Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Verzelfstandiging in het onderwijs II

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Aanleiding en adviesvraag

Vervolg op Verzelfstandiging in het onderwijs 1 (mei 2010, inzake opting out)

Adviesvraag: passende interne organisatiemodellen die ruimte geven aan interne betrokkenen en externe krachten

Vraag van de Tweede Kamer (checks and balances in het NL onderwijsbestel, juni 2009)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Basis voor het advies

Gevalsstudies bij 10 besturen (po t/m hbo): met opzet groot tot zeer groot

Expertpanels met bestuurders en onderwijsjuristen

Verzoek om extra materiaal: toegevoegde casuïstiek

Gesprekken met o.a. inspectie Beraadslagingen in de raad

Casestudie, panels, extern aangebracht materiaal, interview, literatuur (o.a. materiaal uit eerdere adviezen van de raad)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Uitkomsten 10 cases

Van scholen naar bestuur: po/vo (bestuur op de achtergrond, profilering vestigingen)

Van bestuur naar sectoren/afdelingen: mbo/hbo (bestuur op de voorgrond)

Convergerende bewegingen (b.v. sommige mbo’s profileren afz. vakcolleges).

Gekeken naar: besturingsfilosofie, regeling financiën, beeldvorming, onderwijsinhoud (centraal of decentraal)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Bestuurlijke verhoudingen: voortdurend zoekproces centraal/decentraal

Organisatiekundig: wisselende vormgeving aan professionele zon en beheerszone

Niet enkel opvatten in machtsdenken

Ouders: zie conclusies Ouders als partners (2010)

Onderscheid bestuurlijke zone, professionele zone, betrokkenheid van ouders

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Aanbevelingen

Twee aanbevelingen waarmee de Kamer de minister rechtstreeks aanspreekt (en via haar het veld)

Twee aanbevelingen waarin de Kamer de minister uitnodigt het veld te activeren

Onderscheiden verantwoordelijkheden van de minister

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

1. Scherper debat over centraal/decentraal

Norm voor aandeel budget aan primair proces

Eigenheid (mogelijkheid profilering eigen school/vestiging)

Keuzevrijheid (gedifferentieerd aanbod) Herijking begrip school Empirische gegevens schaal door inspectie

Aan de hand van criteria:

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

2. Activering stelselverantwoordelijkheid minister

Aanbodvariëteitstoets: profiel, stroom, speciaal aanbod, richting

Tegengaan grote clusters (fusienormen opnemen in fusiewetsvoorstel)

Toetredingsmogelijkheid vergroten

Wordt nader bezien in: Naar een breed gedragen vrijheid van onderwijs

(2011)

Zie ook Bestuurlijke ontwikkeling van het Nederlandse onderwijs (2008)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

3. Alternatieven promoten

Belemmeringen voor alternatieven zoals federatie/coöperatie wegnemen

Wetswijziging bij federalisering ROC’s en hogescholen

Aandacht voor BTW vraagstuk Gezamenlijke projectgroep sectorraden met als

taak: vormen zoals de federatie te operationaliseren

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

4. Profilering kwaliteiten bestuurders/docenten

Aan de kant van bestuurders:Cultuur van rolvastheid en bescheidenheid Zichtbaarmaking van goede voorbeelden

Aan de kant van leraren/docenten:Minder ‘machtsgerichte’ professionaliteitMeer intrinsieke, op waardigheid gerichte professionaliteit

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Nassaulaan 6 – 2514 JS Den Haagwww.onderwijsraad.nl