Els suys

Post on 25-Dec-2014

673 views 3 download

description

 

Transcript of Els suys

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

binnen de ouderenzorg Els Suys

Hoofdverpleegkundige geriatrie-OLV campus Asse

Trainer “Ethiek in de praktijk”- Vlaamse Verpleegunie

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Wat doet men er concreet mee?

• Wat hebben ze gemeen?

• Opvolgen van verschillende indicatoren:

• Kan men op basis van deze concrete gegevens iets veranderen?

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Studie binnen WZC & thuiszorg: 56 bewoners - 1 jaar: 2010-2011

• Alle overleden bewoners waren ondervoed! • Groot risico op decubitus bij ondervoeding, en vooral

ernstige decubitusletsels(100%) • Hoog risico op MRSA • Enorme toename van valincidentie, met hoofdzakelijk

multipele valincidenten • Bijvoeding en sondevoeding werden opgestart

=>voldoende??? => hoge mortaliteit!!! =>TPN??? • Groot risico op verwondingen, vooral skin-tears en

diepe wonden • Hoge mate van zorgbehoevendheid bij ondervoeding • Duidelijke toename van aantal ziekenhuisopnames,

en vaak meerdere ziekenhuisopnames

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• ondervoeding heeft multipele negatieve gevolgen voor de bewoner/patiënt zowel qua mortaliteit als morbiditeit

• al deze complicaties hebben enorme financiële gevolgen , alsook een hogere werkbelasting

• Het probleem deint nog steeds verder uit! • 100% van de nieuwe opnames in WZC zijn

ondervoed! • Rol van de huisarts is cruciaal voor preventie én

een snelle detectie én behandeling!!! • Bij opname in ZH met multipele complicaties is

situatie nog moeilijk recht te trekken!!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Studie binnen ZH: 254 patiënten

Rijlabels Aantal van Geslacht

M 80

V 174

Eindtotaal 254

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Leeftijd van de geriatrische patiënt stijgt zienderogen: vroeger 70-75: oud => 85-95: normale populatie/ 70-80=jong!

• Minimum leeftijd: 69

• Maximum leeftijd:99

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Vanwaar komen de patiënten:

Rijlabels

Aantal van Komt van

Thuis/RVT/…

Aantal van Komt van

Thuis/RVT/…2

RVT 69 27,17%

thuis 185 72,83%

Eindtota

al 254 100,00%

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Welke indicatoren?

• Decubitus

• Valincidentie/Fixatie

• MRSA

• Malnutritie

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Decubitus:

Rijlabels Aantal van DECUBITUS GRAAD

CAT I 0,79%

CAT II 12,99%

CAT III 5,51%

N 80,71%

Eindtotaal 100,00%

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Rijlabe

ls

Aantal van

DECUBITUS

GRAAD

Aantal van

DECUBITUS

PREVENTIE

CAT I 2 2

Alph

a-Xcell 1 1

N 1 1

CAT II 33 33

Alph

a-Xcell 17 17

N 15 15

Nimb

us 1 1

CAT III 14 14

Alph

a-Xcell 10 10

N 4 4

N 205 205

Alph

a-Xcell 20 20

N 185 185

Eindtot

aal 254 254

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Rijlabels Aantal van DECUBITUS GRAAD Aantal van Malnutritie

CAT I 0,79% 0,79%

JA 0,79% 0,79%

CAT II 12,99% 12,99%

JA 12,20% 12,20%

N 0,79% 0,79%

CAT III 5,51% 5,51%

JA 3,94% 3,94%

N 1,57% 1,57%

N 80,71% 80,71%

JA 61,02% 61,02%

N 19,69% 19,69%

Eindtotaal 100,00% 100,00%

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Gevolgen van Decubitus:

Verhoging van de kosten & verlenging van het ZH-verblijf: x 3

Negatieve impact voor de pat op psychologisch vlak

Verhoging van het mortaliteitsrisico (oiv andere factoren): x 4

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

Factoren waar men rekening moet mee houden:

Leeftijd

Mobiliteit

Pijn

Algemene conditie

Voedingstoestand: vocht/electrolyten (weerstand)/bouwstoffen(extra EW)

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Duidelijk verband tussen het voorkomen van wonden en malnutritie

Rijlabels Aantal van WONDE SOORT

Erysepelas 1,18%

JA 0,79%

N 0,39%

N 79,53%

JA 60,24%

N 19,29%

schaafwonde 8,66%

JA 6,69%

N 1,97%

skintear 3,15%

JA 3,15%

snijwonde 0,39%

JA 0,39%

trauma 6,69%

JA 6,30%

N 0,39%

vochtletsel stuit 0,39%

JA 0,39%

Eindtotaal 100,00%

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Valincidenten • > 65j: 1/3 valt minimum 1x/jaar waarvan 1/3 meerdere keren

• Toename met de leeftijd: ½ >80j

• WZC/ZH: 1,5 val/bed/jaar => nog onderschat!

• Nog te weinig gemeld & geregistreerd: stigma/pat verzwijgt het uit angst (opname in WZC)

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Valincidenten • bij psycho-geriatrisch profiel is valrisico nog groter: bij dementie

66% valt min 1x/jaar

• 75% vd bewoners in WZC gebruikt één of meerdere psychofarmaca (vooral antidepressiva & benzodiazepines ook neuroleptica & antidementia) => hoe gaat men om met dementie- angsten- depressies – slaapmedicatie… Vooral voorschrijfritueel van arts: het wordt vaak gestart…maar zonder STOP datum

• personeelsbestaffing in WZC: voldoende? Efficiënt? => krijgt bewoner slaappil zodat hij vroeg slaapt , omdat er dan minder personeel is en het rustig is?

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Valincidenten • Veel oorzaken, zowel externe (vloerbekleding, verlichting,

schoeisel…) als inwendige oorzaken zoals spierzwakte veroorzaakt door

• vit D deficiëntie: endemisch: ALLE pat in WCZ en afdelingen geriatrie

• Sarcopenie => 1 v d oorzaken van malnutritie

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

32,68 % van de opnames omwille van een valincident

24,41% heeft valincident en is ondervoed: 1 op 4 pat

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Valincidenten : gevolgen

• De overgrote meerderheid van de fracturen treedt op bij 70-plussers. => vooral valgebonden breuken =>een groot deel heupfracturen, bekken- en schouderbreuken

• breuken =>hospitalisatie en revalidatie => wat sterk bijdraagt tot de beddendruk in ziekenhuizen.

• 18000 heupfracturen/jaar bij ouderen => 25% overlijdt binnen een jaar na het oplopen van de heupfractuur en nog eens 25% blijft permanent invalide .

• Een heupfractuur = een vd belangrijkste oorzaken van verminderd functioneren en van verhoogde mortaliteit.

• Fractuurpreventie & osteoporosebehandeling: calcium en Vit D in hoge dosis: zo lang mogelijk, samen!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Valincidenten

• Heupfracturen = een typisch voorbeeld van een signaal van ouderdomsgebonden kwetsbaarheid

• => een algemene geriatrische nazorg is nodig

• = zorgcontinuüm voor de oudere patiënten in het algemeen: belangrijke aspecten van de zorg voor patiënten met een heupfractuur zoals

• *revalidatie

• *decubitus preventie

• *voeding

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Valincidenten

• Een slechte voedingstoestand komt vaak voor in de heupfractuur bevolking

• => altijd geassocieerd met een verhoogde morbiditeit en mortaliteit.

• Interventies om ondervoeding aan te pakken na een heupfractuur hebben zich vooral gericht op eerste herstel in het ziekenhuis.

• => geriatrische pat meestal op afdeling orthopedie

• => maar er moet een voldoende geriatrische benadering zijn van de patiënt.

• Niet alle personeel is er even vertrouwd mee/of ervoor openstaand => deze patiënten vragen veel meer tijd/aandacht dat de andere patiënten!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Fixatie: • Elke behandelingsmethode (menselijk of mechanisch toegepast), materiaal of

uitrusting aan of in de buurt van het lichaam van een persoon

• Met de opzettelijke bedoeling dat de persoon deze niet kan verwijderen

• En die de bewegingsvrijheid beperkt

• In WZC: 59% een of andere vorm van fixatie – zonder onrusthekkens: 39%

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• 77,17 % Fixatie =>

• 60,24% ondervoed

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Fixatie: • Valincidenten komen ALTIJD meer voor bij fixatie, onder welke vorm

ook: Alle Valincidenten in ZH waren ook gefixeerd!

• Fixatie heeft vooral nare nevenwerkingen: toename van onrust, agressie, verminderde spierkracht, verwardheid, sociale isolatie, angst, afhankelijkheid, apathie, dehydratatie, incontinentie, obstipatie, huidletsels…en is vooral een inbreuk op de autonomie van de patiënt

• Fixatie is GEEN efficiënt middel ter preventie van valincidenten

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Fixatie: • Een zorgvuldig uitgewerkt fixatiebeleid-

multidisciplinair overleg

• Streven naar een fixatie-arm beleid:

• => Steeds 2 à 3 x nadenken alvorens te starten

• => Realistisch Evalueren en regelmatig herevalueren

• Maar vaak ziekenhuisverwardheid-dementie-wegloopgedrag => veiligheid van patiënt kunnen garanderen => aangepaste infrastructuur bvb dwaaldetectie: patiënt kan vrij rondlopen

• Vaak op vraag van familie=> duidelijk overleg+ wijzen op risico’s valincidenten/verantwoordelijkheid

• Als men toch moet fixeren : Aandacht vocht- voeding (60,24% ondervoed) =>HULP!!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• MRSA :

• 2,76% MRSA =>

• 1,97% MRSA en ondervoed

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• 53, 54% neemt AB en is ondervoed

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• 35,83% LWI en ondervoed -12,60% UWI en ondervoed - 2,36% darminfectie en ondervoed - 2,76% huidinfectie en ondervoed

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• MRSA: • Als patiënten verzwakt zijn => vatbaarder voor infecties

• Als patiënt MRSA positief is in ZH=>in isolatie

• *psychologische impact

• *financieel

• *verhoogde werkbelasting

• => ook bij andere infecties

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Malnutritie: 198 van de 254 pat =>77,95 %!!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• 46,85% lepelvoeding - 27,17% energie/EW-rijke bijvoeding – 0,79% SV- 0,79% perifere TPN – 2,36% TPN

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Malnutritie: • Vaak opnames die kunnen vermeden worden:

• *maagzweren => gastroscopie ambulant

• *slikpneumonie=>meer aandacht voor slikproblemen thuis!

• => meer aandacht voor mogelijke oorzaken van malnutritie

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Malnutritie:

• screening + preventie+ behandeling

• => vanaf 65 pat systematisch screenen door huisarts

• => zo complicaties vermijden & pat zo lang mogelijk in thuissituatie houden

• Nu bij opname in ZH op oudere leeftijd+ korte verblijfsduur=>onmogelijk om alles recht te trekken+ vaak ethische dilemma’s

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Malnutritie

• ethische dilemma’s • => nut van nog van alles op te starten ?

• => goed overleg is noodzakelijk:

• wat wenst patiënt/familie/mantelzorgers+ inleving van hulpverlener (vaak andere visie als het zijn eigen vader of moeder is!, is onze visie beter dan die vd patiënt ?)=> casusbesprekingen!

• => proactief communicatiebeleid met patiënt en familie

• = Zorgen dat iedereen op dezelfde lijn zit

• Elke patiënt heeft zijn eigen levensverhaal, zijn eigen bekommernissen, moet zelf keuzes kunnen maken, regie in handen van eigen leven=> wij willen te vaak alles voor hun beslissen = verkeerd!

• => een verbeterde kwaliteit van zorg door een ethisch verantwoord en evidence based beleid

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Malnutritie

• Meestal patiënten die van thuis komen: niemand beseft het: is niet gewicht of BMI(Gemiddelde BMI: 25,51213) alleen (en ook dit heeft men vaak niet in de gaten), maar verminderde eetlust-mobiliteit-psychische toestand-infecties

• Veel meer aandacht naar voeding in thuiszorg!

• Opstart voeding=> continuiteit ontbreekt vaak/ enkel korte termijn in ZH in onvoldoende

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Malnutritieprogramma: • www.ondervoeding.be • -malnutritie opsporen via MNA • -afhankelijk van resultaat stappenplan doorlopen: • -oorzaken uitsluiten en behandelen => • 1/normale voeding nastreven=> • 2/ bijvoeding- vervangvoeding opstarten=> • 3/ enterale voeding=> • 4/ parenterale voeding (of combinatie 3 & 4)

• In het programma worden kort de verschillende

stappen uitgelegd, waarbij de arts uiteraard beslist welke behandeling wordt opgestart.

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Algemene Aandachtspunten:

• Vroegtijdige zorgplanning

• Folluw-up en evaluatie:

• Niet éénmalig en dan stop => op regelmatige basis & blijvend evalueren en herevalueren

• Motivatie:

• Zorgverleners – Patiënt – familie/mantelzorgers - directie

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Algemene Aandachtspunten:

• Informatiedoorstroming:

• intern/ ook tussen de verschillende disciplines

• ZH WZC

• thuiszorg

– Transfert informatie bij ontslag!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Door vergrijzing:

• Alle afdelingen worden meer en meer overspoeld met geriatrische pat => verdere uitbouw interne liaison + extra bedden geriatrie?

• Er moet ook nog plaats zijn voor de andere pat!

• Snel ontslag ifv overbezetting => snelle heropnames

• De algemene attitude tov ouderenzorg op ALLE afdelingen => negatieve houding => beïnvloed de kwaliteit vd zorg

• Weten hoe we met de geriatrische patiënt moeten omgaan!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• Doel is om op langere termijn,

• => vooral preventief te werken

• => een vroegtijdige opsporing van malnutritie

• => de morbiditeit te verlagen

• => hierdoor de patiënt langer in zijn thuissituatie te houden

• => de ziekenhuisbezetting te verlagen (wat zeker noodzakelijk zal worden, gezien de nu al zeer hoge bezettingsgraad in het ziekenhuis en de steeds toenemende vergrijzing).

=> continuïteit van de zorg garanderen ! Op deze manier ontwikkelt er zich een goede samenwerking

tussen alle actoren die met de patiënt te maken hebben, waarbij de patiënt centraal staat!

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• www.youtube.com/watch?v=zqfFrCUrEbY

• The Zimmers: Talking about my generation

• Steeds kijken naar de mogelijkheden en NIET naar de beperkingen

• De zorg voor kwaliteitsvol ouder worden = ONZE ZORG!

• …een never ending story…

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

• DANK U VOOR UW AANDACHT

• VRAGEN?