Trainen voor Trifier; de modellen

87
Modellen

description

Voor nieuwe (freelance) trainers van Trifier hebben we veel gebruikte modellen op een rij gezet. Deze komen aan bod op de modellendag die vooraf gaat aan de eerste keer werken voor Trifier. De trainingen waarin deze modellen aan bod komen hebben betrekking op complexe communicatie. Vaak zijn de trainingen onderdeel van een traject

Transcript of Trainen voor Trifier; de modellen

Page 1: Trainen voor Trifier; de modellen

Modellen

Page 2: Trainen voor Trifier; de modellen

• Opleiden in dienstverlenende bedrijven en instellingen;

• Complexe communicatie;

• Combinatie van deskundigheid en praktijkervaring;

• Trajectleren

Wat doen we

Page 3: Trainen voor Trifier; de modellen
Page 4: Trainen voor Trifier; de modellen

Sectoren

• Jeugdzorg

• GGZ

• VGZ

• Algemene ziekenhuizen

• Overige

Page 5: Trainen voor Trifier; de modellen

Jeugdzorg

Page 6: Trainen voor Trifier; de modellen

GGZ

Page 7: Trainen voor Trifier; de modellen

VGZ

Page 8: Trainen voor Trifier; de modellen

Algemene ziekenhuizen

Page 9: Trainen voor Trifier; de modellen

Overigen

Page 10: Trainen voor Trifier; de modellen

• Functie rol en taken

• Visie

• Trajectleren

• Training on the job

• IMI methode

• Werken met acteurs

• LSD methode

• Autopoiesis

• SAPREA methode

• Crisisontwikkelingsmodel

• Drie A methode

• Vormen van agressie

• Het 8 velden instrument

• Signaleringsmethode

• Veranderingscirkel

• Fysieke vaardigheden

• Afzonderingsvaardigheden

Werkwijze

• De Communicatiecyclus

• Omgaan met weerstand

• Kolb

• Kernkwadranten

• Controle vs Regie

• Spiraleren voor trainers

Algemene modellen

Specifieke modellen

Page 11: Trainen voor Trifier; de modellen

Een voorbeeld traject

Page 12: Trainen voor Trifier; de modellen

ProjectopzetVaststellen beleid maatwerk op basis van situatie en doelen

A Trifier en lopende projecten; B Visie;

C Projectopzet;D Demonstratie;

Voorbereiding en analyse

Onderzoek en Observatie op de afdeling,overleg manager en andere betrokkenen

Leiden van intervisies

Uitvoering

Tweedaagse training Dwang en Drang

Bepalen trainingsinhoud en competenties

Natraject

Leiden intervisiesessies

Coaching management

Follow-up

Eendaagse integratiedag Dwang en Drang

• Wat is de huidige situatie? • Wat zijn de voornemens? • Bestaan er projectplannen? • Welke doelen wil de klant? • Zijn er richtlijnen tav de planning?

Page 13: Trainen voor Trifier; de modellen

ProjectopzetVaststellen beleid maatwerk op basis van situatie en doelen

A Trifier en lopende projecten; B Visie;

C Projectopzet;D Demonstratie;

Voorbereiding en analyse

Onderzoek en Observatie op de afdeling,overleg manager en andere betrokkenen

Leiden van intervisies

Uitvoering

Tweedaagse training Dwang en Drang

Bepalen trainingsinhoud en competenties

Natraject

Leiden intervisiesessies

Coaching management

Follow-up

Eendaagse integratiedag Dwang en Drang

Verkenning en observatie

organisatie

kritische situaties

omgeving

cliënten

personeel

bouwtechnisch

klimaat

faciliteiten

competenties

formatieaansturingbejegening

kaders

statistiek

registratie

protocollen

opvang

kwaliteitpopulatie

instroom

tevredenheid

Verkennen huidige

situatie

Page 14: Trainen voor Trifier; de modellen

ProjectopzetVaststellen beleid maatwerk op basis van situatie en doelen

A Trifier en lopende projecten; B Visie;

C Projectopzet;D Demonstratie;

Voorbereiding en analyse

Onderzoek en Observatie op de afdeling,overleg manager en andere betrokkenen

Leiden van intervisies

Uitvoering

Tweedaagse training Dwang en Drang

Bepalen trainingsinhoud en competenties

Natraject

Leiden intervisiesessies

Coaching management

Follow-up

Eendaagse integratiedag Dwang en Drang

Gewenste situatie

N.a.v. verkenning en observatie kan de werkelijkheid naast de wenselijkheid worden gezet.

Op basis hiervan formuleren de training: “wat gaan we aanpakken?”

Page 15: Trainen voor Trifier; de modellen

ProjectopzetVaststellen beleid maatwerk op basis van situatie en doelen

A Trifier en lopende projecten; B Visie;

C Projectopzet;D Demonstratie;

Voorbereiding en analyse per lokatie

Onderzoek en Observatie op de afdeling,overleg manager en andere betrokkenen

Leiden van intervisies

Uitvoering

Tweedaagse training Dwang en Drang

Bepalen trainingsinhoud en competenties

Natraject

Leiden intervisiesessies

Coaching management

Follow-up

Eendaagse integratiedag Dwang en Drang

Training

De teams gaan in training.• op basis van eigen vragen• maatwerk nav observatie• door de trainer/observator

In de demo direct meer.

Trainingsmethodieken

• Crisisontwikkelingsmodel • Drie A methode • SAPREA methode • De communicatiecyclus • Onderhandelingsstrategieën • LSD methode

Page 16: Trainen voor Trifier; de modellen

A Trifier en lopende projecten; B Visie;

C Projectopzet;D Demonstratie;

Voorbereiding en analyse

Onderzoek en Observatie op de afdeling,overleg manager en andere betrokkenen

Leiden van intervisies

Uitvoering

Tweedaagse training Dwang en Drang

Bepalen trainingsinhoud en competenties

Natraject

Leiden intervisiesessies

Coaching DDG trainers/management

Follow-up

Eendaagse integratiedag Dwang en Drang

Essentieel voor is het borgen van de bereikte resultaten in de organisatie. Door:• Bespreken incidenten• Monitoren kwaliteit • Handvatten voor bijsturing. • Aandachtsfunctionarissen (DDG Trainers)• Follow-up• Certificering

ProjectopzetVaststellen beleid maatwerk op basis van situatie en doelen

Page 17: Trainen voor Trifier; de modellen

Visie op leren en ontwikkelen

Page 18: Trainen voor Trifier; de modellen

• Iedereen heeft recht op leren en ontwikkelen binnen zijn of haar eigen mogelijkheden;

• Betrokkenen hebben regie over het eigen leerproces • Kernwaarde;zelfstandigheid

verantwoordelijkheid,participatie, betrokkenheid en motivatie

Humane visieen leren

Page 19: Trainen voor Trifier; de modellen

• Iedereen heeft recht op een positieve benadering;

• We gaan uit van de positieve bedoelingen;

• Alle betrokkenen zijn verantwoordelijk;

• Grensoverschrijdend gedrag is een uiting van beleefde ongelijkwaardigheid;

• Tijdens de crisisontwikkeling veel kansen voor interventie.

Humane mensvisie

Page 20: Trainen voor Trifier; de modellen

• Behandeling kan alleen in veilig klimaat; • Benadering vanuit alle perspectieven;• Participatie door cliënt, familie en alle betrokkenen; • Geïnformeerde cliënten leveren een bijdrage;• Iedereen neemt een positie in vanuit zijn

verantwoordelijkheid en belang;

Humane mensvisie

Consequenties in de zorg

Page 21: Trainen voor Trifier; de modellen

• Behandeling kan alleen in veilig klimaat; • Benadering vanuit alle perspectieven;• Participatie door cliënt, familie en alle betrokkenen; • Geïnformeerde cliënten leveren een bijdrage;• Iedereen neemt een positie in vanuit zijn

verantwoordelijkheid en belang;• Doel: Het terugdringen van Dwang en Drang; • Cultuur programma‟s in plaats van alleen training.

Humane mensvisie

Consequenties

Page 22: Trainen voor Trifier; de modellen

Werken voor Trifier

Page 23: Trainen voor Trifier; de modellen

Functie en rollen

• Docent

• Supervisor intervisor

• Project manger

• Instructeur

• Dagvoorzitter

• Proces en product manager

• Vraagbaak

• Kennis bron

Page 24: Trainen voor Trifier; de modellen

Taken

• Observeren en rapporteren van praktijksituaties

• Leervragen benoemen

• Overdragen en instrueren kennis en kunde

• Ontwikkelen van een lesopzet;

• Trainen in communicatie en conflicthantering;

• Omgaan met leerprocessen in een groep;

• reflecteren op persoonlijke leerpunten

• fungeren als rolmodel voor Trifier

• omgaan met verschillende leerstijlen

• reflecteren op persoonlijke aandachtspunten

Page 25: Trainen voor Trifier; de modellen

Begeleidingstraject Trifier

• Thema avonden

• Training on the job

• Masterclass

Page 26: Trainen voor Trifier; de modellen

Tijd

Fase 3 (donker rood):

Destructie: Totale controle verlies

Fase 2 (rood):

Gedeeltelijk controleverlies

Fase 1 (oranje):

Angst voor controleverlies

Fase 0 (groen):

Evenwicht

Fase 4:

ontspanning

Mate

van

co

ntr

ole

verl

ies

To

en

am

e v

an

ag

ressie

f g

ed

rag

Crisisontwikkelingsmodel

Page 27: Trainen voor Trifier; de modellen

Tijd

Fase 3 (donker rood):

Destructie: Totale controle verlies

Fase 2 (rood):

Gedeeltelijk controleverlies

Fase 1 (oranje):

Angst voor controleverlies

Fase 0 (groen):

Evenwicht

Fase 4:

ontspanning

Mate

van

co

ntr

ole

verl

ies

To

en

am

e v

an

ag

ressie

f g

ed

rag

Ondersteunen

Grenzen stellen

Ingrijpen

Evalueren

Crisisontwikkelingsmodel

Page 28: Trainen voor Trifier; de modellen

SAPREA

• Signaleren

• Analyseren

• Plannen

• Reageren

• Evalueren

• Afwikkelen

Page 30: Trainen voor Trifier; de modellen

Toepasbaar bij

• Lichte tot matige incidenten

• Teamgericht

Page 31: Trainen voor Trifier; de modellen

Doel van de IMI

• Erkenning en herkenning

• Psychohygiëne

• Preventie

Page 32: Trainen voor Trifier; de modellen

Kracht van de IMI

• zelf een oplossing laat bedenken om herhaling te voorkomen

• empowerment

• debriefingsinstrument

Page 33: Trainen voor Trifier; de modellen

Voorwaarden voor uitvoering

• Minmaal 5 deelnemers

• Tijd ruimte en “rust”

• Instructie over de methode

• Leiderschap

Page 34: Trainen voor Trifier; de modellen

De 8 stappen

1 Een rondje om te inventariseren

2 Kiezen welk incident

3 Inbreng incident

4 Incidentomschrijving in maximaal 15 woorden

5 Stilstaan bij gevoelens die de betrokkene ervoer

6 Wensen en oplossingen inventariseren

7 Uitvoering en haalbaarheid

8 Afspreken hoe en wanneer de evaluatie plaatsvindt

Page 35: Trainen voor Trifier; de modellen

• Frustratie agressie

• Instrumentele agressie

–Seksuele agressie

–Groepsagressie

Vormen van Agressie

Page 36: Trainen voor Trifier; de modellen

Frustratie agressie

• Onverwacht

• Spontane uitbarsting

• Men speelt „de bal‟

• Vaak is de agressie te begrijpen

Page 37: Trainen voor Trifier; de modellen

Instrumentele agressie

• De agressor hanteert deze vormwelbewust en doelgericht

• Men speelt op de persoon

• Dreiging wordt als drukmiddelgebruikt

• De agressie voelt onredelijk aan

Page 38: Trainen voor Trifier; de modellen

Sexueel agressief gedrag

• Voelbaar, zichtbaar en (niet)concreet in gedrag te benoemen

• Onzichtbaar en/of zichtbaar voor derden

• Eigen gevoel is graadmeter

Page 39: Trainen voor Trifier; de modellen

Groepsagressie

• Mechanismen

• Nadoen & Meedoen

Page 40: Trainen voor Trifier; de modellen

Groepsagressie: Nadoen

• Willekeurig individu start

• Sneeuwbaleffect

• Ingrijpen vereist

• Strategie:

• Personen aanspreken: naam en G.I.

• Vroegtijdig ingrijpen

• Willekeurig individu

Page 41: Trainen voor Trifier; de modellen

Groepsagressie: Meedoen

• Leider geindiceerd

• Geleide opbouw

• Strategisch ingrijpen

• Strategie:

• leider aanspreken(naam & G.I.)

• Strategisch moment zo vroeg mogelijk

Page 42: Trainen voor Trifier; de modellen

Het onderwijsleergesprek

Page 43: Trainen voor Trifier; de modellen

Het onderwijsleergesprek

Het onderwijsleergesprek is een vraagvorm waarin je als trainer de deelnemers stapsgewijs tot kennis en inzicht brengt aan de hand van gestructureerde vragen

Page 44: Trainen voor Trifier; de modellen

Het werkt als volgt:

• Je stelt een vraag aan de hele groep. Kijk niemand in het bijzonder aan: de vraag is voor iedereen bestemd. Stel één vraag tegelijk.

Geef deelnemers de tijd om even na te denken. Dwing jezelf tot stilte, praat niet onmiddellijk de stilte vol en geef in geen geval zélf het antwoord.

• Vraag een deelnemer antwoord te geven. Noem zijn naam, stel een open vraag ('Wat vind jij?'). Luister aandachtig naar het antwoord. Herhaal het of vat het samen.

• Geef adequate feedback. Vraag door als het antwoord onjuist of onvolledig is.

Page 45: Trainen voor Trifier; de modellen

Conflictformat

Page 46: Trainen voor Trifier; de modellen

Conflictformat: 3A`s

• Afstemmen en aansluiten; meegaan in de beweging

• Afgrenzen in wat niet; gedragsinstructie

• Alternatief; lager agressief; wat wel, hoe, sturen en belonen

Page 47: Trainen voor Trifier; de modellen

Gedragsinstructie

1.Maak contact

2.Benoem het ongewenste gedrag wat de patiënt /bezoeker laat zien

3.Benoem het gewenste gedrag van de patiënt /bezoeker

4.Herhaal het gewenste gedrag in deze situatie

5.Onderhoudt contact

Page 48: Trainen voor Trifier; de modellen

Belangrijk

• Agressief gedrag is communicatie

• Niet communiceren bestaat niet

• Gedrag en niet de mens

• Hé grens

• `t Hekje”

• Duidelijkheid

Page 49: Trainen voor Trifier; de modellen

Algemene Wenken

• Nooit kracht tegen kracht

• Verbaal en non-verbaal in de beweging mee

• Steek in op een lager agressie niveau

• Probeer gelijkwaardig te communiceren

Page 50: Trainen voor Trifier; de modellen

Conflict “Triggers”

• Tegenin gaan

• Negeren

• Verleiden

• Agressieve houding

• Slachtofferen

• Denigreren/kleineren

Page 51: Trainen voor Trifier; de modellen

communicatie

Referentiekader

ontvanger

Referentiekader zender

EXTERNE RUIS

INTERNE RUIS

BOODSCHAP

FEEDBACK

CODEREN DECODEREN

CODERENDECODEREN

ZENDER ONTVANGER

Page 52: Trainen voor Trifier; de modellen

Het 8 velden instrument

Van aanbodgericht naar vraag gestuurd werken

Kessels & Smit

Page 53: Trainen voor Trifier; de modellen

Doel /probleem

Werksituatie

Vaardigheden

Leersituatie

Impact

Functioneren

Leerresultaten

Proces

Het 8 velden instrument

Page 54: Trainen voor Trifier; de modellen

Cursist

Afdeling

Divisie

Zorgbedrijf

Organisatie

Cursist Cursist Cursist Cursist Cursist

Afdeling Afdeling

Divisie Divisie

Zorgbedrijf

Doel

Doel

Doel

Doel

Doel

Doel/probleem

Page 55: Trainen voor Trifier; de modellen

Werksituatie

• Cliënten populatie

• Team samenstelling

• Locatie Gebouw

Page 56: Trainen voor Trifier; de modellen

Vaardigheden

• Aanleren

• Afleren

• Bewegingsmogelijk heden

• Inzicht in lichaamschema

Page 57: Trainen voor Trifier; de modellen

Leersituatie

• Team gericht

• Weerstand

• Onvermogen

Page 58: Trainen voor Trifier; de modellen

58

Didactiek en werkvormen

(leerfasen volgens Kolb)

Opdrachtdelegerende werkvormen

•Praktijkopdracht

•Handelingen

Interactieve werkvormen

•Onderwijsleergesprek

•Discussie

Informatie aanbiedende werkvormen

•Doceren

•Demonstreren

•Instrueren

Opdrachtbegeleidende werkvormen

•Oefeningen, Rollenspel

•Experimenteren

DOENER

BESLISSER DENKER

DROMER

Het opdoen van concrete ervaringen

Bekijken en

overdenken

Oefenen en proberen

Benoemen, orden-en, systematiseren

Page 59: Trainen voor Trifier; de modellen

59

Didactische structuur

Bespreken ervaringen

theorie

Benoemen

en feedback

Experimenteren Bespreken

Praktisch Toepassen

De Cursist leert

Opdrachten en handelingen

Voorbereidingsopdracht en diagnostische toets

oefenen in groepsverband

Werkvormen en opdrachten Doceren en instructie

Page 60: Trainen voor Trifier; de modellen

60

Structuur

Vertel steeds:

•wat je tot nu toe hebt gedaan

•wat je nu gaat doen

•waarom je dat doet

•wat je verwacht van de leerling

•wat je einddoel is

Page 61: Trainen voor Trifier; de modellen

61

Cursisten en gedrag

ouder

Volwassen

kind

ouder

Volwassen

kind

De docent De cursist

Page 62: Trainen voor Trifier; de modellen

Weerstand bij cursisten

62

Vorm v/d weerstand

laag hoog Mate van weerstand

Manifest

Latent

Vermijdend Sabotage

ConflictCynischAfstandelijk

Ongeloof

“Ja dat zal wel”

Dat hebben we vaker…

ontkennen

ontwijken

dat is bij ons niet zo…

Competitie/aanval

weigeren

staking

Afwezig/ziek melden

geruchtvorming

achter de rug om

onderlinge bondjes …

erbij betrekken

luisteren

doorvragen

overtuigen

informeren

uitnodigen

realiteit laten zien

Bespreekbaar maken

onderzoeken

confronteren

bemiddelen

conflict hanteren

forceren

onderzoek

Page 63: Trainen voor Trifier; de modellen

Controle

Controle

Doel

Dit moet ik bereikenDe opdracht staat centraalIk gebruik de nodige middelenIk wil niet worden belemmerdHet doel van anderen is even secundair

Zelf

Ik voel de stressMijn waarneming staat centraalKwetsbaarheid is gevaarlijkIk heb het gevoel dat ik in moet grijpenIk heb geen alternatief

Rol

Ik ben verantwoordelijkIk moetIk weet hetIk grijp inWe hebben het over jouNiet over mij

Vernauwing

Page 64: Trainen voor Trifier; de modellen

Regie

Regie

Doel-bewust

Wat wil ik bereikenIs dat de opdracht?Welke middelen heb ikHoe wordt ik belemmerdWat is het doel van anderen

Zelf-bewust

Mijn spanningMijn overtuigingenKwetsbaarheidKwaliteit, ValkuilUitdaging en allergieën

Rol-bewust

Wie ben ik Mijn functieMijn kennisBevoegdhedenEigen positie/rolPositie/rol anderen

Helikopterview

Page 65: Trainen voor Trifier; de modellen

Zelfanalyse; kernkwadrant

Kernkwaliteit

Allergie

Valkuil

Uitdaging

POSITIEF

TEGENOVER

TEVEEL V/H

GOEDE

TEVEEL V/H

GOEDE

POSITIEF

TEGENOVER

DAADKRACHT DRAMMERIG

GEDULDPASSIVITEIT

Page 66: Trainen voor Trifier; de modellen

Zelfanalyse; kernkwadrant

DAADKRACHT DRAMMERIG

GEDULDPASSIVITEITINGETOGEN

INITIATIEFOPDRINGERIG

DE ANDER

IK

Page 67: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

De draaideur van de veranderingDe stadia van motivatie tot verandering

Jim 0. Prochaska en Carlo C. DiClemente

Tussentijdse

Uitgang

Permanente

Uitgang

Start

Page 68: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

1ste stadium: voorstadium of voorbeschouwing

• Geen probleembewustzijn

• Nog geen verandernoodzaak

• Nog geen hulpvraag

Page 69: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

2ste stadium: overwegen

• Begin probleembewustzijn • Ideeën/oplossingen overwegen • Nog geen beslissing • Twijfel en ambivalent gedrag• “ja maar”

Page 70: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

3de stadium: beslissen

• Wel of niet veranderen

• Nog geen actie

• Soms uitstellen

Page 71: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

4de stadium: uitvoeren

• Actie!

• “ik wil wel maar ik weet niet hoe”

• Resultaat is belangrijk

• Positieve feedback

Page 72: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

5de stadium: volhouden

• Probeert verandering te handhaven

• Een terugval is mogelijk

• Terugvalpreventie is belangrijk

Page 73: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

6de stadium: terugval

• oude probleemgedrag

• kan voorkomen vanaf het moment dat men de verandering inzet

Page 74: Trainen voor Trifier; de modellen

De veranderingscirkel

Tussentijdse

Uitgang

Permanente

Uitgang

Start

Niet perse in de beschreven volgorde

• De draaideur kan ook terugdraaien. • Men kan terugkeren naar een vorig stadium of volledig terugvallen.• Vaak meerdere malen doorlopen voordat er sprake is van een stabiele blijvende verandering

Page 75: Trainen voor Trifier; de modellen

Communicatie& Autopoiesis

Referentiekader

ontvanger

Referentiekader zender

EXTERNE RUIS

INTERNE RUIS

BOODSCHAP

FEEDBACK

CODEREN DECODEREN

CODERENDECODEREN

ZENDER ONTVANGER

Page 76: Trainen voor Trifier; de modellen

Autopoiesis

• Maturana and Varela (1980) Autopoiesis and Cognition.

• Kyrill A. Goosseff (2010), Autopoeisis and meaning: a biological approach to Bakhtin's superaddressee

• Bakhtin (1986) Speech genres and other late essays.

Page 77: Trainen voor Trifier; de modellen

Wat zien de hersenen?

Page 78: Trainen voor Trifier; de modellen
Page 79: Trainen voor Trifier; de modellen
Page 80: Trainen voor Trifier; de modellen
Page 81: Trainen voor Trifier; de modellen
Page 82: Trainen voor Trifier; de modellen

Superadressee

• Bakhtin (1986)

• Een spreker richt zich op het beeld dat hij zelf heeft van de ontvanger

• Er ontstaat een “derde partij” die alleen bestaat in het hoofd van de spreker

• Dit wordt de "superadressee” genoemd

Page 83: Trainen voor Trifier; de modellen

Circulair Logic

• “De spreker legt alleen zichzelf uit”

Page 84: Trainen voor Trifier; de modellen
Page 85: Trainen voor Trifier; de modellen

Spiraleren voor trainers

Page 86: Trainen voor Trifier; de modellen

Nieuwe gedrag

Concreet ervaren

Actief Experimenteren Nieuwe gedrag

Abstracte begripsvorming reflecteren

Concreet ervaren

Concreet ervaren

reflecteren

reflecteren

Actief Experimenteren

Actief Experimenteren

Abstracte begripsvorming

Abstracte begripsvorming

Nieuwe gedrag

Page 87: Trainen voor Trifier; de modellen

Ervaringen

Experimenteren

Vaardigheid

Kennis communicatie

WerkvormenVaardigheid

kennisleerstijlen

sensitiviteit

Regie vaardigheden

Kennis groepsdynamica

Inhoud

Didactiek

Proces

Spiraleren voor trainers

Trainers

Drive

Communicatie vaardigheden

Reflectie

KennisOvertuiging

Les plan/plannings

inzicht

Nieuw gedrag

Nieuw gedrag

AbstracteBegripsvorming

Vaardigheid