Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie...

40
Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Transcript of Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie...

Page 1: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Euthanasie vanuit medisch standpunt

Gent, 21 oktoberDr. Els Lorré

Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpuntGent, 21 oktober 2010Dr. Els Lorré

21-10-2010

Page 2: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Overzicht

1. Euthanasie binnen de revalidatie: controverse?

2. Evaluatiecommissie euthanasie.3. Van vraag tot uitvoering.4. Take home message.

21-10-2010

Page 3: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré21-10-2010

1.Euthanasie binnen de revalidatie: controverse?

Page 4: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Euthanasie en revalidatie: controverse?

Revalidatie Terug valide

maken herstel

Euthanasie Eu: goed Thanatos: dood “genade dood”

21-10-2010

Page 5: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Controverse en weerslag op werking

21-10-2010

Page 6: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Evaluatiecommissie euthanasie 2008-2009

21-10-2010

Page 7: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verslag evaluatiecommissie 2008-2009

Aantal aangiften: 1526 Actueel verzoek/ wilsverklaring:

97%/ 3% Mannen/ vrouwen: 51%/ 49%

21-10-2010

Page 8: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

termijn overlijden

0102030405060708090

100

afzienbare tijdniet binnen afzienbare tijd

te verwachten moment van overlijden

21-10-2010

Page 9: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

diagnose

maligniteit evolutieve nm aandniet evolutieve nm aand

niet mailgne longaand

cardiovasc aand nieraandoeningneuropsychiatr aand andere

79

6

1 3

4

1 2 4

21-10-2010

Page 10: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Diagnose bij overlijden niet binnen afzienbare termijn

andereneuropsych aandevolutieve nm aandmaligniteitcardiovasc aabdniet evolutieve nm aand

10

9

8

224

24

19

21-10-2010

Page 11: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Geraadpleegde arts

1 ste consult 2de consult0

10

20

30

40

50

60

70

palliatief rtshuisartsspecialistpsychiater

21-10-2010

Page 12: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Plaats van overlijden

Categorie 10

5

10

15

20

25

30

35

40

45

ziekenhuisthuisRVTandere

21-10-2010

Page 13: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

diagnose

Maligniteit 79% Evolutieve NM aandoeningen 6% Niet evolutieve NM aandoeningen

1% Traumatisch Niet traumatisch

Cardiovasculaire aandoeningen 4% Niet maligne longaandoeningen 3% Neuropsychiatrische aandoeningen

2%

21-10-2010

Page 14: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Van vraag tot uitvoering

21-10-2010

Page 15: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Van vraag tot uitvoering Wetgeving, ingekleurd met

persoonlijke ervaring Begeleid door een casus

21-10-2010

Page 16: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

casus

Man, 42 jaar MS Spastische tetraplegie Visusstoornissen Complexe sociofamiliale situatie

21-10-2010

Page 17: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verzoek tot euthanasie

Plotse vraag/ reeds galmend door de gangen

Luisteren Algemene informatie geven Tijd geven aan de patiënt Als arts, te rade gaan bij jezelf

21-10-2010

Page 18: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verzoek tot euthanasie

Wettelijke voorwaarden Meerderjarige Handelingsbekwaam/ wilsbekwaam Vrijwillig ,duurzaam, herhaald Schriftelijk opgetekend Ernstige ongeneeslijke aandoening Aanhouden, ondraaglijk (fys of psych)

lijden

21-10-2010

Page 19: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

procedure

Voldoende inzicht in pathologie? Verschillende therapeutische/

palliatieve mogelijkheden overlopen, neveneffecten/ gevolgen bespreken

Verzoek bespreken met verzorgend team

Verzoek bespreken met de verwanten (mits toestemming van de pt)

Consult van 2de en eventueel 3de arts Alle gesprekken en handelingen

chronologisch noteren in het dossier

21-10-2010

Page 20: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verzoek bespreken met “verzorgend team” Wie is dit? Wat wordt meegedeeld? Wanneer?

21-10-2010

Page 21: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Bespreking met verwanten Toestemming van de patiënt De door patiënt aangeduide

personen werkwijze

21-10-2010

Page 22: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Gesprekken/ handelingen noteren in het dossier Medisch nursing therapeuten

21-10-2010

Page 23: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verplichte raadpleging 2de/3de arts

Overlijden binnen afzienbare termijn 2de arts raadplegen Verslag toevoegen aan dossier

21-10-2010

Page 24: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Taak van de consulent

Is de aandoening ongeneeslijk en ernstig?

Is het lijden aanhoudend, ondraaglijk en niet te lenigen?

Verzoek vrijwillig, overwogen en herhaald?

Niet: uitspraak omtrent principieel standpunt rond euthanasie

21-10-2010

Page 25: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verplichte raadpleging 2de/ 3de arts

Overlijden niet binnen afzienbare termijn 2de arts 3de arts (orgaanspecialist/ psychiater) Verslagen toevoegen aan dossier Wachttijd van 1 maand

21-10-2010

Page 26: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Wat met 1 maand wachttijd binnen de revalidatie Patiënt

▪ Heeft pt orde op zaken kunnen stellen? ▪ Testament in orde?▪ Afscheid nemen▪ Uitvaart plannen

Ruimte voor twijfel/ vragen Nursing/ verzorgende Concrete afspraken rond de uitvoering

21-10-2010

Page 27: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Patiënt in onomkeerbaar coma en er is wilsverklaring betreffende euthanasie

Voorwaarden Meerderjarig Wilsverklaring max 5 jaar oud Ernstige ongeneeslijke aandoening Onomkeerbaar niet meer bij bewustzijn

21-10-2010

Page 28: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Procedure Wilsverklaring bespreken met

verzorgend team Verzoek bespreken met eventuele

vetrouwenspersoon Wilsverklaring bespreken met naasten

(aangewezen door vertrouwenspersoon) Gesprekken/ handelingen noteren 2de arts raadplegen/ verslag toevoegen

21-10-2010

Page 29: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Uitvoering van euthanasie

Overdosis barbituraten IV of per os

Werking▪ Depressie van CZS

▪ Hypnose▪ anesthesie

▪ Snel werkend▪ Vermeld mogelijkheid stokkende ademhaling

21-10-2010

Page 30: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Eventueel aanvullende medicatie Voor toediening barbituraten

▪ Dormicum▪ CAVE paradoxale reactie

Na toediening barbituraten▪ myoplegicum

21-10-2010

Page 31: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Voorschrift Ikv wet dd 28 mei 2002

Arts haalt zelf de medicatie in apotheek

Niet-gebruikte geneesmiddelen worden teruggebracht door de arts

21-10-2010

Page 32: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Concreet

Waakinfuus Barbituraat: pentothal 2g IV 1 amp,

1 reserve Dormicum: 5mg IV of SC Myoplegicum: Norcuron (niet

optrekken met Pentothal!!)

21-10-2010

Page 33: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Praktische uitvoering

Waakinfuus tijdig aanleggen Wees tijdig Vragen of patient de euthanasie echt

wil Is iedereen aanwezig? Geef ruimte en tijd voor laatste

woord, afscheid Maak je onzichtbaar

21-10-2010

Page 34: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Aandacht voor de familie Informatie geven over verloop Rustig en professioneel aanwezig zijn

21-10-2010

Page 35: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Na het overlijden

Overlijden meedelen/ condoleren Bevestigen dat dit de wens van de pt

is ingewilligd Aanwezigen alleen afscheid laten

nemen Alle materiaal meenemen Beschikbaarheid benadrukken nu en

later

21-10-2010

Page 36: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

registratiedocument

Aangetekend te versturen < 4 werkdagen na uitvoering 2 delen

Overlijdensaangifte: natuurlijke dood

21-10-2010

Page 37: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Dagen na overlijden

Debriefing binnen team

Contact met de familie

21-10-2010

Page 38: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Take home message

21-10-2010

Page 39: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Take home message

Vraag voor euthanasie is een recht van de patiënt

Euthanasie aanhalen, bespreken binnen bespreking rond levenseinde

Bespreking euthanasie vraagt tijd Euthanasie binnen revalidatie vraagt

een multidisciplinaire aanpak Persoonlijke bezwaren van een

teamlid kunnen euthanasie niet in de weg staan

21-10-2010

Page 40: Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré.

euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré21-10-2010

Dank voor uw aandacht!