Zoa jaarverslag 2010

ZOA-VluchtelingenzorgJaarverslag 2010

2 - JAArVerslAg 2010

Inhoud

1 VOOrWOOrD 4

2 ZOA IN VOgelVlUCHT 6

3 PrOFIel VAN ZOA 8

3.1 Deorganisatie 9

3.2 Organisatiestructuur 10

3.3 Verantwoordingsverklaring 10

3.4 Samenwerkingsverbanden 13

4 ONZe PrOgrAmmA’s 14

4.1 Doelgroep 15

4.2 Werkomgeving 15

4.3 Aanpak 15

4.4 Milieu 16

4.5 Resultatenenimpact 16

4.6 Monitoringenevaluatie 16

4.7 Kennis-enbeleidsontwikkeling 16

4.8 Evaluatievandedoelstellingenvoor2010 17

5 PrOgrAmmAlANDeN 18

5.1 Afghanistan 20

5.2 Burundi 22

5.3 Cambodja 24

5.4 DemocratischeRepubliekCongo 26

5.5 Ethiopië 28

5.6 Liberia 30

5.7 CDNMyanmar 32

5.8 Noord-Sudan 34

5.9 Zuid-Sudan 36

5.10 SriLanka 38

5.11 Thailand 40

5.12 Uganda 42

6 NOODHUlP 44

6.1 Haïti 45

6.2 Pakistan 46

6.3 Myanmar 46

7 FONDseNWerVINg eN VOOrlICHTINg 48

7.1 Communicatieenvoorlichting 49

7.2 Fondsenwerving 52

7.3 Campagnesenevenementen 55

7.4 Klachten 56


8 KWAlITeITsCONTrOle, VerANTWOOrDINg eN eVAlUATIe 58

8.1 Kwaliteitsmanagement 59

8.2 Risicomanagement 61

8.3 Reflectieenevaluatie 63

9 ONDerNemINgsrAAD 65

10 VerslAg VAN De DIreCTIe 66

10.1 Strategie 67

10.2 Medefinancieringsstelsel-MFS2 67

10.3 Noodhulp 68

10.4 Maatschappelijkverantwoordondernemen 68

10.5 Medewerkers 68

10.6 Vrijwilligers 69

10.7 SWOT-analyse 69

10.8 Doelstellingenenresultaten 70

11 VerslAg VAN De rAAD VAN TOeZICHT 72

11.1 VerhoudingdirectieenRaadvanToezicht 73

11.2 Besprokenonderwerpenin2010 73

11.3 Remuneratie-enauditcommissie 74

11.4 SamenstellingvandeRaadvanToezicht 74

11.5 Salarisennevenfunctiesvandedirecteur 75

11.6 EvaluatievanhetfunctionerenvandeRaadvanToezicht 75

12 JAArreKeNINg 78

12.1 Algemenebeschouwing 80

12.2 Jaarrekening2010 81

1. Voorwoord


ZOAbestaatdankzijhaarachterban.Daar zijnwe in2010extrabijbepaald,onderanderedoordenoodhulpdiewekondenverlenennadeaardbevinginHaïtiendeoverstromingeninPakistan.Vanuitdeachterbaniszeergulgegevenomdeondersteuningaandeslachtoffersmogelijktemaken.

In2010namendeinkomstenvanuitdeachterbantoemetbijnadertigprocent.Zoblijktdatintijdenvan economische crisismensen nietwillen bezuinigen op de hulp aanmensen in nood.Door dezesteunvanveleparticulierenenondernemers,vantientallenscholenenhonderdenkerkenkunnenwijietsvanGodsbetrokkenheidbijdezegebrokenwereldlatenzienaandeslachtoffersvanrampenengewelddadigeconflicten.

Wezijndankbaarvoorhetvertrouwendatweookin2010weerhebbengekregenvanonzeachterban.ZOAsteuntal37jaaropdatvertrouwen.Deorganisatievoeltzichdanookaandezemensenverplicht.Webeseffendatwealsorganisatiezonderdieachterbangeenbestaansrechthebben.

Het isterechtdattransparantiegevraagdwordt,enverantwoordingvandebestedemiddelen. Indecontextvanrampenenconflictenisdateenforseuitdaging.ElkvandeveertienlandenwaarZOAwerktheefteeneigendynamiek–waardoor inelk landeigenoplossingennodigzijn.TegelijkertijdstreeftZOAnaareenduidigheidalshetgaatomproceduresenrichtlijnen.Wewillenverantwoordingafleggenaandonorenenaandeachterban,endanishetbelangrijkdatdemanierwaaropweresultatenmeten,overaleenduidigis.

Wij zijn ervan overtuigd dat onze organisatie zeer effectief is. De organisatie evalueert het eigenfunctionerenenwordt ookdoor externepartijenbeoordeeldophaar kwaliteit eneffectiviteit. In ditjaarverslagwillenwedatgraag latenzien.Ukunt lezenwatwedoen inde landenwaarwewerken(hoofdstukken4,5en6).Wegevenookopenheidoverdemanierwaaropwedatdoenenhoehetgelddataanonsistoevertrouwdisbesteed(hoofdstukken7,8en12).Enwewillenduidelijkmakenwieenwatwezijnenwaarwevoorstaan(hoofdstuk3).

Uzultgrotegetallenlezen;ookin2010mochtenwemiljoenenmensenbereikenmethulp.Vooraldiemensengeldt:Godkenthenpersoonlijkengeeftomhen.BijvoorbeeldomdiejongeventinDarfur,dieinhetkampnietsomhandenhadennudooreenopleidingtotlasserzijntoekomstdromenterugvond.EnomhetCambodjaansegezindatjarenopdevluchtisgeweestenernutrotsopisweerinheteigenonderhoudtevoorzien.Inhethelejaarverslaghebbenwedergelijkepersoonlijkeverhalenopgenomen.

Ikhoopdatditjaarverslagumeerbiedtdanfeitenencijfers,maardatuzultlezenoverdatwaarhetonstendiepsteomgaat:verschilmakenindelevensvanmensen.Johan mooij, Algemeen directeur

1. Voorwoord

6-JAARVERSLAG2005

2. ZOA in vogelvlucht


De doelgroepMahamedHassenEsse(SomalischevluchtelinginEthiopië):‘Mijnkindwasondervoed.ToenkreegikdekansommeetedoenmethetmoestuinprojectvanZOA.Nuverbouwikgenoeggroenteommijngezintevoedenenomnogwatteverkopeninhetkamp.Hetisheerlijkommijnkinderennutezienrennenenspelen!’ZOA-VluchtelingenzorgwerktondervluchtelingenenontheemdeninAziëenAfrika.Sinds2010werktZOAookinHaïtienPakistan,waardeorganisatieeerstnoodhulpverleendeennuovergaattotondersteuningvandewederopbouwvanhetland.ZOAwerktinveertienlandenenbereiktein2010intotaal1,9miljoenmensen.Inhoofdstuk4leestumeeroverdedoelgroepenoverdelandenwaarZOAwerkt.

De achterbanJanenMarthaAalberswerkenaljarenlangmeeaandehuis-aan-huiscollecteinApeldoorn.‘IkweetwatZOAdoet–eriszoveelwerktedoenondervluchtelingen.Danishetnietmoeilijkombetrokkenteraken’,zegtJan.ZOAheefteengroteentrouweachterban.EriseengrootaantalscholenenkerkenbetrokkenbijZOA’swerk.Daarnaastzijnerzo’n17.000collectantenvoorZOAactief.Kinderen,jongerenenvolwassenenkunnenambassadeurvanZOAworden,doorhuntijdentalententegevenendoorhetwerkvanZOAbekendtemakenonderhuneigencontacten.OndernemersdieZOA’swerksteunen,bundelenhunkrachteninhetZOABusinessAmbassadorsNetwork.

De medewerkersChristianMulendaisprojectsupervisorvoorZOAinCongo.‘ZOAbehandeltdemensennietalshulpelozebaby’s,maarzoektnaarmogelijkhedenommensenzelfverantwoordelijktemaken.’Datgaatnietvanzelf,ervaartChristian.‘Hetiseenvandegrootsteuitdagingenvanmijnwerk.Demensendievelejarenalsvluchtelingeninkampenhebbengezeten,zijnnietmeergewendomzelfverantwoordelijkheidtenemen.DoordewerkwijzevanZOAhebikerechtervertrouwenindatwegoederesultatenzullenboeken.’Op31december2010werkten686mensenvoorZOA.Intotaal112medewerkerswerkenopbasisvaneenNederlandscontract,waarvan58ophethoofdkantoorinApeldoorn.Hetgrootstedeelvandemedewerkersindelandenislokaalpersoneel.Hettraineeprogramma,datin2009startteomjongemenseneenkanstegevenwerkervaringoptedoen,wierpin2010deeerstevruchtenaf.Vijftraineeskondendoorstromennaareenjunior-functie.

De organisatieJohanMooij,directeurvanZOA-Vluchtelingenzorg:‘ZOAwil,zoalsonsstrategiedocumentverwoordt,‘tekenenvanhoop’biedenindelandenwaarwewerken.Datkunnenwedoendankzijonzeachterban.ZOAissterkerafhankelijkvandonateursdanvanfinancieringvanuitdeoverheid.Daaromhechtenweveelwaardeaandeverbindingmetdeachterban.Ondanksdefinanciëlecrisishebbendonateursmeergegevendan in voorgaande jaren.Het is een zeerbemoedigend tekendatonzeachterbannietwilbezuinigenopdeondersteuningvankwetsbaremenseninnood.’ZOA-Vluchtelingenzorg ondersteunt mensen die lijden als gevolg van een gewapend conflict ofnatuurramp,doorhentehelpenhunbestaanopnieuwoptebouwen.Deorganisatiewerktinfragieleomgevingen met een integrale benadering, vaak in samenwerking met lokale partnerorganisaties.Veel aandacht gaat naar de sectoren water en sanitatie, onderwijs, landbouw, vredesopbouw encapaciteitsopbouw. Inde laatste jarenkomtdenadruksteedsmeer te liggenophetversterkenvanvoedselzekerheidenopeconomischeontwikkeling.DitisdemanierwaaropZOAdedoelgroephelptomweeropeigenbenentestaaneninheteigenonderhoudtekunnenvoorzien.

De cijfersDetotaleinkomstennamenin2010sterktoe.DitisvrijwelgeheeltoeteschrijvenaanderuimhartigegiftennaderampeninHaïtienPakistan.Vanuitdeeigenachterbanwerdruim€2.600.000ontvangennaaraanleidingvandezerampen.DetotaleinkomstenvanZOAwaren€28.761.381,eentoenamevantienprocenttenopzichtevan2009.Hetgeldisalsvolgtbesteed:

2. ZOA in vogelvlucht

91% 5% 4% Projects Fundraising Overhead


3. Profiel van ZOA


3.1 De OrgANIsATIe

geschiedenisZOAbestaat37 jaar in2010.Hetbegonallemaalmeteengroepbevlogenstudentendie in1973ge-raakt werden door de nood van bootvluchtelingen in Zuidoost Azië (uit die tijd stammen de lettersZOA).Vanuiteenklein zolderkamertje inGroningen legden zij debasis vaneenorganisatiedienu zo’n700medewerkers telt enwerkzaam is in veertien landenonder slachtoffers van conflictenen rampen.IndeeerstejarengafZOAfinanciëlesteunaanprojectenofandereuitvoerendeinstanties.Beginjarentach-tigbegonZOAmethetuitzendenvanveldwerkersomprogramma’suittevoereninvluchtelingenkampen.Al snelbreiddendeactiviteiten zichookuitnaarAfrika.ZOA-Vluchtelingenzorgontvangt veel financiëlesteunvanparticulieren.Hungiftenvormendebasisvanalhetwerk.Daardoorkomtdeorganisatieookinaanmerkingvoorinstitutionelefondsenomprogramma’stefinancieren.OpdiemanierkonZOAhaaractivi-teitenenormuitbreiden.Ditlaatsteginghandinhandmeteenprocesvanprofessionalisering.VisieIneenwereldvolconflicten,onrecht,armoedeenrampenwillenwijbijdragenaantekenenvanhoopenherstel.Wijzienditgebeurenalsmensenweervrede,rechtenwederzijdsvertrouwenervarenenhunpersoonlijkewaardigheidenzelfvertrouwenhervinden.ZOAhandeltnaarendraagtbijaanhetBijbelsperspectiefvanGodskoninkrijk,datverzoeningenherstelinvollegloriezalbrengen.IntussenroeptGodonsoprechttedoenentrouwtezijnaandemensendieonzesteunnodighebben.

missieZOA-Vluchtelingenzorgondersteuntmensendielijdenalsgevolgvaneengewapendconflictofnatuurramp,doorhentehelpenhunlevenopnieuwoptebouwen.Wijdoeneenberoepoponzeachterbanenpartners,inhetNoordeneninhetZuiden,omhunverantwoordelijkheidtenemenenbetrokkenteraken.Wijbiedeneenmaximaletoegevoegdewaardeaandiegenendiewijondersteunenenaandiegenendieonsondersteunen.

KernwaardenTrOUW Demensendiewijdienenwordenconstantgeconfronteerdmetonzekerheidoverhuntoekomst.Hetisonzeverantwoordelijkheidomhensteuntegevenwaaropzekunnenrekenen,onzebeloftenwaartemakenenhentrouwtezijn.Trouwzijnbetekentdatwijbetrokkenblijvenbijdegemeenschappendiedoorconflictgetroffenzijn,tothetmomentdatzijweeropeigenbenenkunnenstaan.Zelfsalsdepubliekeenpolitiekeomstandighedenniethoopgevendzijn,vereistonzetrouwdatwijblijvenondersteunen,zolangalsredelijkerwijsmogelijkis.

meNselIJKe WAArDIgHeID Wijbehandelenallemensengelijkenmetrespect.Wijmakengeenonderscheidtussenras,religie,geslachtofpolitiekevoorkeur.Tegelijkertijderkennenenwaarderenwijdaterverschillenderollen,positiesenverantwoordelijkhedenzijn,waarvanwijonsbewustmoetenzijn,inhetbijzondertussenhetNoordenenhetZuidenentussendonorenenontvangers.ZOArespecteertcultureleverschillentussenmensen,gemeenschappenenorganisatiesenprobeertdezeverschillenteoverbruggendooraantesporentotwederzijdsbegrip.

reNTmeesTersCHAP Onzedoelgroepbeschiktovereenverscheidenheidaanwaardevollecapaciteiten,diehetwaardzijnominteinvesteren.Wijstrevenernaargoederentmeesterstezijnvoordemensendiewijdienenenhuntalententekoesterendoorhettrainenenontwikkelenvanhunvaar-digheden,omheninstaattestellenweeronafhankelijktewordenvanexternehulpenhennieuwekansenvoordetoekomsttegeven.

reCHT ZOAkomtopvoorderechtenvankwetsbareengemarginaliseerdemensen.InhetZuidenbestrijdtZOAonrechtdoorhetopzettenvanwederopbouw-enhervestigingsprogramma’svoormen-sendiedooreenconflictzijngetroffen.InhetNoordenbevorderenwehetbewustzijnoveronrechtindewereld,zodatmeermensenzichuitsprekenvoorrecht.

3. Profiel van ZOA


Kwaliteitsstandaarden en codesZOAheeftvoordeeigenorganisatieeenraamwerkvanrichtlijnenenproceduresopgestelddievoldoenaandeISO-norm.DezezijnterugtevindeninhetkwaliteitshandboekeninhetPME-raamwerk(Pro-grammaMonitoringenEvaluatie).Hetstrevennaarprogrammatischwerkenisdaarinhethoofddoel.ZOAonderschrijftdevolgendekwaliteitsstandaardenen-codes:•DeinternationalegedragscodevanhetRodeKruis:‘CodeofConductfortheInternationalRedCross

andRedCrescentMovementandNGO’sinDisasterRelief’;•de internationale gedragscode voor personeel in hulpverlening: ‘The People in Aid Code of Best

PracticeintheManagementandSupportofAidPersonnel’;•degedragscodevoorhumanitaireorganisatiesbinnendeEuropeseUnie:‘NGDOCharter—Basic

PrinciplesofDevelopmentandHumanitarianAidNGO’sintheEuropeanUnion’;•decodeGoedBestuurvoorGoedeDoelen(‘codeWijffels’,vollediggeïmplementeerd)•degedragscodevandeVFIvoorfondsenwerving.

DaarnaastvormendeSphereStandaardenvoorhetuitvoerenvannoodhulp-enwederopbouwwerkeenuitgangspuntvoorZOA’swerk. 3.2 OrgANIsATIesTrUCTUUrDeleidinggevendenvandevijfafdelingenophethoofdkantoorvormensamenmetdealgemeendirec-teurhetmanagementteam.Delandendirecteurenrapporterenrechtstreeksaandealgemeendirecteurenvormensamenmethetmanagementteamhetinternationalemanagementteam.

Delandenorganisatiesfunctionereningrotematezelfstandig,waardoorzegoedkunneninspelenoplokaleontwikkelingen.Hethoofdkantoor inNederlandondersteuntde landenorganisatiesbij desa-menhangencontinuïteitvanhetbeleid,bewakingvankwaliteit,uitwisselingvankennisenervaring,financieelbeheer,fondsenwerving,rekruteringvanstafenandererandvoorwaarden.Omdeondersteuningvanuithethoofdkantoorrichtingdelandenprogramma’stegaranderen,zijnsup-portteamsingericht.ElksupportteambestaatuitledenvandedrieoperationeleafdelingenProgram-ma’s,Fondsenwerving&VoorlichtingenFinanciën,aangevuldmeteenlidvandeafdelingMonitoringenBeleidsontwikkeling.Opdezemanierkanhetsupportteamhetlandenprogrammabezienenonder-steunenvanuitelkvandeverschillendedisciplines.

Personeel in 2010In2010werkten58mensenophethoofdkantoorinApeldoorn(46,2fte),plusnognegenvastevrijwil-ligerseneenstagiaire.46expatsenachttraineeswerkenindeprogrammalandenmeteenNederlandscontract.Deman-vrouwverhoudingvandemedewerkersmeteenNederlandscontractis67%–33%.

Op31december2010werkten686mensenvoorZOA.Hetgrootstedeel vandemedewerkers islokaalpersoneel.

3.3 VerANTWOOrDINgsVerKlArINgDetekstvanparagraaf3.3iseensamenvattingvandeuitgebreideverantwoordingsverklaring,dieinhetgeheelistevindenoponzewebsitewww.zoa.nl(overZOA/resultaatvanonswerk/jaarverslagen)

Manager General AffairsProgramma ManagerProgramma Adviseur

Programma’s

Monitoring & Beleidsontwikkeling

Human ResourceManagement

Algemeen directeurRaad van Toezicht

Programma’sFondsenwerving &Voorlichting

Financiën

Landendirecteuren


HetbestuurvanZOA-Vluchtelingenzorgonderschrijftdevolgendeprincipes:•Binnendeorganisatieisdefunctie‘toezichthouden’(hetvaststellenofgoedkeurenvanplannen,enhet

kritischvolgenvandeorganisatieenhaarresultaten)gescheidenvanhet‘besturen’,ofwelde‘uitvoering’.•DeorganisatiewerktvoortdurendaaneenoptimalebestedingvanmiddelenzodatZOAeffectiefendoel-

matigwerktaanhetrealiserenvandedoelstelling.Ditisvastgelegdinonskwaliteits-enbeheersingsmodel.•Deorganisatiestreeftnaaroptimale relatiesmetbelanghebbenden.ZOAheeftgerichteaandacht

voorde informatieverschaffingenvoorde innameenverwerkingvanwensen,vragenenklachten.Deorganisatiealsgeheel,zowelinNederlandalsindegebiedenwaarzewerkzaamis,iscontinuincontactmetbelanghebbendenomhetwerkvanZOAmogelijktemaken.

3.3.1 BesTUreN eN TOeZICHT HOUDeNDe bestuurderDebestuurdervandeorganisatieisdealgemeendirecteur.Dealgemeendirecteurvoertdealgemenedirectietenbehoevevandestichting.Hijbepaalthetbeleid,steltdefinanciëlerichtlijnenvastenheeftdeeindverantwoordelijkheidvoordedagelijkseleiding.Dithoudtondermeerindathijverantwoordelijkisvoorhetrealiserenvandedoelstellingenvandestichting,deomvangvandebestedingen,destrate-gieenhetbeleidendedaaruitvoortvloeienderesultatenontwikkeling.Hetgevenvanvormeninhoudaandelevensbeschouwelijkeaspectenvandeorganisatieishierookonderdeelvan.DedirecteurlegtoverdehierbovengenoemdepuntenverantwoordingafaandeRaadvanToezichtenverschaftdeRaadalleinformatiediedaarvoornodigis.

De raad van ToezichtDeRaadvanToezichttoetstofhetbestuurbijzijnbeleidsvormingendeuitvoeringvanzijnbestuur-stakenooghoudtophetbelangvandeorganisatie inrelatietotdemaatschappelijkefunctievandestichting.DeRaadtoetstookofhetbestuureenzorgvuldigeenevenwichtigeafwegingheeftgemaaktvandebelangenvandeverschillendebelanghebbendenvandestichting.DeRaadvanToezichtzieterinhetbijzonderoptoedatdeuitvoeringvanhetbeleidvanhetbestuurovereenkomtmetdevastgesteldeengoedgekeurde(meerjaren)beleidsplannenendebegrotingen.DeRaadenhetbestuurmakendaarbijafsprakenoverdeijkpuntendiedeRaadhanteert.HierbijmaaktdeRaadgebruikvanexternecodesenrichtlijnenwaarvanperiodiekdeconformiteitwordtvastgesteld.

3.3.2 OPTImAle BesTeDINg VAN mIDDeleNZOA-Vluchtelingenzorgheeftkwaliteitvandebedrijfsvoeringhooginhaarvaandelstaan.Dekwaliteitstondonderdrukdoordesterkegroeidiedeorganisatieindeafgelopenjarendoormaakte.Daaromisextrageïnvesteerdindekwaliteitvandeorganisatie.Hetversterkenvandeinternebeheersingencontroleiséénvandestrategischerichtingenvandeorganisatie.DedefinitievoorinternebeheersingdieZOAhanteertis:‘hetgeheelvanmaatregelendatertoeleidtdateenredelijkematevanzekerheidwordtverkregenoverde•effectiviteitenefficiencyvanonzeproceduresenactiviteiten;•betrouwbaarheidvanonzefinanciëlerapportages;•nalevingvanrelevantewet-enregelgeving.’

DemaatregelendieZOAheeftgenomenzijnintedelenindevolgendecategorieën:•kernwaardenvandeorganisatie;•inrichtingvandeorganisatie;•inrichtingvandebedrijfsprocessen;•proceduresenrichtlijnen(beleid);•ondersteunendesystemen.

ZOA´skwaliteitsmanagementisgecertificeerdopbasisvandeISO9001:2008norm.

ZOAheeftapplicatiesontwikkeldomhaarbedrijfsprocessenteondersteunenendocumenteren.DeapplicatieswordeninalleprogrammalandenvanZOAgebruikt,zodatprocessenwereldwijdeenduidigwordentoegepastenuitgevoerd.


risicomanagement BijhetuitvoerenvanhaarwerkzaamhedenlooptZOAuitvoerings-,compliance-enveiligheidsrisico’s.DebelangrijkstemaatregelendieZOAheeftgetroffenomrisico’steverminderen,vindtuinparagraaf8.2.HierleestuookmeeroverZOA’santifraude-enanticorruptiebeleid.

extern toezicht en evaluatieTenbehoevevandejaarrekeningentenbehoevevanspecialeprojectenwordtexternecontroleuitge-voerd.De jaarrekeningenenspecialeprojectenwordenexternbeoordeeld.PricewaterhouseCoopersAccountantsN.V.leidtdecontrolevandejaarrekeningen.ZOA´swerkwordtbeoordeelddoorverschil-lende externe auditoren (waaronder enkele van overheidsinstellingen) en geaccrediteerde auditoren.DaarnaastheeftZOAeeninternauditsysteemdateroptoezietdatereffectiefenefficiëntwordtgewerkt.

3.3.3 relATIes meT BelANgHeBBeNDeNAchterbanDeachterbanvanZOAbestaatondermeeruit:•Particulieren•Kerken•Scholen•Bedrijvenenvermogensfondsen

Inhoofdstuk7vanditjaarverslagvindtugedetailleerdeinformatieoverdemanierwaaropdeachterbanwordtgeïnformeerdenactiefwordtbetrokkenbijZOA’swerk,overdewijzevanfondsenwervingenoverdeafhandelingvaneventueleklachten.ZOA-Vluchtelingenzorgheeftkwaliteitentransparantiehooginhetvaandelstaan.ZOAheefthetCBF-keurmerkenislidvandeVerenigingvanFondsenwervendeInstellingen(VFI).

VrijwilligersVrijwilligerszijneenbijzonderecategorievandeachterban.Zijhebbeneenbelangrijke toegevoegdewaardevoordeorganisatie.Tijdensdelandelijkecollectegaanrondde17.000collectantendedeurenlangs.AnderevrijwilligerskunnenspecifieketakenvervullendieZOAandersrelatiefduurzoumoeteninkopen,zoalsschrijf-enredactiewerk,deopbouwvanevenementenofaccountancytenbehoevevaninternecontrole.VrijwilligersenambassadeursontvangenvierkeerperjaardeZOActiefofdereguliereZOA-periodieken.DeafdelingHumanResourceManagementonderhoudtdecontactenmetvrijwilligersdiebeschikbaarzijnvooruitzendingnaarhetbuitenland(deShortTermWorkers).

medewerkersGemotiveerdeenbetrokkenmedewerkerszijnessentieelvoorZOAomhaardoelstellingenterealiseren.Medewerkerswordenzowelformeelalsinformeelbetrokkenbijvoorhenrelevanteonderwerpen.Ophethoofdkantoorvindtwekelijkseenweekopeningplaatswaarrelevanteinformatiewordtgedeeld.Dezeinformatiewordtvervolgensperemailnieuwsbriefgedeeldmetderestvandemedewerkerswereldwijd.

Institutionele donoren en overhedenZOAheeftcontactenmet internationalecollega-organisatiesen institutioneledonoren zoalsdeNe-derlandseoverheidendeEuropeseUnie.PerdoelgroepheeftZOAaccountmanagersbenoemddierelatiesmetdebelanghebbendenonderhouden.

DoelgroepZOArealiseertzichdatwewerkenmetenvoormondigemensen,diedoorconflictenenrampenonge-wildineenafhankelijkepositiezijnterechtgekomen.Wezijnconstantopzoeknaarmanierenomhendecontroleoverhuneigen leven terugtegeven, inclusiefmedezeggenschapoverdehulpverlening.Datdoenwedoorhen intensief tebetrekkenbijdeopzet,uitvoeringenevaluatievanprogramma’s.Daarnaastwillenweaanhengraagverantwoordingvanonswerkafleggen,zoalswedatooknaaronzedonorendoen.Indecember2010heeftZOAinditkaderhetlidmaatschapvandeHumanitarianAccountabilityPart-


nership(HAP)aangevraagd.Belangrijkeonderdelenvan‘accountability’naardedoelgroepzijnduidelij-keinformatievoorzieningvoorafoverdedoelenvandeorganisatie,actieveparticipatievandedoelgroepinallefasenvaneenproject,terugkoppelingoverderesultatenendeaanwezigheidvanformelekanalenwaarlangsbetrokkenendeorganisatiefeedbackkunnengevenenkunnenklagenindiendeorganisatiehaartoezeggingennietnakomt.InSriLankaiseenpilotvoorbereid,waarbijdeorganisatiededoelgroepvantevorenduidelijkerverteltwatzijwelennietkunnenverwachten.Indepraktijkwordtdedoelgroepalbetrokkenbijdeevaluatie,maarbinnenhetpilotprojectinSriLankawordtditookgeformaliseerd.In2011gaatZOAwerkenaandeimplementatievandeHAP-principesindelanden.

3.4 sAmeNWerKINgsVerBANDeN

ZOA werkt samen met: Toegevoegde waarde Aard van ZOA’s deelname

Tear enWoord en Daad

•Samenwerkinggebaseerdopgedeeldeprotestantseidentiteit

•Informatietoevoerenondersteuning

•Consultatietussendirecteuren•Gedeeldeverantwoordelijkheidvoorhet

ontwikkelenvancommunicatie-uitingenvoorscholenviaJustCare

Red een Kind, Tear, Woord en DaadenDor-cas,ineennoodhulpcluster

•Samenwerkinggebaseerdopgedeeldeprotestantseidentiteit

•Gezamenlijkefondsenwervingvoornoodhulpacties

•Samenwerkingsverbandvoornoodhulp

Save the Children Nederland, CARE Neder-land, Healthnet TPO,inhetDutchConsortium for Rehabilitation

•GezamenlijkeaanvraagvoorMFS2voorfinanciering2011–2015

•Vergrotenvandekwaliteitvanhetprogrammavoorstelenuitvoering

•Penvoerder

CARE Nederland •Kennisuitwisseling •Partnerschapvoorprogrammafinanciering

Tear Fund UKenTear •GezamenlijkeuitvoeringvanprojecteninCongo •Mede-uitvoerder

Aqua for All, Simavi, AMREF Flying Doctors •DraagvlakversterkingbijscholeninNederlandviahet‘wandelenvoorwater’evenement

•Mede-uitvoerdervanhetevenementenvandeactiviteitenopbasisscholen

Happy Gift •Draagvlakversterkingenbewustwordingonderjongerenenstudenten

•Faciliterendooraanleveringproject-enlandeninformatie

Kindernothilfe (Duitsland), Acet (Slowakije),Woord en Daad en Tear (Nederland)

•BewustwordingscampagneinEuropam.b.t.HIV/Aidsproblematiek

•Mede-uitvoerder

Medair •Samenwerkingophetgebiedvanidentiteit•Wederzijdseuitwisselingvanmedewerkers

•Samenwerkingsverbandvoornoodhulp

ZOA is lid van: Toegevoegde waarde Aard van ZOA’s deelname

CDN (SamenwerkingsverbandvanZOA,Red een Kind enWoord en Daad,werkzaaminMyanmar)

•Samenbundelenvankrachtenvoornoodhulpenwederop-bouwnacycloonNargisindeltagebiedvanMyanmar.

•Eénvandedriedeelnemendeorganisaties

Dutch Consortium Uruzgan(DCU) •SamenbundelingvanactiviteitendoorsamenwerkingmetSavetheChildrenNL,Cordaid,HealthnetTPOenDCA-vet.

•Lidenmede-uitvoerder

EU-CORD,netwerkvan22christelijkeorganisa-tiesvoornoodhulp-enontwikkelingssamenwer-king.EU-CORDvertegenwoordigtdeledenbijbijeenkomstenvan VOiCEenCONCORD.

•LobbybijEU,vertegenwoordiging•Informatietoevoer•Standaardiseringvankwaliteitsmanagement,

benchmarking

•Lid

PSO (Netwerkvoorcapaciteitsopbouwinontwik-kelingslanden)

•Kennisuitwisselingenfinanciering •Lid•Meerjarenleer-werktraject(LWT)

PRiSMA •Netwerkvanchristelijkeorganisaties•GedeeldeafvaardiginginsamenwerkingmetICCO•Beleidsafstemming•Draagvlakversterking•ToegangtotdonorenalsEO-Metterdaad

•Lid•Deelnamebijactiviteitenvoordraagvlak-

versterking

Partos(parapluorganisatievanNederlandsengo´svoorontwikkelingssamenwerking)

•Sectororganisatie:lobbynaarhetMinisterievanBuiten-landseZakenenNederlandsparlement

•Kwaliteitsmanagementstandaardiseringenbenchmarking•Kennisuitwisseling•ViaPartos:EU-ngoliaison

•Lid

VFi •Coördinatie,draagvlakenkwaliteitvanfondsenwervinginNederland

•Lid

iS-Academy(samenwerkingsverbandmetdeUniversiteitWageningen,hetMinisterievanOntwikkelingssamenwerkingendiverseandereNGO’s)

•Kennisontwikkelingengezamenlijkonderzoek •ZOAlevertcapaciteit,kennisenervaring.Deuitkomstenlevereninformatievoorbeleidsontwikkeling

•ZOAfinancierteenPHD-onderzoekstra-jectinUgandaovervoedselzekerheid


4. Onze programma’s


4.1 DOelgrOePZOAondersteuntgebiedenwaardevolgendegroepenmensenleven:•vluchtelingen-mensendiegevluchtzijnvoorgeweldof(natuur)rampenendiedaarbijnaareenander

landgegaanzijn;•ontheemden-mensendiezijngevluchtvoorgeweldof(natuur)rampenendiebinnendegrenzenvan

huneigenlandzijngebleven;•teruggekeerdevluchtelingen-mensendiegevluchtofontheemdwarenenweerteruggekeerdzijn

naarhunoorspronkelijkewoongebieden;•gastgemeenschappen–deoorspronkelijkebewonersvanhetgebiedwaarontheemden,vluchtelin-

genofteruggekeerdevluchtelingenzichgevestigdhebben.Zijmoetende(vaakschaarse)middelenvanbestaandelenmetdevluchtelingenenontheemden.

De doelgroep in 2010•InEthiopiëenThailandwerktZOAondervluchtelingen.•InSri Lanka, deDemocratischeRepubliekCongo (DRC),Ethiopië, Liberia,Myanmar,Noord- en

Zuid-SudanwerktZOAonderontheemden.•InSriLanka,Cambodja,DRC,Afghanistan,Ethiopië,Burundi,Noord-enZuid-Sudan,Ugandaen

LiberiawerktZOAonderteruggekeerdevluchtelingen.•InAfghanistan,Burundi,Cambodja,DRC,Ethiopië,SriLanka,Sudan,ThailandenUgandawerkt

ZOAookondergastgemeenschappen.

IntotaalbereikteZOAin2010zo’n1,9miljoenmensenmethaarprogramma’s.

4. 2 WerKOmgeVINgZOAwerktinlandenwaardesamenlevinginmeerofminderemateisontwrichtdooroorlog,geweldof(natuur)rampen.ZOAwerktinzogenoemdefragielestaten,waardeoverheidofhetmaatschappelijkmiddenveldvaaknietsterkgenoegisomopeigenkrachtdebevolkingteondersteunen.ZOAheefteenaantalfactorengeformuleerddiebepalendzijnbijhetbesluitofZOAineenlandgaatwerken.Belangrijkefactorenzijnhetaantalvluchtelingenofontheemdenendematewaarindelokaleoverheidoflokaleorganisatiesinstaatzijnomdebevolkingteondersteunen.Eenvoorwaardeomineenlandtekunnengaanwerken,isdefinanciëleruimteomeenprogrammaoptestarten.

4.3 AANPAKZOAhanteerteenhybridemodel.DatbetekentdatZOAwaarmogelijksamenwerktmetlokaleorgani-saties.Alsdieernietzijn,voertZOAzelfprojectenuit.ZOAbepaaltpersituatiehoezehetbestekanaanhakenbijwateralis.DatbetekentdatZOAinsommigelandensamenwerktmetlokaleoverheden,inandere landenmetboerengroepenof lokaleorganisatiesen inanderesituatiesmet voornamelijkeigenmedewerkers.ZOAheeft in2010verderaangescherptwathetmandaatvandeorganisatie is.ZOAwil zich indeeersteplaatsrichtenophetversterkenvanvoedselzekerheidenopeconomischeontwikkeling.DitzijntweeaspectenwaarmeeZOAdedoelgroephelptomweeropeigenbenentekunnenstaaneninheteigenonderhoudtekunnenvoorzien.DitbetekentnietdatZOAprojectenophetgebiedvanbijvoor-beeldwaterensanitatieofonderwijsinbestaandeprogrammalandenzalbeëindigen.Bijhetstartenvannieuweprogramma’szalZOAzichechtersteedsmeergaanrichtenopdekernvanhaarmandaat:deondersteuningvanmensenbijhetvoorzieninhunlevensonderhoud.Vooranderevoorzieningendieindeprogrammagebiedennodigzijn,zalZOAeenlobbyvoerenbijandereorganisatiesofbijlokaleoverhedenomhierintevoorzien.

ZOAwilookduidelijkeraangevenvoorwelkeperiodedeorganisatieaanwezigzalzijn.Ditiseenbelang-rijkpuntdatnaarvorenkwamuitdetussentijdseevaluatievanMFS1,diein2009werduitgevoerd.ZOAheeft daarvoor indicatoren geformuleerd op drie gebieden: basisvoorzieningen (bijvoorbeeld schoonwater), samenhang in de lokale gemeenschap (bijvoorbeeld het functioneren van een boerengroepdiegezamenlijkproductenin-enverkopenofeenouder-docentencomitéopeenschool)enalslaatstevredeenstabiliteit(temeteninbijvoorbeeldaantalconflictenenberovingen).

4. Onze programma’s


Deondersteuningencapaciteitsopbouwvan lokaleorganisaties isdaarbijeenbelangrijkaandachts-punt,zodatZOAvoorhaarvertrekactiviteitenaandezeorganisatieskanoverdragen.DaarnaastkentZOAaandachtspuntenvooralleprojecten.Ditzijn:evenredigevertegenwoordigingendepositievanmeisjesenvrouwen,HIV/Aidsenmilieu.Waarmogelijk,krijgendezeonderwerpeneenplekbinnendeprojecten.

4.4 mIlIeUVeelproblemenvandedoelgroepwordenveroorzaaktdoorhungroteafhankelijkheidvannatuurlijkeomstandigheden.Droogte,overstromingenenschaarstekunnendegrondonderdevoetenvanmensenwegslaan.Uitputtingvangrondofwaterbronnenwordttegengegaandoordiversificatievaninkomsten-bronnen.OokbesteedtZOAaandachtaanbeschermingvanhetnatuurlijkeleefmilieuvandedoelgroep.ZOAondersteuntdedoelgroepmetbijvoorbeeldhoutbesparendeoventjes(Ethiopië),leertdemensenirrigatiemethodenenmethodenomwatervoorlangeretijdopteslaan(Afghanistan,Cambodja,Congo,Myanmar,Sudan)enplantbomen(Ethiopië).

4.5 resUlTATeN eN ImPACTInalleprogrammalandenmeetZOAderesultatenvanhetwerk.Ditisnietinelklandevengoedteme-ten.Vooralingebiedenwaarmensenvoortdurendinbewegingzijnenwaarveelonrustis,ishetvaakmoeilijkomnategaanofdepositievandedoelgroepechtisverbeterd.Hetmetenvanimpactgaatnogeenstapverder.Dangaatheteromaantegeveninhoeverredelevensvanmensenduurzaam,oplangeretermijn,verbeterdzijneninhoeverredieverbeteringenzijnterugtevoerenopdeactiviteitenvandeorganisatie.TerechtvraagtdeNederlandsesamenlevingomtransparantieoverwatderesultatenzijnvanhetwerkvanorganisatieszoalsZOA.OokaandeMFS2-financieringisdezeeisverbonden.Methetooghierop,maarookomdatZOAalsorganisatiewilleren,streeftZOAnaarverbeteringvandekwaliteitvanresul-taatmeting.Uniformiteitisdaarbijbelangrijk.Inelkprogrammalandmoetendezelfdeindicatorengehan-teerdworden,zodatookduidelijkwordtwatZOAalsgeheelbereikt.Hetverbeterenvanresultaatmetingiseenbelangrijkspeerpuntvoor2011.

4.6 mONITOrINg eN eVAlUATIeBijmonitoring(metenvandevooruitgang)enevaluatiegaatheteromofdedoelgroepwerkelijkverderisgeholpen.VoorZOAishetdanooklogischomdemensenzelfbijmonitoringenevaluatietebetrek-ken.DatbetekentdatZOAindeeersteplaatsaandemensenvraagtwatzijwillenbereikenenhoederesultatengemetenkunnenworden.SamenmetdedoelgroepsteltZOAvastwatde‘mijlpalen’zijn,demomentendatderesultatengemetenmoetenworden.DemensenverzamelenzelfgegevenswaarmeekanwordennagegaanofZOAmethaarprojectenopdegoedewegzit.InCambodja,waarZOA zich voorbereidt op vertrek, is dezewerkwijze al helemaal ingeburgerd.Ervindenregelmatigevaluatiesplaatsmetdemensen.Daarbijwordtnietalleengekekennaarfeitenencijfersmaarooknaarzogenaamde‘zachteindicatoren’,aspectendiemoeilijkerzijntemeten.Eenvoor-beeldvaneenzachteindicatorisofereengoedrechtssysteemisenofdestabiliteitistoegenomen.Datsoortaspectenwordtgemetendoordaaroverfocusgroepdiscussiesteorganiseren.Hetbetrekkenvanmensenbijmonitoringenevaluatieblijfteenuitdaging.Ofhetaltijdmogelijkis,hangtbijvoorbeeldafvanhetaantalbeschikbaremedewerkersinhetveld.ZOAzoektaltijdnaarnieuweenbeteremanierenomdedoelgroepbijdeplanning,uitvoering,monitoringenevaluatievanprojectentebetrekken.HetlidmaatschapvanZOAvandeHAP(HumanitarianAccountabilityPartnership),datin2010werdaangevraagd,kanhierbijhelpen.In2011wilZOAdeHAP-richtlijnenindeprogrammalandenimple-menteren,waarmeedepositievandedoelgroepwordtversterkt.

4. 7 KeNNIs- eN BeleIDsONTWIKKelINg DehalfjaarlijkseInterregionaleMeeting(IRM),eenontmoetingvandelandendirecteurenenhetma-nagementinNederland,iseenbelangrijkonderdeelvandekennis-enbeleidsontwikkeling.Voorafgaandaandezeontmoetinggevenlandendirecteurenaanwaterbesprokenmoetworden.Tij-densdeontmoetingendelenzijervaringenenlerenzijvanelkaar.Degeleerdelessenwordenmeege-nomeninhetbeleid.Perprogrammalandkanhetmanagementzelfbepalenhoediegeleerdelessenwordenuitgewerkt.


Ookhetvaststellenvansectoraalbeleidgebeurtinnauwesamenwerkingtussenhethoofdkantoorendemedewerkersindeprogrammalanden.Erwordenstuurgroepengevormddiezijnsamengestelduitmensenvanhethoofdkantoorenuitdeprogrammalanden.DeafdelingMonitoringenBeleidsontwikke-lingishierbijdetrekker.Voordathetsectoraalbeleidwordtvastgesteld,wordthetbesprokenbijdeIRM.Doordegroeivandeorganisatiehebbenprogrammalandendelaatstejarensteedsmeermogelijkhe-denomzichteontwikkelen.Erzijnmeerspecialistenaanwezig,waardoordekwaliteitendediepgangverbetert.InalleprogrammalandenwilZOAprogrammatischwerken.Datwilzeggendatalleprojectengeïnte-greerdzijnengerichtzijnopdelangetermijndoelstellingvoorhetspecifiekeprogrammaland.Desup-portteamsophethoofdkantoorhelpendeprogrammalandenomditindepraktijkvormtegeven.In2010zijntweeregionaleworkshopsgeorganiseerd-ééninAfrikaenééninAzië–overprogram-matischwerken,planning,monitoringenevaluatievolgenshetPME-framework.

4.8 eVAlUATIe VAN De DOelsTellINgeN VOOr 2010Dedoelstellingenvoor2010waren:•HetuitbreidenenintensiverenvanhetprogrammainBurundi,waarbijhetwerkenmetlokalepartners

centraalstaat.•Erwordtonderzoekgedaannaardemogelijkheidomprogramma’stestarteninTsjaad,deCentraal

AfrikaanseRepubliek,KeniaendeFilippijnen.•ZOAzal,alspenvoerdervanhetDutchConsortiumforRehabilitation,hetinitiatiefnemenvoorhetont-

wikkelenvanprogrammavoorstellenvoorvijflanden,waarbijimplementatiezalbeginneninjanuari2011.•Opuitvoerendniveauwordennieuwepartnerschappengevormd.DeafdelingProgramma’sinvesteert

metnameinhetDutchConsortiumforUruzganenindesamenwerkingmetTearfundUKenTearinNederlandvoorhetprogrammainCongo.

•ZOAdoet onderzoek naar en ontwikkelt nieuwewerkmethoden ommeer effectieve en efficiëntelandenprogramma’steontwikkelen.

Resultatenin2010:•ZOAisin2010gestartmeteenlandenprogrammainBurundi.ZOAwerkthierintensiefsamenmet

lokalepartners.DaarnaastzijntweeZOA-medewerkersinBurundigaanwerken:eenlandenverte-genwoordigereneentrainee.

•Heteventueelopstartenvannieuweprogramma’sinTsjaad,deCentraalAfrikaanseRepubliek,KeniaendeFilippijnenisin2010opdelangebaangeschoven.HaïtienPakistankregendeprioriteitvan-wegederampendiedaarplaatsvonden.DeprioriteitenlijstvanlandenwaarZOAindetoekomstzouwillenwerken,blijftsteedsveranderen-dezelijstwordtelkjaaropnieuwbepaald.

•AanhetDutchConsortiumforRehabilitationwerdongeveertweederdevanhetaangevraagdebedragvanuitMFS2toegekend.Datbetekentdatdegeplandeprogrammavoorstellen inBurundi,Congo,Liberia,SudanenUgandakunnendoorgaan.Deprogramma’szullenwelkleinervanomvangzijn,omdatniethetvolledigeaangevraagdebedragwerdtoegekend.

•ZOAwerktverderaanhetopbouwenvannieuwepartnerschappen.NaasthetreedsbestaandeDutchConsortium forUruzgan is in2010 vooral het partnerschapmet deCanadeseorganisatieCRWRCgeïntensiveerd,vooralinHaïtienPakistan.DesamenwerkinginCongometTearenTearfundUKvindtvooralinCongozelfplaats,zowelinuitvoeringalsinfondsenwervingrichtinginstitutioneledonoren.

•In2010vondeninSriLankaenUgandaregionaleworkshopsplaatsoverprogrammatischwerken.IntotaalveertigZOA-medewerkersvanuitallelandenkantorenwerdenmeervertrouwdgemaaktmetdezemaniervanwerkenenzijhebbenhunvaardighedenverbeterd.

Doelstellingenvoor2011•DecapaciteitvanZOAomtehandelenbijnoodsituatiesisverbeterd;hulpverleningnarampenmaakt

deeluitvandeprogramma’s.•Hetsysteemvoorprogrammaauditingisverbeterd.•Insamenwerkingmetdeunit InstitutioneleDonorenenPartnerszullenervaringen inhetveldgebruikt

wordenindecontactenmetdonorenenanderepartnersomdebelangenvandedoelgroeptebehartigen.•ZOA’screativiteitomverbindingentemakentussenprogramma’senprojectenisvergroot.•VergrotingvandeinteractietussendeafdelingenHumanResourceManagementenProgramma’s.


5. Programmalanden


5. Programmalanden

Afrika1. Burundi2. DemocatischeRepubliekCongo3. Ethiopië4. Liberia5. Noord-enZuid-Sudan6. Uganda

Azië7. Afghanistan8. Cambodja9. Myanmar10.Thailand11.SriLanka12.Pakistan

midden-Amerika13.Haïti

12

3

4

135

6

7

12

8

9

10

11


5.1 Afghanistan

ZOAwerktaltienjaarinAfghanistan,ondervluchtelingendieterugkerenuitIranenPakistanenonderdeAfghaansegemeenschappeninNoord-,Centraal-enZuid-Afghanistan.Destroomvanterugkerendevluchtelingenneemtlangzamerhandaf.HetaantalinternationaletroependatinAfghanistangestationeerdis,neemtookaf.Datzorgtvooronzekerheidbijdebevolking.InUruz-gan, inZuid-Afghanistan,neemthetaantalgeweldsincidenten toe.Deveiligheidvoormedewerkersvanngo’sisverderafgenomen.MetnameinhetzuideniseenaantalgebiedenwaarZOAwerkt,lastigbereikbaarvoormedewerkers.Datmaakthetmoeilijkomdeeffectenvandehulpverleningtemeten.DitiseenuitdagingwaarZOAindekomendetijdoplossingenvoorwilbedenken.

PositiefisdegoedesamenwerkingmetlokaleorganisatiesenmetdeAfghaanselokaleoverheid.ZOAversterktdecapaciteitenvanlokaleorganisatiesenvanlokaleambtenaren,metnameopgebiedenals(financiële)administratie,Engelsencomputervaardigheden.InhetzuidenwerktZOAvialokalepartnersaan verbetering van irrigatiesystemenendrinkwatervoorzieningen. In het noordenondersteuntZOAlokaleontwikkelingscomitésinhetkadervanhetNationalSolidarityProgramma(NSP).Ditiseensuc-cesvoloverheidsprogrammawaarindebevolkinggeldontvangtvoorontwikkelingsprojectendiezezelfuitkiezen.ZOAassisteertdemensenmetbijvoorbeeldhetschrijvenvanprojectvoorstellen.OokheeftZOAsupervisieoverdewerkzaamhedenindehonderdendorpenwaardezeprojectenplaatsvinden.

Afghanistanheeftregelmatigtekampenmetoverstromingen,vooral inhetnoorden.ZOAis instaatgeblekensnelenadequaathulp teverlenen.Ditheeftdegoedenaamvandeorganisatieonderdebevolkingendelokaleoverhedenversterkt.

mir AfzalMirAfzalwerkt sinds2002voorZOA-Afghanistan.Toenhetbewind vandeTaliban ineenstortte in2002,kwamengroteaantallenvluchtelingennaarKabul,waarMirtoenwoonde.Hijhadalvelejarenervaringmet humanitairwerk, en zocht naarmogelijkheden omdeze vluchtelingen te helpen. ZOAwerkterondKabulenMirkonaandeslagbijhetopzettenvanprojectenvooronderdakvoorvluchte-lingen.‘ZOAiseenkleineorganisatie,vergelekenmetandereinternationalehumanitaireorganisaties,maarZOAwerktzeereffectief.ZOAmaaktverschil inde levensvanmensen-zijkunnenweereentoekomstopbouwendoorbijvoorbeeldprojectenvoorlevensonderhoud.’

meneer HajaudMeneerHajaud(30)woontinCharAsiab.Hijdraagtdezorgvoorzijngezindatbestaatuitzevenperso-nen.Datvaltnietmee,wanthijheeftgeeneigenlandomteverbouwen.Hijprobeertwatteverdienenmetzijnwerkalsconciërgeenbewakervanoverheidskantoren.MeneerHajaudhielpZOAbijdeopslagendistributievanzadenengereedschappenvooreenlandbouwprojectinCharAsiab.ZOAkonhemhiernietvoorbetalen,maargafhemweldegelegenheidommeetedoeninhetproject.MeneerHaujadkreegtienkuikensenwerdgetraindinhethoudenenfokkenvankippen.Hetbiedthemenzijngezinperspectiefopeennieuwebronvaninkomsten.


5.1 Afghanistan

ZOA Afghanistan werkte in: Noord:Jawzjan&SaripulprovinciesCentraal:Kabulprovince(CharAsiabdistrict)Zuid:Uruzgan&Kandaharprovincies

ZOA Afghanistan richt zich op: Waterensanitatie,voedselzekerheid,capaciteitsopbouwlokale(overheids-)organisaties

ZOA Afghanistans concrete resultaten o. a.:

•180onderkomenszijngebouwdvoormensengetroffendooroverstromingen

•23mannen-en27vrouwengroepenkregenzadenentrainingomeenmoestuintebeginnen

•128boerenontvingeneentrainingoverdemarketingvanhunproducten

•60kwetsbarevrouwenkregeneennaaicursusvandriemaanden.Alsoefenprojectmaaktenzijintotaal2100schooluniformenvoormeisjes,dieookaanmeisjeszijnuitgedeeld.

ZOA Afghanistan werkt samen met:

Noord:VillageCommunityDevelopmentCom-mitteesZuid:NERU,SADA,ANCC,ARPD

ZOA Afghanistans staf: 98

ZOA Afghanistan ontving donaties van:

GTZ,MinisterievanBuitenlandseZaken,Neder-landseambassade,PSO,ERF,MAIL(Afghaanseoverheid),TEARAustralia,UNOCHA,ZOA-Nederland

ZOA Afghanistans uitgaven in 2010:

€2.321.616

ZOA Afghanistans budget voor 2011:

€2.649.000

Doelstellingen voor 2010

•HetZOA-teamvoordecentraleregiovanAfghanistan–nuwerkzaaminhetCharAsiabdistrictindeprovincieKabul–streefternaarhaaractiviteitenuittebreidennaarnieuwedis-trictenenprovincies,waardebevolkingnoggeentoegangheefttotprojectenophetgebiedvanlandbouw,levensonderhoud,irrigatie,water,sanitatieenhygiëne.

•ZOAAfghanistangaatdoormethetbiedenvanondersteuningalsprojectgebiedenwordengetroffendoor(natuur)rampen.DitheeftZOAAfghanistanookinhetverledengedaan.Dezeondersteuningblijktzeerwaardevol,vooreendeelomdatdedoelgroepzichzoreali-seertdatZOAloyaalisinhaarpogingenomhentehelpen.DaarnaastisZOAbekendmetdezegebiedenenmetdebevolking,watdeorganisatieeenvoorspronggeeftbijhetbiedenvannoodhulp

Resultaten in 2010

•Hetisnietgeluktomactiviteitennaarnieuwegebiedenuittebreiden,omdatdaarvoor-alsnoggeendonorgeldenvoorzijn.Eriswelonderzoekgedaanineennieuwdistrict.Naaraanleidingdaarvaniseenvoorstelgedaan.Vooralsnogheeftditvoorstelnietsopgeleverd.Dezedoelstellingblijftstaanvoordetoekomst.

•In2010heeftZOAmenseninSaripuldiedoorrampengetroffenwaren,ondersteundmetdebouwvantijdelijkeonderkomens.NaoverstromingeninhetnoordenheeftZOAookbruggenenwegengerepareerd.HierdoorneemthetvertrouwenvanmenseninZOAverdertoe.MensenbellenZOAbijvoorbeeldopomtewaarschuwenvooronveiligesituaties.


•In2011wilhetZOA-teamstartenmeteennieuwerondevanhetNationalSolidarityPro-gram.

•InhetzuidenwilZOA-Afganistanhetmonitoringsysteemvandedoordepartnersgeïmple-menteerdeprojectenverbeteren.

•VoorCentraalAfghanistanwilZOAnieuwedonorenvinden.

‘Zij kunnen weer een toekomst opbouwen’


5.2 Burundi

ZOAissinds2007betrokkenbijBurundi.VanafdatjaarondersteundeZOAdeBurundeseorganisatieMiParec.Sinds2010isZOAookmeteigenmedewerkersinBurundiaanwezig.MeteenteamvantweepersonenondersteuntZOAvierBurundeseorganisatiesinZuid-Burundi.NaastMiPareczijndatCAPAD,CONSEDIenReseauBurundi2000Plus.CAPADiseennationaleboerenfe-deratiedieboerenorganiseertopprovinciaalennationaalniveau.CONSEDIenReseauBurundi2000Plushelpenboerenhuishuishoudensbijhetverbeterenvanhunlandbouwproductie,terwijlMiPareczichbezighoudtmetbemiddelingvanmetnamegrondconflictentussenhuishoudens.DerolvanZOAishetcoördineren,ondersteunenenfaciliterenvanhetwerkvandevierpartnerorganisaties.

ZOAwerktinBurundiintweegemeentesindeMakambaprovincie,demeestzuidelijkeprovincievanBurundi. Inditgebiedzijn indeafgelopen jarengroteaantallenvluchtelingenvanuitTanzania terug-gekeerd.VeelvanhenzijnkinderenvanBurundezendie in1972aluitBurundivluchtten.Degenendieterugkeren,kunnennaaldiejarenmeestalgeenaanspraakmeermakenophetlanddatooitvanhun ouderswas. ZOAontwikkelt een benaderingwaarbij teruggekeerde vluchteling en degene diedeafgelopendecenniahetlandheeftbewerkthetlandmetelkaardelen.Hetgrondeigendomwordtdaarbijvastgelegd.Vervolgenswordendeze‘koppels’geholpenomhunvoedselproductietevergroten,hunvoedselproductenbetertebewarenen,alsereenoverschotis,omeenbetereprijstekrijgenvoorhunproducten.In2011begintZOAmeteenpilotprojectinvierdorpeninMakamba.Inelkdorpzullenvijftigtothonderdhuishoudenswordenondersteundbijhetverbeterenvanhunvoedselproductie.

emelyne NibikoraEmelyneNibikora(38)isweduweenmoedervandriekinderen.ZijwoontinSamvuraendoetmeeaanhetprojectvanZOAenhaarpartnersvoordeverbeteringvanlandbouwendaarmeevanvoedselzeker-heid.‘IkwaseenkleinkindtoenwenaarTanzaniavluchttenvoorhetgeweld.37 jaarheb ikdaar ineenvluchtelingenkampgezeten.Daarhebikmijnkinderengekregenenbenikmijnmanverlorendooreenziekte.Inmei2009zijnweteruggegaannaarBurundi.Nuzijnwehongerigenhebbenwesomstweetotdriedagenindeweekgeeneten.Mijnkinderengaannaarschool,maarikhebgeengeldvoorpen-nen,boekenenschriften...Hetmaaktmeverdrietigdatikmijnkinderennietalleskangeven.’De foto van Emelyne Nibikora staat op de voorkant van dit jaarverslag.

Kibinakawa DieudonnéKibinakawaDieudonné(39)isdevoorzittervanMiParec,deBurundeseorganisatievoorvredeenver-zoeningwaarmeeZOAinBurundisamenwerkt.‘Ikbenslachtoffergeweestvangeweld.Toenikdriewasverloorikmijnvaderdooretnischgeweld.OpschoolwaseraltijdspanningtussendeHutu’sendeTutsi’s.Ikgroeideopmethaatenwildetoenikouderwerdookvechten.Maarikwerdmoevandehaat.NubenikvoorzittervanMiParec.Metbijvoor-beeldhetoplossenvandelandproblematiekinBurundikanMiParecbijdragenaaneenblijvendevrede.Datisnumijnmaniervanvechten.‘


5.2 Burundi

ZOA Burundi werkte in: ProvinciesGitega,Karuzi,RuyigienMakamba

ZOA Burundi richtte zich op: Vredesopbouw,onderwijs,beroepstraining,microkredieten,HIV/Aidsenvoedselzekerheid

ZOA Burundi’s concrete resultaten:

•68mensenontvingeneenberoepstrainingvan10–12maanden:naaien,elektrotechniek,ICT,metselenentimmeren.

•60verkiezingswaarnemerskregentrainingoverstemrecht,burger-enmensenrechten

•2centrawaarmensenzichkunnenlatentestenopHIVenAids

•Organisatievan5jongerenkampen,met100deelnemersperkamp

•Organisatievan10sociaal-culturelebijeen-komsten,metmeerdan1000bezoekersperbijeenkomst.

•Ondersteuningvanzesgroepen(20personenpergroep)terverbeteringvanhuninkomen,metkleinveeenlandbouwmaterialen

•Bouwvaneenmoeder-en-kindunit(nognietgereedeind2010)

ZOA Burundi werkte samen met: Miparec,Consedi,ReseauBurundi2000+,CA-PAD,lokaleenprovincialeoverheden,MinisterievanLandbouw,vredescomitésopdorps-engemeentelijkniveau

ZOA Burundi’s staf: 2

ZOA Burundi ontving donaties van:

MinisterievanBuitenlandsezaken,PSO,ZOABusinessAmbassadors

ZOA Burundi’s uitgaven in 2010: €190.679

ZOA Burundi’s budget in 2011: €705.000


•ZOABurundistreefternaaromin2010erkenningtekrijgenbijhetministerievanBuiten-landseZakenvanBurundi.

•ZOABurundiwilsamenmetlokalesamenwerkingspartnershetprogrammavoorBurundivoor2011enverder,voorbereiden.

Resultaten in 2010

•Hetprocesvoorerkenninglooptvoorspoedig,maarkostmeertijddanvoorafingeschat.Eriseenpositievebesprekinggeweest.Deaanvraagisnudoorgegevenaandediversevakministeriesvoorlandbouwenruimtelijkeordening.ZOAprobeertomdevoortgangvanhetprocestebevorderen.

•Hetvormgevenvanhetprogrammavoor2011isgoedgelukt.Deverschillendepartnerorga-nisatieshebbenactiefbijgedragenaandeinhoudelijkevoorbereidingvanhetprogramma.Zijvullenelkaargoedaan.


•ZOABurundiwilinvierpilot-dorpenindegemeentesVugizoenMawandaactiviteitenstar-tenophetgebiedvanlandconflictoplossing,grondzekerheid,voedselproductieenfinanciëlezelfvoorziening.

•ZOABurundiwileenmeetbarevergrotingbereikenvandeoogstvanhetzaaiseizoenjanuari–februari2011.

•ZOABurundiwileenmeetbareverbeteringbereikenvandefinanciëleopbrengstvandeoogstvanhetzaaiseizoenjanuari–februari2011.

‘Ik werd moe van de haat, nu draag ik bij aan vrede’


5.3 Cambodja

ZOA’saanwezigheidinCambodjavindthaaroorsprongindegroteaantallenontheemdenenvluchtelin-gendiedeburgeroorlogindejarenzeventig,tachtigennegentigveroorzaakte.In1999keerdevredeenrustteruginhetlandenwerddeterugkeervanvluchtelingenvoltooid.Sindsdienisenormevooruit-ganggeboektinderichtingvanstabiliteit,vrede,bestuurenorganisatieniveau.Ookisdetoegangtotbasisvoorzieningenenormverbeterd.DitheeftZOAtotdebeslissinggebrachtomhetprogrammauittefaserenenverdereontwikkelingovertelatenaanandereorganisaties.DebelangrijksteuitdagingisnuomtebevorderendatdergelijkeorganisatiesvoldoendecapaciteitenhebbenomhetwerkvoorttezettenwanneerZOAvertrekt.

ZOACambodjastreefternaaromalleactiviteitenin2012overtedragenaanlokaleorganisaties.

long VandaLongVanda(40)werktsinds2006voorZOAinCambodjaalsprojectmanager.Longisenthousiastoverzijnwerk.‘Ikgenietvanhetwerkenvoorboerenfamilies.Zezijnenthousiast,enovereenlangereperiodezienweookechtverbeteringen.Wehebbeneengrootaantalfamilies–dooronzeprojecten–uitdearmoedekunnenhalen.DeonzekerheidovervoedselproductieenvoedselprijzeniseengrootprobleemvoorveelCambodjanen.Metonzeprojectenhelpenwehenhunproductietever-beteren.Eengrootaantalfamiliesproduceertnugenoegvoedselomooknogwattekunnenverkopen.Zokunnenzehunkinderenweernaarschoolsturen.’

Norm Duk en Til sarayHetlevenvanNormDuk(46),zijnvrouwTilSaray(47)enhunvierkinderenstondlangetijdinhettekenvanarmoedeentegenslag.Sinds1993warenzeopdevluchtvoorgeweld.ZeverlorenhunweinigebezittingenentoenwerdTilooknogernstigziek.In2006konNormDukmeedoenaaneenprojectvan CIDO, een partnerorganisatie van ZOA. Hij volgde trainingen waarbij hij informatie kreeg overlandbouwmethodenenoverhetfokkenvandieren.Hijkreegookzaaigoed,eendenkuikensenbiggen.VanafdatmomenthebbenNormenTilhardgewerktomhungezineentoekomsttegeven.Zijlevennunietlangerinarmoede.Normisertrotsopdathijandereboereninzijnomgevingookkanhelpen,doorzijnkennisaanhenovertedragen.


5.3 Cambodja

ZOA Cambodja werkte in: ProvincieOtdarMeanchey

ZOA Cambodja richtte zich op: Verbetering van de landbouw en verhoging vanweerbaarheidbijrampen

ZOA Cambodja´s concrete resultaten:

•Tenminste4000gezinnenhaddenminstens20procentmeerlandbouwopbrengst

•430hand-tractorgroepenfunctionerengoedbijhetbewerkenvanhetland

•210groepenhebbenalternatieveinkomstendoorkleinveeofanderewinstgevendeactiviteiten

•In71dorpenzijnmaatregelengenomenomdekwetsbaarheid bij bijvoorbeeld droogteperiodeste verkleinen, o.a. door kleinschalige irrigatie-systemenaanteleggen.

ZOA Cambodja werkte samen met:

LokaleennationaleNGO’s,dorpscomitésenover-heidsinstanties

ZOA Cambodja´s staf: 21

ZOA Cambodja kreeg fondsen van:

EuropeseUnie,ZOABusinessAmbassadors,Lä-karmissionen,PSO,ZOA-Nederland

ZOA Cambodja´s uitgaven in 2010: €1.382.101

ZOA Cambodja´s budget in 2011: €337.000


•ZOACambodjawildoorgaanmethetversterkenvandecapaciteitvanelflokalepartneror-ganisaties.

•ZOACambodjahooptdoor tekunnengaanmethetverbeterenvande landbouwproductievandedoelgroepenhetondersteunenvanmensendoorprojectenophetgebiedvanlevens-onderhoud.

•ZOACambodjawildecapaciteitopalleniveaus(deeigenorganisatie,partnerorganisatiesenoverheden)versterkenomhetrisicobijrampenteverminderen.

Resultaten in 2010

•ZOACambodjablijftdoorgaanmetdecapaciteitsversterkingvanhaarlokalepartnerorgani-saties.Dezedoelstellingblijftookvoordetoekomststaan.

•ZOACambodjaheeftveelmensenkunnenhelpendoordiversificatievande landbouwpro-ductie,doordedistributievanzadenenhetaanleggenvanirrigatiesystemen.Dooraldezeprojectenzijnmensenminderkwetsbaargewordenvoorklimaatveranderingen.

•ZOACambodjaheeft lokale rampenmanagementteamsopgezet.Debegeleiding vandezeteamsgaatsteedsdoor.Erisookmeergeldvandonorenomdekwetsbaarheidvanmensenvoorrampenteverminderen.


DealgemenedoelstellingvoorZOA-Cambodjablijft:hetversterkenvandelokalemaatschappijendeoverhedenomduurzamearmoedeverminderingtebereikenindeprovincieOtdarMean-chey.DatdoetZOACambodjadoor:•lokalegroepenteondersteunenbijhetverkrijgenvanbeterelandbouwopbrengstenenver-

hoogdeweerbaarheid•lokaleorganisatiesteondersteunenentetrainen•delokaleoverhedenteondersteunenbijmaatregelendiearmoedebestrijdingbevorderen.

‘Zij leven niet langer in armoede’


5.4 Democratische republiek Congo

Deonveiligheid,hetgeweldendeonrustindeDemocratischeRepubliekCongobleefin2010aanhou-den.Daarmeeneemtookdemoedeloosheidonderdebevolkingtoe.Nazestienjaaroorlogisernogaltijdgeenstabilisering.DeoverheidindehoofdstadKinshasawordtwelsterker,maarheeftnietgenoeginvloedophetlegerdatinafgelegengebiedenderebellengroepenbestrijdt.Destrijdtussenhetlegerenderebellenisge-welddadigergeworden.Debevolkingisdaarhetslachtoffervan,vooralindunbevolktegebiedenwaarmindercontroleis.DebevolkingisblijdatdemilitaireaanwezigheidvandeVerenigdeNatiesvooralsnogzalblijven.Dieaanwezigheidschriktgewelddadigegroepenaf,endaardoorkanookhetwerkvanZOAindiegebiedendoorgaan.Indezesituatie,waarmaarweiniglichtpuntjeszijn,zijnmensenblijmetdeaanwezigheidvanbetrouw-bare,respectvollengo’salsZOA.ZOAondersteuntongeveer6500huishoudensinFizi,provincieZuid-Kivu,bijhetverbeterenvanhunlandbouwproductie.Zijkunnenmeervoedselproducerenzodaterietsoverblijftomteverkopen.Metdie inkomstenkunnenzegezondheidszorgenonderwijsbetalen.ZoisZOAeenbondgenootvandeCongolezenindestrijdtegendehopeloosheid.

Christian mulendaChristianMulenda,projectleidervanZOAinCongo,wasooiteenvluchtelingenkind.In1965vluchttenzijnoudersenzijnbroeruitBurundinaarCongo.Zijneigengeschiedenishelpthemomzichintelevenindesituatievandemensenvoorwiehijwerkt.‘BijZOAervaarikechtemenselijkheidengelijkwaardigheid.Erwordtechtnaardemensengeluisterd.ZOAbehandeltdemensennietalsbaby’s,voorwiejeallesmoetdoen.ZOAzoektnaarmogelijkhedenommensenzelfverantwoordelijktemaken,zodatzijzelfdeleidingnemenoverhunontwikkeling.’

marcelline modeste‘Ikbenzestienjaaroud.Mijnvaderleeftnietmeer.Samenmetmijnmoederwoondeikineenvluch-telingenkampinTanzania.WehaddenveelmoeilijkhedentoenweterugkwameninCongo.Ikkonnietnaarschool,wantmijnmoederkonhetschoolgeldnietbetalen.DankzijZOAgaiknutochnaarschool!Ikhoopdatikverderkanleren–datZOAleerlingenookdemogelijkheidgeeftomvoortgezetonderwijstevolgen.’


5.4 Democratische republiek Congo

ZOA Dr Congo werkte in: Zuid-Kivu,omgevingvanFizi

ZOA Dr Congo richtte zich op: Met name voedselzekerheid, daarnaast ook on-derwijs

ZOA Dr Congo’s concrete resultaten:

•21projectmanagementcomitészijnopgerichtopdorpsniveau,zekregentrainingenzijnactiefaandeslaggegaan

•2566kwetsbarehuishoudensontvingengereed-schappen,zaaigoed,cassavestekjesentraining

•977 extreem kwetsbare huishoudens in negendorpenkregengeldofkleinveeentraining.

•7 onderwijscentra voor 1545 tieners ontvingensteun.Decentrabevindenzichindriegebiedenwaarvluchtelingennaartoeterugkeren:Baraka,MbokoandSebele.

ZOA Dr Congo werkte samen met:

MinisterievanLandbouw,districtsniveauMinisterievanOnderwijsTearfundDMT(consortiumpartnerinRAPproject)Lokalepartners:ASMAKU,GEADES,8emeCE-PAC,CEPROF

ZOA Dr Congo’s staf: 19

ZOA Dr Congo ontving donaties van:

Ministerie van Buitenlandse Zaken (DMV/HH),DGOS(België),ZOA-Nederland,Woord&Daad

ZOA Dr Congo’s uitgaven in 2010: €853.428

ZOA Dr Congo’s budget in 2011: €2.269.000


Hetopbouwenvanlokaleorganisatiesheeftdevolgenderesultatenopgeleverd:•eriseengroeiinvoedselproductietussende25en40procent.Detoegangtotvoedselis

verbeterdendevoedselsystemenzijnstabieler;•25procentmeerkinderenvanvluchtelingengaannaarschool;•afnamevangeweldtegenvrouwenenmeisjes,vredesopbouwenHIV/Aidspreventiespelen

eenrolinvoedsel-enonderwijsprojecten.

Resultaten in 2010

•Erzijn6500gezinnenbereiktmetprojectenophetgebiedvanvoedselzekerheid.Dankzijtrainingendistributievangereedschapengoedzaaigoedhebbenzijhunlandbouwproductieduidelijkkunnenopvoeren.

•ZOAheeftdeonderwijsdoelstellingvoorhaarprogrammainCongoingeperkt,omdateralveelgoedengo’szijndiezichhieropconcentreren.WelisZOAeenprogrammagestartvoortienerkinderenvanteruggekeerdevluchtelingendienognooitbasisonderwijshebbengehad.ZOAheeftongeveer1700kinderenbereiktmetditprogramma.

•Vredesopbouwenbewustwordingoverdepositievanvrouwenenmeisjeszijneenthemabijalleprojecten.ZOAmaaktmensenbewustoverrolverdelingenlaatvrouwenmeesprekeninprojectcomitésendraagtzorgvoorgoedevertegenwoordigingvanmeisjesinonder-wijsprojecten.HIV/Aidspreventiewordtverzorgddooreenpartnerorganisatiediedaarvoorfinancieringheeftgekregen.


•ZOAwilin2011eentweedeprogrammagebiedopstartenindeNoord-Kivuprovincie,inhetLuberodistrict.

•ZOAstreeftnaareenverdubbelingvandedoelgroepvoorprojectenophetgebiedvanvoed-selzekerheid:van6500gezinnen(39000mensen)in2010naar13000gezinnen(78.000mensen)in2011.

•ZOAwilgoedebesluitvormingopdorpsniveau,doordorpscomités,stimulerendoordezeco-mitésmeerverantwoordelijkhedentegeven.

•ZOAwil in2011eenlandenkantooropeneninGoma,inhetoostenvandeDemocratischeRepubliekCongo.

‘Dankzij ZOA ga ik nu toch naar school!’


5.5 ethiopië

ZOAwerktsinds1994ondervluchtelingenenontheemdeninEthiopië.Dezemensenzijnergkwets-baarvoordroogteenoverstromingen.Nieuweontheemdingenconflictenzijndanhetgevolg.ZOAhelptmensenzichbetervoortebereidenopnoodsituatieszodateenvolgendenoodsituatiedemensennietnogverderterugwerpt.EenpositieveontwikkelingvoorinternontheemdenisdatdeEthiopischeregeringdezegroepin2009formeelheefterkend.Datmaaktdewegvrijvoorondersteuningvanontheemdenenfinancieringvanprojectentenbatevanhen.In2010heeftZOAinEthiopiëeendoorstartmoetenmaken.Viermaandenlangwasergeenfinancie-ringvoorprojecten,alsgevolgvanmismanagementdooréénoftweelokalestafleden.ZOAheeftrichtingdedonorenopenlijkerkenddaterfoutenzijngemaaktenheeftaangegevenwelkestappenondernomenzijnomhetrisicoopherhalingteverminderen.ZOAheeftdedoorstartgoedkun-nenmaken,omdatdemenseninhetveldtevredenzijnoverZOA’swerkenZOAgraagzienterugkomen.ZOAhechtbelangaaneenheldereenbetrouwbare relatiemetdedoelgroep. InEthiopiëkrijgt datvormdoordatZOArichtingdedoelgroepaangeeftwelkeprojectenZOAgaatuitvoeren,watdaarvandeplanningis,watdedoelstellingenzijnenwanneerZOAweervertrekt.Datscheptduidelijkheidenvertrouwenenhetzorgtvooreengoedeverstandhoudingmetdeoverheidenmetlokalepartners.

Tigest Tejiwe, programma-adviseurHetiswerkvoluitdagingen.‘VaakzijndenodenvandemensengroterdanwatZOAkanbieden.Dangaanwelobbyenbijoverhedenofbijandereorganisatiesombetrokkenteraken.Tochboekenwesuc-cessen.Ikmerkdatonzebenaderingwerkt:weblijventrouwaandegemeenschapenwebetrekkendemensenbijalles.Alsmensendangemotiveerdzijn,kunnenweechtverschilmaken.’

mahamed Hassen esseHetisafschuwelijkomjekindernstigondervoedtezien,engeenmogelijkhedentehebbenomjekindtevoeden.SlechtseenjaargeledenwaseenvandezonenvanMahamedHassenEsseondervoed.‘ToenkreegikgelukkigdekansommeetedoenmeteenmoestuinprojectvanZOA.Ikkreegeentrai-ningwaarikleerdehoeikgroentenkonverbouwen.Nulukthetmeomtezaaienenmijneigenstekjestekweken.Ikverbouwnugenoegetenvoormijngezinenikhebzelfsnogwatoveromteverkopeninhetkamp.’Mahamedwijstnaarzijnkinderen:‘Mijnzoonszienernugoeduit.Wateenverschilmetvorigjaar!Hetisheerlijkomzenutezienrennenenspelen!’


5.5 ethiopië

ZOA ethiopië werkte in: Gambella-regio:Pugnidovluchtelingenkamp,gemeentesAkoboenItang(ontheemden)Somali-regio:Hartisheikontheemdenkamp,Bok-olmayovluchtelingenkamp,inclusiefomringendebevolking

ZOA ethiopië richtte zich op: Verminderingrisico’sbijrampen,kleuteronder-wijs,milieubescherming,voedselzekerheid,waterensanitatie

ZOA ethiopië’s concrete resultaten o.a.:

•1500kleuterskregenonderwijsinkampPugnido

•TweedooroverstromingengetroffendorpeninItangontvingensteun

•Terugkeervan57ontheemdegezinnenvanuitkampHartisheiknaarBabile

•6000houtbesparendeoventjesverstrektinkampBokolmayo

ZOA ethiopië werkte samen met: PAPDA,SavetheEnvironment(SeE),EthiopianChurchMekanuYesu(EECMY)

ZOA ethiopië’s staf: 59

ZOA ethiopië ontving donaties van:

BureauforPopulation,RefugeesandMigration(BPRM),PSO,UNOCHA,ZOABusinessAm-bassadors,ZOA-Nederland

ZOA ethiopië’s uitgaven in 2010: €838.535

ZOA ethiopië’s budget in 2011: €968.000


•ZOAEthiopiëstreefternaar720familiestehelpenbijhetopzettenvanlandbouwactiviteitenwaarmeezijinhunlevensonderhoudkunnenvoorzien.

•ZOAEthiopiëwil140familieshelpenbijhetstartenofvergrotenvankleineondernemingen.•ZOAEthiopiëwil340familiesondersteunendoorenergiebesparendetechniekenaante

bieden,zodatzijminderhoeventebestedenaanbrandstoffenentegelijkhetuitputtenvannatuurlijkebronnentegengaan.

•ZOAEthiopiëwilvoorzieninschoondrinkwatervoor150families.

Resultaten in 2010

•ZOAEthiopiëkonin2010720familiestehelpenbijhetopzettenvanlandbouwactiviteitenwaarmeezijinhunlevensonderhoudkunnenvoorzien.

•ZOAEthiopiëkonin201070familieshelpenbijhetstartenofvergrotenvankleineonder-nemingen.Hetprojectkonnietwordenafgemaaktvanwegeproblemenmetdeoverheid.

•ZOAEthiopiëkon340families(meerdan500personen)ondersteunenmetenergiebespa-rendetechnieken.

•ZOAEthiopiëkon150familiestoeganggeventotschoondrinkwater.


•IndeSomali-regiowilZOA1000gezinnenvanontheemdenondersteunenbijhunterugkeerenre-integratie.

•IndeGambellaregiowilZOA3000gezinnenvanontheemdenendeomringendegemeen-schappenhelpenbijhetverbeterenvandeopbrengstenvanhunakkersenvaninkomstenuitandereactiviteiten.

•IndeGambellaregiowilZOA3000gezinnenvanontheemdenendeomringendegemeen-schappenbeteretoeganggeventotschoondrinkwater.

‘Het is heerlijk ze te zien rennen en spelen’


5.6 liberia

VoordeteruggekeerdevluchtelingenenontheemdenonderwieZOAinLiberiawerkt, iser in2010nietveelveranderd.Deontwikkelingvanhetlandenvandemensenwordtgehinderddoorcorruptie,werkloosheid,armoedeenonzekerheid.

EenvandebelangrijkstewerkveldenvoorZOAinLiberia ishetvoorzieninschoonwaterenhetsti-mulerenvanhygiëne.Eenstudiegroepprogrammavoorhygiëneinstedelijkegebiedenbereikte25000menseninslechtsvijfmaanden.Eenbelangrijkeinnovatiewasin2010deintroductievaneennieuwemaniervanhetmetdehandbo-renvanputten.Metdenieuwemethodekanhetgrondwaterdieperuitdegrondgepomptworden.Depompenleverenmeerenschonerwatervoor,perpomp,ongeveer500mensen.

OptermijnwilZOAallewerkzaamhedenoverdragenaaneen in2009opgerichtconsortiumvanvijflokalengo’s,waarondereendoorlokaleZOA-medewerkersopgerichtengo.Dezengo’smoetenindetoekomstinstaatzijnomdeprojectenvoorttezetten.DankzijdevijfjarigefinancieringvanMFS2kanZOAdeuitfaseringuitstellentot2015,zodatallewerkzaamhedenopeenverantwoordemanierover-gedragenkunnenworden.

Drake sseyangeDrakeSseyange,programma-adviseurvoorZOAinLiberia,merktopdaterpositieveveranderingenplaatsvindenindelevensvanmensenvoorwieZOAwerkt.‘Tegenwoordigwordikbijdemensenthuisuitgenodigd.Hetgaatbetermetze.Vroegerkon iknietbinnenkomen;zeschaamdenzichvoorhunarmoede.’‘Het is van het grootste belang dat Liberia niet opnieuw in een conflict terechtkomt! Er is zo veelmogelijkinditland:erzijnmooiestranden,eengrotehavenengrondstoffenalsgoud,diamantenenhardhout.EenmooietoekomstvoorLiberiaismogelijk!’Nacy WilliamsOnderwijsisnietvanzelfsprekendvoorNacyWilliams(26).Alsjongmeisjewaszenaarschoolgegaan,maardoorhetuitbrekenvandeoorlogkwamzenietverderdanheteerstejaar.Detegenslagenvolgdenelkaarsnelop.Nacymoetnoghuilenalszeverteltdathaarvaderenmoederin1990kortnaelkaaroverleden.Sindsdienwoontzebijhaargrootmoeder.SamenmethaarwerktNacyvijfdagenperweekopRockHill,waarzijbrokkensteen inkleinestukjeshakken.Het levertnetgenoegopometentekunnenkopen.DankzijZOAkanNacynuweernaarschool.ZekreegeenbeursenzezitnuinhettweedeleerjaarvandeBroculoschool.Nacyistrotsdatzenueindelijkkanlezenenschrijven.Nuzeweernaarschoolgaat,heeftzeweertoekomstdromen:laterwilzeverpleegsterworden.

‘Tegenwoordig word ik thuis uitgenodigd. Vroeger niet, ze schaamden zich voor hun armoede’


5.6 liberia

ZOA liberia werkte in: MargibiandMontserradocounties–TodeeDistrict,KakataDistrictandCareysburgDistrict,GreaterMonrovia(Paynesville)

ZOA liberia richt zich op: Onderwijs,voedselzekerheid,waterandsanitatie,capaciteitsopbouwlokaleorganisaties

ZOA liberia’s concrete resultaten waren o.a.:

•installatievan40waterbronnenvoor20.000mensen

•20gemeenschappelijketoiletgebouwenge-bouwdvoor3.200personen

•20.000familiehoofdenontvingenhygienevoor-lichting

•5.000familiesontvingenzaden,werktuigenenlandbouwtraining.

•Houtbewerkingsbedrijvenvoorvrouwenopgezetenvanmaterialenvoorzien.

ZOA liberia werkt samen met: CAREUSA,SaveTheChildrenUK,ACDI/VOCA,UNICEF,TheDevelopmentConsortium–Liberia(LNGOpartner),MinisteriesvanLand-bouw,GezondheidenSocialeZaken,vanLand,MijnenenEnergie,enlokaleautoriteiten

ZOA liberia personeel: 10

ZOA liberia ontving donaties van: AquaforAll,CRWRC,DEL,HappyGift,MFSPrisma,PSO,SaveTheChildren,UNICEF,ZOABusinessAmbassadorsenZOA-Nederland

ZOA liberia uitgaven in 2010: €1.187.159

ZOA liberia budget voor 2011: €2.300.000


•ZOALiberiawildevoedselzekerheidvandedoelgroepverbeterendoorhetverbeterenvandeinfrastructuur(scholen,coöperatieven,ontwikkelingvanondernemingen,enzovoort),doormiddelvan:

•Hetopzettenvanstudiegroepenin750gemeenschappen•Hetopzettenvan12boerencoöperatiesenhetopzettenvan9financieelzelfstandige

boeren-ofbosbouworganisaties•ZOALiberiastreeftnaarverbeteringvandetoegangtotschoondrinkwaterintweegemeen-

schappenvanvluchtelingenuitSierraLeone,metalsdoeldeafnamevaninfectieziekten.•ZOALiberiawildeonderwijsomstandighedenverbeterendoor200kinderendemogelijkheid

tebiedenomnaarschooltegaan.

Resultaten in 2010

•ZOALiberiaheeftzich,bijhetstrevennaarverbeteringvandevoedselzekerheid,vooralgerichtopmarketing.

•In500gemeenschappenzijnstudiegroepenophetgebiedvanlandbouwopgezet,in1000gemeenschappenzijnstudiegroepenophetgebiedvanhygiëneopgezet.

•Erzijn12boerencoöperatiesopgezet•20.000menseninstedelijkegebiedenhebbentoegangtotschoondrinkwater,doorde

aanlegvan40nieuwewaterputten.•ZOALiberiaheeftavondscholenopgezetinstedelijkMonrovia,waar450meisjesnu

naartoegaan.DaarnaastvoertZOAprojectenuitophetgebiedvanvredesopbouwenconflictoplossingopzevenscholen.


•ZOAwilhetconsortiumvanzevenlokalepartnerorganisatiesdienudemeesteprojectennamensZOAinLiberiauitvoert,versterken.

•ZOAwildetoegangtotbasisvoorzieningenvoordedoelgroepverbeterendoor:•hetvoorzieninfaciliteitenvoorwaterensanitatie,samenmethygiënetrainingvoor2grote

stedelijkegemeenschappeninMonrovia(35.000personen);•hetverbeterenvanvoedselzekerheidin30plattelandsgemeenschappeninMargibien

Montserradodoortrainingophetgebiedvanlandbouwenondernemerschapendoorhetvoorzieninzaden-engereedschappenpakketten;

•hetverbeterenvandevoedselzekerheid(toenamevanvoedingswaarde)van2000vrou-wenintweestedelijkegemeenschappeninMonroviadoortuinbouwtrainingendoorhetvoorzieninzaden,gereedschappenenkleinvee.

•ZOAwilondernemingsmogelijkhedenvoorboerenophetgebiedvandeverwerkingvanvoedingsmiddelenverbeteren,doorsamenwerkingmetdegroepZOABusinessAmbas-sadorsvoorLiberia.


5.7 CDN myanmar

IndedoordecycloonNargisgetroffendeltavanMyanmarbouwenmensenlangzaamhunlevensweerop.ZOAondersteunthier–samenmetWoordenDaadenRedeenKindviahetConsortiumofDutchNgo’s(CDN)deslachtoffersvandezecycloondieinmei2008ruim100.000slachtofferseiste.Daar-naastondersteuntZOAviaCDNmensenindeprovinciesZuidShanenMagway.

CDNheeftin2010veelwerkverrichtomhetwatermanagementindedeltaweeropordetekrijgen.Erzijnwatervijvers(voorwateropslag),bedijkingensluizenaangelegdenhersteldomdepoldersweervei-ligtemakenenklaartemakenvoorbebouwing.Daarnaastzijnveletienduizendenkokospalmengeplantalsnatuurlijkebeschermingvoordeeilanden.Waarmogelijkwerdhetwerkuitgevoerddoordemensendiealsgevolgvandecycloonhunlandzijnkwijtgeraakt.Zijwerdenperdaguitbetaald.IndeAyeyarwady-deltakomtdefasevannoodhulpteneinde.InRakhineState,inhetnoordenvanMyanmar,moestCDNechteropnieuwassisterenmetnoodhulpnadataardverschuivingengrotegebiedenonbewoonbaarhaddengemaaktennadateropnieuweencycloongenaamdGirihadhuisgehouden.CDNgaat vanafbegin2011samenwerkenmethetUNWorldFoodProgramme (WFP)enmetdeUNFoodandAgriculturalOrgnization(FAO)inprojectenvoorvoedselzekerheid.Erisalveelzaaigoedbeschikbaargesteldengrondwordtweerbouwrijpgemaakt.Zozalhetvoorsteedsmeermensenmo-gelijkwordenomweerinhuneigenlevensonderhoudtevoorzien.DaarnaastzalCDNinsamenwerkingmetUNICEFdoorgaanomindedrogezonevanhetlandvelewaterputtentegaanborenomdaarmeeongeveer16.000mensentoegangtotschoondrinkwatertebieden.

De kinderen in Htane Kone KyawDeleerlingenvandebasisschoolinHtaneKoneKyawzijnzotrotsalseenpauwophùnwatertank,diebijhunschool isgebouwd.Enterecht!Zehebbenenthousiastgeholpenbijdebouwdoormetzandenstenentesjouwen,zelfsdegymlessenwerdendaarvooringezet.Nudetankklaaris,zijnzeerblijmeeomdatzenietmeerverhoeventelopenvoorwater.Vooralinhetdrogeseizoenzalditveelverschilmakeninhundagelijksleven.

saw Jackson Klaipo SawJacksonKlaipo(63)werktsinds2008voorCDNinMyanmaralsprogrammacoördinator.JacksonwasnetgepensioneerdalsoverheidsambtenaartoenMyanmargetroffenwerddoordecycloonNargis.KortnaderampzochtCDNlokaalpersoneel.JacksonaarzeldenietengingvoorCDNwerken.‘GodsWoordzegt:“watjegedaanhebtvoordeminsten,hebjevoorMijgedaan”.Datiswatmijmoti-veertomvoorCDNtewerken.HetisduidelijkdathetwerkvanCDNgerichtisopde‘allerminsten’,dealler-kwetsbaarstemensen.ZijzoudennietkunnenoverlevenzonderdehulpvanorganisatiesalsCDN.’

‘Kinderen hielpen enthousiast bij de bouw van een watertank voor hun school’


5.7 CDN myanmar

CDN myanmar werkte in: Ayeyarwady-divisie,Labuta,Magway-divisie,Thayet-stad,ZuidelijkeShan-staat,Kalaw-stad,noordelijkeRakhine-staat,MongdauwenButhidaung-stad,Rakhine-staat(gebiedgetroffendoorcycloonGiri),Pauktaw-stad

CDN myanmar richtte zich op: Landbouw,voedselzekerheid,waterensanitatie

CDN’s myanmar concrete resultaten:

•herstelvan18drinkwaterreservoirs,20drink-waterpunten(tanks,bronnenenputten)en50bronnenvoorirrigatiewater

•6000gezinnenontvingenlandbouwmateri-alen,ruim29.000kilozaaigoedenmestisgedistribueerd

•meerdan3kilometerdijkenishersteld,inclusief5sluizen

•7cycloon-resistenteopslagplaatsenzijngebouwd•2religieuzegebouwenzijnhersteld•294ploegenen294buffelszijnaanboeren-

familiesuitgedeeld,deboerenkregentrainingoverdezorgvoorhunbuffels,vanbelangomdatergeendierenartsinhetgebiedaanwezigis

•In29dorpenzijncursussengeorganiseerdoverhetverkleinenvandekwetsbaarheidbijrampen.Inelkdorpdeden50mensenmeeaandecursus

CDN myanmar werkte samen met: KarenBaptistChurch,MyanmarLandbouwdienst,MyanmarHeartDevelopmentOrganisation

CDN myanmar’s staf: 19

CDN myanmar ontving donaties van:

CGK,FAO,KinderNotHilfe,LIFT(LivelihoodsandFoodSecurityTrustFund),NewZealandAid,PSO,RedeenKind,WoordenDaad,ZOANederland

CDN myanmar’s uitgaven in 2010: €272.057

CDN myanmar’s budget in 2011: €411.000


Delta:•CDNgaatzevencycloonbestendigeonderkomensbouwenindedelta.•CDNwilvoortgaanmethetdistribuerenvankleinelandbouwgereedschappenaanruim

5000huishoudens.•CDNgaat18waterbassinsschoonmakenen7nieuwewaterbassinsaanleggen.•CDNgaatmeerdan300waterbuffelsenploegendistribueren.•CDNgaatveletienduizendenkokosnotenplantenalsnatuurlijkebeschermingvandepolders.ZuidShanenMagwayprovincies:•CDNzalveletientallenwaterputtengaanborenomruim2000gezinnenvanwatertevoorzien.

Resultaten in 2010

Delta:•CDNheeftzevencycloonbestendigeonderkomensgebouwdenovergedragenaandelokale

bevolking.•CDNheeftkleinelandbouwgereedschappengedistribueerdaan5000huishoudens.•CDNheeft18waterbassinsschoongemaaktenheeft7nieuwewaterbassinsaangelegd.•CDNheeftmeerdan300waterbuffelsgedistribueerdinclusiefploegeneneggen.•CDNheeftveletienduizendenkokosnotengeplantalsnatuurlijkebeschermingvandepolders.ZuidShanenMagwayprovincies:•CDNheeftmeerdanvijftigwaterputtengeboordomruim2000gezinnenvanwatertevoorzien.Rakhineprovincie:•CDNheeftdirectnadeaardverschuivingenveletientallenhuishoudensgeholpenmethet

schoonmakenvandemetaardebedolvenrijstveldenenheeftaandegetroffenboerenzaaigoedbeschikbaargesteldomdedraadweeroptekunnenpakken.


•CDNwilindedelta241boerenzaden,gereedschappenentraininggevenwaarmeezijeenhogerelandbouwproductiekunnenverkrijgen.

•CDNzalomdedeltazevenvijversvoorwateropslaguitgravenwaarmeemeermensenhethelejaardoortoeganghebbentotdrinkwater.

•CDNzalinZuidShanprovincietienputtenslaanentanksinstallerenwaarmeeregenwateropge-vangenkanworden,waardoormeermensenhethelejaardoortoeganghebbentotdrinkwater.

Magwayprovincie•CDNzalinMagwayprovincie,indeomgevingvanscholen,vijftigputtenslaanentanks

installerenwaarmeeregenwateropgevangenkanworden.


5.8 Noord-sudan

Sinds2004werktZOAinNoordSudanonderontheemdenengastgemeenschappen.Delaatsteja-renvindendeactiviteitenalleenplaatsinZuidDarfuromdatdewerkvergunningvanZOAtotDarfurisbeperkt.In2010isdeonzekerheidvoordemenseninDarfurtoegenomen.OndanksdenieuweplannenvandeoverheidomopeenvreedzamemaniereeneindetemakenaanhetconflictinDarfur,isdeveiligheids-situatieindeloopvanhetjaarverslechterd.Decriminaliteitistoegenomenenerzijnoplaaiendegewa-pendeconflictentussendeoverheidendiverserebellenbewegingen.Erzijnautokapingenengeregeldwordenexpatsgegijzeld.OndanksdezeonveiligesituatieheeftZOAhaarwerkgoedkunnendoen.IndegebiedenwaarZOAwerkte,vondengeendirecteconflictenplaats,zodatalhetwerkgewoondoorkongaan.Deorganisatiegroeit,zowelinprogrammaomvangalsinhetaantalmedewerkers.Vanaf2010financiertdeNederlandseambassadeeenvierjarigprogramma,gerichtopwederopbouwinDarfurophetgebiedvanonderwijs,waterenvoedselzekerheid.MetdezetoenamevanbeschikbaargeldheeftZOAmeermogelijkhedenomdedoorconflictgetroffengemeenschappenteondersteunenbijdewederopbouwvanhunbestaan.

Abdulgasim Yahya MohamedaeinAbulgasimYahyaMohamedaein(33)iseenvandeontheemdenuithetkampMosiinDarfurdiein2010deelneemtaanZOA’sberoepstraining.Hijwordtopgeleidtotlasser.‘Mijndroomvoordetoekomst?Ikwilmeerkennisopdoen,mijneigenzaakopdeElshabiMarktinNyalaTownopenenentrouwen.Alsereenvredesakkoordis,blijfikzakendoeninNyala.’Abdulgasimvluchttein2004metzijnfamilieuitHejairTonoVillage,ongeveer35kilometertenzuidoostenvanNyala.DekansdieAbdulgasimkreegdoordetrainingvanZOAgeefthemhoopvoordetoekomst.‘IkverwachtdaterindetoekomstwerkisinDarfurbijtrainingsinstituten,technischescholeneninonzeeigenbedrijven.’

Ismail Ishag Ahmed Yousif IsmailIshagAhmedYousif(49)isprogrammacoördinatorvoorZOAinNyala(ZuidDarfur).HijkomtuithetbergachtigeJebelMaragebiedinDarfur.Ismailronddezijnagrarischestudieafmeteenpromotietotdoctorindelandbouw.Hijheeftveelervaringbijontwikkelingsorganisatiesenbijhetlokaleminis-terievanlandbouw.Vanaf2008werkthijvoorZOA.“Mijnmotivatieomditwerktedoenismijnwensomonzegemeenschappenenkwetsbaregroepenteondersteunenbijhetweerverkrijgenvannormaleleefomstandighedenmetonderwijsenoverigebasisvoorzieningen.Ikziedatereenenormebehoefteisaanhetopbouwenvankennis.DoormijnwerkvoorZOAkanikhieraaneenbijdrageleveren!’


5.8 Noord-sudan

ZOA Noord-sudan werkte in: ZuidDarfur:Nyala,EdDaein,GereidaenJoghana

ZOA Noord-sudan richt zich op: Onderwijs,voedselzekerheid,waterandsanitatie,hetverkrijgenvaninkomsteninhetkadervanwederopbouw

ZOA Noord-sudan’s concrete resultaten o.a.:

ZOANoordSudanbereikteintotaal88.000mensen

ZOA Noord-sudan werkte met: SudanAid,SudanDevelopment&CharityOrganisation,JMCO,Mubadiroon,CDF,ECDO,SECSenMa’an

ZOA Noord-sudan personeel 63

ZOA Noord-sudan ontving donaties van:

MinisterievanBuitenlandseZaken,CHF,CRWRF,DarfurCommunityPeaceandStabilityFund(DCPSF),FAO,Prisma(MFS),PSO,RedeenKind,RoyalNetherlandsEmbassy,UNICEF,WFPenZOANederland

ZOA Noord-sudan’s uitgaven in 2010:

€2.556.732

ZOA Noord-sudan’s budget voor 2011 is:

€4.000.000


•ZOANoordSudanwilin2010deactiviteitenuitbreidennaardeBlueNileState,waarheenveelSudanezenterugkerenuitkampenuitEthiopië.InZuidDarfurwilZOAhetwerkgebieduitbreidennaargebiedenwaarnaarontheemdenterugkeren:AdilaenKass.OokinGereidawilZOAhetprogrammagebieduitbreiden.

•ZOANoordSudanwildeopbouwvanhetmaatschappelijkmiddenveldversterken,omzomensenuitlokalegemeenschappendekanstegevenommeerverantwoordelijkheidtenemeninZOA’sprojecten.Onderdeelhiervanishetopzettenvanschoolfederaties,insamenwerkingmetRedeenKind.

Resultaten in 2010

•ZOANoordSudanheeftin2010haarprogrammagebiedennietkunnenuitbreidennaardeBlueNileState.Deoverheidgafhiervoorvooralsnoggeentoestemming.Inoktober2010verkreegZOAnaeenlangdurigproceseenPermanenteRegistratie,waardoorhetmogelijkisomookbuitenDarfurprojectentekunnenuitvoeren.InDarfurishetwerkgebiedweluitgebreid:inGereidazijnmeerwerkzaamhedenverrichtbuitendekampen,inNyalaishetwerkgebieduitgebreidtennoordenvanNyalaeninEdDaeinzijnmeerderenieuwedorpeninhetprogrammaopgenomen.

•ZOANoordSudanisin2010doorgegaanmetcapaciteitsopbouwvanschoolbesturen,schoolfederatiesenwatercomitésomdevoortzettingvandeprojectenoplangeretermijnzoveelmogelijktewaarborgenindelokalegemeenschappen.Denadruklagopactiviteitendiebijdragenaanvredesopbouw.


•ZOANoordSudanverwachtin2011ongeveer125.000mensentekunnenbereiken.•InZuidDarfurwilZOAdeactiviteitenophetzelfdeniveauvoortzettenalsin2010,waarbij

ZOAzichgeleidelijkwilrichtenopgemeenschappendienognietwordenondersteund.•ZOANoordSudanstreefternaareennieuwprogrammateopeneninNoordDarfurvanuit

dehoofdstadElFasher.•OpbasisvaneenverkregenopdrachtvandeEuropeseUniezalZOANoordSudanhaar

activiteitenuitbreidennaarGedaref,eenprovincieinOostSudan.

‘Ik wil meer kennis opdoen, mijn eigen zaak openen en trouwen’


5.9 Zuid-sudan

Ineenlandwaardemocratischeverkiezingengehoudenkunnenworden,iseennieuwetoekomstmo-gelijk.DatishetgevoelvandeinwonersvanZuid-Sudannadeverkiezingeninapril2010.Deverkiezin-genlietenziendatallepartijenhetdemocratischeprocesaccepteren.VervolgenskekendemenseninZuid-Sudanuitnaardevolgendegrotemijlpaal:hetreferendumoverdeafscheidingvanNoord-Sudan,injanuari2011.Hetfeitdaterverkiezingengehoudenkondenworden,betekentnietdatZuid-Sudanveiligerisgewor-den.Er is regelmatiggeweld tussen rivaliserendestammen.Alsgevolg van jarenlangestrijd tussenNoord-enZuid-SudanhebbenveelZuid-Sudanezenwapensinhanden,waardoorstammenstrijdvaakleidttothonderdendoden.DeoverheidinZuid-Sudanisnogzeerzwak.Ermoetnogsteedsveelverbeterentotdatdezeoverheids-instellingengoedkunnenfunctioneren.ZOAondersteuntdaaromdegemeenschappenomopeigenbenentestaan.ZOAstreefternaaromfamilieszoteondersteunendatzenietalleeninhundagelijkselevensonderhoudkunnenvoorzien,maardaterooknogwatoverblijft.Alseenfamiliebijvoorbeeldmeergroenteverbouwtdanzijzelfkaneten,kunnenzewatverkopen,envandatgeldbasisvoorzieningenbetalenzoalsonderwijsengezondheidszorg.ZOAheefthaarwerkzaamheden in2010aanzienlijkkunnenuitbreiden.Doorfinancieringen vandeEuropeseCommissieenvanBSFkonZOAmeerfamiliesbereikenmetprojectenophetgebiedvanlevensonderhoud,HIV/Aids,voedselzekerheid,waterensanitatieenonderwijs.

Patrick mabePatrickMabe(41)istrotsomalsprojectmanagerdeeluittemakenvanhetZOA-team.ZokanhijalsSudaneesdebevolkinghelpennadatzezointenshebbengeledenonderdezwareenlangeoorlogdieinzijnlandwoedde.“Nuersinds2005vredeisbenikergoptimistischdatditblijvendevredezalzijnendatdemenseneindelijkdemogelijkheidhebbenomhunlevenweeropderailstekrijgenenvaneennormaalleventekunnengenieten.MededankzijdehulpvanZOAkrijgenwenueindelijkeerlijkekansenopeenvolwaardigleven,netalsinanderedelenvandewereld.”

Odera morrisOderaMorris(13jaar)zitingroep4vandebasisschoolinJuba.Zoalsbijnaallekindereninzijnklas,lijkthijeerderthuistehorenopeenmiddelbareschool.MaarhetonderwijsinZuid-Sudanheeftjarenstilgelegentijdensdeoorlog,enOderaisblijdathijnueindelijknaarschoolkangaan.VanZOAkregenOderaenzijnvierbroertjesschooluniformen.Odera:‘IkwilZOAbedankenvoordeschool,demeesters,deschoolbanken,delatrinesendeschooluniformen.’Oderaheeftmooietoekomstplannen:‘Laterwilikdokterwordenenmisschienwelministervangezondheid!’


5.9 Zuid-sudan

ZOA Zuid-sudan werkte in: Juba,Terekeka,LainyaenMaridi

ZOA Zuid-sudan richt zich op: Landbouweninkomstengenererendeactivitei-ten,waterensanitatie,onderwijsenHIV/Aidsprogramma’s.

ZOA Zuid-sudan’s concrete resultaten o.a.:

ZOAhielp1387familiesmethetopzettenvaninkomstengenererendeactiviteitenenlokaleinitiatievenvoorspareneninvesterenZOAbereikte71.626mensenmetinformatieenvoorlichtingophetgebiedvanHIV/AidsZOAtrainde1.221volwasseneninlezenenschrijven,14studentenhaaldenhundiplomavoordocenten3,529basisschoolleerlingenontvingenschooluniformen,schoolboekenen/ofschooltafels.2000familieswerdengeholpenmethetland-bouwprojectinJubaWest.

ZOA Zuid-sudan werkte samen met:

ASTAD,Compass,ConfidentChildrenoutofConflict(CCC),EpiscopalChurchofSudan(ECS),EvangelicalPresbyterianChurch(EPC),InstituteforPromotionofCivilSociety(IPCS),RuralDevelopmentInitiative(RDI),SudanHealthAssociation(SUHA),SLDA,UNICEF

ZOAZuid-sudan staf 72

ZOAZuid-sudan ontving donaties van:

EuropeseCommissie,EOMetterdaad,MinisterievanBuitenlandseZaken,PSO,BasicServicesFund,SudanRecoveryFund,DriestarCollege,UNICEF,IOM

ZOAZuid-sudan uitgaven in 2010 €1.837.281

ZOA Zuid-sudan budget voor 2011 (toegezegd)

€2.720.000


•ZOAstreeftnaardeverbeteringvanleefomstandighedenvan3000familiesinJubaWest.•ZOAwillokalepartnerorganisatiesenlokaleoverhedenondersteuneninLainya,Jubaen

Terekeka.•ZOAwilhetHIV/AidsprogrammainLainyauitbreidenmeteenpayaminMorobocounty.•ZOAwildeonderwijs-enwater-ensanitatieprogramma’sinJubaNorthuitbreidenmettwee

payamsinJubaEast.

Resultaten in 2010

•ZOAheeft14.109mensenbereiktinJubaWest,viaprojectenophetgebiedvanonderwijs(3.898mensen),hiv/aids(3.605mensen),ontwikkelingvandeprivatesector(4.606men-sen)enlandbouwenleefomstandigheden(2.000mensen).

•ZOAheefttweepartnerorganisatiesondersteundinLainyaCounty,tweeinTerekekaCounty,tweeinJubaWestenéénpartnerorganisatieinJubaCounty.Drievandezeorgani-satieshebbenin2010zelfstandigcontractengekregenvangrotedonoren.

•VanwegegebrekaanfinancieringwasZOAnietinstaatomhaarprogramma’suittebreidennaarMoroboenJubaEastcounties.

•ZOAiseengrootwater,sanitatieenanti-malariaprojectgestartinTerekeka.


•35waterputtengemaaktofonderhouden,plus10openbareen300privétoilettengebouwd.•18.300personenhebbentoegangtotschoonwater;•20mensenwordengetraindvoorhetonderhoudenvanwaterpompen;•60hygiënepromotorsgetrainddie4300mensenbereikenmetinformatieoverhygiëne.•twaalfgemeenschappenondersteunenbijhetproducerenvanzaaizaad;•eengroeivan25procentvanhetaantalfamiliesdatverbeterdezaadvariëteitengebruiktin

JubaCounty;•ondersteuningvan800gezinnen(waarvan50procentzeerkwetsbaregezinnenofvrouwen)

bijhetopzettenvaneenmoestuinenstimulerenvanhetdrogenvanfruit;•4700mensenwordengetestopHIV/Aids

‘Ik ben er optimistisch over dat het blijvende vrede is’


5.10 sri lanka

2010wasvoorveelSrilankanenhetjaarvanterugkeerenwederopbouw.Eind2009werdenontheem-denvrijgelatenuitkampenwaarzijhuntoevluchthaddengezochttijdensdeburgeroorlog.InhetoostenvanSriLankakunnenteruggekeerdevluchtelingenhunlevensweeropbouwen.Inhetnoordenonder-steuntZOAterugkerendevluchtelingennogmetnoodhulp.Zijzijnblijdatdeburgeroorlogteneindeisendatzekunnenterugkeren.Tegelijkiserdeharderealiteit:elkedagiseenstrijdomteoverleven.Deinfrastructuurisverwoest,hetwaterisvervuildenoveralliggennogmijnen.ZOAhelptmensendiezichhierhervestigen,indeeersteplaatsdoortevoorzieninonderdak.InhetoostenondersteuntZOAteruggekeerdevluchtelingenbijhetvoorzieninhuneigenlevensonder-houd,bijvoorbeelddoorhetopzettenvankleineondernemingen.ZOAwerkt inSriLankasamenmeteengrootaantal lokaleorganisaties,waarondereenorganisatievoorgehandicaptemensen.Veelmensenzijnverminktdoormijnen.ZOAwiljuistdezemensenbetrek-ken,omhenzoeenkanstegevenomeentoekomstoptebouwen.InhetoostenvanSriLankaverwachtZOAbinnendrietotvijfjaardeactiviteitenaanlokaleorganisatiesovertekunnendragen.InhetnoordenvanSriLankazalZOA’saanwezigheidlangernodigzijn.HierstartZOAineennieuwdistrict:Mullaitivu.

robert Antony CallesiousToenRobertAntonyCallesious(34)in2004voorZOAgingwerkenalsprogrammamanager,wasdatopdatmomentvoorhemvooraleenstapverderinzijncarrière.‘Ditveranderdenaverloopvantijd.IkvoeldemeaangesprokendoordewerkwijzevanZOA.Wezijnmensennietaanhetbekeren,maarwewerkenwelvanuitchristelijkewaarden.Indepraktijkbetekentdatdatwediechristelijkewaardenopeenpraktischemanierwillenlatenziendoorhetwerkenvoordemeesthulpbehoevendemensen.’

mrs. sasikumarMevrouwSasikumarisweerthuis.Langetijdleefdezealsontheemdeinhaareigenland,steedsweermoestzehaarschamelebezittingenbijelkaarpakkenenweerverhuizen,opdevluchtvooroorlog.Nuereindelijkvredeis,kunnenzijenhaarfamilieweerterugnaarhuis.Zevondenverwaarloosdeakkers,kapotteputten,ruinesengrondvolmetmijnen.MevrouwSasikumar’sfamiliemaakteeendeelvanhungrondweerklaaromergewassenopteverbouwenenzebouwdeneenonderkomenvanleem.ZOAhelptdefamiliebijdewederopbouw,doorhetschoonmakenenherstellenvanputten,hetvoorzieninhekken,hetbouwenvantijdelijkeonderkomensenlatrines.MevrouwSasikumarheeftgoedehoopdatzehaardriekinderenweervoeding,kledingenonderwijskanbieden.


5.10 sri lanka

ZOA sri lanka werkte in: Jaffna/Mullaitivu,Mannar,Kilinochchi,Vavuniya/Anuradhapura,Trincomalee,Polonnaruwa,Batticaloa,Ampara

ZOA sri lanka richtte zich op gemeenschapsopbouw;duurzaamlevenson-derhoud;tijdelijkonderdak;Water,sanitatieenhygiene;Uitdelenvanvoedselenanderelevens-benodigdhedenineennoodhulpcontext.

ZOA sri lanka concrete resultaten o.a.:

•2.989familiesprofiteerdenvanhetherstelenbouwvanwaterbronnenentoiletgebouwen

•5.937familiesontvingenstarterspakkettent.b.v.duurzaamlevensonderhoud

•921familiesprofiteerdenvangeleverdetenten

ZOA sri lanka werktte samen met:

LEADS,YGRO,Familian,MARDAP,CPN,CRADA,RDS,WRDS,EKS,KandaSanvidanaya,Farmer&FishermenSocieties,GYSLenNCRDF.

ZOAwerktookmeteennetwerkvanoverheids-organenen,VN-organenenandereinternationaleorganisaties.

ZOA sri lanka staf: 150

ZOA sri lanka ontving donaties van:

PSO,EuropeseUnie,ECHO,MinisterievanBui-tenlandseZaken,ZOA-Nederland,ZOABusinessAmbassadors,USAID,UMCOR,AMCITIA,ICCO,KIA,AUSAID,JICA.

ZOA sri lanka uitgaven in 2010 €3.870.601

ZOA sri lanka budget voor 2011 €3.441.000


•ZOASriLankazalbetrokkenzijninhetondersteunenvan7000–10.000terugkerendefamiliesinNoordSriLankatussen2010en2012.

•ZOASriLankagaatvoortmethetondersteunenvanontheemdenbijhervestiging.Deover-heidopentvoormaligeLTTE-gebiedenvoorhervestigingvanmensen.Omdathierveelisvernietigd,zalhetlangdurenvoordatmensenhiereenstabiellevenkunnenopbouwen.

•ZOASriLankawilhaarfocusveranderen:vannoodhulpnaaractiviteitenvoorhetgenererenvaninkomendoorhetondersteunenvannieuweeconomischeactiviteitenendoorhetversterkenvangemeenschappen.

Resultaten in 2010

•ZOASriLankawasbetrokkenbijdeondersteuningvanongeveer30.000terugkerendefamiliesinNoordSriLanka.Dezefamilieswerdenondersteundbijhetgenererenvannieuwinkomen,terwijldedorpsradenvandedorpenwaardezefamiliesinleven,ondersteundwor-denmetcapaciteitsopbouwomalsgemeenschaptoekomstigeproblemenaantepakken.

•ZOASriLankahelptmensenbijhervestiging,maarwasin2010ookwerkzaamonderdelaatstemensendienogindekampenverbleven.Eenbelangrijkonderdeelvanhetwerkishetpromotenvanhygiënischeleefomstandighedenomzoziektentevoorkomen.ZOASriLankaheeftmensendiezichvanuitdekampenhervestigden,geholpendoorhetschoon-makenenreparerenvanputten,hetbouwenvantijdelijkeonderkomens,hetdistribuerenvanpakketenvoorlevensonderhoud(bijvoorbeeldpottenenpannen),hetondersteunenvanmensendiealsvisserofboerwillenwerkenenhetondersteunenvankleineondernemingen.

•Omover3tot5jaarverantwoordhetlandenprogrammatesluiten,heeftZOASriLankain2010extraaandachtbesteedaancapaciteitsopbouwvandorpsraden,lokalepartnerorgani-satiesenlokaleontwikkelingsorganisaties.


•VoordekomendedrietotvijfjaarwilZOAdemenseninSriLankaondersteunenmethulpbijwederopbouw,eerstinhetoosten,envervolgensinhetnoorden.Deondersteuningrichtzichvooralophetverwervenvaneenbasisinkomen.

•ZOAwilpartnerschappenaangaanmetnieuwgestarteondernemingeninvoormaligecon-flictgebiedeninSriLanka,omzoookdeallerarmstebevolkingeenkanstegevenommeeteprofiterenvandezeeconomischegroei.

‘We werken voor de meest hulpbehoevende mensen’


5.11 Thailand

ZOAwerktsinds1984ondervluchtelingenuitMyanmardieinThaisekampenverblijven.2010wasvoorheneenjaarvanonzekerheid.MetspanningwerduitgekekennaardeuitslagvandeverkiezingeninMyanmarinnovember.DeThaiseoverheidverwachttedevluchtelingennadeverkiezingentekunnenrepatriëren,maarvoorlopiglijkthetzovernogniettekomen.DeuitslagvandieverkiezingenheeftgeendirectepositievegevolgenvoordevluchtelingendienuinThailandverblijven.TegelijkertijdiservanuithetThaiseministerievooronderwijsdewilomdeverantwoordelijkheidvoorhet onderwijs aan vluchtelingen van ZOA en andere onderwijsorganisaties over te nemen. Dat zoubetekenendat de vluchtelingenhetzelfde recht oponderwijs krijgen alsThaise staatsburgers.ZOAorganiseerdeinnovembereenonderwijsconferentiewaarbijdeverschillendeThaiseoverheidsinstantiesenonderwijsorganisatiesaanwezigwaren.Tijdensdezeconferentiezijndedilemma’smetbetrekkingtotonderwijsvoorvluchtelingenindekampenbesproken.ZOAstreefternaarombinneneenaantaljarenalleactiviteitenaanzowelinternationalealslokaleorga-nisatiesovertedragen.EenbelangrijkestapinditproceswasdeoprichtingvanU-saKhanaeDevelop-mentFoundationinjuli,eenThaisengodieZOA’sonderwijsprojectenkanovernemen.EendeelvandelokalemedewerkersvanZOAzalderuggengraatvormenvandezenieuweorganisatie.Zokunnendevluchtelingeneropvertrouwendathetonderwijsgewoondoorzalgaan,ookalsZOAvertrekt.

Puk saussayDuangporn(Puk)Saussay(45)werktsinds1999voorZOAinThailand,waarvandelaatstejarenalsmanagerexternalrelations.Pukwerktaltwintigjaarvoorvluchtelingen,eerstvoorIndochinesevluchte-lingenenlatervoorvluchtelingenuitbuurlandMyanmar.‘Ikhoopdatikmetmijnervaringkanbijdragenaaneenverbeteringvanhunlevensomstandigheden.’PukisblijmetderesultatenvanZOA’swerk.‘Werichtenonsoponderwijsenopdeverbeteringvan leefomstandigheden.Wezienmensendoordezeprojectensteedsonafhankelijkerwordenenmeerzelfvertrouwenkrijgen.’

Thomas suThomasSu(49)vluchttevierjaargeledenuitMyanmarnaarThailand.Hijkwamterechtinhetvluch-telingenkampMaeLa.Hijpraatnietgraagoverzijnlandvanherkomst.Hijlaatalleenlosdatderegelserstrengzijnendatergeenruimteisvooreigeninitiatief.InMyanmarwasThomaslandbouwadviseuropdeuniversiteit.Dievaardighedengebruikthijnualstrainervanzijnmedevluchtelingen.Hijlaathenzienhoe jegrondbewerktenhoegroentenenanderegewassengeteeldkunnenworden.De land-bouwgroepenwerkenoplandbuitenhetkamp,insamenwerkingmetdelokalebevolking,zodatookzijprofiteren.Suistrotsopzijnwerk:‘DeThaihebbennunietalleenmaarlastvanons,wedragennuookonssteentjebijaanhetwelzijnvanditgebied!’

‘We zien mensen steeds onafhankelijker worden en meer zelfvertrouwen krijgen’


5.11 Thailand

ZOA Thailand werkte in: ProvincieMaeHongSon:vluchtelingenkampenMaeRaMaLuangenMaeLaOonProvincieTak:vluchtelingenkampenMaeLa,UmpiemenNupoProvincieKanchanaburi:vluchtelingenkampDanYongProvincieRatchaburi:vluchtelingenkampThamHin

ZOA Thailand richtte zich op: Basisonderwijs,beroepsonderwijs,inkomensge-nererendeactiviteiten.

ZOA Thailand’s concrete resultaten o.a.:

Ongeveer140.000inwonersvandezevenvluch-telingenkampenwerdenbereiktmetberoepson-derwijs,trainingvoordocenten,schoolmaterialenenherstelvanschoolgebouwen.

ZOA Thailand werktte samen met: CoordinationCommitteeforServicestoDispla-cedPeopleinThailand(CCSDPT),KarenRefu-geeCouncil(KRC),U-saKhanaeDevelopmentFoundation(UKDF),ThaiMinistryofEducationenThaiseonderwijsinstituten

ZOA Thailand’s staf: 51

ZOA Thailand ontving donaties van:

MinisterievanBuitenlandseZaken,EuropeseUnie,CBC/III,PRISMA,PSO,UNHCR,WorldEducation,ZOA-Nederland

ZOA Thailand’s uitgaven in 2010 €3.881.169

ZOA Thailand’s budget voor 2011 (toegezegd)

€3.107.000


•ZOAThailandwilorganisatiesennetwerkenondersteunenomeenduurzaamonderwijs-systeemoptezetten.Hetstrevenistevoorzieninonderwijsvoor43.000studenten,2000onderwijzersen120mensenvoorondersteunendefuncties.

•ZOAThailandwildeondersteuningvoorberoepstrainingsprogramma’soverdragenaaneenpartnerorganisatie,waarmeedecontinuïteitgegarandeerdkanworden.

•ZOAThailandwilhetinkomenvanvluchtelingenverbeterendoorkleinschalige,winstge-vendelandbouwprojectenoptezettenvoor160deelnemersuitdekampenen60mensenuitlokalegemeenschappen.

Resultaten in 2010

•Deondersteuningvanorganisatiesennetwerkenisvolgensplanverlopen,ookdeaantallenbereiktestudenten,onderwijzersenondersteunendemedewerkerskomenovereenmetdeplannen.

•HetberoepstrainingsprogrammaismetsuccesovergedragenaanADRA,dievanafjanuari2011alleprojectactiviteitenvolledigzelfstandigzullenuitvoeren.

•DekleinschaligelandbouwprojectendieZOAThailanduitvoertzijnzeersuccesvolenwordendoordonorenenandereorganisatiesalsmodelgezienvoorvergelijkbareprojectenvoorlevensonderhoudenduurzameontwikkelingen.337huishoudensindriekampenwarenbetrokkenbijdezelandbouwprojecten,50procentvandedeelnemersbestonduitvrouwenen10procentuitmensenmeteenlichamelijkehandicap.40HuishoudenswarenThai-gezinnenuitdeomgevingvandekampen.


•ZOAThailandwilzichnogmeergaanrichtenopdeThaisegemeenschappenindeonmid-dellijkenabijheidvandevluchtelingenkampen.ZOAThailandwilhetdraagvlakindezegemeenschappenvoordevluchtelingenversterkenendesocialeklooftussendelokalemensenendevluchtelingenoverbruggen.ZOAwilditdoendoorhetopzettenvanland-bouwcoöperatiesvanvluchtelingenenlokalegemeenschappen.

•DekwaliteitvanhetonderwijsaandevluchtelingenuitMyanmarzalophetniveaugebrachtwordenvandeinThailandgehanteerdeonderwijsstandaard.

•ZOAenUKDFstelleneenovereenkomstopwaarinhetprocesvanoverdrachtvanZOAaanUKDFstaatuitgewerkt.


5.12 Uganda

DemenseninPaderindeAcholiregioinNoord-Uganda,krijgensteedsmeervertrouwenindetoe-komst.Zijdurvenverdertekijkendanmorgenofvolgendeweek,erwordenweerplannengemaakt.Nalangetijdvanonrustengeweldisernuweerrust.IndeafgelopenjarenhebbenderebellenvanhetLegervandeHeergeenaanslagenmeergepleegd.HetwerkvanZOA isverankerd inde lokalegemeenschappen.VeelZOA-medewerkerskomenzelfuitderegioenwetendaaromwatdemensenbezighoudt.InhetPaderprogrammakonZOAprojectenuitvoerenophetgebiedvanvoedselzekerheid,onderwijsenwaterensanitatie.Inhetsuccesvollepro-grammaiseconomischeontwikkelingvandelandbouwsectorsteedsmeereenspeerpunt.Sindseind2009werktZOAookinAmudat,onderdeinwonersvandatgebied:dePokot.AmudatligtindeKaramojaregioinhetnoordoosten.Desituatieinditgebiediscomplex.Deregiowordtgeteisterddoordroogte,eninAmudatisdebeschikbaarheidvaneten,schoonwaterenonderwijslaag.DaarnaastrovendeverschillendebevolkingsgroepeninKaramojaelkaarsvee.HetUgandeselegerbestrijdtvee-dieveninditgebiedmethardehand.Vaakvallendaarookonschuldigeslachtoffersbij.AlsantwoordopdevoedselschaarstegeeftZOAtraininginlandbouwtechniekenenintroduceertge-wassendiebestandzijntegenhetdrogeklimaat.DaarnaastverzorgtZOA,samenmetpartnerorgani-satiesvoorlichtingoveronderwerpenalskinder-envrouwenrechten,milieu,toegangtotbasisvoorzie-ningenenordeenveiligheid.

Jane Twijukye, administrateur‘DemensenindedorpenwaarZOAwerkt,hebbenweermoedenzijninstaatomdingentebereiken.Demensendiewijhelpen,hebbenzichgeorganiseerdenwerkensamenomhunleventeverbeteren.IkbentrotsdatikalmeerdantienjaarvoorZOAmagwerken,eerstvoorZOAZuid-SudanennuinUganda.Onzeprojectenzijnaltijdzoingerichtdatweechtdemensenbereikendiehethetmeestnodighebben.’

Achan Jacqueline‘MijnnaamisAchanJacqueline.IkbendertigjaarenwerkalsonderwijzeresopdeAruuFallsbasis-school.IkmerkdagelijkshoeveelimpactdetwintigjaarvangewelddoorhetLegervandeHeernogaltijdheeft,vooralopmeisjes.Schooluitvalondermeisjesiserghoog,ookomdatdefamiliehenvaaktegenhoudtomonderwijstevolgen.IkhebeentrainingvanZOAgevolgd.Ikvondhetinspirerendomtelerenhoejemetouderskuntcommuniceren,enhoejemetmeisjesommoetgaandiegeconfronteerdzijnmetgeweldenseksueelmisbruik.Nadetrainingwasikbeterinstaatommetmeisjesoverdezeonderwerpentepraten.Ikvoelmebekwaamalsonderwijzeresenmijnzelfvertrouwenisgegroeid.’

‘Ik voel me bekwaam als onderwijzeres en mijn zelfvertrouwen is gegroeid’


5.12 Uganda

ZOA Uganda werkte in: Pader,AgagoandAmudatdistricten

ZOA Uganda richtte zich op Voedselzekerheidduurzaamlevensonderhoudeneconomischeontwikkeling,onderwijsenwatersanitatieenhygiene

ZOA Uganda’s concrete

resultaten o.a.:

•2.400boerenfamiliesontvingenlandbouw-encommercieletraining,zadenenwerktuigen.

•476familiesvanbijenhoudersontvingentrainingenmateriaalombijentehouden.

•voor11.173schoolkinderenwerdenmedezeg-genschapsradenenSchoolManagementCom-mitteesopgezetengetraind

•12schoolgebouwenzijngebouwd•5huizenvoorleerkrachtenzijngebouwd•216schoolbankjesvoordrieleerlingenelk•205toilettenzijngeleverd•6dorpenontvingenwaterputten

ZOA Uganda werktte samen met: ChristianCounsellingFellowship,DioceseofKit-gum,Fokapawa,KwalRyeko,KaramojaDioceseDevelopmentServices,Africa2000Network,DistrictLocalGovernment,ATUganda,UNADA.

ZOA Uganda staf: 58

ZOA Uganda ontving donaties

van:

MWHFoundation,CRWRC,Prisma(MFS),Drie-star,PSO,ZOANederland,LibertyFoundation,FAO,EuropeAID,AlphaAccountants,AquaforAll

ZOA Uganda uitgaven in 2010 €1.581.778

ZOA Uganda budget voor 2011 €2.231.000


•ZOAwilteruggekeerdevluchtelingenondersteunenmetinkomensgenererendeactiviteiten.•ZOAwileenbijdrageleverenaandeontwikkelingvandeprivatesectordoorhetherstellen

vande(landbouw)productieketenvoor1350boeren.•ZOAwilbasisonderwijsopzettenvoor10.000oorlogsslachtoffers.•ZOAwildekwaliteitvanlevenvan10.000oorlogsslachtoffersverbeterendoorhetrepareren

vanfaciliteitenvoorwaterensanitatie.

Resultaten in 2010

•Teruggekeerdevluchtelingenzijninstaatgeweestmeerlandtebebouwen.Delandbouwop-brengstisdaardoorvergroot.DoorpartnerorganisatieCCFkrijgenmetnamemeisjesdemo-gelijkheidomvaardighedenteontwikkelenwaarmeezijinhunonderhoudkunnenvoorzien.

•Deprivatesectorisverderontwikkeldin2010.Daarbijisvooraleenmentaliteitsveranderingbelangrijk–vanzelfvoorzieningnaarcommerciëlelandbouw.SamenmetpartnerorganisatiesblijftZOAwerkenaanhetverbeterenvankennisenvaardighedenvanboeren.

•ZOAheeftklaslokalenenhuizenvooronderwijzersgebouwd,voorzienvanschoolmate-rialenenmeubilair.Daarnaastzijnschoolbesturenenouderradengetraind.BovendienzijndejeugdclubsdiezichbezighoudenmetHIV-preventieendepromotievanonderwijsondersteund.

•Eengrootaantalmensenheefttoegangtotnieuwewaterbronnen.DaarnaasthebbenmensenzelflatrinesgebouwdwaarbijZOAmaterialenleverde.Gemeenschappenhebbenvoorlichtinggekregenoverhygiëne.


•ZOAUgandawileenderdeprogrammagebiedopeneninhetNwoyadistrict.Daarzijnnogrelatiefveelmensendienoginkampenverblijven.Ookvoedselzekerheid,onderwijsentoegangtotschoonwaterzijnminderontwikkelddaninomliggendedistricten.

•ZOAwildeeconomischeontwikkelingvandelandbouwsector(AgroBusinessDevelopment)verderbevorderen,doorboerentestimulerensamentewerkenophetgebiedvangrootscha-ligeproductieenmarketing.

•ZOAstreeftnaareenverderegroeivanvoedselzekerheid,verbeterdehygiëneentoegangtotschoonwaterenonderwijsvoorgezinneninAmudat,PaderenNwoya.

•In2011gaatZOAdoormetcapaciteitsversterkingvandelokalepartners.Specifiekeaandachtgaatuitnaarhetcreërenvanwerkgelegenheidvoorkwetsbaregroepenindesamenlevingzoalsvrouwenenmeisjesenschoolverlaters.


6. Noodhulp


ZOAheeftvelejarenervaringmetdeondersteuningvanmensenkortnaeenramp.DelaatstejarenmaaktZOAdaarbijminderscherponderscheidtussennoodhulpenwederopbouw.Noodhulphoudtindateenorganisatiedadelijknaeenrampinactiekomtenzichrichtopdegevolgenvanderamp.ZOAwilechtermeerdoen.Nadeeerstefasevanhetuitdelenvannoodhulppakketten,etenenonderkomens,wilZOAookbijdragenaanhetherstelprocesnaderamp.DatwilzeggendatZOAmensenwilonder-steunenbijdewederopbouwvanhunbestaandoorzichvooreenpaarjaar,aaneenbeperktgebied,teverbindenmetalsdoeldegevolgenvanderampteniettedoen.Disasterresponsedektdanbeterdeladingdandeterm‘noodhulp’.ZOAhanteerteenaantal richtlijnenbij hetbepalenoferwelofnietdisaster responsegeboden zalworden. ZOA heeft veel ervaring met het verlenen van hulp na natuurrampen als aardbevingen enoverstromingen.Alszichergensindewereldzo’nrampvoordoet,zouZOAdaarhulpkunnenverlenen.ZOAkijktechterookhoedecapaciteitinhetlandzelfis.Somsishulpvanbuitenafnietnodig.InanderegevallenondersteuntZOAandereorganisatiesdiebeter instaatzijnomtehelpen.Tenslotte ishetookbelangrijkwatdeachterbanvanZOAverwacht.ZoverwachtteZOA’sachterbandatZOAhulpzouverleneninHaïtinadeaardbevinginjanuari2010,eenlandbuitendegebruikelijkeregio’swaarZOAwerkt.OmdathetlandvoorwatbetreftdecultuurendynamieklijktoplandeninWest-Afrika,waarZOAervaringheeft,enomdatheteensituatiebetrofwaarZOA’sondersteuningmeerwaardekonbieden,heeftZOAhierhulpgeboden.

De aanpakZOAmaaktdeeluitvaneennoodhulpclustervanvijfverwanteorganisatiessamenmetTear,Dorcas,RedeenKindenWoordenDaad.InhetdraaiboekNoodhulpcampagnesisvastgelegdwelkestappenwordenondernomenalseennoodhulpcampagnevanstartgaat.Binnen24uurnaeenrampstemmendedeelnemendeorganisatiesonderlingafwiewatkandoen,hoeveelgelderbeschikbaaris,welkeorganisatiespartnersinhetlandhebben.Opbasisdaarvanbesluitelkeorganisatiealdannietmeetedoenaaneennoodhulpcampagne.Inhetlandzelfwordtcontactgelegdmetpartnerorganisatiesofmetanderebestaandecontacten.Erwordteenteamnaarhetlandgestuurd,ofeenpartnerorganisatiewordtvanuitNederlandaangestuurd.

Noodhulpcampagne fondsenwervingBinnenNederlandstartendedeelnemendeorganisatieseencampagneomgeldintezamelen.Degi-ronummersvanelkvandeorganisatieswordengenoemdendekostenvandefondsenwervingwordendoordeorganisatiesgedeeld.Advertentiesverschijneninkrantendiedoordeachterbanveelwordengelezen; het Nederlands Dagblad, het Reformatorisch Dagblad, de Trouw, de Provinciale ZeeuwseCourantenhetFrieschDagblad.

mediabenaderingInhetdraaiboekNoodhulpcampagnesisookvastgelegdwanneerenhoedemediabenaderdwordenovernoodhulpcampagnes.Alseerstestapverzendendedeelnemendeorganisatieseengezamenlijkpersbericht.Daarnaneemteenvandedeelnemendeorganisatiesdeleidingbijdemediabenadering.

rapporteren van resultatenZOArapporteertaandedonateurshoehetgedoneerdegeldisbesteed.InsommigegevallenwordthetaanZOAgedoneerdegeldviapartnerorganisatiesbesteed.Departnerorganisaties rapporterendanaanZOAwelkeprojectenmetZOA-geldzijngefinancierd.

6.1 HAïTICleeford DalceHet huis van Cleeford Dalce is totaal verwoest door de aardbeving. Cleeford ontving een zeilen voedsel om de eerste tijd door te komen. Hij komt ook in aanmerking voor een huisje. Cleef-ord is blij met de werkwijze van CRWRC en ZOA. “Jullie kijken echt naar wat er al is. We heb-ben een dokter, we hebben technici, we hebben vrijwel alles. Maar het hing na de aardbe-ving als los zand aan elkaar. Door de beschikbare mensen en systemen in te schakelen heb ikhet idee dat de mensen hier in Masson goede moed hebben gekregen en weer vooruit durven.”


Op12januariwordtHaïtigetroffendooreenzwareaardbevingvan7,0opdeschaalvanRichter.GrotedelenvandehoofdstadPort-au-Princezijnverwoestenervallenduizendendoden.ZOA-Vluchtelingen-zorgstartsamenmetWoordenDaadeennoodhulpactie.Zijstellendirect€250.000beschikbaar,enstarteneengezamenlijkefondsenwervingsactie.Hoewel Haïti niet tot het werkveld van ZOA behoort, besluit ZOA toch hulp te verlenen. ZOA kanmeerwaardebiedenvanwegedeervaringvandeorganisatiemethulpverleningnarampen.ZOAisinstaatomalinjanuarienbeginfebruariviermensenuitdepoolvanShortTermWorkersuittezenden.ZijstellenhunexpertiseterbeschikkingaanlokaleorganisatieswaarmeeWoordenDaadaljarenlangsamenwerkt.DaarnaastwerktZOAsamenmetdeCanadeseorganisatieCRWRC(ChristianReformedWorldReliefCommittee)rondomhetepicentrumvandeaardbevingbijdestadLeogane.Intotaalontvangenbeideorganisatiesruim8miljoeneurovanhunachterban,waarvanruim1,8miljoenvanuitZOA’sachterbanen6,3miljoenvanuitWoordenDaad.ZOAheeftzichvoordriejaargecom-mitteerdaaneenwederopbouwprogramma.ErblijftéénZOA-medewerker inHaïtiaanwezigomditprogrammateondersteunen.

WoordenDaadenZOAstartensamendewebsitewww.samenvoorhaiti.nl,waaropinformatiewordtgegevenoverdesituatienadeaardbeving.Ookpersoonlijkeverhalenvanhulpverlenersenverslagenoverdevoortgangvandehulpverleningvindeneenplaatsopdezewebsite.Ookbrengenzeeengezamenlijkerapportageuitomaandeachterbanverantwoordingafteleggenvandebestedingvandeinkomsten.Dezerapportageisop12januari2011verschenenengepresenteerdtijdenseenachterbanbijeenkomstwaarmeerdanvierhonderdmensenaanwezigwaren.Derapportageisooktevindenopdesamenvoorhaiti-website.

6.2 PAKIsTANsalim JohanMr.SalimJohaninPunjabinNoord-Pakistan.DoordeoverstrominginPakistanwerdzijnhuisverwoestenmoesthij,samenmetzijnvrouwenzeskinderen,tweemaandenlangopeendijkwonen,dichtbijdeplaatswaarzijnhuiseerderstond.HijontvingvanI-LAP,delokalepartnerorganisatievanZOA,eententwaarhijnunogsteedsinwoont.Hijkreegookvoedsel,zadenenkunstmest.AlsMr.Salimgeenhulphadgehadwarenhijenzijngezinvandehongeromgekomen.SalimJohanisnulidvaneenboerengroepwaarhijgeldspaartdathijvervolgenslaterweerkanlenenomzadentekopenvoorhetvolgendeseizoen.Maardezorgenzijnnognietvoorbij.SalimJohanenzijngezinwonennogsteedsineententen‘snachtsishetergkoud.Hijisbangdatzijngezinziekzalworden.Mr.Salimhooptdatzijnsituatiesnelzalverbeteren.InaugustuswordtPakistangetroffendoorgrootschaligeoverstromingen.ZOA,RedeenKind,WoordenDaadenDorcasbesluiteneengezamenlijkenoodhulpcampagnetestarten.ZOAnamdeleidingbijhetorganiserenvandefondsenwervingsactievoorde14miljoenmensendiegetroffenzijndoordezeramp.IneersteinstantiefinancierdeZOAeenpartnerorganisatiediedemensenvantentenvoorzag.DaarnazijnZOA-medewerkerszelfnaarPakistanafgereisdomeenwederopbouwprogrammaoptezettenvoorkleineboerendiealleswarenkwijtgeraakt.Irrigatiesystemenwordenhersteldenerzijngereedschap-penenzadenuitgedeeld.Ditprogrammazaldriejaarduren.ZOAwerktonderanderesamenmetdeCanadesepartnerCRWRC,metwieZOAal langergoedecontactenonderhoudt.CRWRCsteundedeafgelopenjarenhetwerkvanZOAinLiberia,UgandaenSriLanka,enZOAondersteundehetwerkvanCRWRCmetgeldenextrapersoneelinHaïti(2010).

6.3 MYANMARDe mensen van san Nyin WaiAardverschuivingen in het noorden van de Rakhine Provincie hadden vergaande gevolgen voor deinwonersvanhetdorpjeSanNyinWai.De302familiesindezegemeenschapzijnafhankelijkvanderijstteelt.Vijftienboerenverbouwenrijst,derestvandegezinnenhebbenzelfgeenlandenproberenteoverlevenalslandarbeiders.Degemeenschapmaaktgebruikvaneenwaterbrondiedooraardverschui-


vingenernstigvervuildwasgeraakt.Demensenwistenniethoezeziektendoorbesmetwaterkondenvoorkomen,veelvanhenkregendiarreeencholera.CDNhelptdedorpsbewonersdoorhetaanleggenvaneennieuwe,diepeputdieschoonwaterlevert.Doortrainingoverhetonderhoudvandeputenoverhygiënekunnendebewonersproblemenindetoekomstvoorkomen.

Half juni wordt Myanmar getroffen door hevige regenval en overstromingen. Daardoor raken ruim19.000familiesontheemd. Indenachtvan22op23oktoberdientdevolgenderampzichaan:decycloonGiriraastoverhetlandeneistzeker75levens.Nogeens200.000mensenrakenontheemddoordeverwoestingdiedezecycloonteweegbrengt.Indiezelfdeweekbereikenonsberichtenovermeerderenatuurrampenindiverse landen.Hetnood-hulpclusterstarteengezamenlijkeactievoor Indonesië (tsunamienvulkaanuitbarsting),ThailandenBenin(overstromingen)enMyanmar.HetgelddatZOAophaalt,ruim€30.000,isinMyanmarbesteedaandedistributievannoodhulpgoederen,herstelofaanlegvandrinkwatervoorzieningenenherstelvanlandbouwgrond.


7. Fondsenwerving en voorlichting


HethoofddoelvandeafdelingFondsenwervingenVoorlichtingishetbetrekkenvandeachterbanbijhetwerkvanZOAenbijdedoelgroepindelanden.DeafdelingstreefternaarommensenbewusttemakenvandesituatievanmensenindelandenwaarZOAwerkt,envanhetwerkdatZOAindezelandendoet.DeafdelingwildeachterbaninspirerendoordezefeitelijkeinformatieteverbindenaaneenBijbelsevisieopzorgenverantwoordelijkheidvoorhetwelzijnvandenaaste.TenslottebiedtZOAmogelijkhedenaandeachterbanompersoonlijkbetrokkenterakenbijhetwerkvandeorganisatie.Debetrokkenheidvandeverschillende landenteamsvandeBusinessAmbassadors isdaarvaneengoedvoorbeeld.Anderemanierenomdesituatieineenspecifieklandonderdeaandachttebrengen,zijnbijvoorbeeldcampagnesenevenementenzoalsWalk4WaterenWereldvluchtelingendag.Datdieverbindingbestaat,blijktuitdeactiviteitendiemensenzelfontplooientenbehoevevanZOA.Zijvoelenzichbetrokkenbijdeorganisatieofbijeenspecifieklandenwetenookanderenenthousiasttemakenomzichintezettenvoorvluchtelingenenontheemden.Indithoofdstukvindtuverschillendevoorbeel-denvanditsoortparticuliereinitiatieven.Fondsenwervingenvoorlichtinggaanhandinhand.Fondsenwervingisgeendoelopzich,voorlichtingmaakteraltijddeelvanuit.Daaromishetonderscheidtussenfondsenwervingenvoorlichtingnietaltijdzwart/wittestellen.ZOAwilimmersdonateursookechtbetrekkenbijhaarwerk.

Ontwikkelingen binnen de afdeling in 2010InhetafgelopenjaargingveeltijdenenergienaargrotenoodhulpcampagnesvoorHaïtienPakistan.Dat legdegrotedrukopdeafdelingFondsenwervingenVoorlichting.Omervoor te zorgendatalleprocessengoedblijvenlopen,isbeslotenomalleondersteunendeprocessenin2011tecentraliseren.Ookde onderdelenmarketing en communicatie en de particuliere fondsenwerving zijn gescheiden,waardoorermeerfocusisopelkevandezeonderdelen.

7.1 COmmUNICATIe eN VOOrlICHTINgZOAlaatjaarlijkseenonderzoekuitvoerendoorhetChristelijkCharitatiefPeil(CCP)naardenaams-bekendheidenhetimagovandeorganisatieennaarhetgeefklimaatvandatmoment.DeuitkomstenvanhetonderzoekhelpenZOAomgerichterbezigtekunnenzijnmetvoorlichtingenfondsenwerving.Uithetonderzoekin2010bleekdatdeachterbandeorganisatiezeerwaardeert.ZOAkrijgtalsrap-portcijfereen7,9tenopzichtevaneen7,7in2009.Daarnaastiseenovergrotemeerderheidvanderespondenten(81procent)ookovertuigdvandedoelmatigheidvandeorganisatie.TegelijkertijdblijktdateronderdeonderzochtegroepgeengoedbeeldisvanwatZOAnupreciesdoet.Alsonderdeelvandenieuwevierjarigestrategieperiodediein2011begint,startZOAin2011meteenprocesvanbrandingwaarbijdeorganisatie richtingdeachterbaneenhelderderbeeldwilscheppenoverhaarwerk.ZOAwilzichbinnenchristelijkNederlandsterkerprofilerenalswederopbouwspecialist.Particulieren,kerkenenscholenmoetenzoeenscherperbeeldkrijgenvanhetwerkvanZOA.Daar-naastmoetZOA’sinternationalenetwerkvandonoren,partners,bedrijvenenvermogensfondsengroterwordenenmoetendemediaZOAwetentevindenalsinformatiebron.2010washetlaatstejaarvandeDoeRecht-campagne.Insamenwerkingmettweenieuwereclame-bureausmaaktZOAin2011eenbeginmethetvormgevenvaneennieuwecampagne.ZOAhechtaaneengoederelatiemetdemensendiezichvoordeorganisatieinzettenalsvrijwilligerofcollectant.In2010werdereenvoorlichtingsfilmoverhetwerkinSriLankagemaakt,gerichtopdezegroepmensen.Defilmiseenmanieromdebetrokkenheidteverdiepen:zozietdevrijwilligerwaarhijofzijhetallemaalvoordoet.

AmbassadeursnetwerkZOAstarttein2008methetambassadeursnetwerkmeteendriejarigesubsidievanuitMFS1.Hetdoelvanhetnetwerkwashetvergrotenvandezichtbaarheidvandeorganisatiebijdeachterbanenhetactiverenvandeachterban.HetambassadeursnetwerkboodZOA’sachterbandemogelijkheidomzichopverschillendemanierenvoorZOAintezetten.ZOAmaaktdaarbijonderscheidtussenjuniorambas-sadeurs(kinderenvanachttottwaalfjaar),youngambassadors(jongeren),volwassenambassadeursenBusinessAmbassadors.Omdatdesubsidieeind2010stopte,komterookeeneindaanhetambassadeursnetwerk.ZOAvindthetbelangrijkomdemensendieviahetambassadeursnetwerkbetrokkenzijngeraaktbijZOA,ookdemogelijkheidtebiedenomvoorZOAactiefteblijven.Viascholenprogramma’sblijvenveeljongerenen

7. Fondsenwerving en voorlichting


kinderenactiefvoorZOA.Daarnaastwordenalleambassadeursuitgenodigdomzichalsvrijwilligerintezetten.ZOAbiedtverschillendecategorieënwaarbinnenvrijwilligersactiefkunnenworden-vancol-lectanttothetbemannenvaneenkraamopeenevenement.

Hetnetwerkwasvooralvoorkinderenenjongereneensucces,omdathetgoedaanslootbijhetscho-lenprogramma van ZOA voor basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs. Tussen 2008 en2011warenerintotaal833juniorambassadeurs(doelstelling:1000)en227(doelstelling:120)youngambassadorsvoorZOAactief.

Ondervolwassensloeghetconceptminderaan.Erbestondonderdezegroeponduidelijkheidoverhetbegrip‘ambassadeur’.VeelvolwassenenuitdeachterbanwillenzichgraagvoorZOAinzetten,maarnietalsambassadeur.Desondankszijnerindeperiodetussen2008en2011243volwassenambas-sadeursactiefgeweest(doelstelling:345).Eennadeelbleektezijndatdezegroeptegrootwasomindividueelgoedtebegeleiden.IneennieuweopzetvoorvrijwilligersstreeftZOAnaareenmindergrotegroepmensen,waarbijdezekleineregroepintensieverbegeleidwordt.Zieparagraaf7.2voormeerinformatieoverZOABusinessAmbassadors.

Act Positive CampagneInsamenwerkingmetTear,WoordenDaad,Kindernothilfe(Duitsland)enACET(Slowakije),startteZOAin2008eencampagneomjongemensenbewusttemakenvandegevolgenvanHIVenAidsinontwikkelingslanden.DevijforganisatieskregenhiervooreendriejarigesubsidievandeEU.2010washetlaatstejaarenookhethoogtepuntvandeActPositivecampagne.DeActPositiveAwardwerdinhetlevengeroepen.Dezeprijsisop1december,WereldAidsdag,uit-gereiktaaneenjongerediezichsterkheeftgemaaktvoordestrijdtegenHIV/Aids.Deverkiezingdieaandeuitreikingvoorafging,genereerdeveelaandacht.WinnaresBrendaMugabonakreegmeerdan3000stemmen.In2010werdookeenscholentourgehoudeninNederland,waarbijindeaanloopnaarWereldAidsdagworkshopswerdengegevenoverHIV/Aids.FrancesFaramegaverteldedejongerenhoehetisominZimbabweseropositieftezijn.Haarverhaalwerdineen‘socialmediadocumentaire’ookviainternetonderdeaandachtvanhetNederlandsepubliekgebracht.Eenhoogtepuntvanhet jaarwasde internationaleconferentievoor jongerendie inNederlandwerdgeorganiseerd.AlsbesluitvandeconferentiereisdendedeelnemersnaarBrusselomdaarmetEuro-parlementariërstesprekenenomdehandtekeningenaantebieden.

DesamenwerkingbinnendezeinternationalecampagneisZOAgoedbevallen.Hetinternationaleas-pectgeeftdecampagnevoorjongerenmeerallure.Leerpuntenwarendatdoelstellingenteoptimistischwarengesteld.Zozijnergeenmiljoen,maar100.000handtekeningeningezameld.DaarnaastkwamdedoelstellingvooreenlobbyrichtingdeEUpasinhetlaatstejaaropgang,omdatdezedoelstellingnietgoedvertaaldwasinactiviteiten.Dehoofddoelstelling:hetvergrotenvanbasiskennisoverHIV/AidsenhetwegnemenvanvooroordelenhieroveronderjongereninEuropa,isechterwelgehaald.Dedoelstellingwashetbereikenvan245.000jongeren.Gezamenlijkbereiktendevijforganisaties280.000jongerenmetdeActPositivecampagne.

Wereldvluchtelingendag Op20juniishetdejaarlijkseWereldvluchtelingendag.In2010heeftZOAdezedagaangegrepenomextraaandachttevragenvoordesituatievanvluchtelingenwereldwijd,doormiddelvaneenadvertentie-omslagomhetNederlandsDagblad,eenbriefaankerkeneneenludiekfilmpjedatviadee-mailwerdverspreid.ViadeverschillendekanalenbereikteZOA in totaal38.500mensen.Daarnaastnamhetaantalbezoekenaandewebsitetoemettienprocent.RondomWereldvluchtelingendagwerdenmede-werkersvanZOAdriekeergeïnterviewdvoorderadioenverschenenervijfartikelenovervluchtelingenenZOA’swerkinkranten.Opzondag20juniisinNederlandènwereldwijdvoorvluchtelingengebeden,enis indiversekerkenvoorZOAgecollecteerd.IntotaalontvingZOAruim€8.600aaninkomsten.VermeldenswaardisdebetrokkenheidvaneenaantalleveranciersvanZOA,dieeengrootdeelvandecampagnekostenvoorhunrekeningnamen.


sociale mediaSindsseptember2010isZOAactiefopdesocialemediaTwitter,FacebookenYoutube.ViadezemediawilZOAverschillendedoelgroepenbereiken,na-melijkdonateurs,demedia,medewerkersenscholen.DoorsocialemediaintezettenhooptZOAhaarnaamsbekendheidtevergroten,hetwerkvanZOAonderdeaandachttebrengenendeachterbantelatengroeien.

Het isnogtevroegomgedetailleerde informatie tekunnengevenoverdeconcreteresultatenhiervan.Welisalgeblekendathetcommunicerenvanva-caturesviasocialemediagoedwerkt,hetzorgtvoormeerhitsopdewebsite.Hetgebruikvansocialemedia,enhetintegrerenhiervanbinnendegeheleorganisatie,isnoginontwikkeling.Voor2011streeftZOAnaarhetvergrotenvanhetaantalvolgers,vriendenencontactenopdediversesocialemedia.

Informatie voor de achterbanZOAprobeertdeverschillendegroepenbinnenhaarachterbanzogoedmo-gelijktebedienenmetgerichteinformatie.•ZOA-Nieuwsisgerichtopdonateursenverschijntvijfkeerperjaar;•ZOA-Magazine is gericht op donateurs, bedrijven, scholen en media en

verschijnttweekeerperjaar;•ZOActiefisgerichtopvrijwilligersenverschijntvierkeerperjaar;•ZieZOAisgerichtopkinderenenverschijnttweekeerperjaar;•hetE-zineisgerichtopdonateursenwordttwaalfkeerperjaarviae-mail

verspreid;•hetZOABusinessAmbassadorsE-zineisgerichtopZOABusinessAmbas-

sadorsenwordtvierkeerperjaarviae-mailverspreid.DemailingsZOA-NieuwsenZOA-Magazinezijneenvoorbeeldvanhetsamen-gaanvanvoorlichtingenfondsenwerving.Deresponsvandeparticuliereachter-banopdezemailingswasin2010ruim800.000euro.

DaarnaastinformeertZOAdeachterbanenanderebelangstellendenviaeenaantalwebsites:•www.zoa.nl,vooralgemeneinformatieoverdeorganisatieenhetwerkvan

ZOA.Dewebsitebiedtookdemogelijkheidomonlinetedoneren;•www.walk4water.nl,overhetevenementWalk4Water;•www.kruidnotenactie.nl,overdekruidnotenactie;•www.samenvoorhaiti.nl,eenwebsitevanZOAenWoordenDaadmetinfor-

matieoverhetwerkinHaïti.

HetismogelijkviadeZOA-websitegeldovertemaken.Hetaantalgiftenviadewebsiteissterktoegenomen.Opdezewijzekwamin2010ruim300.000euroaanparticuliereinkomstenbinnen.

lespakketten: Just Care en WWkidz-boek DorstJustCareiseenlespakketvandrieorganisatiessamen,bedoeldomjongerenvan14tot16jaarvanuitBijbelsperspectiefbewusttemakenvanarmoede-problematiekenhenaantemoedigentotgedragsverandering.Teardraait sinds2010nietmeermee indezeprojectgroep,maarZOAenWoordenDaadhebbenhetinitiatiefvoortgezet.In2010zijnbestaandeles-brievendoorontwikkeldengeactualiseerd.Medio2010isJustCaregeëva-lueerd op basis waarvan de projectgroep in 2011 een nieuwe richting zalinslaan.Erwaren in2010elfmiddelbare scholen structureel betrokkenbijJustCare.Zeventigmiddelbarescholenvroegeneenmalig lespakkettenopbijJustCare.DegroteaantallenzijnteverklarendoordathetlespakketrondHIV/AidsgratiswerdaangebodendoordeEU-subsidie.


Voorkinderen indebasisschoolleeftijd isZOAbetrokkenbijdeWWkidz-boekenserie.Dezeserie iseengezamenlijkinitiatiefvanWoordenDaad,ZOAenuitgeverijColumbus.Inoktober2010verscheenhetzevendedeelvandeserie,Dorst.HetboekgeefteeninkijkjeindelevensvankindereninNoord-Uganda en beschrijft dewaterproblematiek waarmee zij temaken hebben.Bij iederWWkidz-boekverschijntookeenlespakketdatgebruiktkanwordenopbasisscholen.BijhetboekDorstzijnin2010vijflespakkettenverkocht.

AdverterenInhetkadervande[r]echtcampagnedievan2007tot2010gelopenheeft,heeftZOAeenvoorlich-tingsfilmoverhetwerkvandeorganisatielatenmaken.DezevoorlichtingsfilmisalsSocuteraspotver-toondopNederland1,2en3indeaanloopnaardecollecteweek.Daarnaastisindeaanloopnaardecollecteweekennadecollecteweekgeadverteerdineenaantallandelijkedagbladen.

IndecemberheeftZOAeenadvertentiecampagneopgezetinlandelijkeenregionalemedia.Dezecam-pagneisgerichtophetvergrotenvandenaamsbekendheidinchristelijkNederlandenhetondersteunenvandefondsenwerving.MedehierdoorheeftZOAindecember1,9keerzoveelinkomstenontvangenalshetgemiddeldeindeoverigemaanden.

mediabenaderingZOAwil haarnaamsbekendheid inNederland vergroten.Concreet streeftdeorganisatieernaardatzestigprocentvanchristelijkNederlandZOAkent,datmediaZOAgoedwetentevindenvoorinformatievanuitdelandenwaarZOAwerktendatZOAindemediaoverkomtalseenorganisatiedienietalleenhelptmetnoodhulp,maarvooralookmetwederopbouwprojecten.DeafdelingFondsenwervingenVoorlichtingrichtzichoplandelijke,regionaleenlokalemedia,opweb-sites,socialemediaen(christelijke)tijdschriften.Dezemediawordenwaarmogelijkproactiefbenaderd.AlszichbijvoorbeeldeenrampvoordoetineenlandwaarZOAwerkt,benadertZOAdemediametdemogelijkheidomZOA-medewerkersinhetbe-treffendelandteinterviewen.ZOAprofileertzichrichtingdemediaalseenorganisatiediekennisvanzakenheeftmetbetrekkingtotdelandenwaarZOAwerkt.VooralchristelijkemediaalshetNDenhetRDgaanregelmatigopditaanbodin.ZOAbiedtdaarnaastdemogelijkheidaanjournalistenomkennistemakenmethetwerkvandeorga-nisatieindeverschillendeprogrammalanden.

7.2 FONDseNWerVINgIn2010zijndevoorbereidingengetroffenvoorhetnieuwestrategiedocumentvoordeperiode2011-2015.Fondsenwervingspeeltdaarineenbelangrijkerol.Erisnagedachtoverwatgoedgaatenoverwaterbeterkan.EenbelangrijkaandachtspuntisdematewaarinZOAafhankelijkisvaninstitutioneelgeld(subsidiesvanuithetministerievanBuitenlandseZakenofvanuithetmedefinancieringsstelsel).HetisvangrootbelangdatZOA’swerknietaltezeerafhankelijkisvandiebronnen.DaaromzalZOAnogmeernadrukleggenopdonordiversificatie–hetspreidenvandefinanciëlerisico’sdoordonorgel-denteverkrijgenuitdiversebronnen.Ditbetekentindepraktijkdatereensterkerefocuskomtopeenaantalonderdelenvandefondsen-werving.Eriskritischgekekennaardebestemanieromparticulierefondsenwervinguittevoeren.Par-ticulierefondsenwerving,fondsenwervingvanuitkerken,majordonorsennalatenschappenzullenvanaf2011ondereenvlagvallen.Zoheefteenpersoonhetoverzichtoveralleparticulieredonors,waardoordezegroepeffectieverbenaderdkanworden.ErkomtookeensterkerenadrukopdefondsenwervingonderAmerikaansefondsenenstichtingen.Eenanderepraktischeuitwerkingvanhetstrevennaardonordiversificatieisdeextraaandachtvoorhetnetwerkvanpartnerorganisaties.In2010isalgestartmethetverdiepenvanderelatiemetpartneror-ganisaties.ZoheeftZOAeenworkshopgeorganiseerdvoorledenvanEU-CORDrondfondsenwervingenbranding.Dieinvesteringinhetversterkenvanderelatiesheeftin2010alveelopgeleverd.Erisveelsamengewerkt(onderanderemetCRWRCinHaïtienPakistan)engeldstromenkwamengemak-kelijkervrij.


Fondsenwerving particuliere donateursOnderparticulieredonateursverstaatZOAalledonateursdiealsprivé-perso-nengeldgeven,behalvedemajordonors(donateursdiemeerdan1000europerjaargeven)endemensendieeengiftgevenbijdehuis-aan-huiscollecte.ZOA communiceert met deze donateurs onder andere via mailings (ZOANieuwsenZOAMagazine),e-mailnieuwsbrieven,dewebsite,viatelemarke-tingenevenementen.Hettotaalvanparticulieredonateursdatin2010heeftgegevenis,naaftrekvandeuitstroom,met1.500toegenomentotruim40.000donateurs.De reguliere inkomsten (exclusief noodhulp) zijn gedaald van€2.481.500in2009naar€2.436.700in2010.Particulieredonateurshebbenin2010echter€1.059.800aannoodhulpgegeven.Wanneerdezeextrainkomstenwordenmeegerekendisersprakevaneenstijgingvan34procent.

major donors en nalatenschappenMajordonors zijndonateursdiemeerdanduizendeuroper jaargeven.Zijwordenpersoonlijkbenaderdendeafdelingstreefternaareenpersoonlijkerelatiemetdezedonateursoptebouwen.ZOAspeeltdaarbijeenadviserenderol,diedoordonateurswordtgewaardeerd.EenaantalvandezedonateurswilookgraageenbedragaanZOAnalaten.ZOAinformeertdemajordonorsoverhaarwerkenhoopthendaarmeeteovertuigenomeenbedragaanZOAnatelaten.Depersoonlijkebenadering,waarbijZOAeenrelatieopbouwtmetgevers,lijktvruchtenaf tewerpen.SamenmetanderegoededoelenpresenteertZOAzichookopdewebsitenalaten.nl,waarmensen informatiekrijgenoverdegoededoelenorganisatieswaaraanzijgeldzoudenkunnennalaten.

scholenIn2010wasopnieuweengrootaantalscholenbetrokkenbijZOA.Scholenkunnenlesmateriaalgebruiken,zelfactiesorganiserenofmeedoenaanbe-staandeacties.VoorbeeldenvanactiesdieopscholenzijngeorganiseerdomgeldoptehalenvoorZOAzijn lessenmarathonsvantwaalfofzelfs24uur,veilingen,concertenendeverkoopvanoliebollen.Eenevenementwaarveelbasisscholenaanmeedoenis‘Wandelenvoorwa-ter’,eensponsoractievoorleerlingenuitdegroepen7en8.Hieraannamenin201024scholendeel,waarmee1477leerlingenwerdenbereikt.Een zeer succesvol initiatief dat elk jaarwordt georganiseerd, is de spon-sornachtopScholengemeenschapDeDriestarinGouda.Ookditjaarwerdditevenementgeorganiseerddooreengroepenthousiasteleerlingen.Deop-brengstvandesponsornachtwasmaarliefst€90.350.

KerkenEentrouweenbetrokkenkernbinnenZOA’sachterbanbestaatuitkerken.Die trouw en betrokkenheid kwamen in 2010 tot uitdrukking in de snelleengullereactieopdenoodhulpcampagnesvoorHaïtienPakistan.Intotaalmochtenwe1,1miljoeneurovankerkenontvangenvoornoodhulp.In2010zijn754kerkenactiefbetrokkenbijZOA.Dezekerkengevenmin-stenseenkeerperjaareengift.Eenmooiestijgingtenopzichtevande655kerkendiein2009actiefbijonswerkbetrokkenwaren.Betrokkenheidkanookopeenrechtstreeksemanier,zoalsbijvoorbeeldeenkerkelijkegemeenteuitAlblasserdambetrokkenisbijeenkerkinLiberiaenrechtstreekscontactheeftmetdelokaledominee.ZOAwilmeerkerkensti-muleren omde verbinding te leggen met een kerk in een programmaland–ZOAstreefternaardatin2011tenminstetienkerkenopdiemanierbetrok-kenzijnbijhetwerkvandeorganisatie.


Eengoedemanieromdeverbindingmetkerkentemaken,isdoordeinzetvanBusinessAmbassadors.ZijvertelleninhuneigengemeenteoverhetwerkvanZOAenkunnenzohunkerkenthousiastmakenvoorwatZOAdoet.ZOAwilduidelijkmakendatervoorkerkenverschillendemanierenzijnombetrokkenteraken.Kerkenkunnen ZOA een vaste plek op het collecterooster geven, meedoen met bestaande acties, gebedvragenvoorZOAofeengemeentedagorganiserenmethetwerkvanZOAalsthema.Deverschillendemogelijkhedenzijnbeschrevenineenspecialefoldervoorkerkendiein2010verscheen.

Bedrijven en ZOA Business Ambassadors NetworkBedrijvenvormeneenapartedoelgroepwaaropZOAzichmetfondsenwervingricht.ZOAsteekttijdinhetopbouwenvanrelatiesmetbetrokkenbedrijven.Deondernemerswordendoormiddelvanrap-portagesopdehoogtegehoudenvandebestedingvanhetgedoneerdegeld.Erisookdemogelijkheidvoorondernemersom(opeigenkosten)meteigenogentezienhoehungeldbesteedis.HetZOABusinessAmbassadorsNetwerkbiedtondernemersdemogelijkheidomintensieverbetrok-kenterakenbijhetwerkvanZOA.Zijdenkenmeeoverdebestedingvanhundonatiesenzijzettenhunkennisenervaringinbijprojectenineenaantalprogrammalanden.Defrissekijkvandeondernemerswordtdaarzeergewaardeerd.Nietalleendoorgeld,maarookdoorhunmentaliteitkunnenonderne-mersveelvoorelkaarkrijgen.Zowashetin2010dankzijdeondersteuningvaneenaantalondernemersmogelijkomontheemdenindeSomali-regioinEthiopiëterepatriërennaarhunoorspronkelijkewoon-gebiedenenhendaarteondersteunenbijdenieuwestart.DeBusinessAmbassadorsbetrekkenookhuneigennetwerk inNederlandbijZOA’swerk. In2010warendaarvanmooievoorbeelden,zoalshetZOA-zaalvoetbaltoernooiop initiatiefvaneenBusinessAmbassadorvanhetCongo-team,eneenZOA-campingdaginHardenberg,georganiseerddoorhetEthiopië-team.DezetweeinitiatievenbrachtengeldopvoorCongoenEthiopië,enbovendienaandachtindelokalemedia.Bijeenanderinitiatief,eenconcertmetorganistMartinMansenpianistJanVayne,kwamdeopbrengsthelaasnietbovendekostenuit,omdaterminderbelangstellendenkwamendanverwacht.

Hetinoktobergeplandebusinessseminarover‘extreemondernemen’konhelaasnietdoorgaan,omdaterteweinigaanmeldingenwaren.Hetvorigeseminarin2009waseengrootsucces.Wellichtwasdeperiodevananderhalfjaartussendebeideseminarstekort.Daarnaastspeeltdefinanciëlecrisiseenrol,endetrenddatwekelijksseminarsenconferentieswordengeorganiseerdvoordezelfdedoelgroep.

Institutionele Donoren en PartnerorganisatiesDeafdelingInstitutioneleDonorenenPartnerorganisaties:•streeftnaarverbeteringvanfondsenwervinginenvoordeprogrammalanden;•controleertdekwaliteitvanvoorstellenenrapportages;•onderhoudtcontactenmetinstitutioneledonorenenmetpartnerorganisatiesbuitenNederland;•onderhoudtcontactenmetfondsenwervendepartnerorganisatiesinNederland.

Institutioneledonorenzijnoverheidsinstellingendieprojectenfinancieren.ZOAontvangtgeldvanonderanderedeNederlandse,AmerikaanseenAustralischeoverheid,enonderhoudtcontactenmetCana-deseenBritseoverheden.OokdeEUendeVNvallenonderinstitutioneledonoren.Dewaardevandecontractendiedoorde inspanningenvandeafdelingkondenwordenafgesloten,isin2010metruimveertigprocentgestegen.Erwerdennieuwerichtlijnenvoorinkoopingevoerd,inovereenstemmingmetrichtlijnenvandonoren.DeuitkomstenvaneenuitgebreidassessmentvanZOAdoorECHOin2010warenpositief.Devertrouwensstatus(P-status)dieZOAbijECHOheeft,isop-nieuwvoordriejaarvastgelegd.DatbetekentdatZOAmindervaakhoeftterapporteren,omdatECHOoordeeltdatZOAzichgoedaanderichtlijnenhoudt.ZOAheeft in2010deconsultatievestatusaangevraagdbijdeeconomisch-socialeraadvandeVN.Antwoorddaaropisnognietontvangen.BijtoekenninghiervankrijgtZOAdemogelijkheiddeeltene-menaanvergaderingenoverbijvoorbeelddemillenniumdoelen.

Partnerorganisatieszijnverwanteniet-gouvernementeleorganisatiesinbinnen-enbuitenland.InNe-derlandzijndatorganisatiesalsRedeenKindenWoordenDaad,en inhetbuitenlandbijvoorbeeld


CRWRCenTearfundUK,waarZOA inHaïti enPakistan (CRWRC)en inCongo(TearfundUK)meesamenwerkt.De contacten met partnerorganisaties dienen verschillende doelen. In eenaantalprogrammalandenvoertZOAprojectenuitinsamenwerkingmetpart-nerorganisaties.SamenmetpartnerorganisatiesdientZOAookprojectaan-vragenalsconsortium inbij institutioneledonoren,watdekansvanslagenvergroot.Daarnaastkunnenpartnerorganisatiestoeganggeventotoverhe-den inhun landvanherkomst,waardoorZOAviadiewegnieuwefondsenkanaanboren.ZOAstreeftindesamenwerkingnaareenwederkerigerelatie.In2010heeftZOAmeeraandachtbesteedaanhetleggenvannieuwecon-tactenenhetversterkenvanbestaandecontactenmetpartnerorganisaties.ZOAheeft in2010het lidmaatschap aangevraagd van ICVA (InternationalCouncilofVoluntaryAgencies),eenverenigingvanorganisatiesvoornood-hulp,gevestigdinGeneve.HetlidmaatschapvandezeorganisatiebiedtZOAeen ingang bij de VN, waarbij ZOA kan meepraten over beleidsontwikke-lingen binnen de vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) en anderehumanitaireorganisatiesvandeVN(UNOCHAenWFP).Ookbiedthetlid-maatschaptoegangtoteenbreder,wereldwijdnetwerkvanhulporganisaties. Acties DerdenOnderpartnerorganisatiesvallenookde‘actiesderden’.DitzijnorganisatiesdiezelffondsenwervenendeopbrengstdeelsofhelemaalaanZOAdoor-geven.Eenaantalvoorbeelden:inAmsterdamenLeidenwerdenHappietaria’sge-organiseerddoor vier christelijkestudentenverenigingen.Deopbrengst vandezetijdelijkerestaurantswasbestemdvooronderwijsprojecteninSudanenvooreenwater-ensanitatieprojectinMyanmar.ViaWildeGanzen/ZendtijdvoorKerkenontvingZOAgeldvoorprojecteninAfghanistanenLiberia.Eenandervoorbeeldisdeactiediestichting‘DraagtElkandersLasten’adverteerderondkerst2009gedurendeeenmaandmetgesponsordeadvertenties.Deopbrengstdaarvan,€330.000,werdin2010aanZOAgedoneerdvooreenprojectinLiberia.

Vermogensfondsen en stichtingenSindseenaantaljarenrichtdeafdelingFondsenwervingzichopvermogens-fondsenenstichtingen.Hetgaathierbijomfondsenenstichtingendiedooreenvermogendprivé-persoonzijnopgerichtofdiedoorderdenzijnopgerichtmeteennagelatenvermogen.ZOAzoektnaarvermogensfondsendiegelijkedoelennastreven.Doorzo’nsamenwerkingmetZOAprobeerteenstichtings-bestuurgroepenmensentehelpen,diezestatutairtothaardoelgroeprekent.Hetkostvaakmoeiteomdeze‘gelijkgestemde’vermogensfondsenenstich-tingentevinden,omdatzijnietaltijdopenbaaropereren.ZOAvindtdaaromdemeestenieuwevermogensfondsenviareedsbetrokkenondernemersenbestuurdersvanfondsen.OokinhetbuitenlandrichtZOAzichsteedsmeeropvermogensfondsenenstichtingenalspotentiëlebronnenvaninkomsten.In2010deedZOAonder-zoeknaarmogelijkeingangennaartrustfundsenfoundationsinAmerika.Hetopbouwenvanrelatiesmetfondsoprichtersof–bestuurdersis–zekerineenanderland-eenlangetermijnproces.EenconsultantinAmerikaonderzoektopditmomenthoedezeorganisatieseffectiefbenaderdkunnenworden.

7.3 CAmPAgNes eN eVeNemeNTeNCampagnesenevenementenzijngoedevoorbeeldenvaninitiatievenwaarbijfondsenwervingenvoorlichtinghandinhandgaan.


Huis-aan-huiscollecteZOAheeftin2010extrageïnvesteerdindeorganisatievandehuis-aan-huiscollecte.Datresulteerdeineentoenamevanzo’nduizendcollectanten,naarbijna17.000.Ookdeopbrengstvandecollecteisin2010hogerdandejarendaarvoor;€942.355in2010tegenover€923.928in2009.Eendalendetrendlijktdaarmeegekeerd.Sindsseptember2010houdteenmedewerkerzichtweedagenindeweekbezigmeteeneffectieveorganisatievandecollecteenhetwervenvancollecte-contactpersonen.Dezeinvesteringzalzichin2011moetenuitbetalenineenopnieuwhogereopbrengstvandecollecte.

Walk4WaterIn2010organiseerdeZOAvoordevierdekeerhetevenementWalk4Water,opeennieuwelocatie:hetKootwijkerzand.Deelnemersaandezesponsorloopkrijgeneenlegejerrycanmeediehalverwegederoutewordtgevuldmetwater.Opdezemanierervarenzijwathetisom,netalsveelvluchtelingeninAfrikaenAzië,elkedagkilometerstemoetenlopenvoorwater.Naasthetwandelevenement iserookeenleukdagprogrammametverschillendevoorlichtingsactivi-teitenenstands.Intotaalnamener720mensendeelaanhetevenement,waarmeedeambitievanduizenddeelnemersnognietisgehaald.Weliseropnieuweenstijgingvanhetaantaldeelnemerstenopzichtevan2009.DeopbrengstvanWalk4Watergingin2010naareenprojectvoorwaterensanitatieinMyanmar.DestichtingAquaforAllleverdeeenbijdragevan84.000euro,ditwaseenverdubbelingvandeopbrengstvanWandelenvoorWater.Doornieuweregelsvanuitdeoverheidwerdendespon-soropbrengsten van hetWalk4Water-evenement niet verdubbeld. In totaal brachten de sponsorloopWalk4WatersamenmetdescholenactieWandelenvoorWaterhetprachtigebedragopvan€170.000voorhetprojectinMyanmar.

KruidnotenactieDekruidnotenactiewasin2010eengrootsucces.VoorhetsuccesvandezeactieisZOAhelemaalafhankelijkvandeinzetvandeachterban.Scholenenparticulierenkunnendozenmetzakjeskruidnotenbestellen,diezijvervolgenskunnendoorverkopen.Perverkochtezaklevertdatongeveer1euroop.Er deden in 2010 aanmerkelijk meer scholenmee dan in voorgaande jaren (111 basisscholen, tenopzichtevan76in2009en25scholenvoorvoortgezetonderwijstenopzichtevan9in2009).Dedoel-stellingwashetverkopenvan75.000zakkenkruidnoten,erwerdenintotaal95.180zakkenverkocht.DeopbrengstwasbestemdvoorhetwerkvanZOAinEthiopië.Ditzalin2011wordenbesteed.

7.4 KlACHTeNZOAgaatzorgvuldigommetklachtenvanuitdeNederlandseachterban.ZOAhanteertdaarvooreenklachtenprocedure.•Klachtenwordenbinnentweewerkdagenafgehandeld.Mensendieeenklachthebben ingediend,

krijgentelefonischofschriftelijkeenreactie.•Klachtenwordencentraalgeregistreerd.Iederkwartaalwordteenklachtenrapportageopgesteld.•Deklachtenrapportagewordtbinnenhetmanagementteambesproken,enwaarnodigwordtdeinput

vanuitdeklachtenmeegenomenindeontwikkelingvanhetbeleid.In2010ontvingZOA-Nederland75klachten.•24procentdaarvanhadbetrekkingopdeperiodiekenenE-zines(dehoeveelheidpost,eennieuw

giftverzoek,eenmailtjemeteenfilmpje);•13,5procenthadbetrekkingoptelemarketing(ongewenstetelefoontjes,onduidelijkheidoverwieerbelt);•13,5procenthadbetrekkingopdehuis-aan-huiscollecte(gedragvandecollectant,collecterendoor

jongekinderen);•10,5procenthadbetrekkingopdonaties(onzorgvuldigdatabasebeheer,misverstanden);•10,5procenthadbetrekkingopdekruidnotenactie(onjuistofnietgeleverd);Deoverige28procenthadbetrekkingopverschillendeonderwerpen(onderandereeenpollopinternet,noodhulpactievoorHaïti:onduidelijkheidofdedonatiegoedterechtkomt).

In2010ontvingZOAeenaantalklachtenoverdewelkomstbriefdienieuwedonateursontvangen.IndiebriefkondigdeZOAeennieuwgiftverzoekaan.Veelontvangersvondendatvervelend.ZOAheeftalsgevolgvandeklachtenhetwelkomstprocesveranderdeneenanderewelkomstbriefgeschrevenvoornieuwedonateurs,waarindenadrukmeerophetbedankenligt.


8. Kwaliteitscontrole, verantwoording en evaluatie


BijalleswatZOAdoet,voldoetdeorganisatieaandeeisendiezij zichzelfheeftgesteldendievanbuitenafgesteldworden. Inhoofdstuk3 vandit jaarverslagwordtbeschrevenwelkeproceduresenrichtlijnenZOAhanteert (paragraaf3.3.2)enaanwelkeexternekwaliteitsstandaardenencodesdeorganisatiezichcommitteert(paragraaf3.1).Devolgendeafdelingenzijningerichtendevolgendeacti-viteitenzijnondernomenomdekwaliteitvanwerkentewaarborgen:•interneauditafdelingdiedefinanciënendeorganisatiecontroleert•afdelingMonitoringenBeleidsontwikkeling(MP4)diebeleidontwikkeltendeimplementatiedaarvan

beoordeelt•auditsvandeafdelingHumanResourcesdiedepersoneleprocessenhebbenbeoordeeld•externeprogrammaevaluaties•ISO-audits•CBF-keurendecodeWijffels

Indithoofdstukzijndebelangrijksteresultatenvandediverseonderzoekenopgenomen.Hieruitkunnenwijtevensleerpuntenformulerenomdatwijblijvenstrevennaardehoogstekwaliteitinonswerk.

Code WijffelsIn 2010 heeft ZOAdewerking van de codeWijffels binnen haar organisatie geëvalueerd. Gecon-cludeerdisdatdeindecodeWijffelsgenoemdezakenopdejuistewijzetotuitdrukkingkomen.Debelangrijksteverbeteringendienogkunnenwordengemaaktzijn:•hetmeerexplicietmakenvandetoezichthoudenderolindeagenderingvandevijfdeelgebiedenuit

decode(doelstelling,bestedingvanmiddelen,fondsenwerving,vrijwilligers,enfunctionerenvandeorganisatie);

•meernadrukkelijkezelfevaluatievandeRaadvanToezicht,inclusiefhetfunctionerenvandeindivi-dueleleden;

•hetbeteropelkaarafstemmenvandeverschillendeinformatiestromen(programmatische,financiële,personele,etc)binnendeorganisatieenrichtingdeRaadvanToezicht.

In2011zullenstappenwordengezetomdezeverbeteringenteimplementeren 8.1 KWAlITeITsmANAgemeNTIn 2010 heeft ZOA interne audits en evaluaties op belangrijke onderwerpen uitgevoerd. Ook is deorganisatievanbuitenafopkwaliteitbeoordeeld.ErisonderandereeenexterneevaluatieuitgevoerdvanMFS1.

IsO-auditsZOA’skwaliteitsmanagementsysteemvoldoetaandeISO-normensinds2008.In2010ishetkwali-teitsmanagementvanZOAnogeenskritischbeoordeeld.Uitdeuitgevoerdeauditsblijktdathetbe-oordelenvanprocessenenproceduresbinnenhetprogrammatischdeelvanZOA’swerknogteweinigontwikkeldis.Totnog toewerd in interneaudits vooral aandachtgegevenaanfinancieel-organisatorischeaspec-ten. In2010iseenbegingemaaktmetdeuitbreidingvanhet interneauditprogrammametgerichteinhoudelijkeprogramma-audits.Scherperisgeformuleerdwatdekwaliteitsstandaardisvooreengoedprogrammaenwelkeindicatorendaarbijhoren.Desupportteamshelpendeprogrammalandenbijhetbereikenvandiekwaliteitsstandaard.

signs of Hope 2007 – 2010 DeevaluatievanhetstrategieplanSignsofHopebegonin2009meteenmidtermevaluatie.Uitdieeva-luatiekwameenaantalverbeterpuntennaarvoren,diezijnbesprokenin2009.In2010zijndiepuntenverderaangescherptenalsveranderpuntengeformuleerdvoordestrategieperiode2011–2014.Devolgendepuntenzijngeformuleerd:•ZOArichtzichopeenkleineraantalsectoren indeprogrammalanden(ziehoofdstuk4voormeer

informatie);•ZOAwerkt,waarmogelijkviaofinnauwesamenwerkingmetlokalengo’s(ziehoofdstuk4voormeer

informatie);


•ZOAhanteerteenprogrammatischebenadering,waarbijalleprojectenmetelkaarzijnverbonden,engerichtzijnopdezelfdelangetermijndoelstellingvoorhetspecifiekeprogrammagebied(ziehoofdstuk4voormeerinformatie);

•ZOAscheptbijaanvangineenprogrammalandmeerduidelijkheidoverdeduurvanhetprogramma(ziehoofdstuk4voormeerinformatie);

•ZOAwerktaanverbeteringvandenaamsbekendheidonderinstitutioneledonoren(zieparagraaf7.2voormeerinformatie).

UitdemidtermevaluatievanhetstrategiedocumentSignsofHopevoordeperiode2007–2010kwa-mendrieaanbevelingennaarvoren:1.ZOAzoumeersystematischmoetennadenkenoverhaarchristelijkeidentiteitendeimplicatiesdaar-

vaninhetwerk.2.ZOAmoethetaantalsectorenvoorinterventieinalleprogrammalandenbeperken.3.ZOAzouhaarmandaat,alsorganisatiediezichrichtopwederopbouw,moetenversterken.

Hetgesprekoveridentiteitverdientblijvendaandacht.Opalleniveauswordthierovergesproken.Metnameindeprogrammalandenzijnlokalemedewerkersvaaknietchristelijk.Ookeenaantallandendi-recteurenisnietchristelijk,waarbijzijweldeuitgangspuntenvanZOArespecteren.ZOAonderkenthetbelangvanverduidelijkingvanwathaaridentiteitbetekentinhetveld.In2010iseenCodeofConductgeschreven,waarinisvastgelegdwieenwatZOAisenwaardeorganisatievoorstaat.Hoedatindepraktijkwordttoegepast,kanpersituatieverschillen.DetweedeenderdeaanbevelingoverhetaantalsectorenenhetmandaatvanZOA,hangenmetelkaarsamen.Dezetweeaanbevelingenhebbengeleidtoteenaccentverschuivinginhetnieuwestrategie-document. In2010zijnwerkgroepengevormddiedezeaanbevelingenhebbenmeegenomenbijhetvaststellenvaneennieuwstrategiedocumentvoordeperiode2011–2014.

eindevaluatie mFs1Voordeperiode2007-2010ontvingZOAsubsidievandeoverheidinhetkadervanhetmedefinancie-ringsstelsel(MFS1).In2010lietZOAeenexterneevaluatieuitvoerendoorCOMMONnaardekwaliteitvandeuitvoering,monitoringenevaluatievandeprogramma’sdiehiermeegefinancierdzijn.UitdeevaluatiebleekdatZOAnogteweinigopuitkomstenevalueertenteveelisgerichtopdeuitvoeringvangeplandeactiviteiten.Devraagnaarheteffectvaninterventiesopdelangetermijnwordtnietaltijdgoedbeantwoord.ZogeeftZOAinSudanschooluniformenaanmeisjesomhentestimulerenomnaarschooltegaan.Demeisjesdienaarschoolgaanwordenechternietovereenlangereperiodegevolgd.Het langetermijneffectvanhetverstrekkenvandeschooluniformenwordtdusnietgemeten.Eenbe-langrijkeconclusieisdatdeafdelingMonitoringenBeleidsontwikkelingzichnogkritischerzoumoetenopstellentenopzichtevandeprogramma’s.Indeprogrammalandenmoethetprogrammatischwerkenindepraktijkbetervormkrijgen.Deuitkomstenvandeevaluatiezijnin2010alopgepakt.Erzijntweeregionaleworkshopsgehouden.EeninSriLankavoordeZOA-landeninAzie.DetweedeisinUgandagehouden,voordeZOAlandeninAfrika.VanuitalleZOAlandenhebbenprogramma-adviseursen/ofprogramma-managersdeelge-nomenaaneenvandezeworkshops,naastenkelemedewerkersvanZOANederland.Intotaalhebbenveertigpersonendeelgenomen.

Uitkomsten controle Internal Audit DepartmentDe internal audit department heeft in2010programmalandenbezocht en controles uitgevoerd.Dedoelstellingvandecontroleswashet testenvandebetrouwbaarheid, toereikendheideneffectiviteitvandeinternebeheersingsmaatregelenendaaruitvoortvloeienddebetrouwbaarheidvandefinanciëlerapportages.InhetalgemeenkanwordengeconcludeerddatZOAhaarinterneorganisatiegoedheeftgeorganiseerd.Debelangrijksteaanbevelingendiede interneaccountantaanhetmanagement vanZOAheeftgedaanzijn:•hetmetenvandeimpactvanprojectenkanwordenverbeterddoorhetnauwgezettervolgenendocu-

menterenvandeprojectactiviteitengedurendedeuitvoeringvanhetproject;•deeffectiviteitvanhetondersteunenvanlokalepartnerskanwordenverbeterddoordeondersteunings-

activiteitendirectertekoppelenaandebijaanvangvandesamenwerkinguitgevoerderisicoanalyse;


•verhoog het fraudebewustzijn bij de programmamedewerkers door middel van trainingen en eenfraudepreventietoolkit.

HetmanagementvanZOAgeeftin2011extraaandachtaandezeonderwerpen.

Human resources AuditsZOAhechtgrotewaardeaankwaliteitsverbeteringvanHR-processen,zoalsHR-beleid,HR-administra-tieenarbeidsvoorwaarden.IederjaarhoudtZOAeenHR-auditintweelanden.In2010zijndezeauditsgehoudeninZuid-SudaneninThailand.Deprocessendiedaarbijzijndoorgelichtzijn:•Processendietemakenhebbenmetdeinstroomvanpersoneel,zoalswervings-enselectieprocedu-

resenhetinwerkenvannieuwpersoneel.•Processendiegerichtzijndedoorstroomvanpersoneel,zoalsevaluatie-enbeoordelingssystematiek

enpersoonlijkeontwikkelingvanpersoneel.•Processendiegerichtzijnopdeuitstroomvanpersoneel,zoalshethoudenvanexitgesprekken,het

analyserenvandezegesprekkenenhetverbeterenvanprocessen.UitdezeenvoorgaandeauditskwamnaarvorendatindehectiekvanhetwerkHR-processen,zoalsevaluatie- enbeoordelingsgesprekken, het actueel houden vanarbeidsvoorwaarden, enhet correctarchiverenvanpersoneelsdossiersaandachtspuntenzijndieomverbeteringvragen.Perlandwordteentermijngesteldwaarindeconclusiesenaanbevelingenmoetenwordenopgevolgd.

8.2 RiSiCOMANAGEMENT Algemene risico’s bij de uitvoering van werkzaamhedenZOAlooptrisico’sbijdeuitvoeringvanhaarwerkzaamheden.Wijzijnonsbewustvandezerisico’s,dieeengrote impactkunnenhebbenopdeorganisatiewanneerhieronvoldoendeaandachtaanwordtbesteed.Risicomanagementisdanookgeformaliseerdbinnendebedrijfsprocessenvandeorganisatie.Risico’s,inclusiefdegenomenmitigerendemaatregelen,wordenopeengestructureerdewijzevastge-legd.Debelangrijksterisico’szijn:

Omschrijving RisicoHoog/Middel/Laag

impactHoog/Middel/Laag

Genomen mitigerende maatregelen

1) Uitvoeringsrisico’s•kwaliteitvandeuitvoering•budgetoverschrijdingen

M M •Straktoezichtopnalevingvaninterneprocedures

•Projectengroterdan€400.000wordenintegraalgecontroleerd,kleineresteekproefsgewijs

2) Compliancerisico’s•nietvoldoenaanregelsvaninstitutio-

neledonoren•Straktoezichtopnalevingvaninterne

proceduresomtevoldoenaandedoordedonorgesteldeeisen

L H •Projectengroterdan€400.000wordenintegraalgecontroleerd,kleineresteekproefsgewijs

3) Veiligheidsrisico’s•Onzekerepolitiekesituaties•Werkenin(post-)

conflictgebieden

H H •Continuup-to-datehoudenvanvei-ligheidsprotocolleno.b.v.voortgaan-descanningvanhetveiligheidsrisicoterplaatse

•PeriodieklokaaloverlegmetVN,NL-ambassadeenandereNGO’s

•Inkritiekesituatiesverscherpttoezichtdoorhoofdkantoor.

Jaarlijkswordteengedetailleerdeanalysegemaaktvanderisico’swaarbijdezeookwordengekwan-tificeerd.

De uitvoeringsrisico’s bestonden in 2010 hoofdzakelijk uit mogelijke budgetoverschrijdingen veroor-zaaktdoor lagere inkomstenvooralgemeneactiviteitenenhetbetalenvan lokalebelastingen.Dezerisico’smeteenwaardevan€580.000kondendoorbesparingenopalgemenekosteninNederlandwordenopgevangenzodatdezerisico’sgeeninvloedhebbengehadopdeprogramma-activiteiten.


Hetin2010aanwezigecompliancerisicovan€450.000hadhoofdzakelijkbetrekkingopeenprojectinEthiopiëdatalin2007wasafgerond.Dooreenverkeerdeaanbestedingsprocedurein2003weigerdededonorineersteinstantiehettoegezegdebedragtebetalen.Naoverlegmetdedonorwerdin2011eengrootgedeeltealsnogbetaald.

Veiligheidsrisico’swaren in2010hetgrootst inAfghanistanendeDemocratischeRepubliekCongo.Doordecontinuedreigingvanrebellenzijnextraveiligheidsmaatregelenzoalsdebeschikbaarheidvanextra (beveiligde) vervoersmiddelen, communicatieapparatuur en evacuatieprocedures noodzakelijk.Ook worden alle medewerkers van ZOA getraind in het goed omgaan met risicovolle situaties. Derisico’svoorevacuatiezijngekwantificeerdopongeveer€120.000.

Financiële risico’sNaastdehiervoorgenoemderisico’sdienatuurlijkookfinanciëleconsequentieshebben,zijnerookmeeralgemenefinanciëlerisico’sbijZOAteonderkennen:•risico’soptegenvallendeinkomsten•risicodateengrotedonorhetbeleidvandeorganisatiebeïnvloedt•continuïteitsrisicoingevalvangrotecalamiteiten

Omdeze risico’s tebeheersen ishet financiëlebeleid vanZOAeropgerichtommeeronbestemdegiftenvanparticulieredonorenteontvangen.Datmaakteenflexibeleinzetvanmiddelenindelanden-programma’smogelijk.Daarnaastwordtgezorgdvooreenzodiversmogelijkeportfoliovandonoren,zodanigdathetwegvallenvaneengrotedonorgeengrotegevolgenheeftvoordecontinuïteitvaneenlandenprogrammaofvoordeorganisatiealsgeheel.

TotslotreserveertZOAmiddelenineencontinuïteitsreserveomeengezondtegenwichttebiedenaanalgemenefinanciëlerisico’senaandespecifiekerisico’svandeprogramma’sdiewordenuitgevoerd.

Anti-fraude en anticorruptieZOAheefteenanti-fraude-encorruptiebeleidwatbijdraagtaanhetvoorkomenvanensnelreagerenop(signalenvan)fraudeencorruptie.

In2010hebbeneenviertalgerichtefraudeonderzoekenplaatsgevondenopbasisvansignalenuitdeorganisatie.Bijdrievandevieronderzoekenzijnexterneaccountantsingeschakeld.Ineentweetalsituatieskonfraudewordenbewezenenzijndebetrokkenmedewerkersontslagen.Inbeidezakenbetrofheteenbedragvanongeveer€750.Maatregelenzijngetroffenomindetoekomstditsoortzakentevoorkomen.Bijéénmeldingkonfraudenietwordenbewezen.Devierdemeldingisnoginonderzoek.

Imagorisico’sDeorganisatiehechtaaneengoedenaam.Goedeinformatievoorzieningnaarallebelanghebbendenisdaarincruciaal(ziehoofdstuk7).Verderzijnwealertopsignaleninhetpubliekedomein.Persituatiebeoordelenweofhetwenselijkistereageren.Tweevoorbeeldenvanmogelijkeimagorisico’sin2010:In2010woeddeeenpubliekeenpolitiekediscussieoverdesalarissenvandirecteurenvangoede-doelenorganisaties.ZOAheeftzichhierinterughoudendopgesteldenbeslootslechtstereagerenopdirectevragen.Dievragenkwamenvooraltelefonischofperemailvanuitonzeachterban.Omdatdezediscussiegeregeldterugkomt,iseenstandaardreactiegeformuleerd.Inhetjaarverslagisdeinformatieterugtevinden,vragenstellerswordtdaaropookgewezen.OverdehulpverleninginHaïtiverschenenookkritischegeluiden,metnameoverhetlagepercentagenoodhulpgelddatalwasgebruikt.Inreactieopdezeberichteniseenberichtopdewebsitegeplaatstwaarindevoortgangvandehulpverleningendebestedingvandegeldennogeensextrawerdtoege-licht.OverheteerstejaarhulpverleninginHaïtiisookeeninformatieavondeneenpublieksrapportagevoorbereid(verscheneninjanuari2011).


8.3 reFleCTIe eN eVAlUATIeIndeafgelopenjarenheeftZOAveeltijdengeldgeïnvesteerdinprocessenensystemendiedekwaliteitvanhetwerkmoetengaranderen.Alleafdelingenfunctionerenoptimaalenrapportageswordenvolgensde jaarlijks terugkerendecyclus tijdigaangeleverd.Alleproceduresenprocessen zijngestandaardi-seerdenzijnookinalleprogrammalandengeïmplementeerd.ZOAisindeafgelopenjarennietalleengegroeidinomvang,maarookinprofessionaliteit.Datblijktbijvoorbeelduithetfeitdatdeorganisatiein2010instaatwasomeensuccesvollefinancieringsaan-vraaginhetkadervanMFS2tedoen,waarmeefinancieringvoordekomendevijfjaarisveiliggesteld.Erblijvenechternogsteedsmogelijkhedenomverderteprofessionaliserenennogeffectievertewer-ken,metnameindeprogrammalanden.

Nieuwe programmalandenZOAhanteert,bijdeopstartvanprogramma’s,steedsdezelfdestrategie.Eerstwordter terplaatseeengedegenonderzoekuitgevoerd,opbasiswaarvaneenplanwordtopgesteld.Pasalsfinancieringisveiliggesteldvooreenoftweejaar,maaktZOAeenstartinhetland.DeervaringenindenieuweprogrammalandenhebbengeleerddatditeengoedgebruikisendatZOAzomogelijknogvoorzichtigerzoumoetenzijnbijhetopstartenvannieuweprogramma’s.Dehoofdvoor-waardenmoetenzijndatereengedegenplanningisendatdefinancieringvoorafinordeis.

IndelandenwaarZOAindeafgelopentweejaareennieuwprogrammagestartheeft,blijktdegroeivandieprogramma’slangzamertegaandanverwacht.HoeweldedoelstellingenindeDemocratischeRepubliekCongo,MyanmarenUgandabehaaldworden,wasverwachtdatdegroeisnellerzougaan.ZelfsalheeftZOAinternationaaleengoedereputatiebijdonoren,weconcluderendatZOAdannogmoetbouwenaanhaarreputatiebijdiezelfdedonoreninnieuweprogrammagebieden.Deervaringleertdathettweetotdriejaarduurtomhetvertrouwenvandonorentewinnen.

Het programma in ethiopië in 2010ZOA-Ethiopiëheeftin2010eenmoeilijkjaardoorgemaakt.ZOAheefthierfoutengemaaktennietoptijdofnietsteviggenoegingegrepenopproblemen,waardooreenmoeilijkesituatieontstond.ViaomwegenkwamenerbijZOAklachtenbinnenoverprojectenwaaroverdedoelgroepniettevredenwas.Erbleekookonduidelijkheidtezijnoverdebestedingvangelddoorlokalestafleden.Dezwaartevandieklachtenisnietgoedingeschat,waardoornietoptijdopisingegrepen.Daardoorkreegeenprobleemdatgoedopgelostkonworden,verdergaandeconsequenties.OnderdonorenontstondeennegatievesfeermetbetrekkingtotZOA,waardoorerviermaandenlanggeenfinancieringvoorprojec-tenwas.ZOAconstateerdedaterfoutenzijngemaaktopdrieniveaus:•HR-procedures:decyclusvanaannemenenfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenisnietgoed

gevolgd.•Hetgewichtvandenegatievesignalenvanbetrokkenenbijdeprojectenisnietgoedgenoeginge-

schat.•Erisnietduidelijkgenoeggecommuniceerdoverdeoplossingendiealwarendoorgevoerdvoorpro-

blemenbinnendeprogramma’s.Toendeernstvandesituatieduidelijkwas,isadequaatingegrepen.DefinancieeldirecteurheeftsamenmeteenexterneaccountanteenonderzoekgedaannaardeaardvandebeschuldigingentegenZOA.Dealgemeendirecteurheeft tweebezoekenaanEthiopiëafgelegd,waarbij hij ontmoetingenheeftgehadmetallebetrokkenen,waaronderookdonoren.DaarnaastzijnbezoekenafgelegdaandonoreninGeneveenWashington.Tenslottewerdeennieuweinterimlandendirecteuraangesteld.DankzijdezeingrepenheeftZOAhetvertrouwenvandonorenweerterugkunnenwinnen.Naeenaan-talmoeilijkemaanden,beslootdeUNDPomhetprogrammaweertefinancieren.Per1februari2011iseennieuwelandendirecteurbenoemd.DelessendieZOAheeftgeleerduitdesituatieinEthiopiëzijnmeegenomeninhetnieuwestrategischeplanvoor2011–2014.EenbelangrijkleerpuntisdatdecommunicatieoverZOA’smandaat,doelstel-lingenenplanningvooreenspecifiekprogrammarichtingdedoelgroepvangrootbelangis.


PartnerschappenZOAmaaktdeeluitvandiversepartnerschappenensamenwerkingsverbandenmetorganisatiesbinnenNederlandenopEuropeeseninternationaalniveau.In2010isopnieuwdetoegevoegdewaardevansamenwerkinggebleken.•In2010tekendeZOAeenMemorandumofUnderstandingmetdeCanadeseorganisatieCRWRC.

Dezeorganisatiewaseenbelangrijkepartner,waarmeeZOAin2010samenwerkteinHaïti,Pakistan,LiberiaenUganda.

•ZOAheeftin2010hetlidmaatschapaangevraagdvanICVA(InternationalCouncilofVoluntaryAgen-cies)inGeneve.HetlidmaatschapvandezeorganisatiebiedtZOAeeningangbijdeVN,waarbijZOAkanmeepratenoverbeleidsontwikkelingenbinnendeUNHCR,UNOCHAenIASC.

•RedeenKind,Tear,WoordenDaad,DorcasenZOAwerkten-inwisselendesamenstelling-succes-volsamenbijnoodhulpcampagnesvoorHaïti,PakistanenMyanmar.Zieookhoofdstuk6,Noodhulp.

•HetDutchConsortiumforRehabilitation,eensamenwerkingsverbandvanZOA,SavetheChildrenNederland,CARENederlandenHealthNetTPO,waarvanZOAdepenvoerderis,wassuccesvolinhaaraanvraaginhetkadervanMFS2.Zieookhoofdstuk10,hetdirectieverslag.

•Kindernothilfe,Acet,WoordenDaad,TearenZOAslotenhungezamenlijkebewustwordingscam-pagneoverHIV/Aidsafmeteengrootaantalsuccesvolleactiviteitenin2010.Zieookparagraaf7.1overdeActPositivecampagne.

ZOAheeftzich in2010bezonnenopde inhoudvanhaar lidmaatschapvanPrisma,eensamenwer-kingsverbandvanchristelijkeontwikkelingsorganisaties.ZOAzietdemeerwaardevanditlidmaatschapophetvlakvanlobby,identiteitenbezinning.Prisma heeft, in samenwerking met de ICCO-alliantie, een financieringsaanvraag in het kader vanMFS2ingediend.ZOAheefteenaanvraagingediendviahetDutchConsortiumforRehabilitationenparticipeertdaaromnietindefinancieringsaanvraagvanPrisma,medevanwegehetverschilinmandaatvandedeelnemendeorganisatiesindetweeconsortia.ZOAzoektnaareennieuwemanieromhetlidmaatschapvanPrismavormtegeven,waarbijdenadrukligtophetdeelnemenaanactiviteitenophetgebiedvanlobbyenbezinning.Hetvormgevenvaneennieuwjuridischkadervoorditlidmaatschapzalin2011wordenafgerond.

EenoverzichtvanallepartnerschappenensamenwerkingsverbandenwaarvanZOAlidis,ofwaaraanZOAdeelneemt,istevindeninhoofdstuk3‘Profiel’.


ZOA-medewerkersdiewerkenondereenNederlandscontractwordenvertegenwoordigddoordeon-dernemingsraad.Deondernemingsraadadviseertdedirectieenbetrektdemedewerkersbijorganisa-torischeenbeleidsmatigeontwikkelingenbinnendeorganisatie.Deorheeftvijfleden.DrieledenvertegenwoordigendemedewerkersinNederlandentweeledenver-tegenwoordigendemedewerkersinAfrikaenAzië.In2010werdeenvacaturevooreenor-lidnamensdeNederlandsemedewerkersvervuld.Erisnogeenvacaturevooreenor-lidnamensdemedewerkersinhetbuitenland.Deorbeschouwtdeledenvandemanagementteamsindeprogrammalandenookalsdeachterbandiehijvertegenwoordigt,ongeachtofdezecollega’sopeenNederlandsofopeenlokaalcontractwerk-zaamzijn.DegenendieopeenlokaalcontractvoorZOAwerkenwordenjuridischgeziennietdoordeorinApeldoornvertegenwoordigd.Desondanksvindtdeorhetbelangrijkomopdehoogtetezijnvanwatdemanagementteamsbezighoudt.

Besprokenonderwerpen:•Deorheeftdedirectiegeadviseerdoverheteventueelinvoerenvaneendertiendemaandtegenin-

leveringvanvrijedagen.Deorheefteenenquêtegehoudenonderhetpersoneeloverditonderwerp,endeuitslagdaarvangedeeldmetdedirectie.Daaruitbleekdatdedirectieergoedaanzoudoenommedewerkerseenkeuzemogelijkheidtegeven.

•DedirectieheeftdeoreeninstemmingsmemometbetrekkingtoteenCodeofConductvoorgelegd.Deorheeftdieinstemminggegeven.

•Eenvoorstelvandedirectiemetbetrekkingtoteenvergoedingvoormedischekostenvaneentwee-jaarlijksekeuringvanmedewerkersisbesproken.Deorheefthiermeeingestemd.

•Dejaarrekeningover2009,deresultatenover2009endebegrotingvoor2011heeftdeorterin-formatiegekregen.

•AlgemeneterugkoppelingvanhetMTaandeoroverdehalfjaarlijkseIRM.

evaluatieDemeerwaardevandeorbleek in2010metnamebijdediscussieoverhetalofniet invoerenvaneendertiendemaand.Deorheefthierbijaangevoelddatdemeninghieroveronderdemedewerkersverdeeldwas.Opadviesvandeorheeftdedirectiedemedewerkerseenkeuzemogelijkheidgeboden.Hetblijfteenuitdagingommedewerkerstebetrekkenbijhetwerkvandeor.Metnamevoormedewer-kersinhetbuitenlandzijndeonderwerpenwaardeorzichmeebezighoudt,vaakteveelverwijderdvanhundagelijkserealiteit.Een teken vangroeiendebetrokkenheidwashet feit dat er voorhet eerst een verkiezing vooreennieuwor-lid isgehouden. In tegenstellingtotandere jaren,warener in2010tweegegadigdenvooreenvacature.Hetverspreidenvangebruikersvriendelijkememo’s,naastdenotulen,blijkteengoedemanieromme-dewerkersbeteropdehoogtetehoudenvanhetwerkvandeor.DezezogenaamdeOR-TALKSwordenooknaardeprogrammalandengestuurd.

9. Ondernemingsraad

Een nieuw or-lidSandraVogd(donoraccountmanager)werdin2010gekozenalsnieuwor-lid.‘Ikvindhetbelangrijkombetrokkentezijnbijdeorganisatie,meerdanalleenviamijndagelijkswerk.Ikvindhetbelangrijkomtewetenwaterleeftondercollega’senomtezorgenvooreengoedewisselwerkingtussendedirectieendemedewerkers.Alsor-lidkrijgjeeenandereinkijkindeorganisatie,datmaaktdefunctieinteressant.Voormijncollega’sbenikeenaanspreekpunt.Ikvindhetleukomtemerkendatzemijalsor-lidwetentevinden.Ikwilookgraag,alsikopbezoekbenineenvandeprogrammalanden,hetwerkvandeordaaronderdeaandachtbrengen.’


10. Verslag van de directie


Hetafgelopen jaarwasvoorZOAeen jaarvanafsluitenenherbezinnen.MedenaaraanleidingvandemidtermevaluatievanhetstrategiedocumentSignsofHopein2009isnagedachtoverhetnieuwestrategiedocumentvoor2011–2014.UitdeevaluatiebleekdatdezegoedwerktenpastbijZOA.DeaanpakvanZOAkenmerktzichdooreenprogrammatischebenadering.ZOArichtzichopeenprogram-magebiedenformuleertvoordatgebiedeenhoofddoelstelling.Alleprojectendiewordengeplandenuitgevoerdzijngeïntegreerdendragenbijaandiehoofddoelstelling.Uiteindelijkgaatheteromdelokalebevolkingtehelpenopeigenbenentestaan,zodatzijinhuneigenbestaankunnenvoorzien.Hetgaaterom‘tekenenvanhoop’tecreërenopplaatsenwaarwanhoopmensenlangetijdindegreepheeftgehouden.

DietekenenvanhoopkanZOAindeprogrammalandenbieden,dankzijdesterkeverbondenheidmeteentrouweachterbaninNederland.Ondanksdefinanciëlecrisishebbendonateursweermeergege-vendaninvoorgaandejaren.Hetiseenzeerbemoedigendtekendatintijdenvanbezuiniging,onzeachterbannietwilbezuinigenopdeondersteuningvankwetsbaremenseninnood.

10.1 sTrATegIeUitdeevaluatievanhetstrategiedocumentSignsofHopevoordeperiode2007–2010diein2009gehoudenis,bleekdathetsysteemvoorbeleidsontwikkeling,goedfunctioneert.Alleprocedureslopennaarbehorenenrapportages,plannen,besprekingenenevaluatieswordenoptijduitgevoerd.DitwerdookgeconstateerdindeISO-auditin2010.Uitdeevaluatiekwamendrieaanbevelingennaarvoren,diezijnmeegenomenbijhetvaststellenvaneennieuwstrategiedocumentvoordeperiode2011–2014:1.ZOAkanhaarchristelijkeidentiteitmeergestructureerddoorlatenwerkeninhaarprogramma’s.2.ZOAmoethetaantalsectorenvoorinterventieinalleprogrammalandenbeperken.3.ZOAzouhaarmandaatalsorganisatiediezichrichtopwederopbouw,moetenversterken.Inhoofdstuk8‘Kwaliteitscontrole,verantwoordingenevaluatie’wordtmeerdiepgaandingegaanopdeuitkomstenvandeevaluatievanSignsofHope.

Veeltijdisvervolgensbesteedaanhetuitdenkenenvaststellenvandestrategievoordekomendevierjaar.OphoofdlijnengaatZOAverderopdekoersdieisuitgezetinhetvorigestrategiedocument;hetnieuwedocumentverschiltopaccentenvanhetvorige.Denadrukligtsterkerophetwerkenvialokalepartners,hetzogenoemdehybridemodel.Datbetekentdat,waarmogelijk,ZOAinprogrammagebiedenwerktvialokalepartnerorganisatiesen/ofoverheden.Ditiswelafhankelijkvandelokalesituatie;nietoveralisereensterkmaatschappelijkmiddenveldofeensterkeoverheidaanwezig.Inhetnieuwestrategiedocumentzaldenadrukooknogmeerliggenopde‘core-business’vanZOA:hetondersteunenvanmensenzodatzeopnieuwkunnenvoorzieninhuneigenlevensonderhoud.ZOAstreefternaardatmensensteedsminderafhankelijkzijnvanwatngo’saandienstenleveren,enweerbaardertegentegenslagendie–zoweloppersoonlijkniveaualsingemeenschappen-kunnenplaatsvinden.EenderdeaccentverschuivingisdatZOAwaarmogelijkmetverwanteorganisatieswilwerkenincon-sortia.Binnenzo’nconsortiumkomtverschillendeexpertisebijelkaar.Eenconsortiumstaatooksterkerbijhetaanvragenvanfondsen.ZohadhetDutchConsortiumforRehabilitation(bestaanduitZOA,SavetheChildrenNederland,CARENederlandenHealthNetTPO)in2010succesbijdeaanvraaginhetkadervanMFS2.

10.2 meDeFINANCIerINgssTelsel - mFs2Nederlandseontwikkelingsorganisatieskunnen(vooreendeel)wordengesteunddoorfinancieringvan-uitdeoverheid.HetmedefinancieringsstelselvanhetMinisterievanBuitenlandseZakengeeftdaarvooreenaantalcriteria.Voordeperiode2011–2015kondenNederlandseorganisatieseenfinancierings-aanvraagdoen.HetDutchConsortiumforRehabilitation,waarvanZOAdepenvoerderis,heeftfinancieringgevraagdvoorprogramma’sinvijflanden:Burundi,Congo,Liberia,SudanenUganda.In2010isveeltijdgesto-keninhetopstellenvaneenfinancieringsvoorsteldataandeMFS-criteriavoldeed.65,7procentvanhetaangevraagdebedragistoegekend.Datbetekentdathetconsortiumdevoorge-steldeprogramma’snietvolledigkanuitvoeren.Elkeorganisatiebinnenhetconsortiummaaktdaarin


eeneigenoverweging.Eenaantalorganisatiesheeftbeslotenomnietinelkvandevijflandenprojectentegaanuitvoeren.ZOAheeftbeslotenkleinschaligerprogramma’suittevoeren,maaromdatwelinelkvandevijflandentedoen.Onderdeelvanhetfinancieringsvoorstelwaseenvoorstelvooreencontrolestructuuromdekwaliteitvanhetwerkvanhetconsortiumtegaranderen.NudeMFS-financieringtoegekendis,iseenstuurgroepaandeslaggegaanomdezestructuuroptezetten.Deafspraken,doelstellingenenindicatorenzijnhierinvastgelegd.Daarnaastzijnthema’sbenoemdencoördinatorenaangesteld.

DefinancieringvanuithetMFSbeslaatvijftienprocentvanZOA’s inkomsten.Daarmee isZOAeenorganisatiediesterkerafhankelijkisvaneentrouweachterbanenvandonateurs,danvanfinancieringvanuitdeoverheid.ZOAhechtdanookveelwaardeaandeverbindingmetdeachterban.

10.3 NOODHUlPNaar aanleiding van de noodhulp die ZOA in 2010 verleende in Haïti en Pakistan, heeft de orga-nisatie de noodhulpstrategie verder aangescherpt. Voorheen verleende ZOA alleen noodhulp inprogrammalanden waar de organisatie al werkzaam was en in nieuwe landen via een noodhulp-cluster. Bij de noodhulp in Haïti en Pakistan ging ZOA verder. In deze landen was ZOA nog nietwerkzaam,maarnadenatuurrampen in2010zijnZOA-medewerkersernaar toegegaanom lokaleorganisaties bij te staanmet specifieke kennis over noodhulp enwederopbouwna rampen. In bei-de landencommitteertZOAzichvooreenperiodevandrie jaar,meteenbeperktaandachtsgebied.HetbegripnoodhulpinZOA’scontextisopnieuwgedefinieerd:nietalleenalshetlenigenvandeeerstenood,maarookwederopbouwindeeerstejarennaeenramp,waarbijookgewerktwordtaangrotereweerbaarheidtegeneventueletoekomstigerampen.

10.4 mAATsCHAPPelIJK VerANTWOOrD ONDerNemeNHetisnietmeerdanvanzelfsprekenddatZOAmaatschappelijkverantwoordopereert.DatkomtnaarvoreninmilieumaatregelenophethoofdkantoorinNederland:hetgebruikenvanfairtrade-producten,FSC-gecertificeerdpapier,milieubewustafvalbeheer,hetgebruikvangroenestroomenmaatregelenomCO2-uitstoottecompenseren.ZOAfunctioneertookalsplatformvoorbedrijvenenondernemersdiezelfmaatschappelijkverantwoordwillenwerken.OndernemersdielidzijnvanhetZOABusinessAmbassadorsNetworkkunnenmethunexpertiseenfinanciëlemiddelenprojecteninitiërenofopeenhogerplantillen.Voordebedrijvenisditeenwaardevolleervaring,voorZOAisheteenuitgelezenmogelijkheidomtekunnenprofiterenvandeexpertisevanondernemers.

10.5 meDeWerKersZOAwerktmethetzogenaamdehybridemodelalshetgaatomdesamenwerkingvanlokalepartners.DithoudtindatZOAwaarmogelijkwerktvialokalepartnersenmetlokalemedewerkers.Omdieredenbestaateenbelangrijkdeelvanonswerkuithetopbouwenvandecapaciteitvanlokaleorganisaties.Ditsteltbijzondereeisenaanonzemedewerkers.Hetbetekentookdatiniederlanddeteamsweereenanderesamenstellingenomvanghebben.Demeestemedewerkerswordenlokaalgeworven.Desamenstellingvandemanagementteamsisgevarieerd.Gemiddeldkomteenderdeuithetlandzelf,eenderdeuitNederlandeneenderdeuitanderelanden.

OmdebandenaantehalenmetvelendieinhetverledenvoorZOAhebbengewerktisinoktobereenontmoetingsavondgeorganiseerdtussenmedewerkersenoud-medewerkers.Ruimtweehonderdgas-tenmaaktendezeavondtoteengrootsucces.

In2010 iseengedragscode(CodeofConduct)voorhetpersoneelgeïmplementeerdomexplicieterZOA’swaardenennormentepromoten.Deintentievandecodeisomgoedbestuur,transparantieenaccountabilitytebevorderen.Ookishetgerichtophetbeschermenenpromotenvanderechtenvanmedewerkersenvrijwilligersindeuitvoeringvanhunwerkzaamheden.


Hettraineeprogramma,datin2009startteomjongemenseneenkanstegevenwerkervaringoptedoen,wierpin2010deeerstevruchtenaf.Vijftraineeskondendoorstromennaareenjunior-functie.EenprachtigekansvoorjongemensenomeenwerkplektevindenenookvoorZOAomgemotiveerdeengetalenteerdejongerenaanzichtebinden.

BelangrijkeontwikkelingenbinnendeorganisatiewordenookindeOndernemingsraadbesprokenomtewaarborgendatdebelangenvanhetpersoneelgoedwordenafgewogen.Inhoofdstuk9ishetver-slagvandeondernemingsraadopgenomen.

10.6 VrIJWIllIgersVrijwilligershebbeneenbelangrijketoegevoegdewaardevoorZOA.VrijwilligerskunnenheelspecifieketakenvervullendieZOAandersrelatiefduurzoumoeteninkopen,inverbandmetdetijdelijkheidvaneenopdracht(bijvoorbeeldeenspecialistoptelecommunicatiegebiedofeenfinancieelspecialist).Ookspringenvrijwilligersbijinkorteperiodesvandrukte,bijvoorbeeldvoordecollecteofbijnoodhulpacties.

Voorhetbenaderenvancollectanteniseenlandelijknetwerkopgezetvanregiocoördinatorendieweerplaatselijkcoördinatorenaansturen.Vanuithethoofdkantoorkrijgendezevrijwilligersdeondersteuningdiezijnodighebbenvooreengoedeuitvoeringvanhunwerkzaamheden.Daarnaastwordtervanuithethoofdkantooraandachtbesteedaanhetmotiverenvanaldezecollectanten.

In2010zijnviervrijwilligersuitdeShortTermPooluitgezondennaarHaïtiomteondersteunenbijhulp-verleningdieopgangkwamnadegroteaardbevingop12januari2010.VooralleledenindeShortTermPoolzijntweetrainingsavondengeorganiseerdomhenvoorteberei-denopeeneventueleuitzendingnaarhetbuitenland.

Categorie Aantal vrijwilligers

Vrijwilligersophethoofdkantoor 15

Collectanten 17.000

Vrijwilligersbetrokkenbijhetorganiserenvandehuis-aan-huiscollecte 550

Vrijwilligersbeschikbaarvoorhetbuitenland 25

10.7 sWOT-ANAlYseInhetkadervandejaarlijksebeoordelingvandepositievanZOAinhaaromgevingiseeninterne-enexterneanalysegemaaktomdesterkeenzwakkepuntenvandeorganisatie,endekansenenbedrei-gingenuitdeomgevingwaarinzijwerkt, inkaart tebrengen.Hieronderzijndebelangrijkstepuntenopgenomenenkorttoegelicht.

SterkepuntenvanZOA-Vluchtelingenzorg1.Gedegenorganisatie:ZOAheefteengoedebalanstussendeformeleeninformeleorganisatiewaar-

doorzijslagvaardigkanoperereninlandendieonstabielzijn.2.Hybrideprogramma/aanpak:doordatZOAprojectenuitvoertweetzijprecieswatergebeurtinde

landeneniszijinstaatomsamenmetlokalepartnerseffectieveprogramma’suittevoeren.3.Toewijdingenpassiebijzoweldemedewerkersalsdeachterbanlevereneenpositievebijdrageaan

hetbedienenvandedoelgroep.

ZwakkepuntenvanZOA-Vluchtelingenzorg1.Onvoldoendecapaciteitvoorhetschrijvenvangoedeprojectvoorstellenomdeinstitutionelefondsen

betertebenutten.2.Indeprogrammalandenishetverloopvanpersoneelvrijhoogwattenkostekangaanvandekwaliteit

(kennisenervaring)indeprogramma’s.3.Financieringvanlandenkantoren:eriseenonbalanstussendelooptijdvaneenlandenprogramma

(drietotvijfjaar)endebeschikbarefinanciering(veelalkorterdaneenjaar).


Kansenuitdeomgeving1.Economische ontwikkeling in fragiele omgevingen wordt door donoren gezien als een belangrijk

elementvoorstabiliteit.2.HetinternationalenetwerkvanZOAbiedtmogelijkhedenvoornieuwesamenwerkingsverbandendie

bijdragenaaneffectievereenefficiëntereprogramma’s.3.Groeivandemaatschappelijkeaandachtvoorefficiencyeneffectiviteitbiedtdeorganisatiedemo-

gelijkheidomzichteonderscheiden.

Bedreigingenuitdeomgeving1.DeveiligheidssituatieindelandenwaarZOAwerkt,beïnvloedtdekwaliteitvanhetwerk.Hoeinsta-

bielerdepolitiekesituatieis,destemoeilijkerhetwordtomdeorganisatieeffectiefenefficiënttelatenfunctioneren.

2.Contractenmetinstitutioneledonorenwordensteedsmeergerichtopdejuridischeaspectenwaar-doormeermoetwordengeïnvesteerdincompliancemanagement.

3.Deaandachtvanpubliekenmediavoorhulpverleningbijconflictenenrampenisvaakzeerkortengerichtopspecifiekedoelen.Hierdoorzijnmindermiddelenbeschikbaarvoor‘forgottencrises’.

Genomenmaatregelennaaraanleidingvandeanalyse•Extracapaciteitisaangetrokkenomdelandenteondersteunenbijhetmakenvanprojectvoorstellen

voorinstitutioneledonoren.•Onderzoek wordt gedaan naar een nieuw financieringsmodel voor de landenprogramma’s waarbij

financieringwordtafgestemdopdelangeretermijnbehoeftenvandelandenendefondsenwervendemogelijkheden.

•Onderzoekzalwordengedaannaarhetbeterborgenvandekwaliteit,kennisenervaringindeproces-senvandeorganisatieomdemogelijkegevolgenvaneenhoogverlooptecompenseren.

•ZOAspeelteenactieverolinhetzoekennaarnieuwesamenwerkingsverbandenomdeeffectiviteitenefficiencyindesectoralsgeheelteverhogen.

•Deresultatenvandeonderpunt2en3genoemdeonderzoekenzijnmeegenomen inhetnieuwestrategieplanSignsofHope2011-2014.

10.8 DOelsTellINgeN eN resUlTATeNDoelstellingenvoor2010:•ZOAstreeftnaarcontinuekwaliteitsverbetering,deelsdoorISO-certificatieinminstensdrieprogram-

malanden•ZOAwildepositievandedoelgroepversterkendoorhennauwtebetrekkenbijplanning,monitoring

enevaluatie•ZOA hoopt institutionele fondsenwerving te doen groei door het introduceren van donor account

management•ZOAstreeftnaardeverbeteringvanprojectvoorstellendoorhet introducerenvanprojectteamsdie

aanvullendeondersteuningbieden•ZOAzaleennieuwstrategiedocumentopstellenvoordeperiode2011–2014•ZOAhooptMFS2financieringtekrijgenvoordeperiode2011–2015Resultatenin2010:•DeISO-certificatieindeprogrammalandenheeftvertragingopgelopen.Hoewelindelandendeprocedu-

resensystemenopordezijn,heeftcertificatiegeenprioriteitgekregen,metnamedoordeaandachtdieuitgingnaardenoodhulpsituatiesinHaïtienPakistan.Decertificatieblijfteenstrevenvoordetoekomst.

•In2010ishetlidmaatschapvandeHumanitarianAccountabilityPartnershipaangevraagd.ZOAver-wachtmetbehulpvandeHAP-richtlijnendepositievandedoelgroepverderversterken.Debetrok-kenheidvandedoelgroepinplanning,uitvoeringenevaluatievandeprojectenisookbeschrevenindein2010opgesteldeCodeofConduct.

•In2010isdonoraccountmanagementingevoerd.Donorcontactenzijngerubriceerdenperrubriekvoerteenaccountmanagerderegie.Doordatin2010donorenmetgrotereregelmaatzijnbenaderdengeïnformeerd,zijndeinkomstenooktoegenomen.

•Omprojectvoorstellenteverbeteren,wordtpervoorsteleenprojectteamopadhocbasissamenge-


steld.Inzo’nprojectteamzittenmensenmetspecifiekekennisvanhetbetreffendelanden/ofdesectorwaarophetvoorstelbetrekkingheeft.Deinzetvandezeprojectteamsheeftgeleidtoteentoenamevandeinkomsten.Ongeveereenderdevandeaanvragenwordtgoedgekeurd.ZOAstreeftnaargoedkeuringvantweederdevanalleaanvragen.

•Allebesprekingenomeennieuwstrategiedocumentvoordeperiode2011–2014optestellen,zijngevoerd.In2011wordthetstrategiedocumentgeschrevenenformeelgoedgekeurd.

•ZOAheeftMFS2financieringverkregenvoordeperiode2011–2015.ZOAheeft65,7procentvanhetgevraagdebedraggekregen.Datbetekentdatdeprogramma’swaarvoorZOAfinancieringhadaangevraagd,kunnendoorgaan,maarinafgeslanktevorm.(Zieookparagraaf10.2)

Doelstellingenvoor2011•Deprogrammatischebenaderingzal in2011wordenvernieuwdenwordentoegepast inallepro-

gramma’s.•IndelandenwaarZOAzowelmeteigenmedewerkersalsviapartnerorganisatieswerkt(hethybride

model),willenwein2011groeiennaareenjaarbudgetvanminimaal3tot4miljoeneuro.•ZOAwilin2011haardonorportfolioversterken,nietalleeninomvang,maarookinkwaliteit;met

meerjarenovereenkomsteneneengroteraantaldonoren.•De afgelopen jaren is het organisatorische en financiële management sterk verbeterd. In 2011

willenwedeverbeteringsslagdoorzetten,dit jaarmetdefocusopkwaliteitsverbeteringvanonzeprogramma’sendebetrokkenheidvandedoelgroepbijhetwerk.


11. Verslag van de raad van Toezicht


ZOAhechteraaneennauwebandtehebbenmetdemaatschappijwaarinzijgeworteldis.Deorgani-satieontleenthaarbestaansrechtaanhaarachterban.DeRaadvanToezichtismetnameeenorgaanwaarindieachterbanvertegenwoordigd is.De ledenvertegenwoordigendemaatschappijenbiedenexpertisevanuitverschillendewerkvelden.ZoheeftdeRaad,naastzijnformeleverantwoordelijkheid,daadwerkelijkietstoetevoegenaandeorganisatieenkanhijdebestuursvoorzittervanadviesdienen.

Nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht: Harry Paul‘InnovemberbezochtiksamenmeteenaantalmedewerkersvanZOAeenvluchtelingenkampinThai-land.Ikontmoetteeenvrouwdiedaaral24jaarwoont.Zo’nontmoetingzetjeeigenleveninperspec-tief;watzijnmijnzorgeninvergelijkingmet24jaarlevenineenvluchtelingenkamp?’Sindsjuni2010isHarryPaul(49)voorzittervandeRaadvanToezichtvanZOA-Vluchtelingenzorg.Paulwasin2010inspecteur-generaalvandeInspectievanhetministerievanVolkshuisvesting,RuimtelijkeordeningenMilieubeheer.Vanaf1februari2011ishijwerkzaambijTopconsultvandeAlgemeneBe-stuursdienst,inwelkefunctiehijbetrokkenisbijenkelegrotereorganisatiesindeRijksdienst.Doorzijnwerk,heeftPauleenbreednetwerkbinnendeoverheidenhetbedrijfsleven.‘ZOAisvooronsgeenonbekende.Mijnvrouworganiseertaljarenlangdehuis-aan-huiscollecteinonsdorp.DaarnaastkennenwijZOAvandesponsornachtdieScholengemeenschapDeDriestarjaarlijkshoudt.MijnontmoetingenmetdeorganisatievanZOA,metdemedewerkersende leidingzijnheelpositief.Ikbenonderdeindrukvandebetrokkenheidendeinzetvanmensen.IkvindheteeneeromalsvoorzittervandeRaadvanToezichttemogenbijdragenaanhetwerkvanZOA!’

11.1 VerHOUDINg DIreCTIe eN rAAD VAN TOeZICHTDedagelijkseleidingvandeorganisatieligtbijhetbestuur,waarvandedirecteurdevoorzitteris.DeRaadvanToezichtheeftenkeleformelebevoegdheden,zoalsdebenoemingvandebestuurderenhetgoedkeurenvandebegroting,enhoudttoezichtophoofdlijnen.DeverhoudingtussenhetbestuurendeRaadvanToezichtisdeelsformeelenopafstand;dedagelijksedeelbeslissingenliggenbijdedirecteur.Deverhoudingheeftookeeninformelekant:deRaadvanToezichtenhetbestuurhebbendezelfdemotivatie:hetverbeterenvandepositievandedoelgroep.DeRaadvanToezichtkandedirectienaarbehoefteookadviseren.ZOAvoldoetaanderichtlijnendieindeCodeWijffelszijngegevenvoordeverhoudingtussenbesturenentoezichthouden.EenbelangrijkaspectdatdeCodebenoemt,istransparantie.Eenvoorbeelddaar-vanisdevacaturevoordenieuwevoorzittervandeRaadvanToezicht,dieisgeadverteerdinlandelijkekranten.Hierdoorwerdeenopenentransparanteproceduregegarandeerd.

11.2 BesPrOKeN ONDerWerPeN IN 2010DeRaadvanToezichtvergaderdevijfkeerin2010.Daarnaastiserregelmatigtussentijdsoverlegtus-sendedirecteurendevoorzitter.DeRaadheeftin2010gesprokenoverdevolgendeonderwerpen:•goedkeuringvandejaarrekeningover2009;•debegrotingenhetjaarplanvoor2011;•deevaluatievanhetstrategiedocumentSignsofHope;•hetnieuwestrategiedocumentvoor2011–2014;•MFS2;•hetdirectieverslag;•hetsalarisennevenfunctiesvandedirecteur;•hetbusinessplan;•hetWRR-rapport‘Minderpretentie,meerambitie’;•strategischekeuzesmetbetrekkingtotsamenwerkingmetpartnerorganisaties;•dekeuzevooruitbreidingnaarnieuwegebieden;•dekeuzevooruitbreidingbinnenbestaandeprogrammalanden;•dekwartaalrapportagesvandedirecteur;•nieuwevoorzitterRaadvanToezicht.


11.3 remUNerATIe- eN AUDITCOmmIssIeDeraadheefttweecommissiesdiewerkenconformhetdaarvoorgeldendereglement.Deremuneratiecommissiehoudtzichbezigmetdebenoemingvandedirecteurenvoertookdefuncti-oneringsgesprekkenmetdedirecteur.Decommissiebepaaltookhetsalarisvandedirecteur.Deauditcommissierichtzichvooralopdeversterkingvandeinternecontrolefunctie.Deauditcommissieheeftin2010vierkeervergaderd,waarvanéénmaalindeaanwezigheidvandeexterneaccountant.

11.4 sAmeNsTellINg VAN De rAAD VAN TOeZICHT

Naam Nevenfuncties

Drs. W. Zoeteweij, voorzitter(tot1juni2010)

1oktober2000–1oktober2009,nietherkiesbaar

DeheerZoeteweijisgevestigdalszelfstandigorganisatieadvi-seurenheeftdevolgendenevenfuncties:•commissarisbijCrystalMarblesBVteAlmere•lidRaadvanAdvies,BisnezmanagementteBergambacht•lidRaadvanToezicht,Gemiva-SVGgroepteGouda•lidTenderboardRijkswaterstaat•lidbestuurstichtingSchreudersGouda

Dr. ir. H. Paul,voorzitter(sinds1juni2010)

1juni2010-1juni2015herkiesbaar

Dhr.Paulwastot1februari2011inspecteur-generaalbijhetministerievanVolkshuisvesting,RuimtelijkeOrdeningenMilieu.Vanaf1februari2011ishijwerkzaambijTopconsultvandeAlgemeneBestuursdienst.Hijheeftdevolgendenevenfuncties:•lidvanhetbestuurvanDriestarEducatie•lidvanderaadvanadviesvandeInternationalFellowshipof

EvangelicalStudents(IFES)•lidvanhetObadja-beraad

Drs. W.J. Adema RA MBA* 1september2002–1september2011,nietherkiesbaar

DeheerAdemaisvoorzittervandeRaadvanBestuurvanhetZiekenhuisSt.JansdalteHarderwijkenheeftdevolgendenevenfuncties:•voorzitterRaadvanCommissarissenCentramedB.A.,

OnderlingeWaarborgmaatschappij,teDenHaag•voorzitterstichtingDutchHospitalData,teUtrecht•penningmeesterSt.VermogensbeheerHoogelandZorgte

Beekbergen

J.W. Boogerd* 1november2006–1november2011,herkiesbaar

DeheerBoogerdisgepensioneerdbankierenheeftdevolgendenevenfuncties:•lidgemeenteraadMaarssen•voorzitterStichtingOntwikkelingsprojectMaarssen-Outjo

Drs. B. Brand MCM* 1september2008–1september2013,herkiesbaar

DeheerBrandislidvanhetCollegevanBestuurvandeGereformeerdeHogeschoolinZwolleenheeftdevolgendenevenfuncties:•bestuurslidStichtingGereformeerdStudentenpastoraat

Zwolle•lidalgemeenbestuurSURF

Mw. Mr. i. Verbeektradafin2010

1september2001–1september2010,nietherkiesbaar

MevrouwVerbeekisjuridischadviseurenleidinggevendebijDASRechtbijstand.

ing. K.A. de Vries MEd. 1december2007–1december2012,herkiesbaar

DeheerdeVriesisdocentaardrijkskundeChristelijkeScho-lengemeenschap“PrinsMaurits”(Middelharnis).Hijheeftdevolgendenevenfuncties:•penningmeesterkiescommissieSGP,Borssele.•lidvandeschaduwfractievandeSGP-ChristenUnieraads-

fractieinBorssele.

Mw. Drs. A.W. Westerveld, arts, MPH

1januari2005–1januari2010,herkiesbaar

MevrouwWesterveldisartsAPGZ(AlgemenePreventieveGezondheidszorg)GGDFryslânteLeeuwarden.

*LidvanAuditcommissie

DenevenfunctiesvandeledenvandeRaadvanToezichtzijnnietstrijdigmetdebelangenvanZOA.

selectie en benoeming van leden en financiële vergoedingAlsereenvacatureisvooreenlidvandeRaadvanToezicht,bepaalteenselectiecommissie,bestaanduitledenvandeRaad,welkecompetentiesnodigzijnalsaanvullingopdeRaad.Dezeselectiecriteriaworden per openvallende vacature vastgelegd.De vacature wordt openbaar gemaakt en de selec-tiecommissie endedirecteur beoordelende kandidaten.Opbasis vandezegesprekkenwordt eenkandidaatbenoemd.


LedenvandeRaadvanToezichtkrijgengeenfinanciëlevergoedingvoorhunwerkzaamheden.KostendiezijmakeninhetkadervanhunfunctiealsbestuurslidkunnenzijdeclarerenvolgensdezelfderegelsdiegeldenvoorZOA-werknemers.

11.5 sAlArIs eN NeVeNFUNCTIes VAN De DIreCTeUrBinnendeRaadvanToezichtisin2010overhetsalarisvandedirecteurgesproken,onderanderenaaraanleidingvandemaatschappelijkediscussiediein2010gevoerdwerdoverdehoogtevandesalaris-senvandirecteurenvanontwikkelingsorganisaties.DeRaadvanToezichtisvanmeningdatdehoogtevanhetsalarisenerzijdsmoetgetuigenvangoedwerkgeverschapenbillijkheid.Hetsalarismoetpassenbijdeverantwoordelijkheidvanhetwerkvandedirecteur.AnderzijdsisZOAeenorganisatiedieafhan-kelijkisvangiften,watnoopttotbescheidenheid.ZOAgeeftvolledigeopenheidoverdehoogtevanhetsalarisvandedirecteur–ziehiervoorhetfinancieeljaarverslag,hoofdstuk12,pagina78.

DeRaadvanToezichtheeftopadviesvanderemuneratiecommissiehetbezoldigingsbeleid,dehoogtevandedirectiebeloningendehoogtevananderebezoldigingscomponentenvastgesteld.Hetbeleidwordtperiodiekgeactualiseerd.Delaatsteevaluatiewasin2007,devolgendeisgeplandin2011.BijdebepalingvanhetbezoldigingsbeleidendevaststellingvandebeloningvolgtZOA-VluchtelingenzorgdeAdviesregelingBeloningDirecteurenvanGoedeDoelenvanVFIendeCodeWijffels(ziewww.vfi.nl).DeAdviesregelinggeeftaandehandvanzwaartecriteriaeenmaximumnormvoorhetjaarinkomen.DewegingvandesituatiebijZOA-Vluchtelingenzorgvondplaatsdoorderemuneratiecommissie.DitleiddetoteenzogenaamdeBSD-scorevan495puntenmeteenmaximaaljaarinkomenvan€140.046.DevoordetoetsingaanVFI-maximarelevantewerkelijkejaarinkomensvandedirectiebedroegenin2010voordeheerJ.M.Mooij€87.739.DezebeloningbleefbinnendeVFI-maxima.Dehoogteendesamenstellingvandebezoldigingwordtindejaarrekeningtoegelichtindetoelichtingopdestaatvanbatenenlasten.Naasthetjaarinkomenmakenookbetaaldesocialeverzekerings-enpensioenpremiesdeeluitvandebezoldiging.

Dedirecteurgeeftjaarlijksinzichtindenevenfunctiesdiehijvervult.In2010warendat:•BestuurslidvanEU-CORDinBrussel•BestuurslidvanhetBakkerdeJongFondsinZeist•VoorzittervanhetbestuurvanECMNederlandinDeventer(totjuli2010)•Voorzittervanhetbestuurvanhet65+-fondsteDeventer(totjuli2010)

ZOAontleentveelmeerwaardeaanhetlidmaatschapvandedirecteurvanEU-CORD.NauwebandenmetdeEUenmetdebesturenvananderelidorganisatieszorgendatZOArechtstreekstoegangheefttotbelangrijkeinformatie.DaarnaastisZOAgoedgepositioneerdinhetbijbehorenderelatienetwerkvanEU-CORD.ZOAkandaardoorandereorganisatiesgemakkelijkerbenaderenoverspecifiekeaangele-genheden,enkanookzelfgemakkelijkerbenaderdworden.

ElkjaarbeoordeeltdeRaadvanToezichtofdenevenfunctiesnietinconflictzijnmetdeverantwoorde-lijkhedenalsdirecteur.DeRaadheeftgeoordeelddatdenevenactiviteitenvandedirecteurzichgoedverhoudentotzijnverantwoordelijkhedenvoorZOA.

11.6 eVAlUATIe VAN HeT FUNCTIONereN VAN De rAAD VAN TOeZICHTevaluatie van aanbevelingen uit 2009DeRaadvanToezichtevalueerteenkeerperjaarheteigenfunctioneren.Uitdeevaluatievan2009kwamendrieaanbevelingenvoort.In2010isdeRaadmetdezeaanbevelingenopdevolgendewijzeaandeslaggegaan:•De Raad van Toezicht streeft naar een meer programmatische betrokkenheid door middel van

themabijeenkomsten en uitgebreide tussentijdse rapportages. De Raad van Toezicht wil voorko-mendat een te grote afstand ontstaat tussen deRaad en het dagelijks bestuur.Hoewel de da-gelijkse gang van zaken onder de verantwoordelijkheid van het bestuur valt, willen de leden vande Raad van Toezicht de overwegingen en afwegingen van het bestuur kunnen begrijpen.Er isbeslotendatelkvandeledentenminsteeenkeer indetweejaareenveldbezoekaflegtom


voelingtehoudenmetdedagelijksepraktijkvanZOA’swerk.DaarnaastlaatdeRaadzichinformerendoormiddelvanpresentatiesdoorZOA-medewerkers.

•Om effectiever te kunnen vergaderen wordt een agendacommissie ingesteld. Het agendacomitéheefteenjaaragendavastgesteldwaarbijisaangegevenwelkevasteonderwerpen(zoalsderappor-tagevandeauditcommissie,hetbesprekenvanhetpersoneelsbeleid,dejaarrekeningenenjaarplan-nen)wordenbesproken.Pervergaderingisookeenvastthemavastgesteld.

•DeRaadvanToezichtwilbepalenwathetniveauvandealgemenereservesisinrelatietothetrisico-profielvandeorganisatiein2010.

•DeRaadheeft in2010eenbeter zichtgekregenopdehoogtevandealgemene reserves.Zo isduidelijkergewordenhoegrootdebufferisbijonvoorzienekostenofbijtegenvallendefinanciering.DeRaaddenktmeeoverhoedereserveskunnenaangroeienenhoe,bijhetstartenvannieuweprojecten,hetjuisteevenwichtgevondenkanwordentussenexternemiddelenengiften.

evaluatie van de raad van Toezicht in 2010Ookin2010heeftdeRaadvanToezichtheteigenfunctionerengeëvalueerd.Daaruitkwamnaarvorendat•hetvanbelangisdatdeRaadscherpdefinieertwaardeeigentakenenverantwoordelijkhedenliggen

tenopzichtevandievanhetbestuur;•deRaadvanToezicht,alshetgaatomdekwaliteitenexpertisevandeindividueleleden,moetaan-

sluitenopdeprofessioneleorganisatievanZOA-Vluchtelingenzorg;•hetnognietgoedgenoeggeluktisomvormtegevenaanhetvertegenwoordigenvanZOA’sach-

terban.

speerpunten voor 2011OpbasisvandeaandachtspuntendienaarvorenkwamenuitdeevaluatievandeRaadvanToezichtheeftdeRaaddevolgendespeerpuntenvoor2011geformuleerd:•DeRaadvanToezichtmoethetonderscheidtussenbesturenentoezichthoudenheldervoorogen

houden.DeRaadmoetzichrichtenopkritischtoezichthoudenophoofdlijnenennietteveelopdetailswillencontroleren.

•DeRaadstreefternaaromvantoegevoegdewaardeteblijvenvoorhetbestuur.Bijhetbenoemenvannieuweledenzaldanookzorgvuldigwordengeoordeeldofzijcompetentieshebbendieaansluitenopwatdeorganisatienodigheeft.

•DeRaadmoetsystematischnadenkenovermogelijkhedenomdeachterbanbetertevertegenwoor-digen.DeRaadwilvoelinghoudenmetdeachterban.


12. Jaarrekening


12.1 AlgemeNe BesCHOUWINg

12.1.1 AlgemeNe ONTWIKKelINgeN

Het jaar2010isfinancieelsterkbeïnvloeddoordetweenoodhulpactiesvoorHaïtienPakistan.Degerealiseerdegroeiaaninkomstenisdanooknagenoegvolledigaandezeactiestoeteschrijven.ZOAisdankbaardathaareigenachterbanzosterkheeftgereageerdopdegrotenood.InDRCongo,EthiopiëenLiberiaisminderprogrammageldbesteeddangepland.Diversedonorenzijnvoorzichtigmethetinvesterenindezelandenwatdirectegevolgenheeftvoordeomvangvanhetbe-treffendelandenprogrammavanZOA.DoordeacuutgrotenoodinAfghanistanenSriLankakwamendaarentegenonverwachtmeermiddelenbeschikbaar.InNederlandzijndeprogrammakostenvoordraagvlakversterkingenmonitoringenevaluatielichtge-stegen.HetCBF-percentageendekostenvoorAdministratieenBeheerzijngedaaldtenopzichtevanhetbudgetdoorstrakkebewakingvandekosten.

25

20

15

10

5

02008 2009 2010

17,31418,611

17,819

2,009

1,362

1,588

6,599 8,5046,642

x€1.000.000

Subsidies

Actiesderden

Eigenfondsenwerving

Overzicht van donor inkomsten over de laatste 3 jaren

89%

90%

91%

92%

93%

88%

87%

86%

2008 2009 2010

Besteed aan doelstelling in % van bestedingen

Gebudgetteerd resultaat 125

LagerekosteninNederland 340

Hogerekoersresultatenenoverigebaten 284

Vrijvalvoorzieningprogrammaverplichtingen 250

Extrabijdrageaanprojecteninprogrammalanden -60

Lagerebijdragelandenuitalgemenemiddelen -29

Overigeresultaten -96

Gerealiseerd resultaat 814

12.1.2 ONTWIKKelINg VAN HeT NeTTOresUlTAAT eN De AlgemeNe reserVesTenopzichtevanhetbudgetisdeontwikkelingvanhetnettoresultaat(demutatieindereserves)alsvolgt(*€1.000)

TenopzichtevanhetbudgetzijninNederlandminderkostengemaakt.Ditvoordeligeverschilvanonge-veer€340.000istezamenmetdeoverigebaten€284.000(hetsaldovanrentebatenenkoersresul-tateninNederland)ingezetvoornietdoorexternefondsengedekteprogramma-activiteiten.

Eendeelvanhetgerealiseerderesultaat(€274.000)wordtin2011en2012directweeringezetindeprogrammalandenomlopendeprogramma’sgoedtekunnenafronden.Deextrareserveringvoordeprogrammalandenisnoodzakelijkomdereedsgestarteactiviteitentekun-nenafronden.Vanwegede(eind-)fasewaarindebetreffendeprogramma’szichbevindenzijnhiervoorminderexterne fondsenbeschikbaarwaardoorZOAgenoodzaakt isdezeuit algemenemiddelen tefinancieren.


Inrelatietotderisico’sdieZOAloopt,zijndezereservesaanlagekant.ZOAprobeertdanookjaarlijksuithetnettoresultaat,hetoverschotoftekortdatresteertnadataanalleverplichtingenisvoldaan,mid-delenaandereservestoetevoegen.Hetgerealiseerdeoverschotvan€540.000isdanookvolledigaandereservestoegevoegd.Zievoormeerinformatiedetoelichtingbijdereserves.

12.1.3 BeleggINgeNZOAheeft relatief veel liquidemiddelen.Ditwordt veroorzaaktdoor vooruitbetalingen vandonoren.Aangeziendezeopkortetermijnmoetenwordeningezetvoorprojectenzijngeenmiddelenbeschikbaaromlangdurigtebeleggen.Omdezeredeniservoorgekozenomtijdelijkovertolligemiddelenopeenrenterekeningbijeenvandetweehuisbankiers(RabobankenINGBank)testallen.Gemiddeldhebbenwein20102%renteontvangenoveruitstaandegelden.Eenuitgebreidebeleggingsstrategieisnietnoodzakelijk.Welzijndebankenschriftelijkgewezenophetverantwoordbeleggenvandemiddelendiewijviaderenterekeningenterbeschikkingstellen.

12.2 JAArreKeNINg 2010

BA

lAN

s P

er

31

De

Ce

mB

er

201

0

ACTiVA 31 december 2010 31 december 2009

Materiële vaste activa:

Gebouw 280.849 302.169

Kantoorinventarisen-apparatuur 198.561 181.765

Transportmiddeleninprogrammalanden 270.708 207.974

750.118 691.908

Voorraden 2.850 4.061

Vorderingen 3.739.508 3.642.362

Liquide middelen 12.923.954 10.163.027

Totaal Activa 17.416.430 14.501.358

PASSiVA 31 december 2010 31 december 2009

Reserves en fondsen

Continuïteitsreserve

Algemeen 3.056.671 2.516.365

Voorfinanciering 1.000.000 1.000.000

Financieringactiva 752.968 695.969

4.809.639 4.212.334

Bestemmingsreserve

Programmagarantie 303.566 209.993

Noodhulp 625.144 462.385

Overige 401.823 441.842

1.330.533 1.114.220

Fondsen voor

Wederopbouwprojecten 1.422.572 1.398.336

Noodhulpprojecten 3.190.070 2.030.772

4.612.642 3.429.108

10.752.814 8.755.662

Schulden op korte termijn

Belastingenensocialepremies 101.705 88.634

Personeelskosten 113.484 103.259

Vooruitontvangen 3.749.745 2.994.006

Overigeschuldenentransitoria 2.698.682 2.559.797

6.663.616 5.745.696

Totaal Passiva 17.416.430 14.501.358


sTA

AT

VA

N B

ATe

N e

N l

As

TeN

BATEN Werkelijk 2010 Budget 2010 Werkelijk 2009

Baten uit eigen fondsenwerving

Huisaanhuiscollecten 942.355 1.015.000 923.928

Nalatenschappen 276.281 200.000 223.940

Contributies,donaties,giftenenschenkingen 7.285.661 5.529.000 5.450.639

8.504.297 6.744.000 6.598.507

Baten uit acties van derden 1.361.631 600.000 1.204.162

Subsidies van overheden 18.611.005 18.176.738 18.119.119

Rentebaten 140.900 0 195.114

Koersresultaten en overige baten 143.547 0 19.816

SOM DER BATEN 28.761.380 25.520.738 26.136.718

LASTEN Werkelijk 2010 Budget 2010 Werkelijk 2009

Besteed aan doelstellingen

Wederopbouw

Eigenprogramma’s/projecten 16.305.838 18.105.00 14.407.368

Verstrektesteun/subsidiesaanlokalepartners 1.323.555 0 397.713

17.629.393 18.105.000 14.805.082

Noodhulp

Verstrektesteunviahulporganisatieterplaatse 2.347.547 1.500.000 1.593.810

Directverstrektehulp 1.823.863 2.098.000 4.054.578

4.171.410 3.598.000 5.648.387

Voorbereiding en coördinatie vanuit Nederland 1.250.758 1.353.585 1.178.440

Voorlichting/bewustwording 1.305.627 1.228.218 1.225.581

Totaal besteed aan doelstelling 24.357.188 24.284.803 22.857.490

Werving baten

Kosteneigenfondsenwerving 939.377 11,0% 1.079.365 16,0% 955.067 14,5%

Kostenactiesvanderden 80.528 101.064 55.548

Kostenverkrijgingsubsidies 279.595 318.319 206.180

1.299.500 1.498.748 1.216.795

Beheer en Administratie 4,1% 1.107.541 4,5% 1.223.198 4,3% 1.083.462

SOM DER LASTEN 26.764.229 27.006.749 25.157.747

OVERSCHOT/-TEKORT 1.997.151 -1.486.011 978.971

Per saldo onttrokken/toegevoegd aan: Werkelijk 2010 Budget 2010 Werkelijk 2009

Fondsen

Hulpverleningsfondsen:

Wederopbouwprojecten 24.235 -112.500 628.357

Noodhulpprojecten 1.159.298 -1.498.089 -164.312

1.183.533 -1.610.589 464.045

Reserves

Continuiteitsreserve 540.306 124.578 386.239

Financieringactiva 56.999 0 -60.820

Programmagarantie 93.573 0 6.282

Noodhulp 162.759 0 15.047

Overigebestemmingsreserve -40.019 0 168.177

813.618 124.578 514.926

TOTAAL MUTATiE RESERVES EN FONDSEN 1.997.151 -1.486.011 978.971


KA

ss

TrO

Om

OV

er

ZIC

HT Volgensdedirectemethode:

Werkelijk 2010 Budget 2010 Werkelijk 2009

Kasstroom uit operationele activiteiten

Ontvangsten

Uit eigen fondsenwerving 8.504.297 6.744.000 6.598.507

Uit acties van derden 1.361.631 600.000 1.204.162

Subsidies 19.808.526 18.176.737 16.090.822

Overige -254.481 0 25.884

29.419.973 25.520.738 23.919.376

Betalingen

Programma- en coördinatiekosten 23.957.888 24.284.803 22.916.582

Fondsenwerving, administratie en beheerskosten 2.290.509 2.721.946 2.191.589

-26.248.397 -27.006.749 -25.108.171

Kasstroom uit operationele activiteiten 3.171.576 -1.486.011 -1.188.794

Kasstroom uit investerings activiteiten:

Investeringen in materiele vaste activa -534.278 -400.856

Desinvesteringen in materiele vaste activa 131.418 13.151

Aanwending voorraden voor projecten 1.211 2.026

Mutatie geldmiddelen 2.760.927 -1.486.011 1.574.473

Liquide middelen 31 december 12.923.954 10.163.027

Liquide middelen 1 januari 10.163.027 11.737.501

Mutatie geldmiddelen 2.760.927 -1.486.011 -1.574.474

DetoenamevandeliquidemiddelenwordtvoornamelijkveroorzaaktdoorontvangennoodhulpgeldentenbehoevevanHaïtienPakistanwaarvaneengrootdeel in2010nogniet isbesteed.Daarnaast isdepost ‘vooruitontvangenvandonoren’sterkgestegendoorondermeereenvooruitbetalingvandeAustralischeoverheid(AUSAID)tenbehoevevanprojecteninSriLanka.Deoverigeontvangstenzijnnegatiefdoorvoorfinancieringvanprojectfondsen.

RATiO’S Werkelijk 2010 Budget 2010 Werkelijk 2009

Solvabiliteit 62% 60% 60%

Reserves en fondsen 10.752.814 8.755.662

Totaal vermogen 17.416.430 14.501.358

Liquiditeit 250% 200% 240%

Vlottende activa minus voorraden 16.663.462 13.805.389

Kortlopende schulden 6.663.616 5.745.696

Inhetbudget2010isrekeninggehoudenmetdevolledigebestedingvangeldenvoorSriLanka.Hiervan isper31december2010nogongeveer€500.000beschikbaar.Deopbrengst vandenieuwenoodhulpactiesvoorHaïtienPakistanbedroegruim2.6mln.wordtgrotendeelsna2010besteed.Samenmetdedotatieaandereservesleidtdittoteensterkeverbeteringvandeliquiditeitensolvabiliteit.


Toelichting bij de jaarrekening over 2010

AlgemeenDejaarrekeningisopgesteldvolgensdeRichtlijn650FondsenwervendeInstellingen(herzienin2011).DewijzigingindeherzienerichtlijnheeftgeeninvloedopvermogenenresultaatvanZOA-Vluchtelin-genzorg

VerslaggevingperiodeBijdezejaarrekeningisuitgegaanvaneenverslagperiodevaneenjaar.Hetboekjaarvaltsamenmethetkalenderjaar.

grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepalingAlgemeenDegrondslagendiewordentoegepastvoordewaarderingvanactivaenpassivaenderesultaatbepalingzijngebaseerdophistorischekosten.Voorzovernietandersisvermeld,zijnactivaenpassivaopgenomentegennominalewaarde.Ontvangstenenuitgavenzijntoegerekendaandeperiodewaaropzijbetrekkinghebben.

Transacties in vreemde valutaTransactiesinvreemdevalutazijnomgerekendtegendegeldendewisselkoersperdetransactiedatum.Monetaireactivaenverplichtingeninvreemdevalutazijnperbalansdatumindefunctionelevalutaom-gerekendtegendeopdiedatumgeldendewisselkoers.Niet-monetaireactivaenpassivainvreemdevaluta’sdietegenhistorischekostprijszijnopgenomen,wordennaareuro’somgerekendtegendegel-dendewisselkoersenpertransactiedatum.Debijomrekeningoptredendevalutakoersverschillenzijnalsresultaatindestaatvanbatenenlastenopgenomen.

gebruik van schattingenOmde jaarrekeningtekunnenopstellen, ishetnodigdatdealgemeendirecteuroordelenvormtenschattingen en veronderstellingenmaakt die invloed hebben op de toepassing van grondslagen endegerapporteerdewaardevanactiva,verplichtingen,batenenlasten.Dedaadwerkelijkeuitkomstenkunnenafwijkenvandezeschattingen.Deschattingenenonderliggendeveronderstellingenwordenvoortdurendbeoordeeld.Herzieningenvanschattingenwordenopgenomen indeperiodewaarindeschattingwordtherzienenintoekomstigeperiodenwaarvoordeherzieninggevolgenheeft.

AfrondingenDoorafrondingopheleeuro’skunnenkleineverschillenvoorkomen.

grondslagen voor de waardering van activa en passivamateriële vaste activaDegebouwen,verbouwingen,inventaris,apparatuurenvervoermiddeleninprogrammagebiedenwordengewaardeerdtegenverkrijgings-ofvervaardigingsprijsverminderdmetdecumulatieveafschrijvingen.Erwordenslechtsonderhoudsuitgavengedaanalszijdeeconomischegebruiksduurvanhetobjectverlengen.Deafschrijvingenwordenberekendalseenpercentageoverdeaanschafprijsvolgensdelineaireme-thodeopbasisvandeeconomischelevensduur.•Gebouwen :31/3%•Verbouwingen :10%•Inventarisenapparatuur :25%•Transportmiddeleninprogrammagebieden:331/3%

VoorradenVoorradenwordengewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs enbijkomendekosten,zoalsinvoerrechten,transportkostenenanderekostendiedirectkunnenwordentoegerekendaandeverwervingvanvoorraden.Bijdewaarderingvandevoorradenwordtrekeninggehoudenmetdeeventueelopbalansdatumopge-tredenwaardeverminderingen.

Vorderingen en overlopende activaVorderingenwordengewaardeerdopdenominalewaardeonderaftrekvaneenvoorzieningvooron-inbaarheid.Voorzieningenwordenbepaaldopbasisvanindividuelebeoordelingvandeinbaarheidvandevorderingen.


reservesDecontinuïteitsreserveisgevormdomdecontinuïteittewaarborgeningevalvan(tijdelijke)sterkte-genvallendeopbrengsten.Debeperktebestedingsmogelijkheidvandebestemmingsreservesisdoorhetbestuurbepaald.Ditisgeenverplichting;hetbestuurkandezebeperkingzelfopheffen.Overigereservesbetreffenreservemiddelendieresterennadeeerdergenoemdebestedingen.

FondsenFondsenbetreffenmiddelendiezijnverkregenmeteendoorderdenaangegevenspecifiekebestem-ming.

Personeelsbeloningen/pensioenenVerplichtingen inverbandmetbijdragenaanpensioenregelingenopbasisvan toegezegdebijdragenwordenalslastindestaatvanbatenenlastenopgenomenindeperiodewaaroverdebijdragenzijnverschuldigd.

schuldenOnderdeoverigeschuldenzijnondermeerdeprogrammaverplichtingenopgenomen.ZOAgaat(subsi-die)verplichtingenaanindegebiedenwaarzijwerkzaamis.Vaakbetreftditverplichtingenvoormeerde-rejaren.Vaneen(subsidie)verplichtingissprakenadathetbestuureenbesluitterzakeheeftgenomenenditkenbaarheeftgemaaktaande(subsidie)ontvanger,veelaldedoelgroepvertegenwoordigddooreenlokaleorganisatieofoverheid,waardooreeninrechteafdwingbareoffeitelijkeverplichtingontstaat.Dezeverplichtingwordtopdebalansalsschuldopgenomenwanneerde totalecontractwaardevandonorenonvoldoendeisomdezeprogrammaverplichtingentedekken.Verplichtingendiebetrekkinghebbenopjarennaéénjaarnadebalansdatum,wordenverwerktonderdelanglopendeschulden.

grondslagen voor de resultaatbepalingAlleopbrengstenwordenvoorhetbrutobedragonderdebatenopgenomen,tenzijdithoofdstukuit-drukkelijkandersvermeldt.Kostendienodigzijnombepaaldebatenterealiseren,wordenindestaatvanbatenenlastenalslastgepresenteerd.

Baten uit eigen fondsenwervingBatenwaarvooreenspecifiekebestemmingisaangewezen,wordenapartindetoelichtingopdestaatvanbatenenlastentoegelicht.Vandezebatenwordtmaximaal22%aangewendterdekkingvanvoor-lichtings-,wervings-,beheer-enadministratiekosten.

NalatenschappenNalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan wordenvastgesteld.Voorlopigeuitbetalingen indevormvanvoorschottenworden inhetboekjaarwaarinzewordenontvangenverantwoordalsbatenuitnalatenschappen,voorzoverdezenietalineenvoorgaandboekjaarzijnverantwoord.

Contributies, donaties, giften en schenkingenContributies,donaties,giftenenschenkingenwordenverantwoordinhetjaarwaarinzijwordenontvan-gen,metuitzonderingvanontvangstendiekunnenwordentoegerekendaaneenperiodewaarineenbepaaldemailingactieheeftplaatsgevonden.GiftenvaneenzaakinnaturawordengewaardeerdtegendereëlewaardeinNederland.

Baten uit gezamenlijke actiesDebatenuitgezamenlijkeactieswordenverantwoordinhetjaarwaarindeomvangbetrouwbaarkanwordenvastgesteld,metdienverstandedatontvangenvoorschotteniniedergevalwordenverantwoordinhetjaarwaarinzezijnontvangen.

Baten uit acties van derdenDeontvangen bijdragen van andere fondsenwervende instellingenworden als ‘baten uit acties vanderden’verantwoordvoorhetdoordeinstellingontvangenbedrag.Verwerkingvindtplaatsinhetjaarwaarindebateuitdeactievanderdenisontvangendanweldoordiederdeistoegezegd.OnderactiesvanderdenvallenuitsluitendactieswaarvoorZOA-Vluchtelingenzorggeenrisicodraagt.


subsidies van overheden Exploitatiesubsidieskomentengunstevandestaatvanbatenenlastenvanhetjaarwaarindegesub-sidieerdebestedingenkomenofwaarindeopbrengstenzijngederfddanwelhetexploitatietekortzichheeftvoorgedaan.

subsidies in naturaDeontvangen subsidies in natura, veelal voedsel en hulpgoederen,worden gewaardeerd tegen dewaarde vermeld inhet aandegoederengerelateerdecontract. Indienhet contract hierinniet voor-ziet,wordendegoederengewaardeerdtegendewaardeinheteconomischverkeeropdeplaatsvanontvangst.Wanneeraandegoederenontvangstgeencontracttengrondslagligteneenbetrouwbarewaardevaststellingontbreekt,wordtdetransactienietindestaatvanbatenenlastenverantwoord.

KostenOmdatbelanghebbendenookinzichtwillenhebbenindeomvangensamenstellingvandekostenvandeeigenorganisatie,isindetoelichtingeenspecificatievandezekostengegevenconformhetmodelCvandeRichtlijnenvoordeJaarverslaggeving.

Bestedingen aan doelstellingOnderbestedingenaandedoelstellingwordtverstaandeinhetboekjaarbetaalbaargesteldebedra-geninsamenhangmetdedoelstellingenendeaanhetboekjaartoeterekenenuitvoeringskosten.Indebestedingen,gepresenteerdonderdedoelstellingenwederopbouwennoodhulp,zijnondermeerbegrepensubsidiesaanlokalepartners,ingekochtehulpgoederenenvoedsel,kostenvaningezetper-soneel, transportkosten, lokale huisvestings- en kantoorkosten. Verder zijn daarin ook opgenomendeaanschafkostenvandetransportmiddelen,kantoorinventarisetcetera,dienabeëindigingvanhetprogrammaterbeschikkingwordengesteldaandelokalepartner.

Kosten fondsenwervende organisatieAllekostenvanactiviteitendietendoelhebbenmensentebewegengeldtegevenvooréénofmeervandedoelstellingen,wordenaangemerktalskostenwervingbaten.Dithoudtindatdekostenvoorpropaganda, publiciteit en public relations tot de kosten van werving baten worden gerekend, ten-zijsprakeisvanvoorlichtingskosten.Regelmatigissprakevangemengdeactiviteiten:voorlichtingenfondsenwerving tegelijk. Indiegevallenwordthetdeel vandezekostendatbetrekkingheeftopdevoorlichtingsactiviteitdaaraantoegerekend.Opbasisvandespecifiekevoorlichtingsdoelenwordtpersituatievoorafbepaaldwelkeverdeelsleutelwordtgehanteerd.

Kosten beheer en administratieKostenvanbeheerenadministratiezijndekostendieZOA-Vluchtelingenzorgmaakt inhetkadervande(interne)beheersingenadministratievoeringendienietwordentoegerekendaandedoelstellingofdewervingvanbaten.


Toelichting op de balans per 31 december 2010

materiële vaste activa

Gebouwen inventaris en apparatuur

Transportmiddelen

Totaal2010

Totaal2009

Stand per 1 januari 2010

Aanschafwaarde 803.114 1.014.729 1.099.874 2.917.717 2.530.013

Cumulatieveafschrijving 500.945 832.965 891.899 2.225.809 1.779.311

Boekwaarde 302.169 181.764 207.975 691.908 750.702

Mutaties in de boekwaarde:

Investering 8.655 130.697 403.927 543.279 400.856

Desinvestering 0 28.331 103.088 131.419 13.151

Afschrijvingen 29.975 107.865 322.911 460.751 459.649

Afschrijvingendesinvesteringen 0 22.296 84.805 107.101 13.151

Saldo -21.320 16.797 62.733 58.210 -58.794

Stand 31 december 2010

Aanschafwaarde 811.771 1.117.095 1.400.712 3.329.578 2.917.717

Cumulatieveafschrijving 530.922 918.534 1.130.003 2.579.460 2.225.809

Boekwaarde 280.849 198.561 270.708 750.118 691.908

Deinvesteringenin2010haddenvoornamelijkbetrekkingoptransportmiddeleninhetbuitenland.

DeactivainNederlandhebbenvoorongeveer40%betrekkingopdedoelstellingen60%opdebedrijfsvoering.Activaindepro-grammagebiedenstaan100%tendienstevandeeigenactiviteitengerichtopdedoelstelling.Intotaalisdeverdelingalsvolgt:

Gebouwen inventaris en apparatuur

Transportmiddelen

Totaal2010

Totaal2009

Ingebruikvoordedoelstelling 115.265 120.261 207.708 506.234 433.774

Ingebruikvoordebedrijfsvoering 165.584 78.300 0 243.884 258.134

280.849 198.561 207.708 750.118 691.908

ZOAheeftalleenhetgebouwinApeldoorn(Nederland)ineigendom.Deactuelewaardehiervanisop5november2010dooreenonafhankelijketaxateurgetaxeerdop€850.000.Indeprogrammalandenwordtdebenodigdehuisvestinggehuurd.

Voorraden

31-12-2010 31-12-2009

Aanschafwaarde 2.850 4.061

Voorzienigheidvoorincourantheid 0 0

Boekwaarde 2.850 4.061


Vorderingen

31-12-2010 31-12-2009

Nogteontvangengiften/donaties:

-EuropeseUnie 312.364 889.632

-MinisterievanBuitenlandsezaken 741.945 775.304

-PSO 82.743 117.718

-VNorganisaties 189.970 324.828

-USAID-BPRM 325.354 0

-MRRD(AfghaanseOverheid) 262.956 366.374

-PRISMA/ICCO 96.814 100.419

-OverigeDonoren 601.692 481.344

Teontvangeninterest 127.319 98.933

TeontvangenFondsopNaam 210.000 140.000

TeontvangenNalatenschappen 100.000

Diversevorderingenenvooruitbetaaldekostenprogramma’s 440.316 194.018

Overigevorderingenenvooruitbetaaldekosten 248.035 153.792

3.739.508 3.642.362

Onderdepost ´Nogteontvangengiften/donaties´staandenogteontvangenbijdragenvandonoren.DezefinanciëlebijdragenhebbenbetrekkingopaluitgevoerdeendoorZOAvoorgefinancierdeprojectenofdelendaarvan.

OnderdepostoverigedonorenisopgenomeneenvorderingopCRWRCvan€116.000eneenvorderingopBSFvan€181.000.

liquide middelen

31-12-2010 31-12-2009

Saldi in euros

Nederland 10.661.895 7.476.420

Programmalanden 948.372 910.286

11.610.267 90% 8.386.706 83%

Saldi in vreemde valuta

Nederland 67.971 95.218

Programmalanden 1.245.716 1.681.103

1.313.687 10% 1.776.321 17%

Totaal 12.923.954 100% 10.163.027 100%

HetbeleidvanZOAiseropgerichtomliquidemiddelenzoveelalsmogelijkaantehoudenineuro’s.Contractenmetinstitutioneledonorenmakenhetnoodzakelijkdollarpositiesaantehouden. Indienmogelijkwordenvalutapositieszoveelmogelijkomgezet ineuro’swaardoorvalutarisico’swordenverminderd.

Dehogebanksaldiwordenveroorzaaktdoorontvangennoodhulpgeldenenvooruitbetalingenvaninstitutioneledonorenvoorpro-jectendiein2011uitgevoerdgaanworden.Deliquidemiddelenstaantervrijebeschikkingvandeorganisatie.


reserves en fondsen

reservesOverzichtvandemutatiesindereserves

31-12-2009 Toevoegingen Onttrekkingen 31-12-2010


Algemeen 2.516.365 540.306 0 3.056.671

Voorfinanciering 1.000.000 0 0 1.000.000

Financieringactiva 695.969 56.999 0 752.968

4.212.334 597.305 0 4.809.639

Bestemmingsreserve

Programmagarantie 209.993 248.783 155.210 303.566

Noodhulp 462.385 162.759 0 625.144

Overige 441.842 0 40.019 401.823

1.114.220 411.542 195.229 1.330.533

reserves algemeen HetbeleidvanZOA-Vluchtelingenzorgiseropgerichteenreservepositietehandhavendieeengezondtegenwichtbiedtaanalge-menefinanciëlerisico’svandeorganisatieenaandespecifiekerisico’svandeprogramma’sdiewordenuitgevoerd.

Omderisico’sopdekortetermijntedekken,enomzekertestellendatdeorganisatieookindetoekomstaanhaarverplichtingenkanvoldoen,heefthetbestuureenstreefbedragvastgesteldvoordecontinuïteitsreservevanmaximaal100%(VFI-richtlijn‘Goededoelen’:150%)vandejaarlijksekostenvandewerkorganisatie.Ditpercentageisgebaseerdophetrisicoprofielvandeorganisatie,deomgevingwaarinzijwerktendegenomeninternebeheersingsmaatregelen.Zievooreennaderetoelichtingophetrisicoprofielendeinternebeheersinghetbetreffendehoofdstukinhetjaarverslag.

Werkelijk 2010

Berekende reserve

Budget 2011

Berekende reserve

Werkkosten van de organisatie

-SalariskostenNederland 100% 2.825.275 2.825.275 2.959.027 2.959.027

-Expatsalarissen 100% 2.111.037 2.111.037 2.352.269 2.352.269

-Salarissenlokaalpersoneel 50% 3.334.609 1.667.305 2.453.076 1.226.538

-Kantoorkostennietgerelateerdaanprogramma

50% 285.472 142.736 158.734 79.367

-Overigefondsenwervingskosten 100% 86.320 86.320 123.515 123.515

Gewenstnivo 6.832.672 6.740.715

Werkelijke continuïteitsreseve 4.809.639 5.178.230

70,4% 76,8%

Opditmomentheeftdecontinuïteitsreservenogniethetgewensteniveaubereikt.Daaromzullendekomendejarenoverschottenopdeexploitatietengunstevandezereservekomen.

Hetniveauvandereservesiseencontinuaandachtspunt.HetisbelangrijkdatZOAhaarbeleidblijfttoetsen,zowelmethetoogopdeorganisatierisico’salsooknaaraanleidingvandemaatschappelijkediscussieoververmogensvan´goededoelen´.OpditmomentblijftZOAruimbinnendenormendiedoordeVFIzijngesteld.


AlgemeenIndezereservewordenmiddelenapartgezetvoorzoverdetotalecontinuïteitsreservelagerisdanhetgewensteniveau.Indiendezereservehetgewensteniveauheeftbereiktwordthetmeerdereopgenomenonderdeoverigereserves.


VoorfinancieringDereservevoorfinancieringisinhetlevengeroepenomdathetregelmatigvoorkomtdatprogramma’sen(deel)projectenmoetenwordengestartzonderdatde(toegezegde)financiëlemiddelenzijnontvangen.Dezereservemaaktvoorfinancieringvanprogram-ma’sof(delenvan)projectenmogelijk.

Financiering activaInovereenstemmingmetdegewijzigdeRJ650isdebestemmingsreserveFinancieringActivaopgenomenonderdecontinuïteitsre-serve.Devergelijkendecijfersper31-12-2009zijninovereenstemmingmetdezewijzigingaangepast.Dezereservegeeftaanwelkgedeeltevanhetvermogenisvastgelegdinmateriëlevasteactivaenvoorraden.Mutatiesindezeacti-vapostenleidentoteenwijzigingvandereservefinancieringactiva.Demutatievandereservefinancieringactivakomtrechtstreekstengunste/lastevandealgemenecontinuïteitsreserve.

BestemmingsreservesOpdebestemmingsreserves rustengeenverplichtingen.Debeperktebestedingsmogelijkheid isaangegevendoorhetbestuur.Hiernawordendespecifiekebestemmingsreservesnadertoegelicht.

ProgrammagarantieDedoorhetBestuurbestemdereserveProgrammagarantieheeftbetrekkingopspecifiekeprogrammarisico’swaarvooreengaran-tieisafgegevenaanhetlandenprogramma.Programma’swordendoorrelatiefgrotedonorsgefinancierdenhetwegvallenvaneendergelijkefinancieringzou,bijhetontbrekenvangaranties,groteconsequentieshebbenvoordecontinuïteitenduurzaamheidvandeprogramma’s.Derisico’skunnenooktemakenhebbenmetdewerkgebiedenwaarinZOAactiefis.Hetismogelijkom–ookalsdaarnietdirectexternefinancieringvooris-programma’stochuittevoeren,doorinterne(voor)financieringvanuitdezereserve.

Per31decemberzijndevolgendegarantiesverstrekt:

2010 2009

LandenprogrammaSriLanka 0 155.210

LandenprogrammaAfganistan 114.102 0

LandenprogrammaBurundi 15.000 0

LandenprogrammaCambodja 141.136 0

Overige 33.328 54.783

303.566 209.993

DebestemmingsreserveSriLankaisnietlangernoodzakelijkenisovergeboektnaardeNoodhulpfondsenterversterkingvandeslagvaardigheidbijrampenenconflicten.DeprogrammagarantieAfghanistanwordtgebruiktvoordeopstartvanhetnieuweNSPprogrammain2011.VoorCambodjaiseenreserveringgevormdtenbehoevevandeuitfaseringin2011en2012.Dezereserveringzalgebruiktwordenvoorhetafwikkelenlopendeverplichtingenwaarvoorgeenexternefinancieringbeschikbaaris.

reserve noodhulpDezereserveontstaatopinitiatiefvanhetbestuurvanZOA-Vluchtelingenzorgennietopbasisvanbestemdegiftenvanbegunsti-gers.Debestemmingnoodhulpisbewustaanditdeelvanhetvermogengegevenomdatnoodhulpeenkerntaakvandeorganisatieis.DoordezereserveisZOA-Vluchtelingenzorgookfinancieelinstaatom,onafhankelijkvanhetverloopvannoodhulpacties,tijdigtereagerenophulpvragen.Daarbijgeldtweldatfinancieringvanuithetnoodhulpfondsinprincipehetkaraktervanvoorfinancieringheeft.AchterafwordtdefinancieringzoveelmogelijkgecompenseerddoorbestemdegiftendieZOAontvangt inhetkadervannoodhulpacties.

OverigeHieronderzijndereservesopgenomendie inde landenzijngevormdtenbehoevevanspecifiekedoelen.Ditbetreftmetnamereserveringomvervangingvanactivaindetoekomstmogelijktemaken.

FondsenDefondsenbestaanuitnogtebestedenmiddelendiedoorbegunstigersofdonorsmeteenbepaalddoelzijngegeven.Doordatdefondsenvandonorsnietaltijdopgelijkmatigetijdenbeschikbaarwordengesteld,kaneenfluctuerendbeeldinhetinkomstenpatroonontstaan.Datisvooralterugtezieninhetvastgelegdvermogen.Omdevluchtelingentochdebeloofdehulptekunnenbieden,wordenoverschottenentekortenzoveelmogelijkverrekendbinnendefondsenen,indienmogelijk,binnengelijksoortigeprojecten.Alserdanalsnogeenbedragoverblijft,wordtdittenlasteoftengunstevandereservesgebracht.


31-12-2009 Ontvangen gelden Besteedaan projecten

Bijdrage uit alge-mene middelen

31-12-2010

Acties Derden Eigen Fondswerving

Wederopbouw projecten

Afghanistan 16.148 7.918 50.569 73.517 769 1.887

Burundi 0 0 11.268 5.856 -185 5.227

Cambodja 34.219 35.787 168.033 161.767 7.208 83.480

Congo 50.333 0 72.596 77.746 -10.162 35.021

Ethiopië 136.039 5.000 103.862 58.596 -26.135 160.170

Liberia 370.705 348.587 79.064 381.711 22.844 439.489

Myanmar 9.606 67.200 225.542 272.057 11.500 41.791

SriLanka 182.560 0 84.436 184.568 2.500 84.928

NoordSudan 0 0 9.260 9.668 3.790 3.382

ZuidSudan 67.374 70.662 135.529 205.880 12.166 79.851

Thailand -147 0 77.830 64.756 -9.096 3.831

Uganda 368.214 24.312 305.462 473.947 -23.811 200.230

J.M.BogmanFonds 140.000 0 70.000 0 0 210.000

SVHFonds 0 0 50.000 0 0 50.000

Nederland(voorlichting) 23.285 0 0 0 0 23.285

1.398.336 559.466 1.443.451 1.970.069 -8.612 1.422.572

Noodhulp projecten

Afghanistan 38.174 0 0 4.546 0 33.628

Bangladesh 0 0 0 -35.263 0 35.263

Congo 92.672 0 0 82.414 1.140 11.398

Ethiopië 18.961 0 0 1.927 0 17.034

Haïti 0 223.181 1.616.866 287.300 1.552.747

Pakistan 28.575 544.705 910.817 516.112 0 967.985

Myanmar 27.156 4.436 24.083 0 0 55.675

SriLanka 1.521.659 0 5.898 1.046.565 6.000 486.992

NoordSudan 66.547 0 0 51.000 0 15.547

Uganda 37.716 0 238 36.220 0 1.734

Thailand 4.800 0 0 4.724 0 76

Indonesië/Philipijnen 194.512 30.000 12.479 225.000 0 11.990

2.030.772 802.322 2.570.381 2.220.545 7.140 3.190.070

Wederopbouwprojecten Dezereservebestaatuitnogtebestedengeldenvoorprogramma’sdieverkregenzijnuitbestemdegiftenvanparticulierenenorga-nisatiesofuitsubsidiesvandeoverheidtenzijaandezegeldeneencontractueleverplichtingtengrondslagligt.OntvangenmaarnognietbestedemiddelenzijnindatgevalopgenomenonderdeKortlopendeSchulden.Defondsenopnaamwordenbesteedinoverlegmetdedonateurszodradebedragenzijnontvangen.HetJ.M.Bogmanfondswordtgevulduitnotariëleschenkingenwaarvandeafwikkelingopeenlatertijdstipplaatsvindt.

NoodhulpprojectenDezereservebestaatuitnogtebestedengeldenvoornoodhulpprogramma’sdieverkregenzijnuitbestemdegiftenvanparticulierenenorganisatiesofsubsidiesvandeoverheidtenzijaandezegeldeneencontractueleverplichtingtengrondslagligt.OntvangenmaarnognietbestedemiddelenzijnindatgevalopgenomenonderdeKortlopendeSchulden.DezereservebestaatgrotendeelsuitdeontvangenbijdragenvanparticulierenvoordenoodhulpinHaïtienPakistan.Erisvoorgekozendeopbrengstenuitdenood-hulpactiesintezettenopdelangere-termijn-hulpverlening(wederopbouwfase)aandeslachtoffers.Hiervoorisgekozenomeenverantwoordebestedingtegaranderen.

Analyse van de mutatiesHetfondswederopbouwprojectenis,doordatdeinkomstenenbestedingenvrijwelgelijkzijngeblevenaan2009,nauwelijksge-wijzigd.HetfondsnoodhulpprojectenisdoorderampeninHaïtienPakistansterkgestegen.UitBangladeshkwameenbedragterugomdathetprojectdaarnietvolledigisafgemaakt.Voordezevrijgekomenmiddelenzaleenalternatiefprojectwordengezocht.


Kortlopende schulden

Kortlopende schulden 31-12-2010 31-12-2009

Belastingenensocialepremies 101.705 88.634

Personeelskosten 113.484 103.259

Vooruitontvangendonorbedragen 3.749.745 2.994.006

Crediteuren 867.589 715.287

Programmaverplichtingen 44.582 59.582

Transitoriabuitenland 1.551.263 1.569.823

Overigeschuldenentransitoria 235.248 215.103

6.663.616 5.745.696

Belastingen en sociale premiesDezepostbetreftnogverschuldigdebelastingenensocialepremiesperheteindevanhetverslagjaar.

PersoneelskostenDezepostbetreftdeverschuldigdebedragenvoorvakantiegeldinclusiefsocialelastenperheteindevanhetverslagjaar.Derechtenvanpersoneelopdenietnognietopgenomenvakantiedagenzijnhieralsverplichtingopgenomen.DepensioenregelingvanZOA-Vluchtelingenzorgistekenmerkenalseenbeschikbarepremieregeling.DaaromiseenvoorzieningconformIAS271nietnoodzakelijk.

Vooruit ontvangen Donorbijdragen (subsidies)Reedsontvangenbijdragendienahetverslagjaarwordenbesteed,zijnhieralseenverplichtingopgenomen.ZOA-Vluchtelingenzorgheeftdezebijdragenontvangenopbasisvanprogrammavoorstellenencontractenenheeftdaaromeenbestedingsverplichting.AlsZOAhaarverplichtingennietnakomt,moetendebedragenaandedonorwordenteruggestort.DebijdragevanhetministerievanBuitenlandseZakenisintegenstellingtotvorigjaarvoorbalansdatumontvangen.Hierdoorisdeverplichtingper31december2010aanmerkelijkhoger.

CrediteurenOnderdecrediteurenzijndereguliereverplichtingenaanleveranciersopgenomen,zowelindelandenprogramma’salsinNederland.

ProgrammaverplichtingenDezeverplichtingenkomenvoortuitderisico´smetbetrekkingtothetimplementerenvanprojecteningebiedenwaarZOAwerkt.Verschillendeomstandigheden (veiligheid,weersomstandigheden, gebrek aanhulpbronnen, etc.) kunnener toe leiden dat ver-tragingoptreedtinderealisatievandegeplandedoelen.Ditkanleidentoteentekortaanbeschikbarebudgettenvoordenogterealiserenwerkzaamheden.Eenextrabijdrageisdannoodzakelijkomhetprogrammaenhaardoelenterealiserenendedoelgroepduurzameresultatenaantebieden.

Transitoria buitenlandDezeverplichtingenbetreffenverplichtingenbinnenhetlandenprogrammazelfmetbetrekkingtotdezeprogramma´s.

OverigeDeoverigeschuldenen transitoriabetreffenoverige transitoriadienietonderdehierbovengegevenverdelingvankortlopendeschuldenkondenwordengerubriceerd.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen per 31 december 2010

Denietuitdebalansblijkendeverplichtingenhebbenbetrekkingop:

Huurcontracten in de landen waar ZOA werkzaam is: 31-12-2010 31-12-2009

Verplichtingenkorterdaneenjaarbedragen: €147.000 €112.000

Verplichtingenlangerdaneenjaar: €62.000 €246.000

Totaal: € 209.000 € 358.000

Co-financieringsverplichtingenCo-financieringsverplichtingenzijnverplichtingenom,naastdedooreendonor terbeschikkinggesteldegelden,ookgeldenuitanderefondsenintezettenvoorspecifiekbenoemdeprojecten.

ZOAheeftper31-12-2010eentotaleverplichtingvanongeveer€1.330.000(2009:€250.000)voorprojecten inSriLanka,ZuidSudan,Thailand,CongoenUganda.Hiervanisongeveer€890.000(2009:€0)reedsafgedektdoorexternefinanciering.

Vooruit ontvangen Donorbijdragen 31-12-2010 31-12-2009

EuropeseUnie 1.451.712 1.568.125

VNorganisaties 62.669 306.364

MinisterievanBuitenlandseZaken 1.094.355 492.857

Prisma/ICCO 0 32.209

PSO 92.315 29.015

AUSAID 819.309 0

Overigen 229.384 565.436

3.749.745 2.994.006

Vooruit ontvangen


Compliance risico’sBijdeuitvoeringvanhulpverleningsprojectenvoorinstitutioneledonorenmoetZOAaangedetailleerderegelgevingvoldoenomvoorsubsidieinaanmerkingtekomen.PerbalansdatumvoertZOAgesprekkenmetdeEuropeseUniebetreffendehetnietvoldoenaanspecifiekeeisenvooreeninkoop-transactie.Hetbetreftdevolgendeinkoop:•InThailandzijnschoolboekenaangeschaftvoor€190.000.Deaanschafvandezeschoolboekenheeftnietplaatsgevondendoor

middelvanInternationaleaanbesteding.OpinitiatiefvanZOAisdebevindingengerapporteerdenbesprokenmetdeEUdelegatie.

Omdatdezezaaknoginbehandelingisenergeenuitspraakgedaankanwordenovermogelijkefinanciëlegevolgenisvoorditspecifiekepuntgeenvoorzieningopgenomen.

Verwerking donor contracten.Inbeginselwordenverplichtingenverantwoordbijhetafsluitenvanhetcontract.OmdatdeuitvoeringvaneencontractmeteenlokalepartnerinPakistanonzekeris,isslechts€35.000vanhetcontractvan€200.000alsverplichtingopgenomen.

Toelichting bij de staat van baten en lasten 2010

Baten

Algemeen

Procentuele verdeling van baten Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

Batenuiteigenfondsenwerving 30 26 25

Aandeelinactiesvanderden 5 7 8

Subsidies 64 67 66

Overige 1 0 1

100 100 100

Omoptimaaltekunneninspelenopdewensenvandedoelgroepinonzeprogrammagebieden,streeftZOAnaarminimaal30%batenuiteigenfondsenwerving.VerderhanteertZOAderichtlijndateenbijdragevanéénsubsidiegevervooréénlandenprogrammanietgrotermagzijndan35%vandatprogrammaomtegrotedonorafhankelijkheidtevoorkomen.

AnalyseDoordewervingvoornoodhulpprojecteninHaïtienPakistanzijndebatenuiteigenfondsenwervingsterkergegroeiddangebud-getteerd.Dezegroeiiszeerwaarschijnlijkgebaseerdopeenmalige,extragiftenwaardoornaarverwachtingdeinkomsteneigenfondsenwerving2011lagerzalzijn.Aandachtvoorstructurelegroeivandezeinkomstenbronblijftdaaromnoodzakelijk.Indemeer-jarenplanningwordtgerichteaandachtgegevenomgroeivanditpercentageterealiseren.


Herkomst Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

Huis-aan-huiscollecte 942.355 1.015.000 923.928

Mailingacties 902.549 900.000 867.645


Giftenenschenkingen

-Particulieren 2.062.890 1.450.000 1.296.080

-Kerkenenscholen 1.801.075 1.035.000 1.121.709

-Bedrijven,fondsenenoverige 1.244.588 744.000 1.179.486

Donateurs 1.274.559 1.400.000 985.719

8.504.297 6.744.000 6.598.507

Waarvan met specifieke bestemming Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

Wederopbouwprogramma’s/projecten 1.443.451 1.804.000 1.870.149

Noodhulpprojecten 2.648.609 600.000 532.855


AnalyseOokhierisdeinvloedvandeactiesvoorHaïtienPakistanzichtbaar.Dealgemengiftenzijnvrijwelconstantgeblevenendestijgin-genkunnenvolledigwordenverklaarduitdeextranoodhulpgelden.

Baten uit acties van derdenDehierverantwoordebedragenbetreffendeopbrengstenuitactiesdoorfondsenwervendeinstellingeninNederlandtenbehoevevanprogramma’senprojectenvanZOA-Vluchtelingenzorg.Hetbetreftookbijdragenvaninternationaleorganisatiesofvanbuiten-landsedonorsindeprivatesector.

subsidies van overhedenDitbetreftprojectbijdragenvandeNederlandseoverheid,deEuropeseUnieenorganisatiesvandeVerenigdeNatiesalsUNHCR,UNDP,UNICEF,WFPendergelijkeHetisnietaltijdindebegrotingtevoorzienofeninwelkemateindeloopvanhetboekjaardonorendaadwerkelijkbereidzijneenbijdragete leverenaandenoodsituaties indewerkgebiedenvanZOA.Eendeelvande inhetverslagjaarontvangenfinanciëlemiddelenzalnahetverslagjaarwordenbesteed.Alshierbijsprake isvanbijdragenvandonorenopbasisvaneencontractueelovereengekomenbestedingsverplichting,zijndenogtebestedenmiddelenverantwoordonder ´Kortlopendeschulden´onderdepost´Vooruitontvangendonorbijdragen´.

Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

MinisterievanBuitenlandseZaken 4.748.408 4.573.088 3.989.113

BUZA-capaciteitsopbouw(viaPSO) 855.970 765.099 816.816

MFS-wederopbouw 2.795.696 2.189.086 2.844.555

MFS-onderwijs(viaPRISMA) 2.069.397 1.473.456 1.648.491

Nederlandse overheid 10.469.471 9.000.729 9.298.975

EU 3.269.814 3.745.905 4.196.396

VN-organisaties 2.221.248 2.557.341 2.713.499

Overige institutionele donoren 2.650.473 2.872.761 1.910.249

18.611.005 18.176.737 18.119.119

AnalyseDehoogtevandeinkomstenvaninstitutioneledonorenisnagenoeggelijkgebleven.Verschuivingentussendonorenwordenveroor-zaaktprioriseringvandezedonorentenaanzienvandekeuzevoorgebiedenensectorenwaarinzijwerkzaamwillenzijn.ZOAdoeteenberoepopinstitutioneledonorgeldenwanneerdezeprioriteitenaansluitenophetprogrammavanZOA.

Indebijlageiseenoverzichtvandeinkomstenperinstitutioneledonoropgenomen.

Koersresultaten en overige batenKoersverschillenkomenvoortuitdeherwaarderingvandebanksaldiinbuitenlandsevaluta.DitbetreftvooralUSdollars.Doordeomrekeningnaareuro’stredenwaarderingsverschillenop.Dezewaarderingsverschillenhebbentemakenmetdefluctuatiesinhetkoersverloopvandedollar.Dezewaarderingsverschillenvindtuindejaarrekeningterugonderdepostoverigebaten.Wanneerdedollarinwaardestijgttenopzichtevandeeuroontstaanerpositievewaarderingsverschillen.Daarstaattegenoverdatdefinancie-ringineuro’s(bestedingindollars)eennegatiefeffectheeftopdebestedingsruimte.BijstijgendewaardevandedollarmoetZOAoverdedollarvoorraadeenwaarderingswinstboeken.Dezedollarshebbenbetrekkingopprojectbijdragendiealwelontvangenzijnmaardienogmoetenwordenbesteed.Debestedingsruimteindollarsvoordeprojectenwordtdoordewaardemutatieinprincipenietaangetast.


Toelichting bij de staat van baten en lasten 2010

lasten

Kostenstructuur ZOA-Vluchtelingenzorg Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

Programmakosteninhetbuitenland 81,4% 80,4% 81,3%

ProgrammakosteninNederland(Voorlichting) 4,9% 4,5% 4,9%

ProgrammacoördinatieinNederland 4,7% 5,0% 4,7%

Totaal besteed aan de doelstelling 91,0% 89,9% 90,9%

Fondsenwervingskosten 4,9% 5,5% 4,8%

Kostenbeheerenadministatie 4,1% 4,5% 4,3%

Totale kosten van de organisatie 100,0% 100,0% 100,0%

ZOAstreefternaarminimaal88%vanhaarmiddelentebestedenaandedoelstelling.

Hetaandeelfondsenverwervingskostenenkostenvanbeheerenadministratieistenopzichtevanvoorgaandejarenverminderd.Doordalendekostenbijgelijkblijvendeomzetishetpercentagewederomgedaald.MedehierdoorheeftZOA-Vluchtelingenzorgopditmomenteengezondekostenstructuur.

Deindicator‘totaalvandedoelbestedingen/totaalvandeontvangsten’,in201084,7%(2009:87,5%)isietsverslechterd.Deoorzaakligtinhetfeitdateendeelvanin2010ontvangennoodhulpgeldenpasin2011zullenwordenbesteed.

Wederopbouw- en noodhulpprogramma’sDewereldvandehumanitairehulpverleningisergdynamisch.DatheeftnietalleeninvloedopdeeigenvanZOAactiviteitenmaarookophetbeleidvanbelangrijkedonorenvoordelandenwaarZOAwerkt.Inhetoverzichtvandebestedingenperlandblijktdatermededaardoorgroteverschillenzijntussengeplandeengerealiseerdeomvangvandehulpverlening.

Overzicht per land

Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

Belangrijkste oorzaak afwijkingten opzichte van budget

Afghanistan 2.321.616 1.838.093 3.006.510 Extrafinancieringendonoren

Bangladesh -35.263 0 28.000 Restitutievanpartner,projetmaardeelsuitgevoerd

Burundi 190.679 200.000 121.900

Cambodja 1.382.101 1.320.450 968.544

Congo 853.428 1.848.518 560.699 Vertraginginfinancieringdoorexternedonoren

Ethiopie 838.535 1.216.410 2.141.881 Problemenmetfinancieringdonoren/reorganisatie

Haïti 287.301 0 0 Hulpverleningnaaardbeving

Indonesië 198.000 0 28.596 Hulpverleningnaaardbeving

Liberia 1.187.159 1.546.911 1.199.052

Myanmar 272.057 573.646 496.288 Vertraginginfinancieringdoorexternedonoren

Nepal 20.000 0 0 EenmaligebijdrageaanprojectvanMissionEast

NoordSudan 2.556.732 2.304.072 1.552.215

Pakistan 516.112 0 0 Hulpverleningwatersnood

Philipijnen 27.000 0 18.000 Hulpverleningwatersnood

SriLanka 3.870.601 2.916.643 3.774.641 Budgetvoorzichtigbepaald;overgangnaarwederopbouw

Thailand 3.881.169 3.695.889 4.008.698

Uganda 1.581.778 1.443.389 1.164.051

ZuidSudan 1.837.281 2.187.651 1.373.970

Overige 14.517 611.328 10.424 Nietaanéénlandtoerekenbaar

Subtotaallanden 21.800.803 21.703.000 20.453.469

NL-voorbereiding/coördinatie 1.250.758 1.353.585 1.178.440

NL-voorlichting/bewustwording 1.305.628 1.228.218 1.225.581 UitvoeringMFS1programma'draagvlakversterking’



WederopbouwProgramma’s/projecteninhetkadervandewederopbouwdoelstellingdiedoordeorganisatiezelfofinsamenwerkingmet(lokale)partnerswordenuitgevoerd.

NoodhulpVerstrekte steun via hulporganisaties ter plaatseHetonderdezepostverantwoordebedragwerdbesteedaanhetThailand-BurmeseBorderConsortium(TBBC)inThailandtenbatevandeBirmesevluchtelingenaandeThai-Birmesegrens.TevenswerdaanHaïti,Indonesië,PakistanendePhilipijnenviaandere(lokale)hulpverlenings-organisatiesbijgedragenindehulpverlening.

Direct verstrekte hulpRechtstreeksehulpinnoodsituatiesdoorinzettenvanpersoneel,financiëlemiddelenengoederen.Voorbereiding en coördinatie vanuit NederlandHierwordendekostenverantwoordvandeclustersvoordeprogrammalanden(supportteams)enNoodhulp.Dezeafdelingenzijnverantwoordelijkvoorondersteuningvanbeleid,managementenverantwoording(internenextern)indeprogrammalanden.Voorlichting / bewustwordingKostendiegemaaktwordenomoverdevluchtelingenproblematiekvoorlichtingtegeveninhetalgemeenenaandeachterbaninhetbijzonder.Werving batenHetovergrotedeelvandeopbrengstenvanZOAkomtuitdebron`Institutioneledonoren´.DezeopbrengstenzijnindeStaatvanBatenenLastenverwerktonderdepost´Subsidiesvanoverheden´inovereenstemmingmetRJ650.418.Dekostendiedeorga-nisatiemaaktvoordewervingvandezebijdragenzijnrelatieflaag.

Kostenpercentage totale fondsenwerving

Werkelijk2010

Budget2010

Werkelijk2009

Eigenfondsenwerving 939.377 1.079.365 955.067

Actiesderden 80.528 101.066 55.548

Subsidies 279.595 318.318 206.180

Totalekostenfondsenwerving 1.299.500 1.498.749 1.216.795

Kostenpercentageeigenfondsenwerving 11% 16% 14%

Kostenpercentagetotalefondsenwerving 5% 6% 5%

Hetpercentagekosteneigenfondsenwerving(het‘CBF-percentage’)isprocentueelgedaaldin2010doorde,naarverwachtingeenmalige,noodhulpactiesvoorHaïtienPakistan.ExclusiefdezeopbrengstenbedraagthetCBF-percentage15,7%.ZOAhanteerteenvastenormvanmaximaal16%.

Beheer en AdministratieKostenvanbeheerenadministratiezijndekostendiedeorganisatiemaaktinhetkadervande(interne)beheersingenadministra-tievoeringendienietwordentoegerekendaandedoelstellingofdewervingvanbaten.Vanwegehetvastekaraktervandezekostenvariërendezekostennauwelijksindeafgelopenjaren.


2010 Doelstelling Fondsenwerving Kosten vanbeheer

enadmini-stratie

Totaal2010

Budget2010

Totaal2009

Weder-opbouw

Nood-hulp

Voor-lichting

Coördinatie Eigen Derden Subsidies

Eigenpro-gramma’s/projecten

15.960.357 1.661.188 379.312 18.000.856 20.712.409 18.441.250

Subsidiesaanlokalepartners

1.323.555 2.347.547 3.671.102 1.500.000 1.991.523

Organisatiekos-teninhetveld

345.481 162.675 508.157 0 486.356

Salarissenensocialelasten

585.396 782.349 208.232 60.267 122.361 697.111 2.455.716 2.610.369 2.230.643

Pensioenkosten 40.696 54.388 14.476 4.190 8.506 48.461 170.717 202.580 155.069

Overigeperso-neelskosten

51.738 53.200 24.863 3.572 7.250 58.221 198.843 262.191 239.604

Directekosten(campagnes,tele-

marketingetc.)

559.047 0 116.101 0 675.148 620.792 585.594

Reis-enverblijf-kosten

85.776 76.521 27.702 9.081 18.437 42.674 260.190 294.969 262.869

Huisvestings-kosten

6.948 31.355 16.213 1.622 3.294 24.183 83.615 69.255 92.682

Kantoorkosten 115.612 28.625 81.389 966 1.962 56.918 285.472 321.512 294.354

Controlekostenenjaarrekening

157.300 157.300 0 105.782

Overigealge-menekosten

40.148 224.320 7.456 830 1.685 22.673 297.113 412.299 272.023

Totaal 17.629.393 4.171.410 1.305.627 1.250.758 939.377 80.528 279.595 1.107.541 26.764.228 27.006.376 25.157.747

Indezekosteniseenbedragvan€460.750(2009:€459.649)aanafschrijvingenverwerkt.

Toelichting lastenverdeling 2010

KostentoerekeningKostenwordentoegerekendaandedoelstelling,wervingbatenenbeheerenadministratie.Bijdetoerekeningisdeaanbeveling‘KostentoerekeningBeheerenAdministratie’vanhetVFIgevolgd.Opbasisvandevolgendemaatstavenheeftdetoerekeningplaatsgevonden:

A) Kosteneigenorganisatieinhetbuitenland Deonderdezepostverantwoordebestedingenbetreffenmetnamedepersoneelskostenvanuitgezondenveldwerkers

alsmededekantoorkostenterplekke.Dezebestedingenhoudendirectverbandmetdeprogramma-uitvoeringindelan-den(buitenNederland)waarZOA-Vluchtelingenzorgwerkzaamis.Kosteneigenorganisatiebuitenlandwordenvolledigtoegerekendaandedoelstelling.

B) KosteneigenorganisatieinNederland OnderkosteneigenorganisatieinNederlandwordentweesoortenbestedingenonderscheiden:B1) Directtoewijsbareuitvoeringskosten Kostendierechtstreeksverbandhoudenmetdeuitvoeringvandedoelstellingenendevolgende direct toewijsbareuit-

voeringskosten: •Voorbereidingencoördinatietenaanzienvanwederopbouw(voornamelijkdekostenvandeprogramma-afdeling,de

landen-supportteams)ennoodhulp(voornamelijkdekostenvandenoodhulpdesk) •Dedirectekosteninverbandmetvoorlichtingenbewustwording •Dedirectekostenvanbateneigenfondsenwerving,actiesvanderdenensubsidieswordendirectaandebetrokkenpost

toegewezen.B2) Indirecttoewijsbareuitvoeringskosten Hieronderwordenverstaanbestedingendiedeels,enindirect,toegerekendzijnaandedoelstellingenviabedrijfsecono-

mischecriteria(werkplekken,inzetvanpersoneel,etcetera)envolgenseenbestendigegedragslijn.Dezekostenbetreffendekostenvandeafdelingendirectiebureau,bedrijfsvoering,algemenekostenenkostenvanhetbestuur.

NiettoegerekendekostenzijnverantwoordonderdeKostenbeheerenadministratie.


DekostendieuiteindelijkonderkostenvanBeheerenadministratiewordenverantwoordzijn:

Omschrijving % Toelichting

Kostenvanbedrijfsvoering-algemeen-financiën-facilitairezaken-ICT

rato50

ratorato

opbasisvanwerkplekken50%isdirecteondersteuninglandenprogramma’sopbasisvanwerkplekkenopbasisvanwerkplekken

Personeelszaken 100

Directie(incl,secretariaat) 95 5%isverwervingvansubsidies

RaadvanToezicht 100

Normstelling beheers- en administratiekostenOpbasisvandeaardvandeorganisatiezoalsbeschreveninhoofdstuk3en8vanditjaarverslagheeftdedirectiedenormvoordebeheers-enadministratiekostenvastgesteldop6%.Bijhetmeerjarenoverzichten–prognoseopbladzijde101wordtdeontwikke-lingindetijdvandezeindicatorweergegeven.

Bezoldiging raad van Toezicht en DirectieZOAheefteenonbezoldigdeRaadvanToezicht.Deledenvanderaadontvangenvoorhunwerkzaamhedengeenvergoeding.Ge-maaktekostenkunnenwordengedeclareerdconformderegelsdieookgeldenvoorZOAmedewerkers.In2010isvoorongeveer€1.000aanonkostengedeclareerdwelkedoordeledenalsgiftzijnteruggestortopdebankrekeningvanZOA.

Depositieenbevoegdhedenvandealgemeendirecteur(enigbestuurder)zijnmeteenmanagementstatuutgeregeld.Dedirectieiseindverantwoordelijkvoordetotaleoperationeleorganisatie.

2010Budget

2010 2009

Naambestuurder J.Mooij

Functie AlgemeenDirecteur

Dienstverband Loondienst

Aardvanhetdienstverband(looptijd) onbepaald onbepaald onbepaald

Aantalurenperweek 40 40 40

Part-timepercentage 100% 100% 100%

periode 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12

Bezoldiging(EUR)

Brutoloon/salaris 87.739 86.018 86.244

Vakantiegeld 7.019 6.881 6.697

Eindejaarsuitkering 787 787 768

Totaaljaarinkomen 95.545 93.686 93.708

Socialeverzekeringspremies 7.325 5.294 7.079

Pensioenpremie 13.810 15.316 13.603

116.680 114.296 114.390

HetsalarisvandedirecteurisgebaseerdophetBezoldigingsbesluitBurgerlijkeRijksambtenaren(BBRA1984),schaalXVI.Hetjaarinkomenvandedirectieblijftbinnenhetmaximumvan€140.046volgensdeVFIBeloningsregeling.Vooreentoelichtingophetbeleidendeuitgangspuntenvoordedirectiebezoldigingverwijzenwenaarhoofdstuk10vanhetjaarverslag.

Aandedirectiezijngeenleningen,voorschottenofgarantiesverstrekt.

Aantal personeelsledenPer31december2010hadZOA-Vluchtelingenzorg686(2009:777)medewerkersindienst.

Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountantZievolgendepagina.

resultaatverdelingHetresultaatisverdeeldconformhetoverzichtindeStaatvanBatenenLasten.


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan:deRaadvanToezichtvanStichtingZOAVluchtelingenzorg

Wijhebbendeinditverslagoppagina81totenmet98opgenomenjaarrekening2010vanStichtingZOAVluchtelingenzorgteApeldoorngecontroleerd.Dezejaarrekeningbestaatuitdebalansper31december2010endestaatvanbatenenlastenover2010endetoelichting,waarinzijnopgenomeneenoverzichtvandegrondslagenvoorfinanciëleverslaggevingenanderetoelichtingen.

Verantwoordelijkheid van de directieDedirectievandestichtingisverantwoordelijkvoorhetopmakenvandejaarrekeningdiehetvermogenenhetresultaatgetrouwdientweertegeveninovereenstemmingmetRichtlijn650voorfondsenwervendeinstellingenvandeNederlandseRaadvoordeJaarverslaggeving.Dedirectieistevensverantwoordelijkvooreenzodanigeinternebeheersingalshetnoodzakelijkachtomhetopmakenvandejaarrekeningmogelijktemakenzonderafwijkingenvanmaterieelbelangalsgevolgvanfraudeoffouten.

Verantwoordelijkheid van de accountantOnzeverantwoordelijkheid ishetgevenvaneenoordeeloverde jaarrekeningopbasisvanonzecontrole.WijhebbenonzecontroleverrichtinovereenstemmingmetNederlandsrecht,waaronderdeNederlandsecontrolestandaarden.Ditvereistdatwijvoldoenaandevooronsgeldendeethischevoorschriftenendatwijonzecontrolezodanigplannenenuitvoerendateenredelijkematevanzekerheidwordtverkregendatdejaarrekeninggeenafwijkingenvanmaterieelbelangbevat.Eencontroleomvathetuitvoerenvanwerkzaamhedenterverkrijgingvancontrole-informatieoverdebedragenendetoelich-tingenindejaarrekening.Degeselecteerdewerkzaamhedenzijnafhankelijkvandedoordeaccountanttoegepasteoordeels-vorming,metinbegripvanhetinschattenvanderisico’sdatdejaarrekeningeenafwijkingvanmaterieelbelangbevatalsgevolgvanfraudeoffouten.

Bijhetmakenvandezerisico-inschattingenneemtdeaccountantdeinternebeheersinginaanmerkingdierelevantisvoorhetopmakenvandejaarrekeningenvoorhetgetrouwebeelddaarvan,gerichtophetopzettenvancontrolewerkzaamhedendiepassendzijnindeomstandigheden.Dezerisico-inschattingenhebbenechterniettotdoeleenoordeeltotuitdrukkingtebrengenoverdeeffectiviteitvandeinternebeheersingvandestichting.Eencontroleomvattevenshetevaluerenvandegeschiktheidvandegebruiktegrondslagenvoorfinanciëleverslaggevingenvanderedelijkheidvandedoordedirectievandestichtinggemaakteschattingen,alsmedeeenevaluatievanhetalgehelebeeldvandejaarrekening.Wijzijnvanmeningdatdedooronsverkregencontrole-informatievoldoendeengeschiktisomeenonderbouwingvooronsoordeeltebieden.

OordeelNaaronsoordeelgeeftdejaarrekeningeengetrouwbeeldvandegrootteendesamenstellingvanhetvermogenvanStichtingZOAVluchtelingenzorgper31december2010envanhetresultaatover2010inovereenstemmingmetRichtlijn650voorfond-senwervendeinstellingenvandeNederlandseRaadvoordeJaarverslaggeving.

DenHaag,29april2011PricewaterhouseCoopersAccountantsN.V.

OrigineelgetekenddoorP.J.B.KoetsRA


sTA

AT

VA

N B

ATe

N e

N l

As

TeN

BIJlAgeN

Budget 2011 BATEN Budget 2011 Werkelijk 2010 Budget 2010


Huisaanhuiscollecte 1.015.000 942.355 1.015.000


Contributies,donaties,giftenenschenkingen 6.185.000 7.285.661 5.529.000

7.450.000 8.504.297 6.744.000

Aandeel in acties van derden 1.321.677 1.361.631 600.000

Subsidies 22.454.859 18.611.005 18.176.737

Rentebaten 30.000 140.900 0

Koersresultaat en overige baten 0 143.547 0

SOM DER BATEN 31.256.536 28.761.380 25.520.738

LASTEN Budget 2011 Werkelijk 2010 Budget 2010

Besteed aan doelstellingen

Wederopbouw

Eigenprogramma’s/projecten 22.877.563 16.305.838 18.105.000

Verstrektesteun/subsidiesaanlokalepartners 0 1.323.555 0

22.877.563 17.629.393 18.105.000

Noodhulp

Verstrektesteunviahulporganisatieterplaatse 1.500.000 2.347.547 1.500.000

Directverstrektehulp 2.285.066 1.823.863 2.098.089

3.785.066 4.171.410 3.598.000

Voorbereiding en coördinatie vanuit Nederland 1.760.822 1.250.758 1.353.585

Voorlichting/bewustwording 920.039 1.305.627 1.228.218


Werving baten

Kosteneigenfondsenwerving 1.270.396 17,1% 939.377 11,0% 1.079.365 16,0%

Kostenactiesvanderden 76.612 80.528 101.064

Kostenverkregensubsidies 244.228 279.595 318.319

1.591.236 1.299.500 1.498.748

Beheer en Administratie 3,7% 1.186.543 4,1% 1.107.541 4,5% 1.223.198

SOM DER LASTEN 32.121.270 26.764.229 27.006.749

OVERSCHOT/-TEKORT -864.734 1.997.152 -1.486.011

Per saldo onttrokken/toegevoegd aan:

Fondsen

Hulpverleningsfondsen:

Opstartkosten 0 0 0

Wederopbouwprojecten 0 24.235 -112.500

Noodhulpprojecten -1.233.325 1.159.297 -1.498.089

-1.233.325 1.183.533 -1.610.589

Reserves

Algemenecontinuïteitsreserve 368.591 540.306 124.578

Financieringactiva 0 56.999 0

Programmagarantie 0 93.573 0

Noodhulp 0 162.759 0

Overigebestemmingsreserve 0 -40.019 0

368.591 813.618 124.578

TOTAAL MUTATiE RESERVES EN FONDSEN -864.734 1.997.151 -1.486.011


meerjarenoverzicht en -prognose (in duizenden euro’s)

ZOAheeftbepaaldwatdefinanciëleindicatorenzijndiedekwaliteitvaneenlandenprogrammabepalen.Hierinisnaarvorenge-komendateenoptimaallandenprogrammaeenomvangheeftvanongeveer€3.500.000eneenbezettingheeftvan3à4expatsaangevuldmetlokalestaf.Eenlandenprogrammametdezeomvangiseffectieftemanageneninstaatomtegenvallersoptevangenzonderdatdittenkostegaatvandeslagvaardigheidvandeorganisatie.ZOAstreefternaaromelklandenprogrammanaarditniveautebrengen.Indemeerjarenprognoseisalsdoelstellingopgenomendateenlandenprogrammamet€250.000perjaargroeit.GecombineerdmethetaantallandenwaarZOAwerkzaamwilzijnendedoorhetbestuurvastgesteldeacceptabelekostenpercentageskandemeerjarenambitiewordenbepaald.BijdemeerjarenprognoseisgeenrekeninggehoudenmetdebedragendievanuithetNederlandseMinisterievanOntwikkelings-samenwerkingtenbehoevevanhetDutchConsortiumforRehabilitationdirectwordendoorgestortnaardealliantiepartners.

Bedragenx€1.000

UiTGANGSPUNTEN Werkelijk 2008

Werkelijk 2009

Werkelijk 2010

Budget 2011

Schatting 2012

Schatting 2013

Schatting 2014

Schatting 2015

Aantal programmalanden 10 11 12 12 12 12 12 12

Doelbestedingen (x€1.000) 2.362 2.087 2.030 2.445 2.750 3.000 3.250 3.500

Percentage inkomsten niet-subsidies

32% 34% 36% 35% 35% 35% 35% 35%

Norm eigen fondsenwervings-percentage (CBF)

16% 16% 16% 16% 16% 16% 16% 16%

Norm totaal fondsenwer-vingspercentage

5% 5% 5% 6% 6% 6% 6% 6%

Norm administratie en beheerskosten

4% 4% 4% 6% 5% 5% 5% 5%

Omdecontinuïteitreserveophetgewensteniveautekrijgenwordtindekomendejarenjaarlijks€500.000toegevoegd.Zieookdetoelichtingopdecontinuïteitsreserve.Erzaljaarlijks€100.000wordengereserveerdterfinancieringvannieuweprogramma´s.

BATEN Werkelijk 2008

Werkelijk 2009

Werkelijk 2010

Budget 2011

Schatting 2012

Schatting 2013

Schatting 2014

Schatting 2015

Baten uit eigen fondsen-werving

en aandeel acties derden 7.698 8.018 10.150 9.870 11.550 12.600 13.650 14.700

Subsidies 18.624 18.119 18.611 21.387 21.450 23.400 25.350 27.300

SOM DER BATEN 26.322 26.137 28.761 31.257 33.000 36.000 39.000 42.000

LASTEN Werkelijk 2008

Werkelijk 2009

Werkelijk 2010

Budget 2011

Schatting 2012

Schatting 2013

Schatting 2014

Schatting 2015

Besteed aan doelstel-lingen

Totaal besteed aan doelstelling

23.623 22.857 24.357 29.343 29.030 31.718 34.406 37.094

Werving baten 5,2% 1.363 4,6% 1.217 4,5% 1.300 5,1% 1.591 5,8% 1.912 5,8% 2.089 5,9% 2.266 5,8% 2.443

Beheer en Administratie 4,3% 1.142 4,1% 1.084 3,8% 1.107 3,8% 1.187 4,4% 1.458 4,4% 1.593 4,4% 1.728 4,4% 1.863

SOM DER LASTEN 26.128 25.158 26.764 32.121 32.400 35.400 38.400 41.400

OVERSCHOT/-TEKORT 194 979 1.997 -864 600 600 600 600

PER SALDO ONTTROKKEN/TOEGEVOEGD AAN:

Fondsen -199 464 1183 -1.233 100 100 100 100

Reserves 393 515 814 369 500 500 500 500

TOTAAL MUTATiE RESERVES EN FONDSEN

194 979 1.997 -864 600 600 600 600


Overzicht institutionele donoren per categorie in 2010

Subsidies van overheden

donor Werkelijk 2010

DMH/HH 3.170.372

DMH/VG 2.795.696

BUZA-Education 2.069.397

BUZA-Capacity-building 855.970

RNE-Afghanistan 696.247

RNE-NoordSudan 881.789

TotaalMinisterievanBuitenlandseZaken 10.469.471

ECHO 652.959

EUROPEAID 2.616.855

TotaalEUDONOREN 3.269.814

MinistryofRuralRebabiliation&Development(MRRD/Afghanistan)

201.702

MinistryofAgriculture,IrrigationandLivestock(Afgha-nistan)

102.539

AustraliaGovernmentAidProgramme(AUSAID) 178.227

BureauofPopulationRefugees&Migration(BPRM) 312.949

Department for International Development (DFID) of theUnitedKingdom

284.418

TotaalGOVDONOREN 1.079.835

UNICEF-Liberia 13.373

UNHCR-Thailand 569.870

UNICEF-Thailand 30.286

UNICEF-Sudan 63.660

FoodandAgricultureOrganisation(FAO) 158.861

InternationalOrganizationforMigration(IOM) 45.109

UnitedNationsDevelopmentProgramme(UNDP) 938.029

UnitedNationsOfficefortheCoordinationofHumanita-rianAffairs(OCHA)

402.060

TotaalVNDONOREN 2.221.248

ChurchMissionSocietyIreland(fundedbyUNDP) 180.645

MWHFoundation 398.261

ChristianReformedWorldReliefCommittee 318.401

RedeenKind(fundedbyMFS) 109.488

UnitedMethodistCommitteeOnRelief(UMCOR) 259.568

Other 304.275

Totaalsubsidiesoverigen 1.570.638

TOTAALSubsidies 18.611.005

OVERiGE iNDiCATOREN Werkelijk 2008

Werkelijk 2009

Werkelijk 2010

Budget 2011

Schatting 2012

Schatting 2013

Schatting 2014

Schatting 2015

Fondsenwervingspercen-tage (CBF)

15% 14% 11% 17% 13% 13% 13% 13%

Percentage besteed aan doelstelling

90% 91% 91% 91% 90% 90% 90% 90%

Doelbesteding in percen-tage van inkomsten

90% 88% 85% 94% 88% 88% 88% 88%

Solvabiliteit 51% 60% 62% 60% 55% 59% 60% 60%

Survival ratio in dagen 60 62 66 59 64 64 63 63

Liquiditeit 193% 240% 250% 200% 210% 225% 230% 235%

Baten uit acties van derden


CRWRC 14.388

LAKERMISSIONEN 338.419

TotaalactiesvanderdenBuitenland 352.807

AQUAFORALL 72.200

EO-METTERDAAD 240.354

WILDEGANZEN 16.189

DRAAGTELKANDERSLASTEN 330.000

WOORD&DAAD 230.000

HAPPYGIFT 71.094

REDEENKIND 48.987

TotaalactiesderdenNederland 1.008.824

Totaal acties derden 1.361.631

Baten uit overige donoren (via eigen fondswerving)


ST.EXPLOITATIEDIACONESSENARBEID‘DEWIJK’

13.000

STICHTINGTURINGFOUNDATION 40.000

Totaal 53.000


©2011

ZOA-VluchtelingenzorgPostbus41307320ACApeldoornNederlandTelefoon :0553663339Telefax :0553668799E-mail :[email protected] :www.ZOA.nl

Bankrelaties:RabobankNoordwest-Veluwe,Nederland.Rekeningnummer:38.75.12.012IBAN:NL02RABO0387512012SWIFTadres:RABONL2UINGRekening:550

raad van Toezicht ZOA-Vluchtelingenzorg:

Dr.ir.H.Paul,voorzitterDrs.W.J.AdemaJ.W.BoogerdDrs.B.BrandIng.K.A.deVriesDrs.A.W.WesterveldDirectie:J.Mooij,MBA,algemeendirecteurDrs.A.J.M.deJongRA,plaatsvervangenddirecteur

InschrijfnummerK.v.K.:41009723

redactie:Arnoud de Jong, Ewout Suithoff, Inge van derWeijden(tekst),ElsSytsma(eindredactie)MarkVerhelst,AlbertWolters:financieelverslag

Design:Frivista-(y)ourmission,Amersfoort

Druk:DrukkerijDeBunschoter

Beeldmateriaal:www.folkertrinkema.com,m.u.v. p.27:ZOA, p.29:DirkJanVerkuil,p.44:JacoKlamer,pagi-na’s51-57:MarnixKievit(Walk4Water)enZOA.

Gegevens mogen geheel of gedeeltelijk worden overgeno-

men, mits met bronvermelding en mededeling aan ZOA-

Vluchtelingenzorg. ZOA-Vluchtelingenzorg ontvangt graag

eenexemplaarvandebetreffendepublicatie.

Colofon

Afkortingen

BuZa MinisterievanBuitenlandseZakenCAPP Country Annual Policy Plan ( jaarlijkslandenbeleidsplan)CBF CentraalBureauFondsenwervingCBO Community Based Organisation CARE InternationaleorganisatievoornoodhulpenwederopbouwCDC Community Development Committee CRWRC Christian Reformed World Relief CommitteeECHO European Community Humanitarian OfficeEU-CORD EuropesekoepelvanorganisatiesinnoodhulpenontwikkelingssamenwerkingFAO Food and Agriculture Organisation of the United NationsICCO InterkerkelijkeorganisatievoorontwikkelingssamenwerkingISO International Organisation for StandardisationMFS MedefinancieringsstelselOFDA Office of U.S. Foreign Disaster AssistancePRISMA KoepelvanchristelijkeorganisatiesinontwikkelingssamenwerkingRNE RoyalNetherlandsAmbassyUNHCR VluchtelingenbureauvandeVNUNOCHA United Nations Office for the Coordination of Humanitarian AffairsUSAID U.S. Agency for International DevelopmentVFI VerenigingFondsenwervendeInstellingenWFP World Food ProgrammeZIS ZOAInformatieSysteem

ZOA-VluchtelingenzorgJaarverslag 2010

Zoa jaarverslag 2010

Documents

Transcript of Zoa jaarverslag 2010