ruimteconferentie 2009 werkgroep duso v6

Post on 01-Oct-2021

3 views 0 download

Transcript of ruimteconferentie 2009 werkgroep duso v6

1

Imagine the result

Martin Dubbeling: stedenbouwkundige SABWouter Schik: landschapsarchitect ARCADIS

De “NEXT STEP”in duurzame stedelijke ontwikkeling

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS2 2 november 2009

IntroductieWerkgroep duurzame stedelijke ontwikkeling• Opgericht 1988• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw 1999

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

2

© 2009 ARCADIS3 2 november 2009

IntroductieWerkgroep duurzame stedelijke ontwikkeling• Opgericht 1988• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw 1999• Voorbeeldenboek duurzame stedebouw 2005

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

> website: www.npds.nl/stedenbouw/index.html

© 2009 ARCADIS4 2 november 2009

IntroductieWerkgroep duurzame stedelijke ontwikkeling• Opgericht 1988• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw 1999• Voorbeeldenboek duurzame stedebouw 2005• 2e geheel herziene druk voorbeeldenboek

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

3

© 2009 ARCADIS5 2 november 2009

Waarom een Next Step?• Weinig nieuwe voorbeelden voor 2e editie

• Hoe goed zijn die voorbeelden eigenlijk?

• Kan je duurzame inkoopvoorwaarden opstellen voor stedebouw?

• Veel hypes, maar ook echt een koers?

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Cradle to Cradle

CO2 neutraal

Energie neutraal

Klimaat adaptatie

Transition towns

© 2009 ARCADIS6 2 november 2009

Hoe willen we leven?

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

4

© 2009 ARCADIS7 2 november 2009

Is dit de toekomst (voor NL)?

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS8 2 november 2009

Hoge dichtheid – high tech

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Perfumed city Hong Kong

5

© 2009 ARCADIS9 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS10 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

6

© 2009 ARCADIS11 2 november 2009

Of solitair en lowtech?

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Autarkisch wonen, Schie 2.0 Earthship

© 2009 ARCADIS12 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Agence Babylone – Active Nature

7

© 2009 ARCADIS13 2 november 2009

Vergelijk

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Lanxmeer CulemborgOosterdokseilandOosterdokseiland Amsterdam

© 2009 ARCADIS14 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Veel lijstjes

8

© 2009 ARCADIS15 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:

moeilijk, duur, vervelend

© 2009 ARCADIS16 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:

moeilijk, duur, vervelend

• Spraakverwarring: wat is het?

PEOPLE

PLANET PROFIT

9

© 2009 ARCADIS17 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:

moeilijk, duur, vervelend

• Spraakverwarring: wat is het?

• Weinig continuïteit door hypes

© 2009 ARCADIS18 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:

moeilijk, duur, vervelend

• Spraakverwarring: wat is het?

• Weinig continuïteit door hypes

• Korte termijn voor lange termijn: lange termijn onzeker

10

© 2009 ARCADIS19 2 november 2009

• Voorbij het negatieve imago- het begint met willen- duurzaamheid is leuk!

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

© 2009 ARCADIS20 2 november 2009

• Voorbij het negatieve imago- het begint met willen- duurzaamheid is leuk!- nodig is (investeren in) creativiteit

slimme effectieve (ontwerp)oplossingenanders denken

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

11

© 2009 ARCADIS21 2 november 2009

• Voorbij het negatieve imago- het begint met willen- duurzaamheid is leuk!- nodig is (investeren in) creativiteit

slimme (ontwerp)oplossingenanders denken

- sturen op commitmentmeerwaarde / wat levert het op

verleiding / marketing

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

© 2009 ARCADIS22 2 november 2009

Voorbeeld meerwaarde: High Tech Campus Eindhoven

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

12

© 2009 ARCADIS23 2 november 2009

• De spraakverwarring voorbij

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

Van definitie

Naar richting

© 2009 ARCADIS24 2 november 2009

• De spraakverwarring voorbij

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

Van duurzame stedebouw

Naar duurzame stedelijkeontwikkeling

13

© 2009 ARCADIS25 2 november 2009

• Continuïteit door keuze op maat- wat hier / daar- wat nu / straks

• Van project, naar processturing

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

© 2009 ARCADIS26 2 november 2009

• Continuïteit door keuze op maat- wat hier / daar- wat nu / straks

• Van project, naar processturing

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

NEXT STEP

14

© 2009 ARCADIS27 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Hoe kiezen?

© 2009 ARCADIS28 2 november 2009

1. De Superstore > alle thema’s meteen maximaal- niet realistisch: vraagt veel investeringen- conflicterende belangen kunnen tot patstellingen leiden

- vraagt medewerking van iedereen ook al is er geen direct (eigen) belang

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Benaderingen

15

© 2009 ARCADIS29 2 november 2009

2. De speciaalzaak> concentratie op 1 thema- erg beperkt- erg kwetsbaar

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Benaderingen

© 2009 ARCADIS30 2 november 2009

3. Gericht winkelen > Kansrijke / meest effectieve

maatregelen uitwerken- gerelateerd aan:

locatie/context/gebruik/meerwaarde- door integrale benadering kunnen

maatregelen elkaar juist versterken- realistisch: maximale uit beperkte

middelen/mogelijkheden te halen

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Benadering: NEXT STEP

16

Imagine the resultN V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Atelier 2T Architecten

Den Haag

Imagine the resultN V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Atelier 2T Architecten

Den Haag

17

Imagine the resultN V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Atelier 2T Architecten

Den Haag

© 2009 ARCADIS34 2 november 2009

Voorbeeld: bedrijventerreinen

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Keuze intensief – extensief is gekoppeld aan kwaliteit locatie, context en type bedrijvigheid

18

© 2009 ARCADIS35 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Spelen met schaal

© 2009 ARCADIS36 2 november 2009

Voorbeeld: Klavertje 4 Venlo

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

urban affairs / vhp / studio marco vermeulen / urbanisten

19

© 2009 ARCADIS37 2 november 2009

Voorbeeld: Klavertje 4 Venlo

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

urban affairs / vhp / studio marco vermeulen / urbanisten

© 2009 ARCADIS38 2 november 2009

Spelen met dynamiek

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

20

© 2009 ARCADIS39 2 november 2009

Spelen met dynamiek

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

1. Vaste waarde - lange termijn gebruik - veranderingen over lange termijn

© 2009 ARCADIS40 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

1. Vaste waarde - lange termijn gebruik - veranderingen over lange termijn

2. Flexibiliteit - korte termijn gebruik - regelmatige verandering

Spelen met dynamiek

21

© 2009 ARCADIS41 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

1. Vaste waarde - lange termijn gebruik - veranderingen over lange termijn

2. Flexibiliteit - korte termijn gebruik - regelmatige verandering

3. Stromend / virtueel - continue (wisselend) gebruik - continue verandering

Spelen met dynamiek

© 2009 ARCADIS42 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Spelen met dynamiek

22

© 2009 ARCADIS43 2 november 2009

Spelen met dynamiek

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS44 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Spelen met dynamiek• Van project naar processturing

23

© 2009 ARCADIS45 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

• Van project naar processturing

Spelen met dynamiek

© 2009 ARCADIS46 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

• Laagdynamische systemen koppelen(boom-/waterstructuren)

• Hoogdynamische systemen koppelen• Ruimte voor verandering

(o.a. klimaatadaptatie)

Spelen met dynamiek

24

© 2009 ARCADIS47 2 november 2009

Voorbeeld: Almere Hout Noord

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS48 2 november 2009

Duurzaamheidsgroei

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

• Duurzaamheidsambities koppelen aan duurzaamheidsontwikkeling i.p.v. normen- waar zou ik heen willen (droom):

voorbeeld: Almere principles

- wat kan ik nu doen en hoe kan ik in de tijd verder verduurzamen en verbetering stimuleren?

• Niet nu het duurzaamst zijn, maar straks

25

© 2009 ARCADIS49 2 november 2009

Duurzaamheidsgroei

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

• Duurzaamheidsambities koppelen aan duurzaamheidsontwikkeling i.p.v. normen- waar zou ik heen willen (droom):

voorbeeld: Almere principles

- wat kan ik nu doen en hoe kan ik in de tijd verder verduurzamen en verbetering stimuleren?

• Niet nu het duurzaamst zijn, maar straks

?

© 2009 ARCADIS50 2 november 2009

Voorbeeld: Floriade 2012

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Our mission is to use our Cradle to Cradle framework as an engine for innovation

Our C2C framework means:we are native to placeour soil, air and water is cleanthe sun is our incomeour waste = foodwe design enjoyment for all generations

Our goal is a delightfully diverse, safe, healthy and just world, with clean air, water, soil and power – economically, equitably, ecologically and elegantly enjoyed

26

© 2009 ARCADIS51 2 november 2009

Efficiëntie en effectiviteit

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Effectief

Efficiënt

afremmen- voorkomen- optimaliseren- minder negatieve alternatieven

koers omgooien- continue cycli (C2C)- energiepositief> vraagt innovatie / denkkracht

© 2009 ARCADIS52 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

• Planoloog moet zich opnieuw uitvinden als bewaker van integraliteit,procedures en processen(veranderingsmanagement)

• Stedenbouwer en landschapsarchitect ontwerpers van slimme en verleidelijke oplossingen voor de toekomstgerichte leefbare stad en als aanjagers van vernieuwing

Rol vakdisciplines

27

© 2009 ARCADIS53 2 november 2009

Samenvatting NEXT STEP• De NEXT STEP is het ontwikkelingsgerichte denken

• Niet nu meteen optimaal, maar droom en groeipad

• Van stedenbouw, naar stedelijke ontwikkeling

• Van project- naar procesgeoriënteerde stads- en gebiedsontwikkeling

• Denken in dynamische systemen en sturingsmechanismes i.p.v. normen

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS54 2 november 2009

Samenvatting NEXT STEP• Sturen op commitment

• Denken in meerwaarde

• Investeer in denkkracht en creativiteit- effectieve oplossingen- verleiding

• Leer van voorbeelden

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

28

© 2009 ARCADIS55 2 november 2009

Samenvatting NEXT STEP• Maak strategische keuzes:

- welke thema’s zijn in welke mate van toepassing?- welke ontwikkelingsstrategie moet worden gevolgd

(vast, flexibel, virtueel)- welke tijd / ruimte schaal

• Uiteindelijke keuze bepaald door:- situatie / context (o.a. aanwezige waardes, dynamiek etc.)- het gebruik / nut / type opgave- mogelijke meerwaardecreatie (wat levert het op)- doorgroei / ontwikkelmogelijkheden

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

© 2009 ARCADIS56 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Van 3P duurzaamheid

Thema’s:- energie- water- emissies- ruimte- natuur- sociaal- etc.

Aspecten:- economie / (meer)waardePeople

+ Planet Profit

29

© 2009 ARCADIS57 2 november 2009N V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

Naar 3D duurzaamheid

Schaal:- tijd- ruimte

Thema’s:- energie- water- emissies- ruimte- natuur- sociaal- etc.

Aspecten:- economie / (meer)waarde- proces- veranderbaarheid- innovatie- commitment

Proces +

Dynamiek

People+

Planet Profit

© 2009 ARCADIS58 2 november 2009

What’s NEXT?• Lancering boek eind 2009

• Regionale workshops

• Eindmanifestatie eind 2010

• 3e druk??

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

30

© 2009 ARCADIS59 2 november 2009

What’s NEXT?• Hoe ver rijkt uw droom?

• Wat wilt/gaat u daar voor doen?

• Hoe werken we daarin samen?

N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling

Imagine the resultN V T LWerkgroep

Duurzame Stedelijke Ontwikkeling

BEDANKT VOOR UW AANDACHT