 900°C. De gassen die vrijkomen kunnen op hun beurt als brandstof dienen om het pyrolyseproces in stand te houden zonder inbreng van een grote hoeveelheid extra energie.
• Schimmels en sporen worden gedood.
Pyrolyse
Sampada Holzvergaserofen EUR 120,-
1 ha wijngaard75 kg N
140 … druiven30 kg N
105 hl wijn2 kg N
druivenproductie
wijnproductie
Hout & loof45 kg N
30 … persresten23 kg N
3 hl mostbezinksel2 kg N
4 hl gistresten3 kg N
Phytopast® VNieuwe generatie wondafdekpaste (Frankrijk; prod. Soc. Protecta; erkenning nr. AMM n°2130178*) ter voorkoming van infectie met twee belangrijke houtschimmels; Eutypa lata en Phaeomoniella chlamydospora. Versterkt bij het drogen zonder scheurtjes te vormen.
Bron: INRA 2014
Trichoderma-spray
• Trichoderma-spray, een antagonistische schimmel, is in ontwikkeling en kan elk moment op de markt komen.
Schonende RebschnittDe Italianen Simonit & Sirch hebben een
‘nieuwe’ snoeitechniek gelanceerd die nu wordt gepropageerd; ‘Schonende Rebschnitt’
Taille Poussard
Curson
Carignan geplant in 1902
4. Is hoogstam interessant?
Infectie op stam
Schimmels, fytoplasmen, bacteriën & virussen
Houtziektes
5.Opmars van houtziektes
Houtziektes Houtziektes
“Een druivelaar van 20 jaar is in de bloei van zijn leven. Ik
wil dan van elke stok die sterft weten wat de oorzaak
is.“Richard Smart
‘The vine doctor’Launceston, Tasmania
Zagen en graven• Infectie vanuit ‘snoei’ of vanuit de wortels• Is er verkleuring van de vaten?• Kweek van schimmel.
Er zijn in de stok verschillende sapstromen.
• Xyleem • Floëem
Xyleem
Xyleem Xyleem zorgt voor het
transport van water en daarin opgeloste stoffen vanaf de wortels naar de bladeren.
Floëem
FloëemDe stroom van het blad naar de andere delen
van de plant. Floëem is de tegenpool van Xyleem, verzorgt het transport van assimilaten vanuit de bladeren of opslagweefsels naar de andere plantendelen. Het floëemsap stroomt door de zeefvaten en staat onder hoge druk.
HOUTZIEKTES
Schimmel
Virus
Fytoplasme
BacterieInsecten
Wind, snoeien
sporen
Schimmels/fytoplasmen/bacteriën / virussen
Botryosphaeria
Dode arm ziekte
BDA Black-dead-armHolzhartfäule, Tote-Arme-Krankheit,
Eutypia lata Eutypiose Eutypiose
Phomopsis L’Excoriose,Phomopsis
Dying-arm-disease
Ilyonectria liriodendri Pied noir Black-foot
Phaeoacremonium ………. + ………..
Petri Black gooRood vuur ESCA ESCA ESCA
Bois noir Black wood Schwarzholz-krankheit
Scaphoideus titanus
Flavescence Dorée
Baco 22A disease
Xylella fastidiosa Ziekte van Pierce Pierce’s disease Pierce´sche
Krankheit
Agrobacterium tumufacins Mauke
Arabis Mosaic Nepovirus (ArMV) ‘nematoden’ La virose, ou
court-nouéGrapevine
Fanleaf Virus (GVFLV)
flavescence dorée
Fytoplasme
HOUTZIEKTES
Schimmels
Fytoplasme Bacteriën
Virussen
flavescence dorée
HOUTZIEKTES
Dode arm ziekte
Phomopsis Eutypiose
Black dead arm
(BDA)dying arm
disease
dead armcane-and-
leaf-spotting phase
ESCA Bois noir
Schimmels
flavescence dorée
Fytoplasmen
Flavescence dorée• In de wijnwereld is een nieuwe epidemie aan
het ontstaan. De druivencicade is verantwoordelijk voor de verspreiding van deze ziekte. De bladeren verkleuren goudkleurig, waarna de stokken afsterven.
• Ook besmetting via landbouwmachines.
• Deze ziekte is halverwege de vorige eeuw over komen waaien vanuit Canada en de Verenigde Staten.
• In 1949 ontdekte men deze ziekte als eerst in de Armagnac, waarna Europa steeds verder besmet raakt.
• Fytoplasmen koloniseren de cellen van de plant en verstoren het metabolisme van de wijnstok. Als gevolg hiervan worden de bladeren geel. (Flavescence dorée)
• Bij witte druiven verkleuren de bladeren goudgeel, en bij blauwe helder rood.
• Bloemen en bessen verdrogen. • De bessen rijpen slecht, zodat de kwaliteit
ernstig is aangetast. • Uiteindelijk zal de wijnstok sterven.
• Deze ziekte heeft momenteel al grote gevolgen in de Bordeaux. Er dient preventief gerooid te worden om de ziekte een halt toe te roepen, maar ook hiermee lijkt men nog niet de strijd tegen deze ziekte te winnen.
• De oplossing is waarschijnlijk dezelfde als ten tijde van de Phylloxera; enten op resistente onderstokken.
• Eenmaal besmet helpen alleen drastische maatregelen: Zieke wijnstokken moeten volledig worden teruggesnoeid, en de insecten moeten worden bestreden.
• Insecten kunnen zich tot 8km verplaatsen en zo de infectie verspreiden.
• Ook via andere waardplanten.• Daarom in een groot gebied verplicht
preventief insecticiden inzetten.
• Uitbraak in Bourgogne met juridische vervolging van biologische wijnbouwer die weigert pesticiden te gebruiken.
• Men spreekt inmiddels over de ontwikkeling van een epidemie die kan uitgroeien tot de omvang van deze van de Phylloxera.
• Grapevine flavescence dorée phytoplasma Name: Grapevine flavescence dorée phytoplasma – Common names: Baco 22A disease (English) – Flavescence dorée (French) – Flavescencia dorada (Spanish) – Flavescenza dorata (Italian)
• EPPO computer code: GVFDXX • EPPO A2 list: No. 94 • EU Annex designation: II/A2
Flavescence dorée
Candidatus fytoplasma vitis
• De bacterie is onlangs benoemd als Candidatus fytoplasma vitis , en de belangrijkste vector is de cicade Scaphoideus titanus. Jonge stokken sterven en oudere verliezen hun productiviteit. Het is een fytoplasma-ziekte behorende tot de vergelingsziektes. Komt als epidemie voor en variëteiten zijn verschillend vatbaar.
Waardplanten
• De waardplant voor flavescence dorée is de Vitis vinifera, maar V. riparia kan ook worden aangetast (Maixner & Pearson, 1992).
• De overdracht gebeurt gewoonlijk via insecten (cycaden) van wijndruif naar tuinboon (Vicia faba) en Zomerchrysant (Chrysanthemum carinatum), en vervolgens terug naar de houtige waardplant de druivelaar.
• In Europa is enkel de V. vinifera relevante waardplant.
Waardplanten• Zekere waarplanten:Tuinboon – Vicia fabaZomechrysant - Chrysanthemum carinatum
Cycaden
• De overdracht gebeurt gewoonlijk via insecten (cycaden, meestal Scaphoidus titanus) van wijndruif naar tuinboon (Vicia faba) en Zomerchrysant (Chrysanthemum carinatum), en vervolgens terug naar de houtige waardplant de druivelaar.
Vector
Flavescence Doree ( ) – Scaphoideus titanus
Tussen 40°en 49° noorderbreedte
Scaphoideus titanus
• Amerikaanse Druivencicade• Enkel op druiven• In Europa
Opmars in Europa
1949 eerst in Europa……….2010 tot Luxemburg2012 zuiden België2013 Champagne, Bourgogne, Elzas en Duitsland
Hyalesthes obsoletus
Druivencicade
Hyalesthes obsoletus
Nieuwe vectors• Nieuwe insecten die
fytoplasme kunnen overdragen:
• Dictyophara europaea
• Orientus ishidae
Europese lantaarndrager (Dictyophara europaea)
• Lengte 9-13 mm, juli-september
• KenmerkenMeestal groene, soms roodachtig gekleurde cicade met een kegelvormige, scheef naar boven stekende verlenging van de kop.
Europese lantaarndrager (Dictyophara europaea)
VoorkomenOp open, grazige terreinen met struikjes. Algemeen in het Middellandse Zeegebied, Naar het noorden veel zeldzamer. Zeldzaam in de zuidelijke Ardennen, Elzas, niet in Nederland.
LevenswijzeDeze cicade heeft een zeer goede schutkleur en is moeilijk te ontdekken. Springt weg bij verstoring. De Dictyopharidae vormen een grote, tropische familie, waarvan sommige soorten bizarre, lange verlengingen aan de kop hebben. Beroemd is de Surinaamse lantaarndrager, die een kopaanhangsel heeft dat bijna zo groot is als het lichaam zelf. Vroeger meende men ten onrechte dat in de kopverlengingen lichtgevende organen zaten, vandaar de naam lantaarndragers.
• De Europese lantaarndrager komt vrij algemeen voor op de Bosrank.
• Overdracht van het 16SrV fytoplasma is mogelijk.
'Japanese leafhopper‘(Orientus ishidae)
• Orientus ishidae is nieuw in België
• http://www.natuur-forum.be/phpBB3/viewtopic.php?f=121&t=8926
Veel in wijngaarden aangetroffen. Heeft al positief getest op 16SrV fytoplasma. Oorsprong van de infectie is echter nog niet bekend.
Gaffuriet al., 2011
Waardplanten• Verdachte waardplanten zijn:Clematis vitalbaAkkerwindeBrandnetel
Bosrank(Clematis vitalba)
Akkerwinde(Convolvulus arvensis)
Grote Brandnetel(Urtica dioica)
Open cyclus
Gesloten cyclus
Is Giboulot fundamentalist?
De Bio-wijnbouwer Giboulot riskeerde een zware straf omdat hij weigert te spuiten. Is hij principieel tegen of is dit wat de media
er van maken.
De wijnbouwer uit Beaune riskeerde zes maanden gevangenisstraf en
€ 30.000 boete.
• "Is het zo, dat indien er niet ver van de uwe, wijngaarden door Flavescence dorée getroffen waren, uw beslissing het zelfde zou zijn geweest?" vroeg de voorzitter van de rechtbank, Helène Cellier, aan de wijnmaker.
Preventie is toepassing IPM
• "Natuurlijk, ik zou hebben behandeld," antwoordde Giboulot. Hij had voor de zitting openlijk verklaard dat hij, "indien nodig", niet tegen behandeling was.
Preventie is toepassing IPM
• Volgens de autoriteiten was dit het geval. "In de naburige gemeenten, Pommard, Volnay, Saint-Aubin, Meursault, vonden we de Flavescence dorée," zegt Jean-Roch Cleavers, regionaal directeur van de Voedsel en Landbouworganisatie.
Is er gevaar?
• “In 2013 moest uiteindelijk een perceel van 0,2 hectare in de Bourgogne als gevolg van de ziekte worden gerooid, tegen 11 hectare in 2012, hetgeen het bewijs levert van de werkzaamheid van de behandeling na de ontdekking van een grote uitbraak in de Saône-et-Loire in 2011.”
Preventief rooien
• "Dit werd gedaan in volledige overeenstemming met de wijnbouwsector, met inbegrip van de biologische. En het is enkel Giboulot die niet behandeld heeft. Waar het om gaat is dat er een veroordeling volgt.“ zei de heer Gaillet.
Gesteund door wijnbouwers
• De raadsman van de verdachte, Benoist Busson, verweerde dat de beslissing van het districtsbestuur van 7 juni 2013 "illegaal" was wegens “het gebrek aan urgentie om deze actie te motiveren”.
Urgentie?
• We zien dus dat de media er iets heel anders van maken dan wat er aan de hand is.
• Geen principiële, haast ‘fundamentalistische’, bio-boer die weigert te spuiten, maar een verschil van mening over of de toestand voldoende ernstig was,en wie dan de autoriteit bezit om hierover te beslissen.
Media misbruiken
Vonnis 7 april 2014
De procureur verlaagde uiteindelijk de eis naar 1.000 euro maar vroeg wel de veroordeling. Giboulot werd veroordeeld tot een boete van 1.000 euro waarvan de helft met uitstel.
• Dezelfde discussie kan zich bij ons gaan afspelen wat betreft de beslissing om het al dan niet te spuiten in het kader van de invoering van de IPM.
• Wat als waarschuwingsberichten gebaseerd zijn op waarnemingen 20 km verder?
• Waarop baseert de wijnbouwer zich dan?
Toepassing IPM bij ons?
6. SALK-geld voor wijnbouw
Vlaams beleid
“De wijnbouwsector in Vlaanderen is de kinderschoenen ontgroeid en heeft het potentieel om uit te groeien tot een stevige tak binnen de Vlaamse land- en tuinbouw. Daarom zal voor de eerste maal en in nauw overleg met de sector een beleid worden uitgewerkt voor deze subsector.”
Beleidsbrief Vlaamse regering 2011 2011
De Provincie Limburg besloot € 500.000 SALK-gelden voor de stimulering & ontwikkeling van
de wijnbouw te reserveren.
2013
VOORLICHTING
FT onderzoeker
2014
VOORLICHTING
ONDERZOEK
FT onderzoekerWIJNGAARD
2015
Wijngaard voor onderzoek en voorlichting
• Het ontbreekt aan praktijkmogelijkheden voor voorlichting en onderzoek.
• Een wijngaard van ongeveer 1ha zal worden ingericht.
• Deze wijngaard kan gebruikt worden voor het kalibreren van het te realiseren waarschuwingsysteem.
VOORLICHTING
ONDERZOEK
KENNISCENTRUM BUITENLAND
WIJNGAARD
MICROVINIFICATIE-CENTRUM
Financiering ?
2019
7. Mycorrhiza in de wijnbouwonderzoekresultaten 2011/2012
Claudio Niggli und Andrzej Klasa Ithaka Institute (voorheen Delinat-Institut)
Ayent, Zwitserland
Veel planten, en wijndruiven in het bijzonder, gaan met hun wortels een symbiose aan met mycorrhiza-schimmels. Zij ruilen plantensuikers die zij middels fotosynthese aanmaken tegen schaarse voedingstoffen zoals fosfor, stikstof, water en ook talrijke oligo-elementen, die anders voor de plant niet of in beperkte mate beschikbaar zouden zijn.
Inokkulation von Jungreben vor dem Pflanzen, mit Ektomykorrhiza (links) und Endomykorrhiza (rechts).
• Veldproeven waarbij nieuwe aanplant alsook oudere wijnstokken met verschillende mycorrhiza-producten geïnoculeerd werden. Bovendien werden proeven genomen met geïnoculeerd zaaigoed voor groenbemesting.
• Het inoculeren met ektomychorrhiza is zonder bevloeïng bij oude stokken effectiever als bij jonge stokken. Het eerste effect kan bij oudere stokken al na een jaar optreden. Het blijkt vooral invloed op de druivenkwaliteit te hebben. De aanmaak van secundaire metabolieten werd bij een aantal inoculaten gestimuleerd, hetgeen voor de wijnkwaliteit een belangrijke rol kan spelen. De analyse van de wijn uit microvinificatie moet hierover meer uitsluitsel geven.
• De kwaliteit en keuze van de stam speelt blijkbaar een grote rol voor het resultaat. Het volgende jaar zullen er hierop gerichte proeven worden doorgevoVolgend jaar zullen proeven met druppel-inoculatie bij oudere stokken worden uitgetest.
© Geurt van Rennes
Nieuwe gisten en onderzoeken naar andere
organismen bij de fermentatie.
8. Onderzoeken rond gisten e.d.
Sequentiële gisting
Oenoferm wild & pure
Oenoferm wild & pure
Herkomst van secundaire aroma’sVluchtige stoffen van verschillende culturen afkomstig uit verschillende wijngaarden
schimme
ls
gisten
bacteriën
Vluchtige metabolieten door micro-organismen op de druiven
Druif: Blaufränkisch (Lemberger)
4 verschillende plaatsen in het Burgenland
Onderzoek naar vluchtige stoffen in het algemeen als ook van de afzonderlijke micro-organismen
Resultaten- Duidelijk identificeerbare aroma’s- Voor elk herkomstgebied- Voor elke phylogenetische groep(54 bacteriën, 47 schimmels, 26 gisten) totaal 127 ‘species’
9. CABERNET project
Rode Vlaamse wijn
©Geurt van Rennes
BlauwWelke blauwe druiven zijn in ons klimaat
gemakkelijk te telen en geven goede commercieel aantrekkelijke wijnen die men
zowel op primair fruit als met hout kan uitbouwen?
Blauer Spätburgunder
Dornfelder
Blauer Portugie
ser
Blauer Trollin
ger
Schw
arzriesling
Regent
Lemb
erger
St. Laurent
Merlot
Acolo
n
Domina
Cabernet Sauvign
on
Cabernet Mito
s
Dunkelfeld
er
Frühburgunder
Cabernet Do
rsa0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
Pinot noir
Dornfelder
PortugieserLemberger
Blauer SpätburgunderDornfelderBlauer PortugieserBlauer TrollingerSchwarzrieslingLembergerSt. LaurentMerlotAcolonDominaCabernet SauvignonCabernet MitosDunkelfelderFrühburgunderCabernet Dorsa
Opties
• Pinot noir (Spätburgunder)• Dornfelder• Lemberger (Blaufränkisch)
Lemberger
Pinot noir
Dornfelder
Portugieser
Blauer Spätburgunder
Dornfelder
Blauer Portugie
ser
Blauer Trollin
ger
Schw
arzrieslin
g
Regent
Lemb
erger
St. Laurent
Merlot
Acolo
n
Domina
Cabernet Sauvign
on
Cabernet Mito
s
Dunkelfeld
er
Frühburgunder
Cabernet Do
rsa0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
Pinot noir
• Moeilijke druif door Botrytis-gevoeligheid• Duitse klonen gemakkelijker• Niet iedereen is liefhebber van Spätburgunder
Lemberger/Blaufränkisch
Acolon
• 1971 Weinsberg – kruising Lemberger x Dornfelder.
• Acolon rijpt heel vroeg, bereikt een hoge kleurintensiteit en serieuze mostgewichten. Behalve mooie fruitaroma’s hebben de wijnen een goede structuur en lengte, met meestal een bescheiden hoeveelheid tannine. Opvoeding gebeurt gedeeltelijk op barrique.
CABERNET project
• Het LVWO Weinsberg heeft een aantal nieuwe Vitis vinifera kruisingen gemaakt op basis van Dornfelder. Deze werd gekruist met Lemberger en Cabernet sauvignon. Het is aangewezen om verder te onderzoeken wat de mogelijkheden van druiven zijn voor de productie van rode kwaliteitswijn in Vlaanderen.
CABERNET project
• Het zijn doorgaans redelijk vroege soorten met een korte cyclus -> onder normale omstandigheden volle fenolische rijpheid en beduidend minder gevoelig voor botrytis.
• Geschikt voor vinificatie gericht op primaire aroma’s en een krachtige kleur.
• Ook is het mogelijk om de wijn op hout uit te bouwen.
Cabernet Neuzuchtungen
• CABERNET DORSA In het jaar 1971 gecreëerd van Dornfelder en Cabernet Sauvignon
• CABERNET DORIO In het jaar 1971 gecreëerd van Dornfelder en Cabernet Sauvignon
• CABERNET MITOS In het jaar 1970 gecreëerd van Lemberger en Cabernet Sauvignon.
• CABERNET CUBIN In het jaar 1970 gecreëerd van Lemberger en Cabernet Sauvignon.
Blauer Spätburgunder
Dornfelder
Blauer Portugie
ser
Blauer Trollin
ger
Schw
arzrieslin
g
Regent
Lemb
erger
St. Laurent
Merlot
Acolo
n
Domina
Cabernet Sauvign
on
Cabernet Mito
s
Dunkelfeld
er
Frühburgunder
Cabernet Do
rsa0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
Pinot noir
Dornfelder
PortugieserLemberger
Neuzuchtungen
Cabernet Dorsa
• Siehe auch den Artikel Weinbau in Deutschland und Weinbau in der Schweiz sowie die Liste der Rebsorten.
• Synonym: Zuchtnummer We 71-817-92• Abstammung: die Rebe ist eine Kreuzung (Mutter x Vater)
aus den Rebsorten Dornfelder und• Cabernet Sauvignon Lemberger. Aus der gleichen Kreuzung
entstammt die Rebsorte Cabernet Dorio. Cabernet Dorsa ist eine Varietät der Edlen Weinrebe (Vitis vinifera). Sie besitzt zwittrige Blüten und ist somit selbstfruchtend. Beim Weinbau wird der ökonomische Nachteil vermieden, keinen Ertrag liefernde, männliche Pflanzen anbauen zu müssen.
Cabernet
• Assemblage van Cabernet Dorsa en/of Cabernet Dorio en/of Cabernet Mitos en/of Cabernet Cubin met de naam Cabernet.
• Op fruit van primaire aroma gericht of meer klassiek en houtlagering.
Geurt van RennesBeNeVit / Runkster höfkeBoomkensstraat 1343500 Hasseltwww.benevit.org
Bedankt voor uw
aandacht
©Geurt van Rennes