EconomieDinsdag 28 december 2010 Pagina 15 NRC Handelsblad n rc . n l / e c o n o m i e

Uitzender AamigoO naar de beursWillemstad, 28 dec. Uitzendgroep AamigoO krijgt een noteringaan de Amsterdamse beurs. De notering loopt via investeringsfondsEDCC, dat grotendeels in handen is van Value8, het beleggingsfondsvan Peter Paul de Vries, voormalig voorzitter van de Vereniging vanEffectenbezitters. Dat maakte EDCC vandaag bekend. AamigoO levertook diensten op het gebied van salarisadministratie en contracten. Ditjaar haalt het bedrijf een omzet van ongeveer 120 miljoen euro. Om debeursgang te financieren zal EDCC 43,75 miljoen nieuwe aandelenuitgeven, boven op het nu uitstaande aantal van 10,5 miljoen. Na deemissie en de beursgang krijgt EDCC de naam AamigoO Group. Toe-zichthouder AFM legde de handel in aandelen EDCC enige uren stilin afwachting van de formele aankondiging van de beursgang. (ANP)

ECB koopt meer staatsobligatiesFrankfurt, 28 dec. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft vorigeweek voor ruim 1,1 miljard euro aan staatsobligaties van probleem-landen in de eurozone gekocht. Dat was bijna een verdubbeling tenopzichte van de 600 miljoen van een week eerder, maar minder dan dehelft van de hoeveelheid in de week daarvoor. Sinds de instelling vanhet programma in mei heeft de ECB voor 73,5 miljard euro aan Euro-pees staatspapier gekocht. Het opkoopprogramma moet ertoe bijdra-gen dat de onrust op de financiële markten over de financiën van delanden als Griekenland, Portugal en Ierland zwakke broeders van deeurozone wordt teruggedrongen. (ANP)

Schikking Alcatel-Lucent over smeergeldPARIJS, 28 dec. Het Frans-Amerikaanse telecombedrijf Alcatel-Lu-cent betaalt de Amerikaanse overheid een boete van 137 miljoen dol-lar (105 miljoen euro) om een omkoopschandaal te schikken. Het con-cern, geleid door de Nederlander Ben Verwaayen, heeft zich volgensde VS schuldig gemaakt aan omkoping in Latijns-Amerika en Azië. Intotaal zou Alcatel-Lucent meer dan 8 miljoen dollar aan smeergeldhebben betaald om lucratieve telecomcontracten binnen te slepen inonder meer Costa Rica en Maleisië. (Reuters)

Verkoop goedkope Nano keldertNew Delhi, 28 dec. De verkoop van ‘s werelds goedkoopste auto, deNano van het Indiase staalconcern Tata, stokt. Tata verkocht vorigemaand slechts 509 stuks: een dieptepunt en 85 procent minder daneen jaar geleden. Concurrent Suzuki verkocht in dezelfde maand33.000 exemplaren van de Alto, die tweemaal zo duur is. De Nano kost2.000 euro. Het was drie jaar geleden gelanceerd als de grote beloftevoor de 1,2 miljard inwoners van India. De Nano kampte met tegen-slagen: sommige auto's hadden serieuze technische mankementen endoor de sluiting van een fabriek liepen de levertijden op. (ANP)

Hoe de overheid uwkeuzevrijheid knot

Tamminga en Schinkel

D e tijd dringt.Wie wil overstappen naar

een andere zorgverzekeraar moeter vóór 1 januari bij zijn.

Alle meer dan 16 miljoen ver-plicht verzekerde Nederlandersmogen jaarlijks kiezen: blijf ikbij mijn huidige verzekeraar ofstap ik over naar een concurrent.Dat was de VVD-ideologie bij devan staatswege verplichte ziekte-kostenpolis: dwang, maar welmet keuzevrijheid. Zo moet decalculerende consument helpenom de zorgverzekeraars scherp tehouden. Hij maakt jaarlijks eenafweging en verlaat de verzeke-raar die ondermaats werk levert.Zo worden de zorgverzekeraarsgeprikkeld om klantvriendelijkte zijn én de beste zorg in te ko-pen bij ziekenhuizen en anderen.En zo worden de zorgverlenersop hun beurt gestimuleerd totextra kwaliteit en efficiency.

Dat was het idee.En de praktijk?In 2006/2007, het eerste jaar

dat de wet van kracht was, stapte19 procent van de verzekerdenover. De verzekeraars kochtenmarktaandeel door het verplich-te basiszorgpakket massaal on-der de kostprijs aan te bieden.Dat kon niet elke verzekeraar ja-renlang volhouden gezien hunsoms zwakke financiële positie.Schaalvergroting door fusies enovernames was het gevolg. Viergrote verzekeraars hebben nubijna 80 procent van de markt:Achmea, CZ, Menzis en Uvit. In-middels is de prijzenslag geluwden stapt jaarlijks ongeveer 4 pro-cent van de klanten over. Vooraljongeren. Dit percentage over-stappers zie je ook bij anderevoormalige nutsvoorzieningen,zoals energie.

Volgens sommige berichten isde animo om van verzekeraar tewisselen dit jaar weer wat groter.De premiestijging van gemid-deld 100 euro naar 1.200 eurozou meer mensen aansporen omna te denken over een wissel.

De keuzevrijheid van de con-

sument gaat hand in hand meteen plicht van de verzekeraar omdie consument ook als klant teaccepteren voor de basispolis, on-geacht zijn gezondheid. Om tevoorkomen dat zorgverzekeraarsdie meer ongezonde klantenmoeten accepteren de dupe wor-den van het stelsel, heeft de over-heid voor verzekeraars vier soor-ten financiële compensatie in hetstelsel gebouwd. Deze zogehetenrisicoverevening is de donkerekamer van Hippocrates. De vol-gende keer dat u een politicushoort klagen over ‘marktwerkingin de zorg’, moet u maar denkenaan die anonieme nijvere reken-meesters die dat juist achterafweer proberen recht te trekken.

De compensaties pakken voorverschillende verzekeraars ver-schillend uit, is een van de con-clusies in een recent rapport vanhet Centraal Planbureau (CPB).Een van de opvallende uitkom-sten is dat grote verzekeraarsmeer profijt hebben van de vere-vening van de risico’s dan dekleintjes. Keuzevrijheid is hetcredo, maar de compensaties sti-muleren schaalvergroting. Metsteeds minder verzekeringscon-cerns valt er voor de consumentsteeds minder te kiezen. Tenzijdie overblijvende concerns inhoog tempo steeds weer nieuwesmaken verzinnen voor nieuwezorgpolissen, zoals Unilever datdoet met ijs en margarine.

Het kabinet-Rutte wil de com-pensatieregelingen „in verant-woord tempo afschaffen” staat inhet VVD-CDA regeerakkoord dat30 september gepubliceerd werd.Een paar dagen daarvoor kondig-de de grootste regionale verzeke-raar, De Friesland, aan om zichaan te sluiten bij moloch Ach-mea. Opnieuw een zelfstandigeverzekeraar minder.

Over twaalf maanden heeft uals zorgconsument weer een keu-zerecht. Maar dan moet er nogwel wat te kiezen zijn.

MENNO TAMMINGA

De calculerendeconsument moetzorgverzek eraar sscherp houden

www.legalpeople.nl

Bijpraten met Legal People: 020-6125522

Nieuwe werker stuit op nieuwe grenzen

Door onze redacteurPatricia Veldhuis

Nijmegen, 28 dec. Hij heeft heelwat doelpunten van zijn hockey-ende dochter gemist. En nee, nietomdat hij niet langs de lijn stond.„Ik was er wel, maar hing op de be-slissende momenten met m’n neusin de Blackberry.”

Voor Hartger Wassink, sinds ditnajaar onderzoeker aan het Ruudde Moorcentrum van de Open Uni-versiteit, is het nieuwe werkenniet langer zaligmakend. In zijnvorige baan als organisatieadvi-seur was het de norm. „Ik had geenvaste werkplek, was toegerust meteen telefoon, een laptop en een rol-koffer en bepaalde zelf waar enwanneer ik mijn werk deed.”

Ideaal, vinden de voorstandersvan het nieuwe werken. Op die

manier kan het werk immers veelgemakkelijker worden gecombi-neerd met de zorgtaken thuis. Wiezelf zijn werktijden bepaalt, kaneerst de kinderen naar schoolbrengen en dan thuis inloggen opde server van het bedrijf. Scheelteen hoop combinatiestress en file-leed. Bovendien bespaart het aar-dig wat dure vierkante meters: wiezijn personeel regelmatig thuislaat werken, hoeft immers nietmeer voor iedereen een vastewerkplek in te richten.

Bij tal van bedrijven en over-heidsorganisaties lopen inmiddelspilotprojecten en wordt geëxperi-menteerd met het nieuwe werken.Uit een enquête van adviesorgani-satie Deloitte onder financieel di-recteuren en vastgoedmanagersblijkt dat meer dan de helft al methet nieuwe werken bezig is. Hunbelangrijkste motieven om denieuwe manier van werken in tevoeren: het binden van talent énkostenreductie. Over vijf jaar, steltDeloitte, zal het nieuwe werkenvoor het grootste deel van de orga-nisaties de standaard zijn.

Dat is ook de verwachting vanJaap Peters, organisatiedeskundi-ge en schrijver van verschillende

boeken over organisatieverande-ringen, zoals Bij welke reorganisatiewerk jij?. „Een klein aantal bedrij-ven loopt nu nog voorop, maar dekomende jaren zullen het er snelmeer worden. De technologie dienodig is om het nieuwe werkenmogelijk te maken, de web 2.0technologie, stamt uit 2003. Als jeweet dat mensen en organisatiesgemiddeld twaalf jaar nodig heb-ben om optimaal met innovatiesom te gaan, kun je uitrekenen dathet nieuwe werken over vijf jaar

helemaal is ingeburgerd.”De techniek loopt voor op werk-

nemers, denkt Peters. En dat is eenvan de valkuilen van het nieuwewerken. „De meeste mensen den-ken en handelen nog vanuit ar-beidspatronen uit de vorigee e u w. ” Met als gevolg dat het voorsommige werknemers moeilijk isom om te gaan met de ‘spelregels’

van het nieuwe werken. „Ze den-ken dat ze continu bereikbaarmoeten zijn, omdat ze mogen tele-werken van de baas. Maar dat is na-tuurlijk onzin! Die laptop en dieBlackberry kunnen ook gewoonuit.”

Herkenbaar, zegt Hartger Was-sink. „Ik vond het moeilijk om tezeggen: dit is werk en dit is thuis.Ik was elke woensdagmiddag vrij,voor de kinderen, maar ging dantoch in elk verloren uurtje bellenen mailen met mijn klanten en col-lega’s. Ik kon het werk niet uitmijn hoofd zetten. Dat zorgdevoor onrust en schuldgevoelensten opzichte van de kinderen.”

Volgens recent onderzoek vanTNO komen mensen die regelma-tig thuis- of telewerken vaker in deknel met hun tijd dan de traditio-nele werknemer. „Telewerkers ge-ven vaker aan dan niet-telewerkersdat hun gezin en hun sociale acti-viteiten lijden onder hun werk”,zegt onderzoeker Karolus Kraanvan TNO. „Het verschil is niet heelgroot, maar er is wel duidelijk eensamenhang .”

Overigens leidt dit níet tot meergezondheidsklachten bij de groeptelewerkers. Werknemers die va-ker thuis werken, hebben niet va-ker last van een burnout. Ook hetziekteverzuim is even hoog als bij‘gewone’ werknemers”, zegtKraan.

Bedrijfskundige Pascale Petersvan de Radboud Universiteit Nij-megen is gespecialiseerd in tele-werken en het nieuwe werken. Zijziet veel voordelen aan deze ma-nier van werken, maar wijst ook opde risico’s. „Het nieuwe werkenheeft het gevaar van grenzeloos-heid in zich. Je kunt immers altijdwerken. Het houdt niet op om vijfu u r. ” Niet iedereen kan daar evengoed tegen, denkt Peters. „Daarom

Arbeidsmarkt Steeds meer werknemers kunnen zelf bepalen waar en wanneer ze hun werk doen

Het is de arbeidsmarkthypevan 2010: het NieuweWerken. Los van tijd enplaats. Maar wie de grenstussen werk en privé nietgoed bewaakt, is dag ennacht met zijn werk bezig.

Steeds flexibeler

Het aantal cao’s waarin af-spraken zijn gemaakt over hetnieuwe werken is tussen 2007en 2009 verdubbeld. De groeptelewerkers vormt ongeveer13 procent van het totale aan-tal werknemers, volgens deNationale Enquête Arbeids-omstandigheden 2009 vanTNO en het Centraal Bureauvoor de Statistiek (CBS). Be-drijven binnen de zakelijke enfinanciële dienstverleningspannen de kroon: zo’n 20procent werkt hier al op basisvan het nieuwe werken.Deze sector is dan ook zeer ge-schikt om het nieuwe werkente faciliteren: de meeste werk-nemers hebben immers al-leen een computer en een te-lefoon nodig om hun werk tedoen. Dat ligt anders bij hetonderwijs of de zorg, waarwerknemers veel meer aanhun werkplek gebonden zijn.

‘Geen politieke overnames door China in EU’Door een onzer redacteurenRotterdam, 28 dec. Europamoet een nieuwe autoriteit op-richten met het gezag om onge-wenste overnames door buiten-landse bedrijven tegen te houden.Dat heeft eurocommissaris Anto-nio Tajani (industrie) gisteren ge-zegd in een interview met de Duit-se krant Handelsblatt. Hij noemdespecifiek het gevaar van politiekgemotiveerde overnames door

Chinese investeerders.Om ongewenste buitenlandse

inmenging tegen te gaan pleit deItaliaan Tajani voor de oprichtingvan een Europees overnamepanel,naar Amerikaans voorbeeld. Eendergelijk panel moet onderzoekenof overnames door buitenlandseinvesteerders of staatbedrijven po-litiek gemotiveerd zijn of een ver-lies van Europese kennis en tech-nologie tot gevolg hebben. „Vo o r

een succesvolle Europese industrieis de bescherming van onze kennisen technologie van essentieel be-lang”, zei Tajani. „Chinese bedrij-ven met veel geld kopen steeds va-ker Europese bedrijven met demeest vooraanstaande technologi-sche kennis in belangrijke secto-ren.” Volgens Tajani hebben dezeinvesteringen een economischebasis, maar zit er ook een politiekestrategie van China achter. Europa

moet daarom niet schromen omeen politiek antwoord te geven.

Tajani was een van de geadres-seerden van een brandbrief die hetFranse kabelbedrijf Nexans eindnovember stuurde om zijn zorgente uiten over de overname van deNederlandse sectorgenoot Drakadoor de Chinese investeringsmaat-schappij Xinmao. Volgens Nexans,dat zijn eigen vijandige bod opDraka overtroffen zag door Xin-

mao, wordt het Europese concur-rentievermogen geschaad als Dra-ka in Chinese handen valt.

Minister Maxime Verhagen vanEconomische Zaken heeft alle be-zwaren tegen een Chinese overna-me door Draka verworpen. In eenschriftelijk antwoord op Kamer-vragen zei Verhagen dat hij geenaanleiding ziet om aan te nemendat het bij de overname van Drakadoor Xinmao gaat „om meer dan

een commerciële afweging.” Ookde financiering van het bod van 1miljard euro is bona fide, vindt hij.Xinmao leent het geld bij ChinaMinsheng Banking, een van deeerste Chinese banken die niet di-rect of indirect in handen is van deChinese staat, zei Verhagen. Hijdenkt niet dat een eventuele over-name van Draka door Xinmao eennegatieve invloed heeft op de con-currentiepositie van Europa.

Werk en privé lopen bij illustrator Leonie Bos (moeder van twee kinderen) door elkaar als ze op tijd een illustratie af moet krijgen.Foto Marcel van Driel

Het nieuwe werken gaat uit van vertrouwen tussen baas en personeel

Kort gezegd is het nieuwe wer-ken een manier om onafhanke-lijk van tijd of plaats je werk tekunnen doen. In een iets langereversie gaat het om meer dandat: om een nieuwe invullingvan de rol van werknemer enwerkgever. „Met als doel wer-ken effectiever, efficiënter enplezieriger te maken voor bei-den”, schrijft Dik Bijl in zijn boekAan de slag met het nieuwe wer-

ken (2009). De werknemer staatdaarbij centraal. De werkgevergeeft zijn personeel, binnen be-paalde grenzen, ruimte en vrij-heid, om het zo productief mo-gelijk te laten zijn.Bij bedrijven die het nieuwewerken hebben ingevoerd kaneen werknemer zelf bepalen hoehij werkt, waar hij werkt, wan-neer hij werkt, waarmee hijwerkt en met wie hij werkt. Ken-

nis delen de werknemers via on-line netwerken. Het nieuwe wer-ken is gebaseerd op vertrouwentussen de werkgever en dewerknemer. In plaats van wan-trouwen, repressie en aanwezig-h e i d s p l i ch t .Bedrijven als Rabobank, Micro-soft, HP, KPN, Oracle, IBM, Inter-polis en SNS worden gezien alskoplopers als het gaat om het in-voeren van het nieuwe werken.

‘De spelregels zijnsoms nog moeilijk’

Jaap Peters

is het belangrijk dat bedrijven diehet nieuwe werken willen invoe-ren, goed nadenken over hoe zehun personeel kunnen bescher-men. Er moet worden duidelijkgemaakt dat goed goed genoeg is.Maar het ligt natuurlijk ook bijmensen zelf: die moeten zich nietgek laten maken en ervoor wakendat ze hun grenzen niet over-gaan.” Dat is lastig, erkent Peters.„Het is een precair evenwicht. Hetrisico bestaat dat de hardlopersbinnen bedrijven de norm wor-den.”

Flexibel werk heeft voor- en na-delen, zegt hoogleraar arbeids- enorganisatiepsychologie MichielKompier van de Radboud Univer-

siteit. „Nadeel kan zijn dat colle-ga’s elkaar niet meer treffen vooroverleg, dat je thuis werkt op eenlaptop en een wankele keuken-stoel, en het gevoel hebt dat hetwerk ‘altijd doorgaat’. Voordelenzijn kostenbesparing en het beterkunnen combineren van werk enzorg .” Volgens Kompier is autono-mie het toverwoord: „Laat werk-nemers zelf de keuze maken overwat, wanneer en waar.”

Pascale Peters wijst er nadruk-kelijk op dat het nieuwe werkenmeer is dan alleen het onafhanke-lijk van tijd en plaats werken. „Hetnieuwe werken heeft ook te makenmet verantwoordelijkheid, metvrijheid en autonomie. Wat dat be-treft is het nieuwe werken vooralgeschikt voor mensen die zelfred-zaam zijn. Een grote groep werk-nemers is dat echter niet. Organi-saties moeten oog hebben voor dieg r o e p. ” Autonomie alleen garan-deert nog geen succes voor hetnieuwe werken, stelt Peters. „Uitmijn onderzoek blijkt dat ook desociale cohesie tussen werknemersen het contact met de leidingge-vende van groot belang is voor heteindresultaat. Organisaties moe-ten daar ook oog voor hebben.”

Doen organisaties dat niet, danis de kans groot dat er een mono-cultuur ontstaat, stelt internet-ondernemer Sam van Buuren vanNederland Werkt Online.nl. „Danzit je daar in je hippe kantoor in jehippe zitzak met allemaal even ex-traverte, goedgebekte gelijkge-stemden om je heen.” Want juistdie groep werkenden vaart wel bijhet nieuwe werken en kan goedomgaan met de vrijheid en verant-woordelijkheid die daarbij hoort.„Terwijl andere werknemers, diemeer sturing en binding nodighebben, uit het zicht verdwijnen.Doodzonde.”

Wellink deelt conclusies commissie-De Wit niet volledigDoor onze financiële redactieAmsterdam, 28 dec. De Neder-landsche Bank weigert een aantalconclusies van de commissie-DeWit, die de oorzaken van de kre-dietcrisis onderzoekt, over te ne-men. Het gaat om de beoordelingvan het optreden van DNB bij deovername van ABN Amro en on-dergang van de IJslandse inter-

netspaarbank Icesave.Dat blijkt uit een brief die presi-

dent Nout Wellink van DNB heeftgestuurd aan minister Jan Kees deJager van Financiën. De brief is deofficiële reactie van DNB op Ve r l o -ren Krediet, het eerste rapport vande commissie-De Wit.

De parlementaire commissieoordeelde dat DNB als toezicht-

houder meer had mogen verlan-gen van Icesave en het moederbe-drijf Landsbanki. Volgens De Withad DNB de bevoegdheid extra re-gels te stellen voordat Icesave toet-rad tot het Nederlandse deposito-garantiestelsel.

Wellink schrijft dat de toezicht-houder alleen aanvullende eisenkon stellen als de wetgever eerst

extra regels opstelde. Die extra re-gels ontbraken, dus kon DNB ookniet strenger zijn voor Icesave, re-deneert Wellink.

Tijdens de overname van ABNAmro gaf DNB een zogenoemdeverklaring van geen bezwaar aanhet bankenconsortium (Santan-der, RBS en Fortis) dat ABN Amrowilde kopen en opsplitsen. Vol-

gens commissie-De Wit keek DNBvooral naar de gezondheid van debanken in het consortium. De toe-zichthouder verzuimde goed tekijken of financiële markten welstabiel genoeg waren voor de over-name. DNB is van mening dat ditrisico wel goed is bekeken.

Het is opmerkelijk dat DNB nietalle conclusies van commissie-De

Wit overneemt. In juli eiste FransWeekers, toen Kamerlid voor deVVD nu staatssecretaris van Finan-ciën, dat DNB wél alle aanbevelin-gen moest onderschrijven.

DNB wil niet reageren op eenmogelijk conflict met de staatsse-cretaris. Een woordvoerder laatweten het Kamerdebat over debrief af te willen wachten.