> p. 9

De ziekenhuis-factuur in een nieuw kleedje gestoken.

www.beweging.net www.cm.be www.acv-online.bejaargang 71 ¬ visie nummer 24

afgiftekantoor brussel x ¬ p806000volgend nummer op 15 januari 2016

Regionieuws > p. 20

Ilona vonD werk In 2015

‘Ik ben terecht- gekomen in een tof en warm team’

> p. 4

Regio Mechelen Donderdag 24 december 2015

Stevia is meer dan een hype

> p. 6

> p. 5

De mooiste kerstherinneringen in beeld

Het jaaroverzicht. 2015 anders bekeken

Kerstnummer

> p. 3

> p. 12-13

verDwIjnt onze

prIvacy Helemaal?

eten we StrakS allemaal InSecten?

De trends voor 2016:

> p. 10

Zalig

Kerstfeest &

Gelukkig

Nieuwjaar

> p. 7

op weg naar nog meer burn-outS?

2 Visie ¬ donderdag 24 december 20152

uMarc Leemans: ‘In 2015 hebben we een hele reeks akkoorden kunnen sluiten. Maar telkens met de werkgevers, nooit met de regering. Daar kregen we telkens te horen ja maar wij gaan dat niet zomaar aanpakken.

KERSTINTERVIEW ACV-voorzitter Marc Leemans over het recept voor 2016

Vaak in het nieuws, met 100 000 betogers in Brussel, talloze verga­deringen én akkoorden met de Groep van 10. Het was een druk jaar voor Marc Leemans. Aan de vooravond van de kerstvakantie zetten we samen de tijd even stil. Hij is net terug van een vergade­ring met het IMF, het Internatio­naal Monetair Fonds. Ook dat komt er nog bij. Stopt het ooit, vraag ik terwijl hij zijn das uit­doet. ‘Ja’, zegt hij, ‘als ik mijn kleinkinderen zie. Zij weten niet dat ik voorzitter ben van de vak­bond.’

Wat betekent de kerstperiode voor jou?‘Het is een moment om rustig samen te zijn met familie, met de kleinkinderen bezig te zijn, en daar wat sfeer rond te ma-ken. Professioneel valt het meeste even stil.’

Sta je dan zelf achter het fornuis?‘Ja, als ik thuis ben altijd. Op zondagen zeker, zaterdagen iets minder, maar in vakantieperiodes altijd. Ik doe dat graag, het is een hobby.’

Koken is jouw uitlaatklep na een zware werkweek?‘Ja, al is dat misschien niet altijd aan het resultaat te zien (lacht). Maar ik amuseer mij daar wel mee ja.’

Kan je een zwaar dossier of stevige kritiek makkelijk van je afzetten? ‘Ik lig daar ‘s nachts niet wakker van. Gelukkig.’

Dus ook niet van de terugkerende kri­tiek dat de vakbonden te behoudsge­zind zijn?‘Neen. Dat klopt trouwens niet. Wij gaan juist wel heel ver mee in veranderingen. Het ACV is de vakbond die al heel lang

de factor arbeid financieren? Waarom moet bijvoorbeeld kinderbijslag alleen op die manier gefinancierd worden?Als een vakbond die vraag stelt, is dat blijkbaar bedreigend voor sommigen die vandaag minder bijdragen. Dat aankaar-ten is niet behoudsgezind, integendeel.’

Waaraan trek je je op?‘Aan de kleine resultaten die we toch el-ke keer kunnen neerzetten. In 2015 heb-ben we een hele reeks akkoorden kunnen sluiten. Maar telkens met de werkgevers, nooit met de regering. Daar kregen we telkens te horen ja maar wij gaan dat niet zomaar aanpakken. Ook al sloten we het akkoord samen met werkgevers. Tja, dan moet men geen akkoord of advies vragen

zegt dat de druk op arbeid naar beneden moet en dat we een aantal dingen op een

bredere manier moet financieren. Waar-om moeten alleen bijdragen op arbeid de gezondheidszorg financieren voor de ganse bevolking? Waarom alleen vanuit

hé. Je kan niet tegelijk zeggen wij geven het sociaal overleg veel kansen, dat soci-aal overleg een unaniem advies laten uit-brengen en daar dan toch overstappen. Ik stel trouwens hetzelfde vast bij rechts-instanties. Ook daar wil de regering ge-woon over stappen. Denk aan de juridi-sche procedures over Uplace of de Turtel-taks, waarvan de regering zegt: wij zijn niet verplicht met de Raad van State re-kening te houden.’

Maar, zeggen de politici, mensen heb­ben voor dit beleid gekozen.‘Is dat zo? Mensen kiezen niet voor een beleid maar voor partijen, die na de ver-kiezingen een meerderheid en een regeer-akkoord maken. De indexsprong is voor

‘Met kerst ben ik de kok’

Waarom moeten alleen bijdragen op arbeid de gezondheidszorg financieren voor de ganse bevolking? Marc Leemans, voorzitter ACV

u Marc Leemans: ‘Koken is een hobby, al is dat misschien niet altijd aan het resultaat te zien (lacht).’

Bar

t De

Wae

le

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 3

• In januari reageren cartoonisten, kun-stenaars en journalisten met een golf van creativiteit op de terreur in het re-dactielokaal van Charlie Hebdo. Overal ter wereld worden cartoonsge-drukt en gedichten voorgelezen.

• In Antwerpen ontstaat een groot soli-dariteitsfeest van hart boven hard als antwoord op een haatbetoging van de Duitse organisatie Pegida. Duizenden mensen dansenenvieren de diversi-teit in de straten.

• In februari wordt MyTrustO gelan-ceerd. Het iniatief om mensen met schulden te begeleiden om zelf initia-tief te nemen in hun financiën en niet te wachten op schuldeisers, zorgt er mee voor dat een neerwaartse spiraal doorbroken kan worden.

• Op 21 maart plant Hart boven hard eeneigenbos om de duurzaamheid te promoten en de lente te maken. 4000 jonge boompjes zien het levenslicht.

• Eén dag later schuimen ruim duizend vrijwilligers onder leiding van zeven-tien surfclubs de Belgische kust af. Sa-men halen ze6.5tonafvalvan de Bel-gische stranden.

• In april en mei beeft de aarde in Nepal, de ravage is gigantisch. Deerlijkenaar Jasper Demeurie wil niet werkloos toe-kijkenen trekt naar Nepal om te hel-pen om schooltjes weer op te bou-wen.

• Paus Franciscus neemt in juni duide-lijk stelling tegen klimaatverandering met een encycliek, Laudato si. Waar-nemers denken dat de paus hiermee druk wilt zetten op de wereldleiders om in december tot een klimaatak-koord te komen.

• 100.000 bezoekers komen naar deGayPridein Antwerpen op 9 augstus. Ie-der jaar wordt het een beetje makke-lijker om jezelf te zijn.

• In augustus stijgt het aantal asielaan-vragen van vluchtelingen tot 4500 per maand. De vluchtelingen zoeken sa-men beschutting in het Maximiliaan-park in Brussel. EengolfvanSolida-riteit komt op gang. Belgen delen graag eten en kleren en honderden vluchtelingen krijgen een tijdelijke plek in een tent.

• Kompas vzw, een behandelingscen-trum voor illegale drugsgebruikers, krijgt op 5 september eenkloosterca-deauvan de Broeders Van Dale.

Dewereldiseropverschillendevlakkeneenstukbeteraantoedan25jaargeleden.Deextremearmoedeisdriekeerzoklein.Kindersterfteneemtdriekeerzosnelaf.Enindelaatstevijftienjaarishetaantalkinderen dat geen lagere scholing krijgt gehalveerd. Het gaat somslangzaam,maardemensheidiserin2015alweereenbeetjebeteraantoe.Visiekijktopeeneigenzinnigemaniernaarhetjaar.

• Op 9 september geeft een Duits meis-je een snoepje cadeau aan een Syrisch meisje dat met haar papa gevlucht is. Zowel in München als in Berlijn wor-den vluchtelingen met gejuich ont-vangen. De video’s van deze gebeur-tenissen worden miljoenen keren be-keken en gedeeld.

• De breekbare videoclip van het num-mer Quand C’est, van de Belgische muzikant Stromae, maakt kanker overal bespreekbaarder.

• Femma brengt 30-urenweek op de agenda.

• Op 1 oktober wordt het vluchtelingen-kamp in het Maximiliaanpark ont-ruimd, op initiatief van de burgerbe-weging. In een mum van tijd worden honderden Belgische gezinnen opge-trommeld. Ze staan klaar omiemandtijdelijk in huis te nemen en een warm bed aan te bieden.

• Op 3 oktober lanceer t ACV een webtool waarmee je kan berekenen wat de besparingen van de regering je kost. In drie dagen tijd doen meer dan 100.000 mensen de oefening.

• Op 7 oktober trekken 100.000 Belgen de straat op in Brussel. Ze betogente-genhetbesparingsbeleidvan de re-gering Michel en Bourgeois.

• Na de gruwelijke aanslagen van 13 no-vember in Parijs stellen Parijzenaars hun woning ter beschikking voor wie even wil bekomen. Met de hashtag #porteouvertegeven ze op sociale me-dia aan dat hun deur openstaat.

• Enkele dagen later organiseert de po-litie in Brussel een klopjacht. De Bel-gen reageren op de gevraagde radio-stilte metfoto’svankatten.

• De boot van Sinterklaas vindt veilig de weg naar België. Er zijn dit jaargeenstoutekinderen!

• Omdat de betoging in Parijs van 29 no-vember nergens mocht plaatsvinden vanwege de terreurdreiging, betogen de Belgen een week later in Oostende. 14.000mensenlopenover de dijk van Oostende om aandacht te vragen voor het milieu.

• Er is geluisterd naar de roep van de be-volking. Op 12 december keuren 195 landen een vrij ambitieus klimaat-plangoed.

KasperGoethals

Ook dit was 2015

de verkiezingen nooit ter sprake gekomen, net als het verhogen van de pensioenleef-tijd. En toch gebeurt dat allemaal in dit be-leid. Zeg dan nog eens dat de mensen voor dat beleid hebben gekozen.’

Jezouzelfindepolitiekkunnengaan.Zoujeministerwillenworden?‘Ik zou niet weten hoe. Ik heb geen partij-kaart, dat is een voorwaarde denk ik. Maar vooral, ik ben voorzitter van een vakbond, wij zijn een kracht die de politieke macht in evenwicht moet houden, dat moet ook gebeuren. In landen zonder middenveld heb je alleen politieke macht, als dictatuur. Een samenleving heeft democratische krachten nodig die op tijd en stond de po-litiek van buiten het parlement interpel-leren over hun beleid.Dat is een rol die broodnodig is. De sociale correcties en waardige jobs waar wij voor ijveren, vormen een dam tegen ongebrei-deld kapitalisme. Kapitalisme zonder so-ciale correcties is de harde koude Far West, met ieder voor zich en enkel de wetten van de sterksten. Als mensen na een reis terug-keren, vraag ik ze vaak of ze daar zouden willen wonen. Of werknemer zijn. Vaak is het antwoord neen. Ongeacht of het nu gaat over Thailand, Mexico, Spanje of Grie-kenland. Zou je willen werknemer zijn in Griekenland of Spanje? Ik denk dat er wei-nig zullen happen.’

Latenweevenvooruitblikken.Watstaatervolgensjouin2016tegebeuren?‘Ik denk dat we vanaf de begrotingscontro-le in maart een grote discussie krijgen over de financiële structuur van onze samenle-ving. We gaan geconfronteerd worden met een miljardengroot gat. Dat gat is er niet plots gekomen, het is er al lang en wordt steeds groter. Waarom krijgt men het niet onder controle? Omdat men heel zware te-gemoetkomingen heeft gegeven aan be-drijven, die onvoldoende zijn afgedekt door de zogenaamde tax shift die men heeft ge-organiseerd. De tekorten die men zo orga-niseert, komen bovenop het tekort dat we moeten wegwerken van Europa.

De nationale bank heeft ook de groeivoor-spelling voor 2016 en 2017 verlaagd. Met als voornaamste reden dat de consumptie gaat terugvallen. Dat is begrijpelijk, want via de indexsprong, accijnzen en hogere facturen zitten deze regeringen zwaar in de portemonnee van de gewone mensen. En dat zijn bijna allemaal consumenten. Als ze minder kunnen uitgeven, dan ga je dat ook voelen in je economie. We kennen het probleem, de vraag is: wat wordt de oplossing in 2016? Gaat men op-nieuw de gewone mensen aanspreken, of gaat men eindelijk andere groepen aan-spreken, de groepen die nu nog niet hun eerlijk deel betalen?’

Ofderegeringzegt:weverkopenbpostenProximus.Gatgevuld.‘Neen, want dat is eenmalig. Voor eventjes is het gat dan gevuld, maar het groeit snel weer. Maar met politici in het nauw weet je nooit. En zeker niet met liberalen die de overheid alsmaar meer willen terugdrin-gen.’

Eenjaarlijksterugkerendebudgetpostdan.Debedrijfswagenskostendestaatjaarlijks5,1miljardeuro.Kandaaraangeraaktworden,watjoubetreft?‘Ja. Ik ben daar heel duidelijk over. De werkgeversbijdragen op arbeid dalen van 33% naar 25%, omwille van de grote druk op arbeid. Maar nu die druk zakt, zou je verwachten dat men ook de sluipwegen om aan die druk te ontsnappen, afsluit. Door bijvoorbeeld bedrijfswagens minder fiscaal aftrekbaar te maken voor werkge-vers. En dat doet de regering vooralsnog niet.’

JurgenD’Ours

‘Metkerstbenikdekok’

Zou je willen werknemer zijn in Griekenland of Spanje?Marc Leemans, voorzitter ACV

Bar

t De

Wae

le

Eerste Job Nieuwe studie

uu Ilona Lodewijckx: ‘Ik wil proberen om gewoon te nemen wat er komt. Het zal sowieso spannend zijn. Ook op persoonlijk vlak: ik word tante, mijn zus is in verwachting.

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

Waarom was 2015 een kantelmoment voor jou?Ilona: ‘Ik ben begonnen aan mijn eerste job. Sinds begin november werk ik voor Story-Me. Daar maken we video-animaties van 1 minuut waarin we een complexe bood-schap eenvoudig proberen uit te leggen. Ik had nog maar net mijn diploma internati-onale politiek. Ik hou echt van schrijven, daarom heb ik ook bij StoryMe gesollici-teerd. Er waren nog veel kandidaten, dus ik had er niet op gerekend. Vorig jaar, in 2014, ging ik nog door een moeilijkere pe-riode met veel twijfels. Ik had geen idee wat de toekomst zou brengen.’

Hoe bevalt je eerste job?Ilona: ‘Ik doe het echt graag. Ik ben terecht gekomen in een tof en warm team. Ze ge-ven mij de ruimte om te groeien. Er is meer dan genoeg ruimte om vragen te stellen en om mijzelf te evalueren. Naast mijn werk bij StoryMe, doe ik vrijwilligerswerk als begeleider van kansarme kinderen. Ik vind het belangrijk om mij met maatschappe-lijk relevante dingen bezig te houden.’

Wat verwacht je voor de toekomst?Ilona: ‘Ik wil proberen om gewoon te ne-men wat er komt. Het zal sowieso span-nend zijn. Ook op persoonlijk vlak: ik word tante, mijn zus is in verwachting. Ik hoop te blijven groeien in mijn job.’ (KG)

Een eerste job, beginnen aan een hogere studie of anders gaan leven. Voor Ilona, Kamal en Katrien was 2015 een kanteljaar. Ze hadden een jaar geleden absoluut geen idee van wat hen te wachten stond. Ze kijken tevreden terug op een belangrijk jaar.

Hun leven veranderde in 2015

KatrIEN BooNE (58) Is Na Haar oVErWINNING op KaNKEr BEWustEr GaaN lEVEN EN WErKEN.

Waarom was 2015 een kantelmoment voor jou?Katrien: ‘Ik heb in 2014 borstkanker ge-had en ik ben dit jaar opnieuw beginnen werken. Ik ging op zoek naar wat ik zin-vol vind. Geconfronteerd worden met het uiterste: de mogelijkheid dat ik dood zou gaan, heeft me gedwongen om lang na te denken over hoe ik mijn leven invul. Ik doe de voorbereidingen voor mijn cur-sussen en lessen nu overdag in de plaats van ’s avonds en in de weekends zoals vroeger.’

Hoe bevalt het om minder te werken?Katrien: ‘Ik heb mijn werk altijd heel erg graag gedaan, maar begin 2015, nog voor ik opnieuw begon met werken, dacht ik

als ik nu niet meer zou kunnen werken, zou dat misschien niet erg zijn. Er was tenslotte veel in de plaats gekomen: meer rust, meer aandacht voor de mensen rond mij, meer tijd in de natuur en meer openheid voor de dingen die zich elke dag aandie-nen. Oppervlakkig gezien lijkt er niet zo-veel veranderd, maar die schijn bedriegt. Ik heb mijzelf het mandaat gegeven om te kiezen waar ik mijn tijd wel en niet in-steek. Dat is ingrijpend. Ook tijdens mijn werk ben ik bewuster geworden en ik heb het gevoel dat dat resultaat oplevert.’

Wat verwacht je van de toekomst?Katrien: ‘Mijn ziek zijn heeft mij geleerd dat ik geen angstig mens ben. Raar ge-noeg – en dat klinkt heel zwaar, maar zo

bedoel ik het niet – ben ik niet meer bang om dood te gaan. Ik zie dat als iets waar je op de dag dat het zich aandient, wel mee om kan gaan. Wat niet veranderd is, is mijn enthousiasme in mijn werk, mis-schien heb ik zelfs nog meer enthousias-me door het zelfvertrouwen dat ik uit mijn ziekte heb geput.’ (KG)

4

Kamal molla (22) KWam VIEr Jaar GElEdEN Naar BElGIë EN Is dIt Jaar afGEstudEErd als ZorGKuNdIGE EN BEGoN aaN HoGEr oNdErWIJs VErplEEGKuNdE.

Waarom was 2015 een kantelmo-ment voor jou?Kamal: ‘Ik kwam in 2011 vanuit Ban-gladesh naar België. Ik was toen nog minderjarig en kreeg Nederlandse les in het opvangcentrum. Ik wilde snel Nederlands leren om te kunnen studeren en werken in België. Dat is aardig gelukt. Dit jaar ben ik afge-studeerd als zorgkundige. Ik heb daarna even overwogen om al te be-ginnen werken, maar ik heb beslo-ten nog verder te studeren in het ho-ger onderwijs. Ik studeer sinds dit jaar verpleegkunde.’

Hoe bevalt je nieuwe studie?Kamal: ‘Ik werd goed begeleid in de opvangcentra en in de middelbare school. Ze gaven mij de ruimte om mij te ontwikkelen in het Neder-lands. Nu heb ik geen speciale bege-leiding meer nodig. Ik trek mijn plan. Het gaat goed op school. Toch blijft het Nederlands een uitdaging. Als ik zelf teksten moet schrijven bijvoorbeeld, of als ik voor het vak anatomie alle botten in ons lichaam moet studeren. Dan moet ik dubbel studeren, want meestal ken ik de Ne-derlandse naam nog niet voor ik de Latijnse leer. Maar ik wil niet kla-gen, 2015 was een heel goed jaar.’

Wat verwacht je voor de toe-komst?Kamal: ‘Ik wil blijven leren en blij-ven uitgedaagd worden. Ik heb veel vrienden gemaakt en ik heb een Bel-gische vriendin. Ik hoop verder mijn plan te kunnen trekken en uiteinde-lijk ook anderen te kunnen helpen als verpleegkundige.’ (KG)

IloNa lodEWIJcKx (23) Is afGEstudEErd EN BEGoN dIt Jaar BIJ Haar EErstE JoB als scrIptscHrIJVEr.

anders leven

Ann

a W

illem

s

Joha

nnes

De

Bru

ycke

r

Kas

per

Goe

thal

s

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

TREND DuuRzaamhEiD

Nieuwe studie

Het Netwerk Bewust Verbrui-ken (NBW) weet waar het vol-gend jaar zal op inzetten om ons leven duurzamer te ma-

ken. ‘We hebben een stappenplan opge-steld voor aankopen’, zegt project- en com-municatiemedewerker An Kokken. ‘Sim-pel samengevat willen dat mensen dit overwegen bij een aankoop: Is er niets in huis dat nog kan dienen? Vind ik wat ik nodig heb door te delen, te ruilen of te le-nen? Zoniet, vind ik het tweedehands op rommelmarkten, het internet of tweede-handswinkels? Is dat niet het geval, kan ik het dan zelf maken? En als dat niet kan, waar kan ik wat ik nodig heb zo duurzaam mogelijk kopen?’

RatraceDaarvoor is een mindswitch nodig. Sowie-so ziet An Kokken twee trends voor 2016. ‘We zitten in een kantelperiode. We zien dan het zo niet meer verder kan. Ook ons leven is een ratrace met burn-outs tot ge-volg.’ Voor 2016 ziet ze daarom twee evolu-ties. ‘De trend van vereenvoudiging. Waar-

We hebben maar één planeet en die moeten we beschermen. Op de kli-maatconferentie van Parijs lijkt ieder land zich daar nu van bewust. Maar welke trends inzake duur-zaamheid breken door in 2016? Vereenvoudiging en ontrommelen, zo blijkt.

‘Mijn nieuwe motto? Minder is meer’

om fulltime blijven werken? Dat inkomen is misschien nodig, maar als je minder werkt kan je ook geld uitsparen door bij-voorbeeld meer zelf te kopen, tijd te maken om naar de kringloopwinkel te gaan of op het internet te surfen om goede tweede-hands te vinden. En dan zie ik nog de trend van het ‘ontrommelen’. Mensen moeten al de brol die ze verzamelen niet meer heb-ben.’

Dertig dagenAnnemie Struyf, journaliste en presenta-trice bij de zender één liet zich dit jaar al-vast overtuigen om haar leven om te gooi-en. Zij werd meter van de campagne ‘Der-tig dagen’, georganiseerd door het departe-ment Leefmilieu, Natuur en Energie. ‘Je hebt zo’n periodes in je leven dat je alles wil vergaren’, zegt ze. ‘Ik zit nu in de fase dat ik alles begin los te laten. Via deze campagne

uu Ontrommelen wordt de trend van 2016. Mensen willen niet langer alles blijven verzamelen.

uu Annemie Struyf : ‘Dingen weggeven zorgt voor positieve energie.’

5

Annemie Struyf ontdekte het plezier van het delen, ruilen en weggeven

Traditioneel is het jaareinde de periode om terug te kijken. Maar het kan ook interessant zijn om de blik al te richten op het nieuwe jaar. Wat zijn de evoluties en trends voor 2016. Visie pikte er enkele uit.

heb ik veel input gekregen. Ik ontdekte heel wat ruilplatformen. Ik heb ook het plezier ontdekt van dingen te pimpen, een nieuw leven te geven. En ik heb heel veel dingen weg gegeven. Dat maakt niet alleen plaats in je huis, maar ook in je geest. Ik heb daar-van genoten. Dingen weg geven, zorgt voor positieve energie. Dat spoor wil ik nu vol-gen. Die dertig dagen hebben mij als mens veranderd. ‘Minder is meer’, is nu mijn nieuwe motto geworden.’

Hilde Van Malderen

EEt EENs EEN iNsEctHet klinkt een beetje vreemd … insec-ten eten. En toch is het een duurzaam antwoord om de honger de wereld uit te helpen. KWB organiseert daarom kook-workshops onder de titel: woensdag in-sectendag?

Eigenlijk eten wij al heel wat insecten, maar dan onbewust. Omdat het onmoge-lijk is om alle insecten te verwijderen uit fruit en bladgroenten. In heel wat landen buiten Europa zijn insecten al een lekker-nij. Hartig bereid of als zoet nagerecht, alles is mogelijk.

Bovendien zijn ze een duurzaam ant-woord op de steeds toenemende vraag naar dierlijke eiwitten. Een groeiende wel-vaart in China en India zorgen ervoor dat er meer vee geteeld wordt. Tegen 2030 zal onze aarde de vraag naar dierlijke eiwit-ten niet meer aankunnen. Daarom kun-nen we maar beter leren zuiniger om te

springen met energie-(voedsel)bronnen.

Het eten van insecten is milieuvriende-lijk. Ze kunnen makkelijk op grote schaal worden gekweekt zonder het milieu te schaden. Ze hebben een heel hoge voe-dingswaarde en er zijn duizenden eetba-re insectensoorten.

Zin om het eens te proberen? Dan kan je terecht bij KWB voor een heel aantal kookworkshops waarop verschillende ge-rechten met insecten worden bereid, denk maar aan bitterballen, insectenbur-ger of gevulde tortilla’s.

Vind je het toch nog wat raar. Bedenk dan dat we nog maar sinds de jaren zestig champignons eten. Kiwi’s kwamen pas in de jaren tachtig naar Europa. En sushi kennen we hier pas sinds de jaren negen-tig. Alles went, dus misschien ook de in-secten. (HVM) uu Koken met insecten is een duurzame manier om onze voetafdruk te verkleinen.

TREND DuuRzaamhEiD

Chr

isti

an M

uell

er

VRT

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

Doorstroom vluchtelingen grote uitDaging voor 2016

met duizenden kwamen ze in 2015 naar europa, de vluchtelingen uit syrië, irak en afghanistan. Wanneer hun aanvragen worden goedgekeurd –en dat gebeurt bij een groot percentage- zullen dezen mensen hun weg vinden naar onze samen-leving. De uitdagingen zijn groot, zeker op het vlak van huisvesting, onderwijs en gemeenschapsopbouw.

Een vluchteling die erkend wordt, mag nog twee maanden in het opvangcen-trum blijven en moet dan weg richting ‘normaal leven’. Dat wil zeggen dat hij of zij een huis, werk of uitkering nodig heeft, en dat kinderen naar school moe-ten. Per maand ging het tot nu toe over ongeveer vijf honderd huishoudens, maar dat getal zal nog stijgen als bijvoor-beeld de aanvragen van september, met het grootste aantal binnenkomers per maand, zullen verwerkt zijn.‘Op het gebied van huisvesting zijn we niet klaar’, zegt Didier Vanderslycke,

coördinator van Orbit vzw, dat zich on-der andere met de vluchtelingenproble-matiek bezig houdt. ‘Er heerst een sfeer-tje van ‘we zien wel’. Nochtans zouden sommige gemeentes die een beetje ver-standig zijn best eens kijken naar hun demografische toestand. Er zijn gemeen-tes die verouderen. Als ze springlevend willen blijven, hebben ze deze jonge mensen nodig.’

LeerplichtOp het gebied van onderwijs ziet Didier Vanderslycke minder problemen. ‘We

zitten met een leerplichtsysteem. Kin-deren moeten naar school. Je kan nog zeggen dat huisvesting een privépro-bleem is, maar onderwijs dus niet. De onderwijskoepels doen al veel inspan-ningen. Die inspanningen moeten ver-der gaan en men moet natuurlijk leer-krachten blijven vinden voor bijvoor-beeld de OKAN-klassen, waar nieuwko-mers Nederlandse les krijgen.’Huisvesting en onderwijs zijn klassieke uitdagingen, maar dan is er nog de ge-meenschapsopbouw. Als vluchtelingen een dak boven hun hoofd hebben, werk vinden en hun kinderen naar school stu-ren, is er nog zoiets als deelnemen aan de samenleving. ‘Dat is een belangrijke uitdaging’, zegt Didier Vanderslycke. ‘Daar hebben de cultuur- en jeugdsector een rol te spelen. Op dat vlak blijft het

heel stil. De bereidheid binnen de sector is groot, maar er moeten middelen te-genover staan. Op dit moment is dat nog niet het geval.’

WereldevolutieEr valt dus nog wat werk te verzetten. Didier Vanderslycke roept verder op tot enig realisme. ‘De situatie is zoals ze is. Het is geen kwestie van klaar zijn of niet. De overheid en het middenveld moeten ervoor zorgen dat alles klaar is. Ze moe-ten de boodschap brengen dat dit een wereldevolutie is. De bevolkingssamen-stelling zal veranderen. Dit is geen ver-haal meer van alleen de centrumsteden, het wordt een Vlaams verhaal. De kwes-tie is hoe gaan we dat allemaal opbou-wen in een goede atmosfeer?’ (hvm)

6

TREND PRivacy

TREND oPvaNg

‘We leven nu al in een Big Brother-maatschappij.’

Na de terreuraanslagen komt onze privacy nog meer onder druk

Traditioneel is het jaareinde de periode om terug te kijken. Maar het kan ook interessant zijn om de blik al te richten op het nieuwe jaar. Wat zijn de evoluties en trends voor 2016. Visie pikte er enkele uit.

De regering kan natuurlijk niet zomaar nieuwe regels doorvoe-ren. De Privacycommisie moet eerst haar mening geven. Die

zorgt ervoor dat persoonsgegevens zorg-vuldig worden gebruikt en beveiligd. ‘We hebben alsmaar meer werk’, zegt William Debeuckelaere, voorzitter van de Privacy-commissie. ‘Het is een stevige tendens die we al vijf à zes jaar zien en het heeft te ma-ken met de nieuwe technologieën die on-gelooflijk snel gaan. Eigenlijk loopt de technologie ons voorbij.’Voor 2016 ziet hij twee trends. ‘Ik zie twee tegenstrijdige bewegingen. Onze privacy wordt meer bedreigd door de technologie en het gemak waarmee we daarmee om-gaan. Anderzijds voelen mensen zich meer en meer in hun privacy bedreigd en willen ze zich meer gaan beschermen. Daardoor krijgen wij meer bijkomende vragen, want iedereen kan bij ons terecht. Ook bedrij-ven, vakbonden, verenigingen, de politie en particulieren.’

HuiszoekingenMet name de politie zou in 2016 meer mo-gelijkheden krijgen om onze levenswan-del te controleren. Onderzoeksjournalist Kristof Clerix is gespecialiseerd in inlich-

na de aanslagen in Parijs werden we wakker in een andere wereld. om het terrorisme onder controle te krijgen wil de regering allerlei maatregelen invoeren die onze pri-vacy in 2016 serieus onder druk zullen zetten. moeten we ons zor-gen maken of valt het allemaal nog wel mee?

tingendiensten. Hij volgt de nieuwe regel-geving van nabij op. ‘België is geen politie-staat, maar je ziet duidelijk dat de beleids-maatregelen inspelen op de actuele ge-beurtenissen. Er zijn nu bijvoorbeeld meer mogelijkheden om telefoons af te tappen.

Ook voor de huiszoekingen. Vroeger kon dat enkel tussen bepaalde uren. In de toe-komst kan dat 24/7 in terreuronderzoeken. Dat vind ik goed. Over andere voorstellen is er meer discussie zoals de enkelband voor personen die van plan zijn naar Syrië te reizen.’Kristof Clerix ziet de balans privacy-vrij-heid weer overhellen. ‘Twee jaar geleden was er die bezorgdheid over onze privacy nadat Edward Snowden de wantoestanden bij de NSA, de Amerikaanse geheime dienst, blootlegde. Nu slaat de slinger weer de andere kant uit, richting veiligheid. Het is eigenlijk vooral belangrijk dat maatre-

uu België is geen politiestaat, maar je ziet duidelijk dat de beleidsmaatregelen inspelen op de actuele gebeurtenissen’

gelen die in het heetst van de strijd worden genomen, ook na een bepaalde tijd geëva-lueerd worden.’ `

KwetsbaarheidAl hoeven we ons ook niet te veel illusies te maken over onze privacy. ‘We leven nu al in een Big Brother-maatschappij zonder het zelf te beseffen, omdat we enorm veel prijsgeven op sociale media. We vertrou-wen erop dat software veilig is, maar dat is naïef, want die wordt gemaakt door men-sen waardoor er nog altijd fouten kunnen inzitten. De software kan ook gehackt wor-den. Die enorme kwetsbaarheid is er al, daar moeten we niet flauw of paniekerig over doen. We moeten daar leren mee om-gaan.’

Soms kan een beetje privacy opgeven zelfs nuttig zijn. Afgelopen week werd een ca-meraschild aangekondigd om hardrijders te kunnen volgen of misdadigers op te spo-ren. ‘Overal camera’s plaatsen kan een le-gitiem doel hebben,’ zegt Kristof Clerix. ‘Maar het is altijd belangrijk om eerst het advies van de privacycommissie te vragen. Zij toetsen die balans tussen vrijheid en privacy met kennis van zaken af. Er is nog meer technologie op komst voor een veili-gere wereld zoals een computerchip in mensen steken. Of onlangs werd het idee geopperd om het DNA van baby’s in een databank te steken als ze geboren worden. Voor alle duidelijkheid: die twee ideeën lij-ken me complete horror.’

hilde van malderen

We voelen ons meer en meer bedreigd in onze privacy. William Debeuckelaere, voorzitter Privacy Commissie

CR

M

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 7

Is het mIddenveld In gevaar?er is de tegenstelling tussen links en rechts. tussen christenen en moslims en tussen Walen en vlamingen. het lijkt wel alsof België struikelt over al die tegenpolen. en toch valt het nog wel mee, zeggen politicologen.

Wordt 2016 het jaar van een verregaan-de polarisering in België? Als we de media mogen geloven, begint ons land met de dag meer en meer op Amerika te lijken met twee kampen waarbij po-pulistische uitspraken succes opleve-ren. Belgisch politicoloog Fabian Bauwens woonde lang in Amerika en kent de politiek daar door en door. ‘In de USA zijn er verschillende studies die aan-geven dat de polarisatie vooral onder politici bestaat, maar niet zozeer on-der de bevolking’, nuanceert hij. ‘Sinds 1968 werd het duel-debat de norm in de Amerikaanse politiek en media. De-batteren ging niet meer over de in-houd, maar wel over het winnen van het debat, ongeacht de leugens en on-juistheden.’Volgens Fabian Bauwens zijn populis-tische standpunten genre ‘grenzen dicht’ en ‘een basisloon voor iedereen’ om volgende reden populair. ‘Het zijn simpele oplossingen die iedereen kan begrijpen. Mensen stemmen vaak te-gen hun eigen belang, omdat ze ofwel

niet weten wat hun belang is of omdat de info te complex of ontoegankelijk is.’

Wat zijn we saaiZijn Belgische collega Marc Hooghe van de KULeuven treedt hem bij. Ook in België valt het nog allemaal mee. Het middenveld is niet meteen be-dreigd. ‘Het middenveld laat zich soms meeslepen door de gedachte ‘oh, wat zijn we saai’ of ‘we hebben geen figu-ren’. Maar polarisering in de Belgische context heeft weinig blijvend succes. We kiezen meestal voor de mensen die iets oplossen.’

Volgens Marc Hooghe mogen we ons ook hier niet miskijken op de media. ‘De media zoeken de tegenstellingen tussen links en rechts op. Dat werkt zo in hun tv-formats. In debatten gaat men saaie compromismensen vermij-den. Twitter versterkt dat. Daar kan je moeilijk nuance weergeven. Maar die tegenstelling in de media weerspiegelt de samenleving niet. Uit onderzoeken blijkt dat we dat allemaal wel graag zien en we laten ons soms meeslepen, maar we stemmen er niet voor. Kijk naar Jean-Marie Dedecker en Abou Jahjah. Die worden graag uitgenodigd op tv, maar stellen electoraal niets voor.’ (hvm)

Acht procent van de werknemers zit meer dan een jaar ziek thuis. Vaak met een burn-out, depressie of rugklachten. Het aandeel langdurig zieken is in tien jaar tijd met bij-na de helft gestegen en stijgt de laatste twee jaar sneller dan ooit. Vooral psychi-sche aandoeningen zoals burn-out en de-pressie namen sterk toe en dat aantal zal volgens professor Elke Van Hoof, gespeci-aliseerd in stress en burn-out, enkel toene-men in 2016. Meer vrouwen dan mannen hebben er last van. Daar ziet ze volgende verklaring voor: vrouwen gaan meer wer-ken dan vroeger, nemen vaker de zorg voor de kinderen op zich en staan tegelijkertijd ook meer in voor de mantelzorg.

Riet Ory, adjunct algemeen directeur bij Femma, schrikt niet van die cijfers. ‘Uit een enquête blijkt dat één op de drie Vlaamse mannen en vrouwen de balans werk-privé als problematisch ervaren. Er is een trend van meer en langer werken. Datzorgt ervoor dat de combinatie alsmaar moeilijker wordt.’

TweeverdienersJonge gezinnen staan meer onder druk dan vroeger. ‘Bij de huidige generatie van twee-verdieners merk je dat het thema sterker leeft dan bij vroegere generaties’, zegt Riet Ory. ‘Niet verwonderlijk. In de jaren vijftig en zestig gingen mannen 45 uur per week werken, maar bleef de vrouw thuis. Nu werkt de man gemiddeld 39,31 uur per week en de vrouw gemiddeld 31,31 uur per week: we zijn dus op gezinsniveau fors meer gaan werken: 70 uur versus 45.’

Alleenstaanden hebben het zelfs nog moei-lijker, zo weet Riet Ory uit de cijfers. ‘Al-leenstaande vrouwen nemen nauwelijks de zorgverloven op om meer voor de kin-deren te kunnen zorgen. Gewoon omdat het financieel niet mogelijk is. En dan spre-ken we toch over één ouder op vijf die al-

TREND combiNaTiEsTREss

TREND PoLaRisERiNG

Burn-outs zullen toenemen in 2016

Balans tussen werk en privé loopt alsmaar moeilijker

uu Vrouwen werken meer dan vroeger en nemen ook vaker dan mannen de zorg voor de kinderen op zich. Die combinatie wordt alsmaar moeilijker.

Eén op de drie Vlamingen ervaart de combinatie werk-privé als problematisch. Riet Ory

vorige week kwam er weinig opbeurend nieuws. steeds meer mensen zitten thuis met psychi-sche problemen en die stijging zal zich doorzetten in 2016. hoe komt het toch dat we blijven worstelen met die balans tussen werk en privé?

leenstaand is.’

Langer werkenVroeger waren er de grootouders om de kinderen op te vangen, maar ook daar kon-digt de trend zich dalend aan, omdat ieder-een langer moet werken, maar ook omdat grootouders steeds minder bereid zijn om op de kinderen te passen. Daarbij komt ook dat we allemaal langer leven en er dus meer mantelzorg nodig is, die meestal ook door de vrouwen op zich wordt genomen.

Hoe kunnen we dit volhouden? Riet Ory ziet gelukkig ook een positieve trend. ‘Werkgevers zijn op zoek naar andere ma-nieren van arbeidsorganisatie om de werk-nemers te houden en gelukkig te maken. Voorbeelden daarvan zijn glijdende werk-uren of telewerken. Femma zelf zal in 2016 het experiment met de dertigurenwerk-week introduceren. Alleen kunnen die an-dere vormen van arbeidsorganisaties niet in alle sectoren, ik denk maar aan band-werk, de zorgsector of aan de kassa in su-permarkten, zo dreigt een tweedeling te ontstaan.’ De balans tussen werk en privé zal dus in 2016 meer dan ooit op de agenda staan.’

hilde van malderen

Mon

key

Bus

ines

s Im

ages

8 Visie ¬ donderdag 24 december 2015 ¬ post

GECITEERDStreep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeen-komt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

1. Dagelijks voedsel; 2. haarkleur; 3. tegen-valler; 4. babyartikel; 5. beddengoed; 6. teer; 7. waterkering; 8. dun; 9. lijfeigene; 10. kledingstuk; 11. barst; 12. onverzettelijk; 13. Europese taal; 14. foedraal.

1 K B A R R O O D

2 B A L K O T N D

3 S E R T R O I P

4 S L U D I A E R

5 L T A G E K E N

6 B R N E O O W S

7 A S T L M U I S

8 M E A N G H E R

9 E S E L F A A F

10 B T R A O E L K

11 S B N R E I U K

12 S E T M O A E R

13 D U N D I T K S

14 K IJ O K K E R T

Citaat-217

Citaat 217

Streep op elke regel de letters weg,die samen het woord vormen datovereenkomt met de omschrijving.De resterende letters vormen vanboven naar beneden en van linksnaar rechts een citaat.

1. Dagelijks voedsel; 2. haarkleur; 3.tegenvaller; 4. babyartikel; 5. bedden-goed; 6. teer; 7. waterkering; 8. dun;9. lijfeigene; 10. kledingstuk; 11. barst;12. onverzettelijk; 13. Europese taal;14. foedraal.

Oplossing citaat 217

Brood, blond, strop, luier, laken, broos, sluis,mager, slaaf, broek, breuk, stoer, Duits,koker.Het citaat is van Dean Martin: ”Karakter isdatgene wat men heeft als niemand kijkt.”

citaat-217&_citaat-217&.qxd 18-06-15 09:31 Pagina 1

Oplossing: ”Karakter isdatgene wat men heeft als niemand kijkt.”

UWGEDACHT

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats.De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

Cholesterol

Ik ben blij met jullie artikel over cholesterol (Visie nr. 23), ein-delijk de juiste aanpak. Ik sukkel al vele jaren met te hoge cholesterolwaarden. Toen ik bij een cardioloog ging, vroeg hij mij om proefkonijn te zijn voor een geneesmiddel. Dat gaf uit-stekende resultaten voor de cholesterolwaarden. De nevenver-schijnselen (spierscheuring) moest ik er maar bijnemen. Maar een leven lang dat geneesmiddel nemen en last hebben van spierscheuringen wilde ik niet. Ik eet vrij gezond, rookte nooit, heb geen overgewicht en geen hoge bloeddruk. Voor mij hoe-ven die statines niet. ••• François Lemmens

Privéconsultatie

Wij kregen een afspraak bij een specialist voor een second opinion in januari 2016. De secretaresse liet ons weten dat er in oktober een plaats was vrijgekomen en vroeg of wij inte-resse hadden om dan de specialist te zien. Wij gingen op dat voorstel in. Verder kregen wij geen uitleg. Vorige week viel een rekening van 73,20 euro in de bus. Het ging om 12 euro rem-geld en een supplement van 61,20 euro omdat het een privé-consultatie was. Niemand heeft ons gezegd dat het om een privéconsultatie ging. Wij hebben daar niet kunnen voor kie-zen. Wat is trouwens het verschil tussen een gewone consulta-tie en een privéconsultatie?••• Etienne Mourmant, Oostakker

Een arts kan gedeeltelijk geconventioneerd zijn. Dat wil zeggen dat hij op bepaalde tijdstippen wel tegen het afgesproken tarief werkt en op andere niet. Als hij niet tegen het conventietarief werkt, gaat het om een privéconsultatie en kan hij supplementen aanrekenen.

Krijg je het voorstel om een arts te consulteren als hij niet tegen de afgesproken tarieven werkt, moet je geïnformeerd worden dat hij supplementen mag vragen en waarom. Dan kun je zelf beslis-sen om er al dan niet op in te gaan.

Vakantiegeld invaliden

Invaliden krijgen vakantiegeld. Maar daardoor kunnen zij in een hogere belastingschijf komen waardoor het vakantiegeld volledig wordt belast. Wat voor zin heeft het vakantiegeld te krijgen als je het nadien volledig of zelfs nog meer moet terug-geven. ••• Viviane Wellens, Oostende

Het vakantiegeld is belastbaar. Voor de meeste invaliden blijft deze belasting beperkt. Sommige invaliden hielden door een stij-ging van het vakantiegeld na belasting inderdaad minder inkomen over. Dat was te wijten aan verschillende maatregelen. Na acties van onder meer Ziekenzorg CM en ACV heeft de regering zich geëngageerd om een oplossing te zoeken (vanaf aanslagjaar 2016), zodat een verhoging van het vakantiegeld alle invaliden ten goede komt.

Nultolerantie

Momenteel is de discussie aan de gang over al dan niet nul-tolerantie voor alcoholgebruik bij jongeren die in de auto stappen. Zou discriminerend zijn. Er is een oplossing voor die discriminatie: nultolerantie voor iedereen die achter het stuur zit, niet alleen voor jongeren. Uit vele studies blijkt dat bij gebruik van alcohol de aandacht en de concentratie daalt, bij jong en bij oud, bij stoer en bij niet stoer, bij mannen en bij vrouwen. Waar blijft de politieke moed?••• Gerda Bauwens, Brugge.

VACATUREm/V CM

• Junior aankoper • Dossierbeheerder • Jurist • Functioneel analist • Software engineer JAVA • Paramedicus • Adviserend geneesheer • Test engineer Voltijds – onbepaalde duur Schaarbeek

Meer info over deze en andere vacatures op www.cm.be/jobs

COV

• medewerker administratie (m/v)

bepaalde duur – deeltijds (70%)Brussel

solliciteren vóór 15 januari

Voor meer info: www.cov.be

Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. Samen vinden we wat jij nodig hebt!

Je ruggengraat is letterlijk en figuurlijk de spil in je lichaam en leven. Maar al te vaak wringen we ons in bochten die onze stabiliteit niet ten goede komen. Een plotse blokkade of ingreep vraagt dan om aangepaste hulpmiddelen. Een waaier aan ergonomisch materiaal geeft je dat extra steuntje in de rug.

Wij trekken altijd ons plan. Samen.Comfort in huis

WedstrijdWin een lederen relaxzetel met 4 motoren op jouw maat t.w.v. € 2700! Surf snel naar www.thuiszorgwinkel.be/puzzel

om deel te nemen aan de wedstrijd.

Wedstrijd

www.thuiszorgwinkel.be

Advertentie_Visie_Comfort in huis_dec_2015.indd 1 17/12/15 09:57

Vanaf 1 januari zit de ziekenhuisfactuur in een nieuw kleedje. Ze wordt helder en overzichtelijk zodat je in één oogopslag weet wat de opname je kost. We zetten een aantal nieuwigheden op een rij.

¬ hoe gaat het met u? Visie ¬ donderdag 24 december 2015 9

Je ziet eerst een samenvatting van de kosten. Je krijgt enkel de rubrieken die voor jou van toepassing zijn. Als je voor een eenpersoonskamer koos,

weet je meteen hoeveel de kamer- en ere-loonsupplementen bedragen. De factuur is onderverdeeld in rubrieken. Per rubriek vind je in de samenvatting het totaal dat ten laste is van de patiënt. Betaalde je een voorschot, dan staat dat erbij. In het vak ‘Totaal van de kost ten laste van de patiënt’ staat het totale bedrag dat je moet betalen. Daaronder is vermeld: ‘Aan het zieken-fonds wordt … euro aangerekend’. Dat be-drag informeert je enkel over de tegemoet-koming van de ziekteverzekering voor je opname. Onderaan vind je in de meeste gevallen een overschrijvingsformulier voor het bedrag dat je nog schuldig bent.

In detailNa de samenvatting volgt de gedetailleer-de factuur. Van de acht mogelijke rubrie-ken of rubriekonderdelen, krijg je alleen deze te zien die voor jou van toepassing zijn. Kreeg je geen implantaat of prothese, dan zie je dat vakje ook niet staan.

Supplementen worden voortaan in een afzonderlijke kolom vermeld. Per rubriek-onderdeel zie je het bedrag dat ten laste is van het ziekenfonds, het bedrag dat ten las-te is van de patiënt en het supplement dat je daar nog bovenop betaalt bij opname in een eenpersoonskamer. Elk supplement is dus het gevolg van de keuze voor een een-persoonskamer. Supplementen worden aangerekend bovenop het officiële bedrag voor de kamer of voor het honorarium. De kosten die in deze kolom staan, kun je dus vermijden door te kiezen voor een kamer

voor twee of meer personen.

In de kolom ‘Ten laste van de patiënt’ staan je kosten voor ‘persoonlijk aandeel’ (je remgeld voor terugbetaalde prestaties en afleveringen) en de kosten voor verstrek-kingen en afleveringen waarvoor de ziek-teverzekering niets terugbetaalt en die je dus volledig zelf moet betalen.

Rubrieken• Op de samenvatting en op de gedetail-

leerde factuur zijn er maximaal acht ru-brieken. De eerste gaat over de verblijfs-kosten. Ben je meerdere dagen in het zie-kenhuis en verblijf je op verschillende diensten, dan vind je die volgens datum terug.

• In de volgende rubriek werden alle for-faitaire kosten samengebracht. Het gaat om bedragen per dag en per opname zo-als voor klinische biologie (labonderzoe-ken), beeldvorming en geneesmiddelen die het ziekenhuis mag aanrekenen aan elke patiënt, ook al had je niets daarvan nodig.

• In de rubriek apotheek zitten genees-middelen, implantaten en medische hulpmiddelen. Voor terugbetaalde ge-neesmiddelen betaal je hier niets. Maar het aantal pijnstillers dat je kreeg, of elk ander geneesmiddel waarvoor geen te-rugbetaling is, vind je hier terug.

• Bij de honoraria is er geen onderscheid meer tussen geconventioneerde en niet-geconventioneerde zorgverleners. Zowel bij dagopname als bij opname met over-nachting zijn ereloonsupplementen im-

Goed om te weten• Supplementen kun je vermijden.

Bij opname in het (dag)ziekenhuis krijg je een opnamedocument voorgelegd. Daar kun je kiezen voor verzorging in een tweeper-soonskamer of een gemeenschap-pelijke kamer. Deze keuze garan-deert je dat je geen supplementen betaalt. Kies je voor een eenper-soonskamer, dan betaal je wel sup-plementen.

• Als je daarvoor de toestemming geeft, kan het ziekenhuis je de fac-tuur elektronisch bezorgen.

• Ga je voor ambulante verzorging

naar het ziekenhuis (dus geen dagopname), dan krijg je enkel een gedetailleerde factuur, geen samenvatting.

• Met vragen over je ziekenhuis-factuur kun je altijd terecht bij de CM-consulent. Laat je zie-kenhuisfactuur nakijken voor je ze betaalt.

• CM-leden die aangesloten zijn bij het CM-Hospitaalplan, be-zorgen samen met het aangifte-formulier ook de originele sa-menvatting én de gedetailleerde factuur aan het ziekenfonds.

Ziekenhuisfactuur in nieuw kleedje

Alle kosten in één oogopslag

Daarna vind je het totaal van wat ten laste is van het ziekenfonds, ten laste van de pa-tiënt en de eventuele supplementen.

Chris Van Hauwaertillustratie Rutger Van Parys

mers enkel mogelijk in een eenpersoons-kamer. Kiest de patiënt voor een eenper-soonskamer, dan mogen alle zorgverle-ners, al of niet geconventioneerd, sup-plementen vragen. Deze supplementen kunnen je factuur hoog doen oplopen.

• Bij de rubriek ziekenvervoer kan voort-aan naast dringend ook niet-dringend ziekenvervoer vermeld staan. Het gaat hier enkel over ziekenvervoer dat van-uit het ziekenhuis werd georganiseerd.

• Dan zijn er nog de rubrieken ‘Andere le-veringen’ (onder meer bloed, gipsmate-riaal, moedermelk…) en ‘Diverse kos-ten’ (zoals gebruik van telefoon op de kamer) en btw die je moet betalen op louter esthetische ingrepen.

eri

c d

e m

aegd

zoek enwin

Stuur je antwoord voor 4 januari op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Smiling songs’ van Zaki (bundeling van bekende en minder bekende liedjesteksten met humor), uitg. Manteau of het kinder-boek ‘Over botjes, protjes en snotjes’ van Thaïs Vanderheydens (over de wer-king van het menselijk lichaam), uitg. Borgerhoff & Lamberigts. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars ge-loot.

Oplossing Visie nr. 23Eieren De winnaars worden persoonlijk ver-wittigd.

Neem ook deel aan de CM-webquiz op wwwcm.be.

Speur je in Visie mee naar het antwoord?

TipGeld om een vuurgevecht in te leiden

Oplossing

S

¬ hoe gaat het met u?

Wie vind jij bijzonder?Wil jij eens graag iemand in de schijnwer-pers zetten? Een collega die je elke dag stipt komt afhalen voor het werk, de buurvrouw bij wie je kinderen na school altijd terecht-kunnen of de bakker die voor elke klant even vriendelijk is? Jij krijgt daarvoor een rubriekje in ons blad. Laat ons weten wie jij bijzonder vindt en waarom. In elk nummer van 2016 wordt iemand van de genomineerden voorge-steld. Bij elk verhaal verschijnt ook een fo-to van de markante figuur.

Als jouw inzending wordt gepubliceerd, krijg je twee filmtickets thuisgestuurd. Een voor jou en een om jouw bijzondere man of vrouw extra te verrassen.

✔ Stuur je nominatie naar bijzonder@cm.be of Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel.

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

WaT aLS jE niET VErLOST raakT Van EEn VUiLTjE in jE OOG?

dokTeRHUiS

Ste

fan

Dew

icke

re

Iedereen kreeg wel eens iets in het oog: zand op het strand, een vliegje tij-dens een fietstocht, stof bij het klus-sen. Lastig, maar meestal gaan de klachten snel over. Is dat niet zo, ga dan zeker langs bij je arts.

Wat is het?Heb je last van een vreemd voorwerp in je oog, dan belandde er van buitenaf iets in je oog op je hoornvlies. Het kan om heel uiteenlopende dingen gaan: zand, een houtsnipper, een vliegje, een me-taalsplinter tijdens het slijpen … Het overkomt je meestal heel toevallig.

Wat zijn de symptomen?krijg je iets in je oog, dan voel je dat meestal vrij snel. Een vreemd voorwerp in je oog kan hinderlijk zijn. je ooglid kan over het voorwerp schuren wanneer je knippert, je oog kan rood worden, tra-nen of pijn doen. Wanneer het voorwerp in het midden van je oog terecht geko-men is, zie je wel eens wazig. Soms kun je het voorwerp in je oog zien zitten als je in de spiegel kijkt. Dan merk je bij-voorbeeld een zwart puntje, of je ziet

een bruine roestring als het om een me-taalsplinter ging. Soms zie je niets.

Wat kun je eraan doen?Vaak gaat het voorwerp spontaan weg wanneer je oog traant. is dat niet zo, dan kun je met je duim en wijsvinger de oog-leden van elkaar trekken. kijk naar bo-ven en daarna naar beneden. Zie je het vuiltje, veeg het dan met de tip van een propere zakdoek naar je ooghoek. komt het vuiltje niet spontaan vrij, spoel je oog dan goed met water. Wrijf niet in je oog, anders kun je het voorwerp dieper duwen.

Wanneer ga je naar de dokter? krijg je een metaalsplinter niet wegge-spoeld, ga dan meteen naar je arts. Ging het om een ander vreemd voorwerp en zijn je klachten na twee dagen niet ver-dwenen, ga ook dan langs bij je arts. je arts zal je oog verdoven en het voorwerp met een naaldje verwijderen. Soms ge-bruikt hij daarbij een vergrootglas of een oogzalf. Heb je nadien een wondje, dan krijg je een antibioticumzalf mee. Draag in dat geval geen contactlenzen. je oog

afdekken is niet nodig, maar het kan wel wat rust geven. Lukt het niet om het voorwerp te ver-wijderen of heb je zichtproblemen, dan zal je arts je doorver-wijzen naar de oog-arts.

Elise Rummens, preventie-arts CM

www.cm.be/ dehuisdokter

gaat de kar in, net zoals een doosje krui-denpastilles met stevia. Altijd handig in mijn tas. Ik ga naar de kassa: gezonder blijkt zijn prijs te hebben.

Bij de diëtist Met mijn boodschappen bel ik aan bij dië-tiste Els Debruyne. ‘We eten te veel suiker’,

begint Els. ‘Zoetstoffen zijn een alternatief. Enerzijds zijn er intensieve zoetstoffen. Voorbeelden zijn aspartaam in lightfris-dranken of stevia, een zoetstof van natuur-lijke oorsprong, afkomstig van de blaadjes van de steviaplant, in de producten die je kocht. Die bevatten amper calorieën en hebben geen invloed op je bloedsuikerspie-

Ik begin ‘s ochtends graag met ont-bijtgranen en een glaasje appelsien-sap. Suikerbommetjes bij de start van de dag, geen goede gewoonte.

Frisdrank en snoep laat ik aan me voorbij-gaan. Maar is dat bio-sapje dan gezonder? En, mag ik zwichten voor chocolade met stevia als ik toch wil snoepen? Ik vraag het na, met de eindejaarsperiode vol aperitief- en dessertmomentjes in het achterhoofd. Maar eerst naar de supermarkt, op zoek naar suikeralternatieven.

In de supermarkt Op de hoek van de gang met snoep tref ik een rek vol steviachocolade aan. In het zicht en met groene blaadjes op de verpak-king. Zo weet je dat je met een zoetstof van natuurlijke oorsprong te maken hebt. Die chocolade gaat in de kar, net als de stevia-confituur die ik verderop vind. Frisdrank - gewoon, light, met stevia en bio - hup, in de kar. Nog een slechte gewoonte, in mijn koffie heb ik graag wat suiker. Misschien ver-dient ook dat een alternatief. Tafelzoetstof, check. Die heb je ook met stevia. In het rek ernaast vind ik een zakje muntjes. Suiker-vrij, staat erop. Aantrekkelijk, dus ook dat

uu Els Debruyne: ‘Frisdrank en confituur zijn extraatjes, gebruik ze met mate ook al zit er stevia in.’

We eten te veel suiker. Maar zijn zoetstoffen een gezonder alternatief voor de kerstdesserts dezer dagen? En wat met stevia, een zoetstof van natuurlijke oorsprong? Onze redac-teur ging naar de supermarkt en legde de inhoud van de winkelkar voor aan een diëtiste.

Dan

iel r

ys

Stevia, wondermiddel of niet?Met suikervervangers naar de diëtist

S P O T OP

10

deVOORZeT

Ziekenfondsen en artsen hebben begin deze week een akkoord afge-sloten over de tarieven voor de ko-mende twee jaar. In deze budget-tair krappe tijden was dat geen sinecure. Met het ‘kerstakkoord’ slaan de betrokken partners sa-men de weg in richting gezond-heidszorg van morgen.Het belang van een akkoord tussen ziekenfondsen en artsen kan niet genoeg benadrukt worden. Zo weet je als patiënt wat je in 2016 en 2017 zal betalen bij een geconventio-

neerde arts.Maar het akkoord gaat nog een stuk verder dan louter de tarieven. Alle gemaakte keuzes stellen de patiënt centraal en overstijgen de verschillende sectoren van

de gezondheidszorg. Om maar een voorbeeld te

noemen: wie chro-nisch ziek is, heeft er alle belang bij dat zijn zorgverleners uitstekend samen-werken en in over-leg een zorgtra-ject uittekenen. In het akkoord zijn daar midde-len voor uitge-trokken.

Om onze gezondheidszorg voor ie-dereen betaalbaar te houden, komt er ook een verbod op ereloonsup-plementen voor enkele specifieke prestaties. Zo zullen artsen vanaf volgend jaar geen ereloonsupple-menten meer mogen vragen in eenpersoonskamers voor presta-ties klinische biologie, pathologi-sche anatomie en genetica.Als ziekenfonds kanten wij ons al jaren tegen de hoge ereloonsupple-menten in eenpersoonskamers. Voor het eerst spreken artsen en ziekenfondsen er zich gezamenlijk over uit. We willen werk maken van een alternatieve financiering die de patiënt meer tariefzekerheid biedt.Dat we deze stappen samen kun-nen zetten, bewijst nog maar eens het belang van het overleg tussen ziekenfondsen en artsen. Alleen samen kunnen we bouwen aan de gezondheidszorg van morgen. Al-leen met gedragen beslissingen kunnen we het verschil maken. Laat dit kerstakkoord een eerste stap zijn, een stap waarmee we de richting bepalen die we de komen-de jaren uitgaan.

Luc Van Gorp,Voorzitter CM

ww

w.t

wit

ter.

com

/CM

ziek

enfo

nds

ww

w.f

aceb

ook.

com

/CM

ziek

enfo

nds

¬ hoe gaat het met u?

Ste

fan

Dew

icke

re

Hoe houden we gezondheidszorg betaalbaar?ning geven over diverse gezondheidsdi-lemma’s. Uit de cijfers komen een aantal opvallende conclusies.

Geen merkproductenDe Vlaming is niet gehecht aan merkna-men als het gaat om medicatie. Heel wat mensen willen dat de huisarts enkel me-dicijnen op stofnaam voorschrijft, zodat de apotheker kan kiezen voor een goed-koop geneesmiddel. Dat zou de ziektever-zekering alvast een forse besparing ople-veren. Daarnaast zien veel mensen ook het nut in van preventie, waar meer middelen naartoe mogen gaan.

Hoe houden we onze gezondheidszorg be-taalbaar? Met die vraag trokken CM en kwb het land door. Tijdens interactieve in-fosessies konden 1 900 mensen hun me-

Om gezondheidszorg betaalbaar te houden, is de Vlaming bereid om een deel van zijn keuzevrijheid op te geven, zo blijkt uit interactieve infosessies van CM en kwb. Besparen wil de Vlaming onder andere door te kiezen voor goedko-pere geneesmiddelen en zich verder te verplaatsen voor specifieke behandelingen.

50 kilometer extraVerder wil de Vlaming zich gerust wat ver-der verplaatsen bij zeldzame of complexe aandoeningen. Voor de meerderheid hoe-ven deze enkel behandeld te worden in ge-specialiseerde ziekenhuizen. 50 kilometer extra vormt voor de meeste mensen geen probleem.

Als de middelen beperkt zijn, dan vindt de Vlaming dat het de maatschappij is die mag beslissen welk soort behandelingen terugbetaald worden. Slechts een minder-heid legt deze beslissing bij de patiënt of de individuele zorgverstrekker.

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

SAMen VOOr geZOnDHeIDSZOrg VAn MOrgen

gel. Ze zijn dus interessant voor diabetici en voor wie op de kilo’s wil letten. Ander-zijds zijn er extensieve zoetstoffen of po-lyolen, zoals xylitol. Die vind je bijvoor-beeld in de muntjes die je bij hebt. Ze wor-den vooral gebruikt als vulproduct. Let wel op, als je er veel van eet, kan het laxerend werken.’

ExtraatjeZijn die zoetstoffen gezonder dan suiker? ‘Vergeet niet dat veel producten met sui-ker tot de restgroep behoren’, vertelt Els. ‘Je hebt ze niet nodig. Je eet er dus het best maar een klein beetje van. Dat geldt voor de frisdrank in je tas, maar ook voor de con-fituur, de chocolade en de snoepjes. Als je toch een extraatje kiest, is een product zon-der suiker met minder calorieën inderdaad niet slecht. Neem een zoetje in de koffie, of drink een glaasje lightfrisdrank.’

SteviaIs stevia dan gezonder dan andere zoetstof-fen? Het wordt een wondermiddel ge-noemd: zoet, maar van natuurlijke oor-sprong. Els: ‘Stevia is een intensieve zoet-stof die in veel producten gebruikt wordt die je niet nodig hebt. Het is geen wonder-middel, eerder een natuurlijk alternatief voor suiker. Frisdrank met stevia is trou-

wens verwarrend. Je denkt dat je gezonder kiest, maar eigenlijk zit er nog steeds sui-ker in. Kies dus beter voor light. En vergeet niet dat chocolade met stevia niet altijd minder calorierijk is. Daarin zitten nog steeds heel wat vetten.’

Niet heel de reep‘Door de groene blaadjes op de verpakking en de vermelding ‘natuurlijk ’ denken we dat we gezond kiezen, maar dat is niet al-tijd zo’, gaat Els verder. ‘Je hebt koolhydra-ten nodig, maar haal die bijvoorbeeld uit groenten, brood of fruit. Beperk enkelvou-dige suikers zoals in confituur, snoep of frisdrank. En snoep met mate. Werk geen hele reep naar binnen. Deze producten zijn extraatjes, ze geven je zin in zoet. En, ge-bak of chocolade leveren nog steeds veel vetten aan. Ook bij producten met stevia.’ Wat met fruitsappen of bio-sapjes? Els: ‘Fruitsappen, bio of niet, bevatten meestal evenveel suiker en calorieën als gewone frisdrank. Ze leveren wel vezels en vitami-nen. Ze zijn dus beter dan frisdrank. Maar ook hier: drink met mate.’

Anneleen Vermeire

✔ www.cm.be/zoetstoffen www.cm.be/stevia

Stevia, wondermiddel of niet?

Vlaming bereid om verantwoordelijkheid te nemen

uu wil dat de dokter kiest voor de goedkoopste medicatie.

uu vindt dat de maatschappij mag beslissen welk soort behandelingen terugbetaald worden.

uu wil 50 km rijden om behandeld te worden in een gespecialiseerd ziekenhuis.

uu vindt dat er meer geld mag gaan naar preventie.

Serieuze uitdaging‘Het doet ons deugd om te zien dat zoveel mensen, eens ze geïnformeerd zijn, bereid zijn om hun verantwoordelijkheid op te nemen’, zegt CM-voorzitter Luc Van Gorp. ‘Als ons systeem van gezondheidszorg daar beter van wordt, willen veel mensen een stuk van hun vrijheid opgeven. Dat zal hoe dan ook nodig zijn, want met de vergrij-zing en het toenemend aantal chronisch zieke mensen, staan we voor serieuze uit-dagingen. Het zal aan ons, als middenveld, zijn om mensen voldoende te informeren en het debat op gang te brengen.’ (NV)

11

82% 50 km87% 71% 75%

Weer genieten na moeilijke periode

¬ hoe gaat het met u?

Kinderen tot 6 jaar gratis

Intersoc-werkvakantiesPrettige feestdagen!Wij wensen al onze vrijwilligers een zalig kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar! Bedankt aan de bijna 3 000 medewerkers die het afgelopen jaar meewerkten aan onvergetelijke vakanties.

Ook interesse om als Intersoc-vrijwilliger mee te gaan naar de sneeuw of de zon? Meer informatie op www.intersocwerkvakanties.be, via personeelsdienst@intersoc.be of 02 246 47 44.

Tip: Stel je vanaf 1 februari kandidaat voor het zomerseizoen

Zijn je kinderen nog niet schoolplichtig? Dan trek je met onze Oekkie-vakanties goedkoper naar de bergen. Kinderen tot 6 jaar verblijven niet alleen gratis, zelf betaal je ook een pak minder.

Bovendien kun je genieten van alle ruimte op de skipistes en hoef je niet te wachten aan de liften. En terwijl jij op de latten staat, zorgen onze enthousiaste moni’s voor je kleine rakkers.

We hebben nog vrije plaatsen in februari en maart in onze hotels in Valmeinier (FR) en Zinal (CH).

Meer informatie via 070 233 119 of www.intersoc.be.

Visie_25-12_Oekkie.indd 1 17/12/2015 13:58:51

knipselsRemgeld voor geneesmiddelen Als je dit jaar het grensbedrag voor de maximumfactuur bereikt hebt, moest je voor geneesmiddelen die voor de maxi-mumfactuur meetellen geen remgeld meer betalen. Dat werd automatisch ver-rekend tussen de apotheker en het zie-kenfonds.Vanaf 2016 start de teller van je medische kosten opnieuw. Voor geneesmiddelen die in aanmerking komen voor de maximum-factuur, zal de apotheker je vanaf 2016 weer remgeld aanrekenen. De maximumfactuur beperkt de jaarlijkse medische kosten van gezinnen tot een plafondbedrag. Eens de medische kosten in de loop van een kalenderjaar het pla-fondbedrag bereiken, krijgt een gezin vanaf dan het remgeld voor de volgende medische prestaties volledig terugbe-taald.

✔ www.cm.be/maximumfactuur

Studenten geven bloedHet Rode Kruis organiseerde voor de tweede keer dit jaar de actie Bloedserieus. In zes Vlaamse studentensteden gaven 8 682 studenten bloed of plasma. Dat is een succes. Nieuwe donoren zijn nodig. Elk jaar valt ongeveer tien procent weg omdat ze de leeftijdsgrens bereikt hebben of ziek zijn. Twee keer per academiejaar organiseert het Rode Kruis een reeks bloedafnames in zes Vlaamse studenten-steden. In het voorjaar van 2016 plant Bloedserieus opnieuw 27 inzamelingen.

✔ www.bloedserieus.be

Wakkere baby overdag op buik leggenEen test heeft aangetoond dat Vlaamse baby’s van acht maanden een minder goed ontwikkelde grove motoriek hebben dan te verwachten op die leeftijd. Er is een verband met de tijd dat een baby op de buik ligt. Baby’s die minder dan een uur per dag op de buik liggen, scoren minder goed. Daarom raadt Kind en Gezin aan om baby’s overdag als ze wakker zijn regel-matig op hun buik te leggen. In die positie oefenen ze hun spieren veel meer. Het blijft nodig om baby’s op de rug te slapen te leggen om wiegendood te voorkomen.

Mama’s genieten van kraamkost Kraamkost is uitgeroepen tot Woord van het Jaar. Kraamkost is een verse maaltijd die kersverse mama’s cadeau krijgen zo-dat ze zelf niet moeten koken. Zo kunnen pas bevallen mama’s weer op krachten komen. De term werd geïntroduceerd door blogster Madame Zsazsa. Ze stelde kraamkost als vrijblijvende cadeautip voor bij de geboorte van haar derde kind. Ze meldde nadien dat kraamkost toen heel goed van pas kwam en dat heel de familie er mee van kon genieten. Jonge ouders kunnen nooit genoeg helpende handen krijgen.

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

Omgewaaide bomen, het eten slecht gewor-den, een kind te kort voor het kerstspel, op kerstavond kan er van alles gebeuren, maar jullie maken er toch een feest van, dat kon-den we lezen in de vele reacties naar aanlei-ding van onze kerstwedstrijd. Hierbij een greep uit de inzendingen.

Kerstfeest gaat toch doorEen greep uit jullie kerstverhalen

Robertine Vanacker • WatouJaarlijkse traditie. Een traditie die wij van onze ouders mee-kregen. Een samenkomst van verschillende culturen en ge-loven. Bij ons in familiekring met kerstavond. Een Iraanse, een Turk, een Franse en natuurlijk Belgen.

kerstavond met verschillende culturen

Nathalie Peers • VichteMijn drie deugenieten doen mij weer zorgeloos genie-ten na een lange revalidatie. Op mijn 33ste kreeg ik een beroerte, maar als jonge mama met 3 kleine kindjes kan of mag je niet ziek zijn. Dus was dit een moeilijke peri-ode met logo, ergo, kine, doktersbezoeken, afhankelijk zijn van anderen want je mag niet met de auto rijden ... Maar dankzij een goede omkadering, een man die zorg-verlof kon opnemen en steun van familie en vrienden, kijken we nu verder naar de toekomst!

Ils Dubois • ArendonkElk jaar willen we vrienden en familie verrassen met een originele kerstkaart die een lach tevoorschijn tovert. We kochten net een stuk-je speelbos voor onze 3 kinderen en werkten hard om het speelklaar te krijgen. Toen staken er hevige stormen op. Wel 8 dikke bomen vielen om en we konden opnieuw beginnen ... Met de hulp van stoe-re brandweermannen en onze kinderen werd de klus geklaard en ook de kerstkaart kreeg vorm. We haalden er zelfs de krant mee!

8 bomen omgeWaaid

12

¬ hoe gaat het met u? Visie ¬ donderdag 24 december 2015

Voor renovatie van je woning die min-stens 25 jaar oud is, kun je van de Vlaamse overheid een premie krijgen.

De werken die voor de renovatiepremie in aanmerking komen, zijn verdeeld in vier categorieën. Dat zijn de structurele ele-menten van je woning, het dak, het buiten-schrijnwerk en de technische installaties. Om recht te hebben op de premie, moet je eigenaar-bewoner zijn of de woning ver-huren aan een sociaal verhuurkantoor. Als je eigenaar bent, geldt er bovendien een in-komensgrens.

Per aanvraag kun je maar voor werken uit twee soorten categorieën facturen indie-nen. Voor werken uit meer dan twee cate-gorieën moet je twee aanvragen indienen. De tweede aanvraag doe je ten vroegste een jaar en maximaal twee jaar na de eerste.

? ! Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Heb ik recht op de renovatiepremie?Het maximumbedrag van de premie, voor de twee aanvragen samen, bedraagt 10 000 euro.

Je kunt de renovatiepremie pas aanvragen als de werken voltooid en gefactureerd zijn. Voor elke categorie van werken moet er minstens een factuurbedrag zijn van 2 500 euro (exclusief btw). Je kunt geen nieuwe aanvragen meer indienen als je de voorbije tien jaar al een renovatiepremie kreeg. Sinds 1 december kun je aanvragen indienen voor werken overeengekomen met de aannemer of voor materiaal besteld vanaf 1 december 2014.

✔ infochronischzieken@cm.be Tel. 078 05 08 05 www.wonenvlaanderen.be

HELPENDE HANDEN

‘Uiteraard wou ik graag een actie doen voor de vzw Bednet. Dankzij hen kan ik weer lessen volgen. Ik kamp al vier jaar met hartritmestoornissen en werd twee keer geopereerd. Een gewone schoolweek is niet haalbaar voor mij. Door in de voormiddag thuis mee te volgen via het videosysteem van Bed-net, lukt het wel. In de namiddag ga ik naar school, maar tegen ’s avonds ben ik weer helemaal uitgeput. Toch ben ik blij dat ik na een jaar afwezigheid weer verder kan studeren. Ik ben Bednet en de leerkrachten en klasgenoten die mij helpen, heel erg dankbaar.’

Nutella-pot vol rostjes‘Mijn klasgenoten boden spontaan aan om geld te verzamelen voor Bednet. Maar omdat je niet met een hele klas kunt overleggen – dat lukt echt niet, weten we ondertussen – stelden we een werkgroepje samen. Uiteindelijk heb-ben we wenskaarten en kersenpitten-hartjes verkocht, grappige foto’s ge-maakt en rosse centjes verzameld in grote potten. In de leraarskamer stond zo’n supergrote Nutella-pot en die zat bijna helemaal vol. In totaal verzamel-den we al 506 euro.’

Er zijn nog goeie mensen‘De rosse centjes blijven toestromen. Er zitten vaak zakjes vol munten in onze brievenbus, van vrienden en familie, maar ook van verre kennissen. Een vriendin gaf mij de volledige inhoud

van haar eigen spaarpot. Er zat 40 eu-ro in. Ze had dat ook gewoon op haar spaarrekening kunnen zetten, maar ze schonk het aan Bednet, dat vind ik wel mooi. Er zijn nog goeie mensen in deze wereld, ook nu.’

Halve grapjes‘Ik hoop dat ik dit jaar mijn middelba-re school kan afwerken. Aan mijn hart kunnen ze na twee operaties niets meer doen, maar binnenkort start ik met cardiorevalidatie. Hopelijk word ik daarmee wat fitter of tenminste wat minder vermoeid. Lessen volgen van thuis uit is wel ok, maar ik zou toch veel liever de hele dag samen met mijn klasgenoten op de schoolbanken zit-ten. Nu mis ik de helft van wat er ge-beurt in de klas, omdat ik enkel de stem van de leerkracht hoor. Als ieder-een begint te lachen, weet ik vaak niet waarom. Ik hoor alleen de grapjes van de leerkrachten, maar die zijn vaak euh – niet echt grappig (lacht).’ (NV)

Na een hartoperatie kan Riet Vanden Eede weer lessen volgen dankzij de computerverbinding van Bednet. Dat verdient een Music For Life-actie, dachten haar klasgenoten. Samen met Riet zamelden ze 506 euro in.

Guy

Put

tem

ans

Hartpatiënt Riet (19) zamelt geld in voor Music For Life

uu Riet: ‘Toch liever in de klas.’

Reiner Loos • HammeEen paar jaar geleden, voor het kerstdiner bij mijn moeder thuis, bleek die middag de zorgvuldig zelfgemaakte coq au vin slecht geworden te zijn. Niet onlogisch: we zijn met een hele bende en dat geraakt allemaal niet in de koelkast. Eén van de zo-nen bracht de oplossing: het overschot van kerstavond werd opgehaald en in de oven gezet. Klein en groot hebben nog flink kunnen smullen, zoals je ziet op de fo-to. Elk jaar hebben we hierdoor iets om nog eens hartelijk mee te lachen.

De tickets voor Plopsaland De Panne en Plopsa Indoor Hasselt werden verdeeld onder de meest originele inzendingen. Alle winnaars werden persoonlijk verwittigd.

Coq au ViN was slECHt gEwordEN

Lamia Defoor • GentIn de kerstperiode van 2009 waren we op bezoek in Nederland bij mijn zus. Op kerst-avond zouden we allemaal samen naar de kerk gaan. Door de hevige sneeuw van die dag, kon het kindje dat voorzien was om mee te spelen in het kerstspel die avond niet aanwe-zig zijn. Het gezin moest van ver komen en kon de rit niet doen omwille van de sneeuw. Daarom werd ons gevraagd of onze jongste dochter mocht meedoen in het theater dat alle kindjes hadden voorbereid. Zo kregen we die avond een mooi kerstspel te zien met al onze kinderen, de twee kinderen van mijn zus en onze twee dochters.

KErstspEl mEt iNVallEr

13

SMAKELIJK

recept: Johan Engelenwww.johanengelen.be

ingrediënten voor 4 personen: 1 kg aardperen ¬ 1 liter kippenbouillon ¬ 1 klein blikje (125 ml) ongezoete kokosmelk ¬ 50 g garnalen – bieslook ¬ peper ¬ zout

Bereiding:schil de aardperen en spoel ze grondig ¬ doe ze in een kookpot en voeg 1 liter kippenbouil-lon toe ¬ breng aan de kook en laat dit rustig sudderen tot de aardperen helemaal gaar zijn ¬ mix tot de soep heel glad wordt ¬ voeg de kokosmelk toe en mix nog even ¬ breng op smaak met peper en zout ¬ serveer de soep met wat grijze garnalen ¬ werk af met wat fijngesneden snippers bieslook

aardpeersoepje met kokos en garnaal

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 ¬ uw job, ons werk14

Bij Eternit in Kappelle-op-den-Bos wachten de bedienden en arbei-ders niet op een volledig uitge-werkt eenheidsstatuut om goed samen te werken. Hoofddelegees Louis Verlinden en Edy Van den Brande getuigen. ‘We zijn een tan-dem.’

A chter het station van Kap-pelle-op-den-Bos strekken de bedrijfsgebouwen van Eternit zich ver uit. Eternit is de Belgische marktleider

in daken, gevels en wanden. Iedereen uit de streek kent wel iemand die er werkt. Eternit werd eind de jaren negentig een beetje de schaamte van de streek, door de asbestzaak. Maar ondertussen werd Eter-nit langzaam opnieuw de trots van Kap-pelle-op-den-Bos. Hoofddelegee van de bedienden Edy, is kind aan huis in de fabriek. ‘Edy kijkt niet neer op de arbeiders, hij heeft zelf in de ploegen gewerkt. We verstaan elkaar’, zegt Louis, die hoofddelegee is voor de arbei-ders. Louis en Edy zorgen voor een goede symbiose van arbeiders en bedienden. Sa-men met Danny Fierens die ACV-kopman is bij zusterbedrijf Promat, vertellen ze over de samenwerking over de grenzen van statuten en vestigingen heen. ‘Onze gezamelijke stem heeft meer gewicht.’

Wat doen jullie bij Eternit?Edy: ‘Ik heb eerst stage gedaan en daarna zes jaar als arbeider gewerkt voor ik be-diende werd. Dat doe ik nog steeds, ik werk in bureeldiensten.’

Danny: ‘Ik ben ACV-kopman bij Promat, dat ligt op 2km van Eternit vandaan. Promat en Eternit zijn één sociale eenheid. We hebben één ondernemingsraad en één comité voor preventie en bescherming.’

Louis: ‘Eternit maakt platen, planken, da-ken, gevels en wanden. Ik heb 32 jaar in een drieploegensysteem gewerkt (vroege, late, nacht).’

Hoe zijn jullie syndicaal actief gewor-den?Louis: ‘De vorige ACV-kopman van de ar-beiders heeft mij in 1995 gevraagd om op te komen bij de verkiezingen, maar mijn moeder was ernstig ziek. Toen hij het in 2000 opnieuw vroeg heb ik ingestemd. Voor mij is het werk als delegee opkomen voor de problemen van de mensen die er zelf niet zo snel iets over durven te zeggen. Te vaak krijgen de brave stille gasten de rotklusjes die anderen niet willen doen.’

Danny: ‘Ik ben in 1985 beginnen te werken bij Eternit en in 1986 al voor het eerst op-gekomen bij de jongeren. Ik heb het geluk gehad sinds dan altijd verkozen te zijn. Ik heb een tijd in Eternit gewerkt en nu al 19 jaar in Tisselt (Promat).’

Edy: ‘Ik wilde opkomen voor de mensen rond mij. Mijn grootvader en mijn vader hebben hier ook gewerkt, ik ken de fabriek al van toen ik klein was. Toen ik een paar jaar gewerkt had als bediende wilde ik mij sociaal inzetten. Mijn vader was ook even-tjes sociaal actief geweest. Van mijn groot-vader weet ik het niet. Hij is jong gestorven … door de asbest.’

Hoe beleven jullie de asbestzaak rond Eternit?Louis: ‘We begrijpen de mensen die er ie-mand aan verloren heel goed. Elk jaar ster-ven er mensen aan asbest. Wij hebben er ook mee gewerkt, het zou ons ook kunnen overkomen. Maar het is belangrijk dat de mensen weten dat hier al sinds 1997 geen asbest meer wordt gebruikt. De arbeiders worden daar nog steeds aan herinnerd als er voor onze poorten betoogd wordt, ter-wijl zij het niet gedaan hebben.’

Edy: ‘Je wenst dit uiteraard niemand toe.

En Eternit was niet het enige bedrijf dat as-best heeft gebruikt. Er vallen nog steeds slachtoffers, maar Eternit gebruikt al van twee jaar voor het wettelijk verbod in Bel-gië (1999) geen asbest meer. Veel van de ar-beiders hier hebben die tijd zelfs niet meer meegemaakt.’

Is er syndicale vrede?Louis: ‘Ja, al geven ze ons niets voor niets. Het zijn soms bikkelharde onderhandelin-gen. Maar we kunnen door dezelfde deur met de directie. Natuurlijk zijn we als vak-bond geen ja-knikkers.’

Edy: ‘Vakbonden zijn niet in het leven ge-roepen om de directie naar de mond te pra-ten. Maar we kunnen zeker niet klagen. De directie heeft respect voor de werknemers. De cao’s worden goed uitgevoerd.’

En jullie werken goed samen?Louis: ‘De relatie tussen arbeiders en be-dienden is heel goed. Edy en ik bespreken alles. Dat komt door hem, vroeger zagen arbeiders en bedienden elkaar bijna niet staan. Edy heeft mij gevraagd om samen te werken en daar heb ik onmiddellijk ja op gezegd. Edy is ook arbeider geweest en hij kijkt absoluut niet op ons neer. We zijn een team. Ik steun Edy en Edy steunt mij.’

Edy: ‘Toen ik aan de leiding kwam van LBC in Eternit (bedienden ACV), heb ik gezegd dat het van het grootste belang is om sa-men te werken. Als één groep zijn we ster-ker. Dat is niet om onrust te veroorzaken, het geeft onze stem gewoon meer gewicht als het nodig is. Arbeiders en bedienden hebben soms vooroordelen tegenover el-kaar. Bij ons kunnen we dat overstijgen. En het is prettig samenwerken met Louis. Hij is één van mijn beste vrienden, we zijn het niet altijd eens maar kunnen alles be-spreken. We zijn een tandem.’

Kasper Goethals

uLouis, Edy en Danny (van links naar rechts), staan voor een vakbond van samenwerking. Over de grenzen van statuten en vestigingen heen.

‘Onze gezamelijke stem heeft meer gewicht’

DE VLOER Arbeiders en bedienden werken vlot samen bij Eternit

We zijn het niet altijd eens, maar we kunnen alles bespreken.

Edy Van den Brande

Edy is ook arbeider geweest en kijkt als bediende absoluut niet op ons neer. We zijn een team.Louis Verlinden

Fran

k B

ahnm

ulle

r

Van loonkloof naar loonVoordeel

Integendeel, tegen eind 2016 voor-spelt de CRB een loonvoordeel van 0,3% voor België ten opzichte van zijn belangrijkste handelspartners. Bere-keningen van het ACV die rekening houden met de loonsubsidies die werkgevers in de privésector krijgen, komen zelfs uit op een loonvoordeel van 0,48% in 2015 en 2,28% in 2016.

Deze cijfers tonen aan dat de optel-som van de oneerlijke indexsprong én de ondoelmatige tax shift serieuze overkill zijn. De indexsprong, die de koopkracht van werknemers zwaar aantast voor 2,6 miljard per jaar, was dus niet nodig om de loonkloof te dempen. Wat de argumentatie ver-

sterkt van de vakbonden die, op ini-tiatief van het ACV, een procedure te-gen de indexsprong bij het Grondwet-telijk Hof hebben ingespannen.Onze concurrentiepositie hangt trouwens van veel meer af dan louter van de loonontwikkeling. Want we kunnen nooit op tegen lageloonlanden als pakweg China. Onze bedrijven moe-ten het vooral hebben van kwaliteits-volle, innovatieve producten en dien-sten. Die gemaakt worden door goed opgeleide werknemers. Het is dan ook ongelooflijk dat er over opleiding geen informatie staat in het CRB-rap-port. Vooral omdat de voorbije jaren bleek dat België kampt met een echte opleidingshandicap. Het ACV roept

de werkgeversorganisaties dan ook op de onderhandelingen, die onder-tussen al jaren aanslepen, over nieuw vormingsdoelstellingen, echt aan te vatten.

Bij al dit goede nieuws hoort trou-wens ook een joekel van een kantte-kening. Vorige week bleek dat het aan-tal mensen met leefloon in 2015 steeg met 11%. Zorgen dat de verarming van de bevolking stopt, is minstens even belangrijk als het wegwerken van de loonkloof. Ik ben benieuwd of de regering er evenveel geld en ener-gie zal tegenaan gooien. Het mag zelfs iets minder zijn: 1,5 miljard volstaat om alle uitkeringen en pensioen op te trekken tot boven de armoede-grens. Het wegwerken van die armoe-dekloof is rechtstreeks voordelig voor onze economie. Een regering die goed wil besturen voor alle burgers weet wat te doen in 2016.

Marc leemans, voorzitter aCV

de FOCUS

ww

w.t

wit

ter.

com

/Acv

onlin

ew

ww

.face

book

.com

/het

.acv

Maandag maakte de Centrale raad voor het Bedrijfsleven (CrB) zijn tussentijds verslag bekend over de evolutie van de loonkloof tussen België en zijn buurlanden. België kampte volgens dit rapport eind 2014 nog met een loonkloof van 2,9%. daartegenover staat ondertussen een loonstijging van 3,6% bij de 3 buurlanden voor 2015 -2016. Met andere woorden, vanaf dit jaar is er geen nadelige loonkloof meer tussen België en zijn buurlanden.

De indexsprong was dus niet nodig om de loonkloof te dempen.

Op dit moment hebben uitzendkrachten in theorie stemrecht bij hun uitzendkantoor, maar dat heeft eigenlijk weinig zin.

nog geen stemrecht voor uitzendkrachten bij sociale verkiezingen

Werknemers die drie maanden aan de slag zijn in een onderneming met een contract van bepaalde duur mogen stemmen bij de sociale verkiezingen. Het leek het ACV niet meer dan normaal dat ook uitzendkrach-ten die langer dan drie maanden bij dezelf-de opdrachtgever werken ook zouden mo-gen stemmen. Op het ACV-congres in april werd dat al besproken en in een krachtlijn gegoten.

Er zijn argumenten genoeg voor dit voor-stel. Bijna de helft (49%) van alle uitzend-krachten werkt langer dan drie maanden bij dezelfde opdrachtgever, dertien procent meer dan een jaar. Geschat wordt dat het in totaal om zo’n 16.000 uitzendkrachten zou gaan.

Het is niet rechtvaardig om deze werkne-mers als onmondige tweederangs werkne-mers te beschouwen die niets mogen te zeg-gen hebben over hun eigen arbeidsvoor-

waarden. Ook in Nederland, Frankrijk en Duitsland geldt een regeling waarbij inte-rims stemrecht hebben. Sommige landen gaan zelfs verder en geven uitzendkrach-ten de mogelijkheid om verkozen te wor-den bij de sociale verkiezingen.

Op dit moment hebben uitzendkrachten in theorie stemrecht bij hun uitzendkan-toor, maar dat heeft eigenlijk weinig zin.

Hun loon en arbeidsvoorwaarden worden door de regeling bij de gebruiker bepaald, niet bij het uitzendkantoor. Bovendien valt alles in verband met veiligheid en gezond-heid op het werk rechtstreeks onder de be-voegdheid van het Comité Preventie en Be-scherming op het Werk (CPBW) van de ge-bruiker. De beslissingen die in het CPBW worden genomen, hebben rechtstreeks in-vloed op de arbeidsvoorwaarden van de

uitzendkracht. En het loon en de andere financiële voordelen, bijvoorbeeld maal-tijdcheques, van de uitzendkrachten wor-den bepaald in het overleg in de onderne-ming van de gebruiker en diens paritair comité, niet in dat van het uitzendkantoor.

Vandaar dus de vraag van ACV om de uit-zendkrachten stemrecht te geven. De voorbije weken bezochten ACV-delegaties parlementairen van de verschillende po-litieke partijen om steun te zoeken voor dit voorstel. Bij nagenoeg alle politici werd dit voorstel zeer positief onthaald. Maar uiteindelijk begroef MR en nadien ook Open VLD alsnog het voorstel. Ook een bijgestuurd voorstel haalde het poli-tiek niet. In dat voorstel zouden overleg-organen binnen elke onderneming kun-nen beslissen om interims stemrecht te geven.

Hilde Van Malderen

Het aCV wil bij de sociale verkie-zingen stemrecht voor uitzend-krachten die langer dan drie maanden aan de slag zijn in een-zelfde onderneming. Het vond daarvoor steun bij een hele resem parlementsleden, maar uiteinde-lijk begroeven Mr en open Vld toch het voorstel.

Bel

ga

uOok het voorstel om de overlegorganen binnen elke onderneming hierover te laten beslissen, komt er niet.

15 Visie ¬ donderdag 24 december 2015 ¬ uw job, ons werk

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 ¬ uw job, ons werk16

ciële steun te zorgen. De belofte om vanaf 2020 ieder jaar 100 miljard dollar te voor-zien voor de ontwikkelingslanden blijft een vage belofte en wordt niet bevestigd in het bindende akkoord.’

Respect voor mensenrechten en werknemersrechten blijft moeilijkVoor ACV was het ook belangrijk dat in het klimaatakkoord aandacht was voor mensenrechten en een rechtvaardige tran-sitie. ‘In het ontwerpakkoord zat een goe-de paragraaf die verwees naar mensen-rechten, rechten van inheemse volkeren, gendergelijkheid en een rechtvaardige transitie voor de werknemers met waardig

De Franse onderhandelaars, onder leiding van minister van Buitenlandse zaken Laurent Fabius, zijn erin geslaagd om 195 landen (en

de EU) achter een billijk, ambitieus en bin-dend klimaatakkoord te krijgen. Een op-steker na de jaren van moeilijke onderhan-delingen sinds de mislukte conferentie van Kopenhagen in 2009. ‘De tekst die goedge-keurd werd, is de beste deal die mogelijk was’, zegt Bert. ‘De doelstellingen zijn am-bitieus, maar het is nog de vraag of de kloof die er nog is om de opwarming onder 2 gra-den te houden, laat staan 1,5 graden, kan gedicht worden met de afspraken die ge-maakt werden.

Koolstofloze samenleving nog veraf‘Eigenlijk moeten we daarvoor tegen het einde van de eeuw komen tot een koolstof-loze samenleving’, vertelt Bert. ‘Daarom moeten investeringsplannen van overhe-den en bedrijven vanaf vandaag radicaal omgegooid worden. De omschakeling naar veel meer hernieuwbare energie en ener-giebesparing moet naar een hoger niveau getrokken worden. Deze transitie is van-daag al bezig en het heeft geen zin om te wachten op de bepalingen uit het akkoord die stellen dat er pas in 2023 een stand van zaken moet gemaakt worden over de in-spanningen van de landen. Het is wel goed dat de inspanningen om de vijf jaar aange-

scherpt zullen worden, om de landen te verplichten hun inspanningen op te drij-ven.’

Vage belofte over financiële hulp aan ontwikkelingslandenAlle landen steunen het akkoord van Pa-rijs, zowel de rijke landen als de grote en diverse groep van ontwikkelingslanden. Het akkoord voorziet dat er speciale aan-dacht zal zijn voor de kleine eilandstaten en andere kwetsbare landen. ‘Het is zeer belangrijk dat ook de grote landen zoals China en India beloven om hun inspan-ningen op te drijven’, vertelt Bert. ‘Het blijft wel spijtig dat de rijke landen op de rem blijven staan om voor de nodige finan-

In Parijs werd op 12 december een nieuw klimaatakkoord goedge-keurd. In de ‘Paris Agreement’ staat het engagement om de opwarming van de aarde te beper-ken tot 1,5 graden Celsius en de uitstoot van broeikasgassen hele-maal terug te dringen tegen het einde van deze eeuw. Een zeer grote stap voorwaarts, vindt Bert De Wel, klimaatexpert van ACV.

‘Klimaatakkoord Parijs is belangrijke stap om klimaat te redden’

ACV Voeding en diensten ondersteunt AfrikAAnse huisArbeidersZo’n 45 huisarbeiders uit 15 Afrikaanse landen volgden vorige week opleiding in Kaapstad. Enkele medewerkers van ACV Voeding en Diensten gaven vorming over vakbondswerk en onderhandelingstech-nieken. ‘In België strijdt ACV al lang voor betere loon- en arbeidsvoorwaarden voor huisar-beiders’, vertelt Karen Zelderloo die voor ACV Voeding en Diensten in Kaapstad is. ‘Maar in Afrika staat de vakbondswerking nog in de kinderschoenen. We vinden het belangrijk om hen te steunen in hun wer-king en onze ervaring te delen. We legden de werking van onze centrale uit en gaven vorming over ons systeem van diensten-cheques, over communicatie en onderhan-delingstechnieken.’

uu Bert De Wel, klimaatexpert ACV: ‘Het is zeer belangrijk dat ook de grote landen zoals China en India beloven om hun inspanningen op te drijven.’

bondigvak

Bouwsector werkt op 4 en 5 januari 2016

De bouwsector heeft beslist de in-haalrustdagen van 4 januari, 5 janua ri en 22 december 2016 te ver-plaatsen. De dagen worden dus als werkdagen beschouwd. 4 januari 2016 werd verplaatst naar 2 november 2016, 5 januari 2016 werd vervangen door 3 november 2016 en 22 december 2016 werd ver-vangen door 4 november 2016.

De werkgevers zijn op de hoogte van deze wijziging. Als deze wijziging nog niet werd meegedeeld door jouw onderneming, raden we aan de on-derneming hierover te contacteren om na te gaan of de wijziging zal worden toegepast.

Event voor onthaalouders LBC-NVK organiseert op zaterdag 23 januari een bijeenkomst voor ont-haalouders. Er wordt nagedacht over het statuut, de onkostenvergoeding en hoe het statuut van onthaalou-ders nog verbeterd kan worden. Deelname aan het evenement is gra-tis. Meer informatie en inschrijven op onthaalouders.be

Open Zondagen in Het Beroepenhuis

Wie nog niet helemaal zeker is van zijn studiekeuze kan in 2016 opnieuw inspiratie opdoen tijdens de Open Zondagen in Het Beroepenhuis.Voor 11 tot 14-jarigen is het niet al-tijd eenvoudig om voor een oplei-ding of beroep te kiezen. Tijdens de Open Zondagen van Het Beroepen-huis leer je meer dan vijftig beroe-pen kennen uit elf sectoren: haven en binnenvaart, transport en logis-tiek, metaal en technologie, bedien-den, chemie en kunststoffen, bouw, kapper en schoonheidsspecialist, horeca, voedingsindustrie, social profit en printmedia.

Kom je met de klas, dan kan je als mecanicien onder een vrachtwagen kijken, een haarnetje aantrekken in de voedingsindustrie of een fiets ontwerpen als industrieel tekenaar. Of je ontdekt samen met je gezin waar je talenten en interesses liggen.

In 2016 is Het Beroepenhuis in Gent op de volgende zondagen doorlo-pend open van 9u30 tot 16u30: 17 ja-nuari, 31 januari , 7 februari, 21 fe-bruari , 6 maart, 20 maart, 24 april en 5 juni. Je betaalt 6 euro voor het bezoek, kinderen jonger dan 10 jaar komen gratis.

✔ Meer informatie: www.beroepenhuis.be/ open-zondagen

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 ¬ uw job, ons werk 17 Werknemers beter beschermen tegen gevaarlijke stoffen

Op initiatief van ACV werd op het congres van het Europees Vakverbond (EVV) met unanimi-teit een resolutie goedgekeurd over de Europese richtlijnen rond veiligheid en gezondheid op het werk. De vakbonden vragen om snel werk te maken van de bescherming van werknemers tegen gevaarlijke stoffen.

De Europese Commissie wil de kaderrichtlijn rond veilig-heid en gezondheid op het werk vereenvoudigen en

herschrijven (het REFIT-programma, red.). Ook 23 specifieke richtlijnen zou-den aangepast worden. De vakbonden vrezen dat dit zal leiden tot minder regels en dus een minder goede bescherming van werknemers. Bovendien blijft dit proces aanslepen waardoor andere regel-geving geblokkeerd wordt.

Meer beroepskankerWerkgevers en werknemers bereikten bijvoorbeeld in 2012 al een akkoord over een bijkomend aantal grenswaarden voor gevaarlijke en kankerverwekkende stoffen. Dat gaat over de maximale con-centratie van bepaalde kankerverwek-kende stoffen in de lucht op werkplaat-sen. De Europese Commissie stelt maar uit om dat verplicht te maken en zou nu binnenkort werk gaan maken van een

lijst met grenswaarden voor de vijftig meest gebruikte kankerverwekkende stof-fen. ‘Dat is veel te weinig en veel te laat’, zegt Herman Fonck van ACV. ‘We weten dat er meer dan 145 000 chemische stoffen gebruikt worden op de Europese arbeids-plaatsen. Tot nu toe bestaan er nog maar voor vijf stoffen bindende grenswaarden en voor 113 stoffen indicatieve grenswaar-den. Hoe langer Europa wacht om deze re-gels op te stellen, hoe meer werknemers getroffen zullen worden door een beroeps-kanker.’

Oneerlijke concurrentieZo lang er geen Europese regels zijn, is er ook sprake van oneerlijke concurrentie, volgens ACV. ‘De nationale regels rond vei-ligheid en preventie kunnen erg verschil-len’, legt Herman Fonck uit. ‘Werkgevers in landen die het niet zo nauw nemen met

‘Klimaatakkoord Parijs is belangrijke stap om klimaat te redden’

Dm

itry

Kal

inov

sky

H. S

tilw

ell

werk en kwaliteitsvolle jobs’, zegt Bert. ‘Maar onder druk van onder andere Rus-land en de Arabische landen zijn deze zin-nen uit het akkoord gehaald. Het is goed dat het voorwoord van het akkoord ver-wijst naar de rechtvaardige transitie voor werknemers. Het had nog beter geweest indien de belangen van werknemers actief zouden meegenomen en opgevolgd wor-den in het internationale klimaatbeleid. Voor de vakbonden wereldwijd is het cru-ciaal dat er een toekomst is voor alle werk-nemers wereldwijd en dat niemand ach-tergelaten wordt’, besluit Bert De Wel.

Amélie Janssens

de veiligheidsnormen hebben minder kos-ten: zo hebben ze een concurrentievoor-deel ten koste van de gezondheid van hun werknemers

Postkaarten aan politiciDaarom vroegen de drie Belgische vakbon-den (ACV, ABVV en ACLVB) op het EVV congres om in gans Europa dezelfde sterke bescherming te voorzien. En om prioriteit te geven aan strenge Europese normen voor de vijftig meest gebruikte kankerver-wekkende stoffen. ACV stuurde hierover ook een brief aan de Belgische Europese politici. En zet ook een nieuwjaarskaar-tenactie op touw voor alle Europese parle-mentsleden . ‘Want werken in een veilige omgeving is een mensenrecht’, besluit Herman Fonck.

Amélie Janssens

uu Herman Fonck: ‘Werken in een veilige omgeving is een mensenrecht.’

uu Met de webtool van ACV ontdek je hoe jouw onderneming sociaal scoort. Je kan nagaan hoe de tewerkstelling groeit, wat de loonkloof tussen mannen en vrouwen is en hoeveel uitzendkrachten er gebruikt worden.

Elk jaar worden bedrijven vergeleken op economische prestaties. Trends/Tendances vergelijkt bij 30.000 Belgische onderne-mingen de winst, de omzet ... ACV maakte daarentegen dit jaar een rangschikking op basis van sociale kenmerken om wat tegen-wicht te bieden aan de puur economische logica. Je ontdekt met de webtool van de ‘so-ciale benchmark’ hoe jouw onderneming scoort op basis van sociale criteria. Daarin

Hoe sociaal is jouw onderneming?loonkloof tussen mannen en vrouwen, de flexibiliteit van contracten, gemiddelde personeelskost, ...

Met de sociale benchmark kan je eenvou-dig ondernemingen in het hele land met elkaar vergelijken. Je kan er ondernemin-gen vergelijken met andere ondernemin-gen uit de regio om te zien hoe jouw onder-neming scoort op lokaal niveau.

Of je kan vergelijken met andere onderne-mingen in dezelfde sector. Hoe hoog zijn bijvoorbeeld de personeelskosten per werk-nemer? En hoe zit het bij de concurrentie.

ACV baseert zich op de jaarrekeningen van het boekjaar 2014, van alle ondernemingen met meer dan 50 werknemers. Zowel uit de

privésector als de openbare instellingen zoals Bpost en Belgocontrol. (KG)

✔ Je kan zelf heel eenvoudig jouw onderneming opzoeken en vergelij-ken met andere ondernemingen uit België, uit de sector of uit de regio. Daarvoor surf je naar www.acv-online.be en daar doorklikken op ‘Thema’s – Sociale Benchmarking voor ondernemingen’. Met het onder-nemingsnummer, de postcode of de naam van jouw onderneming vind je alle informatie over het criterium waarover je meer informatie wenst.

wordt gekeken naar groei in tewerkstel-ling, het gebruik van uitzendkrachten, de

Hoe scoort de onderneming waar je werkt op de sociale ladder? Naar analogie met de jaarlijkse economi-sche rangschikking van Belgische ondernemingen door Trends, heeft ACV een rangschikking gemaakt op basis van sociale criteria.

Sociale Benchmark rangschikt Belgische ondernemingen op sociale criteria

Tot nu toe bestaan er nog maar voor vijf stoffen bindende grenswaarden en voor 113 stoffen indicatieve grenswaarden.

Herman Fonck, ACV

uu Het vluchtelingenkamp in Duinkerke.

uu ACV vreest dat de dienstverlening bij de spoorwegen in het gedrang komt. Luc Piens: ‘Meer doen met minder, dat is geen evidente oefening. Probeer het maar eens met je gezinsbudget.’

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 ¬ uw job, ons werk18

‘Toen de vluchtelingencrisis uitbrak, was ik met mijn vrouw op vakantie in Lesbos’, vertelt Luc. ‘We zagen boten aankomen met daarin mensen vol emotie. Zij hadden voor ze toekwamen al heel wat doorstaan en de schrik voor de zee overwonnen, of ze waren bedreigd door mensen die misbruik wilde maken van hun situatie, enzovoort.’‘Er was niemand om hen op te vangen. Ou-de vrouwen, kinderen, ze sliepen allemaal op straat en hadden niets. Zonder al te veel nadenken hebben we die 14 dagen dat we daar waren de handen uit de mouwen ge-stoken en gedaan wat we konden. De men-sen die van de boten kwamen, zijn mensen zoals jij en ik. Op 1-2-3 werden ze geredu-ceerd tot dieren. En dan nog, vaak worden dieren beter gesoigneerd dan zij. Niets van

Bij het ter perse gaan van Visie was niet duidelijk of de vijf stakingsdagen behou-den blijven. Over de vorm van het verzet mag dan nog twijfel bestaan, over de in-houd niet. ‘Onze vraag blijft, aan directie maar ook aan regering, als je zegt sociaal overleg belangrijk te vinden, betrek ons dan, praat met ons. Nu worden beslissin-gen boven onze hoofden genomen.’

Piens hekelt het ontbreken van een duide-lijke toekomstvisie. ‘Weet jij wat de toe-komstvisie is, waar het met het spoor naar-toe moet? Neen? Wij ook niet. Wij hebben daar nog geen enkel gesprek over gehad. We horen alleen dat de directie van de re-gering moet besparen. Die besparing wordt dan verkocht als de modernisering van de spoorwegen. En eigenlijk zijn modernise-ring en besparing allebei woorden die de lading niet dekken, want in feite gaat het om een afname van de overheidssubsidie met 20% of 3 miljard. Heb je ooit al gehoord over een regering, bedrijf of directie die moderniseren door van vandaag op mor-gen een vijfde van haar middelen niet uit te geven?’

Piens richt de pijlen op directie en regering tegelijk.’Je kan niet tegelijk met de botte bijl tekeer gaan en anderzijds zeggen dat je in het belang van de organisatie en de rei-

’Mensen als jij en ik worden op 1-2-3 gereduceerd tot dieren’

’Besparing voorgesteld als modernisering’

sen de handen uit de mouwen steken. En ACV Voeding & Diensten twijfelde geen seconde om mee op de kar te springen. In tal van ondernemingen zamelden militan-ten kledij en houdbaar voedsel in. Luc en zijn kompanen brengen alle ingezamelde goederen op 29 december naar Duinkerke. ACV Voeding & Diensten hielp niet alleen

op zich laat wachten. Wij willen kijken naar het totale plaatje, zoals ook de vraag van veel oudere werknemers, naar werk-baar werk en aangepaste werktijden. De komende 10 jaar vertrekken trouwens 17 000 personeelsleden. Er zijn mogelijkhe-den, er zijn alternatieven, maar men moet die willen zien, en erover in overleg willen gaan.’

InformatiecampagneDe voorbije maanden voerde ACV-Trans-com al campagne met 100 000 flyers in sta-tions en de website www.redonzetrein.be. ‘Ook de klanten van de NMBS moeten we-ten dat de dienstverlening in het gedrang komt’, zegt Piens. Want meer doen met minder, dat is geen evidente oefening. Pro-

bij het verspreiden van de oproep, maar ook door tussentijdse stockage, vervoer ter beschikking te stellen, te helpen bij het sorteren van de goederen, enzovoorts. Dat de voedingscentrale een groot netwerk heeft in voedingsbedrijven, heeft volgens Luc ongetwijfeld geholpen om snel een grote massa goederen in te zamelen. ‘Heel wat militanten en ondernemingsraden van voedingsbedrijven zoeken al langer alternatieve circuits voor voedsel dat om de een of andere reden niet verkocht kan worden, maar wel nog bruikbaar is. Een van de eerste meldingen was bijvoorbeeld dat we 2000 franchipanekoekjes kunnen meenemen. Intussen zitten we aan min-stens twee vrachtwagens goederen, voed-sel en kledij.’ (JDO)

✔ Wie wil meer informatie wil over dit initiatief, kan Luc Gysemberg contacteren via luc.gysemberg@telenet.be

✔ Wie zich als vrijwilliger wil inzetten voor vluchtelingen, kan terecht op de website www.vluchtelingenwerk.be

beer dat eens met je gezinsbudget.’

Maar horen daar dan stakingen bij, die net de klanten treffen? ‘Wij gebruiken graag alternatieve actievormen, zoals de website en flyers. Wij staan dus absoluut niet te springen om te staken, maar als men soci-aal overleg niet serieus neemt, zelfs ne-geert, dan laten regering en directie ons weinig ruimte.’

Hoe moet het nu verder? ‘Ik heb geen gla-zen bol’, zegt Piens, ‘maar wij verwachten van de directie en de regering dat ze een be-middelingstraject opstellen om het sociaal overleg opnieuw naar waarde te schatten. En dat dat sociaal overleg over het totale plaatje kan gaan.’ (JDO)

de comfortabele omstandigheden die wij hier ook kennen. Het werden onfris rie-kende mensen, zonder wc’s, hygiëne of kle-dij.’

2000 franchipanekoekjesEenmaal thuis van Lesbos, bleef Luc sa-men met zijn vrouw, vrienden en kennis-

zigers handelt. Regering en directie moe-ten kleur bekennen, het totaalplaatje ont-hullen. De desinvestering van 20%, 3 mil-jard, en het ontbreken van sociaal overleg die naam waardig, dat is de essentie van dit conflict.’

PersoneelsbeleidDirectie en regering willen onder andere een productiviteitsstijging per personeels-lid doorvoeren, zonder overleg. ‘Nochtans zijn wij al heel lang vragende partij om te spreken over het personeelsbeleid van de NMBS. Meer dan de holle slogans die poli-tici in de pers lanceren over statuten en voordelen. Maar wij willen ook kijken naar diensten die veel overuren moeten kloppen maar die die niet kunnen opne-men omdat versterking uitblijft of te lang

Geen onbezorgde kerst dit jaar voor Luc Gysemberg, oud-secretaris bij ACV Voeding & Diensten. Samen met zijn vrouw, vrienden, kennis-sen en militanten van de centrale gaat hij op 29 december naar het vluchtelingenkamp in Duinkerke. Ze zullen kledij en houdbare voe-ding uitdelen, en helpen waar ze kunnen.

Waar gaat het met de NMBS naartoe? Dat is de vraag die de personeelsle-den al enkele weken bezighoudt. ‘En we kennen het antwoord niet’, zegt Luc Piens van ACV-Transcom, ‘want er is geen sociaal overleg die naam waardig, er is zelfs geen plan of breder plaatje.’ Voorlopig kookpunt van het conflict is het eenzijdig doordrukken van maatregelen door directie en regering, waarop de vakbonden vijf stakingsdagen aankondigden.

ACV Voeding & Diensten met oud-secretaris Luc Gysemberg naar vluchtelingenkamp Duinkerke

Impasse bij NMBS groter dan verlofdag of uur extra werken

Heb je ooit al gehoord over een bedrijf dat moderniseert door van vandaag op morgen met 20% minder middelen aan de slag te gaan? Luc Piens, ACV-Transcom

Bel

ga

Bel

ga

19 Visie ¬ donderdag 24 december 2015 gewikt en gewogen ¬

Het Museum Dr. Guislain blikt met de tentoonstelling ‘Uit de schaduw’ terug op 200 jaar Broeders van Liefde en psychia-trie. ‘Een belangrijke verjaardag’, volgens Georges Otte, neuro-psychiater in het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain. ‘Maar er is nog veel werk.’

D e psychiatrie staat niet stil. 200 jaar geleden, op 30 sep-tember 1815, werden op initiatief van Kanunnik Triest, dokter Joseph Guis-

lain en de Broeders van Liefde psychisch zieken in het Geeraard de Duivelsteen in Gent uit de boeien bevrijd. ‘Ook nu staan we op een keerpunt. Discriminatie bestaat nog steeds, maar als we blijven luisteren naar wat mensen nodig hebben, is er veel mogelijk’, zegt Georges Otte, neuro-psychiater en tot voor kort hoofdgenees-heer in P.C. Dr. Guislain.

Waarom is deze verjaardag zo belang-rijk?Georges Otte: ‘Wat er gebeurde in het Dui-velsteen lijkt geschiedenis, maar is nog al-tijd actueel. Psychisch zieken werden 200 jaar geleden opgesloten en onmenselijk behandeld. Patiënten worden vandaag nog steeds gestigmatiseerd en gediscrimi-neerd. Wie ooit in de psychiatrie zat, heeft het moeilijk om werk te vinden of een wo-ning te huren. De Broeders van Liefde stre-ven naar een respectvolle behandeling van zieken en zoeken naar genezing. Zowel in het museum als in het Psychiatrisch Cen-trum zetten we daarop in om discrimina-tie en stigmatisering tegen te gaan.’

Zitten we dan op een nieuw keerpunt in de psychiatrische zorg?‘De vermaatschappelijking van zorg is al-vast een goeie evolutie. Als je dichter bij mensen staat, merk je problemen beter op en kun je beter behandelen. Zo werken we

met mobiele equipes van psychiaters en verpleegkundigen. Zij brengen zorg tot bij de mensen. Weet je, psychiatrische patiën-ten zijn gewone mensen. Ja, mensen met een psychose, met dementie of met een ver-slaving. Maar we mogen hen niet zomaar een label geven: Die komt uit de psychiatrie. Zorg op maat is belangrijk, binnen of bui-ten een psychiatrisch centrum. Want de grens tussen wat wel en niet normaal is, is niet scherp te trekken. Hier loopt een pro-ject waarbij mensen met een verslaving sa-men koken. Ze nemen zelf het heft in han-den, ze zijn deel van een project. Dat doet hen deugd en geeft hen het gevoel dat ze wel normaal zijn.’

Gaat vermaatschappelijking van zorg niet verder dan zorg tot bij mensen brengen?‘Ja, ook rond huisvesting en werk is er een beleid nodig met kansen voor mensen met psychische problemen. En er is nood aan een middenveld. We moeten ontmoetings-plaatsen creëren waar mensen ambulant terecht kunnen. Voor een gesprek, een ac-tiviteit of een behandeling. Zo kan psychi-atrie loskomen van instellingen en van het stigma dat erop kleeft. Maar dat vergt tijd.’

Bent u hoopvol voor de toekomst?‘Toch wel. Ik ben alleen ongeduldig. Maar er beweegt eindelijk iets. Er is ruimte voor dromen, voor zorg op maat, voor verder

Wat tweette er in het struikgewas in 2015? Visie plukte enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

denken dan opnames en medicatie. We zit-ten weer op een keerpunt, maar toch blijft de slinger over en weer gaan. Nu is het on-mogelijk om psychisch zieken uit gevan-genissen te bevrijden zoals 200 jaar gele-den. Nochtans zitten ze daar nog steeds. Denk aan geïnterneerden die veel zorg no-dig hebben. Een gevangenis is niet de ge-schikte plaats voor hen. De Broeders van Liefde blijven dus boeien breken.’

Anneleen Vermeire

✔ De tentoonstelling loopt nog tot 17 januari 2016 in het Museum Dr. Guislain in Gent. www.museumdrguislain.be

uu Georges Otte, neuropsychiater: ‘Patiënten worden vandaag nog steeds gestigmatiseerd en gediscrimineerd.’

‘Verder denken dan opnames en medicatie’ZEGT

Joos

t De

Boc

k

Neuropsychiater Georges Otte over de psychiatrie van morgen

Margot Leeuwin - 17 januari 2015Terroristen willen haat zaaien, maar oogsten samenhorigheid en vastberadenheid #jesuischarlie

Durieu Dorine - 1 september 2015Binnen enkele jaren zijn deze vluchtelingen onze buren, de klasgenootjes van onze kleinkinderen, uw dokter of postbode. Welkom!!!

Michel Maus - 10 oktober 2015#taxshift: wie geen elektriciteit verbruikt, niet met auto rijdt, ,niet rookt, drinkt of aandelen heeft kan tot 100 euro/m aan taxshift verdienen.

UIT Ingbeeld

Visie ¬ donderdag 24 december 201520 Verantwoordelijke uitgever regio Limburg: Carien Neven

Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt - tel. 011 29 08 70

limburg@beweging.net - limburg.beweging.netLIMBURG

kwb Limburg wenst ‘ALLE LIMBURGERS’ een gezond en warm 2016 met veel ‘Bruisende buurten’, en alle verantwoordelijken veel vol-doening in de organisatie van jullie vereni-gingsleven.

OKRA Limburg wenst iedereen een vredevolle Kerstperiode en een gelukkig nieuwjaar badend in LIEFDE, VERTROUWEN en GELOOF. Laten we onze angsten zijn voor wat ze zijn en laat ons allen zinken in de liefde, de warmte en de eenheid in onszelf. En ons van hieruit ver-binden met alles en iedereen. Alleen aan de buitenkant zijn we gescheiden, in het middel-punt zijn we allen één. Dankbaar om wie we zijn en voor elke ontmoeting; Dank je wel lieve mensen voor alle vertrouwen.

ACV Limburg wenst je een goed klimaat met niet teveel opwarming, maar wel met een warme, solidaire samenleving!

Een wens van beweging.net Limburg: Het Licht en de Warmte van Kerstmis moge eenieder omarmen gedurende het gehele nieu-we jaar, kortbij of veraf, arm of rijk, klein of groot! Laten we mekaar dragen op weg naar een hoopvolle, rechtvaardige toekomst!

CM Limburg wenst iedereen een betaalbare en kwaliteitsvolle gezondheidszorg toe in een hartelijke, veilige en warme samenleving met veel solidariteit en zorg voor wie het moeilijk heeft.

Pasar Limburg wenst iedereen:TijdTijd voor vrije tijdTijd om te doen wat je graag doetOm te doen waar je gelukkig van wordtOm plezier te maken met familie, vrienden en Pasar.

Femma Limburg wenst je een nieuw jaar met ‘Meer Tijd en Geluk’. Meer Tijd voor jezelf en voor de andere, en Geluk dat je kan delen om de samenleving warm en hartelijk te maken.

Wereldsolidariteit Limburg wenst alle wereldburgers een fantastisch 2016, vol ver-bondenheid, wijsheid, solidariteit, rechtvaar-digheid, positiviteit en warmte!

KAJ Limburg wenst voor 2016 een jaar waarin jongeren evenwaardig kunnen participeren op school en een jaar waarin jongeren kunnen genieten van waardig vast werk.

Internationaal Comité Limburg wenst dat we samen met iedereen bouwen aan een sterke diverse samenleving in 2016.

Ziekenzorg Limburg wenst iedereen warme, hartelijke familiedagen. Wij nodigen ook uit om in de buurt aandacht te hebben voor mensen die weinig contacten hebben, een hartelijk woord of een mooie Kerstwens zal dan zeker deugd doen. Heel speciaal willen we alle vrijwilligers fijne dagen toewensen, het is nauwelijks in woorden uit te drukken hoe waardevol jullie inzet is.

Familiehulp Limburg wenst iedereen een gezond 2016. Je kan op ons blijven rekenen voor goede zorgverlening door gepassioneerde medewerkers.

Samenwerken met Welzijnszorg in verenigingenKWb en IC teKenen VOOR een tOeKOMst ZOndeR ARMOedeInternationaal Comité en kwb zijn campagnepartner van Welzijnszorg. Vrijwilligers van vele verenigin-gen tekenen daarmee voor een toekomst zonder armoede. kwb Kattenbos doet dit d.m.v. een Repair Café. Diwep en Tangle Peace.be organiseren vorming rond gezondheidszorg en opvoeding.

duurzame herstellingen en sociale con-tacten in het Repair CaféMedard, kwb Lommel Kattenbos: “Repair Cafés zijn gratis bijeenkomsten waar mensen elkaar op vrijwil-lige basis helpen met het herstellen van kleding, elek-trische apparaten, meubels, fietsen, computers. Je neemt van thuis kapotte spullen mee en gaat samen met de (vrijwillige) deskundigen, zoals elektriciens, naaisters, timmerlieden, aan de slag.In het Repair Café leren bezoekers dat herstellen een goed alternatief voor weggooien is en dat dit ook voor hen bereikbaar is. Het Repair Café helpt zo de afval-berg te verkleinen. Daarnaast draagt het bij tot een mentaliteitsverandering, die nodig is om mensen warm te maken voor een duurzame samenleving. Het Repair Café is ook een sociaal evenement: buurtgeno-ten ontmoeten elkaar op een nieuwe, verrassende manier. Dat leidt tot nieuwe contacten en bevordert de sociale cohesie.”

Zelfzorg hier en in AfrikaTangle Peace.be is een pas gestarte multiculturele vereniging die werkt rond preventieve gezondheids-zorg hier en in Nigeria en andere Afrikaanse landen. Ugwy: “We proberen mensen te helpen die weinig toe-gang hebben tot gezondheidszorg door hen te infor-meren over zelfzorg. Als je jezelf gezond houdt met bv. voldoende vitamines, dan word je minder snel ziek. Hier hebben we vaak goede informatie over epidemies zoals aids of ebola. Tangle Peace.be probeert aan ken-nissen in Afrika informatie door te geven over hoe zij zich kunnen beschermen tegen die ziektes.”

Uitwisselen over school en opvoedingDiwep is een Afrikaanse vrouwenvereniging die de positie van vrouwen wil versterken. Diwep doet dit door hen meer zelfvertrouwen te geven en hen weg-wijs te maken in onze samenleving, bv. hoe werk zoe-ken, werken aan je relatie. Omgaan met puberteit en opvoeden tussen twee culturen zijn thema’s die sterk leven bij Diwep want veel leden hebben een gemengd huwelijk. Felicia: “Het schoolgebeuren is vaak moeilijk omdat het schoolsysteem en de visie op opvoeden anders zijn. Ook in Afrika zijn ouders daarmee bezig. Ze heb-ben dromen voor hun kinderen. Ze willen dat ze het

later goed hebben, een diploma halen. Maar het is niet de gewoonte dat ouders daarover overleggen met hun kinderen: in Afrika bepalen de ouders hoe het loopt. Hier mogen de kinderen mee kiezen. Hier moet je als ouder meer samen met hen nadenken. Dat is een andere manier van opvoeden en daarin willen we groeien. Voor vrouwen met weinig sociale contacten is het extra moeilijk. Maar ook voor de kinderen zelf is het niet gemakkelijk om een evenwicht te vinden. Diwep wil ouders informeren en motiveren om met hun kinderen over het schoolgebeuren te praten. Uitwisseling van persoonlijke ervaringen is heel belangrijk.”

www.welzijnszorg.be

Een toekomst zonder armoedeNiemand kiest voor een toekomst in armoede. Niet voor zichzelf, noch voor zijn kinderen of klein-kinderen.  En toch…  1 op 7 mensen in ons land leeft in armoede. Durven zij dromen van een bete-re toekomst? Vooral op het vlak van wonen, ver-voer en gezondheid stelt Welzijnszorg vast dat nog heel wat duurzame maatregelen ontbreken waar-door mensen in armoede het extra moeilijk heb-ben. Daarom voert Welzijnszorg campagne in 2016, daarom hopen we ook dat jij meedoet.

Visie ¬ donderdag 24 december 2015 21¬ Limburg

CONTACTCONTACTCM Limburg

Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info. Je kunt ook terecht bij het contactcenter: stuur een mail naar limburg@cm.be of bel naar 011 28 02 11

maandag 8.30 - 17 uur

dinsdag 8.30 - 17 uur

woensdag 8.30 - 17 uur

donderdag 8.30 - 17 uur

vrijdag 8.30 - 12 uur

De dienst Maatschappelijk Werk kan je contacteren op het nummer 011 28 02 41 (ma-do: 8.30-12 uur en 13-17 uur, vrij: 8.30-12 uur) of via mail naar dmw.limburg@cm.be

INSCHRIJVEN?- Dit kan via de website: WWW.CM.BE/AGENDA Zorg ervoor dat je bent ingelogd op de Limburgse CM Website! Op de startpagina kan je kiezen voor Limburg door je postcode in te geven.- Via e-mail: WEGWIJS.LIMBURG@CM.BE Geef duidelijk aan : • voor welke activiteit je wenst in te schrijven • je naam, adres, rijksregisternummer en telefoonnummer.- Telefonisch op het nummer 011 28 02 80

VOORAF INSCHRIJVENVOOR AL ONZEINITIATIEVEN VERPLICHT!

Tijdens de eindejaarsperiode zijn al onze kantoren gesloten op 24, 25 en 31 december 2015 en op 1 januari 2016.

CM-kantoor

Gesloten

Prettige feestdagen!

CURSUS (VOOR MANTELZORGERS)

Omgaan met perso-nen met een psychische kwets-baarheid

Wanneer je in je omgeving gecon-fronteerd wordt met psychische problemen, brengt dit meteen vele vragen met zich mee. Wat betekent deze ziekte? Hoe kan je deze per-soon ondersteunen? Hoe blijf je ervoor zorgen dat je zelf sterk genoeg blijft? Via deze gespreks-groep willen we jou als mantelzor-ger van een persoon met psychische problemen informeren en onder-steunen. Er wordt ruimte gemaakt voor verschillende thema’s maar ook de ervaringsuitwisseling krijgt de nodige aandacht. In samenwer-king met Similes VZW.

• Houthalen - Start 04/02 - 19.30-22.00 uur• 4 sessies: 04/02, 11/02, 18/02, 25/02• 20 euro

INITIATIELES (VOOR IEDEREEN)

Yoga

Yoga is geschikt voor elke leeftijd. Een goede conditie is geen voorwaarde om deel te nemen, want de oefeningen kunnen aan elk niveau worden aangepast. Schrijf in voor deze initiatieles en ontdek of yoga iets voor jou is. Door Tanne Van de Kreeke.

• Lanaken - 14/01 - 20.00-21.30 uur• 3 euro CM-leden, 6 euro niet-leden

INFOSESSIE (VOOR IEDEREEN)

RouwverwerkingVerlies hoort bij het leven. Toch bereiden weinig mensen zich hierop voor. Manu Keirse (psycholoog en specialist in rouwverwerking) luisterde meer dan 40 jaar naar mensen met verdriet en reikt vanuit deze rijke ervaring suggesties aan die helpen om verdriet te verzachten. Hoe kan je deze mensen beter begrijpen en hoe kan je ze het beste onder-steunen? Deze infosessie gaat niet over de dood maar over het leven.

• Hasselt - 18/01 -20.00-22.00 uur• 3 euro CM-leden, 6 euro niet-leden

INFOSESSIE (VOOR IEDEREEN)

Internet en gamen bij jongeren

Het aanbod aan games is erg groot. Dikwijls dienen ze als ontspanning maar ze kunnen ook bijdragen aan de ont-wikkeling van vaardigheden. De keerzijde is dat er ook risico’s aan verbonden zijn. Deze info-avond is een aanra-der voor elke ouder/opvoeder die te maken heeft met gamende jongeren.

• Houthalen - 19/01 - 19.30-22.00 uur• 3 euro CM-leden, 6 euro niet-leden

ARIADNE INFOSESSIE *

Stress en chronisch ziek zijn

Via de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) leer je effectief en flexibel om te gaan met de onvermijdelijke stress en een rijk en zinvol leven te leiden. Door Ariane Lievens.

• Gruitrode - 07/01 - 18.30-21.30 uur• 3 euro CM-leden, 6 euro niet-leden

ARIADNE LOTGENOTENCONTACT *

Boekenclub Ariadne

Bespreking boek ‘De smaak van stilte. Hoe ik bij mezelf ben gaan wonen’ Reeks van 4 sessies. Prijs inclusief boek.

• Hasselt - Start 11/01 - 13.30-16.30 uur• 20 euro CM-leden, 40 euro niet-leden

ARIADNE CURSUS *

De verborgen schrijver

Samen gaan we (in 5 sessies) op verkenning in de fantasti-sche wereld van het schrijven. Voor iedereen die de behoef-te voelt om emoties en waarnemingen op papier te zetten.Door Claudine Icket.

• Overpelt - Start 13/01 - 09.30-12.30 uur• 35 euro CM-leden, 17,50 euro CM-leden met VT, 105 euro niet-leden

* Voor mensen met gezondheidsproblemen van 18 tot 65 jaar

22 Visie ¬ donderdag 24 december 2015

AGendAGEZELLIG SAMENZIJN – PASAR. za 9.1: in GC Sint-Jorisheem om 19 u. Verplicht vooraf inschrijven: Paul Gelade, 0494 57 09 35

JO VANDEURZEN - KWB. ma 18.1: Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen spreekt over de vergrij-zing en de gevolgen ervan op het vlak van pensioenen, gezondheidszorg, wonen enz. en het antwoord van de Vlaamse regering hierop. Iedereen,

ook niet-senioren, zijn welkom in de Schans in Hechtel om 14.30 u. Info: Jos Vangeneugden, 011 73 34 05

PANNENKOEKEN - PASAR. zo 3.1: wandelen en pannenkoeken. Vertrek: GC Sint-Jorisheem om 14 u. Info: Theo Cremers, 0486 35 68 07

WANDELEN – PASAR. do 7.1: in en rond duras. Vertrek: kerk om 13.30. Info: Johan Stippelmans, tel. 011 68 17 28 . zo 10.1: in de warmbeekvallei. Vertrek: Cafetaria den Tennis om 12.30 u. Info: dirk Snoeckx, 0478 63 47 13. zo 10.1: neutjestocht. Vertrek: Ballast-

hoeve om 13.30 u. Info: Ludo Claes, 0474 56 26 19. zo 10.1: nieuwjaarswandeling met borrel. Vertrek: windmolens, aan de sluis in Godsheide om 14 u. Info: Francis Pletsers, 0475 53 58 28. do 14.1: 20 km langs de GR in de Ardennen/Voerstreek – Vroenhoven. Vertrek: kruispunt Maastrichterstwg. – Muizenberg om 9 u of parking zwem-bad Sint-Truiden Sint-Pieter om 8 u. Meerijden kan vanaf de parking (links) van het zwembad (9 €) mits seintje vooraf. neem eten en drinken mee voor onderweg. Info: Johan Stippel-mans, 011 68 17 28

Project ICan zet stappen vooruit met kwetsbare jongeren

JonGeRe AAn HeT STuuR“Ik vind het enorm sjiek wat ze doen. Dit is alles omvattend, hier is plaats voor iedereen.” Zo vertellen Stijn Abrahams en Safi Shafig. Ze hebben bij vzw Arktos deelgenomen aan ICan, een begeleidingstraject voor moeilijk bereikbare jongeren. “Ze zijn vaak al lang werkloos en hebben heel wat trajecten achter de rug. Wij vertrekken van wat de jongere zelf wil, en daarom hebben we goede stappen vooruit gezet”, zegt Koen Derickx van Arktos.

StappenHeel wat jongeren proberen tevergeefs aan werk te raken. Ze zijn laagge-schoold, en hebben ook nog psychische, drugs- of huisvestingsproblemen. Koen: “Jongeren die elders afhaken of geschorst zijn door de RVA, kunnen bij ICan terecht. een ICan-traject duurt 9 maanden, wat redelijk lang is. 25 % van de deelnemers vindt werk. dat is heel veel.” Maar werk is niet de enige doel-stelling. Koen: “We zetten stappen met de jongeren. niet iedereen geraakt bij wijze van spreken tot op 100 meter. 30 meter is een even knappe prestatie.” Sommige jongeren startten vanuit ICan een zinvolle dagbesteding bij een sport-club, om terug ‘onder de mensen’ te komen. enkelen zaten in het deeltijds onderwijs, maar zonder job. Safi: “Ik zat in het deeltijds onderwijs en werkte daarna 10 maanden bij vzw Fietsbasis. nu volg ik ICan en ga elke voormiddag naar de nederlandse les. Ik heb net een goed examen gehad. Ik hoop dat ik terug bij Fietsbasis kan beginnen. Ik wil écht

ken telkens opnieuw samen met de jon-gere een netwerk, organisaties of men-sen, om tot bij de juiste hulpverlening te raken.” Met elke jongere wordt een indi-vidueel stappenplan opgesteld, bv. twee dagen per week vrijwilligerswerk doen als opstap voor tewerkstelling binnen ‘artikel 60’, via het oCMW, om in orde te raken met uitkeringen en als eerste werkervaring. Wie uitgeschreven wordt uit het deeltijds onderwijs, wordt ‘warm’ overgedragen aan de VdAB. de metho-diek sluit heel sterk aan bij Missing Link (zie: www.arktos.be )

ContentKoen: “We blijven de jongere bellen als die niet komt opdagen, we gaan op huis-bezoek. Wij straffen niet. Als we iemand na drie maanden terug zien, dan zijn we echt content.” ICan is heel intensief. Maar soms volstaat het om op één ter-rein vooruitgang te boeken, dan volgt de rest.” Stijn: “Hier is plaats voor ieder-een, op zijn eigen tempo. Ik heb onder-tussen werk gevonden. Ze hebben me geleerd hoe een gesprek aangaan, dat is belangrijk bij het solliciteren. Maar ook als je werk hebt, kan je terugkomen. of de begeleiders bellen als het nodig is.”Safi: “Koen is écht de beste, écht goed, die doet alles voor ons.” Stijn: “dat is geen gemakkelijke job hier voor die begeleiders. Ik vind het enorm sjiek wat ze doen.”

Fierde voorbije twee jaren voerde Arktos met eSF-financiering het project ICan uit in Hasselt en Houthalen, in opdracht van de provincie Limburg, de stad en het oCMW van Hasselt en VdAB Limburg. In Hasselt wordt onderzocht of ICan ver-dergezet kan worden vanuit het oCMW. Nadja Vananroye, OCMW-voorzitter: “We hebben krachten gebundeld tussen organisaties en tussen mensen. derge-lijke concrete projecten zijn nodig. deze jongeren mogen heel fier zijn op het tra-ject dat ze hebben afgelegd.”

werken. Ik wil niet thuis blijven.”

Herstellende jongeren kwamen drie uur per week in groep naar Sporting Hasselt. Ze heb-ben er klusjes gedaan in het sportstadi-on en in Hasseltse wijken ontmoetings-plaatsen voor jongeren hersteld. om de 2 à 3 weken was er een individueel gesprek. Stijn: “de individuele gesprek-ken met Koen waren voor mij het belang-rijkste. door die hangplekken te her-stellen kreeg ik meer zelfvertrouwen, omdat ik het gevoel had dat ik iets nut-tigs deed. We hebben ook veel gela-chen.” Koen: “Het groepsmoment is gewoon altijd heel leuk, drie uur weg van de problemen.”

SturenKoen: “ICan is maatwerk: de jongere zit aan het stuur en bepaalt waar hij naar-toe wil. Wij zeggen nooit: de jongere moet dit, de jongere moet dat. Zij zeggen me: Koen, mijn leefloon is geschorst, wat kunnen we hieraan doen? We zoe-

Sander, Safi en Stijn (deelnemers ICan) en vooraan Koen Derickx (vzw Arktos): “Bij ICan bepaalt elke jongere zelf wat belangrijk is om vooruit te raken, en dat werkt.”

VACAtURE StAFMEDEWERKER (M/V) BEWEGING.NEt LIMBURG• een boeiend en gevarieerd takenpakket • diploma maatschappelijk assistent, een opleiding humane of economische wetenschappen niveau bachelor of master, gelijkwaardig door ervaring • Frequent avond- en weekendwerk• Voltijds contract van onbepaalde duur vanaf februari 2016

Meer info via limburg.beweging.netKandidaturen met cv mailen naar carien.neven@beweging.net voor 15.01.2016

¬ uw job, ons werk Visie ¬ donderdag 24 december 2015 18 Visie ¬ donderdag 24 december 2015 23 ¬ uw job, ons werk

ACV geslotenDe ACV-kantoren zijn GESLOTEN op:

•donderdag 24 december (namiddag)

•vrijdag 25 december (feestdag)

•woensdag 30 december (betaling werkloosheid)

•donderdag 31 december (namiddag)

•vrijdag 1 januari (feestdag)

•maandag 4 januari (betaling werkloosheid)

EiNdEjAArSprEmiE uiTzENdkrAChTEN

De attesten eindejaarspremie voor uitzendkrachten 2015 werden begin december verstuurd door het fonds. ACV-Limburg heeft ondertussen meer dan 2.000 eindejaars- én syndicale premies voor uitzendkrachten uitbe-taald.heb je in de periode tussen 1 juli 2014 en 30 juni 2015, minstens 65 dagen gewerkt als uitzendkracht en heb jij geen attest ontvangen?Zoek de bewijzen (contracten, loonbrie-ven, enz. ) bij mekaar en maak een afspraak met ons syndicaal loket via 011 30 .60 .00. Heb jij andere vragen over uitzendwerk? Neem dan contact op met onze verant-woordelijke voor uitzendarbeid, Ronald Paulussen via 011 30 60 00 of mail naar: ronald.paulussen@acv-csc.be.

Onze wens voor 2016

een hart vol rechtvaardigheid

een handvol solidariteit

overgoten met dienstbaarheid

¬ uw job, ons werk Visie ¬ donderdag 24 december 2015 18 Visie ¬ donderdag 24 december 2015 23 ¬ uw job, ons werk

ToekomsT ACV-Limburg in goede hAnden.Op zaterdag 12 december 2015 namen enkele honderden militanten, personeelsleden en genodigden deel aan het statutair congres van ACV-Limburg, dat plaatsvond in de Muze in Heusden-Zolder.

De inzet van het congres was de wijziging van de statuten van ACV-Limburg, onder meer om de vernieuwde interprofessionele werking te verankeren en het verbond Limburg klaar te stomen voor de toekomst. De (groene) handen werden er zowel letterlijk als figuurlijk uit de mouwen en in de lucht gestoken.

De nieuwe statuten werden met enkele democratische stemrondes goedgekeurd, waarna de aan-wezigen in verschillende workshops konden kennismaken met verschillende aspecten van de interprofessionele werking, zoals: fiscaliteit, gelijke kansen, jongeren, arbeidsmarktwerking, interim en armoede.

Het congres werd opgeluisterd door een gesmaakt optreden van het ACV-Limburg koor, er werd een overzicht gegeven van wat er rond de komende sociale verkiezingen zoal staat te gebeuren en de congresdeelnemers kregen door middel van een uitgebreid en visueel verbluffend activitei-tenverslag een overzicht van de vele werkzaamheden, acties en evenementen die de afgelopen jaren de revue passeerden.

Nationaal ACV-voorzitter Marc Leemans nam in zijn afsluitende speech andermaal de vele regeringsmaatregelen op de korrel die de werknemers en uitkeringsgerechtigden steeds harder treffen en hekelde het huidige anti-syndicale klimaat waarin elke mogelijkheid wordt aangegrepen om de vakbonden te kortwieken en genuanceerde informatie steeds moeilijke de man in de straat bereikt.

Jean Vranken, die als voorzitter van ACV-Limburg dit statutair congres bij aanvang ook opende, dankte in zijn slotwoord de aanwezigen en iedereen die bijdroeg in de voorbereiding van het congres.

De toekomst van ACV-Limburg is na dit geslaagde congres in goede/groene handen!

statuten ACV-Limburg werden goedgekeurd

iJskoude PensioenherVorming Voor VrouWenOp woensdag 9 december 2015 om organiseerde de zone ACV-Haspengouw in het portaal van het ACV-kantoor in Sint-Truiden een actie ivm de pensioenhervormingen voor vrouwen. De actie droeg de titel ‘ijskoude pensioenher-vormingen’ en de deelnemers moesten letterlijk in het ijs grabbelen om rond te komen. Na de actie was er een info-avond over de effecten van de pensioenhervorming op het vrouwenpensioen.

kim de Witte (docent KU Leuven/pensioenen) gaf naast een deskundige uitleg over de pensioenhervorming en de effec-ten hiervan op het pensioen voor vrouwen, ook enkele feiten waar de deelnemers stil van werden. We zetten ze nog even op een rijtje:•58% van de vrouwen heeft een pensioen lager dan 1000 euro! Werk je als vrouw deeltijds of in het systeem van tijdelijk werk = onzeker pensioen•Vrouwen hebben minder toegang tot vervroegd pensioen, het armoederisico bij vrouwen boven 65 jaar ligt met 19,5 % hoger dan bij mannen (17 %). Een vrouw heeft een gemiddelde loopbaan van 34 jaar (zorgverlof, kinderen enz.) waardoor zij een achterstand oploopt op haar loopbaanjaren.•De regering Michel heeft de pensioenleeftijd opgetrokken naar 67 jaar. Ook de leeftijden voor het vervoegd pensioen worden opgetrokken. Door deze beslissing zullen heel wat werknemers, vooral vrouwen, niet kunnen genieten van het vervroegd pensioen door een te korte loopbaan. En zullen dus tot hun 66/67 jaar moeten wachten voor hun pensioen. Hetgeen meest problematisch is voor de vrouwen zonder sociale uitkering op het einde van hun carrière.•Bovendien worden vrouwen extra benadeeld aangezien ook de loopbaanvoorwaarden werden opgetrokken. Opnieuw zullen heel wat vrouwen de dupe zijn, want zij zijn het die hun carrière onderbreken en deeltijds werken om job en gezin te kunnen combineren.

Wat de regering nog voor ons in petto heeft rond de pensioenhervormingen weten we niet, maar zeker is dat met de huidige maatregelen vrouwen regelrecht in de armoede worden geduwd.

Het zal grabbelen worden om rond te komen!

Jean Vranken, voorzitter ACV-Limburg Marc Leemans, voorzitter ACVtoekomst ACV-Limburg in warme, groene en goed handen

Visie ¬ donderdag 24 december 2015

colofon Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Kasper Goethals, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen

Zelderloo, Kris Six • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels op de regionale bladzijden (20-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers.

24 uw vrije tijd

ToDoGezond blijven is bewegen. Veel mensen nemen zich in deze periode voor om meer te sporten. Alleen of met het gezin de na-tuur in, opnieuw aantreden in die oude sportclub of je eens wagen aan een nieu-we sportieve uitdaging. Waarom niet bij

Falos, van kwb? Falos organiseert over heel Vlaanderen wandel- en fietstochten, stippelt joggingsroutes uit, geeft buik-spiertrainingen en biedt een ruim aan-bod aan andere sporten.

GoeD voornemen: meer beweGen!

‘Herkenbare frustraties bij het opvoeden’

boeK

uu Mario De Koninck: ‘Ik vind het geweldig dat kinderen zo impulsief zijn.’

dotes van hun kinderen noteren in een schriftje. Ik doe dat dus met cartoons. Lena en Jolien bladeren zelf ook graag door de strip, veel van de gebeurtenissen herin-neren ze zich nog. Want vergis je niet: al-les is echt gebeurd, ik verzin niets. Ik voeg hoogstens wat commentaar toe om de grap duidelijker te maken. Zo zegt Jolien bijvoorbeeld in een van de stripjes dat ze haar juf niet leuk vindt. Mijn vrouw vraagt geschrokken waarom, waar-op Jolien antwoordt: omdat ze geen mooie schoenen heeft. Daarbij geef ik als commen-taar: ja, juf Anneleen, je moet natuurlijk ergens een lijn trekken.’

wat vinden lena en Jolien zelf van de strip?‘Ze vinden hem heel leuk. Als er iets grap-

wat een vader lijden kan, dat is het onder-werp van Familie De Koninck, de nieuwe strip van Mario De

Koninck ofwel AAaRGh, de man die car-toons tekent voor Visie, Metro en TeVe-Blad. Hij giet zijn dagelijkse verwondering en kleine frustraties in leuke stripjes, met zijn 4- en 7-jarige dochters Lena en Jolien in de hoofdrol.

vanwaar het idee voor deze strip?Mario De Koninck: ‘Soms heb je van die avonden waarop alles fout gaat. De ene wil haar bord niet leeg eten, de ander lust haar dessertje niet, ze weigeren hun tanden te poetsen, willen niet naar bed, en ga zo maar verder. Toen ik ’s avonds in de zetel plofte, besloot ik mijn frustratie van mij af te gooien door er een cartoon over te ma-ken. Ik gooide de tekening nogal impulsief op Facebook, en kreeg onverwacht veel re-acties. Blijkbaar vonden veel ouders de si-tuatie erg herkenbaar. Dat stimuleerde mij om nog meer dergelijke plaatjes te maken, en voor ik het wist, had ik genoeg materi-aal voor een strip.’

In de strip staan niet enkel frustraties?‘Absoluut niet. Er komen ook veel grappi-ge anekdotes en versprekingen in voor. Bij-voorbeeld Lena die een hoehoertje vraagt, in plaats van een yoghurtje. Of Jolien die wil weten of oprotten wil zeggen: veel prot-jes laten. Verder toon ik ook dat een pleis-ter echt magische krachten heeft bij kin-deren, en dat een woede-aanval soms even snel weer weg is als hij gekomen was.’

Herinneringen om te koesteren?‘Ik hoor van veel ouders dat ze leuke anek-

‘Ik ben niet boos!’ schreeuwt lena op het eerste plaatje. cartoonist mario De Koninck maakte een strip over het alledaagse leven met twee dochters. over kleine woede-aanvallen, grote tranen en pleis-ters die tegen alles helpen.

pigs wordt gezegd aan tafel, vraagt Jolien soms of ik daar ook een cartoon over ga maken. Al ben ik me er wel van bewust dat ze zich er als tiener misschien wel tegen afzetten. Maar goed, dat zien we dan wel weer. Evengoed maak ik dan daarover een cartoon. Als je creatief bent, vind je voor alles een oplossing.’

Je bent van plan om de strip verder te zetten?‘Ik zou graag verder willen doen ja, aan een tempo van ongeveer twee strips per jaar. Dat moet wel te doen zijn. Jolien en Lena worden ouder, waardoor de strip automa-tisch mee evolueert. De grappige verspre-kingen stoppen natuurlijk op een bepaald moment, maar dan leren ze lezen en schrij-ven, dat levert weer heel wat nieuwe grap-pige situaties op. En wie weet wordt het

ooit nog wel een strip over mij en mijn vrouw alleen?’ Zijn jonge ouders tegenwoordig niet te negatief over kinderen hebben?‘Dat weet ik niet. Er zijn steeds meer men-sen die benadrukken dat het niet allemaal rozengeur en maneschijn is. Dat vind ik best een goede evolutie. Zelf ben ik wel wat geschrokken toen ik vader werd. Op school leer je alles over wiskunde en aardrijks-kunde, maar niemand leert je hoe je kin-deren moet opvoeden. Ik was totaal niet voorbereid. Kinderen gooien je hele leven om. Het lijkt me goed dat mensen zich daarvan bewust zijn voor ze eraan begin-nen. Ik hoor dat sommige mensen mijn strip cadeau doen bij een zwangerschap. Lijkt me een prima manier om de verwach-tingen wat bij te stellen (lacht).’

wat vind je zelf het leukst aan vader zijn?‘Ik vind het geweldig dat kinderen zo im-pulsief zijn. Ze doen eerst en denken pas daarna, of ze denken helemaal niet. Ze kunnen ook helemaal opgaan in waar ze mee bezig zijn. Als volwassene verlies je dat wel wat. Kinderen zijn ook nog erg be-invloedbaar. Jolien en Lena tekenen graag, wellicht omdat ze mij dat vaak zien doen. Jolien kan zelf al haar tekeningen inkleu-ren met de computer, net zoals ik. Dan ben ik een trotse vader, uiteraard. Tot Lena iets tekent op de muur van het toilet, en bui-tenkomt met de woorden ik heb dat niet ge-daan, hoor. Dan ben ik weer een vader die vooral heel hard moet lachen met wat die twee dochters allemaal uithalen.’

nele verheye

✔ De strip ‘Ik ben niet boos’ kost 5,99 euro en is te verkrijgen via www.familiedekoninck.be

cartoonist maakt strip over zijn twee dochters

Lie

ven

Van

Ass

che

wInWaarom vindt de dochter van Mario De Konick juf Jolien niet leuk?a. omdat de juf ‘te veel huiswerk geeft’.b. omdat de juf ‘te luid op bord schrijft’.c. omdat de juf ‘geen mooie schoenen heeft’.

Antwoord via www.beweging.net of stuur voor 7 januari een kaartje met het juiste antwoord naar: Visie, wedstrijd Familie De Koninck, postbus 20, 1031 Brussel. Vermeld het adres waar je de strip wilt ontvangen.

wIn een van De TIen exemplaren van De sTrIp ‘famIlIe De KonIncK’.

✔ Je kan terecht op www.falos.be voor meer informatie over hun sportactiviteiten in 2016