Patiënten met Rendu-Osler-Weber (hereditaire hemorrhagische teleangiëctasieën) hebben een verhoogde kans op een hersenabces.

Patiënten met Rendu-Osler-Weber (hereditaire hemorrhagische teleangiëctasieën) hebben een verhoogde kans op een hersenabces.

Juist

Rendu-Osler-Weber:› Autosomaal dominant, variabele expressie› Mucosale en cutane teleangiëctasieën en AVM’s › AVM’s: met name longen en lever› Longen:

20% van de patiënten 50 – 75% dorsobasale longvelden 36% > 1, 50% bilateraal Gevolg: right-left shunts

veneuze emboliën passeren long: o.a. ischemie hersenen

capillaire filtering longen defect, waardoor verhoogd risico hersenabces

Bron: LearningRadiology

Patiënten met Rendu-Osler-Weber (hereditaire hemorrhagische teleangiëctasieën) hebben een verhoogde kans op een hersenabces.

Juist

Bij een bronchus atresie is het aangedane deel van de long in het algemeen atelectatisch.

Bij een bronchus atresie is het aangedane deel van de long in het algemeen atelectatisch.

Onjuist

Bronchus atresie:› Congenitale, focale onderbreking bronchus,

oorzaak onbekend (aanleg, traumatisch)› Lobair, segmenteel of subsegmenteel› Typisch mucocele perifeer van de

stenose› Omringd door gebied van hyperinflatie:

collaterale ventilatie van alveoli, airtrapping › Meestal asymptomatisch, soms infecties,

wheezing, dyspnoe

Bron: Radiographics

Bij een bronchus atresie is het aangedane deel van de long in het algemeen atelectatisch.

Onjuist

Op een X-thorax ziet u een solitaire massa van 4 cm perifeer in de long.

Op grond van dit beeld is een adenocarcinoom waarschijnlijker dan een kleincellig longcarcinoom.

Op een X-thorax ziet u een solitaire massa van 4 cm perifeer in de long.

Op grond van dit beeld is een adenocarcinoom waarschijnlijker dan een kleincellig longcarcinoom.

Juist

< 3 cm nodus > 3 cm massa

Kans op maligniteit direct gerelateerd aan afmeting: > 3 cm 97% kans!

Bron: Webb

NSCLC:› 40% adenocarcinoom

Meestal vanuit perifere longweefsel Subtype: bronchioalveolair carcinoom

› 25% plaveiselcelcarcinoom Meestal vanuit rondom centrale bronchus

Frequency of histological types of lung cancer

Histological type Frequency (%)

Non-small-cell lung carcinoma 80.4

Small-cell lung carcinoma 16.8

Carcinoid 0.8

Sarcoma 0.1

Unspecified lung cancer 1.9

Bron: NCI SEER

Op een X-thorax ziet u een solitaire massa van 4 cm perifeer in de long.

Op grond van dit beeld is een adenocarcinoom waarschijnlijker dan een kleincellig longcarcinoom.

Juist

Op een CT-thorax ziet u een longtumor van 5 cm welke doorgroeit in het diafragma. Er zijn pathologische klieren in de ipsilaterale hilus en subcarinaal.

Op grond van deze bevindingen is de radiologische stadiëring T3N2Mx.

Op een CT-thorax ziet u een longtumor van 5 cm welke doorgroeit in het diafragma. Er zijn pathologische klieren in de ipsilaterale hilus en subcarinaal.

Op grond van deze bevindingen is de radiologische stadiëring T3N2Mx.

Juist

TNM NSCLC 7e editie

Bron: RadiologyAssistant

Op een CT-thorax ziet u een longtumor van 5 cm welke doorgroeit in het diafragma. Er zijn pathologische klieren in de ipsilaterale hilus en subcarinaal.

Op grond van deze bevindingen is de radiologische stadiëring T3N2Mx.

Juist

Calcificaties in een longtumor op een CT-thorax pleiten tegen de diagnose carcinoïd.

Calcificaties in een longtumor op een CT-thorax pleiten tegen de diagnose carcinoïd.

Onjuist

Carcinoïd:› 1-2% van tracheobronchiale maligniteiten› Neuroendocriene tumor› Kliniek en histologie zeer variërend› Radiologische kenmerken:

Meestal in/rond centrale luchtwegen: endobronchiale nodule of hilaire/perihilaire massa

20% perifere massa Goed afgrensbaar, rond/ovaal, soms gelobuleerd Kan ook: atelectase, airtrapping, obstructieve

pneumonitis, mucus impactie 40% calcificaties op CT

Bron: Radiographics, Webb

Calcificaties in een longtumor op een CT-thorax pleiten tegen de diagnose carcinoïd.

Onjuist

Vervallen

De meest voorkomende bevindingen bij Non-Hodgkin in de long zijn bilaterale groundglass (matglas) verdichtingen.

De meest voorkomende bevindingen bij Non-Hodgkin in de long zijn bilaterale groundglass (matglas) verdichtingen.

Onjuist

NHL› Meest voorkomende afwijking in thorax

(75%): vergrote lymfklieren› Longafwijkingen bij 30%:

doorgroei mediastinale massa, lymfangitis (verdikte septa, nodules), pleurale uitbreiding, pleuravocht, atelectase

Bron: Webb

De meest voorkomende bevindingen bij Non-Hodgkin in de long zijn bilaterale groundglass (matglas) verdichtingen.

Onjuist

Er is variatie in de normale omvang van lymfeklieren in het mediastinum.

Bij subcarinale lymfeklieren wordt een grotere omvang als normaal geaccepteerd dan bij paratracheale lymfeklieren.

Er is variatie in de normale omvang van lymfeklieren in het mediastinum.

Bij subcarinale lymfeklieren wordt een grotere omvang als normaal geaccepteerd dan bij paratracheale lymfeklieren.

Juist

Er is variatie in de normale omvang van lymfeklieren in het mediastinum.

Bij subcarinale lymfeklieren wordt een grotere omvang als normaal geaccepteerd dan bij paratracheale lymfeklieren.

Juist

Op een CT-thorax ziet u wel mediastinale, maar geen hilaire lymfadenopathie.

Dit maakt de diagnose sarcoïdose onwaarschijnlijk.

Op een CT-thorax ziet u wel mediastinale, maar geen hilaire lymfadenopathie.

Dit maakt de diagnose sarcoïdose onwaarschijnlijk.

Juist

Sarcoidose:› Systeemziekte, onbekende oorzaak,

granuloomvorming, spontane regressie of fibrose

› 90% pulmonaire afwijkingen, typische kenmerken: Peri-lymfatisch nodulair beeld Midden- en bovenkwabben Links hilair, rechts hilair en paratracheale

lymfadenopathie (1-2-3 sign), vaak calcificaties› 4 stadia:

1) bilaterale hilaire lymfadenopathie 2) hilaire lymfadenopathie + long afwijkingen 3) alleen longafwijkingen 4) fibrose

Bron: RadiologyAssistant

Op een CT-thorax ziet u wel mediastinale, maar geen hilaire lymfadenopathie.

Dit maakt de diagnose sarcoïdose onwaarschijnlijk.

Juist

U ziet op een X-thorax een solitaire nodus in de long met een diameter van 3 cm.

De kans op een maligniteit is eerder 20% dan 80%.

U ziet op een X-thorax een solitaire nodus in de long met een diameter van 3 cm.

De kans op een maligniteit is eerder 20% dan 80%.

Onjuist

Bron: Webb

U ziet op een X-thorax een solitaire nodus in de long met een diameter van 3 cm.

De kans op een maligniteit is eerder 20% dan 80%.

Onjuist

Een verslag bij een HRCT-thorax vermeldt een reticulair patroon in de longen.

Dit betekent dat er verspreid multipele kleine (<1 cm) onscherpe consolidaties aanwezig zijn.

Een verslag bij een HRCT-thorax vermeldt een reticulair patroon in de longen.

Dit betekent dat er verspreid multipele kleine (<1 cm) onscherpe consolidaties aanwezig zijn.

Onjuist

4 dominante HRCT patronen:› Verhoogde densiteit› Verlaagde densiteit› Nodulair beeld› Reticulair beeld

Reticulair: › te veel lijnen, door verdikking interlobulaire

septae of fibrose Nodulair:

› Kleine nodules, in perilymfatisch, centrilobulair of random patroon

› (nodule <1 cm)

Bron: RadiologyAssistant

Nodulaire patronen:

Een verslag bij een HRCT-thorax vermeldt een reticulair patroon in de longen.

Dit betekent dat er verspreid multipele kleine (<1 cm) onscherpe consolidaties aanwezig zijn.

Onjuist

Een secundaire lobulus in de long meet ongeveer 1 – 2,5 cm in doorsnede.

Een secundaire lobulus in de long meet ongeveer 1 – 2,5 cm in doorsnede.

Juist

Secundaire lobulus› Basis anatomische eenheid voor pulmonaire

structuur en functie› Interpretatie van interstitiële longaandoeningen

gebaseerd op afwijkingen secundaire lobulus› Kleinste long eenheid omgeven door

bindweefsel septa› Centrale terminale bronchiole met

centrilobulaire arterie› Venen en lymfvaten langs

perifere septa› 5 – 15 acini met daarin

de alveoli› 1 – 2 cm

Bron: RadiologyAssistant

Een secundaire lobulus in de long meet ongeveer 1 – 2,5 cm in doorsnede.

Juist

Bij een patiënt, bekend met nicotine abusus, is een HRCT-thorax vervaardigd. U ziet hierop, multifocaal, het zogenaamde tree-in-bud fenomeen.

Een hypersensitivity pneumonitis (extrinsieke allergische alveolitis) staat hoog in de differentiaal diagnose.

Bij een patiënt, bekend met nicotine abusus, is een HRCT-thorax vervaardigd. U ziet hierop, multifocaal, het zogenaamde tree-in-bud fenomeen.

Een hypersensitivity pneumonitis (extrinsieke allergische alveolitis) staat hoog in de differentiaal diagnose.

Onjuist

Tree-in-bud› Valt onder de ‘centrilobulaire nodules’

(naast perilymfatisch en random verdeling)

› Irregulaire / nodulaire vertakkende structuur› Beste te zien in perifere longvelden› Teken van gedilateerde en verstopte

centrilobulaire bronchiolen

Bron: RadiologyAssistant

Bij een patiënt, bekend met nicotine abusus, is een HRCT-thorax vervaardigd. U ziet hierop, multifocaal, het zogenaamde tree-in-bud fenomeen.

Een hypersensitivity pneumonitis (extrinsieke allergische alveolitis) staat hoog in de differentiaal diagnose.

Onjuist

Het Swyer-James syndroom wordt onder andere gekenmerkt door een vergrote hilus aan de aangedane zijde.

Het Swyer-James syndroom wordt onder andere gekenmerkt door een vergrote hilus aan de aangedane zijde.

Onjuist

Swyer-James syndroom› Post-infectieuze bronchiolitis obliterans› Vaak toevalsbevinding, soms dyspnoe› Groei long blijft achter› Lucente hemithorax

door overdistentie alveoli bij verminderde arteriële doorbloeding

› Altijd airtrapping› Vaak bronchiëctasiën› Kleine hilus aan aangedane zijde› Overexpansie contralaterale long

Bron: Webb

Bron: Webb

Het Swyer-James syndroom wordt onder andere gekenmerkt door een vergrote hilus aan de aangedane zijde.

Onjuist

Primaire tuberculose heeft een voorkeur voor de bovenkwabben.

Primaire tuberculose heeft een voorkeur voor de bovenkwabben.

Onjuist

Primaire TBC:› Consolidatie – kan overal in de long› Lymfadenopathie› Pleuravocht› Regressie naar gecalcificeerde longnodus en

gecalcificeerde lymfklieren ipsilateraal

Secundaire TBC (re-activatie):› Consolidatie in apex bovenkwabben (voorkeur) en

bovenste segmenten onderkwabben› Cavitatie

Bij primaire en secundaire TBC:› Endobronchiale verspreiding:

Tree-in-bud› Miliary TBC (hematogene verspreiding):

2-3 mm nodules met random verspreiding

Bron: RadiologyAssistant

Primaire tuberculose heeft een voorkeur voor de bovenkwabben.

Onjuist

Op een CT-thorax van een immuun gecompromitteerde patiënt ziet u verspreid in beide longen noduli met een omgevende halo van ground-glass.

Dit beeld past beter bij postprimaire tuberculose, dan bij invasieve aspergillose.

Op een CT-thorax van een immuun gecompromitteerde patiënt ziet u verspreid in beide longen noduli met een omgevende halo van ground-glass.

Dit beeld past beter bij postprimaire tuberculose, dan bij invasieve aspergillose.

Onjuist

Aspergillose:› Invasie van aspergillus› Immuun gecompromitteerde patiënten

Kenmerken X-thorax:› Slecht afgrensbare nodules tot meerdere cm,

of focale consolidaties Kenmerken CT:

› Halo sign (halo van matglas rond nodule) (= ring van bloed rond schimmel of infarct)

› Late fase: cavitatie (air-crescent sign)

Bron: Webb

Op een CT-thorax van een immuun gecompromitteerde patiënt ziet u verspreid in beide longen noduli met een omgevende halo van ground-glass.

Dit beeld past beter bij postprimaire tuberculose, dan bij invasieve aspergillose.

Onjuist

De longafwijkingen bij Respiratory Bronchiolitis-Interstitial Lung Disease (RB-ILD) zijn vooral gelokaliseerd in de ondervelden.

De longafwijkingen bij Respiratory Bronchiolitis-Interstitial Lung Disease (RB-ILD) zijn vooral gelokaliseerd in de ondervelden.

Onjuist

RB – ILD:› Small airway en parenchym reactie op

sigaretten rook› Samen met RB en DIP(Respiratoire bronchiolitis en desquamative interstitial

pneumonia)

› In meer of mindere matie bij alle rokers, 5 – 10% symptomatisch

› HRCT kenmerken: Centrilobulaire nodules van matglas, bij

voorkeur bovenkwabben Verdikte bronchuswanden Airtrapping Vaak ook centrilobulair emfyseem door roken

Bron: RadiologyAssistant

De longafwijkingen bij Respiratory Bronchiolitis-Interstitial Lung Disease (RB-ILD) zijn vooral gelokaliseerd in de ondervelden.

Onjuist

Air-trapping is een radiologisch kenmerk van Hypersensitivity Pneumonitis.

Air-trapping is een radiologisch kenmerk van Hypersensitivity Pneumonitis.

Juist

Hypersensitivity pneumonitis:› Ook wel extrinsic allergic alveolitis (EAA)› Reactie op geïnhaleerde antigenen› Sub-acute en chronische vorm

› Airtrapping bij sub-acute en chronische vorm

Bron: RadiologyAssistant

Subacuut:

Air-trapping is een radiologisch kenmerk van Hypersensitivity Pneumonitis.

Juist

U beoordeelt een X-thorax en een HRCT-thorax van een 45-jarige patiënte. Beide onderzoeken tonen hilaire lymfadenopathie en verder geen afwijkingen.

Dit maakt de diagnose Morbus Wegener ONwaarschijnlijk.

U beoordeelt een X-thorax en een HRCT-thorax van een 45-jarige patiënte. Beide onderzoeken tonen hilaire lymfadenopathie en verder geen afwijkingen.

Dit maakt de diagnose Morbus Wegener ONwaarschijnlijk.

Juist

M. Wegener:› Granulomateuze inflammatie en necrotizerende

vasculitis.› Onbekende oorzaak.

Hilaire of mediastinale lymfadenopathie kan voorkomen, dit is echter ongewoon en nooit de enige bevinding! Bron: Webb

U beoordeelt een X-thorax en een HRCT-thorax van een 45-jarige patiënte. Beide onderzoeken tonen hilaire lymfadenopathie en verder geen afwijkingen.

Dit maakt de diagnose Morbus Wegener ONwaarschijnlijk.

Juist

Indien op een HRCT-thorax een bronchus zichtbaar is binnen 1 cm van de thoraxwand, is dit een afwijkende bevinding.

Indien op een HRCT-thorax een bronchus zichtbaar is binnen 1 cm van de thoraxwand, is dit een afwijkende bevinding.

Juist

Bronchiëctasiën› Bronchus dilatatie (zegelring sign)› Bronchuswandverdikking› Geen normale versmalling bronchi met

zichbare luchtwegen naar de periferie toe: binnen 1 cm van de thoraxwand

› Mucus retentie in bronchiale lumen› Atelectase en soms air-trapping

Bron: RadiologyAssistant, Webb

Indien op een HRCT-thorax een bronchus zichtbaar is binnen 1 cm van de thoraxwand, is dit een afwijkende bevinding.

Juist

Verschillende bevindingen op een HRCT-thorax passen bij Cystic Fibrosis.

Eén daarvan is verkalking van de aortaklep.

Verschillende bevindingen op een HRCT-thorax passen bij Cystic Fibrosis.

Eén daarvan is verkalking van de aortaklep.

Onjuist

Bron: Webb

Bron: Webb

Verschillende bevindingen op een HRCT-thorax passen bij Cystic Fibrosis.

Eén daarvan is verkalking van de aortaklep.

Onjuist

Bij alpha-1-antitrypsine deficiëntie komt emfyseem voor.

Dit is vaker centrilobulair dan panlobulair.

Bij alpha-1-antitrypsine deficiëntie komt emfyseem voor.

Dit is vaker centrilobulair dan panlobulair.

Onjuist

Alpha-1-antitrypsine deficiëntie› Metabole leveraandoening, autosomaal

recessief› Geen inhibitie van neutrofiel elastase

Elastase beschadigt longen

› Panlobulair emfyseem Gehele secundair lobulus Onderkwabben

› Lever: cirrhose, hepatocellulair carcinoom

Bron: Radiopaedia

Bron: Webb

Ook nog: Paraseptaal emfyseem en paracicatriciaal / irregulair emfyseem.

Bij alpha-1-antitrypsine deficiëntie komt emfyseem voor.

Dit is vaker centrilobulair dan panlobulair.

Onjuist

Bij Langerhanscel histiocytose zijn de afwijkingen vooral in de bovenvelden gelokaliseerd.

Bij Langerhanscel histiocytose zijn de afwijkingen vooral in de bovenvelden gelokaliseerd.

Juist

Langerhanscel histiocytose› Idiopathisch› 90% van de patiënten rookt› Hoesten, dyspnoe, pneumothorax (20%)› Vroeg stadium: granulomateuze noduli met

Langerhanscel histocyten en eosinofielen› Later stadium: fibrose en cysten› Soms cysten met bizarre vormen› In bovenkwabben meer en grotere cysten

Bron: RadiologyAssistant

Bij Langerhanscel histiocytose zijn de afwijkingen vooral in de bovenvelden gelokaliseerd.

Juist

Er is een associatie tussen Lymfangioleiomyomatose (LAM) en het myelolipoma van de bijnier.

Er is een associatie tussen Lymfangioleiomyomatose (LAM) en het myelolipoma van de bijnier.

Onjuist

Lymangioleiomyomatose (LAM):› Vrouwen, gemiddeld 34 jaar, dyspnoe en

pneumothorax› CT kenmerken longen:

Cysten, overal door de longen Rond de cysten meestal normaal longparenchym Soms kleine noduli, reticulatie of matglas Bijna nooit airtrapping

› Abdomen: 20 – 54% angiomyolipoom van de nier

< 1 cm, multipel, bilateraal, benigne 20% retroperitoneaal lymfangioleiomyoom 40% lymfadenopathie Chyleuze ascites

Bron: Radiographics

Er is een associatie tussen Lymfangioleiomyomatose (LAM) en het myelolipoma van de bijnier.

Onjuist

Het syndroom van Meigs wordt gebruikt als benaming voor de combinatie van een endometriumtumor met pleuravocht.

Het syndroom van Meigs wordt gebruikt als benaming voor de combinatie van een endometriumtumor met pleuravocht.

Onjuist

Syndroom van Meigs› Ascites en pleuravocht +

ovariumtumor Meestal benigne, solide tumor: 80-90%

fibroom Rest: fibrothecoom, thecoom, granulosa cel

tumor of Brenner tumor

› Oorzaak onbekend› Prognose: goed, ascites en pleuravocht

verdwijnt na resectie tumor

Bron: Radiopaedia

Het syndroom van Meigs wordt gebruikt als benaming voor de combinatie van een endometriumtumor met pleuravocht.

Onjuist

Bij een 62-jarige man met progressieve dyspnoe wordt een HRCT-thorax gemaakt. Onderstaand ziet u een sagittale MPR-opname door de rechterlong.

Het beeld past beter bij een NSIP, dan bij een UIP-patroon.

Het beeld past beter bij een NSIP, dan bij een UIP-patroon.

Onjuist

Bron: RadiologyAssistant

Het beeld past beter bij een NSIP, dan bij een UIP-patroon.

Onjuist

Bij een 47-jarige man met progressieve dyspnoe wordt een HRCT-thorax gemaakt. Onderstaand ziet u een transversale coupe en een coronale MPR.

Het beeld past beter bij een pulmonale alveolaire proteinose (PAP), dan bij een allergische bronchopulmonale aspergillose (ABPA).

Het beeld past beter bij een pulmonale alveolaire proteinose (PAP), dan bij een allergische bronchopulmonale aspergillose (ABPA).

Juist

Pulmonale alveolaire proteinose (PAP)› Alveolaire ruimten gevuld met eiwitrijk

materiaal, door abnormaal surfactant metabolisme

› 30 – 50 jaar› Niet-productieve hoest, koorts, dyspnoe› HRCT:

Crazy-paving: reticulatie + matglas Opacificatie van matglas tot consolidatie

Bron: RadiologyAssistant

Allergische bronchopulmonale aspergillose (ABPA)

Bron: Webb

Het beeld past beter bij een pulmonale alveolaire proteinose (PAP), dan bij een allergische bronchopulmonale aspergillose (ABPA).

Juist

Achter-voorwaartse X-thorax. Er is sprake van een atelectase van de

linkerbovenkwab.

Er is sprake van een atelectase van de linkerbovenkwab.

Juist

Bron: Webb

Er is sprake van een atelectase van de linkerbovenkwab.

Juist

CT-thorax,axiale coupe. Patiënt met hemoptoë en hoestklachten.

Het beeld past goed bij de ziekte van Wegener.

Het beeld past goed bij de ziekte van Wegener.

Juist

Bron: Webb

Bron: Webb

Het beeld past goed bij de ziekte van Wegener.

Juist