Parlement 20150702 peter vermeulen ringland

96
1 oplossing voor de mobiliteit in en om Antwerpen en nog veel meer

Transcript of Parlement 20150702 peter vermeulen ringland

1  

oplossing voor de mobiliteit in en om Antwerpen … en nog veel meer

2  

Beelden  uit  een  ver  verleden:  de  Brialmontomwalling  1910-­‐1960  De  Vesten:  ademruimte  nabij  de  dichtbebouwde  stad:  groen,  water,  spontane  natuur  noden  van  toen:  volkstuintjes  WO  II,  het  ‘werk  van  den  akker’,  spelruimte  voor  jeugdbewegingen  

2  

3  

Beelden  uit  een  ver  verleden:  de  Brialmontomwalling  1910-­‐1960  De  Vesten:  ademruimte  nabij  de  dichtbebouwde  stad:  openluchtzwembad  Wezenberg  

3  

4  

Het  vooruitgangsgeloof  van  de  jaren  ‘50  en  ‘60  1968  nieuwe  noden:  de  groene  vesten  ruimen  plaats  voor  automobiliteit:  de  Kleine  Ring                      sinds  dan  opnieuw  een  groot  groentekort  in  de  hele  binnenstad  (cfr  recente  groeninventaris)  

4  

5  

Een  complex  probleem:  verkeersinfarct  rond  Antwerpen    vandaag:  kort  opeenvolgende  weeJewegingen,  files,  onveiligheid,  ongevallen  …  nog  méér  files  …  Antwerpen:  top  3  file-­‐steden  in  wereld,  groot  economisch  verlies  (vooral  Kempen  en  Linkeroever)  

5  

6  

Een  complex  probleem:  onleeJaarheid  rond  de  Ring  vandaag:  ergste  slechte-­‐lucht-­‐concentraHe  heel  Europa,  geluidsoverlast  onderschat  probleem    normen  volksgezondheid  nergens  zo  zwaar  overschreden,  impact  aQankelijk  van  ‘afstand’  

6  

7  

Een  complex  probleem:  rem  op  stadsontwikkeling  vandaag:  projecten  vallen  sRl,  omwille  van  slechte  omgevingskwaliteit:  fijn  stof,  geluidsoverlast  een  kinderkribbe  in  de  jeugdherberg,  Nieuw  Zurenborg  (woonwijk  gas-­‐site)  …  +  100.000  inwoners?  

7  

8  

Een  geïntegreerde  oplossing?  …  de  Ring  moet  rond!  1995:  extra  capaciteit  +  alternaRef  bij  calamiteiten  …  de  Oosterweelverbinding  als  oplossing?  …  géén  oplossing  voor:  de  Ring  zelf,  leeJaarheid,  volksgezondheid  en  stadsontwikkeling  er  rond  

8  

9  

Een  geïntegreerde  oplossing?  …  de  overkapping?  2005:  geen  nostalgische  terugkeer  naar  het  verleden,  wel  innovaHeve  oplossing  voor  de  toekomst  …  een  geïntegreerde  aanpak:  mobiliteit  +  leeJaarheid  en  volksgezondheid  +  stadsontwikkeling      

9  

10  

Vragen  rond  overkapping  2012:  overkappingsonderzoek  stad  Antwerpen:  overkappen  erg  posiRef  voor  omgeving,  twee  vragen:  herziening  Masterplan  2020?  herstructurering  Ring  ifv  méér  overkapping!  

10  

11  

12  

2012:  een  helder  concept,  op  een  bierkaartje:  2  aparte  tunnels  per  richRng,  de  Nieuwe  Singel  er  midden  bovenop,  doorgaand  verkeer  (DRW)  buitenzijde,  stedelijk  verkeer  (SRW)  binnenzijde  

12  

Ringland  als  antwoord:  een  helder  concept  

13  

2012:  een  helder  concept,  op  een  bierkaartje:  2  aparte  tunnels  per  richHng,  de  Nieuwe  Singel  er  midden  bovenop,  doorgaand  verkeer  (DRW)  buitenzijde,  stedelijk  verkeer  (SRW)  binnenzijde  

13  

Ringland  als  antwoord:  een  helder  concept  

14  

2012:  een  helder  concept,  op  een  bierkaartje:  2  aparte  tunnels  per  richRng,  de  Nieuwe  Singel  er  midden  bovenop,  doorgaand  verkeer  (DRW)  buitenzijde,  stedelijk  verkeer  (SRW)  binnenzijde  

14  

Ringland  als  antwoord:  een  helder  concept  

15  

2012:  een  helder  concept,  op  een  bierkaartje:  2  aparte  tunnels  per  richRng,  de  Nieuwe  Singel  er  midden  bovenop,  doorgaand  verkeer  (DRW)  buitenzijde,  stedelijk  verkeer  (SRW)  binnenzijde  

15  

Ringland  als  antwoord:  een  helder  concept  

16  

Ringland  als  antwoord  herstructurering  en  overkapping  van  de  Ring,  passend  in  duurzaam  mulRmodaal  mobiliteits-­‐systeem,  ruimte  voor  veel  groen  en  stadsontwikkeling  …  Scheldekruising  als  sluitstuk  verhaal  

16  

Ringland:  een  samenhangend  verhaal  

17  17  

Ringland  als  antwoord:  vloaere  mobiliteit  

18  18  

Ringland  als  antwoord:  vloaere  mobiliteit  

19  19  

Ringland  als  antwoord:  vloaere  mobiliteit  

20  20  

Ringland  als  antwoord:  vloaere  mobiliteit  

21  21  

Ringland  als  antwoord:  vloaere  mobiliteit  

22  

Ringland:  helder  concept  en  wervend  verhaal  

22  

•  KriRsche  bevraging  en  inhoudelijke  verdieping  

•  Open  poliReke  dialoog  en  inschakeling  lopende  MER-­‐procedure  A102/R11bis  

•  Duidelijke  informaRe  en  opbouw  maatschappelijk  draagvlak  

24  

Ringland  als  antwoord:  verdiepen  en  versterken  meer  dan  mooie  plaatjes?  uit  top  3  file-­‐steden  ter  wereld,  in  top  10  meest  leeYare  steden  2014:  1e  toets:  colloquium  deSingel,  4  professoren  houden  Ringland  grondig  tegen  het  licht    

24  

25  

Ringland  als  antwoord:  een  geïntegreerde  aanpak  prof  Jef  VDB:  XXe  eeuw:  geïntegreerde  planning  1910  vs  eenzijdig  infrastructuur-­‐denken  1940  XXIe  eeuw  dringend  nood  aan  geïntegreerd  beleid:  koppeling  ruimtelijke  planning  en  mobiliteit  …    

25  

26  

Ringland  als  antwoord:  mulRmodaliteit  Antwerpen  prof  Bruno  De  Borger:  dosering  capaciteit-­‐mulRmodaliteit,  rekeningrijden  als  sturende  factor  dé  prioriteit?  extra  infrastructuur  of  ...  herstructurering  van  de  Ring  =  grotere  structurele  impact  

26  

27  

Ringland  als  antwoord:  leeJaarheid  rond  de  Ring  prof  Hans  Bruyninckx:  structurele  aanpak  klimaatproblemaRek  vergt  structurele  ingrepen  algemeen  beleid  op  lange  termijn  volstaat  niet  …  overkapping  noodzaak  op  korte  termijn?      

27  

28  

Ringland  als  antwoord:  stadsontwikkeling  Antwerpen  prof.  André  Loeckx:  van  probleemplekken  tot  toplocaRes,  noorden  nog  belangrijker  dan  zuiden  verwachte  demografische  groei:  +  100.000  inwoners,  nood  aan  extra  woningen,  voorzieningen    

28  

29  

Ringland  als  antwoord:  informaRe  en  draagvlak  opbouw  groot  draagvlak  naar  25  mei  toe:  dagelijkse  vlagplantacRe,  stappen  om  te  overkappen,    1500  mensen  in  de  ROMA,  affiches,  kranten,  Ringland-­‐wave  …  1e  Ringland-­‐fesRval  …  wat  nu?  

29  

30  

Ringland  als  antwoord:  informaRe  en  draagvlak  maatschappelijk  draagvlak  op  zoek  naar  poliHek  draagvlak:  een  memorandum  …    veel  steun,  ook  uit  academische  wereld,  maar  erg  voorspelbare  ‘poliHeke’  antwoorden  alle  parRjen  …  wat  nu?  

30  

31  

Ringland  als  antwoord:  procedures  en  overleg  2014:  Vlaams  regeerakkoord:  MER  procedure  A102/R11bis  …  beperkt  binnen  beslist  beleid      een  overkappingsstudie  in  het  vooruitzicht  …  Ringland  besluit  resultaat  niet  af  te  wachten      

31  

32  

Ringland  als  antwoord:  informaRe  en  draagvlak  doorstart  najaar  2014:  Ringland  on  tour  (langs  9  districten)  …  informaRe  over  het  10e  district  

32  

33  

Ringland  als  antwoord:  informaRe  en  draagvlak  doorstart  najaar  2014:  Ringland  on  tour  (langs  9  districten)  …  crowdfunding  100.000  euro  

33  

34  

Ringland  als  antwoord:  verdieping  vragen  basisconcept  

34  

(VECTRIS+OMGEVING)   (OMGEVING+STRAMIEN)  

(IDEA  CONSULT)   (VITO  +  Universiteiten)  

Mobiliteit   Stadsontwikkeling  

Haalbaarheid   LeeYaarheid  

-­‐  Capaciteit?  -­‐  EU  tunnelrichtlijnen  -­‐  Veiligheid  

-­‐  Ontwikkelbare  gronden  -­‐  AJouw  wijken  en  stadsprojecten  -­‐  Natuur,  parken,  stadslandschap  

-­‐  Betaalbaarheid  -­‐  Vastgoedontwikkeling  -­‐  Financieringsmethodes    

-­‐  Luchtkwaliteitsstudie  -­‐  Gezondheidsimpact  -­‐  Filtering  

2015:  2e  toets:  4  studies  diepen  Ringland  verder  uit  …  Ringland  nieuwsgierig  /  bureaus  scepHsch  alle  resultaten  op  erg  korte  termijn,  voor  beperkt  budget  …  ver  boven  verwachRngen  (met  dank)  

Studie1:  een  oplossing  voor  de  mobiliteit  

36  

Mobiliteit:  analyse  verkeersstromen  en  -­‐problemen    congesRe  vooral  geconcentreerd  centraal  op  de  Ring  (E19  -­‐  E34/E313)  en  aan  Kennedytunnel  Oosterweelverbinding  stabiliseert  situaRe  min  of  meer  maar  biedt  géén  structurele  oplossing  

36  

2020  zonder  Scheldekruising   2020  met  Scheldekruising  

37  

Mobiliteit:  analyse  verkeersstromen  en  -­‐problemen  pak  problemen  aan  waar  ze  zich  stellen:  centraal  op  de  Ring  (E34/E19)  en  aan  Kennedytunnel    de  herstructurering  van  de  Ring  is  een  veel  grotere  prioriteit  dan  de  extra  3e  Scheldekruising  

37  

38  

Plan:  ontwerp  ondergrond  -­‐  tunnelrichtlijnen  doorsnede:  juiste  hoogtes  en  breedtes,  vlucht-­‐  en  veiligheidsstroken,  juiste  bochtstralen  en    hellingsgraden,  10  seconden-­‐regel  overal  gerespecteerd,  doorsnede  past  overal  in  de  zate  

38  

39  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  zwaar  verkeer:  meer  dan  50%  doorgaand,  vooral  oost-­‐west  +  25%  stadsregio  +  25%  haven    

39  

40  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  zwaar  verkeer:  meer  dan  50%  doorgaand,  vooral  oost-­‐west  +  25%  stadsregio  +  25%  haven  concept  DRW  klopt:  3  aansluiRngen  op  hoofdstructuur  stedelijk  netwerk  (Leien  /  PL&M)  

40  

   

41  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  regionaal  personenverkeer:  concentraRe  in  de  stadsregio:  ‘diamant’  met  zwaartepunt  op  de  Ring    

41  

42  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  regionaal  personenverkeer:  concentraRe  in  de  stadsregio:  ‘diamant’  met  zwaartepunt  op  de  Ring  concept  SRW  klopt:  8  aansluiRngen  op  het  stedelijk  netwerk  halen  verkeer  van  de  Nieuwe  Singel  

42  

43  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  Ringland  =  antwoord  verkeerspatronen:  SRW/DRW  +  max  70/90  km/u,  veel  veiliger,  minder  files  

43  

44  

Plan:  ontwerp  ondergrond  -­‐  tunnelrichtlijnen  

44  

robuust:  2x3  Kennedytunnel  (+10%),  2x5  (inrit  SRW/DRW),  2x6  (marge),  2x7  (extra  centraal  stuk)  

45  

Huidige  capaciteit  Ring  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  knelpunten  huidige  situaRe  Antwerpse  Ring:  laagste  capaciteit  net  voor  de  Kennedytunnel  boalenecks  korte  weeJewegingen:  Berchem  (E19)  en  Ring  oost  (net  voor  E313/E34)  

45  

46  

Huidige  capaciteit  Ring  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  Ringland:  capaciteitswinst  door  gescheiden  tunnel-­‐systeem,  robuust  ontwerp  overeenkomsRg  Europese  tunnelrichtlijnen:  ‘toevoegen  en  uitsplitsen’  rijvakken,  ‘in-­‐  en  uitvoegen’  mag  niet  

46  

Capaciteit  Ringland  

47  

Huidige  capaciteit  Ring  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Ring  

47  

+140%  

+11%  

+88%  

+190%  

capaciteit:  +10%  (DRW/SRW)  +20%  (max  3,5t  SRW)  +50%  aantal  rijstroken,  weeJewegingen  ok  

48  

Vragen  bij  de  Kennedytunnel  filelengte  op  Linkeroever  veel  groter  dan  op  Rechteroever:  gevolg  van  3x  links  invoegen  +  helling    ontwerp  snelweg  op  Linkeroever  is  hét  hoofdprobleem,  niet  de  capaciteit  van  de  Kennedytunnel    

48  

49  

Mobiliteit:  concrete  oplossingen  Linkeroever  E34:  rechts  in-­‐  en  uitvoegen  +  knoop  Linkeroever  Blancefloerlaan  /  E17:  tot  voorbij  Zwijndrecht  op  -­‐1:  minder  hellingen  voor  vrachtverkeer,  meer  leeYaarheid  kern  /  3e  Scheldekruising:  noord  

49  

+11%  capaciteit  

50  

51  

Ringland  in  een  ruimer  kader:  stadsregio  MER  A102/R11bis:  Ringland  als  alternaHef  voor  R11bis,  maar  complementair  met  A102    uitbreiding  concept:  Linkeroever,  sloop  viaduct  A12,  doortrekking  Rivierenhof  en  Merksem    

51  

52  

Ringland  in  een  ruimer  kader:  prioriteiten  Ringland  afzonderlijk  doorrekenen,  kan  noodzaak  bijkomende  oeververbinding  onderlijnen    bijkomende  Scheldekruising  als  sluitstuk  in  hele  verhaal  (cfr  prioriteiten  mobiliteitsstudie)  

Arup/SUM  

52  

53  53  

Ringland  in  een  ruimer  kader:  mulRmodaliteit    capaciteit  …  van  het  goede  teveel?  ontlasRng  onderliggend  wegennet  ok,  extra  aantrekking?    Modal  Split  50/50:  Masterplan  2020  haalt  doelstellingen  niet  …  dringend  herzien  (vraag  2012)  

Ochtendspits  Oosterweel  

Avondspits  Oosterweel  

Masterplan  Antwerpen:  projecten  zonder  samenhang    Masterplan  2020:  toevoeging  R11bis,  geen  voorstudie  2012:  Vraag  stad  Antwerpen:  herziening,  niet  gebeurd  

54  

Ringland  in  een  ruimer  kader:  mulRmodaliteit    modal  split  stadsbewoners  ok  …  conclusie:  wonen  in  de  stad  =  beste  mobiliteitsmaatregel          hoe  verder  weg,  hoe  minder  goed  …  minder  openbaar  vervoer  geev  (nog)  slechtere  score  

54  

55  

Ringland  in  een  ruimer  kader:  mulRmodaliteit    

55  

   

                 Auto              Fiets    

OV        

Liewenshoek-­‐spoortunnel,  Reuzenpijp  Borgerhout,  tram  Mortsel-­‐Boechout  …  termijnen  30  jaar    prioriteit  openbaar-­‐vervoer-­‐netwerk:  radialen  én  tangenten:  Agen,  Singeltram  én  districtenlijn  

Studie2:  Een  beter  plan  

57  

Ontwerp  ondergrond:  opRmalisaRe  systeem  3  extra  in/uit  SRW,  2  delen  Singel  -­‐1,  +  3  verkeersknopen  -­‐2,  +  verlenging  noord,  oost,  zuid,  west  méér  stedelijk  verkeer  ondergronds  =  minder  barrièrewerking  Nieuwe  Singel  bovengronds  

57  

58  

Ontwerp  ondergrond:  opRmalisaRe  systeem  3  extra  in/uit  SRW,  2  delen  Singel  -­‐1,  +  3  verkeersknopen  -­‐2,  +  verlenging  noord,  oost,  zuid,  west  méér  stedelijk  verkeer  ondergronds  =  minder  barrièrewerking  Nieuwe  Singel  bovengronds  

58  

59  

Ontwerp  bovengrond:  80%  stedelijk  groen  waterhuishouding,  ecosysteem,  Singeltram,  relicten  Brialmontomwalling:  liniariteit  =  conHnuïteit  

59  

60  

Ontwerp  bovengrond:  80%  stedelijk  groen  waterhuishouding,  ecosysteem,  Singeltram,  relicten  Brialmontomwalling:  liniariteit  =  conHnuïteit  dwars-­‐denken  op  wijkniveau:  natuur,  parken,  sport  en  recreaRe,  volkstuinen  en  stadslandbouw    

60  

61  

Ontwerp  bovengrond:  20%  stadsontwikkeling    stedelijke  acupunctuur  op  wijkniveau,  afwerking  nieuwe  randen,  herstart  lopende  projecten      

61  

stedelijke  acupunctuur  op  wijkniveau,  afwerking  nieuwe  randen,  herstart  lopende  projecten      verdichHng  rond  staHons:  50%  demografische  groei,  kantoren,  werk,  voorzieningen,  stadion  

62  62  

63  63  

Studie3:  een  betaalbaar  plan  

65  

Idea:  Betaalbaarheid?  Wat  kost  het,  wat  brengt  het  op?  vastgoed  betaalt  20%  investeringen  terug  (voorzichRge  aannames)  ruimte  voor  stadsontwikkeling    marktverstoring  vermijden,  ontwikkelen  innovaHeve  aanpak  (grondbeleid,  volkslening)  

65  

66  

Idea:  Betaalbaarheid?  Wat  kost  het,  wat  brengt  het  op?  rekeningrijden:  congesRon  charge  Londen:  sturing  ifv  minder  vervuiling  en  minder  filevorming                              Stockholm:  proefperiode  ‘stadstol’  +  referendum:  20%  minder  verkeer  …  draagvlak  nog  gegroeid  

66  

67  

Stadsbonus    

       400.000  è  2  €    

         25.000  è  4  €    

         75.000  è  10  €  

Idea:  Betaalbaarheid?  Wat  kost  het,  wat  brengt  het  op?  suggesHe  stadsbonus:  voordeliger  dan  economisch  verlies  files,  vervuiler  betaalt  voor  leeJaarheid  verkeerssturing  cruciaal  …  op  30  jaar  terugbetaalbaar  (incl  onderhoud)  /  E3-­‐lening  als  voorbeeld  

67  

68  

Idea:  Betaalbaarheid?  Wat  kost  het,  wat  brengt  het  op?  

68  

BAM:  overkapping  zal  tol  opdrijven  …  tol  essenReel  sturend  beleidsinstrument  

Studie4:  leeJaarheid  en  volksgezondheid  

70  

Vito/dokters:  Volksgezondheid!  Wat  brengt  het  op?  aJuigen  uitriaen  kan  uitstoot  vervuilde  lucht  aan  tunnelmonden  op  Ringland  nog  verminderen  extra  ruimte  bruikbaar  voor  innovaHeve  filtersystemen,  werkend  op  natuurlijke  luchtstromen?  

70  

71  

Vito/dokters:  Volksgezondheid!  Wat  brengt  het  op?  concentraRe  uitstoot  aan  vijf  tunnelmonden,  65%  zuivering  realisRsch  (Australië)  …  ambiRe?    opRmalisaRe  door  fysische  ingrepen  (ligging,  spreiding  …)  of  innovaHeve  zuiveringsmethoden  

71  

72  

Vito/dokters:  Volksgezondheid!  Wat  brengt  het  op?  concentraRe  uitstoot  aan  vijf  tunnelmonden,  65%  zuivering  realisRsch  (Australië)  …  ambiRe?    opRmalisaRe  door  fysische  ingrepen  (ligging,  spreiding  …)  of  innovaHeve  zuiveringsmethoden  

72  

73  

2015:  2e  Overkappingsonderzoek    stad  Antwerpen?  AmbiRe?  akkoord  principe  overkapping:  ambiRe  hoog  genoeg?  reorganisaHe  mobiliteit  op  de  Ring  mogelijk  maken,  maximale  oplossing  luchtvervuiling  en  geluidsoverlast,  ruimte  creëren  voor  stadsprojecten  noden      

73  

74  

Vito/dokters:  Volksgezondheid!  Wat  brengt  het  op?  betere  luchtkwaliteit  spaart  meer  dan  20  levens/jaar,  oplossing  geluidsoverlast,  nabijheid  groen,  awoeling  stad  ...  cumulaHeve  posiHeve  effecten  …  prevenRef  investeren  in  leeJare  stad  maximale  overkapping  op  zo  kort  mogelijke  termijn:  absolute  noodzaak  inzake  volksgezondheid  

74  

75  

76  

77  77  

78  78  

79  79  

80  80  

81  81  

82  82  

83  83  

84  

Ringland:  3  actuele  vragen    hoe  uitvoeren  compaRbel  met  Oosterweel  de  intendant  

86  

De  realisaRe  van  Ringland?    voorbereiding:  geen  Rjdelijke  minder-­‐hinder-­‐maatregelen,  maar  blijvende  structurele  ingrepen  versnelde  uitbouw  regionaal  mulHmodaal  netwerk  openbaar  vervoer  /  fasering    mogelijk  

86  

87  

De  realisaRe  van  de  Oosterweelverbinding?  uitvoering  en  fasering  levert  pas  over  8  à  10  jaar  verkeerswinst  op  /  technische  problemen:  tunnels  boven  en  naast  elkaar,  onder  kanaal  door  en  er  doorheen,  conRnuïteit  binnenvaart?  

87  

88  

CompaRbiliteit  Ringland  -­‐  Oosterweelverbinding  overgang  Ringland-­‐concept  met  gescheiden  tunnels  gemengd  BAM-­‐systeem  voor  of  na  knoop  E34  weeJewegingen  onopgelost,  Hollandse  knoop  +  parRële  overkapping  BAM:  totaal  ander  concept  Ringland  +  Oosterweel:  rijke  zuiden  en  arme  noorden  of  ‘duale’  stad,  niet  te  verantwoorden    

88  

89  

Ontwerp  Oosterweelverbinding  aanpassen  aan  Ringland  Ringland-­‐systeem  gescheiden  tunnels  tot  aan  Sportpaleis  of  Groenendaallaan:  bovengrond  +/-­‐  ok  helderheid  knooppunt  Sportpaleis  SRW-­‐Groenendaal  DRW  vervalt,  extra  lus  noord  niet  evident  

89  

90  

Bedenkingen  bij  ontwerp  Oosterweelverbinding    Groenendaal  geen  volwaardig  knooppunt  =  druk  op  Eilandje-­‐Merksem,  links  invoegen  noorden?  ruimtegebruik  Hollandse  Knoop-­‐Oosterweelknoop,  aansluiRng  zuidelijkste  punt  haven  …  

90  

91  

Algemene  conclusie:  Ringland  perfect  compaHbel  met  extra  Scheldekruising  ...  als  die  naar  het  noorden  opschuik    doorrekening  Ringland  op  zich  en  in  combinaRe  met  verschillende  te  onderzoeken  tracés  

91  

Intendant    

93  

Intendant:  Rjd  nemen  =  Rjd  winnen,  nood  aan  open  proces  Eric  Antonis  haalde  frisse  wind  doorheen  klassieke  voorstellen  ‘conservaReve’  cultuursector    Antwerpen  ’93  bracht  enthousiast  vernieuwend  geïntegreerd  verhaal  én  draagvlak  

93  

94  

Intendant:  Rjd  nemen  =  Rjd  winnen,  nood  aan  open  proces  opdracht  niet  beperken  tot  keurslijf  Oosterweel,  mobiliteit  deel  van  opgave:  reorganisaHe  Ring  procedures  GRUP-­‐MER  A102/R11bis  op  elkaar  afstemmen  /  complex  project:  iedereen  betrekken    

94  

95  

Ringland,  een  droom  van  zovelen,  kan  werkelijkheid  worden  teveel/te  weinig  gestudeerd  /  teveel  Rjd  is  verloren  gegaan  /  hoog  Rjd  voor  poliReke  wending?    geen  Hjd  te  verliezen  …  Ringland  snelste  weg  naar  een  geïntegreerde  en  gedragen  oplossing    

95  

96