Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

SSL-conferentie 24 & 25 februari 2011


Kansarme kleuters:afbakening van de doelgroep en

hun startpositie op school


Mayke Poesen-Vandeputte


Interview met Minister Smet in De Standaard van 9 februari jl.:

“Sociaal-economische factoren blijken de slechte prestaties van allochtone kinderen niet alleen te verklaren. Er is meer aan de hand. Er spelen etnisch-culturele dingen, attitude ook. […]”

Maar het gelijkekansenbeleid is wel op sociaal-economische factoren gebaseerd: […]

“We moeten zoeken naar een nieuw onderwijsmodel voor concentratiescholen dat meer rekening houdt met aspecten als attitude en leefwereld.”

Hoe kan dat eruitzien?


WELKE KLEUTERS ZIJN KANSARM?Afbakening van de doelgroep


Sociaal-economisch vermogen

• Socio-professionele status ouders• Onderwijsniveau ouders• Inkomenscategorie

Groei- en ontwikkelings-vermogen

• Zwangerschapsduur• Geboortegewicht

Socio-cultureel& educatief vermogen

• Vrije tijd kind• Ouderbetrokkenheid op schoolse

zaken• Contact tussen gezin en school• Vrije tijd ouders en kind samen• Sociale leefwereld gezin• Vrije tijd ouders en cultuurparticipatie


Vier clusters

kansrijk; 40.00%

nood aan extra zorg; 5.50%

lagere mid-denklasse;

27.60%

kansarm; 26.70%


Clusterprofiel

socio-econ

groei- & ontwsocio-cult & educ

-5

0

5

kansrijknood aan extra zorglagere middenklassekansarm


Congruentie

freq%

lagere middenklasse

nood aan extra zorg

kansrijk kansarm totaal

niet GOK 471 96 919 362 1848

20,20 4,12 39,41 15,52 79,25

wel GOK 173 32 19 260 484

7,42 1,37 0,81 11,15 20,75

totaal 644 128 938 622 2332

27,62 5,49 40,22 26,67 100


“KLAAR VOOR DE START?”Startpositie verschillende groepen kleuters vóór aanvang lager onderwijs


Onderzoeksvraag

24 & 25 februari 2011 Mayke Poesen-Vandeputte 10

De cluster waartoe een kleuter behoort op basis van zijn/haar ‘vermogens’.

Cognitieve prestaties(begin K3)

Sociaal-emotionele

vaardigheden (tijdens

K3)


Cognitieve prestaties

Toetsscore taal

Toetsscore rekenbegrip


Sociaal-emotionele ontwikkeling

Sociale vaardigheden

• Prosociaal gedrag• Sociaal probleemgedrag• Agressief• Hyperactief-afleidbaar• Asociaal

• Sociale relaties

Dynamisch-affectieve attitudes

& vaardigheden

• Zelfvertrouwen• Welbevinden• Werkhouding, motivatie &

attitude t.a.v. klastaken• Coöperatief gedrag• Onafhankelijkheid• Werkhouding


Ongelijke kansen

Kansarm

Nood aan extra zorg

Lagere middenklasse

Kansrijk

In functie van de ‘cluster’ waartoe een kind behoort, zijn er reeds vóór de aanvang van het eerste leerjaar verschillen in cognitieve prestaties en sociaal-emotionele ontwikkeling


Verklaringskracht ‘vermogens’


Socio-economisch

Socio-cultureel & educatief

Groei- & ontw.

Socio-emotionele ontwikkeling

Socio-cultureel & educatief

Socio-economisch

Groei- & ontw.


KANSARME KINDEREN DIE GEEN GOK-LEERLING ZIJN

Startpositie ‘vals negatieven’ vóór aanvang lager onderwijsCongruentie met GOK-criteria



‘False negative’

kansrijk; 40.00%

nood aan extra zorg; 5.50%

lagere mid-denklasse;

27.60%

kansarm, wel GOK; 11.15%

kansarm, niet GOK; 15.52%




Hypothetische rangorde Empirische resultaten

Taal Rekenbegrip

1. true negative niet GOK, niet kansarm

48,22 47,20

2. false positive wel GOK, niet kansarm

45,55 41,38

3. false negative niet GOK, wel kansarm

44,53 43,24

4. true positive wel GOK, wel kansarm

40,57 39,15


Sociale vaardigheden


True negative

False positive

False negative

True positive

Prosociaal 4,57 4,23 4,29 4,26

Agressief (-) 1,92 1,95 2,17 2,12

Hyperactief (-)

2,27 2,46 2,67 2,67

Asociaal (-) 2,10 2,37 2,31 2,26

Conflict (-) 1,81 1,94 1,92 1,88

Nabijheid 4,52 4,19 4,19 4,17

Populariteit 4,79 4,61 4,55 4,49


Dynamisch-affectieve attituden


True negative

False positive False negative

True positive

Zelfvertrouwen

4,32 3,93 3,96 3,89

Welbevinden 5,11 4,89 4,90 4,94

Coöperatief 5,03 4,91 4,78 4,82

Onafhankelijk

4,27 3,72 3,81 3,60

Werkhouding 4,22 3,80 3,76 3,67


Congruentie GOK-criteria

Cognitief GOK-afbakening is OK

Niet-cognitief GOK-afbakening ‘mist’ 15%

kansarme kinderen met zwakkere sociaal-emotionele ontwikkeling



Spreiding ‘vals neg’ over scholen


1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 85 89 93 97 101 105 109 1130

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

Concentratie-index ‘vals neg’ in K3 per school

index


Profiel ‘vals negatieven’

Laagste sociaal-cultureel & educatief

vermogen

Positieve noot:groter groei- en

ontwikkelingsvermogen

Hoger aandeel allochtone kinderen

Thuistaal is geen pijnpunt

Bijna 20% woont niet bij beide oorspronkelijke ouders• 12% in éénoudergezin

Klein aandeel gezinnen met eigen woning

Lage verwachtingen over schoolse ontwikkeling

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...

Documents

Transcript of Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...