www.protosh2o.org

Veerkracht en klimaatwijziging Dragen onze interventies bij tot verhogen van de veerkracht

LIMNET- Contactdag 26/11/2015

Klimaatwijziging, waterbeheer en veerkracht

1 Link tussen klimaat verandering en waterbeheer en veerkracht

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Link tussen klimaatwijziging en waterbeheer

Klimaatwijziging verhoogt de druk op de watervoorraden:

variabiliteit de tijd van neerslag en debieten

geografische verandering in de distributie van water

Link tussen waterbeheer en veerkracht

Door waterbeheer op het juiste niveau;

Door participatief waterbeheer;

Door inclusie van de meest kwetsbaren;

Gemeenschappen kunnen omgaan met klimaatwijzigingen

Kunnen we onze bijdrage tot klimaatadapatie monitoren ?

1 Hoe bijdrage tot weerbaarheid aantonen ?

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Dragen onze interventies bij tot lokale klimaatsadaptatie ?

Hoe kunnen we dat aantonen ?

Hoe kunnen we een monitoring-instrument ontwikkelen ?

1 Hoe aantonen ?

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Moeilijkheden

Er bestaan geen algemeen instrument :

Klimaatwijziging is globaal; adaptatie is lokaal

Adaptatie is een continu proces

Klimaatwijziging is onzeker

Instrument moet

Lokaal aangepast

Flexibel zijn

Lange termijn

Landing site Kayinja

1 1 Kayinja Landing site

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Korte voorstelling

1.400 inwoners, waarvan 1070 permanent

35 % zijn vissers

97% gebruikt het meer voor drinkwater

Sociale context

Belang

Lokaal belang

Nationaal belang

1 Interventies van Protos

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Vraaggestuurde interventies Latrines

Inrichten plaats voor roken en verwerken van vis

Aanplanten van bomen

Inrichten van veldjes voor landbouw

Oprichten van een jongeren-club voor hygiëne

….

Aanpak en resultaten

1 Aanpak

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Theory of Change

ToC : theoretische algemene beschrijving van veranderingsprocessen

Opgemaakt met JESE en Broederlijk Delen

Gemeenschapsvergaderingen Beter begrip van klimaatverandering : wat is het ?

Toetsen van de ToC met de werkelijkheid : wat is de impact ?

Welke maatregelen kunnen wij nemen ?

Wat is een veerkrachtige gemeenschap, en in welke mate evolueren wij naar dat ideaalbeeld ?

1 Resultaten

Wat is klimaatswijziging

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Bedrijven stoten gassen uit die leiden tot ziektes

Door het kappen van bomen veranderen de regens

Water voor vee zal opdrogen

Door het kappen van bomen, meer overstromingen

….

Klimaatwijziging is een significante, blijvende verandering van het weer over lange duur

1 Resultaten

Voeding en gezondheid Inkomen Landbouw

Onveilig water Ziektes …

Verminderde visvangst Overstroming van

wegen Vernieling van

eigendommen ….

• Lagere opbrengsten • Weinig grasland • Veranderende

plantseizoenen • ….

Gevoelde impact

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

1 Resultaten

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Maatregelen

Organiseren in groepen om de gemeenschappen te sensibiliseren over het beschermen van natuurlijke hulpbronnen

Stockeren van voedsel

Diversiteit van inkomensgenerende activiteiten

Diversificatie van waterbronnen

….

1 Resultaten

Hygiëne en sanitatie

100% latrines in Kayinja Visverkoop in hygiënische omstandighede Geen vrijlopende dieren in Kayinja ….

Indicatoren

Wat : omschrijven een ideale, veerkrachtige gemeenschap

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

1 Resultaten

Controle van waterafvoer

Er is een afvoersysteem voor regenwater bij stormweer, dat erosie verhindert Alle afvoerkanalen langs de wegen zijn onderhouden en worden geruimd Bescherming van de oevers van het Kayinja kanaal ….

Indicatoren

Wat : omschrijven een ideale, veerkrachtige gemeenschap

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

1 Resultaten

Landbouw

Er wordt gebruik gemaakt van ecologische mestsstoffen Er zijn anti-erosie-structuren Er worden geen bossen en velden meer afgebrand ….

Indicatoren

Wat : omschrijven een ideale, veerkrachtige gemeenschap

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

1 Resultaten

Voedselzekerheid

Toepassing van correcte vismethoden Elk huishouden heeft een klein groentetuintje …

Indicatoren

Wat : omschrijven een ideale, veerkrachtige gemeenschap

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

1 Resultaten

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Hoe ? Transectwalk + fiche : hoe ver zijn we verwijderd van de

ideale situatie Evolutie tabel : vroeger, nu, op het einde van het

programma Wie ?

Lessen

1 Lessen

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

Methodologie Instrument uitgewerkt, nu toe te passen Moeilijk maar mogelijk om met rurale gemeenschappen deze oefening te

doen Participatie hoog, maar misschien gebrek aan wetenschappelijke input

Weerbaarheid Gemeenschap kan eigen weerbaarheid definiëren, bepalen en opvolgen

Toepassing Lokaal Nationaal Internationaal

1

Veerkracht en klimaatwijziging LIMNET – Contactdag 26/11/2015

1

Klimaat en water < Klimaatvluchtelingen < Water halen in Benin © Dieter Telemans

Dirk Glas

Geografisch en Thematisch raadgever

Flamingostraat 36

9000 Gent

09/235.25.14

dirk.glas@protosh2o.org

www.protosh2o.org