ZeeuwindNieuwsD

ECEM

BER

20

12 N

R 2

A L G E M E N E L E D E N V E R G A D E R I N G

Presentatie Project Krammer

2

COLOFON

Uitgave

De Coöp. Windenergievereniging Zeeuwind u.a.

is op 23 januari 1987 opgericht en statutair gevestigd

te Goes. De coöperatie heeft tot doel ‘het bevorderen

van het gebruik van windenergie en andere vormen

van duurzame energie, waaronder tevens begrepen

het bevorderen van het efficiënt gebruik van energie

en het op milieuvriendelijke wijze produceren van

(elektrische) energie in het belang van haar leden,

door met hen ter zake overeenkomsten te sluiten in

het bedrijf, dat zij ten dieneinde ten behoeve van haar

leden uitoefent, dit alles binnen de provincie Zeeland.’

Adres

Correspondentie: Postbus , KB Vlissingen

Kantoor: Edisonweg F, Vlissingen

Telefoon -

Email: info@zeeuwind.nl

Internet: www.zeeuwind.nl

Medewerkers

Marco Spaans Projectmanager

Niek Tramper Productiemanager

Ben van der Borgt Adm. financieel medewerker

Trees Janssens Directeur

Bestuur

Marten Wiersma Voorzitter

Pieter Vollaard Vicevoorzitter

Martin Verstelle Secretaris

Paul Weststrate Penningmeester

Peter Louwerse Bestuurslid

Ries Zweistra Bestuurslid

Redactie en eindredactie

Trees Janssens

Foto voorzijde

Oefening Rope Rescue Team Terneuzen op 4 september jl.

in turbine Borssele. Fotograaf: Chris Platteeuw

Foto’s

Zeeuwind, Wim Mol, Sander Mertens, Mark Fierloos,

Martin Verstelle, John de Kok, Adri Cornelisse, Jan Drijver,

Chris Platteeuw

Vormgeving

Adri Cornelisse

V O O R W O O R D

Daar sta je dan, 23 mei, gekozen door de Algemene Ledenvergadering, als voorzitter van Zeeuwind. En daarna word je ondergedompeld in de dynamiek van Zeeuwind. Dan snap je hoe goed de titel gekozen was van het jubileumboek toen we 20 jaar jong waren: ‘Turbulente tijden’. Dat is, nu we onze 25e verjaardag vierden nog steeds zo: de energiemarkt is danig in beweging, iedereen ziet, weet en voelt dat de energietransitie gaande is. Duurzame energie gaat van ‘marge naar mainstream’. Natuurlijk is er verzet en stevige weerstand van die partijen die terrein moeten prijsgeven. Spannend.

Spannend is het ook met het energiebeleid. Hoe gaat het er onder het nieuwe kabinet uitzien? Hoe voorkomen we dat kant-en-klare projecten niet uitgevoerd kunnen worden bij gebrek aan SDE bijdragen? Hoe gaat het met de structuurvisie ‘Wind op Land’, die de rijksoverheid recent uitbracht? De windenergiesector heeft behoefte aan stabiel beleid. Of dat er komt? Het blijft spannend.

Onze eigen projecten: de grootste die we ooit onderhanden hadden: de Krammer. Het gaat goed, gelukkig wel. En we doen er alles aan om het goed te laten gaan. Zodat we de eindstreep halen. Je komt onder de indruk van de hoeveelheid partijen die er wat van vinden. En waar wij, Zeeuwind en onze zustervereniging Deltawind, rekening mee houden. Zeeuwind en Deltawind willen een project dat past in de omgeving. Het blijft spannend om iedereen aan boord te houden, en de verschillende belangen goed te integreren in het project.

Je komt onder de indruk van hetgeen leden en bestuur in de afgelopen jaren hebben gepresteerd: een bloeiend bedrijf opgebouwd. Een miljoenenbedrijf. We zijn op weg om de organisatie daarop aan te passen. Dat heet dan ‘besturen op afstand’. Maar we zijn en blijven een coöperatie. Waar leden eigenaar zijn en leden richting geven aan het beleid. Hoe we dat organiseren, waar onze prioriteiten gaan liggen, het is spannend.

Als kersverse voorzitter prijs je je gelukkig. Met betrokken en deskundige mede-bestuursleden, met professionele medewerkers. Met leden die ambities hebben. Met een kerngezond bedrijf.

Dit voorwoord kan alleen maar eindigen met een welgemeend ‘dank je wel’, en een denkbeeldige buiging voor al degenen die in de afgelopen 25 jaar hebben bijgedragen aan de groei en bloei van Zeeuwind.

‘Resultaten uit het verleden geven geen garanties voor de toekomst’. Aldus de verzekeraars en banken. Maar naar mijn idee is juist het verleden van Zeeuwind een garantie voor een mooie toekomst.

Marten Wiersma

3

Kijk op pagina 4 voor de uitnodiging

voor de Algemene Ledenvergadering

Inhoud4 UitnodigingAlgemeneLedenvergadering12december2012

5 KleinewindturbineAfgeschreven of comeback?

8 TestveldKleineWindturbinesinSchoondijkeStand van zaken

9 KleineWindmolensvanWindInvenT‘Windturbulentie is nu geen probleem meer’

11 Parkenenprojecten

13 Duurzamestroomproductiein2012Productie van Zeeuwindparken

14 JubileumfeestBeeldverslag van een fantastische dag

17 HetZonEffectABC Zonnepanelen verheugd over winnen aanbesteding

17 DagvandeDuurzaamheidGroen Lintje voor Niek Tramper

18 Zeeuwindverwelkomtviernieuwebestuursleden

20 EenparticulierewindturbinevraagtpassieeninzetBezoek aan de familie Risseeuw in Schoondijke

22 Zeeuwindstroom

Bijlage Zeeuwindleden Verslag Algemene Ledenvergadering van 23 mei 2012

Statutenwijziging

Jaarplan en Begroting 2013

Meerjarenplan 2013-2018

Uitnodiging Algemene Ledenvergadering 12 december 2012Het bestuur van de Coöperatieve Windenergievereniging Zeeuwind u.a. nodigt haar leden uit voor

de halfjaarlijkse Algemene Ledenvergadering op woensdag 12 december om 19.30 uur in Hotel van der Valk

te Goes.

4

MARTIN VERSTELLE

Hetprogrammavoordeavondluidtalsvolgt:

19.00uur Ontvangst

19.30uur AanvangLedenvergadering

AgendaLedenvergadering1. Opening door de voorzitter, Marten Wiersma;2. Mededelingen;3. Vaststelling van het verslag van de Algemene

Ledenvergadering 23 mei 2012 te Goes;4. Vaststellen van het Jaarplan en de Begroting 2013;5. Stand van zaken projecten en beheer;6. (Her-)benoeming bestuursleden*;7. Voorstel tot wijziging van de statuten

(zie blauwe katern in deze Zeeuwind Nieuws)**;8. Rondvraag.

Pauze

PresentatieoverprojectKrammer * Toelichtingpunt6:

HetbestuurdraagtCarelBraakmanalsalgemeenbestuurs-lidvooraandeLedenvergadering.Carelheeftsindsdezomeralskandidaatmeegedraaidinhetbestuurenzalzichbijhetbetreffendeagendapuntverderaanuvoorstellen.

**Toelichtingpunt7:StatutenwijzigingHetbestuursteltvooromdestatutenaantepassen,zoalsisaangekondigdbijdeLedenvergaderingvan23mei2012.HetvolledigevoorstelisvoorledenbeschikbaarinhetblauwekaternvandezeZeeuwindNieuws.

Presentatie project KrammerZeeuwindontwikkeltsamenmetCoöperatieDeltawind(Goeree-Overflakkee)WindparkKrammer.Ditwindparkvanruim100MWzalwordengerealiseerdopdeKrammersluizen,hetvijfdeconcentratiegebiedvoorwindenergieinZeeland.ProjectleiderMarcoSpaansgeefteenimpressievandittoekomstigewindparkenlichttoehoeditprojectwordtontwikkeld.

Een kleine windturbine, ook bekend als mini windturbine of miniturbine, heeft een vermogen tussen de 0,3 en 6 kW. De masthoogte is meestal 8 tot 10 meter, maximaal 15 meter. De diameter van de rotor varieert van zo’n 2 tot 5 meter, waarbij de kleinere maat vooral voor bebouwd gebied bedoeld is en dan ook wel stadsturbine wordt genoemd. In Nederland hebben we er iets meer dan 300 in bedrijf. En dat terwijl in 2010 de branche nog de ambitie had om dit jaar zo’n 7.200 miniturbines geplaatst te hebben met een uitloop van 48.000 stuks in het jaar 2020. Die aantallen kunnen er best komen, maar dan is er nog veel werk.

Kleinschalig gebruikVanuit een duurzaam aspect kunnen we windenergie moeilijk negeren. Voor kleinschalig gebruik is het zelfs een belangrijke aanvulling op de steeds meer ingeburgerde zonnepanelen. Op het moment dat er in de winter weinig zon is, staat er over het algemeen juist veel wind. In de zomer is het net andersom. Een perfecte combinatie waarbij één van de twee het helaas laat afweten. Sander Mertens, eigenaar en directeur van Ingreenious B.V. (een internationaal leidend onafhankelijk adviesbureau in de advisering van windenergie

5

Kleine windturbine: afgeschreven of comeback? Duurzame energie is hip. Bij steeds meer bedrijven en particulieren weerkaatsen de zonnepanelen hun succes,

maar het kleinschalig gebruik van windenergie voor elektriciteitsopwekking is in Nederland een relatief

onbekend verschijnsel. Kan de kleine windturbine (KWT) nog wel een inhaalslag maken op de markt van

duurzame energie voor particulieren en ondernemingen? Kleinschalige windenergie. Een gemiste kans?J O h N D E KO K

6

worden wil ze ooit nog een kans van slagen hebben.

Moeilijke periodeDat het een moeilijk verhaal voor de kleine windturbine wordt kun je ook in het testveld van Schoondijke teruglezen. Reeds drie producenten en één toeleverancier die met hun kleine windturbine aan de test hebben meegedaan zijn ondertussen failliet. Een concurrerende prijsprestatie per kWh ten opzichte van zonne-energie en grijze stroom is daarom een eerste voorwaarde om van de kleine windturbine een succes te maken. Nu gaat het gelukkig niet enkel om de kWh die verdiend wordt. Voor bedrijven speelt de CO2-prestatieladder een grote rol. Bij steeds meer aanbestedingen worden er eisen gesteld voor emissiereductie. Een hoge score op de CO2-prestatieladder wordt beloond met een fictieve korting op de inschrijfprijs. Miniturbines kunnen dus ook bij een iets hogere prijs per kWh voor ondernemingen voordelen opleveren. Daarnaast is het een goed zichtbaar statement dat het bedrijf serieus werk maakt van C02 reductie. Mertens: “Zichtbaarheid is belangrijk omdat er dan bewustzijn ontstaat en medewerkers van een bedrijf met mini windturbines een prikkel krijgen om energie te besparen. Zo’n besparing kan wel oplopen tot 20 procent zoals blijkt uit campagnes met displays die het energieverbruik laten zien en terugkoppelen.”

CertificatieInmiddels heeft Mertens in opdracht van de branche en Agentschap een Nederlandse certificering voor miniturbines opgezet. Bij een gecertificeerde turbine kun je ervan op aan dat de prestaties met een vast protocol gedurende langere tijd in buitenlucht gemeten zijn, waardoor er een eerlijke vergelijking in prestaties ontstaat. De internationaal geaccepteerde certificeringen zijn de NEN-norm IEC (International Electronical Commission) 61400-12 van 2006,

in de bebouwde omgeving): “Je ziet in de zomer steeds vaker de kolencentrales stil liggen vanwege zonne-energie.” Mertens promoveerde in 2006 aan de TU Delft met het eerste inhoudelijke boek over ‘windenergie in de bebouwde omgeving’. Hij heeft al meer dan 15 jaar ervaring met onderzoek naar - en toepassing van windenergie en heeft twee evaluaties gemaakt van het testpark met kleine windturbines in Schoondijke.

Jonge brancheHoewel miniturbines al ruim 20 jaar gebruikt worden om elektriciteit op te wekken zijn de meeste producenten pas sinds kort op de markt. Daarom is er nog veel onduidelijk in deze jonge branche. De prestaties van de miniturbine ten opzichte van de prijs zijn veelal ondoorzichtig. De algemene heersende opvatting is dat de opbrengst versus de kosten de kleine windturbine veel te duur maakt. De gemiddelde windsnelheden in Nederland zijn te laag: in Schoondijke 3,7 m/s op 12 meter. Hierdoor is de productie van een kleine windturbine erg bescheiden en de prijs per kWh veel hoger dan bij zonne-energie. Mertens: “De spreiding van de prijzen van miniturbines is erg groot. Voor een deel valt dat in de kwaliteit en de materialen te verklaren. Je moet terug-rekenen naar de kosten en opbrengsten per vierkante meter om een helder inzicht te krijgen.” Naast de investering in de turbine zelf moet hierbij rekening gehouden worden met installatie- en onderhoudkosten en levensduur. De miniturbines op het testveld in Schoondijke variëren enorm in prijs per kWh. “De best presterende kleine turbine komt na vier jaar onder-zoek uit op een prijs van 24 cent per kWh”, vertelt Mertens. Ter vergelijking, een grote windturbine zit op 8 cent en het huidige prijspeil voor enkeltarief grijze stroom is gemiddeld 22 eurocent per kWh; 7 eurocent is voor de stroom zelf, bijna 3,5 eurocent voor btw, en 11 eurocent is energie-belasting. De miniturbine zal dus een stuk efficiënter moeten

Sander Mertens, eigenaar en directeur van Ingreenious B.V., een

internationaal leidend onafhankelijk adviesbureau en Windchallenge

Testpark met kleine windturbines in Schoondijke

7

de standaarden van de American Wind Energy Association (AWEA) en British Wind Energy Associaton (BWEA). De eerste BWEA/IEC gecertificeerde windturbines zijn ondertussen op de markt verschenen.

WindchallengeLangzamerhand wordt de markt voor miniturbines dus door-zichtiger maar consumenten en bedrijfsleven blijven huiverig. Naast het feit dat de kleine windturbine als ‘te duur’ gezien wordt komen er al snel andere bezwaren naar boven zoals hinder van geluidsoverlast en het doorgeven van trillingen. Het bedrijf Windchallenge B.V. van Sander Mertens pakt die uitdaging op. De miniturbine die Windchallenge in ontwikkeling heeft is fluisterstil. De diameter van deze molen is 1,70 meter en het gewicht is slechts 10 kilo. Windchallenge heeft dit bereikt door gebruik te maken van lichte spuitgiet-materialen, wat als bijkomend voordeel heeft dat er sterk op massaproductie gefocust kan worden en de turbine voor een prijs-prestatie doorbraak zorgt. Met haar gepatenteerde regeling voor bladkanteling en bladophanging wordt wind-belasting geminimaliseerd wat een kostbare zware fundatie onnodig maakt. Mertens: “Onze windturbine krijgt hierdoor een hoge controleerbaarheid. Dit draagt bij aan een hoge betrouwbaarheid en duurzaamheid.” Het systeem is ‘plug & play ‘ waarmee het gemakkelijk te monteren is en direct aan te sluiten op het elektriciteitsnet. Installatiekosten worden zo tot een minimum beperkt. Windturbines hebben nog steeds een negatief imago vanwege ‘gezichtsvervuiling’. Nu kan je een molen niet verstoppen, maar het design waarmee Windchallenge komt is toch erg aantrekkelijk. Deze windturbine is speciaal ontworpen om in de bebouwde omgeving, dus ook op daken, te plaatsen. Mertens: “De efficiency varieert per gebouw en omgeving. Je moet wel hoog genoeg zitten, anders krijg je juist lagere wind - snel heden en turbulentie. Op hoge appartementen complexen

en bedrijfspanden kan een veld miniturbines dus een welkome aanwinst worden. Windchallenge heeft creatieve oplossingen bedacht voor plaatsing van haar turbines. Bijvoorbeeld bovenop geluidswallen langs de snelweg en als verlengstuk van lantaarnpalen in industrieel gebied. Ook voor tuinbouwkassen biedt de miniturbine een serieuze optie. De miniturbine van Windchallenge zal aan het eind van het eerste kwartaal van 2013 op de markt komen.

Het jaar van de waarheidDe miniturbine staat voor grote obstakels om haar weg naar de duurzame energiemarkt te vinden. De branche heeft in ieder geval met certificatie gezorgd voor standaard test-methodes en eerlijke communicatie over prestaties en betrouwbaarheid. Misschien is de kleine turbine van Wind-challenge voor Nederland met haar lage windsnelheden wel de laatste hoop. Op het gebied van kostprijs van de aanschaf, installatie en het onderhoud, alsmede van efficiëntie, betrouw-baarheid en duurzaamheid, kan ze hopelijk voor een doorbraak zorgen. Haar ‘terugverdientijd’ is in elk geval korter. Bezwaren als geluidsoverlast, trillingen en zelfs gezichts vervuiling neemt ze beter weg. Locale overheden onderzoeken gericht de mogelijk -heden van miniturbines in het algemeen en in de provincie Utrecht is zelfs het plaatsingsbeleid er al op aan gepast. Het ziet er toch echt naar uit dat het in 2013 er op of er onder is voor de kleine windturbine: het jaar van de waarheid .

De miniturbine van Windchallenge is fluisterstil en weinig opvallend.De miniturbine, die Windchallenge in ontwikkeling heeft, leent zich voor

plaatsing op geluidswallen, appartementen complexen en bedrijfspanden

8

Dus ‘s avonds een mailtje naar Zeeuwind met de vraag wat de mogelijkheden waren voor een turbine op mijn dak. Willem Scheuerman, destijds algemeen coördinator bij Zeeuwind, gaf aan dat er spoedig een project van start zou gaan om kleine windturbines te testen.

In 2006 nog steeds in dienst bij DELTA werd ik gevraagd om het projectteam Testveld Kleine Windturbines in Schoondijke te versterken. Het testveld is door samenbundeling van krachten en gelden van de Provincie Zeeland, Gemeente Sluis, Energiebedrijf DELTA en Zeeuwind ontstaan. Later zijn Greenchoice/Eneco er bij gekomen om ook deze ontwikkeling van nabij mee te maken. Bij de voorbereiding kwam een enthousiaste markt in beeld. De leveranciers moesten zelf hun turbine plaatsen en onderhouden. Ze kregen een bijdrage in de plaatsingskosten en € 0,50 per kWh. Er waren veel leveranciers met grootse ideeën. We hadden een testveld, waar 11 kleine windturbines konden staan, dus plaatsen maar... helaas viel het tegen.

Met veel inzet is in 2007 het testveld gerealiseerd en geopend. Doel was een onderzoek naar de planologische, technische en economische haalbaarheid. De economische haalbaarheid is afhankelijk van de elektriciteitsprijs, kost-prijs van de turbine, de productie, de onderhoudskosten en

levensduur. De eerste wordt door de markt bepaald. De kostprijs wordt bepaald door de leverancier. De productie is afhankelijk van de rotordiameter tot de tweede macht en de windsnelheid tot de derde macht. De theoretisch bepaalde windsnelheid was 6 m/s. De gemiddeld gemeten windsnel-heid op 12 meter hoogte in Schoondijke is niet hoog: 3,7 m/s. Dit is de reden dat de productie ook veel lager is dan verwacht. Hierdoor staat helaas ook de economische haalbaarheid onder druk. Bij een kleine 4 m/s is bij de gegeven prijzen van de turbines geen kWh-prijs te realiseren, die onder de markt-prijs van € 0,21 /kWh komt. Wat zon momenteel wel lukt, is voor wind nog niet het geval.

Uiteraard geloven we bij Zeeuwind en andere partijen in wind en hebben gezocht naar haalbaarheid. Verlaging van kostprijs van de turbine is aan de fabrikanten. Wij willen ons focussen op verhoging van de windsnelheid door de tiphoogte te vergroten. Hiervoor is recent onze best presterende turbine, de Skystream, op 20 meter tiphoogte geplaatst. Ik hoop dat kleine windturbines in de toekomst net zoals zonne-stroominstallaties alsnog een duurzame en verantwoorde investering zullen worden.

De Fortis Montana (links) en de Skystream (rechts) zijn de best presterende

windmolens

Testveld Kleine Windturbines Stand van zaken In 2003, nog in dienst bij DELTA, had ik net m’n 3e setje zonnepanelen geplaatst en fietste tegen de wind

in naar Middelburg. Wat een kracht heeft die wind, logisch dat windturbines zo’n ontwikkeling hebben

doorgemaakt. Een oud idee om kleine windturbines langs het kanaal te plaatsen kwam weer in m’n gedachten

en ik filosofeerde verder: waarom doe ik het niet zelf?N I E K T RA M P E R

9

Mark Fierloos, directeur van de firma WindInvenT te Goes, is hiervan beslist niet overtuigd! Dit artikel gaat over hun ‘ windenergiecentrales’ met kleine windmolens.

WindenergiecentraleWindInvenT heeft een nieuw windenergiesysteem ontwikkeld voor de opwekking van elektriciteit en gebruik van rest warmte.De turbines zijn horizontale as-windmolens met een diameter van 1,5 tot 5 meter, die niet perse haaks op de wind hoeven te staan. De molens kunnen onder elke willekeurige hoek aan-geblazen worden. Hoewel er enig efficiencyverlies optreedt ten opzichte van een windmolen, die meedraait met de wind zijn de voordelen qua kostprijs en inbouwmogelijkheden groot.

Windenergieopwekking door middel van kleine windmolens is tot nu toe nauwelijks succesvol.

Laboratoriumresultaten worden in de praktijk niet gehaald. Daarnaast zijn de kostprijzen - afgezet tegen

de hoeveelheid opgewekte energie - meestal te hoog. Daar komt bij dat kleine windmolens bedoeld zijn

om in een stedelijke omgeving te functioneren. Maar juist in de stedelijke omgeving is het windaanbod lager.

Is de conclusie: ‘Kleine windmolens: een uitgemaakte zaak?’ gerechtvaardigd?

WindInvenTiseenjongeonderneming,dieonderanderewindenergiesystemenontwikkelt.DeoprichterszijnMarkFierloosenWimGerritsenvanderHoop.Markisgedurendezijnloopbaanregelmatiginaanrakinggekomenmetontwikkelingenophetgebiedvanalternatieveenergieenheefteengoedbeeldopgebouwdvandemogelijkhedenenonmogelijkhedenvandediversesoortenalternatieveenergie-bronnenenenergieopslag.Hijheefteenuitvindinggedaanophetgebiedvannieuwekleinewindmolens.WimheeftnaastWindInvenTeenadviesbureau‘BouwbureauIBW’inGoesenisruim30jaarindebouwsectorwerkzaam.Hijisnauwbetrokkenbijdeontwikkelingenophetgebiedvanisolatie,ventilatieenenergieverbruik.

K l e i n e W i n d m o l e n s v a n W i n d i n v e n T

‘Windturbulentie is nu geen probleem meer’

Hoe dichter bij de grond, hoe meer windturbulentie. Soms is er even geen

wind. De WindInvenT turbine blijft draaien tijdens die windstilte. Een volgende

vlaag wordt daarna voor 100% omgezet in energie, in tegenstelling tot

bestaande typen windmolens, die dan weer op toeren moeten komen.

10

Z E E U W I N D N I E U W S 2 2 0 1 2 | W I N D I N V E N T

Vanwege de bijzondere werking van de WindInvenT wind-molens zijn deze eenvoudig te groeperen, waarbij ze elkaar mogen overlappen: een modulair wind energiesysteem met eventueel een windenergiecentrale en een energieopbrengst afgestemd op de energiebehoefte. De molens worden naast of boven elkaar of in een raster geplaatst. Het complete systeem biedt de mogelijkheid voor integratie in gebouwen en bijzondere bouwwerken zoals bijvoorbeeld een energieboom.

Windturbulentie De focus voor WindInvenT lag van begin af aan bij wind-energie omdat dit het grote voordeel heeft, dat de grootste hoeveelheid energie wordt opgewekt in de winter, in tegen-stelling tot PV zonnecellen (die de maximale hoeveelheid energie in de zomer opwekken). En ‘s winters is immers de meeste energie nodig. Beide systemen vullen elkaar aan, maar windenergie heeft ook een hogere energie- dichtheid.

Gedurende diverse praktijktesten met kleine modellen windmolens kwam WindInvenT al snel op de horizontale as windmolen uit: daarmee is de meeste energie op te wekken. Diverse propellersystemen met vaste bladen passeerden de revue. Maar in de praktijk vielen de resultaten aanvankelijk tegen. Door hun ervaring met kite-surfen, surfen en zeilen kwamen ze op een nieuw idee. De rotorbladen moeten zich aanpassen aan de wind! De eerste maal, dat de molen werd getest, gebeurde er aanvankelijk weinig tót een windsnelheid van +/- 18 km/u. Op dat moment liep het toerental ineens ongelimiteerd op en voordat ze de molen konden stoppen, was de complete mast afgebroken en lag alles verfrommeld op de grond. Toch waren ze maar wat gelukkig met het resultaat!

De doorontwikkelde molen past zichzelf nu razendsnel aan de windomstandig heden aan. Het betekent in de praktijk dat als er een grote vlaag wind komt deze prima wordt omgezet in elektrische energie, maar ook dat de windmolen op gang blijft als er even geen wind is! Dit is van groot belang.

Op grotere hoogte, ver boven bebouwing of bomen is er een mooie gelijkmatige luchtstroming. Maar hoe dichter je bij de grond komt hoe meer er sprake is van verrommeling van de wind: zogenaamde turbulente wind. Dit blijkt het grote probleem te zijn bij kleine windmolens. Deze hebben vanwege bebouwing en bomen vrijwel altijd te maken met turbulentie. De beschikbare energie is er wel, maar beweegt zich in diverse richtingen en met grote pieken en dalen. Een turbine die op toeren komt levert per definitie geen energie, maar heeft alle beschikbare energie nodig om op snelheid te komen. De WindInvenT turbines blijven draaien, ook al is er even geen wind. Op het moment, dat er een nieuwe windvlaag komt, wordt die voor 100% omgezet in elektriciteit.

ToekomstOp dit moment worden enkele pilot-molens (in de vorm van stand-alone) gebouwd. De aanvraag voor plaatsing van een pilot-molen bij een agrarisch kennis & innovatiecentrum is lopend. WindInvenT heeft besloten een pilot-molen te plaatsen op het proefveld Schoondijke. Ook zal bij het ‘R&D – lab’ van WindInvenT een pilot-molen worden geplaatst. Gezien het nog aanstaande ontwikkeltraject voor complete energiecentrales is beschikbaar kapitaal van groot belang. Mark Fierloos: ”Wij zijn op zoek naar bedrijven/particulieren, die grond hebben in de polders tot een afstand van 25 km van de kust. Graag willen wij een smalle strook van deze grond huren om langs deze gronden windenergiecentrales te realiseren. Door de bijzondere werking van de WindInvenT turbines is het mogelijk om op lage hoogte tussen de kale stammen van bomen grote energie centrales te bouwen, die nauwelijks opvallen in het landschap”.

Meerinformatie:www.WindInvenT.com.De windmolens van WindInvenT lenen zich voor modulaire systemen.

Impressies onder: modulair wind energiesysteem met windmolens op

stads kantoor en schuur. © WindInvenT.

11

Parken en projecten

ProjectenZeeuwindisvoortdurendopzoeknaarnieuwemogelijkhedenomhaarproductiecapaciteituittebreiden.Projectontwikkelingiseenkwestievanlangeadem.Mee-entegenvallerswisselenelkaaraf.HierondereenoverzichtvandestandvanzakenvandeverschillendeprojectenwaarbijZeeuwindbetrokkenis.

KrammerHet jaar 2012 staat voor project Krammer grotendeels in het teken van het opstellen van de Milieu Effect Rapportage (MER). De eerste conceptrapporten met onderzoeks-resultaten worden verwerkt en het totaalplaatje komt steeds beter in beeld. Het gaat hierbij o.a. om natuureffecten, invloed van geluid en slagschaduw en de dijkveiligheid. Een belangrijk onderdeel van het onderzoek vormt de aansluiting van het windpark op het elektriciteitsnet. Hiervoor is een tracéstudie opgesteld

waarin diverse kabeltracés zijn onderzocht tot aan het overdrachtspunt. Ook de mogelijke parkopstelling komt steeds beter in beeld, omdat uit de effectenstudies blijkt waar wel en niet kan worden gebouwd. De meest kansrijke parkopstelling wordt als voorkeursalternatief nader onderzocht. Naar verwachting zal het MER eind 2012 of begin 2013 klaar zijn.

Richting de turbinefabrikanten worden de contacten verder opgebouwd. Zodoende kunnen we een goede inschatting maken van de turbines die op de markt zijn (of binnen een aantal jaar op de markt komen). Het type turbine heeft vanwege verschillen in ashoogte, rotordiameter, belasting en gewicht vervolgens effecten op het type fundering, grootte van de kraanopstelplaats etc. Voor de business case is het relevant de prijzen te monitoren. De bijbehorende productieberekeningen van de turbines worden met behulp

Dreischor 4x225 kW

Estlandweg 1x900 kW

Bath 2x660 kW

Kats 3x3000 kW

W.A.P. 10x900 kW

Stavenisse 3x225 kW

KrammerOSK Bouwdokken

Olaz Stort 2x900 kW

Noordpolder 4x2300 kW

Borssele 1x600 kW

Olaz Comp. 2x660 kW

Goese Sas 1x250 kW

Westkapelle 2x250 kW

Kaart: huidige parken (groen)

en projecten in ontwikkeling (geel)

van Zeeuwind.

Foto rechtsboven: project Krammer.

Foto rechtsonder: bestaand park Bath II.

M A R CO S PA A N S

12

van de eerste resultaten van de windmeetmast verder verfijnd. Inmiddels staat de mast er alweer een ruim half jaar en kunnen voorzichtige eerste stappen worden gezet door deze data te betrekken in de berekeningen.

OmgevingEen belangrijk accent bij windpark Krammer ligt op het betrekken van de omgeving bij de ontwikkelingen. In het voorjaar van 2012 heeft daarom een 2e consultatie-ronde plaatsgevonden van een groot aantal belanghebbenden. In deze gesprekken maken we duidelijk welke plannen we hebben en luisteren we goed naar de reacties vanuit de omgeving. Deze input nemen we vervolgens mee in de planvorming. De reacties vanuit de omgeving zijn (zoals gebruikelijk bij windenergie) verdeeld te noemen. Onze intentie – het realiseren van een windpark van omvang – blijft gelijk, tegelijkertijd proberen we zorgvuldig en trans-parant te handelen naar de omgeving toe en zoeken we naar mogelijk heden om de belangen van de omgeving in de planvorming te betrekken.

BorsseleThans is nog steeds onduidelijk of er een SDE-beschikking kan worden verkregen in 2012. Ondertussen vinden er op de achtergrond enkele voorbereidende werkzaamheden plaats op het gebied van o.a. turbineselectie en netinpassing.

EstlandwegDe omgevingsvergunning voor de bouw van de turbine is inmiddels verleend. Op basis daarvan is in april 2012 een SDE aanvraag ingediend, waarvan thans nog onduidelijk is of deze zal worden verleend. De vooruitzichten zijn echter somber: windenergie heeft veel concurrentie binnen de SDE (vooral warmte en geothermie) en de vollasturenbeperking speelt de windsector in zijn algemeenheid veel parten. Via de landelijke brancheorganisatie NWEA is de lobby

naar een gelijk speelveld binnen de SDE in volle gang.

Derde DijkIn de afgelopen periode is overleg gevoerd met zowel de grondeigenaar als de directie van Windpark Noordpolder B.V. omtrent de plaatsing van de turbine. Ook heeft er een update van de onderzoeken plaatsgevonden: geluid en slagschaduw voorop. Streven is dat er nog dit jaar een aanvang zal worden gemaakt met het op gang brengen van de ruimtelijke ordenings-procedure voor deze windturbine als visuele afronding van het project Noordpolder.

OSK/BouwdokkenInmiddels heeft de Raad van State uitspraak gedaan op het beroep ingediend tegen de verleende Natuurbeschermings-wet-vergunning. Deze uitspraak was zeer positief voor initiatiefnemer: de Raad van State heeft het ingediende beroep in zijn geheel ongegrond verklaard. Dit is uiteraard een compliment waard richting onze partner E-Connection die op zorgvuldige en correcte wijze te werk is gegaan in de procedure.

Op het beroep, ingediend tegen het bestemmingsplan, is nog geen uitspraak gedaan. Verwacht wordt dat er dit najaar een uitspraak volgt. Al met al is de kans op realisatie van dit mooie plan iets verder gestegen. De volgende hobbels zijn de vergunningen en de SDE .Illustratie: OSK/Bouwdokken. Gele punten markeren toekomstige windmolens.

Z E E U W I N D N I E U W S 2 2 0 1 2 | P R O J E C T E N

Bouwdokken

Oosterscheldekering

13

Na de prima laatste maand december van 2011, startte ook 2012 goed met een Windex boven het gemiddelde. De vreugde werd snel getemperd door een matig februari en een dramatisch maart. Gelukkig waren de zomermaanden beter.

De gemiddelde beschikbaarheden zijn allemaal boven de 98%. Inmiddels hebben we 9 maanden geproduceerd en lopen we iets achter op de begroting, dat wil zeggen op de begrote productie. Dit geeft het volgende beeld van de Windex:

Duurzame stroomproductie in 2012

20%

40%

60%

80%

100%

120%

140%

160%

0%

jan

feb

maa

rt

april

juni

mei juli

aug

sept ok

t

dec

nov

WindexZeeland gem. ‘96-’05

Zeeuwindex2012

€ 50

€ 60

€ 40

€ 30

€ 20

€ 10

0

jan

feb

maa

rt

april

juni

mei juli

aug

2.000.000

Zeeuwind

Sept

Aug

Juli

Juni

Mei

April

Maart

Feb

Jan

WAP Kats II Noordpolder

4.000.000

6.000.000

8.000.000

10.000.000

12.000.000

14.000.000

16.000.000

18.000.000

20.000.000

kWh

0

Productie Zeeuwindparken en deelnemingen (rechtsonder)

De productie in 2012 van de Zeeuwindparken en

deelnemingen per maand.

Windex (boven)

De Windex is 3% lager dan begroot. Dat betekent dat de productie (groen)

van de windparken theoretisch achterloopt met de begroting (blauw).

Energie prijsverloop per MW op de APX (gele grafiek linksonder)

Een gezonde exploitatie begint met een goede productie, maar uiteraard

zijn de inkomsten ook erg belangrijk. Helaas voor ons als energieleverancier

blijven de energieprijzen op de beurs laag. Voor de meeste parken hebben

we een APX-contract. Hieronder de ontwikkeling.

N I E K T RA M P E R

14

J u b i l e u m f e e s T

Beeldverslag van een fantastische dag

Z E E U W I N D N I E U W S 2 2 0 1 2 | J U B I L E U M F E E S T

16

Z E E U W I N D N I E U W S 2 2 0 1 2 | J U B I L E U M F E E S T

Foto rechts: Ilse Pama en Trees Janssens (namens Niek Tramper) nemen

het Groene Lintje in ontvangst

17

da g va n d e d u u r z a a m h e i d

Groen Lintje voor Niek TramperT R E E S JA N S S E N S

Woensdag 10 oktober was het de Dag van de Duurzaamheid. Op deze dag werd Niek Tramper, productiemanager bij Zeeuwind en verantwoordelijk voor de gezamenlijke inkoop van Zonnepanelen in het kader van project Het Zon Effect, letterlijk in het zonnetje gezet.Omdat Niek niet bij de uitreiking aanwezig kon zijn, nam Trees Janssens het Groene Lintje namens hem en de vrijwilligers die zich voor project Het Zon Effect hebben ingezet in ontvangst van GroenLinks Zeeland bij de gast-vrije familie Lenselink van Schoonheidssalon Renée in Grijpskerke. ABC Zonnepanelen (leverancier van de zonnepanelen uit het project) was daar druk bezig om het huis van deze familie van zestien zonnepanelen te voorzien.

Op de beslissende dag kregen we de opdracht. We wisten nog niet, wat er op ons af zou komen. De belangstelling op de informatieavonden was enorm en offerte-aanvragen druppelden binnen. Eerst langzaam – zodat mijn broer zich al afvroeg of het wel succesvol zou worden – maar daarna stroomden de aan vragen binnen.We pasten meteen onze planning aan en gingen met man en macht aan de slag. Iedereen hielp. Eentje belde de klanten voor afspraken, vier personen bezochten klanten en twee personen maakten dag en nacht offertes. Vervolgens kwamen bestellingen binnen en gingen de installatieploegen aan het werk. Met 12 man op het dak en installeren maar. Er werd 6 dagen per week gewerkt en iedere zaterdag leverden we doe-het-zelf pakketten af. Tussendoor kwam de verwarring over de BTW– verlaging en de subsidie. De telefoon stond wekenlang rood gloeiend en dat maakte het ons bijna onmogelijk om nog normaal te werken. Iedereen wilde immers weten of hij/zij ook in aanmerking kwam voor subsidie.Inmiddels is de actie bijna afgelopen en hebben we bijna 572 installaties geleverd. Een ding wil ik nog benadrukken. Zonder de hulp van Ilse Pama en Janneke Donkers van de ZMF hadden we alles nooit zo goed kunnen uitvoeren. Ze zorgden ervoor, dat de klantenlijsten tip top in orde waren en dat de informatie op de website van Het Zon Effect accuraat was. Al met al een schitterend initiatief van Zeeuwind en de ZMF, waarvoor ik alleen maar mijn waardering kan uitspreken .

ABC Zonnepanelen verheugd over winnen aanbesteding Ik was in Brussel op de grote markt. Niek belde me op, dat we bij de laatste drie in de tender zaten. We waren al

voorzichtig optimistisch. Nadat de inkoopcommissie ons had bezocht, hebben we de offerte nog verder uitgewerkt.P E T E R VA N L A E R E

18

“De leden maken Zeeuwind. Het bedrijf maakt slechts elektriciteit.” Bestuurslid Ries Zweistra laat er geen misverstand over ontstaan. Zeeuwind is een vereniging en het bestuur is er voor de leden. En voor de professionele organisatie, want dat is Zeeuwind ook. Daar ligt dan gelijk een belangrijke taak voor het bestuur. Evenwicht vinden tussen de vereniging en de onderneming. De leden spelen daarin een belangrijke rol. Bestuurslid Peter Louwerse: “Vanuit de verenigingsstructuur komen de initiatieven en daar staan we voor open.” De projecten waar leden onderling mee bezig zijn genieten de warme aandacht. “Er zijn allerlei ledengroepjes ontstaan

die dingen oppakken buiten de professionele organisatie om, zoals zonprojecten”, geeft secretaris Martin Verstelle aan. “En anderen zijn weer bezig met een lokaal warmtenetje en zo zijn er nog talloze ideeën die misschien iets voor Zeeuwind zouden kunnen zijn”, zegt Ries.

Dynamisch bedrijfDe aansturing vanuit de leden is een belangrijke richtlijn voor het bestuur. Tegelijkertijd hebben ze wel te maken met een dynamisch bedrijf waar grote bedragen en belangen in

Zeeuwind verwelkomt vier nieuwe bestuursleden Tijdens de Algemene Ledenvergadering van Zeeuwind op woensdag 23 mei zijn er maar liefst vier nieuwe

bestuursleden benoemd. Wie zijn ze en wat motiveert hen? En vooral, wat kunnen we van het nieuwe bestuur

verwachten? Zeeuwind is een professionele organisatie geworden, maar blijft zeker ook een coöperatieve

vereniging. Een precaire balans in een tijd waar de markt voor hernieuwbare energie volop in beweging is.J O h N D E KO K

19

Z E E U W I N D N I E U W S 2 2 0 1 2 | Z E E U W I N D V E R W E L K O M T V I E R N I E U W E B E S T U U R S L E D E N

om gaan. Om grote projecten zoals Krammer, samen met Deltawind, te ontwikkelen en tot een goed einde te brengen is een professionele en gestructureerde opzet wel nood-zakelijk. De rol van het bestuur hierin is er op toe te zien of het beleid zoals de leden dit hebben gedefinieerd wordt behaald. Voorzitter Marten Wiersma: “De omvang van de bedrijfsactiviteiten is dusdanig groot geworden dat de vereniging een weg moet vinden om mee te groeien. Als bestuur moeten wij onze betrokkenheid behouden.” De heren noemen de Rabobank als een goed voorbeeld: een coöperatie die zeer professioneel is en dicht bij de mensen blijft. Ries: “Het is de kunst om de afstand tot de leden niet te verliezen als Zeeuwind steeds professioneler wordt. We moeten het evenwicht tussen zakelijk en idealisme bewaren.”

Vergroenen“Zeeuwind staat er niet meer alleen voor. Je ziet het bedrijfs-leven en de samenleving steeds verder vergroenen waarbij de afhankelijkheid van de overheden minder wordt. Dat is nieuw. Je zou kunnen zeggen dat de doelstelling van de leden van het eerste uur is waargemaakt. Dat is fantastisch, maar wat nu en welke positie kan Zeeuwind daar innemen?”, zegt voorzitter Marten. De ‘markt’ voor hernieuwbare energie is volop in beweging. Peter: “Nu zijn we nog voornamelijk met wind bezig maar er zullen steeds meer andere zaken op ons pad komen. Er zit een einde aan de mogelijkheden voor windparken in Zeeland, maar wat kan je op de langere termijn dan voor de leden doen? We zitten op een draaipunt.” Een draaipunt voor windenergie in Zeeland? Kan Zeeuwind buiten Zeeland windparken gaan exploiteren, of is het beter om andere vormen van duurzame energie steeds meer aandacht te geven? “De inwoners van Zeeland stellen soms grenzen voor windenergie. Het ‘not in my backyard-syndroom’ in Zeeland is groot”, vertelt Peter. Voorzitter Marten lacht: “Kortom, Zeeuwind is een springlevende organisatie die het goed doet en voor ons is het ook hartstikke leuk om te doen. We hebben er een hoop lol van en veel zin in.”

De bestuursleden op een rijtjeVan het oude bestuur zijn vice-voorzitter Pieter Vollaard en penningmeester Paul Weststrate op hun post gebleven. Wat weten we over de vier nieuwe bestuursleden?

MartenWiersmaMarten is 63 jaar, getrouwd en heeft twee kinderen.

Hij woont in ‘s-Heer Hendrikskinderen en heeft een advies-bureau ‘Wiersma Projecten & Advies’. Motto is economie en ecologie sterker met elkaar verbinden. Maar dit kan net zo goed met overheid en samenleving. Marten heeft ook namens GroenLinks in de Gedeputeerde Staten van Zeeland gezeten. Marten is de voorzitter van het nieuwe bestuur.

PeterLouwersePeter is 59 jaar, getrouwd en heeft drie kinderen. Hij woont in Serooskerke en is werkzaam bij Delta als kwaliteitsauditor. Peter is namens GroenLinks 14 jaar raadslid in de gemeente Veere geweest. In zijn functie als bestuurslid van Zeeuwind wordt hij bedrijfstoezichthouder.

RiesZweistraRies is 60 jaar, getrouwd en heeft twee kinderen. Hij woont in Geersdijk en werkt bij de provincie Zeeland als programma-leider Energie en Klimaat, waarbij hij energie en veiligheid als specialisaties heeft. Binnen zijn functie als bestuurslid bij Zeeuwind wil hij zich vooral op de vereniging en de leden gaan toeleggen.

MartinVerstelleMartin is 36 jaar, samenwonend en heeft geen kinderen. Hij woont in Middelburg en is eigenaar van twee bedrijven. Het marketing adviesbureau Marketing Passie en sinds kort Yogaschool Zeeland Gezond, waar hij ook zelf les geeft. Daarvoor werkte hij bijna vijf jaar bij Delta. Binnen Zeeuwind wil hij zich op marketing en communicatie toeleggen. Martin is de secretaris .

Foto van links naar rechts: Peter Louwerse, Marten Wiersma, Ries Zweistra (rechtsboven) en Martin Verstelle

20

Economisch en duurzaamMet haar tiphoogte van 40 meter en een vermogen van 80 kW geeft de molen een duidelijk zichtbare hint over de bedrijfs filosofie van de v.o.f. Jentohoeve. Op een verantwoor-delijke manier duurzaam ondernemen. “Goed voor het milieu. Dat is onze denkwijze”, vertelt Hans. “De molen past perfect in die zienswijze. Ze staat nadrukkelijk op ons nieuw logo.” Samen met zijn echtgenote Joke en zoon Reint heeft hij van het landbouwbedrijf een winstgevende biologische boerderij gemaakt. “In de eerste plaats blijven wij ondernemer. Het moet dus rendabel blijven, maar duurzaamheid is iets wat tussen de oren zit en Joke vindt het ook belangrijk.” Die duurzaamheid zie je overal op de Jentohoeve terug. Geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest en een ruime vruchtrotatie voor de aardappelen, wortelen, uien, pompoenen en andere gewassen die ze op de Jentohoeve

Op het erf van de Jentohoeve in Schoondijke staat een eenzame Lagerweij windturbine. Ze maalt al twintig

jaar trouw haar rondjes, onwetend dat ze is verworden tot een monument van een groene visie en doorzettings-

vermogen in de strijd voor een beter milieu. Hans Risseeuw plaatste in 1992 als eerste particulier in Zeeuws-

Vlaanderen een windturbine. In de afgelopen twee decennia zag Hans de gunstige wind uit 1992 draaien.

verbouwen. Met een aantal ‘bioboeren’ in de regio wordt kennis en arbeid uitgewisseld en de landbouwmachines exploiteren ze gezamenlijk. Economisch en duurzaam. Het kan best.

Windenergie als hobby“Ik heb altijd al gedacht dat we niet zonder duurzame energie kunnen. Dat gaat mis.” Windenergie heeft de volle aandacht van Hans. Hij was bij de eerste lichting leden van Zeeuwind, maar is ook lid van de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) en de Vereniging Windturbine-eigenaren Friesland (VWF). “Dat is leerzaam, de nieuwsbrieven en notulen houden mij op de hoogte, maar ik ga niet naar de ledenvergaderingen”, lacht Hans. Dat er in 1992 een windturbine op het erf van de hoeve kwam is een direct gevolg van de passie voor wind-energie die Hans eigen is. “Onze molen is uit de tijd, maar ze is nog steeds rendabel”, zegt Hans. In 2005 is de molen

Een particuliere windturbine vraagt passie en inzet

J O h N D E KO K

volledig gereviseerd en elk jaar wordt ze streng gecontroleerd. “Dat is nodig voor de MEP-gelden (Milieukwaliteit Elektriciteits Productie) waar je aanspraak op kunt doen als je in groene energie investeert”, legt Hans uit. Vandaag de dag zijn individuele subsidies niet meer mogelijk. Wel kan er een beroep gedaan worden op de Regeling Willekeurige Afschrijvingen Milieu-investeringen (Vamil) en de Milieu Investeringsaftrek (MIA). Daarnaast is er voor bedrijven nog de Energie Investeringsaftrek (EIA). Over drie jaar lopen de rechten op een MEP vergoeding voor de molen bij de Jentohoeve af. De enige opbrengst zou dan nog een schamele vier cent per kW zijn die Nuon betaalt. Dan wordt het moeilijk om de molen rendabel te houden vanwege onderhoud- en verzekeringskosten. Een verlies van tot 135.000 kW schone energie per jaar. Dat is erg jammer vindt Hans. De ondernemer in hem heeft altijd de mooie nevenopbrengst die de molen binnenbracht kunnen waarderen. De met het milieu betrokken windenergie hobbyist snapt het niet. “Elektriciteit uit zonne-energie kun je zelf gebruiken. Dat moet toch ook bij windenergie mogelijk zijn?” De oude Lagerweij is wat Hans betreft nog lang niet weg. “Ik ga zeker het gesprek aan om de molen voor eigen gebruik in te zetten.”

Niet in de eigen buurt“Iedereen is voor windenergie. Zo lang het maar niet in de eigen buurt is”, vertelt Hans. Tegelijkertijd is hij er wel van overtuigd dat iedereen in zijn omgeving hem ‘zijn’ molen gunt. Anno 2004 in de oude visie van de gemeente werd windenergie erg gepromoot. Dat heeft geresulteerd in het windmolenproject Hoofdplaatpolder. In dit park staan vijf windturbines met een ashoogte van 78 meter, een tiphoogte van 120 meter en een vermogen van 2 MW. Ze horen tot de best presterende molens in Nederland. Echter, na ingebruikname van de vijf windturbines zijn er bij de gemeente veel klachten binnen-gekomen. De weerstand tegen de vijf turbines was zo groot dat de ‘Stichting Actiegroep Windturbines Hoofdplaatpolder’ werd opgericht. De klachten waren vooral gericht op geluids-overlast voor de nabij gelegen woningen. Een ander bezwaar was de aantasting van het open Zeeuws-Vlaamse landschap. Door het gebrek aan draagvlak voor windenergie besloot de gemeente Sluis op 12 mei 2005 om niet verder te gaan met de ontwikkeling van windenergie. Dit had ook directe gevolgen voor de Lagerweij turbine in Schoondijke. Hans was samen met Zeeuwind bezig met plannen om de oude molen ter vervangen door twee modernere, hogere molens. Door het nieuwe beleid van de gemeente kon dit niet door-gaan. De bestaande windturbine mocht wel blijven. In 2012 kwam er vervolgens een nieuwe duurzame energievisie ‘Samen Groen’ naar aanleiding van vergunningaanvragen van drie locale ondernemers voor het plaatsen van een windturbine.

Dit leverde opnieuw ruim 100 klachten op. ‘Onvoldoende draagvlak’ oordeelde B&W, met als gevolg dat alleen nieuwe windmolens met een tiphoogte tot 15 meter in overeen-stemming met het huidige beleid zijn toegestaan. Verder is er in de energievisie ‘Samen Groen’ veel nadruk en voorwaarden scheppend beleid gecreëerd voor de realisatie van zonne-panelen zowel voor bedrijven als particulieren. “Het beleid voor windenergie verschilt per gemeente, zo zie je bijvoorbeeld in de Flevopolder veel solitaire molens bij agrariërs en is dit in Zeeland veel minder het geval. Over het algemeen is het verkrijgen van een vergunning voor een windturbine een moeilijke zaak.”

Nieuwe ontwikkelingenHans en Joke zijn nog lang niet klaar met duurzame energie. Ook zoon Reint gaat er vol voor. De Lagerweij blijft voorlopig staan en als het meezit kan de familie Risseeuw haar over een jaar of drie voor eigen gebruik inzetten. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van windenergie blijven ze in Schoondijke nauwlettend in de gaten houden. Wel heeft een windturbine een nadeel. “De molen wekt in de winter de meeste energie op, in de zomer staat ze vaak stil”, peinst Hans. De familie heeft ondertussen plannen om op de land-bouwschuur zonnepanelen te plaatsen. “Energie van zonne-panelen kunnen we dan sowieso zelf gaan gebruiken. Je blijft op het stroomnet en je gebruikt de eigen zonne-energie. Op het eind van het jaar wordt de balans van de zelf opgewekte elektriciteit en de van het net afgenomen elektriciteit met elkaar verrekend. Salderen heet dat. Let maar op, dat woord ga je in de toekomst nog vaak tegenkomen.” Hans voorziet dat veel agrariërs, bedrijven en ook particulieren hier in de toekomst mee aan de slag gaan. “Als je zo’n 4.000 tot 5.000 kW als gezin op jaarbasis gebruikt dan kan je met een set zonnepanelen volledig zelfvoorzienend worden. Na een jaar of 5 tot 6 haal je dat er uit” .

Z E E U W I N D N I E U W S 2 2 0 1 2 | F A M I L I E R I S S E E U W

Foto links: Reint Risseeuw. Boven: Hans en Reint Risseeuw

21

22

Hoe werkt het?Om er voor te zorgen dat u thuis altijd beschikt over elektriciteit en hier tijdig een duidelijke nota voor ontvangt moet er veel geregeld worden. Omdat we bij Zeeuwind met een klein team werken hebben we ervoor gekozen al deze administratieve zaken over te laten aan een betrouwbare en duurzame partner: Greenchoice.Met Greenchoice heeft Zeeuwind afspraken gemaakt over de elektriciteit van de windparken Westkapelle, Goese Sas, Stavenisse en Dreischor, in totaal ruim 5 miljoen kWh. Deze parken zijn niet toevallig gekozen. Die enorme hoeveelheid stroom is namelijk voldoende om alle 1.600 leden van Zeeuwind elektriciteit te kunnen leveren.Door te kiezen voor Zeeuwindstroom kunt u dus op eenvoudige wijze de stroom geleverd krijgen van onze eigen windturbines!

Wat kost het?Alle opgewekte elektriciteit wordt samengebracht op een tweetal markten, één voor de langere termijn en één voor de korte termijn. Op die markt worden continue prijzen vast-gesteld, onafhankelijk van de bron van de elektriciteit. Daarom beweegt de prijs van groen opgewekte elektriciteit

evenveel mee als die van grijs opgewekte stroom. De prijs van Zeeuwindstroom wordt dan ook ieder halfjaar vastgesteld op basis van een gemiddelde prijsontwikkeling.Leden van Zeeuwind profiteren van een extra voordeel van 0,25 cent per kWh bovenop de gewone lage prijs van Zeeuwindstroom.

Hoe weet ik dan dat mijn stroom wel echt groen is?Naast de hierboven genoemde prijsontwikkeling voor alle elektriciteit is er voor iedere groen opgewekte kWh stroom een certificaat van oorsprong. Zo weet iedereen die groen opgewekte stroom koopt dat er een gelijke hoeveelheid stroom is geproduceerd. Alleen op die manier heeft u zekerheid. Iedere kWh uit uw stopcontact is namelijk gelijk en daaraan kan niemand zien, ruiken of voelen of die kWh groen of grijs is opgewekt.

Hebben we u overtuigd? Meld u dan vandaag nog aan op onze website www.zeeuwind.nl .

ZeeuwindstroomTijdens het 25 jarig jubileum is een lang gekoesterde wens in vervulling gegaan, Zeeuwind is stroom gaan leveren

aan de eigen leden. Van een viertal windparken is de opgewekte elektriciteit beschikbaar gemaakt voor u als lid.

In dit artikel vertellen we graag wat meer en hopen dat ook u kiest voor de stroom van onze eigen windturbines.M A RT I N V E R ST E L L E

KeesWijgh

Helaas moesten we melden dat onze oud-molenaar van Windpark Bath was overleden. In de vorige Zeeuwind Nieuws heeft Paul Weststrate op treffende wijze een beeld van Kees geschetst en voorgesteld een plaquette voor Kees op z’n geliefde molens te plaatsten. In het bijzijn van 20 betrokkenen is op 12 juli, een jaar na het overlijden van Kees, door z’n zus de plaquette op de deur van één van de turbines onthuld.

Spectaculaire oefening Rope Rescue Team Tot 2011 was bij een persoonlijk ongeluk op hoogte in een windturbine in Zeeland geen professionele hulp beschikbaar. Tot die tijd moest dan hulp komen van collega’s in de windturbinebranche.Met de komst in 2012 van het ‘Rescue Team op Hoogte’ bestaande uit brandweer, ambulance en politie in Terneuzen

is nu ook in onze provincie professionele hulp beschikbaar.Het Rescue Team wilde ook een keer in een turbine oefenen. Zeeuwind heeft daarvoor de turbine in Borssele ter beschikking gesteld.

Oefening op 4 september jl.: in de turbine ligt op het hoogste bordes een ‘monteur’ (pop) met een gebroken been. De gewonde ‘monteur’ wordt in een brancard via de buiten-zijde door 2 brandweerlieden naar beneden getransporteerd (zie ook de foto op de voorzijde van deze Zeeuwind Nieuws) .

F OTO : C h R I S P L AT T E E u W

23

Postbus 5054, 4380 KB Vlissingen