Vakmanschap, leiderschap en eigenaarschap in het HBO Marc Vermeulen, 11 mei 2012.
24
Vakmanschap, leiderschap en eigenaarschap in het HBO Marc Vermeulen, 11 mei 2012
-
Upload
herman-aerts -
Category
Documents
-
view
213 -
download
0
Transcript of Vakmanschap, leiderschap en eigenaarschap in het HBO Marc Vermeulen, 11 mei 2012.
Vakmanschap, leiderschap en eigenaarschap in het HBO
Marc Vermeulen, 11 mei 2012
Staat:Ambtenaar-bureaucraat
Markt:Intra-preneur
M.O.:De gedrevene
..en in de 21ste eeuw?
Welke professional past?
Tot eind jaren zeventigVerstatelijking vh onderwijs
Jaren tachtig en negentig: decentralisering en new public management
Leven met weak science
Verklaarde variantie van levenslopen 35%– Waarvan
• 1/3 genen; • 1/3 gezin; • 1/3 school
– Waarvan – 1/3 leraar; – 1/3 klassamenstelling;– 1/3 al het andere
4
Smart en clever: begrotingstekort
Slimmer &
zuiniger
Bron 1990-2007 CBS; 2008-2010 Min. Financiën; 2011-2015 CPBHet EMU-saldo is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven deoverheid. De overheid bestaat uit het Rijk, gemeenten en provincies.
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
EMU saldo NL
norm
Arbeidsintensief onderwijs:slimmer werken in de kenniseconomie
• Krachtige leeromgening is bewerkelijk• Arbeid is duur en schaars: de wet van Baumol• Er moet dus een arbeidsproductiviteitssprong gemaakt
worden– Inzet van technologie, ICT in het leerproces– Verhoog de leraar/leerling ratio– Vervang dure arbeid door goedkope arbeid– Outsourcing en Insourcing – etc.
Robots, robots, robots…..
So is this the future……?
Lesrobot Tiro (Zuid Korea, 2005)
geeft Engelse les gedurende 30 minuten
1975 1979 1985 1990 1999 2005 2007 200850%
55%
60%
65%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
Werkzame beroepsbevolking
Leraren PO, VO en beroepsonderwijs
hoger opgeleide beroepsbevolking
overige beroepsbevolk-ing
Verandering in politieke landschap
• Verharding van het discours• Dramademocratie• Lokalisme vs globalisme• Diplomademocratie• Afnemend vertrouwen in politieke instituties• Verdwijnen van politieke midden
1977 2010cpn <>sp 1% 10% bp <> pvv 1% 16%midden 98% 74%
Van Veldhoven, M. (2012). Over knipogen, badkuipen en kampeertenten. Arbeidsgedrag als fundament voor strategisch HRM Tilburg (TiU, oratie)
Individuele context: persoonlijkheid, privesituatie, levensfase, waarden etc.
Organisatiecontext: historie, cultuur, wetgeving, conjunctuur etc.
Ervaren eisen& hulpbronnenin het werk
organisatie
individuInspanningent.b.v. doelenorganisatie
SHRM (AMO)Organisatie-prestaties
Van Veldhoven, M. (2012). Over knipogen, badkuipen en kampeertenten. Arbeidsgedrag als fundament voor strategisch HRM Tilburg (TiU, oratie)
Strategischgedrag
organisatie
individuIndividueelvoordeel
ErvarenBijdrage en kosten
Inspanningen t.b.v. doelenwerknemer
Shall the twain ever meet ?
?
masterclass 3 Albeda 16
Ervaren eisen& hulpbronnenin het werk
organisatie
individuInspanningent.b.v. doelenorganisatie
SHRM (AMO)Organisatie-prestaties
Strategischgedrag
organisatie
individuIndividueelvoordeel
ErvarenBijdrage en kosten
Inspanningen t.b.v. doelenwerknemer
Van optimaliseren over 2 assen…..
efficientie
effe
ctiv
itei
t
Naar optimaliseren over 3 assen
efficientie
effe
ctiv
itei
t
efficacy
doeltreffend doelmatig professioneelzelfvertrouwen
hoog hoog hoog topteam
hier klopt alles in de goede onderlinge samenhang. Er wordt hard gewerkt, successen geboekt en de professionals ervaren dit als een voorrecht om erbij te mogen zijn. Het versterkt gevoelens van trots en competentie. Verspilling en slack treden niet op maximale inzet van beschikbare hulpbronnen om successen verder uit te bouwen. Kenniscirculatie is optimaal, innovaties komen goed van de grond. Organisatie vernieuwd zichzelf
hoog laag hoog atelier Organisatie en professionals komen ver met elkaar, maar zouden wellicht meer kunnen bereiken met minder energie. Risico van uitputting dreigt, kleine kwaliteit kan gaan ‘schrijnen’, financiële uitglijders zijn mogelijk.
hoog hoog laag productief bedrijf
Dit is de machinebureaucratie: waarschijnlijk gaat het om werk dat weinig persoonlijke inspiratie vergt, dat afgeraffeld kan worden, zonder dat dit de kwaliteit ondermijnt.
hoog laag laag dwangarbeid Het lijkt een totale institutie (Goffman). Doelen zullen vermoedelijk niet al te hoog gesteld zijn en daarom gehaald worden. Energieverlies zowel bij de organisatie als bij de professionals. Cynisme ondermijnt verbeteringen.
laag hoog hoog strak geleide hobbyclub
De organisatie wordt waarschijnlijk bevolkt door mensen die het prettig vinden in strakke kaders te opereren. Het zijn de bureaucraten die bezig zijn processen te optimaliseren waarvan niemand zich meer afvraagt waarop ze aan het optimaliseren zijn.
laag laag hoog hobby club De mutual admiring society: veel zelfbevestigend gedrag, elkaar complimentjes geven, maar volledig uit het oog verloren waar het omgaat. Ontkoppeling van professionaliteit en missie/visie
laag hoog laag beheersfetisjisme
Over de top geschoten bureaucratie, die mensen tot regelbare elementen maakt. Paarse krokodil
laag laag laag schei maar uit
organisatie in crisis, de koers kwijt, mensen zijn cynisch, afgekoppeld en doen maar wat. Sowjet Unie achtig
Pre
stat
ie/k
wal
itei
t
tijd
Nieuweaanpak
Bestaandeaanpak
Mulgan,G. (2007), Ready or Not? Taking innovation in the public sector seriously,London (NESTA);www.nesta.org.uk
Oude doet het beter dan
nieuwe
Innovators dilemma
Gevolgen voor self efficacy ?
21
Opgaven voor de toekomst
• In onderwijs– vakmanschap in maatwerk– academisering & verantwoording (evidence based)– arbeidsproductiviteit/ICT/ resultatengerichtheid–
• In de maatschappelijke context– great risk shift en lokale vernetwerking – transparantie en het glazen huis: drama democratie– variatie en tolerantie – aanhoudend politiek turbulent> onzekerheid en
risicomijding
Van Naar
Hr Management Hr Development
Onder toezicht Verantwoord vakmanschap
Tevredenheid Betrokkenheid
Role taking Role making
Vervreemding Eigenaarschap
Management Gedeeld leiderschap
Vermeende gelijkheid Constructieve ongelijkheid
Know how Know why
Local professional Cosmo professional
Binnen de organisatie Grenzeloos
Inspanningsgericht Resultaat gericht, High Performance
O.b.v. kennis O.b.v. kennis & kennissen (Yenta)
Leren/cursus Onderzoeken/co-creatieReflective practioner
Een HR-agenda voor het onderwijs
23
Leidinggeven in de toekomst• Weinig administratief gedoe• Variatie in ideeën • Fouten maken mag• Ruimte voor persoonlijke passie
(‘hobby’)• Is zelf deskundige onder de
deskundigen (Goffee R. and G.Jones (2007) 'Leading Clever People' in: harvard business review march 2007 pp 1-7 (reprint))
• Pedagogisch/ethisch feilloos• Politiek passend incorrect• Beheersmatig geheel op orde• Ten minste evidence informed• Sluitende coalitie bestuur,
docenten, leerlingen/ouders
Leiding geven aan professionals: wel doen!
Bewust ondeugend =Maatschappelijk ondernemerschap
Enige hoofdbrekens
• 24/7 public servants: walk your talk. – Mag een motoragent in Belgie plankgas
rijden?– Mag een leraar in zijn vrije tijd pornofilmpjes
maken voor internet (betaalsite…)• Wat is je grens: je organisatie, je systeem,
de samenleving (Schools cannot compensate for society, Berstein 1970!)
• Vakmanschap als ideaal om los te laten, maar wat als maar een minderheid daaraan voldoet?
24
