Els suys

Gebruik van indicatoren en hun impact op malnutritie

binnen de ouderenzorg Els Suys

Hoofdverpleegkundige geriatrie-OLV campus Asse

Trainer “Ethiek in de praktijk”- Vlaamse Verpleegunie


• Wat doet men er concreet mee?

• Wat hebben ze gemeen?

• Opvolgen van verschillende indicatoren:

• Kan men op basis van deze concrete gegevens iets veranderen?


Studie binnen WZC & thuiszorg: 56 bewoners - 1 jaar: 2010-2011

• Alle overleden bewoners waren ondervoed! • Groot risico op decubitus bij ondervoeding, en vooral

ernstige decubitusletsels(100%) • Hoog risico op MRSA • Enorme toename van valincidentie, met hoofdzakelijk

multipele valincidenten • Bijvoeding en sondevoeding werden opgestart

=>voldoende??? => hoge mortaliteit!!! =>TPN??? • Groot risico op verwondingen, vooral skin-tears en

diepe wonden • Hoge mate van zorgbehoevendheid bij ondervoeding • Duidelijke toename van aantal ziekenhuisopnames,

en vaak meerdere ziekenhuisopnames


• ondervoeding heeft multipele negatieve gevolgen voor de bewoner/patiënt zowel qua mortaliteit als morbiditeit

• al deze complicaties hebben enorme financiële gevolgen , alsook een hogere werkbelasting

• Het probleem deint nog steeds verder uit! • 100% van de nieuwe opnames in WZC zijn

ondervoed! • Rol van de huisarts is cruciaal voor preventie én

een snelle detectie én behandeling!!! • Bij opname in ZH met multipele complicaties is

situatie nog moeilijk recht te trekken!!


• Studie binnen ZH: 254 patiënten

Rijlabels Aantal van Geslacht

M 80

V 174

Eindtotaal 254


• Leeftijd van de geriatrische patiënt stijgt zienderogen: vroeger 70-75: oud => 85-95: normale populatie/ 70-80=jong!

• Minimum leeftijd: 69

• Maximum leeftijd:99


• Vanwaar komen de patiënten:

Rijlabels

Aantal van Komt van

Thuis/RVT/…

Aantal van Komt van

Thuis/RVT/…2

RVT 69 27,17%

thuis 185 72,83%

Eindtota

al 254 100,00%


• Welke indicatoren?

• Decubitus

• Valincidentie/Fixatie

• MRSA

• Malnutritie


Decubitus:

Rijlabels Aantal van DECUBITUS GRAAD

CAT I 0,79%

CAT II 12,99%

CAT III 5,51%

N 80,71%

Eindtotaal 100,00%


Rijlabe

ls

Aantal van

DECUBITUS

GRAAD

Aantal van

DECUBITUS

PREVENTIE

CAT I 2 2

Alph

a-Xcell 1 1

N 1 1

CAT II 33 33

Alph

a-Xcell 17 17

N 15 15

Nimb

us 1 1

CAT III 14 14

Alph

a-Xcell 10 10

N 4 4

N 205 205

Alph

a-Xcell 20 20

N 185 185

Eindtot

aal 254 254


Rijlabels Aantal van DECUBITUS GRAAD Aantal van Malnutritie

CAT I 0,79% 0,79%

JA 0,79% 0,79%

CAT II 12,99% 12,99%

JA 12,20% 12,20%

N 0,79% 0,79%

CAT III 5,51% 5,51%

JA 3,94% 3,94%

N 1,57% 1,57%

N 80,71% 80,71%

JA 61,02% 61,02%

N 19,69% 19,69%

Eindtotaal 100,00% 100,00%


Gevolgen van Decubitus:

Verhoging van de kosten & verlenging van het ZH-verblijf: x 3

Negatieve impact voor de pat op psychologisch vlak

Verhoging van het mortaliteitsrisico (oiv andere factoren): x 4


Factoren waar men rekening moet mee houden:

Leeftijd

Mobiliteit

Pijn

Algemene conditie

Voedingstoestand: vocht/electrolyten (weerstand)/bouwstoffen(extra EW)


• Duidelijk verband tussen het voorkomen van wonden en malnutritie

Rijlabels Aantal van WONDE SOORT

Erysepelas 1,18%

JA 0,79%

N 0,39%

N 79,53%

JA 60,24%

N 19,29%

schaafwonde 8,66%

JA 6,69%

N 1,97%

skintear 3,15%

JA 3,15%

snijwonde 0,39%

JA 0,39%

trauma 6,69%

JA 6,30%

N 0,39%

vochtletsel stuit 0,39%

JA 0,39%

Eindtotaal 100,00%


• Valincidenten • > 65j: 1/3 valt minimum 1x/jaar waarvan 1/3 meerdere keren

• Toename met de leeftijd: ½ >80j

• WZC/ZH: 1,5 val/bed/jaar => nog onderschat!

• Nog te weinig gemeld & geregistreerd: stigma/pat verzwijgt het uit angst (opname in WZC)


• Valincidenten • bij psycho-geriatrisch profiel is valrisico nog groter: bij dementie

66% valt min 1x/jaar

• 75% vd bewoners in WZC gebruikt één of meerdere psychofarmaca (vooral antidepressiva & benzodiazepines ook neuroleptica & antidementia) => hoe gaat men om met dementie- angsten- depressies – slaapmedicatie… Vooral voorschrijfritueel van arts: het wordt vaak gestart…maar zonder STOP datum

• personeelsbestaffing in WZC: voldoende? Efficiënt? => krijgt bewoner slaappil zodat hij vroeg slaapt , omdat er dan minder personeel is en het rustig is?


• Valincidenten • Veel oorzaken, zowel externe (vloerbekleding, verlichting,

schoeisel…) als inwendige oorzaken zoals spierzwakte veroorzaakt door

• vit D deficiëntie: endemisch: ALLE pat in WCZ en afdelingen geriatrie

• Sarcopenie => 1 v d oorzaken van malnutritie


32,68 % van de opnames omwille van een valincident

24,41% heeft valincident en is ondervoed: 1 op 4 pat


• Valincidenten : gevolgen

• De overgrote meerderheid van de fracturen treedt op bij 70-plussers. => vooral valgebonden breuken =>een groot deel heupfracturen, bekken- en schouderbreuken

• breuken =>hospitalisatie en revalidatie => wat sterk bijdraagt tot de beddendruk in ziekenhuizen.

• 18000 heupfracturen/jaar bij ouderen => 25% overlijdt binnen een jaar na het oplopen van de heupfractuur en nog eens 25% blijft permanent invalide .

• Een heupfractuur = een vd belangrijkste oorzaken van verminderd functioneren en van verhoogde mortaliteit.

• Fractuurpreventie & osteoporosebehandeling: calcium en Vit D in hoge dosis: zo lang mogelijk, samen!


• Valincidenten

• Heupfracturen = een typisch voorbeeld van een signaal van ouderdomsgebonden kwetsbaarheid

• => een algemene geriatrische nazorg is nodig

• = zorgcontinuüm voor de oudere patiënten in het algemeen: belangrijke aspecten van de zorg voor patiënten met een heupfractuur zoals

• *revalidatie

• *decubitus preventie

• *voeding


• Valincidenten

• Een slechte voedingstoestand komt vaak voor in de heupfractuur bevolking

• => altijd geassocieerd met een verhoogde morbiditeit en mortaliteit.

• Interventies om ondervoeding aan te pakken na een heupfractuur hebben zich vooral gericht op eerste herstel in het ziekenhuis.

• => geriatrische pat meestal op afdeling orthopedie

• => maar er moet een voldoende geriatrische benadering zijn van de patiënt.

• Niet alle personeel is er even vertrouwd mee/of ervoor openstaand => deze patiënten vragen veel meer tijd/aandacht dat de andere patiënten!


• Fixatie: • Elke behandelingsmethode (menselijk of mechanisch toegepast), materiaal of

uitrusting aan of in de buurt van het lichaam van een persoon

• Met de opzettelijke bedoeling dat de persoon deze niet kan verwijderen

• En die de bewegingsvrijheid beperkt

• In WZC: 59% een of andere vorm van fixatie – zonder onrusthekkens: 39%


• 77,17 % Fixatie =>

• 60,24% ondervoed


• Fixatie: • Valincidenten komen ALTIJD meer voor bij fixatie, onder welke vorm

ook: Alle Valincidenten in ZH waren ook gefixeerd!

• Fixatie heeft vooral nare nevenwerkingen: toename van onrust, agressie, verminderde spierkracht, verwardheid, sociale isolatie, angst, afhankelijkheid, apathie, dehydratatie, incontinentie, obstipatie, huidletsels…en is vooral een inbreuk op de autonomie van de patiënt

• Fixatie is GEEN efficiënt middel ter preventie van valincidenten


• Fixatie: • Een zorgvuldig uitgewerkt fixatiebeleid-

multidisciplinair overleg

• Streven naar een fixatie-arm beleid:

• => Steeds 2 à 3 x nadenken alvorens te starten

• => Realistisch Evalueren en regelmatig herevalueren

• Maar vaak ziekenhuisverwardheid-dementie-wegloopgedrag => veiligheid van patiënt kunnen garanderen => aangepaste infrastructuur bvb dwaaldetectie: patiënt kan vrij rondlopen

• Vaak op vraag van familie=> duidelijk overleg+ wijzen op risico’s valincidenten/verantwoordelijkheid

• Als men toch moet fixeren : Aandacht vocht- voeding (60,24% ondervoed) =>HULP!!


• MRSA :

• 2,76% MRSA =>

• 1,97% MRSA en ondervoed


• 53, 54% neemt AB en is ondervoed


• 35,83% LWI en ondervoed -12,60% UWI en ondervoed - 2,36% darminfectie en ondervoed - 2,76% huidinfectie en ondervoed


• MRSA: • Als patiënten verzwakt zijn => vatbaarder voor infecties

• Als patiënt MRSA positief is in ZH=>in isolatie

• *psychologische impact

• *financieel

• *verhoogde werkbelasting

• => ook bij andere infecties


• Malnutritie: 198 van de 254 pat =>77,95 %!!


• 46,85% lepelvoeding - 27,17% energie/EW-rijke bijvoeding – 0,79% SV- 0,79% perifere TPN – 2,36% TPN


• Malnutritie: • Vaak opnames die kunnen vermeden worden:

• *maagzweren => gastroscopie ambulant

• *slikpneumonie=>meer aandacht voor slikproblemen thuis!

• => meer aandacht voor mogelijke oorzaken van malnutritie


• Malnutritie:

• screening + preventie+ behandeling

• => vanaf 65 pat systematisch screenen door huisarts

• => zo complicaties vermijden & pat zo lang mogelijk in thuissituatie houden

• Nu bij opname in ZH op oudere leeftijd+ korte verblijfsduur=>onmogelijk om alles recht te trekken+ vaak ethische dilemma’s


• Malnutritie

• ethische dilemma’s • => nut van nog van alles op te starten ?

• => goed overleg is noodzakelijk:

• wat wenst patiënt/familie/mantelzorgers+ inleving van hulpverlener (vaak andere visie als het zijn eigen vader of moeder is!, is onze visie beter dan die vd patiënt ?)=> casusbesprekingen!

• => proactief communicatiebeleid met patiënt en familie

• = Zorgen dat iedereen op dezelfde lijn zit

• Elke patiënt heeft zijn eigen levensverhaal, zijn eigen bekommernissen, moet zelf keuzes kunnen maken, regie in handen van eigen leven=> wij willen te vaak alles voor hun beslissen = verkeerd!

• => een verbeterde kwaliteit van zorg door een ethisch verantwoord en evidence based beleid


• Malnutritie

• Meestal patiënten die van thuis komen: niemand beseft het: is niet gewicht of BMI(Gemiddelde BMI: 25,51213) alleen (en ook dit heeft men vaak niet in de gaten), maar verminderde eetlust-mobiliteit-psychische toestand-infecties

• Veel meer aandacht naar voeding in thuiszorg!

• Opstart voeding=> continuiteit ontbreekt vaak/ enkel korte termijn in ZH in onvoldoende


• Malnutritieprogramma: • www.ondervoeding.be • -malnutritie opsporen via MNA • -afhankelijk van resultaat stappenplan doorlopen: • -oorzaken uitsluiten en behandelen => • 1/normale voeding nastreven=> • 2/ bijvoeding- vervangvoeding opstarten=> • 3/ enterale voeding=> • 4/ parenterale voeding (of combinatie 3 & 4)

• In het programma worden kort de verschillende

stappen uitgelegd, waarbij de arts uiteraard beslist welke behandeling wordt opgestart.

http://www.ondervoeding.be/


• Algemene Aandachtspunten:

• Vroegtijdige zorgplanning

• Folluw-up en evaluatie:

• Niet éénmalig en dan stop => op regelmatige basis & blijvend evalueren en herevalueren

• Motivatie:

• Zorgverleners – Patiënt – familie/mantelzorgers - directie


• Algemene Aandachtspunten:

• Informatiedoorstroming:

• intern/ ook tussen de verschillende disciplines

• ZH WZC

•

• thuiszorg

– Transfert informatie bij ontslag!


• Door vergrijzing:

• Alle afdelingen worden meer en meer overspoeld met geriatrische pat => verdere uitbouw interne liaison + extra bedden geriatrie?

• Er moet ook nog plaats zijn voor de andere pat!

• Snel ontslag ifv overbezetting => snelle heropnames

• De algemene attitude tov ouderenzorg op ALLE afdelingen => negatieve houding => beïnvloed de kwaliteit vd zorg

• Weten hoe we met de geriatrische patiënt moeten omgaan!


• Doel is om op langere termijn,

• => vooral preventief te werken

• => een vroegtijdige opsporing van malnutritie

• => de morbiditeit te verlagen

• => hierdoor de patiënt langer in zijn thuissituatie te houden

• => de ziekenhuisbezetting te verlagen (wat zeker noodzakelijk zal worden, gezien de nu al zeer hoge bezettingsgraad in het ziekenhuis en de steeds toenemende vergrijzing).

=> continuïteit van de zorg garanderen ! Op deze manier ontwikkelt er zich een goede samenwerking

tussen alle actoren die met de patiënt te maken hebben, waarbij de patiënt centraal staat!


• www.youtube.com/watch?v=zqfFrCUrEbY

• The Zimmers: Talking about my generation

• Steeds kijken naar de mogelijkheden en NIET naar de beperkingen

• De zorg voor kwaliteitsvol ouder worden = ONZE ZORG!

• …een never ending story…

http://www.youtube.com/watch?v=zqfFrCUrEbY

http://www.youtube.com/watch?v=zqfFrCUrEbY


• DANK U VOOR UW AANDACHT

• VRAGEN?

Els suys

Documents

Transcript of Els suys