4. Het einde van de moderniteit?

Erfenis van de moderniteit Ontwikkeling moderne wetenschappen Opmars van het subject

Geradicaliseerd in 19e eeuw Positivisme Romantiek

Tegenreactie Vooruitgangsgeloof ter discussie gesteld De onttroning van het subject

4.2 Het positivisme

Auguste Comte (1798-1857)

Filosofisch woordenboek

Positivisme

= wijsgerige stroming (vnl. 19e eeuw) die stelt dat wetenschap de enige geldige bron van kennis is en dat de feiten (posita) de enige mogelijke objecten van kennis zijn

4.2 Positivisme

Ontwikkeling van het individu

Kinderjaren

Adolescentie

Volwassenheid

Ontwikkeling van de cultuur

'theologisch' of 'fictief' stadium

'metafysisch' of 'abstract' stadium

'wetenschappelijk' of 'positief' stadium

4.2 Positivisme

Grenzen aan de vooruitgang? Cultuurschok van WO I en gruweldaden van WO II Koude oorlog en de val van het communisme Vandaag: opwarming van de aarde

Wetenschappelijk-technische rationaliteit leidt niet noodzakelijk tot de "best mogelijke wereld“

4.3 De onttroning van het subject

De romantiek De vier 'maîtres du soupçon'

Charles Darwin (1809-1882) Karl Marx (1818-1883) Friedrich Nietzsche (1844-1900) Sigmund Freud (1856-1939)

Charles Darwin (1809-1882)

Karl Marx (1818-1883)

Friedrich Nietzsche (1844-1900)

Sigmund Freud (1856-1939)

4.3 De onttroning van het subject

De romantiek De vier 'maîtres du soupçon' Opkomst van de menswetenschappen Post-modernisme en het 'einde van de grote

verhalen'

Filosofisch woordenboek

Post-modernisme

(in de filosofie)= filosofische stroming (eind 20e eeuw), die zich

presenteert als een radicale uitloper van het modernisme, maar zich tegelijk ook tegen het modernisme keert, in zoverre dit meent een maatschappijtype te kunnen legitimeren vanuit de zogenaamde 'grote verhalen'.

4.4 Is dit het einde?

Cf. Francis Fukuyama: The End of History and the Last Man (1992)

Is het "einde van de geschiedenis" niet de legitimering van het bestaande?