Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...
-
Upload
renske-bosman -
Category
Documents
-
view
218 -
download
2
Transcript of Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor...
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Sociaal kapitaal, levenslang leren en werkAnalyses op de SONAR databank
Studiedag: 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?' Heidi Knipprath, HIVA - KU Leuven, 23 mei 2012
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Context
“Het menselijk kapitaal is Europa's grootste troef … en levenslang leren is als beleidsdoelstelling van essentieel belang voor de ontwikkeling van burgerschap, sociale cohesie en werkgelegenheid.”
Commissie van de Europese Gemeenschappen. (2000). Een memorandum over levenslang leren.
“Social capital makes us smarter, healthier, safer, richer and better able to govern a just and stable democracy.”
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone. New York: Simon & Schuster Paperbacks
‘It’s not what you know, but who you know’
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Levenslang leren
Wat?• Alle
leeractiviteiten van wieg tot graf vanuit
• persoonlijk• burgerlijk• sociaal en• werkgelegenheids
perspectief
Determinanten / Types• Opleiding, leeftijd
en werksituatie
• Dispositionele, institutionele en situationele barrières
• Formeel, non-formeel, informeel
Effecten• Inkomen• Tewerkstellings-
kansen• Welzijn
• Risico op selectie-vertekening
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Sociaal kapitaal
Wat?• Netwerken• Hulpbronnen• Normen en
waarden • Maatschappelijke
betrokkenheid• Vertrouwen en
wederkerigheid• Sociale
vaardigheden
Bronnen / types• Familie• Buurt• Vrienden• School• Werk• Organisaties• Overheid
• Bonding, bridging, linking
Effecten• Welzijn• Statusverwerving• Tewerkstelling• Leren• Etc.
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Hoofdvraag
Wat is het effect van levenslang leren op werkgerelateerde uitkomsten en welke rol speelt
sociaal kapitaal in deze relatie?
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Analytisch model
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Onderzoeksopzet
SONAR, geboortecohorte van 1976: enkel die respondenten die aan alle drie bevragingen tot 29 jaar hebben deelgenomen (attritie 45%)
2 padmodellen, MPLUS met ordinale, nominale en continue afhankelijke en onafhankelijke variabelen
Werkgerelateerde uitkomsten: zoektijd 1ste job, tewerkstelling 29 jaar, nettoloon, jobtevredenheid, overeenstemming job en opleiding, type contract
Indicatoren sociaal kapitaal: lidmaatschap verenigingen, socio-econ. positie partner, informatiebronnen & zoekkanalen eerste job, 2 attitudes ten opzichte van werken
Indicatoren levenslang leren: opleidingen binnen en buiten het kader van de job Overige variabelen: socio-demografische kenmerken, schoolloopbaan, aanvang
arbeidsloopbaan
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Participatie levenslang leren
N %Terugkeer secundair of hoger onderwijs 191 12,1%Onderwijs voor sociale promotie 139 8,8%VDAB 129 8,2%Andere opleidingen buiten het kader van de job 244 15,5%(Non-)formeel binnen het kader van de job 874 55,4%Informeel binnen het kader van de job 890 56,4%
Tabel 1. Aantal respondenten die een opleiding binnen of buiten het kader van de job gevolgd hebben na het verlaten van het initieel onderwijs voor de eerste keer tot aanvang van de laatste uitgeoefende job/functie tussen 26- en 29-jarige leeftijd
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Diverse leeractiviteiten,diverse profielen
Terugkeer onderwijs
Onderwijs voor sociale promotie
VDAB Andere opleidingen
Man 0.964 0.934 0.803 1.023Soc.eco. afkomst 1.191 1.096 0.911 1.076Autochtoon 0.982 0.644 0.976 1.150Diploma 0.698 0.926 0.571 1.209Schoolse achterstand 0.871 0.847 1.270 0.958Waterval SO 0.628 1.242 1.200 0.729Lidmaatschap & vrijw. 1.221 1.363 0.946 1.026
Tabel 2. Odds ratio’s voor het directe effect van de verklarende factoren op participatie aan opleidingen buiten het kader van de job
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Diverse leeractiviteiten,diverse profielen
Tabel 2. Odds ratio’s voor het directe effect van de verklarende factoren op participatie aan opleidingen buiten het kader van de job
(Non-)formele opleidingen Informele opleidingen
Man 1.201 1.381Soc.eco. afkomst 1.273 0.988Autochtoon 1.243 0.712Diploma 1.166 1.056Schoolse achterstand 0.911 1.070Waterval SO 0.876 0.922Lidmaatschap & vrijw. 1.201 0.915Zoektijd 1ste job 0.989 0.995Horizontale match 1ste job 1.166 1.007Verticale match 1ste job 0.730 0.826Loon 1ste job 1.283 1.148Contract 1ste job 0.980 1.323
Tabel 3. Odds ratio’s voor het directe effect van de verklarende factoren op participatie aan opleidingen binnen het kader van de job
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Diverse leeractiviteiten, diverse effecten
Tewerk-stellings-kansen
Vast contract
Nettoloon
Terugkeer secundair of hoger onderwijs 1.213 0.661 22.381Onderwijs voor sociale promotie 0.706 0.590 69.488VDAB 0.603 0.556 -37.340Andere opleidingen buiten het kader van de job 1.124 1.032 42.930(Non-)formeel binnen het kader van de job 2.350 1.964 39.601Informeel binnen het kader van de job 0.660 1.590 76.221
Tabel 4. Odds ratio’s voor het directe effect van levenslang leren op tewerkstelling op 29-jarige leeftijd en op kansen op een vast contract tussen 26- en 29-jarige leeftijd en parameterschattingen voor het effect op het maandelijkse nettoloon tussen 26- en 29-jarige leeftijd
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Diverse leeractiviteiten, diverse effecten
Horizontale match
Verticale match
Tevreden-heid
Terugkeer secundair of hoger onderwijs 1.147 1.397 0.990Onderwijs voor sociale promotie 0.872 0.584 0.891VDAB 0.653 0.955 0.780Andere opleidingen buiten het kader van de job 0.883 0.718 1.239(Non-)formeel binnen het kader van de job 1.081 1.308 1.028Informeel binnen het kader van de job 0.798 0.736 0.757
Tabel 5. Odds ratio’s voor het directe effect van levenslang leren op kansen op een job dat overeenstemt met opleiding en op jobtevredenheid tussen 26- en 29-jarige leeftijd
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Eerste conclusies
Meer participatie aan opleidingen binnen het kader van de job dan aan opleidingen buiten het kader van de job
Terwijl vooral laaggeschoolden deelnemen aan de meeste (non-)formele opleidingen buiten het kader van de job, nemen vooral hooggeschoolden deel aan (non-)formele opleidingen binnen het kader van de job
Minder ongelijkheid in participatie aan informele opleidingen dan in participatie aan (non-)formele opleidingen in het kader van de job
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Eerste conclusies
Aanvang arbeidsloopbaan bepaalt sterk opleidingskansen in het kader van de job tijdens de verdere arbeidsloopbaan
Opleidingen binnen het kader van de job leiden tot betere arbeidsmarktpositie, terwijl sommige opleidingen buiten het kader van de job leiden tot minder kansen op een vast contract
Informele opleidingen op de werkvloer zorgen voor minder overeenstemming tussen job en opleiding en lagere jobtevredenheid
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Doet sociaal kapitaal er toe?
Tewerkstellings-kansen
Loon Contract
Lidmaatschap & vrijw. 0.799 6.721 0.781Soc.eco. positie partner 2.296 33.581 1.001Werken is zinvol 1.350 -5.165 1.378Werken voor geld 2.558 -30.721 2.038
Horizontale match
Verticale match
Jobtevredenheid
Lidmaatschap & vrijw. 0.944 1.035 0.935Soc.eco. positie partner 1.113 0.953 1.360Werken is zinvol 1.559 1.279 2.161Werken voor geld 0.631 0.844 0.864
Tabel 6. Odds ratio’s en parameterschattingen voor het directe effect van sociaal kapitaal op arbeidsmarktpositie tussen 26- en 29-jarige leeftijd
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Doet sociaal kapitaal er toe?
Zoektijd Loon Contract
Lidmaatschap & vrijw. -0.176 1.240 0.691Informatie sollicitatie -0.508 1.051 1.034Persoonlijke relaties 1.006 0.866Zoekkanalen 0.936 0.752
Horizontale match Verticale match Jobtevrenheid
Lidmaatschap & vrijw. 1.179 0.914 1.199Informatie sollicitatie 1.149 1.051 1.029Persoonlijke relaties 0.930 0.997 0.989Zoekkanalen 0.769 0.836 0.879
Tabel 7. Odds ratio’s voor het directe effect van sociaal kapitaal op de arbeidsmarktpositie bij aanvang van de arbeidsloopbaan
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Bijkomende conclusies
De houding ten opzichte van werken speelt een belangrijke rol (in het nemen van beslissingen) tijdens de arbeidsloopbaan
Informatie over solliciteren leidt tot efficiënter zoeken, terwijl zoekkanalen worden ingezet wanneer het lang duurt om een eerste job te vinden en vaker leiden tot een ‘minder gunstige’ job
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
Discussiepunten
Opleidingen binnen het kader van de job en ‘arbeidsmarktsucces’: een vicieuze cirkel?
Opleidingen buiten het kader van de job door laaggeschoolden, maar renderen ze wel?
Is het vooral wat je kent en niet wie je kent?
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Studiedag 'Levenslang leren: tweede kans of extra kans?'
en vragen?
The scientific mind does not so much provide the right answers as ask the right questions. [Claude Lévi-Strauss (b. 1908), French anthropologist. "Overture," sct. 1, The Raw and the Cooked (1964).]