NVB Jaarverslag 2010

Jaarverslag 2010

22 juni 2011

Gustav Mahlerplein 29-35 • 1082 MS Amsterdam • +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 1/28

INHOUDSOPGAVE

1. VERSLAG VAN DIRECTIE EN BESTUUR 02

2. IN DE MEDIA 07

3. BELEIDSONDERWERPEN 2010 09

4. SOCIAAL-ECONOMISCHE AANGELEGENHEDEN 21

5. VERENIGINGSZAKEN 23

www.nvb.nl

marjon

Typewritten Text


1. VERSLAG VAN DIRECTIE EN BESTUUR Het jaar 2010 was wederom een bewogen jaar voor de bancaire sector. Een jaar waarin het herstel na de crisis goed op gang kwam. Een jaar in het teken van versterking van de governance, het risicomanagement en de kapitaalposities van banken. De aandacht vanuit politiek en media op het herstel van de sector is vanzelfsprekend nog onverminderd groot. Vanuit verschillende invalshoeken zijn initiatieven genomen om banken sterker en veilig te maken en ook het toezicht op de sector is versterkt. 1.1 Ontwikkelingen Den Haag en Brussel 1.1.2 Nieuwe regering In 2010 waren er verkiezingen in Nederland en na de zomer trad een nieuw kabinet aan. Een minderheidskabinet met gedoogsteun dat zich een forse bezuiningsopdracht ten doel heeft gesteld. De Nederlandse Vereniging van Banken nam met instemming kennis van het deel van de Troonrede waarin werd verwezen naar de bancaire sector, die zelf haar verantwoordelijkheid heeft genomen met het vaststellen van de Code Banken. Ook deze nieuwe regering gaf hiermee steun aan de gezamenlijke inzet om te komen tot een stabiele en veilige bancaire sector in Nederland. 1.1.3 Commissie De Wit In politiek Den Haag presenteerde de Tijdelijke commissie onderzoek financieel stelsel, de Commissie De Wit, haar rapport ‘Verloren krediet’. Het rapport ging in op de oorzaken van de crisis in het financieel stelsel en formuleerde voorstellen voor verbeteringen die volgens de commissie noodzakelijk zijn. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft het gedegen en genuanceerde onderzoek van de Commissie De Wit verwelkomd en heeft in een reactie aangegeven blij te zijn met de overtuiging van de commissie dat de Code Banken een prominente rol speelt in het voorkomen van een herhaling van een dergelijke crisis in de toekomst. Terecht heeft de commissie bij de vraag wie verantwoordelijk is voor de financiële crisis aandacht voor de rol van de diverse spelers (overheid, toezichthouders en financiële sector) en diversiteit in banken (zeker internationaal). Ook is er veel aandacht voor de wereldwijde onderlinge verwevenheid binnen de financiële sector. 1.1.4 Nieuwe Europese Commissie De Europese Commissie heeft kort na haar aantreden in 2010 haast gemaakt met het lanceren van voorstellen voor de hervorming van de Europese financiële sector. Het meest in het oog springend is daarbij het nieuwe Europese toezichtkader met drie Europese toezichthouders voor de financiële markten, verzekeraars en banken (Europese Bankenautoriteit, EBA) die per 1 januari 2011 van start is gegaan. Er zal worden gewerkt aan het pakket aan bevoegdheden maar vast staat dat zij een stempel gaan drukken op het Europees financieel toezicht op banken. In 2010 heeft de Commissie een aantal belangrijke voorstellen gepresenteerd waarvan een aantal voortkomt uit de G20 doelstellingen. De Commissie richtte haar aandacht met name op drie zaken; het vergroten van de transparantie en verantwoordelijkheid in de financiële sector en crisisbeheersing. Zo kwam de Commissie met een voorstel om de werking van de derivatenmarkten te verbeteren en de transparantie te verhogen op een markt die belangrijk, maar nog steeds zeer ondoorzichtig is. Om beleggers en depositohouders te beschermen kwam de Commissie met een herziening van de richtlijn depositogarantiestelsels, DGS, en de richtlijn beleggerscompensatiestelsel.

www.nvb.nl


Bovenop dit alles kondigde de Commissie ook aan de richtlijn marktmisbruik en de “Markets in Financial Instruments Directive” (MiFID) te herzien. Om de kwaliteit en kwantiteit van het door banken aangehouden kapitaal te verbeteren, werkte de Commissie aan verscherpte kapitaalvereisten en een beheerst beloningsbeleid in de Europese regelgeving, CRD3, en later ook CRD4. In zijn algemeenheid steunt de Nederlandse Vereniging van Banken deze voorstellen, omdat die bijdragen aan de stabiliteit van de financiële sector. Naast CRD3 lanceerde de Europese Commissie een groenboek voor corporate governance in financiële instellingen. Rond dit thema organiseerde de Nederlandse Vereniging van Banken samen met Europarlementariër Corien Wortmann een bijeenkomst in Brussel waarbij verschillende medewerkers van banken, Europese instellingen en overheid elkaar ontmoetten. Het groenboek bevat veel aanbevelingen die al zijn opgenomen in onze Code Banken. De Commissie presenteerde verder een actieplan over crisisbeheersing dat tot wetgevingsvoorstellen voor preventie en resolutie van failliet gaande banken zal leiden. De Nederlandse Vereniging van Banken steunde de Commissie in haar voornemen om de sector stevig genoeg te maken om eventuele toekomstige klappen op te kunnen vangen maar wijst wel op een opeenstapeling van de weten regelgeving die over de banken wordt uitgestrooid. 1.2 Ontwikkelingen Code Banken In 2010 werd de in september 2009 vastgestelde Code Banken van kracht. Vanaf dat moment waren de in Nederland gevestigde banken gehouden aan naleving van de Code. De Code Banken blijkt een uniek en internationaal maatgevend initiatief te zijn geweest. Om de naleving van de Code in beeld te brengen en te monitoren hebben wij samen met de minister van Financiën de Monitoring Commissie Code Banken ingericht. Deze onafhankelijke commissie, onder leiding van Antony Burgmans, is in 2010 aan de slag gegaan en presenteerde aan het eind van het jaar haar ‘voorrapportage’. 1.2.1 Voorrapportage Monitoring Commissie Code Banken De Monitoring Commissie Code Banken heeft eind 2010 een eerste tussenrapport uitgebracht. In de tussenrapportage is vooral gekeken naar de inspanningen die de banken tot dan toe hadden verricht; eind 2011 volgt een volledig beeld van de toepassing van de Code Banken door de banken. De commissie noemde de eerste resultaten die de banken hebben bereikt met de toepassing van de Code Banken 'bemoedigend'. Daarnaast deed de commissie een oproep aan de sector om de toepassing van de Code Banken hoge prioriteit te geven. De commissie noemt in haar rapport de Code Banken een belangrijk en uniek initiatief om het vertrouwen van de samenleving terug te winnen na de financiële crisis. Er is erkenning voor het feit dat de Code Banken een grote verandering en cultuuromslag vraagt van de banken. Wij zijn ons ervan bewust dat deze verandering volledige inzet vraagt van alle banken en dat de samenleving de voortgang van de verandering moet kunnen volgen. Terecht pleit de commissie ervoor om banken een redelijke termijn te gunnen om de Code Banken in te voeren. Uit het rapport blijkt verder dat het overgrote deel van alle banken, zowel klein als groot, zich met de toepassing van de Code Banken bezig houdt. De grotere banken (dus niet alleen de grootste) doen het relatief goed. Deze banken hebben een gezamenlijk marktaandeel dat boven de 90% ligt. Dat de Code Banken nog niet volledig is omarmd door alle banken is en blijft een aandachtspunt voor de Nederlandse Vereniging van Banken. De commissie ziet overigens ook goede voorbeelden bij kleinere banken.

www.nvb.nl


1.2.2 Discussie over beloningsbeleid Banken hebben begrip voor de maatschappelijke boosheid over de gevolgen van de financiële crisis en erkennen de rol die politici in de vertolking daarvan vervullen, ook ten aanzien van beloningen. Onder andere de Code Banken en de correcte invoering hiervan, vormt een belangrijk onderdeel van het veranderingsproces dat de financiële sector doormaakt en het is begrijpelijk en noodzakelijk dat de implementatie van deze Code Banken dan ook nauwgezet wordt gevolgd. In het publieke debat en daarmee in de beeldvorming, is er te weinig aandacht voor de inspanning van de sector om zich te hervormen, de diversiteit in de sector en het belang van een goed functionerende financiële sector voor het ondersteunen van de Nederlandse economie. Als vereniging treden wij niet in het specifieke beloningsbeleid per instelling maar in zijn algemeenheid kunnen wij wel stellen dat de banken zich houden aan het beloningsbeleid zoals dat in de Code Banken is vastgelegd. Daarnaast heeft iedere bank zijn beloningsbeleid uiteraard aan te passen aan de nieuwe (internationale) weten regelgeving en de eisen die de toezichthouders hieromtrent stellen. De Nederlandse Vereniging van Banken is zich bewust van het grote belang van de cultuuromslag die de Code Banken, niet alleen de letter maar juist ook de geest van de code, beoogt. De banken zijn de weg daar naartoe onomkeerbaar ingeslagen. 1.3 Ontwikkelingen Toezicht In 2010 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken veel aandacht besteed aan de herziening van het depositogarantiestelsel (DGS). De Europese Commissie heeft voorstellen gepubliceerd voor aanpassing van de DGS-richtlijn, en er is een start gemaakt voor het bewerkstelligen van de verkorting van de uitkeringstermijn. De NVB organiseerde over dit onderwerp diverse ledenbijeenkomsten. Tijdens de crisis heeft een aantal landen noodingrepen gedaan om de stabiliteit van de banken en het financiële stelsel te garanderen. Wat deze ervaring heeft geleerd is dat een Europees raamwerk voor crisis management noodzakelijk is. Immers, financiële markten beperken zich niet tot landsgrenzen. De Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad hebben in 2010 aangegeven een dergelijk raamwerk te willen opzetten. Gedurende 2010 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken actief bijgedragen aan de discussie over een toekomstig raamwerk via overleggen met de commissie van toezichthouders in Europa (CEBS), De Nederlandsche Bank, het ministerie van Financiën en de Europese bankenfederatie (EBF). Nationaal en internationaal heeft het al dan niet invoeren van een bankbelasting in 2010 veel aandacht gekregen. Naast het IMF hebben de Europese Commissie en de Europese Raad zich in 2010 over het onderwerp gebogen. De Nederlandse Vereniging van Banken is van mening dat het niet meer zou moeten voorkomen dat de burger moet bijdragen aan de ondersteuning van de financiële sector. Het heffen van een bankbelasting is hiervoor echter niet de meest effectieve maatregel. Het nemen van maatregelen in de preventieve sfeer zijn hiervoor veel meer geschikt. In 2010 zijn een groot deel van de aanpassingen die het Basels Comité wilde maken aan het kapitaalakkoord vastgesteld. De aanscherping van het akkoord, die bekend staat als Basel 3, vormt een belangrijke aanscherping van de vereisten die aan banken worden gesteld. De voorstellen zorgen ervoor dat banken meer kapitaal moeten aanhouden dat beter in staat is om verliezen op te vangen. Ook worden er wereldwijde eisen voor liquiditeit geïntroduceerd. Basel 3 is een stevig pakket dat zal bijdragen aan het versterken van de stabiliteit van banken. Op 23 juli 2010 werden de resultaten van de Europese stresstest gepubliceerd. De vier Nederlandse banken die deel hebben genomen aan de test zijn allemaal geslaagd. Daarnaast heeft een aantal banken op vrijwillige basis de stresstest doorlopen. Alle instellingen die de test hebben afgenomen zijn geslaagd. Dit onderstreept de soliditeit van de Nederlandse bancaire sector.

www.nvb.nl


Een punt van zorg blijft de opeenstapeling van voorstellen. In dit jaarverslag staan verschillende voorbeelden van regelgeving die wordt aangescherpt of geïntroduceerd, zoals het ex-ante gefinancierd DGS, de aanscherping van Basel 3 en de nog vorm te geven maatregelen voor systeemrelevante instellingen. Banken moeten voldoen aan alle aanscherpingen. Daarom is het houden van het totaaloverzicht van groot belang. Alleen door de veranderingen integraal te beoordelen op kosten en baten voor zowel banken als de samenleving kan de juiste balans worden gevonden. 1.4 Ontwikkelingen Betalingsverkeer Betalingsverkeer is als geen ander deel van bancaire dienstverlening vervlochten met de maatschappij en als gevolg daarvan voortdurend in beweging. Rode draad in het werk van de Nederlandse Vereniging van Banken is de komst van Single Euro Payments Area (SEPA), de continue borging van informatieveiligheid, het blijven verbeteren van de efficiency, het onder de aandacht brengen van de maatschappelijke rol van het betalingsverkeer en de voortdurende beheersing van criminaliteitsgerelateerde bedreigingen en risico’s. In 2010 bleken ondernemers en vooral consumenten nog steeds tevreden over de toegankelijkheid en bereikbaarheid van de verschillende bancaire betaaldiensten. De Nederlandse Vereniging van Banken bereidt zowel haar leden als de eigen organisatie voor op de invoering van SEPA. Dit Europese traject kent de hobbels en gaat wellicht wat minder snel dan wij verwachten. Onze leden zijn er in ieder geval klaar voor en ook bestuurlijk hebben wij de nodige aanpassingen in voorbereiding. De oprichting van de Betaalvereniging Nederland in de loop van 2011 springt hierbij in het oog. Deze vereniging komt onder gezamenlijke besturing van banken, betaalinstellingen en onafhankelijke leden. Aan de besluitvorming is een uitgebreide consultatie van de leden van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer voorafgegaan, die hierover een positief advies hebben uitgebracht. De schade die de gezamenlijke banken hebben geleden door fraude in het betalingsverkeer bedraagt in 2010 ruim 57 miljoen euro. Een voortdurend punt van zorg en aandacht blijft fraude en criminaliteit. We zien een trend van verschuiving van criminaliteit van de reële naar de virtuele wereld met een forse stijging van fraude bij internetbankieren. In 2010 is de schade die banken in Nederland hebben geleden bij dit soort fraude gestegen van € 1,9 miljoen in 2009 naar € 9,8 miljoen in 2010. De schade bij banken als gevolg van skimming is in 2010 met 46% gedaald en het aantal bankovervallen is tot een historisch laag niveau teruggelopen. Meer details treft u elders in dit jaarverslag. De Nederlandse Vereniging van Banken lanceerde ook in 2010 een grote publiekscampagne om de strijd tegen misbruik van internetbankieren tegen te gaan. In de campagne stond de website www.veiligbankieren.nl centraal. Consumenten vinden op deze site veel informatie, korte animaties en een documentaire over internetfraude. De slogan is ‘Als je weet hoe ze opereren, kun je je ertegen wapenen.’ In een documentaire, te zien op de website, geeft een jongeman die handelde in opdracht van een criminele organisatie zijn geheimen prijs. Zo krijgen kijkers inzicht in zijn praktijken en realiseren ze zich dat ze zich hiertegen kunnen wapenen. 1.5 Ontwikkelingen organisatie Nederlandse Vereniging van Banken De roerige financiële tijden gaan ook de vereniging niet ongemerkt voorbij. Het afgelopen (en huidige) jaar zorgen voor een behoorlijke uitdaging in het op orde brengen en houden van de begroting. De nodige maatregelen zijn inmiddels getroffen maar indien een versterkte inzet van de

www.nvb.nl

www.veiligbankieren.nl


Nederlandse Vereniging van Banken noodzakelijk blijkt, dan moeten daar ook de nodige middelen voor beschikbaar zijn. Eind 2010 zijn wij verhuisd naar ons nieuwe kantoor. Wij verruilden ons oude pand in het centrum van de stad voor het Symphony gebouw in het hart van de Zuidas in Amsterdam. De locatie van het nieuwe kantoor is aanzienlijk beter bereikbaar en een meer centrale plaats van ontmoeting voor onze leden. Het kantoor zelf biedt onze leden en medewerkers een flexibele en op samenwerking gerichte inspirerende, efficiënte werkomgeving. Behalve de huisvesting hebben wij ook onze huisstijl opgefrist. Met een nieuw logo, een nieuw ledennet en een vernieuwde website, willen wij herkenbaar en duidelijk in dialoog blijven met onze omgeving en onze leden. Boele Staal Wim Mijs Voorzitter Directeur

www.nvb.nl

marjon

Typewritten Text

marjon

Typewritten Text

terug naar inhoudsopgave


2. IN DE MEDIA In 2010 was de reputatie van de banksector onverminderd zorgelijk. Dat kwam zowel tot uiting bij het publiek als in de media. Desondanks waren er lichtpuntjes. De fraudebestrijding door banken kreeg echter een positieve waardering van het publiek en trok (omvangrijke) positieve media-aandacht. Ook wist de pers de Nederlandse Vereniging van Banken steeds te vinden voor een reactie op de, nationale en internationale, pleidooien voor een bankbelasting. Het meest in het oog springend in dit opzicht was een interview van Boele Staal in de Telegraaf waarin hij sprak van een ‘woedebelasting’. Hoofdpunten in het nieuws in 2010 waren verder het parlementair onderzoek van de Commissie De Wit en de voorrapportage van de Monitoring Commissie Code Banken. Hypotheken Een opvallend mediaoptreden in april was de reactie van de Nederlandse Vereniging van Banken op het voornemen van Minister De Jager en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) om bij de hypotheekverstrekking onderscheid te maken tussen gezinnen en alleenstaanden. Het RTL-Nieuws opende met de bezwaren van de banken en ook het NOS-Journaal besteedde er uitgebreid aandacht aan. Binnen 24 uur was het voorstel van tafel, nadat een ruime Kamermeerderheid zich ertegen had uitgesproken. De ontwikkelingen op de hypotheekmarkt kwamen ook op een andere manier uitgebreid in het nieuws. Vooral de Vereniging Eigen Huis trok fel van leer en verweet de banken gedragsafspraken. De Nederlandse Vereniging van Banken reageerde onder andere in het tv-programma Kassa maar ook op de radio en in de geschreven media. De NMa publiceerde via de Telegraaf een quick scan en kondigde nader onderzoek aan naar de marges van banken op hypotheken. Boele Staal verweerde zich namens de banken in het NOS-Journaal tegen de verwijten van te hoge hypotheekrentes en te weinig concurrentie in de markt. Later in het jaar gaven enkele banken hun visie in de Volkskrant en het Financieele Dagblad (FD). Goed nieuws was dat minister De Jager de banken in staat stelde de eigen gedragscode hypotheken aan te passen in plaats van wetgeving voor te stellen. De Nederlandse Vereniging van Banken onthulde in het FD een alternatief van de banken voor de wens van de minister en de AFM om tophypotheken versneld af te lossen. De banken wilden in plaats daarvan de aflossingsvrije hypotheken beperken en zouden dit punt later binnenhalen. Kredietverlening Een ander hot issue in 2010 was de kredietverlening, met name aan het MKB. In diverse mediaberichten klaagden MKB-bedrijven dat banken de kredietkraan sinds de crisis dichtgedraaid zouden hebben. Eind 2010 stelde de Taskforce kredietverlening met daarin de overheid, de banken en MKB Nederland vast dat ondanks de crisis de kredietverlening aan het bedrijfsleven inclusief het MKB vrij goed op peil is gebleven. Veilig bankieren Fraudecijfers en een voorlichtingscampagne voor veilig bankieren bleken een dankbaar onderwerp te zijn voor de pers. Ondanks dat fraude voorkomt, was de bejegening van de banken door de media over dit onderwerp welwillend. De persconferentie in april van Nederlandse Vereniging van Banken samen met het Openbaar Ministerie en de politie over het skimmen van betaalpassen kende een zeer grote media-exposure. Vrijwel alle landelijke media berichtten over de omvang van dit probleem en de (gezamenlijke) bestrijding ervan. De lancering van de campagne Veilig Bankieren op 22 oktober, het vervolg op de campagne 3x kloppen, trok opnieuw ruimschoots de aandacht van de media. Ook na de presentatie bleef de campagne veel publiciteit trekken. Zo was de Nederlandse Vereniging van Banken te gast bij diverse informatieve programma’s en zond TROS Opgelicht de gehele NVB-documentaire van ruim tien minuten uit op ‘prime time’; een uitzending die werd bekeken door bijna 1,4 miljoen mensen. In november maakte de Nederlandse Vereniging van Banken bekend dat inmiddels ruim een half miljoen consumenten de website Veilig Bankieren had bezocht.

www.nvb.nl


Week van het Geld In september organiseerde CentiQ, wijzer in geldzaken samen met de Nederlandse Vereniging van Banken de Week van het Geld. In deze week werden allerlei initiatieven ontplooid met als doel kinderen in het basisonderwijs te leren omgaan met geld. De Week kreeg veel positieve aandacht in de media, mede door de opening door Prinses Maxima. Code Banken De Code Banken stond in 2010 (inter)nationaal in de belangstelling. BNR Nieuws Radio besteedde aandacht aan het bezoek van een Nederlandse bancaire delegatie aan Rome om de Code toe te lichten. Koningin Beatrix noemde de Code Banken in de Troonrede als voorbeeld van het streven naar herstel van vertrouwen in de financiële sector, waarop de Nederlandse Vereniging van Banken in de media verheugd heeft gereageerd. In december ging vanzelfsprekend veel aandacht uit naar het tussentijdse rapport van de Monitoring Commissie. Commissievoorzitter Burgmans gaf interviews aan NRC Handelsblad en het FD. Zijn oordeel was kritisch: de resultaten waren bemoedigend maar er moet nog veel gebeuren. De Nederlandse Vereniging van Banken vertolkte de reactie van de banken dat zij de opmerkingen van de Monitoring Commissie ter harte nemen. Kapitaalseisen Een terugkerend thema in het nieuws was de dreigende opeenstapeling van maatregelen waarmee banken te maken kregen. Door toedoen van de Nederlandse Vereniging van Banken opende het FD in het voorjaar met het bericht dat daardoor de ruimte voor kredietverlening in de knel dreigde te komen, wat het economisch herstel kan schaden. De kapitaaleisen in het kader van Basel 3 kregen bijval van de Nederlandse Vereniging van Banken, onder andere via een ingezonden artikel in het FD en een interview in NRC Handelsblad. Goed nieuws in juli was dat de Nederlandse banken slaagden voor de Europese stresstest. In een uitgebreid interview in Trouw (kop: ‘Er zijn soms onterecht excuses geëist’) werd Boele Staal neergezet als degene die achter de schermen politiek en financiële sector bij elkaar houdt. Boele Staal stelde in het gesprek: “Er is terecht hernieuwde aandacht voor de publieke functie van banken. Maar een bank blijft ook een onderneming waar gewoon geld verdiend moet worden.’ Boele Staal nam verder in een interview in het FD stelling tegen zijn indruk dat de AFM gebruik maakte van de maatschappelijke boosheid over de financiële sector om zich ten koste van die sector te profileren. Later in het jaar was de spanning geluwd en trad AFM-voorzitter Hans Hoogervorst op tijdens een symposium ter gelegenheid van de Algemene Ledenvergadering van de Nederlandse Vereniging van Banken over de 'klant centraal', waar diverse media verslag van deden.

www.nvb.nl

marjon

Typewritten Text



3. BELEIDSONDERWERPEN 2010 3.1 Toezicht, financiële markten, ondernemingsklimaat en consumentenzaken Naar nieuw depositogarantiestelsel (DGS) In 2010 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken veel aandacht besteed aan de herziening van het depositogarantiestelsel (DGS). Zo heeft de Europese Commissie voorstellen gepubliceerd voor aanpassing van de DGS richtlijn, is een start gemaakt voor het bewerkstelligen van de verkorting van de uitkeringstermijn en zijn in dit kader diverse ledenbijeenkomsten georganiseerd. De Nederlandse Vereniging van Banken ziet het DGS als een zeer belangrijk sluitstuk op het gehele toezichtraamwerk, dat eigenlijk al begint bij het verlenen van de vergunning van nieuwe toetreders. Het DGS moet ervoor zorgen dat de consument erop kan vertrouwen dat zijn spaartegoeden, tot €100.000,--, gegarandeerd zijn. Een gevolg hiervan is dat naar onze mening het toekomstig DGS fonds nooit gebruikt mag worden voor andere doeleinden dan het uitbetalen aan de depositohouder. Wat de Nederlandse Vereniging van Banken betreft dienen zoveel mogelijk elementen Europees te worden geharmoniseerd. Dit geldt ook voor de risicopremies die worden afgedragen aan de ex ante fondsen. Voorstellen Europese Commissie Bovenstaande visie heeft ook de basis gevormd van onze inzet in Brussel bij bespreking van de voorstellen van de Europese Commissie. Gedurende 2010 hebben wij hierover veel gesprekken gevoerd met diverse Europarlementariërs, ministerie van Financiën, DNB en de European Banking Federation. De besprekingen over de voorstellen van de Commissie lopen door in 2011. De verwachting is dat rond de zomer van 2011 de eerste gesprekken plaats zullen vinden tussen het Europees Parlement en de Europese Raad en dat de discussie eind 2011 zal zijn afgerond. De Nederlandse Vereniging van Banken blijft gedurende deze besprekingen in contact met de diverse partijen zodat het Nederlandse bancaire standpunt goed onder de aandacht wordt gebracht. Verkorting uitkeringstermijn Alle banken die onder het DGS vallen zijn in 2010 van start gegaan met voorbereidingen om de verkorting van de uitkeringstermijn van 3 maanden naar 20 werkdagen mogelijk te maken. De Nederlandse Vereniging van Banken is een project gestart om de leden te ondersteunen bij het verkorten van de uitkeringstermijn en heeft in dit kader ook intensief overleg gevoerd met DNB. Een van de uitkomsten van het overleg is dat het project werd opgedeeld in twee fasen. Fase 1 betreft het beschikbaar stellen en toegankelijk maken van informatie in geval van deconfiture, wat per 31 december 2010 geborgd diende te zijn. Fase 2 betreft het opleveren van een DGS bestand aan DNB. Per 1 juli 2011 dienen de banken het DGS-bestand op te kunnen leveren aan DNB. De tweede helft van 2011 wordt gebruikt om het bestand te gaan testen en doorlichten. Ook in dit opzicht wordt 2011 een druk jaar, waarbij de Nederlandse Vereniging van Banken haar leden zal blijven ondersteunen. In het kader van de uitkeringstermijn heeft de Nederlandse Vereniging van Banken diverse informatiebijeenkomsten georganiseerd, waarin werd ingegaan op de laatste ontwikkelingen (ook op het terrein van de EC voorstellen). Op deze goed bezochte bijeenkomsten konden leden niet alleen vragen stellen aan de Nederlandse Vereniging van Banken maar ook aan DNB. DNB heeft hierbij ook toegelicht hoe het uitkeringsproces bij DSB en Icesave is verlopen en welke lessen hieruit getrokken konden worden. In september 2011 organiseert de Nederlandse Vereniging van Banken wederom een informatiebijeenkomst om de ervaringen van aanlevering van het DGS-bestand te delen.

www.nvb.nl


Europees raamwerk crisis management Tijdens de crisis heeft een aantal landen noodingrepen gedaan om de stabiliteit van de banken en het financiële stelsel te garanderen. Wat deze ervaring heeft geleerd is dat een Europees raamwerk voor crisis management noodzakelijk is. Immers, financiële markten beperken zich niet tot landsgrenzen. De Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad hebben in 2010 aangegeven een dergelijk raamwerk te willen opzetten. De Nederlandse Vereniging van Banken steunt de ontwikkeling van een Europees crisis management raamwerk. Belangrijke onderdelen van dit raamwerk bestaan uit preventie en vroegtijdig ingrijpen. Dit draagt ertoe bij dat de kans op herhaling van een crisis zoals wij die hebben ervaren aanzienlijk verkleind wordt. Van groot belang is dat dit raamwerk Europees wordt ontwikkeld. Dit voorkomt dat nationale ingrepen worden gepleegd die contraproductief zijn. Een Europees raamwerk vergroot de effectiviteit van ingrijpen om gevaren voor de stabiliteit te voorkomen, dan wel te beheersen. De Commissie heeft in 2010 twee mededelingen gedaan, waarin zij haar gedachten voor het raamwerk en de financiering daarvan uiteen heeft gezet. Gedurende 2010 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken actief bijgedragen aan de discussie over een toekomstig raamwerk via overleggen met de commissie van toezichthouders in Europa (CEBS), De Nederlandsche Bank, het ministerie van Financiën en de Europese bankenfederatie (EBF). Ook in 2011 wordt verder gewerkt aan de gedachtevorming rond crisis management. Zo heeft de Commissie begin januari 2011 een formele consultatie gepubliceerd over de technische uitwerking van het raamwerk. Verwacht wordt dat de Commissie de reacties op de consultatie verwerkt in nieuwe voorstellen die in het najaar van 2011 gepubliceerd worden. De Nederlandse Vereniging van Banken houdt hierbij de vinger aan de pols. Bankbelasting Nationaal en internationaal heeft bankbelasting in 2010 veel aandacht gekregen. Het IMF gaf in 2010 de aftrap met haar consultatie over een Financial Sector Taxation. Naast het IMF hebben de Europese Commissie en de Europese Raad zich in 2010 ook over het onderwerp gebogen. Het ministerie van Financiën heeft gesteld positief te staan tegenover invoering van een bankbelasting, mits deze voldoet aan een drietal voorwaarden: 1) Er moet een level playing field zijn; de belasting moet Europees breed worden ingevoerd. 2) De belasting moet worden bezien in het bredere kader van alle maatregelen die bij dragen aan

het vergroten van de stabiliteit van de financiële sector (Basel 3, crisis management en DGS). 3) De bankbelasting mag niet ten koste gaan van de kredietverlening aan de consument. De Nederlandse Vereniging van Banken vindt dat de kans dat de burger zou moeten bijdragen aan de ondersteuning van de financiële sector zoveel mogelijk moet worden beperkt. Het heffen van een bankbelasting is hiervoor echter niet de meest effectieve maatregel. Het nemen van maatregelen in de preventieve sfeer zijn hiervoor veel meer geschikt. Mocht echter toch worden overgegaan tot invoering van een bankbelasting, dan is de Nederlandse Vereniging van Banken het eens met de minister dat eerst moet zijn voldaan aan de drie voorwaarden. De discussie over invoering van een bankbelasting blijft ook nog actueel in 2011. Zo heeft de Europese Commissie via een consultatie nadere vragen gesteld over Financial Sector Taxation. Ook zal het onderwerp worden besproken in de raadvergadering van juni. Wij blijven nauw betrokken bij het onderwerp.

www.nvb.nl


Verdergaande aanscherping bankenregulering In 2010 zijn een groot deel van de aanpassingen die het Basels Comité wilde maken aan het kapitaalakkoord vastgesteld. De aanscherping van het akkoord, die bekend staat als Basel 3, vormt een belangrijke aanscherping van de vereisten die aan banken worden gesteld. De voorstellen zorgen ervoor dat banken meer kapitaal moeten aanhouden dat beter in staat is om verliezen op te vangen. Ook worden er wereldwijde eisen voor liquiditeit geïntroduceerd. Basel 3 is een stevig pakket dat zal bijdragen aan het versterken van de stabiliteit van banken. Op een aantal onderdelen zal het Basels Comité in 2011 nog verder werken. Het belangrijkste onderdeel zijn de aanvullende vereisten die moeten gaan gelden voor systeemrelevante instellingen. De herzieningen van het Basels akkoord die al zijn doorgevoerd worden in de komende periode verwerkt in de Europese bankenrichtlijn. De herziening van de bankenrichtlijn, die bekend staat als CRD4, omvat naast de implementatie van Basel 3 ook een beperking van de nationale discreties. Deze beperking gaat samen met een migratie van een richtlijn, naar een combinatie van een richtlijn en een verordening. Door deze wijzigingen zal een groot deel van de bepalingen in CRD4 een directe werking gaan kennen. Dit bevordert het gelijke speelveld binnen Europa. Op 23 juli 2010 werden de resultaten van de Europese stress test gepubliceerd. De vier Nederlandse banken die deel hebben genomen aan de test zijn allemaal geslaagd. Daarnaast hebben een aantal banken op vrijwillige basis de stresstest doorlopen. Alle instellingen die de test hebben afgenomen zijn geslaagd. Dit onderstreept de soliditeit van de Nederlandse bancaire sector. Provisies beleggingsondernemingen In 2007 zijn regels in werking getreden met betrekking tot provisies voor beleggingsondernemingen. Op basis van deze regels is het beleggingsondernemingen toegestaan provisies te ontvangen, mits deze inzichtelijk worden gemaakt voor de klant en geen afbreuk doen aan de kwaliteit van de dienst en de verplichtingen van de beleggingsonderneming zich in te zetten voor de belangen van de klant. Zowel de AFM als de minister van Financiën wil het huidige provisieregime aanpassen en een provisieverbod voor beleggingsondernemingen instellen. Zij zijn van mening dat provisies tot perverse prikkels leiden, waardoor onafhankelijk advies aan de klant niet kan worden gewaarborgd. Verder wordt aangedragen dat provisies de kostentransparantie niet bevorderen. De Europese Commissie (EC) heeft via de MiFID II consultatie laten blijken ook het voornemen te hebben tot het invoeren van een provisieverbod voor advies- en beheerdiensten. De Nederlandse Vereniging van Banken is van mening dat het instellen van een provisieverbod een verbetering oplevert voor de klant, mits het wordt ingevoerd binnen de grenzen van het voorstel dat door de EC in het kader van de MiFID II is gedaan. Het afschaffen van provisies leidt tot grotere onafhankelijkheid van beleggingsondernemingen en advies. In verband met zowel het klantbelang als het belang van de sector, is het zaak een provisieverbod weloverwogen en gelijktijdig met een Europees provisieverbod voor beleggingsondernemingen in te voeren. Er moet voor worden gewaakt dat klanten zorgvuldig worden voorbereid op wijzigingen, het productaanbod wordt gehandhaafd en beleggingsdiensten betaalbaar blijven. Inmiddels is de Nederlandse Vereniging van Banken in gesprek met de AFM over de ontwikkeling van een nieuw provisieregime.

www.nvb.nl


Kredietverlening bedrijfsleven Begin 2010 is de Taskforce Kredietverlening (hierna ‘de taskforce’) opgericht met als voorzitter Loek Hermans, voorzitter van MKB Nederland. Naast de Nederlandse Vereniging van Banken waren ook vertegenwoordigers van bedrijfsleven en overheid vertegenwoordigd in deze taskforce. De taskforce had onder meer als doel om nader te kijken naar het verloop van de bedrijfskredietverlening en te komen tot aanbevelingen richting banken, overheid en ondernemersorganisaties op het gebied van kredietverlening en het overheidsinstrumentarium. De taskforce heeft eind 2010 haar eindrapport gepubliceerd waarin gesteld wordt dat ondanks de slechte economische omstandigheden de afgelopen twee jaar de kredietverlening van banken aan het Nederlandse bedrijfsleven (inclusief MKB), ook Europees gezien, over het algemeen vrij goed op peil is gebleven. De taskforce concludeert dat door de sterk toegenomen risico's in dergelijke slechtere economische omstandigheden en door een daling van de winstgevendheid bij bedrijven, banken bij kredietaanvragen van ondernemingen wel kritischer zijn geworden en dat de vraag van bedrijven naar krediet is afgenomen. Door drie banken is een onderzoek uitgevoerd waaruit een vrij goed beeld van de ontwikkeling van kredietverlening in de afgelopen twee jaar naar voren komt. De taskforce constateert dat een volledig en nauwkeurig beeld nodig is om de vinger aan de pols te houden en om in de toekomst beleid op te kunnen voeren. Vandaar dat de taskforce aanbeveelt te onderzoeken op welke wijze dit kan worden verbeterd. De taskforce is eind 2010 opgeheven. De Nederlandse Vereniging van Banken blijft ook in 2011 het verloop van de kredietverlening aan het bedrijfsleven monitoren en, via de Ondernemerskredietdesk (www.ondernemerskredietdesk.nl), waar mogelijk ondernemers ondersteunen bij vragen over kredietverlening. Hypothecaire kredietverstrekking In 2010 is de aanscherping van de normen voor hypotheekverstrekking een belangrijk onderwerp van bespreking geweest. In april 2010 heeft de AFM voorstellen gedaan voor aanscherping van de verstrekkingsnormen waarbij onderscheid gemaakt werd tussen gezinnen en alleenstaanden. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft zich nadrukkelijk tegen dit voorstel van de AFM uitgesproken. In navolging van de Nederlandse Vereniging van Banken sprak ook de politiek zich uit tegen het voorstel van de AFM dat daarmee van tafel ging. Het behoud van de Gedragscode Hypothecaire Financieringen leek halverwege 2010 alles behalve vanzelfsprekend nu de minister een AMvB voorbereidde. Na instemming door de Nederlandse Vereniging van Banken met de inhoudelijke voorstellen van de minister heeft de minister toch ingestemd met de aanpassing van de Gedragscode. In 2011 worden besprekingen over de aanpassing van de Gedragscode voortgezet. Overige hypotheekonderwerpen die spelen in 2010 zijn de quickscan die de Nma uitbrengt naar de ontwikkelingen van de hypotheekrentehoogte en het voornemen van de NMa om een verdergaand onderzoek naar de concurrentie op de hypotheekmarkt te verrichten. De resultaten van dit onderzoek worden medio 2011 verwacht. Hypotheekfraude De gecoördineerde aanpak van hypotheekfraude is in 2010 onverminderd voortgezet. Nog steeds is het frauderen bij hypotheekaanvragen (veelal met valse/vervalste gegevens) de meest voorkomende fraudevorm. Fraude met bouwdepots bleek echter in 2010 een sterk groeiend fenomeen. Om (poging tot) bouwdepotfraude in een vroeg stadium te kunnen signaleren zijn de aanbevelingen voor financiers aangescherpt. Daarnaast werken de financiers nauw samen om gezamenlijk grote fraudezaken aan te pakken. Zo is in overleg met het Openbaar Ministerie in 2010 een grote zaak opgepakt. Tijdens dit soort onderzoeken blijkt eens te meer dat hypotheekfraudes voornamelijk grootschalig zijn en in georganiseerd verband worden gepleegd.

www.nvb.nl

www.ondernemerskredietdesk.nl


Vooraf ingevulde aangifte (VIA) Er is intensief met de Belastingdienst overlegd over de nieuwe handleiding aanlevering banken beleggingsproducten voor de VIA. Die aanlevering gaat in 2012 van start en vereist hoogwaardige kwaliteit van de gegevens in tegenstelling tot voorheen. Geheel volgens afspraak was deze handleiding op 1 juli 2010 beschikbaar zodat banken konden beginnen met het ontwerpen en bouwen van de aanpassingen van hun complexe systemen. Er is nu een voortdurende afstemming op technisch niveau om de informatie(ketens) op elkaar aan te laten sluiten en de kwaliteit daarvan te garanderen. Dat start al bij de juiste vastlegging van de identificerende gegevens zoals het BSN. Groen beleggen Onmiddellijk nadat bekend werd dat de nieuwe regering voorstelde om het fiscale voordeel bij de regeling groen beleggen te beperken, is de Nederlandse Vereniging van Banken in actie gekomen. De regeling betreft een publiek-private samenwerking waarbij spaarders/beleggers geld inleggen dat door groenfondsen tegen een verlaagd tarief aan innoverende duurzame projecten wordt uitgeleend. De overheid selecteert de categorieën die voor groene financiering in aanmerking komen. De regeling werkt efficiënt, is succesvol en stimuleert ondernemers tot innovatie. Met ondersteuning van onder meer LTO Nederland is het parlement bereid geweest in eerste instantie de voorgestelde maatregel te verzachten en in tweede instantie staatssecretaris Weekers te bewegen om de gevolgen te gaan monitoren om de door de sector verwachte teloorgang van de groenfondsen te voorkomen. Financiële educatie Banken staan in het hart van de economie en zien financiële educatie als onderdeel van hun maatschappelijke rol. Financiële educatie is nodig en helaas nog niet verankerd in het onderwijs. Banken voelen zich mede verantwoordelijk hoe kinderen met hun geld omgaan. Daarom hebben banken zich aangesloten bij CentiQ, een initiatief van het ministerie van Financiën. Het doel van het CentiQ-thema ‘Jong geleerd, oud gedaan’ is om het onderwerp financiële educatie te verankeren in het basisonderwijs. Een van de acties binnen dit thema is de Week van het Geld. In 2010 vond de Week van het Geld in de derde week van september plaats. H.K.H. Prinses Máxima heeft als ere voorzitter van het CentiQ platform de Week van het Geld geopend. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft ten behoeve van de Week van het Geld het initiatief genomen om, in samenwerking met het Nibud, een educatief programma voor kinderen te ontwikkelen. Ook zijn er 20.000 ‘spaarblikken’ uitgedeeld op basisscholen. Op het spaarblik konden kinderen een spaardoel aangeven. Doel van de Week van het Geld is om kinderen bewust te maken van de omgang met geld. Door kinderen op jonge leeftijd financiële kennis en vaardigheden mee te geven, zijn ze op latere leeftijd beter in staat om zelf bewuste financiële keuzes te maken. Naast de individuele inspanningen van banken om educatieve financiële programma’s te ontwikkelen, is er in de Week van het Geld door bankiers lesgegeven op scholen. Er zijn door medewerkers van banken tijdens de Week van het Geld zestig gastlessen op basisscholen gegeven. De positieve reacties van belanghebbenden (scholen, leerkrachten, ouders, beleidsmakers, bankmedewerkers) zijn een stimulans om in 2011 de Week van het Geld tot een nog groter succes te maken.

www.nvb.nl


3.2 Betalingsverkeer Betalingsverkeer is als geen ander deel van bancaire dienstverlening vervlochten met de maatschappij en als gevolg daarvan voortdurend in beweging. Rode draad in het werk van de Nederlandse Vereniging van Banken is de komst van SEPA (Single Euro Payments Area), de continue borging van informatieveiligheid, het blijven verbeteren van de efficiency, het onder de aandacht brengen van de maatschappelijke rol van het betalingsverkeer en de voortdurende beheersing van criminaliteitsgerelateerde bedreigingen en risico’s. Bereikbaarheidsmonitor 2010: betaaldiensten nog altijd goed bereikbaar Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer heeft in de 'Bereikbaarheidsmonitor 2010' met tevredenheid geconstateerd dat er geen bereikbaarheidsknelpunten voor betaaldiensten zijn. Ondanks verschuivingen in het bankenlandschap, zoals de samenvoeging van Fortis met ABN AMRO en de integratie van ING en Postbank, zijn consumenten en ondernemers nog steeds tevreden over de toegankelijkheid en bereikbaarheid van betaaldiensten. Consumenten geven, afhankelijk van de doelgroep, gemiddeld een 7,5 - 8,0 en ondernemers een 7,1. Geldautomaten zijn meestal nabij en openingstijden van bankkantoren in combinatie met internetdiensten zijn dekkend. De wensen van ondernemers hebben vooral betrekking op de bereikbaarheid van de diensten voor het afstorten van contant geld. De verwachting is dat in de toekomst een verdere verschuiving van fysieke naar digitale betaaldiensten zal plaatsvinden, vooral via internetbankieren. De bereikbaarheidsmonitor toetst driejaarlijks in hoeverre de generieke bereikbaarheid van betaaldiensten ten opzichte van de nulmeting in 2007 is veranderd. Daarnaast brengt deze ontwikkelingen en trends op het gebied van toegankelijkheid en bereikbaarheid van betaaldiensten in kaart. De monitor richt zich op consumenten en ondernemers, en besteedt speciaal aandacht aan kwetsbare groepen: ouderen, mensen met een functiebeperking, mensen zonder internet en laagopgeleiden/inactieven. Het rapport is door de minister van Financiën aangeboden aan de Tweede Kamer. www.basisbankrekening.nl: een bankrekening voor iedereen! In onze moderne samenleving kun je niet zonder bankrekening. Zonder toegang tot het betalingsverkeer word je bedreigd met sociale uitsluiting. Met het Convenant over een pakket primaire betaaldiensten, dat de Nederlandse Vereniging van Banken, het ministerie van Financiën en het Leger des Heils al in 2001 opstelde, wordt gegarandeerd dat iedere Nederlander vanaf 18 jaar toegang heeft tot een betaalrekening. In 2010 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken goede gesprekken gevoerd met de convenantpartners over de wijze waarop nadere aandacht kon worden gevestigd op gezamenlijke afspraken. Op 15 april 2011 werd door lt.-kolonel Ine Voorham, directeur van Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg, wethouder Zorg & Welzijn van de gemeente Amsterdam, Eric van der Burg en Wim Mijs, directeur van de Nederlandse Vereniging van Banken www.basisbankrekening.nl gelanceerd. Deze website geeft op eenvoudige en toegankelijke wijze uitleg over de basis bankrekeningen hebben.

www.nvb.nl

www.basisbankrekening.nl

www.basisbankrekening.nl


Eenvoudig veranderen van betaalrekening Consumenten en MKB’ers moeten zonder onnodige rompslomp hun betalingsverkeer bij een andere bank kunnen onderbrengen, ook al krijgen zij dan een nieuw bankrekeningnummer. Dit is precies wat de Overstapservice doet: de service leidt 13 maanden geautomatiseerd bij- en afschrijvingen door van de oude naar een nieuwe of bestaande rekening èn informeert bedrijven waarvan incasso’s zijn ontvangen over het nieuwe rekeningnummer. Omdat de Overstapservice in een duidelijke behoefte voorziet, is deze aangepast aan de nieuwe betaalproducten in de Single Euro Payments Area. De Overstapservice functioneert sinds 2004 goed en wordt doorlopend gemonitord. In de tweede helft van 2011 zal een nieuwe evaluatie van de Nederlandse Vereniging van Banken en de Consumentenbond worden aangeboden aan het ministerie van Financiën. Oprichting betaalvereniging Met de introductie van Europese producten op de Nederlandse markt gaat ons land deel uitmaken van de Europese betaalmarkt en worden besluiten over regelgeving op Europees niveau genomen. Aan het verrichten van collectieve taken in het betalingsverkeer blijft echter behoefte bestaan. Vorig jaar zijn de banken, de Nederlandse Vereniging van Banken en Currence een project gestart om de collectieve taken in het SEPA-tijdperk nader in beeld te brengen, alsmede de bestuurlijke aspecten daarvan. Geconcludeerd is dat aan de faciliterende werkzaamheden die Currence momenteel voor de nationale betaalproducten verricht, ook straks behoefte zal blijven bestaan. Bij uitfasering van de nationale producten worden deze taken, samen met een aantal operationele taken van de Nederlandse Vereniging van Banken op het gebied van betalingsverkeer, gebundeld in een nieuwe vereniging: Betaalvereniging Nederland. Deze vereniging komt onder gezamenlijke besturing van banken, betaalinstellingen en onafhankelijke leden. Aan de besluitvorming is een uitgebreide consultatie van de leden van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer voorafgegaan, die hierover een positief advies hebben uitgebracht. De betaalvereniging wordt medio 2011 opgericht. De Nederlandse Vereniging van Banken blijft haar taken op het gebied van belangenbehartiging op beleidsmatige onderwerpen uitvoeren en Currence blijft, naast de nieuwe vereniging, als organisatie bestaan zolang er nationale collectieve betaalproducten zijn. Currence Services B.V., de uitvoeringsorganisatie van Currence, is mede belast met de operationele werkzaamheden ten behoeve van de Betaalvereniging. Wanneer er, op termijn, geen nationale betaalproducten meer bestaan, zullen de operationele taken van Currence Services alleen nog maar uit die ten behoeve van de Betaalvereniging bestaan. Currence Services gaat dan juridisch onderdeel van de Betaalvereniging uitmaken. Succesvolle campagne internetbankieren: samen houden we het veilig! Internetbankieren is ongekend populair en trekt daarom helaas in toenemende mate criminelen aan. In 2010 is fraude met internetbankieren fors gestegen (zie verderop in dit jaarverslag). Hoewel het nog steeds gaat om een beperkte omvang, was er alle aanleiding om ook door meer voorlichting de strijd tegen dit fenomeen voort te zetten. In oktober 2010 lanceerde de Nederlandse Vereniging van Banken de publiekscampagne ‘Veilig bankieren’. In de campagne stond www.veiligbankieren.nl centraal. Consumenten vinden op deze site veel informatie, korte animaties en een documentaire over internetfraude. De slogan is ‘Als je weet hoe ze opereren, kun je je ertegen wapenen.’ In een documentaire, te zien op www.veiligbankieren.nl, geeft een jongeman die handelde in opdracht van een criminele organisatie zijn geheimen prijs. Zo krijgen kijkers inzicht in zijn praktijken en realiseren ze zich dat ze zich hiertegen kunnen wapenen.

www.nvb.nl




Publieksonderzoek in 2009 wijst uit dat 90 procent van de respondenten het (zeer) positief vindt dat aandacht wordt besteed aan dit onderwerp. Zo’n 80 procent vindt internetbankieren veilig en dat moet zo blijven. Medio 2011 zal daarom opnieuw een publiekscampagne gehouden worden met als doel consumenten weerbaarder te maken tegen internetcriminelen. Criminelen ronselen vaak argeloze rekeninghouders om frauduleus verkregen geld weg te sluizen en contant op te nemen. Onder allerlei valse voorwendselen en beloften worden deze zogenaamde ‘geldezels’ overgehaald medewerking te verlenen door hun bankrekening ter beschikking te stellen en bankpas met pincode af te geven. Deze hebben meestal niet in de gaten dat ze niet alleen medeplichtig worden aan een misdrijf maar ook opdraaien voor de schade die de bank aan gedupeerde rekeninghouders heeft vergoed. En dat zij grote moeite zullen hebben om gedurende een flink aantal jaren financiële diensten af te nemen omdat ze als fraudeur geregistreerd worden. Daarom wordt in 2011 ook een vooral op jongeren gerichte voorlichtingscampagne opgezet om hen te waarschuwen hun bankrekening en pinpas vooral niet aan criminelen ter beschikking te stellen. 3.2.1 Single Euro Payments Area (SEPA) Voorbereidingen SEPA migratie lopen door De voorbereidingen voor de overgang naar SEPA zijn ook in 2010 met veel inzet voortgezet. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft daar met de Stuurgroep en Projectbureau SEPA veel coördinerende werkzaamheden voor verricht. Enerzijds door de afstemming tussen banken te faciliteren en anderzijds door vanuit de gemeenschappelijke banken voor SEPA inbreng te leveren bij het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) en de daaronder vallende Afstemgroep SEPA Nederland (ASN). In het verlengde van de overleggen in ASN verband is er op veel plekken (o.a. overheid, verzekeraars, koepels) vanuit de Nederlandse Vereniging van Banken, vaak in samenwerking met DNB, voorlichting gegeven over de veranderingen die SEPA gaat brengen. Dit om gebruikers van betalingsverkeer in beweging te krijgen om hun voorbereidingen voor de overgang naar SEPA ook zelf op te pakken. De overgang naar SEPA kan alleen gerealiseerd worden als aanbieders en gebruikers van betalingsverkeer samen optrekken om stapsgewijs de migratie realiseren. Voor het productaanbod was het van belang dat per november 2010 de banken in Europa gereed zijn voor de Europese incasso (SEPA Direct Debit – SDD). Dit in aanvulling op de Europese overschrijving die al vanaf januari 2008 operationeel is. De Nederlandse banken waren met de Europese incasso voor een deel al eerder gereed maar om het product in de volle breedte te kunnen gebruiken, is bereikbaarheid van alle banken een voorwaarde. Dat alle banken nu technisch gereed zijn voor de Europese incasso heeft nog niet geleid tot feitelijk gebruik in de Nederlandse markt. Vanuit de Stuurgroep SEPA is een pilot met een selecte groep (zakelijke) gebruikers opgestart. Van belang wordt om de resultaten van de pilot te gebruiken voor het goed inrichten van de nationale migratie naar SEPA. Daarbij is duidelijk dat naast banken en gebruikers van betalingsverkeer, ook de IT-sector die pakketten voor financiële administraties aanbiedt, een belangrijke rol speelt voor een soepele overgang.

www.nvb.nl


Voor de Nederlandse markt is het verder van belang dat er naast de standaard producten voor de Europese incasso (de reguliere en de zakelijke variant) ook een SEPA opvolger voor de Kansspel-incasso komt. Deze incasso heeft als belangrijkste kenmerk dat de debiteur geen terugboekrecht heeft zoals bij een gewone incasso. De ervaringen met de Kansspel-incasso in Nederland zijn goed en voor een goede overgang naar SEPA wordt een opvolger daarvoor als noodzakelijk gezien. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft veel inzet gepleegd om de Europese variant van de incasso zonder terugboekrecht te realiseren. Het ziet er echter naar uit dat daarvoor onvoldoende draagvlak in Europa. In 2011 zal blijken of er alsnog een nationale variant ontwikkeld en ingevoerd moet worden. Ernstige zorgen over einddatum De prijs en functionaliteit van de geharmoniseerde nieuwe Europese betaalproducten zijn op zichzelf in veel landen niet voldoende om zakelijke klanten te bewegen hun administraties aan te passen. Daarom heeft de Europese Commissie op 16 december 2010 een concept Verordening gepubliceerd die de wettelijke verplichting voor consumenten, bedrijven en banken inhoudt om op enig moment volledig te werken volgens de nieuwe regels en standaarden. De Nederlandse Vereniging van Banken verwelkomt deze Verordening omdat hiermee duidelijkheid voor iedereen wordt geschapen wanneer de overgang naar SEPA voltooid moet zijn. Helaas verschillen de Europese banken van mening met de Commissie over de manier waarop, de weg waarlangs en het tijdstip wanneer het einddoel bereikt moet zijn. De banken hebben gevraagd om het simpelweg vaststellen van één einddatum waarop zowel de nieuwe Europese overschrijving als de Europese incasso ingevoerd moet zijn. De Commissie heeft helaas twee verschillende einddata vastgesteld. Dat is niet in het belang van het bedrijfsleven, dat nu tweemaal moet aanpassen. Verder is een veelheid van onnodige en complexe (en dus kostbare) maatregelen voorzien om de (gepercipieerde) risico’s van de Europese incasso in te dammen, en wordt een totaal verbod op interbancaire vergoedingen voor incasso voorgesteld. Verder maakt de Nederlandse Vereniging van Banken zich grote zorgen over de bevoegdheden die aan de Commissie worden toegekend om productspecificaties te wijzigen en de lange overgangstermijnen om via verplicht gratis conversiefaciliteiten de overgang voor de gebruikers te vergemakkelijken. Het gevaar is groot dat de Verordening haar doel niet bereikt maar een tegengesteld resultaat zal hebben en de overgang naar SEPA in gevaar brengt. Op moment van verschijnen van dit jaarverslag buigen zowel de Raad als het Europees Parlement zich nog over de inmiddels gewijzigde concept Verordening. Helaas zijn de zorgen van de Nederlandse Vereniging van Banken alleen maar toegenomen omdat de vele amendementen die door Europarlementariërs zijn ingediend belangrijke verslechteringen inhouden ten opzichte van het Commissievoorstel. Eind 2011 moet de Verordening worden vastgesteld.

www.nvb.nl


3.3 Criminaliteit 3.3.1 Financieel Economische Criminaliteit Fraudecijfers Betalingsverkeer 2010 Om zicht op de aard en omvang van de fraude in het betalingsverkeer te hebben, verzamelt en analyseert de Nederlandse Vereniging van Banken fraudecijfers. De schade die de gezamenlijke banken hebben geleden door fraude in het betalingsverkeer bedraagt in 2010 ruim 57 miljoen euro. Hieronder is per categorie een overzicht gegeven. Productsoort Schade in € Giraal

• Cheques, overschrijvingsformulieren, acceptgiro etc. 1.022.000 • Internetbankieren • Incasso • Zakelijk krediet/incasso 1

9.800.000 610.000 3.900.000

Cards Credit cards 2

• vals/geskimmed • gestolen/verloren, valse aanvraag etc.

4.660.000 7.926.000

Debit card • vals/geskimmed • gestolen/verloren, valse aanvraag etc.

19.700.000 9.072.000

Cash • Frauduleuze kasopname 332.000

Totaal 57.022.000 1 zakelijke relatie die zijn incassocontract misbruikt door te incasseren van eigen rekeningen bij een andere bank. Bankklanten hebben hier geen schade geleden. 2 De fraudecijfers hebben alleen betrekking op creditcards uitgegeven door Nederlandse banken. Fraude met internetbankieren In Nederland bankieren inmiddels zo’n 10 miljoen mensen via het internet. Ook criminelen verleggen hun aandachtsgebied steeds vaker naar het internetbankieren. In verreweg de meeste gevallen blijft dit bij een poging. Toch is in 2010 de schade die banken in Nederland hebben geleden door fraude met internetbankieren fors gestegen: van € 1,9 miljoen in 2009 naar € 9,8 miljoen in 2010. De meeste schade is te relateren aan phishing aanvallen, waarbij de klant via mail of telefoon wordt bewogen tot het afgeven van inlog- of andere beveiligingscodes. Met deze gegevens kunnen criminelen vervolgens transacties uitvoeren. In de regel wordt de schade door de banken vergoed. Om de fraude met internetbankieren terug te dringen hebben het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), het Landelijk Parket en de Nederlandse Vereniging van Banken in maart 2011 de handen ineen geslagen en de Electronic Crime Taskforce (ECTF) opgericht. In dit ‘bankenteam’ waarin experts vanuit de banken en de KLPD zijn gedetacheerd, wordt door middel van betere analyses en versterking van de informatiepositie de aanpak van cybercrime geïntensiveerd.

www.nvb.nl


Skimming Skimming is een vorm van betaalpasfraude, waarbij criminelen de magneetstrip kopiëren van een betaalpas en de pincode bemachtigen. Vervolgens maken ze een kopie van de pas. Hiermee wordt geld opgenomen en/of betaald in binnen- en buitenland. Hoewel de klant in de regel altijd schadeloos gesteld wordt, blijft het een nare ervaring. Dankzij voorlichting en preventieve maatregelen door de banken is de schade ten gevolge van skimming in 2010 fors gedaald en uitgekomen op € 19,7 miljoen. In 2009 was dit nog € 31 miljoen, een daling van 46%. Ondanks dat er verschillende skimmers door de politie zijn aangehouden is het aantal skimincidenten vanaf het vierde kwartaal van 2010 weer toegenomen. Skimming blijft voorlopig een punt van zorg. Fraudewaarschuwingssysteem Om te voorkomen dat fraudeurs en katvangers ongestoord hun gang kunnen blijven gaan, hebben de gezamenlijke banken sinds 1997 de mogelijkheid om de integriteit van (rechts) personen te controleren in een fraudewaarschuwingssysteem. Dit systeem is in 2010 ongeveer 12,5 miljoen keer bevraagd en heeft geleid tot meer dan 20.000 hits. Een hit wil overigens niet zeggen dat de verzochte bancaire dienst per definitie wordt afgewezen, maar is voor de bank wel een duidelijk signaal voor nader onderzoek.

3.3.2 Witwassen en terrorismebestrijding Melden ongebruikelijke transacties In 2010 heeft het IMF in opdracht van de Financial Action Task Force (FATF) een evaluatie uitgevoerd. Daarbij is getoetst in hoeverre Nederland voldoet aan de veertig aanbevelingen inzake de bestrijding van witwassen en de negen speciale aanbevelingen inzake de bestrijding van terrorismefinanciering (TF). Ook de Nederlandse Vereniging van Banken en bancaire vertegenwoordigers hebben meegewerkt aan de evaluatie. De FATF heeft aangegeven dat de Nederlandse wet op een aantal punten aangescherpt moet worden. Ook waren zij kritisch over het gebrek aan terugkoppeling naar financiële instellingen over het resultaat van de meldingen die banken doen van vermoeden tot witwassen. Om kwalitatief goede witwaszaken te melden, hebben financiële instellingen met name behoefte aan generieke informatie over nieuwe dreigingen, trends en witwascasuïstiek. Verder is het voor banken van belang om te weten wat de reden is geweest om een bepaalde ongebruikelijke transactie als verdacht te bestempelen: is de klant verdacht of is het de aard van de transactie die verdacht is. In 2011 zal de Nederlandse Vereniging van Banken met relevante publieke partijen werken om concreet invulling te geven aan deze noodzakelijke feedback. Sanctiemaatregelen Na de aanslagen van 11 september 2001 heeft het opleggen van sanctiemaatregelen een vogelvlucht genomen. Sanctiemaatregelen zijn politieke instrumenten van de Verenigde Naties en de Europese Unie die worden ingezet als reactie op schendingen van mensenrechten of voor de bestrijding van terrorisme of proliferatiefinanciering. Maatregelen betreffen onder meer het bevriezen van tegoeden en het verbod om bepaalde diensten te verlenen. De impact van deze maatregelen op de financiële sector is enorm. De Nederlandse Vereniging van Banken werkt met de verschillende (Europese) stakeholders om de maatregelen zo werkbaar mogelijk te maken.

www.nvb.nl


3.3.3 Bankovervallen en andere fysieke aanvallen De Nederlandse Vereniging van Banken coördineert de interbancaire activiteiten op het gebied van fysieke beveiliging. Een van de activiteiten is het registreren en analyseren van fysieke incidenten, waaronder bankovervallen. In 2010 is het aantal overvallen op bankkantoren tot een historisch laag niveau gedaald: 26 overvallen. Dit is een daling van 46% ten opzichte van 2009. In 73% van de gevallen werd daarbij een gering of geen buit bemachtigd. Zorgelijk is wel de toename van het aantal aanvallen op geldautomaten. In 2010 zijn er 92 incidenten geregistreerd, waarbij criminelen hebben geprobeerd met gas de automaat te kraken. Hoewel het meestal bij een poging blijft en er daarbij geen geld wordt buitgemaakt, is de schade aan belendende percelen en automaten fors.

Overvallen 1967-2010

0100200300400500600

1967

1969

1971

1973

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1997

1999

2001

2003

2005

2007

2009

www.nvb.nl

marjon

Typewritten Text



4. SOCIAAL-ECONOMISCHE AANGELEGENHEDEN 2010 Collectieve arbeidsovereenkomsten in het bankbedrijf De onderhandelingen over de diverse CAO’s in het bankbedrijf werden in 2010 gevoerd tegen de achtergrond van de financiële en economische crisis. Dit kwam tot uiting in zeer gematigde loonsverhogingen in de CAO’s van RABO, ABN AMRO en RBS. Voor de Algemene Bank-CAO werd zelfs, na 13 maanden onderhandelen, een nullijn afgesproken gedurende de looptijd van 19 maanden. Veel nadruk kwam te liggen op afspraken over duurzaamheid, scholing en arbeidsparticipatie. De besprekingen over de CAO’s bij Fortis en ABN AMRO stonden voor een belangrijk deel in het teken van het samengaan van beide banken. De SNS-CAO en de Algemene Bank-CAO expireerden beide in november, maar eind december hadden de besprekingen nog niet tot resultaat geleid. CAO Looptijd Aantal werknemers ABN AMRO 01.03.2010 tot 01.01.2013 25.600 Rabobank 01.02.2010 tot 01.05.2011 40.700 SNS 01.06.2009 tot 01.11.2010 2.500 Algemene Bank-CAO 01.04.2009 tot 01.11.2010 7.400 ING Nederland 01.07.2008 tot 01.01.2012 20.000 4.1 Werkgelegenheidsontwikkeling De werkgelegenheidsontwikkeling in het bankbedrijf vertoont over de laatste 30 jaar een grillig verloop. Zij ademt mee met de conjuncturele ontwikkelingen. Het hoogtepunt werd in 2000 bereikt met bijna 130.000 werknemers. In het afgelopen decennium is het aantal echter gestaag afgenomen. Ultimo 2010 bedroeg het aantal werknemers 96.000. De verwachting is dat deze trend zich de komende jaren nog doorzet. Jaar 1983 1990 1995 2000 2005 2010 Aantallen 92.500 114.000 104.000 129.000 106.000 96.000 4.2 Minder deeltijd in 2010 Het werken in deeltijd is in het bankbedrijf sinds 1983 zeker onder vrouwen sterk toegenomen, maar de gemiddelde contractuele arbeidsduur vertoont de laatste jaren weer een stijging. De man/vrouw-verdeling bleef vrijwel gelijk op ruim 51 tegen een kleine 49%. 1983 2008 2010 Mannen 99,07 98,82 99,53 Vrouwen 89,41 82,17 84,08 M + V 94,61 90,61 91,98

www.nvb.nl


4.3 Bedrijfscommissie Financiële Dienstverlening opgeheven In 2010 is de Bedrijfscommissie Financiële Dienstverlening (BCFD) opgeheven, ooit bij wet ingesteld om te bemiddelen in conflicten tussen ondernemingsraden en ondernemers bij i.c. banken, verzekeraars, zorgverzekeraars, pensioenfondsen en uitkeringsinstanties. De Nederlandse Vereniging van Banken en haar rechtsvoorganger de Werkgeversvereniging voor het Bankbedrijf hebben gedurende tientallen jaren het voorzitterschap en het secretariaat hiervan gevoerd. Samen met 22 andere bedrijfscommissies is de BCFD opgegaan in twee, direct onder de SER vallende centrale bedrijfscommissies. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft namens banken en verzekeraars zitting in de bedrijfscommissie voor de profit sector.

www.nvb.nl

marjon

Typewritten Text



5. VERENIGINGSZAKEN Algemene Ledenvergadering 30 juni 2010 De Algemene Ledenvergadering is gehouden op 30 juni 2010. In deze vergadering is de jaarrekening 2009 goedgekeurd en is het Bestuur decharge verleend voor het gevoerde beleid in 2009. Ook kwamen de herziene statuten van de vereniging aan de orde. Deze zijn goedgekeurd onder het voorbehoud dat de tekst nog een keer door enkele vennootschapsjuristen zou worden bezien. Dit heeft geleid tot enkele kleine aanpassingen. De statuten worden definitief ter goedkeuring voorgelegd aan de Algemene Ledenvergadering in 2011. In de herziene statuten heeft het Beraad (voorheen het Bestuursberaad Kleinere en Buitenlandse Banken, BBKBB) een formele status in de vereniging gekregen. Tijdens de ledenvergadering van 30 juni 2010 zijn de volgende bestuurders benoemd op voordracht van het Bestuur: • Drs. H. van der Noordaa (ING Bank N.V.) als opvolger van de heer Mr. C.P.A.J. Leenaars • A.G. Silvis (Rabobank Nederland) als opvolger van de heer Dr. P.W. Moerland • Drs. C.F.H.H. Vogelzang (ABN AMRO Group N.V.) als opvolger van de heer Dr. G. Zalm Vooruitlopend op de formele vaststelling van de nieuwe Statuten en het huishoudelijk reglement van de Nederlandse Vereniging van Banken zijn de heer P. Blom (Triodos Bank N.V.) en de heer P.F. Boom (Citibank International plc. Amsterdam Branch) benoemd in het bestuur als vertegenwoordigers van het Beraad. De heren Blom en Boom zijn respectievelijk voorzitter en vice voorzitter van het Beraad. Voorheen was de heer Drs. W.F.C. Cramer (Friesland Bank N.V.) namens het Beraad (toen nog ‘BBKBB’) lid van het bestuur. De volgende bestuurder is voor een statutaire periode van vier jaar herbenoemd: • Drs. F.G.H. Deckers (Van Lanschot Bankiers N.V.)

www.nvb.nl


Samenstelling Bestuur (per 31 december 2010) 1. Mr. B. Staal Nederlandse Vereniging van Banken 2. P. Blom

Triodos Bank N.V

3. P.F. Boom Citibank International plc. Amsterdam Branch

4. Drs. F.G.H. Deckers Van Lanschot Bankiers N.V. 5. Drs. J.P. Drost NIBC Bank N.V. 6. Dr. Ir. C. van Eykelenburg

N.V. Bank Nederlandse Gemeenten 7. Mr. M.W.J. Hinssen SNS Bank N.V. 8. Drs. N.C. Jue ING Retail Nederland 9. Drs. H. van der Noordaa ING Bank N.V. 10. J. de Ruiter

The Royal Bank of Scotland N.V. 11. Drs. J.C.M. van Rutte

ABN AMRO Group N.V. 12. Ir. P.J.A. van Schijndel Rabobank Nederland 13. Mw. A.G. Silvis Rabobank Nederland 14. Drs. C.F.H.H. Vogelzang ABN AMRO Group N.V.

Samenstelling Directie Mr. W.A.J. Mijs Directeur Bureau Per 31 december 2010 telt het bureau 61 personeelsleden waarvan er 4 werkzaam zijn voor twee financiële organisaties waarvoor de Nederlandse Vereniging van Banken het secretariaat voert of diensten verleend.

www.nvb.nl


Leden (peildatum 31 december 2010) Nieuwe leden The Bank of New York Mellon S.A./N.V. Deutsche Bank Nederland N.V. UBS Bank (Netherlands) B.V. BNP Paribas Bank N.V. The Royal Bank of Scotland N.V. (RBS)

Beëindiging lidmaatschap RBC Dexia Investor Services Netherlands N.V. Beëindiging geassocieerd lidmaatschap NPM Capital N.V. Andere wijzigingen

• DVB Bank N.V. heeft in augustus 2010 aangegeven dat de tenaamstelling per oktober 2008 is gewijzigd in DVB Bank S.E.

• Dexia Bank Nederland N.V. en Dexia Nederland Holding N.V. zijn per mei 2010 gefuseerd en gaan verder onder de naam Dexia Nederland B.V.

• Fortis Bank (Nederland) N.V. en ABN AMRO Bank N.V. zijn per 1 juli 2010 gefuseerd. Hiermee komt ook het lidmaatschap van Fortis Bank Nederland (Holding) N.V. te vervallen. De nieuwe bank gaat verder onder de naam ABN AMRO Bank N.V.

• Per 12 februari 2010 heeft de verzelfstandiging van Dresdner VPV plaatsgevonden. VPV Bankiers N.V. gaat verder als onafhankelijke bank.

• Levob Bank N.V. heeft per 1 april 2010 haar naam, als gevolg van een fusie, gewijzigd in Achmea Retail Bank N.V.

• De Hollandsche Unie N.V. is opgesplitst en respectievelijk gewijzigd in RBS Hollandsche N.V. en Deutsche Bank Nederland N.V.

Telling De Nederlandse Vereniging van Banken heeft hiermee, per 31 december 2010, 83 leden en 4 geassocieerde instellingen.

www.nvb.nl


Ledenlijst Nederlandse Vereniging van Banken (peildatum 31 december 2010) 1. Aareal Bank AG 2. ABN AMRO Bank N.V. 3. Achmea Bank Holding N.V. 4. Achmea Hypotheekbank N.V. 5. Achmea Retail Bank N.V. 6. Aegon Bank N.V. 7. AKBank N.V. 8. Allianz Nederland Asset Management B.V. 9. Amsterdam Trade Bank N.V. 10. Anadolubank Nederland N.V. 11. Anthos Bank B.V. 12. Argenta Spaarbank N.V. 13. ASR Bank N.V. 14. Bank of America, N.A. 15. N.V. Bank voor de Bouwnijverheid 16. Bank Insinger de Beaufort N.V. 17. Bank Mendes Gans N.V. 18. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten 19. Bank of Scotland, Amsterdam Branch 20. Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ (Holland) N.V. 21. Bank Ten Cate & Cie N.V. 22. Banque Artesia Nederland N.V. (GE Artesia Bank) 23. Banque Chaabi du Maroc 24. BinckBank N.V. 25. BNP Paribas Bank N.V. 26. BNP Paribas S.A., the Netherlands Branch 27. Citco Bank Nederland N.V. 28. Citibank International plc, Netherlands branch 29. Credit Europe Bank N.V. 30. Commerzbank AG, Amsterdam Branch 31. Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. 32. Delta Lloyd Bank N.V. 33. Demir-Halk Bank (Nederland) N.V. 34. Deutsche Bank AG 35. Deutsche Bank Nederland N.V. 36. Dexia Nederland N.V. 37. DVB Bank SE 38. The Economy Bank N.V. 39. Eurohypo AG 40. FGH Bank N.V. 41. Fortis Bank Nederland Hypotheken Groep 42. Friesland Bank N.V. 43. F. van Lanschot Bankiers N.V. 44. GarantiBank International N.V. 45. Habib Bank Ltd 46. HSBC Bank plc. 47. ING Bank N.V. 48. Işbank GmbH, Amsterdam Branch 49. Interbank N.V. 50. Intesa Sanpaolo SpA, Amsterdam Branch 51. JPMorgan Chase Bank N.A.

www.nvb.nl


52. KAS Bank N.V. 53. KBC Bank N.V. 54. Korea Exchange Bank, Amsterdam Branch 55. LeasePlan Corporation N.V. 56. Lloyds TSB Bank Plc. 57. Mizuho Corporate Bank Nederland N.V. 58. Mega International Commercial Bank Co., Ltd Amsterdam Branch 59. Nederlandse Financieringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden N.V. 60. Nederlandse Waterschapsbank N.V. 61. NIBC Bank N.V. 62. Bank Oyens en Van Eeghen N.V. 63. Petercam Bank N.V. 64. Rabohypotheekbank N.V. 65. Robeco Direct N.V. 66. RBS Hollandsche N.V. 67. Schretlen & Co N.V. 68. SNS Bank N.V. 69. Société Générale 70. Société Générale Bank Nederland N.V. 71. Staal Bankiers N.V. 72. Svenska Handelsbanken AB (publ.) Nederland 73. The Bank of New York Mellon S.A./ N.V. 74. TD Waterhouse Bank N.V. 75. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. 76. The Royal bank of Scotland N.V. (RBS) 77. Triodos Bank N.V. 78. UBS Bank (Netherlands) B.V. 79. UBS Investment Bank Nederland B.V. 80. Unilever Beleggingsbank B.V. 81. VPV Bankiers N.V. 82. WestlandUtrecht Hypotheekbank N.V. 83. Yapi Kredi Bank Nederland N.V. Geassocieerde instellingen 1. Euronext N.V. 2. Dutch Securities Institute 3. International Card Services B.V. 4. NIBE-SVV B.V.

www.nvb.nl

marjon

Typewritten Text



Colofon Nederlandse Vereniging van Banken Jaarverslag 2010 Nederlandse Vereniging van Banken Gustav Mahlerplein 29 - 35 1082 MS Amsterdam [email protected] www.nvb.nl Bij het jaarverslag van de Nederlandse Vereniging van Banken 2010 behoort de Jaarrekening 2010. Deze jaarrekening is op te vragen via [email protected]. Het jaarverslag kunt u in pdf-formaat vinden op www.nvb.nl onder ‘publicaties’.

www.nvb.nl

mailto:[email protected]

www.nvb.nl

mailto:[email protected].

www.nvb.nl

NVB Jaarverslag 2010

Documents

Transcript of NVB Jaarverslag 2010