Zilt 44

81
Droogvallen aan de Engelse oostkust - Waddenrace eindigt 'op de tast' - Herinnering aan bijna-aanvaringen - Portret van schip en schipper - Zilts Winterdiscussie... - 'Vlerkschoener' voor een rustzoeker - En veel meer.... 26 november 2009 nummer 44 foto: © Herman Beun

description

 

Transcript of Zilt 44

Page 1: Zilt 44

Droogvallen aan de Engelse oostkust - Waddenrace eindigt op de tast -Herinnering aan bijna-aanvaringen - Portret van schip en schipper - ZiltsWinterdiscussie - Vlerkschoener voor een rustzoeker - En veel meer

26 november 2009

nummer

44

foto

copy H

erm

an B

eun

4 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken

6 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning

8 Hoog en droog - Met een kielmidzwaard ishet goed droogvallen aan de Engelse oostkust

20 Jumbovleugel - Nieuw wapen in de Americas Cup-strijd

22 de Betrekkelijkheid van haast -Waddenrace eindigt op de tast

32 Rouleersysteem voor Waddenhavens -praat mee in Zilts Winterdiscussie

34 A narrow escape sir - Herinnering aanbijna-aanvaringen op volle zee

44 Vrijdag de 13e - Schipbreuk in de Jacques Vabre

46 Zilt agenda - Wedstrijden en beurzen

i n d

eze Z

ilt

48 Zilte Zintuigen - Prachtplaat van nachtzeilen

50 Eigenwijs - Bijzondere boot van rustzoeker

52 In de wind - Nieuws uit de zeilwereld

56 Onderscheidend stoer -Portret van een heel eigen boot

66 Zilte Spullen - Nieuws van de handel

70 Einde van de energiecrisis - Voor elkgebruik aan boord is een passende stroombron

76 Zilte Wereld - Over dromen en verwegzeilen

78 Zilte Wereldkaart - Ankerplaats voorthuisblijvers dromers en zeilers onderweg

80 Zij maken Zilt - colofon

Zilt

442009

interview

meer info

mail

download

meer fotos

In veel artikelenkom je knoppentegen zoals hier-onder Klik eropen Zilt wordtnog leuker

foto

copy M

arco

Witk

amp

download

Fraaie symmetrie tijdens de Superyacht Cup voorPalma de Mallorca waar de beide 115 voet langekitsen Sojana en Mari Cha III een duel uitvechtenMarco Witkamp een van de vele Ziltlezers buitenNederland maakte de foto op zijn thuiswater

r efle

ctie

Zilt

442009

VertrekkersindexVorige week stond de Amsterdamse Rai drie dagen inhet teken van de METS de belangrijkste vakbeurs terwereld voor bedrijven die spullen verkopen voor jach-ten Maar met dat laatste wil het de laatste tijd niet zoerg vlotten En dus hing de recessie als een nevel overhet internationale gezelschap Dat in diezelfde week decrisis officieel ten einde werd verklaard veranderdedaar niets aan Want zolang wij zeilconsumenten vindendat die volgende boot nog best even op zich kan latenwachten valt er nu eenmaal veel minder nieuws tehijsen te knopen of te schroeven

Dat het allemaal wat minder gaat blijkt ook uit hetaantal zeilers dat voor langere tijd vertrekt Voor heteerst in jaren hoefde de transatlantische ARC rally geendeelnemers teleur te stellen omdat het quotum van225 deelnemers niet werd gehaald En ook het aantalnieuwe namen op de Zilte Wereldkaart is minder grootdan in voorgaande jarenBuitenstaanders zullen dat een logische ontwikkelingvinden ook zeilers hebben immers te maken metarbeidsmarktoverschot aandelenellende en huizenma-laise Ons zette het echter aan het denken

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 2: Zilt 44

4 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken

6 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning

8 Hoog en droog - Met een kielmidzwaard ishet goed droogvallen aan de Engelse oostkust

20 Jumbovleugel - Nieuw wapen in de Americas Cup-strijd

22 de Betrekkelijkheid van haast -Waddenrace eindigt op de tast

32 Rouleersysteem voor Waddenhavens -praat mee in Zilts Winterdiscussie

34 A narrow escape sir - Herinnering aanbijna-aanvaringen op volle zee

44 Vrijdag de 13e - Schipbreuk in de Jacques Vabre

46 Zilt agenda - Wedstrijden en beurzen

i n d

eze Z

ilt

48 Zilte Zintuigen - Prachtplaat van nachtzeilen

50 Eigenwijs - Bijzondere boot van rustzoeker

52 In de wind - Nieuws uit de zeilwereld

56 Onderscheidend stoer -Portret van een heel eigen boot

66 Zilte Spullen - Nieuws van de handel

70 Einde van de energiecrisis - Voor elkgebruik aan boord is een passende stroombron

76 Zilte Wereld - Over dromen en verwegzeilen

78 Zilte Wereldkaart - Ankerplaats voorthuisblijvers dromers en zeilers onderweg

80 Zij maken Zilt - colofon

Zilt

442009

interview

meer info

mail

download

meer fotos

In veel artikelenkom je knoppentegen zoals hier-onder Klik eropen Zilt wordtnog leuker

foto

copy M

arco

Witk

amp

download

Fraaie symmetrie tijdens de Superyacht Cup voorPalma de Mallorca waar de beide 115 voet langekitsen Sojana en Mari Cha III een duel uitvechtenMarco Witkamp een van de vele Ziltlezers buitenNederland maakte de foto op zijn thuiswater

r efle

ctie

Zilt

442009

VertrekkersindexVorige week stond de Amsterdamse Rai drie dagen inhet teken van de METS de belangrijkste vakbeurs terwereld voor bedrijven die spullen verkopen voor jach-ten Maar met dat laatste wil het de laatste tijd niet zoerg vlotten En dus hing de recessie als een nevel overhet internationale gezelschap Dat in diezelfde week decrisis officieel ten einde werd verklaard veranderdedaar niets aan Want zolang wij zeilconsumenten vindendat die volgende boot nog best even op zich kan latenwachten valt er nu eenmaal veel minder nieuws tehijsen te knopen of te schroeven

Dat het allemaal wat minder gaat blijkt ook uit hetaantal zeilers dat voor langere tijd vertrekt Voor heteerst in jaren hoefde de transatlantische ARC rally geendeelnemers teleur te stellen omdat het quotum van225 deelnemers niet werd gehaald En ook het aantalnieuwe namen op de Zilte Wereldkaart is minder grootdan in voorgaande jarenBuitenstaanders zullen dat een logische ontwikkelingvinden ook zeilers hebben immers te maken metarbeidsmarktoverschot aandelenellende en huizenma-laise Ons zette het echter aan het denken

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 3: Zilt 44

48 Zilte Zintuigen - Prachtplaat van nachtzeilen

50 Eigenwijs - Bijzondere boot van rustzoeker

52 In de wind - Nieuws uit de zeilwereld

56 Onderscheidend stoer -Portret van een heel eigen boot

66 Zilte Spullen - Nieuws van de handel

70 Einde van de energiecrisis - Voor elkgebruik aan boord is een passende stroombron

76 Zilte Wereld - Over dromen en verwegzeilen

78 Zilte Wereldkaart - Ankerplaats voorthuisblijvers dromers en zeilers onderweg

80 Zij maken Zilt - colofon

Zilt

442009

interview

meer info

mail

download

meer fotos

In veel artikelenkom je knoppentegen zoals hier-onder Klik eropen Zilt wordtnog leuker

foto

copy M

arco

Witk

amp

download

Fraaie symmetrie tijdens de Superyacht Cup voorPalma de Mallorca waar de beide 115 voet langekitsen Sojana en Mari Cha III een duel uitvechtenMarco Witkamp een van de vele Ziltlezers buitenNederland maakte de foto op zijn thuiswater

r efle

ctie

Zilt

442009

VertrekkersindexVorige week stond de Amsterdamse Rai drie dagen inhet teken van de METS de belangrijkste vakbeurs terwereld voor bedrijven die spullen verkopen voor jach-ten Maar met dat laatste wil het de laatste tijd niet zoerg vlotten En dus hing de recessie als een nevel overhet internationale gezelschap Dat in diezelfde week decrisis officieel ten einde werd verklaard veranderdedaar niets aan Want zolang wij zeilconsumenten vindendat die volgende boot nog best even op zich kan latenwachten valt er nu eenmaal veel minder nieuws tehijsen te knopen of te schroeven

Dat het allemaal wat minder gaat blijkt ook uit hetaantal zeilers dat voor langere tijd vertrekt Voor heteerst in jaren hoefde de transatlantische ARC rally geendeelnemers teleur te stellen omdat het quotum van225 deelnemers niet werd gehaald En ook het aantalnieuwe namen op de Zilte Wereldkaart is minder grootdan in voorgaande jarenBuitenstaanders zullen dat een logische ontwikkelingvinden ook zeilers hebben immers te maken metarbeidsmarktoverschot aandelenellende en huizenma-laise Ons zette het echter aan het denken

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 4: Zilt 44

foto

copy M

arco

Witk

amp

download

Fraaie symmetrie tijdens de Superyacht Cup voorPalma de Mallorca waar de beide 115 voet langekitsen Sojana en Mari Cha III een duel uitvechtenMarco Witkamp een van de vele Ziltlezers buitenNederland maakte de foto op zijn thuiswater

r efle

ctie

Zilt

442009

VertrekkersindexVorige week stond de Amsterdamse Rai drie dagen inhet teken van de METS de belangrijkste vakbeurs terwereld voor bedrijven die spullen verkopen voor jach-ten Maar met dat laatste wil het de laatste tijd niet zoerg vlotten En dus hing de recessie als een nevel overhet internationale gezelschap Dat in diezelfde week decrisis officieel ten einde werd verklaard veranderdedaar niets aan Want zolang wij zeilconsumenten vindendat die volgende boot nog best even op zich kan latenwachten valt er nu eenmaal veel minder nieuws tehijsen te knopen of te schroeven

Dat het allemaal wat minder gaat blijkt ook uit hetaantal zeilers dat voor langere tijd vertrekt Voor heteerst in jaren hoefde de transatlantische ARC rally geendeelnemers teleur te stellen omdat het quotum van225 deelnemers niet werd gehaald En ook het aantalnieuwe namen op de Zilte Wereldkaart is minder grootdan in voorgaande jarenBuitenstaanders zullen dat een logische ontwikkelingvinden ook zeilers hebben immers te maken metarbeidsmarktoverschot aandelenellende en huizenma-laise Ons zette het echter aan het denken

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 5: Zilt 44

download

Fraaie symmetrie tijdens de Superyacht Cup voorPalma de Mallorca waar de beide 115 voet langekitsen Sojana en Mari Cha III een duel uitvechtenMarco Witkamp een van de vele Ziltlezers buitenNederland maakte de foto op zijn thuiswater

r efle

ctie

Zilt

442009

VertrekkersindexVorige week stond de Amsterdamse Rai drie dagen inhet teken van de METS de belangrijkste vakbeurs terwereld voor bedrijven die spullen verkopen voor jach-ten Maar met dat laatste wil het de laatste tijd niet zoerg vlotten En dus hing de recessie als een nevel overhet internationale gezelschap Dat in diezelfde week decrisis officieel ten einde werd verklaard veranderdedaar niets aan Want zolang wij zeilconsumenten vindendat die volgende boot nog best even op zich kan latenwachten valt er nu eenmaal veel minder nieuws tehijsen te knopen of te schroeven

Dat het allemaal wat minder gaat blijkt ook uit hetaantal zeilers dat voor langere tijd vertrekt Voor heteerst in jaren hoefde de transatlantische ARC rally geendeelnemers teleur te stellen omdat het quotum van225 deelnemers niet werd gehaald En ook het aantalnieuwe namen op de Zilte Wereldkaart is minder grootdan in voorgaande jarenBuitenstaanders zullen dat een logische ontwikkelingvinden ook zeilers hebben immers te maken metarbeidsmarktoverschot aandelenellende en huizenma-laise Ons zette het echter aan het denken

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 6: Zilt 44

r efle

ctie

Zilt

442009

VertrekkersindexVorige week stond de Amsterdamse Rai drie dagen inhet teken van de METS de belangrijkste vakbeurs terwereld voor bedrijven die spullen verkopen voor jach-ten Maar met dat laatste wil het de laatste tijd niet zoerg vlotten En dus hing de recessie als een nevel overhet internationale gezelschap Dat in diezelfde week decrisis officieel ten einde werd verklaard veranderdedaar niets aan Want zolang wij zeilconsumenten vindendat die volgende boot nog best even op zich kan latenwachten valt er nu eenmaal veel minder nieuws tehijsen te knopen of te schroeven

Dat het allemaal wat minder gaat blijkt ook uit hetaantal zeilers dat voor langere tijd vertrekt Voor heteerst in jaren hoefde de transatlantische ARC rally geendeelnemers teleur te stellen omdat het quotum van225 deelnemers niet werd gehaald En ook het aantalnieuwe namen op de Zilte Wereldkaart is minder grootdan in voorgaande jarenBuitenstaanders zullen dat een logische ontwikkelingvinden ook zeilers hebben immers te maken metarbeidsmarktoverschot aandelenellende en huizenma-laise Ons zette het echter aan het denken

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 7: Zilt 44

Zilt

442009

Het is nog maar betrekkelijk kort geleden dat vertrek-ken en welvaart weinig met elkaar te maken haddenSterker nog ze stonden meestal zelfs op gespannenvoet Toegeven aan je vrijheidsdrang betekende alsvanzelf dat je je onthechtte van financieumlle gemakkenen maatschappelijke zekerheden Het was een prijszonder dat je die als zodanig beschouwde

Of die categorie vertrekkers sindsdien veel kleinerwerd betwijfelen we Veel waarschijnlijker is het dathun aantal slechts percentueel terugliep En als datklopt zal die trend dit jaar worden gekeerd Want vanalle ongemakken die vrijheidsdrang met zich mee-brengt is recessie er geen

Tussen al die onheilstijdingen en crisisberichten vin-den wij dat een opbeurende gedachte

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 8: Zilt 44

HOOGfo

to copy

Jan

van

der W

eide

Met de Tengeri Sas (Hongaars voor zeearend) zeilt Jan vander Weide langs de Engelse oostkust De CB 38 heeft eenophaalbare kiel en die komt zeer van pas Na de oversteeknaar Southwold zakt Jan via de Wash naar het zuiden africhting de Engelse rivieren Ore Orewell en de Deben Eenimpressie aan de hand van spectaculaire droogvalfotos endagboekfragmenten

droogen

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 9: Zilt 44

TEKST EN FOTOS JAN VAN DER WEIDE

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 10: Zilt 44

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 11: Zilt 44

Weidse vlakteAan Pete de havenmeester van Wisbech vraag iktoestemming om droog te vallen op The Washeen plaat niet ver van de kust De wind neemt toeuit het zuidwesten kracht 5 agrave 6 Ik kies een plaatswaar op de kaart een oud scheepswrak staat Driemaal bereken ik het tij dat hier een verval heeftvan 45 meter Voorzichtig glijdt de boot naar degekozen plek en gaat het anker uit Een etmaalop deze bijzondere plek is een fantastische erva-ring De weidse drooggevallen vlakte de span-ning van aanlopen en loskomen met de hardewind de nachtelijke ankerwacht en het bezoekaan het wrak vormen voor mij het hoogtepuntvan de reis

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 12: Zilt 44

Rivieren opAan het eind van de rivieren Alde en Ore is dedroogvallende kade van het plaatsje Snape onsdoel We vinden de in de pilot beschreven anker-plaats in een bocht van de rivier Met nog weinigwater in de geulen verkennen wij met de bijboothet laatste stuk naar Snape De logica van deprikken met een geverfde fles erop is niet teontdekken Ondanks regelmatig vastlopen lukt hettoch om de volgende dag met opkomend watertot in Snape te komen Daar bevestigt een localons vermoeden dat er bewust geen aandacht engeld wordt besteed aan de bebakening om de rusthier te bewaren

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 13: Zilt 44

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

Het zwaard als dieptemeterOp advies van een plaatselijke zeiler varen we buiten dezandbank om richting Welsh next the Sea dat is een mijlkorter De boeien die we moeten volgen zijn goed te zienOpeens loopt de dieptemeter razendsnel terug tot ampereen meter onder de kiel Het zwaard dat voor mij ook eensoort dieptemeter is loopt aan en de vaart gaat uit de bootOp de plotter zie ik dat we boven de zandbank zitten Ik draaiin allerijl het zwaard iets op en koers naar de plek waar de zeeminder vlak is Op zicht sturen blijkt link maar we komenongeschonden bij de bar van Wells next the Sea Het is eenonwerkelijk gevoel vlak langs het strand te zeilen waar bad-gasten in het water staan Je krijgt de neiging ze aan boord tehijsen Op de bank in de rivier zetten we de Tengeri Sas droog

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 14: Zilt 44

foto

s copy

Jan

van

der W

eide

Op skis naarde kantOp de rivier Orwell stuur ikop het hoogste punt van devloed bij Pin Mill langzaamop naar een paar mooie ou-de Thames barken We latenhet anker vallen voorbij hetmooringveld met kleine bo-ten Aanwezige zeilers kijkenverbaasd Wat wil die kerelzien we ze denken Ze zienhier niet elke dag een 38voeter zo dichtbij komenMaar kunnen we hier lopendnaar de kant of zak je tot jekruis in de Engelse modderOnze zelfgemaakte skis blij-ken een uitkomst

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 15: Zilt 44

Naar de OostkustDe Engelse Oostkust is niet meer daneen klein etmaal zeilen van de Neder-landse zeehavensLowestoft ligt precies 100 mijl vanIJmuiden en Harwich zon 120 mijlvan ScheveningenHandige websites zijnwwweastcoastriverscom voor deaanloop van de Deben en de Ore enwwwhhacouk voor de navigatierond de drukke haven van Harwich

Orwell

Deben

Ore

Stour

LONDENTheems

IPSWICH

HARWICH

LOWESTOFT

GREATYARMOUTH

SOUTHWOLD

WELLSNEXT

TO SEA

The

Wash

Tengeri Sas is de eersteCentreboard 38 eenstalen boot met eenhydraulisch midzwaarddat zijn diepgangbeperkt tot 120 mHet ontwerp van DickKoopmans wordt doorde auteur van dit artikelgebouwd inHongarijewwwcentreboardeu

foto

copy Ja

n va

n de

r Wei

de

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 16: Zilt 44

INFO INFO INFO

ADVERTENTIE

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 17: Zilt 44

foto

s copy

Gill

es M

artin

-Rag

et

Zo ongeveer het enige wat rond de Americas Cup vaststaat is dat de volgende serietussen Alinghi en BMW Oracle gaat en dat ze met enorme multihulls gaan racen Overelk ander detail wordt nu al twee jaar lang in de rechtbank gestreden Gelukkiggebeurt er op het water meer dat wel met zeilen te maken heeft In de afgelopenweken liet Team BMW Oracle zien hoe het denkt de Cup weer naar Amerika te halen Het

Jumbovleugel

video

Kijk naar de video en luister naar watvleugeltrimmer Dirk de Ridder vertelt

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 18: Zilt 44

geheime wapen is een vleugel die het grootzeil van 630 m2 vervangt Het gevaarte is57 meter hoog en bijna twee keer zo groot als een vleugel van een Boeing 747Volgens de eerste berichten zeilt de tri onwaarschijnlijk hard en hoog maar kampt devleugel met nogal wat kinderziektes Als het binnenkort toch nog tot die nieuweAC-serie komt zou heelhouden wel eens de allergrootste uitdaging kunnen zijn Z

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 19: Zilt 44

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 20: Zilt 44

Betrekkelijkheid

HaastDe Waddenrace start in Harlingen en verplicht iederedeelnemer de vier westelijke waddenhavens aan te doenSluitingstijd is 1700 uur de tweede dag Tijd genoeg Maardit jaar valt rsquos nachts de wind weg Dan condenseert hetvocht boven de Waddenzeehellip

Harlingen 0800 uur Statig glijden dertien deelnemers aan deWaddenrace over de startlijn Wie gaan eerst naar

Terschelling wie naar Wieringen Het is laagwater overalstaat de vloed tegen De wind scharrelt rond zuidwest kracht

drie De Pollendam is nauwelijks bezeild de route langs deAfsluitdijk evenmin Zit de sleutel in de verwachting voor van-nacht Gisterenavond meldde een beschonken Piet Paulusma

zwakke winden tussen zuidwest en zuidoost en zelfs oostOp het achterdek van de tjalk Eendracht kijkt Schipper Jaap

Eisenloeffel intens naar de lucht en zijn tegenstandersWat roept lsquoie

Klaar voor OverHij gaat overstag Naar Wieringen

van

de

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 21: Zilt 44

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 22: Zilt 44

Eendracht zet de vierkante kop in de stroom Ze duwt enduwt maar zwiert schuin op de stroomnaad naar de platenlangs de Boontjes Henk zit met zrsquon laarzen op het zwaarden roept Jaap GrondOkeacute Over

Herhaald duet tussen zwaardman en schipper Eendrachtwendt nukkig Het zwaard mag maar half vallen andersbuldozert het tonnen zand naar lij en komen we niet opgang Boven de vlakte van het Molengat hebben we min-der stroom tegen maar zand remt Het lijzwaard rammeltover de grond en vertelt Henk wel wat het voelt zandmodder schelpen Zustertjalk Hollandia met schipper Eve-lien Prins is iets vlottender en kleiner en loopt langzaamuithellip slag voor slaghellip maar wij winnen weer door eengunstige schifting van de windIk loop onder de giek door naar Henk en leg mijn handnaast zijn laars op het zwaard Het bromt en zoemt Prutzegt Henk Dan schokken Henk grijnst Zand Hij roeptnaar het achterdek Heacute Jaap hier kun je de hond uitlatenhoor

Als we in Den Oever een bonnetjehebben bemachtigd en met 7 knoopdoor het Visjagersgaatje zeilen zijn wenog steeds sneller dan Hollandia In hetMalzwin passeren dikke buien Een wolk stulpt over onsheen als een theemuts Regen verdringt de lucht en ranseltde zee tot bellen en schuim Dan breekt het open Laagzonlicht kleurt de onderkant van wolken oranje brandtboven het Marsdiep en valt in onze zeilenPlotseling een knal Het schip siddert Iedereen speurt naarbrokken en stukken naar uit de mast gevallen onderdelenMaar alles staat er fier bij Maken we water

Plotseling een knalHet schip siddert

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 23: Zilt 44

Hier een putting gebroken klinkt het van voor Van dedrie wantputtings aan stuurboord is de achterste gebroken10 mm plat finaal afgescheurd De reactie is typisch voor ditschip lassen Jaap start de generator lange kabels kronkelenuit het machinekamerluik naar het verzwakte want

Ben vraagt om elektrodes onder eenparaplu stookt Rein de putting heetwaarna Benrsquos lastang de schemeringverscheurt met felle flitsenEn voort gaan we voor de wind in deTexelstroom met de Hollandia op dehielenhellip met de Hollandia langszijhellipEvelien prikt haar tjalk binnendoor in

de haven van Oudeschild Met razende motor krijgen weonze renner op een afgemeerd vrachtschip Rennen Cris-pijn rennen Minuten later is hij terug buiten adem maarmet bon Voorspring losHollandia is al vertrokken Buiten de remmingen is hetdonker alleen het heklicht van de tegenstander wijst deweg

Over de vloed beschenen door maan en sterren zeilen wenoordwaarts naar het knipperlampje van Vlieland Hetheklicht van Hollandia lijkt ineens stil te staan komt dwarskrijgt gezelschap van het rode boordlicht en dooft EvelienPrins zit aan de grond heeft haar tjalk op dat ene ruggetjegetildIn middernachtelijk Vlieland zijn wij sneller Als mottenzeilen we daarna boord aan boord door Stortemelk enSchuitengat aangetrokken door Brandarisrsquo priemende vin-ger licht Uit Terschelling is zij vlotter weg dan wij Wekruisen samen door het ondiepe Schuitengat terwijl de ebal loopt

Kabels kronkelen uit

het machine-

kamerluik naar het

verzwakte want

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 24: Zilt 44

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 25: Zilt 44

Deze keer blijven wiacutej bijna hangen op de droogte vallenzowat tegen het dek als Eendracht over een zandrugschuurtBlijven we hier zitten Nee ze graaft haar eigen geul eniedereen lacht weer bij de spar-kardinaal aan de rand vanhet diepe Vlie Hier ruimt de wind in ons voordeel zodatwe de Blauwe Slenk over bakboord bijna bezeilen terwijlHollandia over de andere boeg haar voorsprong verspeeltWe gaan goed

De wind is weg Kunnen we deze tijd niet beter gebruikenvoor onze 4 uur verplichte rust Tegenstanders melden deBrandaris dat ze ten anker gaan Jaap wikt en besluitStuur lsquom maar in de windEen wraktonnetje komt dromerig langs scheef op de ebHet is 0400 uur Lersquogo ankerEven later is ons schip in rust met een flakkerlamp op hetvoorschip en een kleumende ankerwacht achteruit

Om 0730 bonst de wacht op de hutdeurenWakker worden ontbijt en ankerop anker-opSuffig ga ik aan dek De zon is op want hetis licht Maar de zee is slechts een randje omhet schip het wraktonnetje van vannachtgaat schuil in dikke mist zelfs onze boeg

vervaagt als een mistflard zich verstrikt in de kluiverboomDe eb valt stil de vloed keert het schip We zoudenmoeten gaan maar het zicht is nulDe schemering valt vroeg De klok tikt genadeloos naar hetuur waarop we uit de wedstrijd vallen Over de marifoonkondigen tegenstanders hun vertrek aan

Een mistvlaag

verstrikt zich in

de kluiverboom

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 26: Zilt 44

foto

copy M

ichi

el S

chol

tes

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 27: Zilt 44

Brandaris we gaan op de motor naar Harlingen inkonvooiBegrepen jullie weten dat het met mist zonderradar niet mag toch goede vaart blijf stand by

Rond de kentering gaan wij ankerop Ben zit binnenvoor de laptop geknield en roept koersen door naarhet achterdek Lex stuurt met zijn ogen gefixeerd ophet kompas De mist beslaat zijn bril hij wist hetkompasglas en zijn glazen met mijn zakdoekjes Ophet voordek staat de halve bemanning uit te kijkenHeacute achterdek groen licht stuurboord vooruitOkeacute klopt vijf graden stuurboord

De marifoon is vanlevensbelang We krijgenposities van veerboten envrachtschepen Toch ishet schrikken als vlakbijde navigatielichten vaneen aangekondigd schipdoor de mist prikken Zezijn er ineens Normale verhoudingen zijn zoek

De aanloop van Harlingen is een bezoeking Wevinden het groene havenlichthouden het aan stuur-boord lopen zowat op het rode havenhoofd zoekenop de tast de binnenhaven en het Plankenpad Daarhoren we dat zes van de dertien schepen zijn gefi-nisht wie terugkwam langs de Afsluitdijk hield winden zichtIk haal mijn schouders op de wedstrijd de haast destrijdlust ik was ze al lang vergeten Varen op deWaddenzee kan zonder Z

De wedstrijd de

haast de strijdlust

ik was ze al lang

vergeten

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 28: Zilt 44

ADVERTENTIE

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 29: Zilt 44

Het hoge woord moet er maar eens uitde Waddenhavens zijn vaak te vol in het hoogseizoenWadzeiler Klaas Hart zwengelt de discussie aanmoet er een maximum aantal ligdagen komenIs een rouleersysteem de oplossing

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 30: Zilt 44

Hartje zomer en net onderweg naar Terschelling of Vlieland hoor ikvia kanaal 2 dat de havens vol zijn We zijn al iets vroeger dannormaal vertrokken maar voor mij zie ik zon dertig zeilboten Dande spinnaker er maar bij en gestaag halen we bijna het hele veld inAchter ons wordt de ene motor na de andere gestart om toch eenplekje veilig te stellen Als derde bereiken we Terschelling en vindeneacuteeacuten van de laatste plekjesOntspannen zeilen op het Wad kan ik dit niet meer noemen

WADBELEVINGHet is voor de sfeer en ook de veiligheid niet leuk als je voor eendichte deur vaart en vervolgens of moet ankeren of weer terugmoet zeilen met kinderen aan boord Bij wat meer wind uit eenlastige hoek wordt het helemaal vervelend Natuurlijk moet je daarbij je planning altijd rekening mee houden maar tochOok doet het gejakker afbreuk aan de wadbeleving en voor hetmilieu is al dat vroegtijdige gemotor evenmin prettig In de zomer-vakantie is het nu gewoon onmogelijk geworden om een rondjeWaddenzee te doen en dat is echt jammer

MAXIMUM LIGDAGENAls ligplaatsen schaars zijn dan moet er worden opgetreden tegenpassanten die hun boot wekenlang in eacuteeacuten haven leggen Wie lang opeen eiland wil verblijven zou ook een vast onderkomen kunnenhuren De oplossing kan liggen in een rouleersysteem een maximumaantal overnachtingen tijdens grote drukteGeef iedereen die de haven binnenkomt een extra label met boot-naam en een bepaalde kleur Op een bord kan dan worden aangevenwelke kleur bij drukte na pakweg vier ligdagen weer moet vertrekkenZeilen op het Wad wordt zo weer ontspannen leuker en ook veiliger

Klaas Hart

En wat vind jij Heeft Klaas gelijk Ga naar deforumpagina en discussier mee

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 31: Zilt 44

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 32: Zilt 44

Zeg solozeilen en een discussie laait op Dat bleek dit jaar maar

weer toen solotochten in het nieuws kwamen Zeelui wijzen op

scheepvaartwetten die een veilige vaart moeten waarborgen

Zeilers hechten aan hun vrijheid en solozeilers stellen dat zij voor

twee op hun hoede zijn Of je nu solo zeilt duo of vol bemand

een aanvaring met een groot schip is het spookbeeld van elke zeiler

Cees van Staal herinnert zich twee voorvallen van near missers

uit zijn rijke zeilverleden

Aanvaring het spookbeeld van elke zeiler

TEKST

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 33: Zilt 44

ind jaren zestig haalde ik samen met eenvriendin een van de allereerste Apergesvoor Nederland op in La Rochelle Het werdeen zeer vermoeiende reis door een con-

stante noordooster die ons wekenlang liet kruiseneerst langs de Franse kust en later de Engelsezuidkust omdat we vanaf Aberwrachhopend op een gunstiger wind warenovergestoken naar Falmouth

IN SLAAP GESUKKELDNa een rustdag in Falmouthzeilden we de baai uit om bui-ten recht in de tanden van eenooster van vijf tot zes Beaufortterecht te komen Een daglater bij een zoveelste slaglandinwaarts voeren we doorslecht kijken een rij fuiken inDaardoor moest ik het water inmet bril en snorkel om lijnenrond schroef en roer los te snij-den Ik had de nacht na die dag dehondewacht en sukkelde ten zuid-oosten van Isle of Wight in de scheep-vaartroute naar Portsmouth in slaap

B O O MMijn slapend brein hoorde het toenemende geluid van deschroef van een groot schip wel maar reageerde pas toenhet kloppende geluid tot een enorm geweld werd en onsscheepje plotseling in een andere golfslag terechtkwamMijn geest werd wakker in een grote schrik want voor mijnzich openende ogen doemde op enkele meters afstandeen zwarte scheepswand op die tot in de donkere hemel

Efo

to copy

Tuc

ker M

Yat

esU

S N

avy

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 34: Zilt 44

groeide Ik reageerde met de snelheid van de door mijnaderen suizende adrenaline trok het lijntje van de wind-vaan los greep de helmstok en stuurde hard naar stuur-boord ldquoJe wordt eronder gezogen je wordt eronder

gezogenrdquo zei een stem in mijn hoofd maar ik werdweggezet door het schroefwater van het

grote schip Dansend in het schroefwaterkeek ik langs het schip naar voren

Plotseling flitste een aldislamp aanop de brug die seinde B O O M

Een Britse reactie op wat hij enik even daarvoor dachten datzou gebeuren Voor wie zichhierover verbaast in die tijdhadden zeiljachten geenmarifoons konden stuurluinog morse seinen en gingenBritse zeelui er mogelijk van-uit dat veel zeilers in hunboyscoutsjaren morse hadden

geleerd Ik beheerste morseperfect door mijn diensttijd als

telegrafist in Indonesieuml

KOERS NAAR DE AZORENDe tweede keer ruim een kwart eeuw

later was ik wel wakker maar werd het zorsquonnarrow escape dat ik beslist dacht dit red ik niet

Ook ditmaal begon ik in Falmouth waar ik de baai uitvoermet de mooiste gevoelens die een zeiler kan hebben Ikvoer mijn ketch een Hallberg Rassy 41 op een redelijkweerbericht hoog aan een westelijke wind onder eenblauwe hemel met hier en daar cumulussen van de Engelsekust af en zette koers naar de Azoren waarheen ik wildemaar waar ik die reis niet zou komen

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 35: Zilt 44

e volgende morgen vierentwintig uur latermet honderddertig mijlen op het log werdhet windstil Vervolgens begon na een uureen zuidooster te waaien die met het uur

sterker werd Er moest ergens ten noordwesten vanme een depressie liggen bedacht ik en kreegom twaalf uur universal time meer gelijkvan de BBC Shipping forecast dan melief was wat even later werd beves-tigd door Radio Brest In hetzeegebied Sole zou een zuid-wester van galeforce negengaan waaien Goh vervelenddacht ik want ik moest naarhet zuidwesten

GRIEZELIG STILDe wind viel even later weghet werd griezelig stil ikstartte de motor en ging naarbeneden om te passeren en terekenen Terug naar Falmouthzou ik niet halen een tocht diewaarschijnlijk zou eindigen op derotsen van Cornwall Naar de Iersekust betekende nog meer risico en het-zelfde gold voor BrestIk hoorde een scheepshoorn buiten vlakbij Ik vloognaar buiten waar op twintig meter afstand een Franseviskotter lag waarvan iemand op de brug richting Frankrijkwijzend riep ldquoAlllez vite le tempete arriverdquo Ik riep terugdat ik met de zeven-acht knopen van mijn Volvo op vollekracht geen schijn van kans had en dus bleef waar ik wasHij maakte het gebaar met omhoog gestoken handen vanlsquodan is er niets aan te doenrsquo en voer weg

Dfo

to copy

Isto

ck

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 36: Zilt 44

BIJLIGGENIk besloot zoveel mogelijk mijltjes te maken naar hetzuidwesten Aan het eind van de middag zat ik echter al ineen aanzwellende stormwind en maakte geen meter voort-

gang meer Ik kon geen kant uit want in driekwadranten lag lagerwal Ik moest dus bijlig-

gen De bezaan reefde ik dicht tot eenlap van een paar vierkante meter en

de schoot trok ik strak midscheepsop de lier Het roer draaide ik

hard naar stuurboord en zettehet met de knop vast hetschip ging onder een hoekvan vijftig tot zestig gradenaan de wind liggen Bij hetinvallen van de zomernachtkwamen de vlagen in de zes-tig knopen volgens mijnwindmeter de zee begon opte lopen op de gps zag ik dat

we met vijf knopen zuid-zuid-oost verlijerden Ik ging liggen in

het besef dat ik nauwelijks ietsanders kon doen maar zette wel de

radar standby op de waarschuwings-piep na eerst de zeeeumln op het scherm te

hebben weggefilterd

GELUID IS HET ERGSTEHet ergste van een stormwind vind ik het geluid het lawaaivan duizend schreeuwende fluitende krijsende stemmenin het want en in de resonerende zeereling Binnen in hetschip is dat veel minder Ik doezelde wat om elke keer alser een brekertje op de top van een golf tegen het schip

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 37: Zilt 44

beukte wakker te schrikken Naderhand bedacht ik dat ikstapelgek was om zo op de radar te vertrouwen maar toenhad ik de hazenslaapjes al binnen Bovendien vraag ik meaf of ik in die wilde nacht veel had kunnen zien Boordlich-ten zijn in dat weer moeilijk te zien vanaf het lagestandpunt van een zeilschip in een golfdal

ij het eerste licht de vol-gende morgen ging iknaar buiten in mijnoverlevingspak

onder een enorme regenbuidie de kwaadaardige toppenafvlakte van de inmiddels totzes tot zeven meter opgelo-pen zeeeumln In het grauw-grijze licht zag ik dewaterzwangere wolken vaneen warmtefront voort vlie-gen Een front dat nog maarkort zou duren want na eenuur of wat brak een helderebijna bijtende zon door echterzonder dat de wind merkbaarminder werd

REUSACHTIGE BOEGIk keek om me heen Met geknepen ogen naar de richtingvan de zon kijkend zag ik hem ineens Een reusachtigeboeg dan weer in een golfdal zakkend om bovenop devolgende waterberg als een grijs betonnen flatgebouwomhoog te tornen Hij kwam recht op me af Even was ikverstijfd van angst vloog toen naar binnen en schreeuwdein de marifoon die zoals altijd op zee op kanaal zestien

B

foto

copy L

ou V

est -

One

Eigh

teen

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 38: Zilt 44

stond ldquoShip in position - ik las de positie van de gps af -yoursquore coming straight towards a yacht hoving to Pleasechange course immediatelyrdquoBijna meteen nog voor ik kon herhalen zei een heldere

Britse stem rdquoI hear you I change my course for 10degreesrdquo en terwijl ik weer zo snel als ik kon

naar buiten klom hoorde ik nog ldquoormore if necessaryrdquo

ESCAPEMij vasthoudend aan de straknaar beneden getrokkengrootschoot zag ik zijn boegop een zee wegzwaaien ineen prachtig staaltje stuur-manskunst om zijn stuur-boordzij te tonen enmajestueus langs me tevaren Op de brug kwam eenklein figuurtje naar buiten debrugvleugel op en zwaaide Ik

zwaaide terug Hij ging weernaar binnen evenals ik en kwam

weer op de marifoon ldquoThat was anarrow escape sirrdquo

ldquoYes Yes Thank you so muchrdquo zei ik terugen donderde van de kaartentafel ruggelings

naar het fornuis Zijn hekgolf had zich bovenop eenzee genesteld om als een cataract van water mijn schipbijna ondersteboven te gooienAan het eind van de dag lag ik iets meer dan honderd mijlboven Santander midden Noord-Spanje De zee bleefnog een tijdje hoog maar de nu noordwest gewordenwind nam af en in de vroege morgen liep ik de rivier vanSantander op op weg naar een plek om te slapen Z

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 39: Zilt 44

Weerkaarten interpreterenGribfiles gebruiken

RouteringSoftware en apparatuur aan boord

Deze winter organiseren Zilt magazine en Nimos Meteo Trainingweer een aantal weercursussen en workshops voor zeilers

Meteocursussenvoor zeilers

iltZ magazine voor zeilers

K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 40: Zilt 44

ADVERTENTIE

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 41: Zilt 44

Een groot aantal bekende Vendeacutee Globe zeilers verscheen met Open 60-racersaan de start van de Transat Jacques Vabre Een fluitje van een cent zou je denkenwant voor wie solo rond de wereld zeilde kan zon duorace van Frankrijk naarhet Caribisch gebied niet al te moeilijk zijn Na een relatief rustige start verzeildede vloot in een zware herfstdepressie bij de Azoren De ene na de andere boot

foto

s copy

Mar

ine

Port

ugal

Tra

nsat

Jacq

ue V

abre

Vrijdag13e

de

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 42: Zilt 44

liep schade op en moest de race onderbreken of viel uit De grootste pechvo-gels waren Sebastien Josse en co-schipper Jean Francois Curzon Op vrijdag de13e november kraakte een golf de opbouw van hun open 60 BT en de bootmaakte water Beide Fransen activeerden hun noodbaken en werden enkeleuren later gered door de Portugese marine Hun boot werd later geborgen

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 43: Zilt 44

December 2009

28-29 november De Boterletter Kralingsche Plas www rzvnl

29 november 4e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

29 november IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

5 december Goofies winterserie Colijnsplaat wwwwsvnbnl

12 december Winterwedstrijd Braassem J22 www braassemermeernl

13 december 5e Winterwedstrijd Enkhuizen www wv-almerenl

13 december IJspegel winterserie Scheveningen www ijspegelcom

13 december Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten www wsvhoornnl

13 december Pampus winterwedstrijden Loosdrecht www sv-hetwittehuisnl

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 44: Zilt 44

19 december Coldhanded Cup Lelystad www coldhandedcupcom

20 december Winterwedstrijd 3 Drimmelen www wsvbiesboschnl

Beurzen

5-14 december Salon Nautique Parijs www salonnautiquepariscom

23-31 januari Boot Duumlsseldorf wwwbootde

6-13 februari Belgian Boatshow www belgianboatshowbe

12-17 februari Boot Holland www boot-hollandnl

2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam wwwhiswanl

Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 45: Zilt 44

MaanlichtRustig glijdt de Voorwaarts over een maanverlicht Wad Depracht van nachtzeilen vastgelegd tijdens de Slag in deRondte door Saskia van der Sluis

foto

copy S

aski

a va

n de

r Slu

is

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 46: Zilt 44

ZINTUIGEN

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 47: Zilt 44

Vlerkschoener Schoenerprauw Hoe noem je zon schip Het zeilde eenrondje om ons heen toen we met een tjalk aan de grond raakten in deBoontjes tussen Kornwerd en Harlingen Na enig zoekwerk komt Ziltin gesprek met de ontwerpereigenaar En die is niet blij met onzeaandacht

Er staan elke dag mensen op de kant die over mijn bootdruk in gesprek gaan Ik woon aan boord en hoor de raarsteopmerkingen vaak niet erg vlijend Soms kloppen mensenop het dek om me vragen te stellen Terwijl ik juist eenrustzoeker ben

Goed we respecteren dat en zullen naam en thuishaven nietnoemen Wat technische details wil hij wel kwijt Het moest eenaluminium schip worden om op te wonen en dat kon komenwaar zelfs een skutsje vastloopt de droogste wadden uiter-waarden veenplassen kreken en beken Het resultaat is 16 mlang 430 m breed en steekt 045 m Twee midzwaarden achterelkaar zorgen voor driftbeperking en trim

De besturing gaat met twee kleine roerbladen Twee elektromoto-ren van 5 pk elk drijven twee schroeven aan wat zorgt voor eenkruissnelheid van 35 knoop stroom komt van zonnepanelen eenwindmolen en voor noodgevallen een kleine generator Het anker pastperfect in een holte in de boeg Achter een klep in het achterschip staat eendriewielige ligfiets voor lange tochten de gewone ligfiets achterop is voorstadsverkeer De masthoogte is zo gekozen dat de boot onder de Ketelbrugen alle Rijnbruggen door kan De boot komt op onwaarschijnlijke plekkenboerendorpjes aan de Deense westkust prieltjes langs de grote rivierenDrentse en Overijsselse kanalen van de turfroute Lekker eigenwijs varen liefstanoniem

EigenwijsEfo

to copy

Mic

hiel

Sch

olte

s

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 48: Zilt 44

FOTO EN TEKST

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 49: Zilt 44

Aanpassingen ORC RuleHet jaarlijkse ORC Congres is achter de rug De Noordzeeclub zet devoornaamste consequenties voor de ORC Club vloot op een rij

In het VPP zijn een aantal verbeteringen aangebracht Voor 80proecent van de vloot is de invloed op de GPH minder dan eenhalve procent De aanpassingen zijn vooral bedoeld voor lichteracers zoals een GP 42 en voor schepen met breed achterschip Zijkrijgen een gunstiger rating Zware schepen moeten wat inleveren

Schepen die varen zonder spinnaker krijgen een iets minder gun-stige handicap Tevens is de onduidelijkheid over een tweede vlie-gende fok opgelost Voortaan is dit nu ook onder ORC toegestaan

Oudere goed onderhouden schepen zouden te veel voordeel vande leeftijdvergoeding hebben De 0065 procent per jaar blijftongewijzigd maar de vergoeding stopt na 15 in plaats van 20 jaar

De kleine vergoeding voor zware uitrusting als teakdek en boiler isafgeschaft Uitgezonderd hiervan is de rolfokvergoeding maar dezegeldt alleen wanneer altijd met eacuteeacuten en dezelfde genua wordtgevaren Het is gebleken dat veel meetbrieven onterecht zonvergoeding hebben gekregen

PBO verstaging was al toegestaan maar moet voortaan wordenopgegeven en krijgt een eigen verrekening in de rating

Het gebruik van elektrische of hydraulische spanners of lieren isvoortaan toegestaan maar verslechtert de rating

De ingewikkelde inrichtingseisen worden sterk vereenvoudigd

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 50: Zilt 44

foto

copy H

enk

Blee

ker

INdeWINDStrijdendeDijkstrasMakkum was medio okto-ber de uitvalsbasis van eennieuw evenement deDijkstra Cup Vijf GerardDijkstra-ontwerpen zeildeneen vriendschappelijkewedstrijd tegen elkaar Demaestro zelf samen zei-lend met zijn vrouw Loontje won met zijn eigen Bestevaer 2 op linehonours Om vervolgens in een nabeschouwing zijn tegenstanders alleeer te gunnen Of de Dijkstra Cup een vervolg krijgt is niet bekenddoorgaans vertrekken de schepen na oplevering naar verre oordenVandaar dat de Carieb al geopperd is als volgend wedstrijdwater

Foto Henk Bleeker

Arm DehlertjeZilt-lezer Frans Reijnders maakte ons attent op een YouTube filmje metcrashtests van een Dehler 31 In een combinatie van Brainiac en Jackasswordt de boot moedwillig bovenop allerlei obstakels geknald Het

verhaal erachter is ons onbe-kend en de beelden zijn over-duidelijk al wat ouder Maaropmerkelijk is het experimentnog altijdWerven die een boot vooreen vergelijkbare proef terbeschikking willen stellenkunnen zich bij de Zilt-redac-tie meldenBron Youtubecom

video

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 51: Zilt 44

Van Rietschoten Trofee voor Coen de Koningen Thijs Visser

De uitreiking van deConny van RietschotenTrofee kende een ver-rassende ontknopingDe F-18 wereldkampi-oenen Coen de Koningen Thijs Visser kregende jaarprijs toegekenden lieten de gedood-verfde favorieten LisaWesterhof en Lobke

Berkhout achter zich De jury meldt in een toelichting Coen de Koningen Thijs Visser hebben een bijzondere prestatie verricht op het hoogsteniveau van de mondiale catamaransportrsquo

INdeWIND

Geen eigen vaarbijdrageEr komt voorlopig geen landelijke bijdrage voor de water-sport Minister Verburg van Landbouw Natuur enVoedselkwaliteit heeft dat besloten na overleg metde watersportsectorOp verzoek van diezelfde sector is onderzocht ofeen watersportbijdrage haalbaar was Het idee wasom met dat geld knelpunten in het toervaartnet op telossen de kleine waterrecreatie te stimuleren een veiligevaart te bevorderen en milieumaatregelen te treffen Begin dit jaar adviseerdeeen werkgroep de minister tot invoering over te gaan Er stak echter een stormvan protest op onder de watersporters die de bijdrage zien als vaarbelastingOnvoldoende draagvlak heet dat in ambtelijke termen en daarom heeft deminister besloten het advies van de werkgroep niet over te nemen Het betekentoverigens wel dat brug- en sluisgelden provinciale en lokale heffingen blijvenbestaan en wellicht worden verhoogd of uitgebreid Inmiddels werkt de water-sportsector aan een toekomstvisie voor de watersportrecreatie tot 2015

foto

copy z

eiltr

ophy

nl

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 52: Zilt 44

K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e

ZILTE KLIKS

Marine Communication Specialists

Het meest overtuigendealternatief voor echt teak OCEAN PEOPLE

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Uw schenking helpt levens reddengtMensen redden Mensengtgtgt

KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

bouwers van deNoordkaper 22-31

NAZHARLINGEN

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 53: Zilt 44

Vraag een groep willekeurige zeilersnaar hun ideale boot en je hebt alsnel een lijst waarop geen of typeontbreekt Maar doe je datzelfdemet een groep langeafstandszeilersdan zal eacuteeacuten naam waarschijnlijkonevenredig vaak genoemd wor-den Want ook voor wie het zijnbudget ver te boven gaat is de alu-minium Bestevaer 53 in korte tijdeen referentiepunt geworden Deafgelopen zomer werd er eennieuwe uitvoering van GerardDijkstrarsquos ontwerp te water gelateniets kleiner dan het origineel Veelonderbemande zeilers zullen deingeleverde vier voet echter niet alseen nadeel maar als een investeringin hanteerbaarheid beschouwen Ofdat terecht is wilden we zelf weleens zien Nieuwsgierig ging Ziltnaar Makkum

een impressie van de eersteBestevaer 49 en zijn eigenaar

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

STOERonderscheidend

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 54: Zilt 44

TEKST

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 55: Zilt 44

De eigenaarshut isvoorin maar als zee-

kooi onderweg zijnde langsbanken inde kajuit bedoeldNet terug van een

tocht naar Noorwe-gen plaatst Bert daardirect een nuance bij

Tot dusver heb ikaltijd voorin

geslapen

Geen boekenplank-jes verrekijkerbak of

slingerende hand-marifoon maar allesweggewerkt is Berts

filosofie van deschone kaartenta-fel Centraal is een

geiumlntegreerd elektro-nisch navigatiesy-steem rond een

kaartplotter

Goed eten en drin-ken is volgens Bert

essentieel om tijdenseen lange zeilreis fit

te blijven En datvind je terug in het

ontwerp van dekombuis Ook met

slecht weer kun jedaar nog steedsgoed in werken

foto

s copy

Giu

liano

Luz

zatt

oKamp

M

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 56: Zilt 44

et prototype van een toerzeiler noemtBert Limmen zichzelf Ervaren Ja waar

zet je dat tegen af hegrave Ik ben twee keer deoceaan overgestoken Bert begon zijn zeil-carriere met een Dehler 34 Een fijne snelleboot Daarna kwam er een Van de Stadt 44Zorsquon stalen rondspant is voor velen syno-niem aan het ideale toerschip maar ik vondvooral de prestaties tegenvallen Dat het jeactieradius beperkt begon mij op den duurtoch tegen te staan Het stond dus wel vastdat mijn volgende boot sneller zou moetenzijn Omdat je in drie vier weken veel verder kunt komen maar ookvanwege het veiligheidsaspect benadrukt Bert Je hebt aan een veelkleiner weergaatje genoeg om veilig van A naar B te komen en kuntmakkelijker slechtweersystemen ontwijken

ONDERSCHEIDENDEen zeilersleven lang maakte Bert aantekeningen over zaken die hemopvielen Op mijn eigen boot of als ik meezeilde met anderen altijdnoteerde ik de plus- en minpunten Dat werd een groot computerbestandmet de naam lsquomijn ideale bootrsquo Dat kwam goed van pas maar beperkteook mijn keuzes Stoer veilig en onderscheidend gecombineerd metperformance waren de trefwoorden die Bertrsquos zoektocht richting gavenmaar ook die de ene na de andere standaardboot af lieten vallen En dandwing je jezelf bijna tot een custom built boot

Toen ik Gerard Dijkstrarsquos eigen Bestevaer voor het eerst op de Hiswa zagzei ik al Zo ongeveer moet mijn ideale schip eruit gaan zien Nietwetende dat ik er vijf jaar later een zou laten bouwen Waarom niet de53-voeter Mijn uitgangspunt was geen grotere boot dan mijn vorigemaar ook dat ik in mijn eentje wil kunnen varen Het had dus weer een44-voeter kunnen zijn Maar achteraf ben ik toch blij dat het een 49-voeter is geworden De lengte vertaalt zich in de prestaties en hetmanoeuvreren gaat zo makkelijk dat dat eigenlijk geen punt is

H

Bert Limmen

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 57: Zilt 44

IntermediarDat het de eerste kleinere Bestevaer werd was voor deopdrachtgever geen overweging Maar voor de werfmaakt het wel verschil Die moeten veel opnieuw uitvin-den en dan kom je onwillekeurig in de discussie watstandaard is Omdat niet alles al van tevoren tot in elkdetail kon worden uitgewerkt hebben we eerst zorg-vuldig de uitgangspunten geformuleerd En dan moe-ten er onderweg natuurlijk voortdurend beslissingenworden genomen Ik heb er heel bewust voor geko-zen om een bouwbegeleider tussen de werf en mijals opdrachtgever te zetten Je hebt soms nueenmaal tegengestelde belangen Bij de tech-niek in het bouwproces en financieel En dan ishet fijn om daar een intermediair tussen tehebben Bovendien is Paul Matthijssen nietalleen ingenieur maar ook een heel ervarenlangeafstandszeiler

ZELFBESCHERMINGEen bouwbegeleider als zelfbescher-ming Daar zit misschien wel wat inDoor emotie kun je in de verleidingkomen om dingen te doen die ach-teraf niet zo goed waren Een bouw-begeleider kan voor de opdracht-gever dan een remmende factorzijn Maar ook puur zakelijk jepraat toch over een hoop gelddenk ik dat het verstandig is omeen backup te hebben en nietalijd een op een de confronta-tie met de werf aan te gaan

(lees verder op pag 63)

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 58: Zilt 44

Anti-KeldergevoelHet interieur van deKatharos zou nietmisstaan in een tijd-schrift over trendywoninginrichtingEen groter verschilmet het donkeremahonie de blauwebekleding en dekoperen lampen vanBerts vorige boot isniet denkbaarLekker modernlekker strak vat deeigenaar zijn keuzesonderdeks bondigsamen Janneke enik waren wel eenbeetje uitgekekenop traditionelescheepsintimmeringen hechten veelwaarde aan licht Wewilden loskomen vanhet keldergevoeldat veel boten heb-ben Je kunt nu uitde kajuit naar buitenkijken er zijn alleenmaar lichte kleurengebruikt en we heb-ben heel veel aan-dacht aan deverlichting besteedfo

tos

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 59: Zilt 44

foto

copy G

iulia

no L

uzza

tto

KampM

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 60: Zilt 44

Wat dat betreft is dit project niet andersdan bijvoorbeeld de bouw van een huis Enwat zon bouwbegeleider kost dat win jevrijwel zeker weer terug in het bouwproceszowel in kwaliteit als financieel

KLANKBORDPaul Matthijssen van Ocean People ziet eenbouwbegeleider vooral als het klankbord vande opdrachtgever en als degene die zijnideeeumln communiceert met de bouwer Echteverschillen van mening met Bert kan hij zichniet herinneren Onze ideeeumln over botenkomen behoorlijk overeen Discussie metde werf is echter bijna onvermijdelijk vindthij En dat gaat vrijwel altijd over de plan-ning Het is eenvoudig niet mogelijk om elkebeslissing voor het begin van de bouw tenemen maar elke aanpassing heeft wel weergevolgen voor het schema van de werfAls een van de meest opvallende technischezaken noemt Paul de twee volledig geschei-den elektrische boordnetten inclusief huneigen accus en laadsystemen een voor denavigatie en een voor de andere gebruikersDoor de energie van zonnepanelen wind-en sleepgenerator is de boot bovendienvrijwel volledig self-supportingVan waterballast vrij algemeen toegepastop de Bestevaer 53 werd afgezien Enerzijdsdoor de veelheid aan techniek die het ver-eist maar ook door de ruimte die de tanksinnemen Het interieur van deze 49 is daar-door bijna even groot als dat van een 53met waterballast

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 61: Zilt 44

En er waren meer compromissen nodig Zo wildeBert niet meer diepgang dan 2 meter maar weleen ambitieus tuigplan Ontwerper en opdracht-gever vonden elkaar in een kiel van 210 diegecombineerd wordt met een koolstofmast vanSelden Door de gewichtsbesparing van 30 procentkon de mast een meter hoger worden En volgensPaul valt het prijsverschil ten opzichte van eenhigh end aluminium mast tegenwoordig wel mee

Het project Katharos heeft van de eerste bespre-king tot de tewaterlating bijna twee jaar geduurd

Ongeveer gelijk verdeeld over de ontwerp- en de eigenlijkebouwfase En flink meer gekost dan een standaard productie-jacht van vergelijkbare grootte Vindt Paul het dat waardAls je het gevoel wilt hebben dat een schip echt van jezelf isen dat er alles inzit wat jij wil dan kun je bijna alleen bij eencustom built boot terecht Maar dan moet je het ook welweten te verwoorden Je moet zeker weten dat het dan ookecht wordt zoals je wilt Alleen een goede zeiler zijn is nietgenoeg om elke technische keuze te kunnen maken

MIJNIDEALEBOOTDOCInmiddels heeft het log van de Katharos de eerste duizendenmijlen geteld Betekent dat dat er een een nieuw document

in de computer staat Bert schrikt bijna van de vraagNee nee nee ik ben denk ik wel klaar met het

bouwen van een boot Ik vond het fantas-tisch om mee te maken om mee te

denken en ik heb het gevoel datdat er ook is uitgekomenNee dit is het schip waarmeewe de uithoeken van dewereld gaan opzoeken

Paul Matthijssen

Z foto

s copy

Ruu

d Ka

tten

berg

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 62: Zilt 44

Dit is het schip waarmee wede uithoeken van de wereld

gaan opzoeken

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 63: Zilt 44

Holmatro innoveertJarenlang is over lieren niets nieuws te melden geweesten nu twee maanden na de presentatie van denieuwe lierenserie van Harken komt het Neder-landse Holmatro met de introductie van een com-pleet gamma schoot- en vallieren Gert JanUijtdewilligen van Holmatro Bij het ontwikkelenvan deze productlijn hadden we maar een doel endat is het produceren van de beste lier op demarkt Aan kwaliteit is dan ook geen enkele con-cessies gedaan De omzetting van de kracht op delierhandel naar kracht op de schoot of het val is doornieuwe technieken geoptimaliseerd De zelfsmerende lagers hebbenminder frictie een langere levensduur en vragen nauwelijks onder-houd De drum heeft een oppervlak dat de krachten van de schootgecontroleerd opvangt Ook nieuw is dat de top van de lier nietmeedraait wat de kans op klem zittende vingers vermindert Degebruikte techniek maakte een gewichtsbesparing tot 50 procentmogelijk ten opzichte van bestaande modellen Alle Holmatro lierenkunnen eenvoudig worden uitgerust met een elektrische of hydrauli-sche aandrijving wwwholmatronl

Wood-lookEr was een tijd dat carbon-look je van het was Op deafgelopen METS-vakbeurs was echter deze ontwikke-ling te zien wood-look voor je carbon mast Opverzoek van een klant werden mast en zalingsbekleed met een ragdunne laag houtfineer Een puurcosmetische ingreepDat het grote voordeel van carbon ndash gewichtsbespa-ring bovendeksndash teniet wordt gedaan met al dathout doet blijkbaar niet terzake

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 64: Zilt 44

ZILTESPULLENCool carbonIs elke gram op je boot er een teveel of ga je gewoon voor desnelle looks van deze nieuwe accessoires van Scan-strut De SPM-MAXI-C is een koolstof instrumenten-houder voor mastmontage Door flexibele bevestigingpast dit systeem op vrijwel elk mastprofiel De houderis geschikt voor instrumenten van onder andere Ray-marine TackTick Nexus en BampG Neem je gewichtsbe-sparing echt serieus dan maakt de zware rvs radarpaalop je spiegel plaats voor een koolstof exemplaar DeSC100-C is uitgevoerd met een vernieuwde basisplaatdie montage op vrijwel elk model boot makkelijkmaakt Bovenop zit een montageplaat waarop allegangbare radarmodellen passen wwwscantrutcom

Drie-in-een generatorsetDe Mastervolt GPX 5 is een hybridegeneratorset van 5 kW die bestaat uiteen dieselgenerator van 33 kW meteen permanente magneet dynamoeen 100 A acculader en een omvormernaar 230 V Opgenomen in het boord-net met accubank start de generatorautomatisch bij piekbelastingen vanelektrisch koken of de wasmachineTijdens het zeilen laadt de generator

de accursquos automatisch bij en aan de wal springt hij bij als er onvoldoendewalstroom voorhanden is Volgens Mastervolt kan dit hybride systeemgrotere generatorsets vervangen waardoor je bespaart op brandstofgewicht en ruimte De GPX 5 wordt volgend jaar geleverd Er komt ook eenuitvoering met dubbel vermogen wwwmastervoltnl

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 65: Zilt 44

Spinlock Zero luchtig zwemvestJe kunt nog zon mooi ademend pak hebben een zwem-vest doet de ademende werking deels teniet Spinlockheeft met het nieuwe Zero zwemvest de oplossingSpeciale ribbels in het rugpand zorgen voor ventilatietussen rug en vest Het ruggedeelte is bovendien in tweedelen gemaakt wat meer bewegingsvrijheid geeftDe pasvorm is optimaal mede door de met klittenbandverstelbare zijstukken Het vest krijgt ook een speciaal damesmodel Hetis geen opblaasvest maar een zwemvest Levering voorjaar 2010

Deckvest nu ook als 275 NGebruikers zweren erbij het opblaasbare Deckvestvan Spinlock Vanaf volgend jaar is dit vest ookleverbaar in de zwaardere 275 Newton uitvoeringmet van alles erop en eraan Zoals een flitslicht eencapachon en ndash heel slim ndash een mesje om lijnen meedoor te snijden www moremarinenl

AIS SARTVolgens fabrikant Jotron is de AIS SART Search andRescue Transponder tot 10 mijl zichtbaar op de kaartplot-ter van schepen 40 mijl in een reddingshelikopter en 130mijl van een vliegtuig In tegenstelling tot een normaleSART zendt dit apparaat na activering zelf een AIS-signaaluit waardoor het zichtbaar is op de elektronische kaartmet de boodschap Sart active Een normale SART rea-geert op de radar van andere schepen door bliepjes ophet radarscherm te produceren Met geladen batterijmoet het apparaat 96 uur kunnen zenden Inmiddelsgoedgekeurd door de IMO wwwjotronnl

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 66: Zilt 44

ZILTESPULLEN

Eprib met GPSKannad introduceert met de Safelink een Epirb met eeningebouwde GPS Bijzonder is dat het nieuwe apparaatprettig klein is gebleven en maar 627 gram weegt Degeiumlntegreerde antenne hoeft bij in werking stellen van hetnoodbaken niet uitgeschoven of geactiveerd te wordenwaardoor de bediening snel en eenvoudig is Bovendienzijn de batterijen van de Safelink door de gebruiker zelfte vervangen dus is het niet meer nodig het bakenom de paar jaar naar de dealer te sturenDe prijs van het Kannad baken is 540 euro voor hetmodel zonder hydrostatische release Als we dat verge-lijken met de 300 agrave 400 euro die je kwijt bent voor hetvervangen van een batterij in een oud model Epirb lijktons de keuze voor een nieuwe met GPS snel gemaaktwwwtechnauticnl

Varend televisie kijkenMet de nieuwe TechSat antennes van Tech-marine kun je ook onder ruige omstandig-heden gewoon naar je geliefdetv-programma blijven kijken De antenne is54 cm hoog heeft een diameter van 44 cmen weegt 10 kilogram Doordat de antenneautomatisch op de satelliet gericht blijftzorgt hij voor een constante beeldkwaliteitAlle vijftien modellen worden gebruiksklaargeleverd en hoeven niet te worden gekali-breerd De prijzen vanaf euro 5846- ex BTWLeveranciers via wwwseiwamarineeu

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 67: Zilt 44

Het einde vande energiecrisis

foto

copy b

eman

ning

Ith

aka

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 68: Zilt 44

Veel comfort vraagt veel elektrisch vermogen

Als een opgepepte dynamo de stroombehoefte

niet kan dekken (Zilt 41) moet je gaan denken

aan generatoren en brandstofcellen Daarin is de

keuze groot met gelukkig ook steeds meer

geruisloze alternatieven Zilt zet ze op een rijtje

STROOM UIT DIESELDe kleinste generatoren die we aan boord tegenko-men leveren op papier drie tot vier kW elektrischvermogen Hun prijs begint bij ongeveer 6500 euroexclusief de inbouw Ze bestaan uit een watergekoeldedieselmotor die een dynamo direct aandrijft Motor endynamo staan met trillingsdempers op een stalenframe en zitten in een geluiddichte kast Ze zijn directaan te sluiten op een brandstofleiding koelwatertoe-voer watergekoelde uitlaat en natuurlijk het elektri-sche boordsysteem De fabrikanten leveren degeneratoren compleet met een afstandsbedieningvoor starten en stoppen van de motor Het eersteopvallende verschil tussen de generatoren is hunmotortoerental met 3000 of 1500 als de meest voor-komende keuze Uitzonderingen zijn de generatorenvan Onan met 2400 rpm en de Fischer Panda die 2800omwentelingen maakt De keuze is afhankelijk van hetgebruik en lijkt op de afwegingen die je bij een automaakt Met een Fiat Panda kun je jaren met veelplezier stadsritten maken maar gebruik hem nooit alstaxi daarvoor koop je een Mercedes

TEKST

Stroom uit benzine dieselalcohol en waterstof

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 69: Zilt 44

GEBRUIKERSMet voldoende stroom kan elk apparaat dat voor walgebruik is bedoeld ookonderweg worden gebruikt varieumlrend van elektrisch gereedschap tot magne-trons elektrische kookplaten vriezers en kleine wasmachinesHet is belangrijk dat je ongeveer weet hoeveel je gaat gebruiken LeverancierVictron gaat uit van zon 10 kW per dag voor boten vanaf 12 meter en schathet verbruik op boten vanaf 14 meter op het dubbeleDe berekening kijkt zowel naar het verbruik van de apparaten als naartijdsduur dat ze in bedrijf zijn Zo werkt een magnetronoven per dag slechtsenkele minuten de inductiekookplaten ongeveer vijftien minuten maar dekoelkast en vriezer draaien 24 uur per dag Victron organiseerde in 2007 eengrote test van 19 generatorenDaarover is veel te lezen op wwwvictronenergycomgeneratortest of in desamenvatting die wij daarvan maakten

STROOM UIT BENZINEAls je niet permanent over 230 volt hoeft te beschikken kan het ook

heel wat simpeler Bijvoorbeeld met een draagbare benzinegenerator Je trekt aan het touwtje en de accursquos wordengeladen en de televisie kan aan De vraag is wel of jeburen op de ankerplek net zo gelukkig zijn met jouwbouwmarktgenerator van 125 euro (700 W) De twee-taktmotor in deze types maken nogal veel herrie dievolgens de specificaties zelfs tot 93 dBa kan oplopen

Veel moderne acculaders zijn ook niet zo blij met de

3000 toeren generatorCompact licht in gewicht en relatiefgoedkoop maar door zijn hoge toe-rental relatief lawaaiig Na ongeveer5000 uur draaien (anderhalf jaarcontinu gebruik) zal de motor aaneen revisie toe zijn

1500 toeren generatorGroter en zwaarder dan zijn snellerdraaiende concurrent De prijs ishoger maar daarvoor krijg je minderlawaai en een dubbele levensduurvan ongeveer 10000 uur De eersterevisie komt aan de orde na 25 jaarcontinu gebruik

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 70: Zilt 44

Prijzen en technische gegevens uit 2007

Generatoren van 32 tm 92 kW

3000 rpm generatoren

Kohler 35 EFOZ Mastervolt Whisper 35 Paguro 4000 Onan 40 (2400 rpm) Fisher Panda 4000i (2800 rpm) Saim Dynamica Mini-60 MK 2 Mastervolt Whisper 8 Fisher Panda 8000 Fisher Panda 12000

Opgegeven vermogen 32 kW Opgegeven vermogen 35 kVA 3 kW Opgegeven vermogen 4 Kva 35 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 4 kW Opgegeven vermogen 6 KvA 58 kW Opgegeven vermogen 8 kVA 64 kW Opgegeven vermogen 8 Kva 68 kW Opgegeven vermogen 12 Kva 92 kWPrijs euro 7595- Prijs euro 6292- Prijs euro 6400- Prijs euro 6980- Prijs euro 7072- Prijs euro 10200- Prijs euro 9802-- Prijs euro 9423- Prijs euro 11523-Afmetingen (lxbxh) 560x390x490 mm Afmetingen (lxbxh) 505x400x500 mm Afmetingen (lxbxh) 550x320x520 mm Afmetingen (lxbxh) 662x511x524 mm Afmetingen (lxbxh) 558x390x410 mm Afmetingen (lxbxh) 660x553x450 mm Afmetingen (lxbxh) 660x495x550 mm Afmetingen (lxbxh) 595x440x590 mm Afmetingen (lxbxh) 705x445x590 mmGewicht 95 kg Gewicht 97 kg Gewicht 83 kg Gewicht 159 kg Gewicht 79 kg Gewicht 120 kg Gewicht 178 kg Gewicht 164 kg Gewicht 195 kgMotor 1 cil Farymann Motor 1 cil Kubota Motor 1 cil Farymann Motor 2 cil Kubota Motor 1 cil Kubota Motor 2 cil Perkins Motor 2 cil Mitsubishi Motor 2 cil Kubota Motor 3 cil KubotaControlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit ja Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit nee Controlepaneel op unit neeAfstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening nee Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening ja Afstandsbediening jaToerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling electronisch Toerenregeling mechanisch Toerenregeling elektronisch Toerenregeling mechanischservo Toerenregeling mechanischservoGenerator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator inverter watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator synchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeld Generator asynchroon watergekoeldRegeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage cap Regeling voltage AVR inverter Regeling voltage cap Regeling voltage cap asynchroon asynchroon

Test Test Test Test Test Test Test Test TestMaximaal vermogen 32 kW Maximaal vermogen 27 kW Maximaal vermogen 38 kW Maximaal vermogen 37 kW Maximaal vermogen 4 kW Maximaal vermogen 58 kW Maximaal vermogen 63 kW Maximaal vermogen 64 kW Maximaal vermogen 97 kWContinue vermogen 22 kW Continue vermogen 19 kW Continue vermogen 27 kW Continue vermogen 26 kW Continue vermogen 28 kW Continue vermogen 41 kW Continue vermogen 44 kW Continue vermogen 45 kW Continue vermogen 68 kW Frequentie goed Frequentie binnen de norm Frequentie goed Frequentie uitstekend Frequentie uitstekend Frequentie binnen de norm Frequentie zeer goed Frequentie goed Frequentie binnen de normInvloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting gering Invloed belasting gering Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting binnen de norm Invloed belasting zeer gering Invloed belasting geringSFC continue 0464 lkWh SFC continue 0476 lkWh SFC continue 0399 lkWh SFC continue 0475 lkWh SFC continue 0428 lkWh SFC continue 0472 lkWh SFC continue 0440 lkWh SFC continue 0458 lkWh SFC continue 0428 lkWhGeluidsniveau 734 dBa Geluidsniveau 774 dBa Geluidsniveau 751 dBa Geluidsniveau 733 dBa Geluidsniveau 689 dBa Geluidsniveau 749 dBa Geluidsniveau 771 dBa Geluidsniveau 695 dBa Geluidsniveau 711 dBaBrandstofverbruik onbelast 045 lh Brandstofverbruik onbelast 05 lh Brandstofverbruik onbelast 044 lh Brandstofverbruik onbelast 048 lh Brandstofverbruik onbelast 051 lh Brandstofverbruik onbelast 09 lh Brandstofverbruik onbelast 1 lh Brandstofverbruik onbelast 099 lh Brandstofverbruik onbelast 134 lhBrandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 095 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 11 lh Brandstofverbruik continue 198 lh Brandstofverbruik continue 24 lh Brandstofverbruik continue 20 lh Brandstofverbruik continue 28 lh

Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier Leverancier

Kemper en van Twist Diesel BVMastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 LP Koster amp ZN BV Sim Holland BV Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Mastervolt Mastervolt Snijdersbergweg 93 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3 Barco Marine Jan vd Heijdenstraat 3

Keerweer 62 3316 KA Dordrecht 1105 AN Amsterdam 020-3422100 Ophemertstraat 50 3089 JE Rotterdam Ketelweg 26 3356 LE Papendrecht 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 1105 AN Amsterdam 020-3422100 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 3281 NE Numansdorp 0186 - 655010 Tel 078 632 66 00 wwwmastervoltcom Tel 010-4290033 Tel 078-641 80 00 wwwbarcomarinenl wwwsaim-groupcom wwwmastervoltcom wwwbarcomarinenl wwwbarcomarinenl

Opmerkingen bij de tabel

Opgegeven vermogen vermogen in de folder

Prijs exclusief BTW en eventuele transportkosten

Afmetingen en gewicht volgens opgave fabrikant

Maximaal vermogen is gemeten vermogen waarbij spanning en frequentie binnen de norm blijven

Frequentie binnen de norm is 48-52 Hz

Invloed belasting blijft de spanning rond 230 V 6 plus en 6 min is toegestaan

SFC Specific Fuel Consumption specifiek brandstofverbruikHoeveel stop je er in en wat komt er uit

Geluid boven 70 dBa is te veel

Zilt Magazine
Generatoroverzicht
Generatoroverzicht

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 71: Zilt 44

lsquovuilersquo stroom uit de goedkope generatoren doordat hun frequentie nogalschommelt Duurdere benzinegeneratoren van bekende merken als HondaYamaha Suzuki en anderen leveren wisselstroom waarvan de frequentiebinnen de normen valt Die generatoren gedragen zich ook veel rustigerNatuurlijk kun je zorsquon benzinegenerator inbouwen maar dan moet je reke-ning houden met afvoer van uitlaatgassen de aanvoer van verbrandingsluchten vooral zorgen dat de boot niet ontploft als er onverhoopt benzine lekt

STILLE STROOM MET STIRLINGMOTOREen geruisarme generator die bij de introductie in 1999 voor nogal opzienbaarde was de WhisperGen Deze generator werkt met een Sterlingmotor diedoor zijn uitwendige verbranding volgens een heel ander principe

werkt dan traditionele verbrandingsmotoren Niet alleenis zijn rendement erg hoog hij loopt ook nog vrijwelgeruisloos en de restwarmte kan worden gebruikt voorde boiler of verwarming Op dezelfde basis levert

WHisperGen ook een mini-warmtekrachtcentralevoor gebruik in huis Nederlandse fabrikanten als

Remeha en Vaillant testen eigen minicentrales metSterlingmotoren waarvan de eerste apparateneind dit jaar of volgend jaar operationeel wordenHet elektrisch vermogen van de WhisperGen voor

aan boord blijft beperkt tot 750 W Daardoor is deze oplos-sing eigenlijk alleen geschikt als acculader (bij 12 V wordt 63 Alaadstroom geproduceerd) Tegenover die beperking zet de WhisperGenechter een flink aantal bijzonder kwaliteiten zie onderstaande opsommingEen WhisperGen kost ongeveer 9000 euro

Geschikt voor verschillende soorten brandstofVerbruik van slechts 07 liter per uur op vol vermogenVrijwel geruisloosRelatief schone uitlaatgassenZowel geschikt voor kort- als volcontinue gebruikGewicht 90 kilogram afmetingen bxdxh 450x500x650 mm

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 72: Zilt 44

STROOM UIT ALCOHOLBrandstofcellen voor gebruik aan boord zijn een heel nieuwe ontwikkeling die

zich onderscheidt door zijn eenvoud De MaxPower en de identieke EFOY zijn erg simpel ingebruik Je vult de tank met methanol alco-hol haalt de schakelaar om en de automati-sche lader begint dadelijk de accursquos bij tevullen De laadstroom is afhankelijk van hettype maar kan maximaal 75 ampegravere bij 12volt zijn Per dag levert dat dus zon 180 AhDat gebeurt vrijwel geruisloos er zijn geenuitlaatgassen en de restproducten zijn een

klein beetje COsup2 en een plasje water Het apparaat werkt volautomatischzodra de accuspanning onder 123 V daalt schakelt hij inDeze brandstofcellen zijn uitvoerig aan de tand gevoeld en blijken te doenwat de fabrikant belooft Bovendien is het brandstofverbruik van circa 11 literper kW extreem laag Met een tank van vijf liter doe je zon 104 uur Het isallemaal bijna te mooi om waar te zijn Slechts de prijs zon 2700 euro voorhet 31 A model vormt misschien een beletsel

UITWENDIGE VERBRANDINGDe Stirlingmotor werkt volgens een eenvoudig principe het gas in demotor helium lucht of waterstof wordt verhit en zet uit waar-door een zuiger naar beneden wordt gedrukt Door afwisselendhet gas te verhitten en te koelen krijg je een doorgaandebeweging De motor in deze generator heeft twee ver-plaatsings- en twee arbeidszuigers die door een wankeljukde verticale beweging van dezuigerstang omzetten in een draaiende Datdraaiende gedeelte is ook gelijk de rotor van degenerator Motor en generator zitten in een geslotenhuis met aansluiting voor brandstoftoevoer koelwa-ter uitlaat elektrische aansluiting en afvoer vanwarm water

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 73: Zilt 44

STROOM UIT WATERSTOFWaterstof de andere helft van water wordt wel de energiedrager van detoekomst genoemd Ook brandstofcellen kunnen op dit gas werken Vorigjaar kreeg de Flexiva brandstofcel op waterstof zelfs de HISWA Award voorhet meest innovatieve product Volgens importeur Robwink zijn dezebrandstofcellen echter nog niet geschikt voor gebruik aan boord omdat zegevoelig zijn voor zout en vocht Daarbij is waterstof een zeer explosievebrandstof die onder hoge druk en zeer lage temperatuur wordt opgeslagenNet als met vloeibaar gas ben je dus afhankelijk van flessen maar aan eendistributienet ontbreekt het nog De Flexiva lader van 20 watt kost 3558 eurode 40 watt lader 5117 euro

METHANOL BRANDSTOFCELBrandstofcellen zettenmethanol (methyl alcohol)direct om in elektrische ener-gie De techniek wordt al opbeperkte schaal toegepast alsbatterij voor laptops en ookvoor de aandrijving vanautorsquos of als noodgenerator-set Methanol is ongevaarlijken niet schadelijk voor hetmilieu Het lost op in water en is biologisch afbreekbaar De brandstof wordtmeestal gemaakt van aardolie maar kan ook worden gewonnen uit biomassaof het methaangas van de rioolwaterzuiveringDe DMFC-cellen produceren elektriciteit door een chemische reactie via eenplatina katalysator van zuurstof in de lucht en methanol (zie afb) Jammer iswel dat deze brandstofcel niet met de goedkope methanol van de drogistwerkt De zuiverheid daarvan bedraagt 988 procent en cel vraagt om 999Voor die zuiverheid betaal je extra 22 euro voor een tankpatroon van tien literof 32 euro voor een doos met twee patronen van vijf liter

Z

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 74: Zilt 44

foto

copy b

eman

ning

Fly

Aw

ay

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 75: Zilt 44

RimpelloosDe meeste dagen is de Mid-delllandse Zee rimpelloos alsde Fly Away aan het eind vande zomer Sardinieuml aandoetDe zeilen blijven regelmatiggestreken en de motor maaktoveruren Het gebrek aan windmaakt het wel mogelijk teankeren op bijzondere plaat-sen Door het stabiele weerbeleven Margriet en EdzeVeldman een rustige nacht opde onbeschutte ankerplek bijCapo Ferrato op de zuidoostpunt van het Italiaanse eiland

ZILTEWERELD

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 76: Zilt 44

Vertrek met open eindBij vertrek in 2005 is het zeilplan van Edze en Margriet Veldman open envan onbeperkte duur Voor hun Fly Away een aluminium Concord 47ligt de wereld openMargriet Ons motto is we zeilen zolang we het fysiek kunnen en we erlol in hebben Zo besloten zij pas in de Algarve om de Middellandse Zeelinks te laten liggen en eerst voor een Atlantische oversteek te gaan

Hun belangrijkste argument was de jongereleeftijd van henzelf en van de boot In de wintervan 2006 zeilden ze via de Kaapverden naar deCarieb Edze Indertijd liep ik mijn co-schappenop Curaccedilao en het was geweldig om na 33 jaarweer op dit eiland te komen Het open planmaakte het mogelijk dat we er maar liefstnegen maanden bleven Onze rugzakken kwa-men uit het vooronder om ermee rond tereizen door Peru en Venezuela

In mei 2006 vertrekt de Fly Away vanwege het naderende orkaanseizoennaar Florida om daar de golfstroom op te pikken naar de ingang van deChesapeake Bay De oostkust van Amerika blijkt een prachtig zeilgebiedVaren in de overweldigende natuur biedt een mooi contrast met bezoe-ken aan de grote steden Het binnenvaren van New York is een hoogte-punt van de reis

Na de zomer van 2007 nemen Edze en Margriet een vaarpauze enoverwintert de Fly Away op de wal Eind mei 2008 wordt koers gezet naarde Azoren om daar de zomer door te brengen Terug in de Algarve is hethet rondje Atlantic voltooid Na een winter in Lagos valt het besluit omalsnog de Middellandse Zee op te gaan

Nu ligt de Fly Away op Malta Margriet De lol in het varen is onvermin-derd dus maken we weer plannen voor komend jaar De Griekse eilandenzijn ons volgende reisdoel Z

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 77: Zilt 44

Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg

Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront werd gerustgesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee

ZILTEWERELD

Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 78: Zilt 44

b em

anni

ng

Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit

RuudKattenberg

Sjorsvan der Woerd

HenkHuizinga

JimmyLengkeek

LaurensMorel

Zilt

HansMartens

442009

Laurensvan Zijp

PieterNijdeken

Robertvan der Weerdt

en veleopstappers

MichielScholtes

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd

Page 79: Zilt 44

Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine

Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in

of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen

foto

copy S

jors

van

der

Woe

rd