Dia 1

Wat is nu eigenlijk het probleem?

Dia 2

Vermoeidheid is altijd een ongrijpbaar fenomeen geweest Simon Wessely * Niet zichtbaar * Geen duidelijke definitie * Moeilijk te meten, want subjectieve ervaring. Dus zelfrapportage of afname prestaties enige meetmethoden * Niet eenduidig en multifactorieel

Dia 3

Dia 4

* Sneller moe * Meer tijd nodig om te herstellen

Dia 5

* Hoge prevalentie na NAH * Verschillende studies met verschillende resultaten * CVA: 25-95%; 38-77% (Stulemeijer et al., 2005; Lerdal et al, 2009). Na 1 jaar: 70%, later:40% * TBI: 21-73%; 50-80% (Elovic et al, 2005; Bushnick et al, 2007) Chronische fase ong 50% * Tumoren: 40% (Pelletier et al, 2002; Struik et al, 2009) * PD: 37-56% (Beiske & Svensson, 2010) * MS: 75% (Braley et al, 2010)

Dia 6

* Vermoeidheid in zijn algemeenheid is een non-specifiek symptoom en kent vele oorzaken. * Bij moe na NAH: primaire en secundaire (instandhoudende factoren) oorzaken

Dia 7

* specifieke hersengebieden: ARAS, basale ganglia, witte stofletsels * Hormonen: ontregelde HPA-as, cortisol, groeifactoren * Copinghypothese: Automatische naar gecontroleerde informatieverwerking. Brein moet harder werken om te compenseren voor de afname in aandacht en verwerkingssnelheid. * Ontstekingsreacties brein

Dia 8

Dia 9

Dia 10

hormonen ontstekingsreacties Specifieke hersengebieden copinghypothese MOE stemming angst activiteitenpatroon Persoonlijkheid/coping conditie/parese pijn slapen medicatie

Dia 11

* Energieniveau kan niet meer hersteld worden tot het oude niveau. * Dus: om leren gaan met vermoeidheid en vermoeidheid voorkomen

Dia 12

* Dus: * Activiteitenpatroon verbeteren * Plannen * ontspannen * Conditie verbeteren * Slaaphygine verbeteren * Stemming/angst/acceptatie bewerken m.b.v. Cognitieve gedragstherapie * Belemmerende persoonlijkheidsfactoren kom je dan vanzelf tegen: aanpakken mbv cgt * Persoonlijke overtuiging: motivatie voor verandering, eigen keuzes maken en systemische aanpak erg belangrijk

Dia 13

Dia 14