E-boeken in de bib

Stapsgewijs invoeren

Maart 2013 – April 2013

Johan.delaure@bibnet.be

1) Hoe e-boeken in de bibliotheek?

2) Hoe e-boeken aanbieden?

Breng e-boeken in de bib…

Geen leenrecht

“De auteur kan de uitlening van werken van letterkunde, partituren van muziekwerken, geluidswerken en audiovisuele werken niet verbieden wanneer die uitlening geschiedt met een educatief of cultureel doel door instellingen die daartoe door de overheid officieel zijn erkend of opgericht.” (Auteurswet, Art 23§1) ‘De bescherming van het auteursrecht uit hoofde van deze richtlijn omvat het uitsluitende recht zeggenschap over de distributie van het werk uit te oefenen, wanneer dit in een tastbare zaak is belichaamd’ (Auteursrechtrichtlijn 2001/29/EG: rechtsoverweging 28)

Andere modellen

• Overdrive: derde speler, bib kan niet sturen, grootste uitgevers doen niet mee.

• Bloomsbury: derde speler, online, marketing, niet voor massa.

• Noorwegen: vooral erfgoed ( < 2000) voor 1,3 mio.

• Eigen meerwaarde model

• Samenwerking Boek.be

Aangewezen op contractuele afspraken

1. Betaalbaar referentie=fysieke collectie

2. Bib bepaalt aanbod en niet de rechthebbenden

2. Bib bepaalt presentatie wijze van aanbieden, presenteren, opzoekbaar maken, koppelen, enz

3. Onbeperkte toegang in de bib

4. Thuisgebruik mogelijk

5. Duurzaam/archief

WAT IS DE MEERWAARDE VAN DE BIBLIOTHEEK?

Grasduinen heruitvinden • snuisteren tussen rekken • etalages, lijstjes • ordening en classificatie • catalogus Bladeren door boeken • Browsen door catalogus; filters, facetten en

hints • Proeven van de inhoud • Full-text boeken • Tijdelijk lezen • Koppelen • Raadplegen De leeservaring verbeteren

Dubbele aanpak

Open basissysteem

•schaalbaar

•achtergrond, ondersteunend

•gefaseerd

Innovatieve functies die meerwaarde creëren

•met IWT

•“Innovatief aanbesteden”

•3 projecten:

Centrale investeringen

Raming realisatie 2013

Consultancy 30.000 €

VEP-R gunning aandeel 60.000 €

Omzetten IA naar productie 150.000 €

Integratie in bib-omgeving 50.000 €

Uitleen beheersmodule 121.000 €

Projectmedewerker 80.000 €

TOTAAL 2013 +/- 500.000 €

Opvolging Bibnet +/- 150.000 €

Recurrente kost 2014 +/- 270.000 €

E-boeken

Onderhandeling met de uitgevers

1. VEP Rechthebbenden Bibliotheken

Verkoop maximaliseren

Uitleen maximaliseren

Maximaliseren van het lezen

Groei markt Groei leescultuur

Kosten

delen

in het VEP

Uitgever

Bibliotheek

Verkoop

Var. distrib. Keten digitale boek 2012

Auteur

Aggregatoren

Lezer

Zoeken, ontdekken, raadplegen, kopen, lenen, huren

Centraal

Boekhuis

E-boek Platfor

m

2. Budget

3. Modelleren naar wat gekend is

MODEL VOOR UITGEVER

1) Eén aankoper 2) 1 aankoop per titel voor basisdienst intra muros 3) Geen titel-uitsluitingen 4) 26 uitleningen per exempl. 5) Windowperiode voor uitleen : 2 maand

1) Prijs per inwoner

2) Onbeperkte raadpleging in binnen de muren 3) Grote Vlaamse collectie 4) 26 toegangen per ex.

5) Beperkt gelijktijdig ontlenen/wisselcollectie

MODEL VOOR BIB

4. Feedback bibliotheken

4 sessies

4 + 25 + 5+ 6 medewerkers

- Niet enkel online

- Geen betaling

- Inkoopcommissie ok

- Moet vooruit gaan

MODEL VOOR UITGEVER

1) Eén aankoper 2) 1 aankoop per titel voor basisdienst intra muros 3) Geen titel-uitsluitingen 4) 26 uitleningen per exempl. 5) Windowperiode voor uitleen : 2 maand

1) Prijs per pakket 2) Onbeperkte raadpleging in de bib zonder window 3) Bepaald volume aan titels 4) Bepaald volume aan uitleningen 5) Gelijktijdig ontlenen

MODEL VOOR BIB

Nadeel voor Bibliotheek

- Sequentieel -> gelijktijdig

- Gemiddelde Budget:

300 titels X 10 = 3000 euro versus 2% van collectiebudget

- Pakket van 26 -> 13 -> 5

- Wat Als de ene bib wel e-boeken aanbiedt en de andere niet?

Nadeel bij Interface ontwerp

• Als beperkt aantal titels -> etalage; geen catalogus

• Uitleg voor “dit digitaal exemplaar is bezet”

• Digitaal aanbod onvast

• Gebruik is niet eenduidig

Nadeel voor Uitgevers

- Als gelijktijdig:

- te gemakkelijk

- een omzet waarborg valt weg

- Te artificiële beperkingen blijven niet

- Perceptie dat het gratis kan/moet zijn

Bibliotheek.nl

Commerciële bereigingen

1. Bedreiging piraterij (fysieke controle)

2. Kannibalisering van de papieren markt

3. 15% duurder omwille van BTW

4. 15% goedkoper door digitale distributie

5. Nederlandse markt 1/15 van de Engelse

6. Commercieel belang van bestsellers

7. Bevragen meerwaarde intermediaire rollen: boekhandel, uitgever, bibliotheek

R3: Plus 1: Wat brengt de bibliotheek ?

• 1.500.000 regelmatige bezoekers • Niet-commerciële omgeving • Complementariteit met fysieke collectie • Leesbevorderende functie • Proeven van nieuwe • Reeds redelijk digitaal georiënteerd • 16.000.000 € jaarlijks budget

• Toeleiding tot kopen • Toeleiding tot duurzame opslag • Gedeeld VEP platform

R3: Plus 2: Scope opstart

Krijtlijnen

Beperkte collectie (200 + 100 titels)

Duideljke usecase(s) met meerwaarde

Duidelijke doelgroep

Beperkte complexiteit

Haalbaar

Eventueel al in piloot in najaar

R3: Plus 3: Etalage

Aantrekkelijk

Informatie

Acties

3de ronde : voorwaarden voor akkoord

Niet marktverstorend werken

Geen financiële drempel binnen bib

Geen onbeperkt uitlenen

VEP platform effectief

Keuzemogelijkheden ifv collectiebeleid

Hoeft niet gratis te zijn

Gebruikersgegevens delen

=> Uitleen model 2

1. Basislicentie 1-10 x prijs boek/sector

2. 0,605 euro / uitlening

3. Minimaal 100-800 uitleningen per titel / sector

4. Sperperiode bepaald door uitgever

5. Geen bestsellers

6. Online of in App

7. Binnen de muren vrij raadlegen

8. Proefperiode en uitstap opties

9. Beperking bij eindgebruiker (betalen)

De Gebruiker

• Binnen de muren van de bib mag je ongelimiteerd lezen in alle 300 e-boeken.

• Je kan je registreren als e-boeklener aan de balie van de bib (al dan niet tegen extra betaling bv. 5 euro)

• Je kan lezen online of in app

• Je mag 5 e-boeken lezen (1 e-boek per 4 weken) uit het aanbod van 300 e-boeken (start met 200 e-boeken en er komen er elke maand 10 bij) op te nemen in de proefperiode

De Uitgever

• Bibnet koopt een licentie voor het pilootproject per boek (1x tot 10x de aankoopprijs)

• Bibnet koopt een minimumafname van uitleningen per boek (van 1 tot 800 uitleningen)

• Bibnet betaalt voor elke volgende uitlening tussen 0,37 en 0,5 euro excl. btw

• de uitgever bepaalt in grote mate welke boeken in aanmerking komen met een 'bovengrens' (geen bestsellers uit top 10, sperperiode van maximum x maand, noodknop maar met vervangingsplicht …)

De Bibliotheek

• de kostprijs voor een uitlening is 3 euro, wordt verpakt in een e-boeklener abo van 5 uitleningen = 15 euro

• wordt verdeeld over 3,72% van de volwassen leners binnen eigen werkgebied

• Volgende abonnementen boven minimum en binnen piloot: 3 euro.

• Minstens 2/3 van de bibliotheken doen mee

=> Omslag naar bibliotheken

“Maximale simulatie”

2/3 bibliotheken doen mee

Voorbeelden bevolking Aandeel Bruto kost Kost na contr.

Aalst 10258 381 € 5.680,37 € 4.527,14

Antwerpen 52080 1.936 € 28.839,32 € 22.984,36

Bertem 1055 39 € 584,21 € 465,60

Brugge 19476 724 € 10.784,84 € 8.595,30

Gent 40337 1.499 € 22.336,63 € 17.801,84

Planning

April : Akkoord uitgever & bibliotheek

Mei : begroting en planning

- Medewerkers mediawijs ?

- Begroting ?

- WIFI voorziening ?

- Leeshoekjes ?

- Proeftoestellen in de bib ?

Juni : Innovatieve functies

Januari 2014 : Start binnen de muren

E-boeken in de bib

Om bij te dromen…

Brussel, 26 maart 2013

Johan.delaure@bibnet.be