Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

MAKEN VLAAMSE JONGEREN DE OVERGANG VAN SCHOOL NAAR WERK MET SUCCES? EN WELKE

ASPECTEN VERGEN SPECIALE AANDACHT VAN HET BELEID?

Walter Van TrierStudiedagen SSL Leuven, 24-25/02/2011

Keynote address 2


Leuven, 24-02-2011 2

STRUCTUUR VAN DE UITEENZETTING

InleidingHet SONAR-onderzoeksprogrammaWat maakt schoolverlaters tot aparte categorie?Wat heet ‘succesvol de overgang maken’?Welke aandachtspunten voor onderzoek en beleid?

o Vlaamse jongeren met ‘allochtone roots’o Zoek- en vindgedrago Onderwijsmismatch – verticaal (niveau) en horizontaal (richting)o Bijleren in de initiële loopbaan

Slotbemerkingeno Achterhaalde gegevens?o Enkel maar overgang naar arbeidsmarkt?

Studiedag SSL - Keynote 2


INLEIDING

Leuven, 24-02-2011 Studiedag SSL - Keynote 2 3


INLEIDING

Overgang van school naar werk is belangrijke fase in de individuele levensloop Stap naar financiële onafhankelijkheid Identiteitsvorming ‘Beschadigingseffecten’

Belangrijk moment in de realisering van de opbrengsten van investeringen in onderwijs Belang van scholingsniveau van (arbeidende) bevolking in zogeheten

kenniseconomie

Verschillen (of ongelijkheden) inzake onderwijsuitkomsten als ‘oorzaak’ van verschillen (of ongelijkheden) op de arbeidsmarkt en de samenleving in het algemeen

Investering in monitoring van intredepatronen potentieel belangrijk beleidsinstrument is nuttig



HET SONAR-ONDERZOEKSPROGRAMMA



Leuven, 24-02-2011 6

SONAR CONSORTIUM

Onderzoeksgroep over de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt

Inter-universitair en interdisciplinair TOR-VUB (I. Glorieux) HIVA-KUL (K. De Rick & I. Nicaise) AEC-UA (P. Coppieters & W.

Nonneman) SHERPPA-UGENT (E. Omey)

Coordinatie: Walter Van Trier



Leuven, 24-02-2011 7

VROEGERE EN HUIDIGE SONAR MEDEWERKERS

Herman Baert Anneleen Baerts Heidi Belet Liesbeth Cornelissen Hilde Creeten Piet Coppieters Bart Delbeke Katleen De Rick Tine Dhondt Nathalie Dhondt Nils Duquet Ignace Glorieux Sofie Humblet Heidi Knipprath Suzana Koelet Ilse Laurijssen

Liesbet Maes Nick Mattheus Ides Nicaise Walter Nonneman Eddy Omey Kim Saliën Tom Schatteman Sana Sellami Jan Van Damme Peter Van der Hallen Veerle Vandevelde Annelies Vanderheyden Yolis Van Dorsselaer Jurgen Van Overberghe Walter Van Trier Dieter Verhaest Elsy Verhofstadt



Leuven, 24-02-2011 8

SONAR: DRIEDUBBEL OBJECTIEF

Beschrijven van trajecten die jongeren volgen tijdens hun overgang van school naar werk

Bepalen welke mechanismen jongeren over de verschillende potentiële trajecten sorteren

Evalueren in welke mate de overgang van school naar werk succesvol verloopt en welke factoren daartoe bijdragen



Leuven, 24-02-2011 9

… EN DRIE BELANGRIJKE VEREISTEN

Niet beperken tot een specifieke soort trajecten (zoals ‘ongekwalificeerde uitstroom) overzicht bieden van het geheel van uitstromers of intreders

Niet beperken tot de initiële fase van de overgang rekening houden met de vaststelling dat intrede op de arbeidsmarkt zich over een langere periode uitstrekt en chaotischer wordt, en daarom ook situatie op middellange termijn bekijken

Niet beperken tot de studie van trajecten van individuele jongeren ook oog hebben voor factoren die eventueel veranderingen veroorzaken voor het geheel van een cohorte



Leuven, 24-02-2011 10

WELKE SOORT GEGEVENS NODIG?

Gegevens die betrekking hebben op het geheel van de soorten trajecten waarlangs jongeren de overgang van school naar werk maken

Gegevens die de mogelijkheid geven om individuele trajecten over een langere tijd te volgen

« In welke mate beïnvloedt de initiële positie op de arbeidsmarkt de arbeidsloopbaan op langere termijn? »

Gegevens die mogelijkheid geven om de configuratie van trajecten van verschillende cohorten over de tijd te vergelijken

« In welke mate beïnvloeden macro-sociale omstandigheden – conjonctuur of institutionele hervormingen – de karakteristieken van de overgang van verschillende cohorten? »



Leuven, 24-02-2011 11

HOE DE GEGEVENS VERZAMELD?

Toevalsteekproef uit Rijksregister van 3000 jongeren, geboren in 1976 (1978, 1980) en wonend in Vlaanderen

Geïnterviewd op de leeftijd van 23, 26 en 29 in de periode oktober tot december

Face-to-face interview, uitgebreide vragenlijst met informatie over levensloopbaan en karakteristieken van eerste en sommige volgende jobs


Aantal respondenten naar geboortecohorte en naar enquêtegolf

Interview op 23 Interview op 26 Interview op 29

COHORTE 1976 3.015 2.060 1.657

COHORTE 1978 3.002 2.099 -

COHORTE 1980 2.993 ??? 1.922

TOTAAL 9.010 4.159 3.579


Leuven, 24-02-2011 12

BEGINJAAR ARBEIDSLOOPBAAN

beginjaar eerste job (begind_first) * geboortecohorte Crosstabulation

Count

1 0 0 1

3 0 0 3

269 0 0 269

407 0 0 407

377 228 0 605

456 408 2 866

507 415 290 1212

440 436 470 1346

214 462 386 1062

105 409 461 975

26 250 433 709

10 120 302 432

1 37 0 38

3 0 0 3

2819 2765 2344 7928

1992,00

1993,00

1994,00

1995,00

1996,00

1997,00

1998,00

1999,00

2000,00

2001,00

2002,00

2003,00

2004,00

2005,00

beginjaareerste job(begind_first)

Total

c76 c78 c80

geboortecohorte

Total



SCHOOLVERLATERS APARTE CATEGORIE?



SCHOOLVERLATERS APARTE CATEGORIE?

Outsiders per definitie Beter geschoold dan vorige cohorten Onzekerheid over ‘productiviteit’ in job

Komen op de arbeidsmarkt in ‘bulk’



Wanneer begint de eerste job ?

Leuven, 24-02-2011 15

0

20

40

60

80

100

120

140

160

jun

i

augu

stus

okto

ber

dec

em

ber

febr

uari

apr

il

jun

i

augu

stus

okto

ber

dec

em

ber

febr

uari

apr

il

juni

aug

ust

us

okto

ber

dece

mbe

r

feb

ruar

i

apr

il

juni

aug

ust

us

okto

ber

dece

mbe

r

feb

ruar

i

april

jun

i

aug

ustu

s

okt

ober

dec

em

ber

feb

ruar

i

april

jun

i

aug

ustu

s

okt

ober

dec

em

ber

c76(23) c78(23) c(80(23)



WAT HEET SUCCESVOL DE OVERGANG MAKEN?



WAT HEET SUCCESVOL?

Mogelijke karakteristieken van een succesvolle overgang:

als men een baan vindt binnen een aanvaardbare periode, die voltijds is en met een contract van onbepaalde duur met een goed loon (of beloningspakket) en met goede werkomstandigheden en arbeidsvoorwaarden, die overeenkomt met de opleiding en/of met de eigen voorkeuren die de mogelijkheid inhoudt om bij te leren en ‘competenties’ te

ontwikkelen en dus ‘inzetbaar’ te blijven en toelaat om een beroepscarrière uit te

Wanneer moet men ‘mate van succes’ evalueren? Welke mechanismen sorteren jongeren in succesvolle paden?



Leuven, 24-02-2011 18

Duur van de overgangsperiode

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

19

90

-06

19

91

-06

19

92-

11

199

3-0

6

19

94

-02

19

94

-04

19

94-

06

199

4-1

0

19

94

-12

19

95

-02

19

95-

04

199

5-0

6

19

95

-10

19

95

-12

19

96-

02

199

6-0

4

19

96

-06

19

96

-10

19

96-

12

199

7-0

2

19

97

-04

19

97

-06

19

97-

11

199

8-0

1

19

98

-03

19

98

-05

19

98-

07

199

8-1

1

19

99

-01

19

99

-03

19

99-

05

199

9-1

0

19

99

-12

20

00

-02

c76(23)



AANDACHTSPUNTENVOOR

ONDERZOEK EN BELEID



AANDACHTSPUNT 1

VLAAMSE JONGEREN MET ALLOCHTONE ROOTS

VASTSTELLING: VERSCHILLEN IN PATRONEN VAN ARBEIDSMARKTINTREDE ZIJN IN GROTE MATE TERUG TE BRENGEN TOT ACHTERSTAND EN ONGELIJKHEID INZAKE ONDERWIJSUITKOMSTEN DIE REEDS VROEG(ER) IN DE ONDERWIJSLOOPBAAN WERDEN OPGENOMEN

BELANG VAN KEUZEPROCESSEN TIJDENS SECUNDAIR ONDERWIJS (EN IN MINDERE MATE TIJDENS HOGER ONDERWIJS)

o PRIMAIRE EN SECUNDAIRE EFFECTEN VAN SOCIALE AFKOMST

BELANG VAN EVENTUELE FEED-BACK MECHANISMEN VANUIT VROEGE ARBEIDSMARKTERVARING NAAR KEUZE-MECHANISMEN TIJDENS ONDERWIJSLOOPBAAN

o PROCESSEN VAN STATISTISCHE DISCRIMINATIE



AANDACHTSPUNT 2

ZOEKEN EN VINDEN VAN EERSTE JOBS

VASTSTELLING: ZOEKINTENSITEIT BELANGRIJKE FACTOR, MAAR ZOEKKANALEN VERSCHILLEN IN EFFECTIVITEIT; VROUWEN ZOEKEN INTENSIEVER MAAR ZONDER BETER RESULTAAT; WERKERVARING HELPT; JONGEREN MET ALLOCHTONE ROOTS GEBRUIKEN MINDER, HOGER OPGELEIDEN MEER ZOEKKANALEN

BELANG VAN VROEGTIJDIG (VOOR VERLATEN VAN HET ONDERWIJS) BEGINNEN ZOEKEN

BELANG VAN DE PLAATS VAN DE VAN DE SCHOOLo BELANG VAN INFORMATIE OVER ARBEIDSMARKTo ALS VINDKANAAL (VOOR JONGEREN MET ALLOCHTONE ROOTS

PLAATS VAN UITZENDBANEN IN ZOEKPROCES



AANDACHTSPUNT 3

ONDERWIJSMISMATCH – NIVEAU EN RICHTING

VASTSTELLING: 20% JONGEREN OVERGESCHOOLD, ROND DE 35% ONDERWIJSRICHTING NIET IN LIJN MET INHOUD BEROEP PLUS SIGNIFICANT DEEL BLIJFT DIT VOOR LANGERE OVERGESCHOOLD EN WEINIG DYNAMIEK IN HORIZONTALE MISMATCH

BELANG VAN VERSCHILLEN IN BETEKENIS EN (MOGELIJKE) DYNAMIEK VAN BEIDE VORMEN VAN ONDERWIJSMISMATCH

BELANG VAN TOENEMENDE KLOOF TUSSEN SIGNAAL VAN ONDERWIJSCERTIFICATEN EN BESCHIKBARE EN/of VEREISTE VAARDIGHEDEN?

o MASSIFICATIE HOGER ONDERWIJS - SPREIDING VAN ‘AANLEG’ BINNEN ONDERWIJSNIVEAUS

o VERSCHUIVINGEN BINNEN BEDRIJFSWERELD EN BEROEPEN o PIAAC ?



Leuven, 24-02-2011 23

BLIJFT OVERSCHOLING DUREN?

(A) Sample 'Unknown match' excluded

Joblessness

Overeducation

Good match

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 78 84



AANDACHTSPUNT 4

OPBOUW VAN VAARDIGHEDEN TIJDENS HET BEGIN VAN DE LOOPBAAN

VASTSTELLING: JONGEREN MET HOGER ONDERWIJSNIVEAU BOUWEN IN EERSTE BAAN RELATIEF MEER VAARDIGHEDEN OP EN PROCES VAN VERWERVEN VAN VAARDIGHEDEN IS COMPLEMENTAIR MET FORMEEL ONDERWIJS, MAAR AARD VAN JOBS EN MATCH IS BELANGRIJK

BELANGRIJKE VRAAG: LEERCAPACITEIT OF IETS ANDERS?

BELANG VAN MECHANISME DAT JONGEREN OVER JOBS VERDEELTo HOGER OPGELEIDEN KOMEN TERECHT IN BANEN DIE MEER ‘BIJLEREN’ VEREISEN

BELANG VAN AANDACHT VOOR SYNCHRONICITEIT VAN ONDERDELEN VAN SYSTEMEN VAN VAARDIGHEDENPRODUCTIE



SLOTBEDENKINGEN



SLOTBEDENKINGEN

VEROUDERDE GEGEVENS … WANT GENERATIE 1975-1980 OFTEWEL INTREDERS TUSSEN 1994 EN 2009?

BAMA CRISIS HERVORMING SO

ALLEEN MAAR OVERGANG NAAR DE ARBEIDSMARKT … EN WAT MET DE REST VAN DE LEEFWERELD?

GEZINSVORMING CIVIELE TAAK (VAN ONDERWIJS EN BEDRIJFSWERELD)



Leuven, 24-02-2011 27

En tenslotte …

BEDANKT VOOR DE AANDACHT !!!

Voor meer informatie: www.steunpuntloopbanen.be


Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...

Documents

Transcript of Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...