Post on 12-May-2015
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
MAKEN VLAAMSE JONGEREN DE OVERGANG VAN SCHOOL NAAR WERK MET SUCCES? EN WELKE
ASPECTEN VERGEN SPECIALE AANDACHT VAN HET BELEID?
Walter Van TrierStudiedagen SSL Leuven, 24-25/02/2011
Keynote address 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 2
STRUCTUUR VAN DE UITEENZETTING
InleidingHet SONAR-onderzoeksprogrammaWat maakt schoolverlaters tot aparte categorie?Wat heet ‘succesvol de overgang maken’?Welke aandachtspunten voor onderzoek en beleid?
o Vlaamse jongeren met ‘allochtone roots’o Zoek- en vindgedrago Onderwijsmismatch – verticaal (niveau) en horizontaal (richting)o Bijleren in de initiële loopbaan
Slotbemerkingeno Achterhaalde gegevens?o Enkel maar overgang naar arbeidsmarkt?
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
INLEIDING
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 3
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
INLEIDING
Overgang van school naar werk is belangrijke fase in de individuele levensloop Stap naar financiële onafhankelijkheid Identiteitsvorming ‘Beschadigingseffecten’
Belangrijk moment in de realisering van de opbrengsten van investeringen in onderwijs Belang van scholingsniveau van (arbeidende) bevolking in zogeheten
kenniseconomie
Verschillen (of ongelijkheden) inzake onderwijsuitkomsten als ‘oorzaak’ van verschillen (of ongelijkheden) op de arbeidsmarkt en de samenleving in het algemeen
Investering in monitoring van intredepatronen potentieel belangrijk beleidsinstrument is nuttig
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 4
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
HET SONAR-ONDERZOEKSPROGRAMMA
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 5
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 6
SONAR CONSORTIUM
Onderzoeksgroep over de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt
Inter-universitair en interdisciplinair TOR-VUB (I. Glorieux) HIVA-KUL (K. De Rick & I. Nicaise) AEC-UA (P. Coppieters & W.
Nonneman) SHERPPA-UGENT (E. Omey)
Coordinatie: Walter Van Trier
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 7
VROEGERE EN HUIDIGE SONAR MEDEWERKERS
Herman Baert Anneleen Baerts Heidi Belet Liesbeth Cornelissen Hilde Creeten Piet Coppieters Bart Delbeke Katleen De Rick Tine Dhondt Nathalie Dhondt Nils Duquet Ignace Glorieux Sofie Humblet Heidi Knipprath Suzana Koelet Ilse Laurijssen
Liesbet Maes Nick Mattheus Ides Nicaise Walter Nonneman Eddy Omey Kim Saliën Tom Schatteman Sana Sellami Jan Van Damme Peter Van der Hallen Veerle Vandevelde Annelies Vanderheyden Yolis Van Dorsselaer Jurgen Van Overberghe Walter Van Trier Dieter Verhaest Elsy Verhofstadt
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 8
SONAR: DRIEDUBBEL OBJECTIEF
Beschrijven van trajecten die jongeren volgen tijdens hun overgang van school naar werk
Bepalen welke mechanismen jongeren over de verschillende potentiële trajecten sorteren
Evalueren in welke mate de overgang van school naar werk succesvol verloopt en welke factoren daartoe bijdragen
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 9
… EN DRIE BELANGRIJKE VEREISTEN
Niet beperken tot een specifieke soort trajecten (zoals ‘ongekwalificeerde uitstroom) overzicht bieden van het geheel van uitstromers of intreders
Niet beperken tot de initiële fase van de overgang rekening houden met de vaststelling dat intrede op de arbeidsmarkt zich over een langere periode uitstrekt en chaotischer wordt, en daarom ook situatie op middellange termijn bekijken
Niet beperken tot de studie van trajecten van individuele jongeren ook oog hebben voor factoren die eventueel veranderingen veroorzaken voor het geheel van een cohorte
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 10
WELKE SOORT GEGEVENS NODIG?
Gegevens die betrekking hebben op het geheel van de soorten trajecten waarlangs jongeren de overgang van school naar werk maken
Gegevens die de mogelijkheid geven om individuele trajecten over een langere tijd te volgen
« In welke mate beïnvloedt de initiële positie op de arbeidsmarkt de arbeidsloopbaan op langere termijn? »
Gegevens die mogelijkheid geven om de configuratie van trajecten van verschillende cohorten over de tijd te vergelijken
« In welke mate beïnvloeden macro-sociale omstandigheden – conjonctuur of institutionele hervormingen – de karakteristieken van de overgang van verschillende cohorten? »
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 11
HOE DE GEGEVENS VERZAMELD?
Toevalsteekproef uit Rijksregister van 3000 jongeren, geboren in 1976 (1978, 1980) en wonend in Vlaanderen
Geïnterviewd op de leeftijd van 23, 26 en 29 in de periode oktober tot december
Face-to-face interview, uitgebreide vragenlijst met informatie over levensloopbaan en karakteristieken van eerste en sommige volgende jobs
Studiedag SSL - Keynote 2
Aantal respondenten naar geboortecohorte en naar enquêtegolf
Interview op 23 Interview op 26 Interview op 29
COHORTE 1976 3.015 2.060 1.657
COHORTE 1978 3.002 2.099 -
COHORTE 1980 2.993 ??? 1.922
TOTAAL 9.010 4.159 3.579
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 12
BEGINJAAR ARBEIDSLOOPBAAN
beginjaar eerste job (begind_first) * geboortecohorte Crosstabulation
Count
1 0 0 1
3 0 0 3
269 0 0 269
407 0 0 407
377 228 0 605
456 408 2 866
507 415 290 1212
440 436 470 1346
214 462 386 1062
105 409 461 975
26 250 433 709
10 120 302 432
1 37 0 38
3 0 0 3
2819 2765 2344 7928
1992,00
1993,00
1994,00
1995,00
1996,00
1997,00
1998,00
1999,00
2000,00
2001,00
2002,00
2003,00
2004,00
2005,00
beginjaareerste job(begind_first)
Total
c76 c78 c80
geboortecohorte
Total
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
SCHOOLVERLATERS APARTE CATEGORIE?
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 13
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
SCHOOLVERLATERS APARTE CATEGORIE?
Outsiders per definitie Beter geschoold dan vorige cohorten Onzekerheid over ‘productiviteit’ in job
Komen op de arbeidsmarkt in ‘bulk’
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 14
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Wanneer begint de eerste job ?
Leuven, 24-02-2011 15
0
20
40
60
80
100
120
140
160
jun
i
augu
stus
okto
ber
dec
em
ber
febr
uari
apr
il
jun
i
augu
stus
okto
ber
dec
em
ber
febr
uari
apr
il
juni
aug
ust
us
okto
ber
dece
mbe
r
feb
ruar
i
apr
il
juni
aug
ust
us
okto
ber
dece
mbe
r
feb
ruar
i
april
jun
i
aug
ustu
s
okt
ober
dec
em
ber
feb
ruar
i
april
jun
i
aug
ustu
s
okt
ober
dec
em
ber
c76(23) c78(23) c(80(23)
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
WAT HEET SUCCESVOL DE OVERGANG MAKEN?
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 16
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
WAT HEET SUCCESVOL?
Mogelijke karakteristieken van een succesvolle overgang:
als men een baan vindt binnen een aanvaardbare periode, die voltijds is en met een contract van onbepaalde duur met een goed loon (of beloningspakket) en met goede werkomstandigheden en arbeidsvoorwaarden, die overeenkomt met de opleiding en/of met de eigen voorkeuren die de mogelijkheid inhoudt om bij te leren en ‘competenties’ te
ontwikkelen en dus ‘inzetbaar’ te blijven en toelaat om een beroepscarrière uit te
Wanneer moet men ‘mate van succes’ evalueren? Welke mechanismen sorteren jongeren in succesvolle paden?
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 17
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 18
Duur van de overgangsperiode
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
19
90
-06
19
91
-06
19
92-
11
199
3-0
6
19
94
-02
19
94
-04
19
94-
06
199
4-1
0
19
94
-12
19
95
-02
19
95-
04
199
5-0
6
19
95
-10
19
95
-12
19
96-
02
199
6-0
4
19
96
-06
19
96
-10
19
96-
12
199
7-0
2
19
97
-04
19
97
-06
19
97-
11
199
8-0
1
19
98
-03
19
98
-05
19
98-
07
199
8-1
1
19
99
-01
19
99
-03
19
99-
05
199
9-1
0
19
99
-12
20
00
-02
c76(23)
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
AANDACHTSPUNTENVOOR
ONDERZOEK EN BELEID
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 19
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
AANDACHTSPUNT 1
VLAAMSE JONGEREN MET ALLOCHTONE ROOTS
VASTSTELLING: VERSCHILLEN IN PATRONEN VAN ARBEIDSMARKTINTREDE ZIJN IN GROTE MATE TERUG TE BRENGEN TOT ACHTERSTAND EN ONGELIJKHEID INZAKE ONDERWIJSUITKOMSTEN DIE REEDS VROEG(ER) IN DE ONDERWIJSLOOPBAAN WERDEN OPGENOMEN
BELANG VAN KEUZEPROCESSEN TIJDENS SECUNDAIR ONDERWIJS (EN IN MINDERE MATE TIJDENS HOGER ONDERWIJS)
o PRIMAIRE EN SECUNDAIRE EFFECTEN VAN SOCIALE AFKOMST
BELANG VAN EVENTUELE FEED-BACK MECHANISMEN VANUIT VROEGE ARBEIDSMARKTERVARING NAAR KEUZE-MECHANISMEN TIJDENS ONDERWIJSLOOPBAAN
o PROCESSEN VAN STATISTISCHE DISCRIMINATIE
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 20
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
AANDACHTSPUNT 2
ZOEKEN EN VINDEN VAN EERSTE JOBS
VASTSTELLING: ZOEKINTENSITEIT BELANGRIJKE FACTOR, MAAR ZOEKKANALEN VERSCHILLEN IN EFFECTIVITEIT; VROUWEN ZOEKEN INTENSIEVER MAAR ZONDER BETER RESULTAAT; WERKERVARING HELPT; JONGEREN MET ALLOCHTONE ROOTS GEBRUIKEN MINDER, HOGER OPGELEIDEN MEER ZOEKKANALEN
BELANG VAN VROEGTIJDIG (VOOR VERLATEN VAN HET ONDERWIJS) BEGINNEN ZOEKEN
BELANG VAN DE PLAATS VAN DE VAN DE SCHOOLo BELANG VAN INFORMATIE OVER ARBEIDSMARKTo ALS VINDKANAAL (VOOR JONGEREN MET ALLOCHTONE ROOTS
PLAATS VAN UITZENDBANEN IN ZOEKPROCES
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 21
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
AANDACHTSPUNT 3
ONDERWIJSMISMATCH – NIVEAU EN RICHTING
VASTSTELLING: 20% JONGEREN OVERGESCHOOLD, ROND DE 35% ONDERWIJSRICHTING NIET IN LIJN MET INHOUD BEROEP PLUS SIGNIFICANT DEEL BLIJFT DIT VOOR LANGERE OVERGESCHOOLD EN WEINIG DYNAMIEK IN HORIZONTALE MISMATCH
BELANG VAN VERSCHILLEN IN BETEKENIS EN (MOGELIJKE) DYNAMIEK VAN BEIDE VORMEN VAN ONDERWIJSMISMATCH
BELANG VAN TOENEMENDE KLOOF TUSSEN SIGNAAL VAN ONDERWIJSCERTIFICATEN EN BESCHIKBARE EN/of VEREISTE VAARDIGHEDEN?
o MASSIFICATIE HOGER ONDERWIJS - SPREIDING VAN ‘AANLEG’ BINNEN ONDERWIJSNIVEAUS
o VERSCHUIVINGEN BINNEN BEDRIJFSWERELD EN BEROEPEN o PIAAC ?
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 22
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 23
BLIJFT OVERSCHOLING DUREN?
(A) Sample 'Unknown match' excluded
Joblessness
Overeducation
Good match
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 78 84
Studiedag SSL - Keynote 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
AANDACHTSPUNT 4
OPBOUW VAN VAARDIGHEDEN TIJDENS HET BEGIN VAN DE LOOPBAAN
VASTSTELLING: JONGEREN MET HOGER ONDERWIJSNIVEAU BOUWEN IN EERSTE BAAN RELATIEF MEER VAARDIGHEDEN OP EN PROCES VAN VERWERVEN VAN VAARDIGHEDEN IS COMPLEMENTAIR MET FORMEEL ONDERWIJS, MAAR AARD VAN JOBS EN MATCH IS BELANGRIJK
BELANGRIJKE VRAAG: LEERCAPACITEIT OF IETS ANDERS?
BELANG VAN MECHANISME DAT JONGEREN OVER JOBS VERDEELTo HOGER OPGELEIDEN KOMEN TERECHT IN BANEN DIE MEER ‘BIJLEREN’ VEREISEN
BELANG VAN AANDACHT VOOR SYNCHRONICITEIT VAN ONDERDELEN VAN SYSTEMEN VAN VAARDIGHEDENPRODUCTIE
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 24
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
SLOTBEDENKINGEN
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 25
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
SLOTBEDENKINGEN
VEROUDERDE GEGEVENS … WANT GENERATIE 1975-1980 OFTEWEL INTREDERS TUSSEN 1994 EN 2009?
BAMA CRISIS HERVORMING SO
ALLEEN MAAR OVERGANG NAAR DE ARBEIDSMARKT … EN WAT MET DE REST VAN DE LEEFWERELD?
GEZINSVORMING CIVIELE TAAK (VAN ONDERWIJS EN BEDRIJFSWERELD)
Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 26
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Leuven, 24-02-2011 27
En tenslotte …
BEDANKT VOOR DE AANDACHT !!!
Voor meer informatie: www.steunpuntloopbanen.be
Studiedag SSL - Keynote 2