Theorie en Analyse van Theorie en Analyse van Audiovisuele Media 2Audiovisuele Media 2

Hoorcollege 3

Tijd

Augustinus, ConfessionesLiber IX, 17, 14

Quid ergo est tempus? Si nemo ex me quaerat, scio; si quaerenti explicare velim, nescio; fidenter tamen dico scire me, quod, si nihil praeteriret, non esset praeteritum tempus, et si nihil adveniret non esset futurum tempus, et si nihil esset, non esset praesens tempus.

Augustinus, De BelijdenissenBoek IX, 17, 14

Wat is dus de tijd? Wanneer maar niemand het me vraagt, weet ik het; wil ik het echter uitleggen aan iemand die het vraagt, dan weet ik het niet. Nochtans zeg ik zonder aarzelen dat ik dit weet: indien er niets voorbij zou gaan, zou er geen verleden tijd, indien er niets op komst zou zijn, zou er geen toekomstige tijd, indien er niets zou zijn, zou er geen tegenwoordige tijd zijn.

Narratie en tijd

Peter Verstraten, p. 21:

“Als basisdefinitie van een verhaal hanteer ik in navolging van Mieke Bal ‘representatie van een (waarneembare) temporele ontwikkeling’.”

Monstratie en narratie

Deze temporele ontwikkeling, dus: het verhaal, kan volgens André Gaudreault op twee manieren worden gepresenteerd:

- als monstration, waarbij de vertelinstantie gebonden is aan het hier en nu;

- als narratie, waarbij de vertelinstantie tijd en ruimte vrij kan manipuleren.

Vraag:

Is dan de live uitzending van bijv. een voetbalwedstrijd een “monstratief verhaal”?

Verteltijd en vertelde tijd (1)

Verteltijd: de tijd die nodig is om een (episode uit een) verhaal te vertellen.

Vertelde tijd: de tijdstructuur binnen het verhaal.

Sheherazade vertelt haar verhalen in de loop van duizend en één nachten, terwijl elk verhaal een eigen tijdstructuur kent.

Verteltijd en vertelde tijd (2)

Roman:

Verteltijd = leestijd?

Verteltijd en vertelde tijd (3)

Film:

Verteltijd = projectietijd?

Verteltijd en vertelde tijd (4)

Televisie:

Verteltijd = uitzendtijd?

Verteltijd - fabula - syuzhet

verteltijd - vertelde tijd

of:

“filmofanische” tijd - diegetische tijd

en

fabula tijd - syuzhet tijd

fabula tijd / syuzhet tijd:volgorde (1)

Bordwell, Narration in the fiction film (p. 77)

FABULA SYUZHETA- simultaneous events simultaneous presentation

B- successive event s simultaneous presentation

C- simultaneous events successive presentation

D- successive events successive presentation

fabula tijd / syuzhet tijd:volgorde (2)

Chronologie:

Lineair: A - B - C - D

Flashback: B - C - A - D

Flashforward: A - D - B - C

fabula tijd - syuzhet tijd:frequentie

Bordwell, Narration in the Fiction Film (p. 79)

Fabula tijd - syuzhet tijd:tijdsduur (1)

fabula tijd syuzhet tijd

High Noon (Fred Zinnemann, 1952)

Cléo de 5 à 7 (Agnes Varda, 1962)

24 (Fox Network, 2001-2010)

Fabula tijd - syuzhet tijd:tijdsduur (2)

Fabula tijd > syuzhet tijd

- elliptische vertelling

- fast motion

- condenseren van tijd

etc.

Fabula tijd - syuzhet tijd:tijdsduur (3)

Fabula tijd < syuzhet tijd

- cross-cutting

- slow motion

- herhaling van actie

etc.

temporele strategieën

- deadline en suspense

- time-loop

- onbepaalde/onduidelijke tijdsrelaties