2015 nr. 1 april

Stichting Promotie Maritieme TraditiesSecr.: p/a Saturnus 42, 1115 TE DuivendrechtE-mail info@mahu880.nlInschr. KvK 41174157

De schipper van de MAHU, Willem Neugebauer, overleed op 5 maart j.l..Hij heeft helaas het roer over moeten dragen. Een In Memoriam op blz. 5.

Mahu: fleet member of the Historical Naval Ships

Association HNSA

2

175 rooms w

ith all modern conveniences, English/C

ontinentalB

reakfast Buffet, 24 hour reception, pleasant bar, sundeck/terrace,

free ferry service to and from C

entral Railw

ay Station, free hotelshuttle bus all night long.W

elcome on board!

32

In dit nummer:Nieuwe donateurs 4In Memoriam Willem Neugebauer 5Van de voorzitter 5-6Van de penningmeester 6Machinekamer Journaal 10 7Berichtje van de Prik 8Er was eens ... 10Geschiedenis van de Mijnendienst 14Sponsoren! 16Herinneringen Hr.Ms. Karel Doorman 17Onze adverteerders 9,12,13,20,23,24

En....

Donateurs! kijk regelmatig op onze website: www.mahu880.nl naar mogelijk-heden mee te varen!

Kalender 2015 (voorlopig)

Oostende voor Ankervan 28 t/m 31 mei

Marinedagen Den Helder 3 t/m 5 juliSAIL Amsterdam

19 t/m zondag 23 augustusReünies:Hr.Ms. Karel Doorman 6 meiA en B jagers en NNG 26 sept.

Mahu

Wie zijn wij? Stichting Promotie Maritieme TraditiesOpgericht 22 september 1994 / KvK 41174157

F Het bewaren van het culturele en materiële erfgoed van de Koninklijke Marine.F Het bevorderen van de belangstelling voor het veelzijdige maritiem gebeuren.F Het versterken van de band tussen allen die het maritieme gebeuren een warm hart toedragen.F Het organiseren van reünies t.b.v. oud-opvarenden van Zr.Ms. & Hr.Ms. schepen en van inrichtingen.F Het ondersteunen van andere maritieme instellingen in de ruimste zin.

F Werven van donateurs, die door een jaarlijkse bijdrage helpen de exploitatie mede mogelijk te maken.F Benaderen van bedrijven om als sponsor op te treden in de vorm van financiële of materiële steun.F Aanvragen van financiële steun van de overheid c.q. subsidieverstrekkers.F Aanboren van kennis bij belangstellenden, waaronder oud-opvarenden. Zij kunnen bijdragen aan het

in stand houden van de schepen.F Het uitgeven van maritieme boeken.F Onze website actueel te houden die u altijd kunt raadplegen: www.mahu880.nl

Sinds oktober 2003 zijn wij in het bezit van de Hr.Ms. Mahu, een ondiepwatermijnenveger van de Van Straelen klasse en het landingsvaartuig de L9512.

Ter ondersteuning geven wij regelmatig een informatie magazine uit onder de naam MARITIEM AKTUEEL, of – indien nodig – een Nieuwsbrief. Tegen een minimum. bijdrage van € 20,– per jaar verzenden wij deze naar onze donateurs. Losse verkoop € 3,50.Advertentietarieven op aanvraag.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd door druk, kopie, fotografie, film, internet of op enige wijze of gebruikt worden voor andere doeleinden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het bestuur van de stichting Promotie Maritieme Tradities.

WORD DONATEUR EN HELP MEE ONZE DOELEN TE VERWEZENLIJKEN !

Dat willen wij bereiken door:

Onze voornaamste doelstellingen: Beschermheer: Commandeur ir. C. Boelema Robertus

Voorzitter: G.J. Abels (Hans) Algemeen bestuursleden:T: 020 6370614 P. Aberkrom (Piet), penningmeester RZNE: voorzitter@mahu880.nl T: 06 511 61160 E: rznamsterdam@xs4all.nl L.T.J.M.A. Versteeg (Loek), sponsoring E: loek@mahu880.nlSecretaris: mw. I. Werkhoven (Inge) Interne communicatie: E: secretaris@mahu880.nl M. van Tatenhove (Rinus) E: rinus@mahu880.nlPenningmeester: R. Goldsteen (Rob) PR-buitenland: T: 06 519 81558 H.C. Jongewaard (Henk)E: penningmeester@mahu880.nl

Donateursadministratie Beheer website: G.J. Voogd (Job) R. Goldsteen (Rob) E: donateursadministratie@mahu880.nl

Redactie Maritiem Aktueel H. Faber (Harry)T: 074 2775362 E: redactie@mahu880.nl

Bestuur Stichting Promotie Maritieme Tradities

Stichting P.M.T.Postadres p/a Saturnus 42. 1115 TE Duivendrecht Rekeningnrs. Algemeen IBAN: NL 55 INGB 0005578761 Evenementen IBAN: NL 78 INGB 0004245373 Toko IBAN: NL 65 INGB 0006270482 Voor allen (ook RZN) geldt BIC: INGBNL 2 ATelefoon 020 221 7684 / 06 511 61160E-mail info@mahu880.nlWebsite www.mahu880.nl

Adres en routebeschrijving MahuDe Mahu en LCA9512 liggen afgemeerd aan NDSM-pier nr 4, 1033 RG Amsterdam-Noord. Als u een routeplanner gebruikt dan is het adres M.T. Ondinaweg.Met openbaar vervoer vanaf station Amsterdam-CS: Aan de IJ-zijde van het station neemt u de pont naar het NDSM-terrein, bij aankomst ziet u links het Botel. Dat is de NDSM-Pier en de MAHU ligt tegenover het Botel.

Aan boord zijn wij bereikbaar via e-mail: info@mahu880.nl of T: 020 221 7684Er is naganoeg altijd wel iemand aan boord, maar als u van ver komt, bel of mail ons dan eerst even, dan zetten wij de koffie klaar.

Reüniegroep Zeemacht Nederland IBAN NL 29 INGB 0005929884 t.n.v. RZN te Amsterdam

4 5

Van de redactie

Beste Lezers,Oorspronkelijk was dit nummer gepland voor maart, maar mede door de snel verslechterende situatie van onze schipper Wim Neugebauer, die helaas eindigde in zijn dood, warenvelen er te zeer bij betrokken om ze lastig te vallen met hun bijdragen. U leest in dit nummer een In Memoriam.Een punt van blijvende zorg dit jaar is de enorme schuld waar we mee werden opge-zadeld door de tegenvallende reparaties.Maar er zijn ook veel goede vooruitzichten. Zo belooft met name de na vijf jaar weer terugkerende SAIL2015 een happening te worden en hoopt het bestuur de kas er weer mee te kunnen spekken! Dubbel feest dus.Dat vullen van de Mahu-kas is mede mogelijk door de medewerking van onze spon-sors. Enkele medewerkers gaan zich inzetten om nieuwe aan te trekken. En uw redac-teur gaat een rondje maken langs oude en nieuwe sponsors om er een praatje mee te maken. We nemen daar de eerstkomende nummers de tijd voor, ook al omdat onze medewerker Loek Versteeg ontdekt heeft dat ‘het hele jaar rond’ ook voordeel kan worden behaald door u als donateur!En zo is de cirkel rond, de Mahu heeft financieel en daadwerkelijk steun door mate-rialen etc. van de sponsors en u omdat onze sponsors soms prachtige aanbiedingen hebben voor u als gewaardeerde donateur. Harry Faber, red.

Nieuwe donateurs

Na het verschijnen van het vorige Maritiem Aktueel zijn de volgendemensen donateur geworden:

Promotie Maritieme Tradities: Arnold Snel en Wopke Snel-Moolhuizen D.S.C. de Leeuw Kees Ooijevaar, Hengelo Helmig Kleerebezem, Borne RZN: P.F. van Boxtel

Voor eventuele fouten in namen, adressering, opzeggingen enz. kunt u contact op- nemen met de donateursadministratie: Stichting Promotie Maritieme Tradities t.a.v. Job Voogd, Beemsterstraat 515, 1024 BE Amsterdam E-mail: donateursadministratie@mahu880.nl Met vriendelijke groet, Job Voogd

In Memoriam Willem Neugebauer 1946–2015

Donderdag 5 maart 2015 is Willem Neugebauer, de schipper van de MAHU, overleden.Willem was al geruime tijd ziek, hij had longkanker, een ziekte die hem langzaam gesloopt heeft. Hij heeft geknokt om nog zo lang mogelijk aan boord van de Mahu te zijn.

Willem was een van de eerste mede-werkers aan boord van de Mahu. Om met het schip te mogen varen heeft hij alle benodigde papieren gehaald.

Al was hij de schipper, hij werkte ook bijna dag en nacht aan en op de Mahu. Een boom van een vent die voor geen klus opzij ging met bijzonder veel kennis van alles wat de Mahu betrof. Techniek of navigatie, alles had zijn interesse en hij was nog steeds zo leergierig als een jonge vent.

De bemanning van de Mahu zal zijn niet aflatende enthousiasme en inzet vreselijk gaan missen.

Zaterdag 10 januari jl. hebben we een nieuwjaarsbijeenkomst gehouden in het Amstel-Botel. Van onze ‘buurvrouw’ Sandra kregen we de beschikking over de lounge.

Uit mijn ‘nieuwjaarspeech’ enige punten:“In 2014 is er van alles gebeurd, prettige maar ook trieste zaken. In mei het overlij-den van Frans Furer.Nautisch gezien was het ook geen spetterend jaar. Geen Marine dagen en naar de Lekkodagen konden we niet. Gelukkig zijn we wel op piraten jacht geweest bij de Bataviawerf.Er is heel veel arbeid verricht aan de Mahu en de L9512. Voor de Mahu kwam er een einde aan een spannende periode. Er moest binnen het bestuur een besluit worden genomen. Konden en durfde we het aan om een voor ons eigenlijke te grote investe-ring te doen om de Mahu weer te laten varen? De stichting kreeg door de reparatie een enorme schuld, rationeel gezien eigenlijk niet verantwoord. Maar niet doen be-tekende het einde van een varende Mahu. De investering werd gedaan en de Mahu vaart nu beter dan voorheen.” Tot zover over 10 januari j.l., zie verder pag. 6

Van de voorzitter

6 7

De winter is nu voorbij. Een moeilijke periode ligt achter ons. Onze schipper, Willem Neugebauer is 5 maart jl. overleden. Hij wilde nog zo graag SAIL2015 meemaken. Helaas mocht het niet zo zijn.

Het is april, de lente is begonnen. Het is echter koud, het stormt en het regent. We willen zo graag het vlot op om de bakboordzijde van de Mahu te schuren, de naden open trekken en weer dicht maken met Sika en de boel weer in de verf zetten. Heer-lijk buitenboord werken. Er moet nog van alles gebeuren want er komt een heel druk vaarseizoen aan. Bezoeken afleggen naar Oostende voor Anker van 28 t/m 31 mei, Scheveningen Volvo Ocean Race Festival van 18 t/m 20 juni, Den Helder, de Marine dagen van 3 t/m 5 juli, SAIL2015 van 19 t/m 23 augustus, en nog diverse andere eve-nementen. Kijkt u regelmatig op de site www.mahu880.nl om te zien wanneer we waar heen gaan. Vaak is er een mogelijkheid voor onze donateurs om met de Mahu mee te varen.

Ik hoorde van de penningmeester dat een behoorlijk aantal donateurs hun jaarlijkse bijdrage nog steeds niet overgemaakt heeft. Kijk alstublieft even in uw financiële administratie of u het nog niet betaald hebt voor 2015. Mocht dat zo zijn, maak dan alsnog een bedrag over op onze rekening! We hebben uw bijdrage echt nodig om de Mahu in een goede staat te houden.Ik wens u een prachtige lente en zomer,Hans Abels

Van de penningmeester

Zonder donateurs kan onze stichting niet blijven bestaan!Ondanks de sponsoren en subsidiegevers blijven onze donateurs van groot belang om ons huishoudboekje rond te krijgen. De hoge kosten die het instandhouden van varend erfgoed met zich meebrengt, kunnen niet opgebracht worden zonder de bij-dragen van onze donateurs. Omdat wij geen commerciële organisatie zijn, zijn we ge-heel afhankelijk van sponsorbijdragen, subsidies en donaties. In deze tijd van bezui-nigingen worden de sponsorbijdragen en subsidies steeds krapper en dat betekent dat de donaties belangrijker worden voor het sluitend houden van het kasboek.Met uw donatie levert u dus een zeer belangrijke bijdrage aan het promoten en in-standhouden van varend marine-erfgoed. Bovendien word je als donateur op de hoogte gehouden, o.a. via Maritiem Aktueel, van de gang van zaken met betrekking tot de beide schepen. Daarnaast kunt u als donateur of sponsor profiteren van het meevaren tijdens of naar maritieme evenementen voor een gereduceerde prijs.Door uw e-mail adres door te geven aan onze secretaris: secretaris@mahu880.nl wordt u op de hoogte gebracht van actuele mogelijkheden.

Laatste nieuws: Vanwege de grote belangstelling hebben we een extra vaartocht voor donateurs ingelast tijdens Sail 2015. De kosten bedragen € 50.–.Heeft u belangstelling? Mail dan even naar onze secretaris.Rob Goldsteen, penningmeester

Nog niet alle donateurs hebben hun bijdrage over 2015 overgemaakt. Gezien onze krappe kas een dringende oproep: Doe dat per omgaande alsnog !

Machinekamer Journaal 10

HalloHiep hiep hoera, we hebben de winter achter ons liggen en we hebben al proef ge-varen en dus ook gedraaid. Het starten van de hulpdiesels is altijd wat lastig na een winter rust, omdat je altijd lucht in het brandstofsysteem hebt en met wat kunst en vliegwerk en heel veel slingeren doen ze het wel weer en goed. Spieren doen dan wel wat vervelend bij ons ‘oude’ mannen.Het is altijd gunstig even te varen dan belast je de motoren en er komen dan altijd een paar dingen bovendrijven die toch niet helemaal goed zijn. Nu ook dus, een paar kleine lekkages maar dat was snel te verhelpen. Bovendien kwam het goed uit dan konden we gelijk het schip omkeren i.v.m. schilderwerk aan de buitenkant. Van de hoofdmotoren hebben we de verstuivers getest, schoongemaakt opnieuw afgesteld en weer getest en vervolgens de oude uit de motoren gehaald. Dit is ge-daan met speciaal gereedschap, nu bleek dat de verstuivers van bb-motor veel vaster zaten dan die van sb, ook zagen die van sb op het oog er beter uit; de volgende stap is de oude verstuivers testen en afstellen dit afpersen doen we met conserverings-vloeistof dan liggen ze goed beschermd.

Verder hebben we de kleppen van beide hoofdmotoren gesteld voor zover dat nodig was en de stelregel daarbij is, als je twijfelt of het wel kan is het niet goed. Verder is er nieuwe kooi gemaakt voor één van de duplex smeeroliefilters; nu zijn alle filters weer kompleet, ondertussen krijgen we steeds meer dingen in de oude staat terug en dus weer beschikbaar om te gebruiken. De generatoren waar ik de vorige keer over schreef blijven rare dingen: van één bleek er een scheur in het carter te zitten en dat is gelast, nu mogen Job en Joop zich ermee bezig houden.

Zoals altijd wil ik u op de hoogte houden van opmerkelijke dingen. Het volgende, onze prik en ondergetekende waren op een zondag bij Willem onze schipper, die he-

8 9

ADVERTENTIESPlaats ook uw advertentie in Maritiem Aktueel

3000 m²OUTDOOR

WATERSPORTKLEDING

SPORTVISSENSCHOENENWEBSHOP

Papaverweg 43 1032 KE Amsterdam-NoordT 020 6361996 / M 06 20431747www.riendewolfinfo@riendewolf.nl

Holland Batteries Loggerstraat 15 1976 CX IJmuiden T 0255 577467

Holland Batteries is een onafhankelijke Nederlandse onderneming die zich richt op zowel stationaire als op startbatterijen voor backup systemen en voor het starten van motoren/ systemen.Holland Batteries zorgt, na een gedegen inventarisatie en een goed advies, dat uw batterij doet waarvoor u hem heeft aangeschaft, namelijk stroomvoorziening gedurende een door uzelf bepaalde tijdsduur.Zonder uitzondering heeft iedereen die in onze overigens zelf nog jonge onderneming werkzaam is veel ervaring in de batterijwereld. Hierdoor hebben zelfs de meest complexe, bedrijfskritische en stationaire batterijtoepassingen geen geheimen voor ons.

Holland Batteries volop spanning!

Holland Batterieszorgt voor de juiste spanningop momentendat het erop aankomt

info@hollandbatteries.nlwww.hollandbatteries.nl

laas onlangs overleden is, op bezoek in het OLVG. Onze prik, overal bekend, er is geen straat in en om Amsterdam of hij weet wel waar het is, dat is erg benijdenswaardig, toch???!!!. Eerst leidde de manier waarop de ingang naar de parkeergarage was aangelegd tot enige verwarring. Maar dit ging eigenlijk best wel goed, verder was het bezoek bij Willem erg leuk. Maar toen het weggaan: iedereen weet hoe het gaat in een parkeergarage betalen – in de auto – rijden – kaart in de automaat – slagboom gaat omhoog – rijden, dat ging hier ook zo, maar toen werd het spannend want mijn chauffeur besloot om via de parkkeervakken van taxi’s de openbare weg op te gaan. Na een tijdige opmerking van mij is het toch nog goed gegaan, volgens de chauffeur kwam het omdat de situatie heeeeul erg onoverzichtelijk was, tuurlijk. Maar ik heb toch een pret gehad. Helaas kan ik de uitdrukking op zijn gezicht niet beschrijven, ik ben vergeten hiervan een foto te maken. Maar kijk eens een Guust Flaterboek in, voorbeelden zat.Tot de volgende keer

Jakob Schuitema

Wij hebben de eerste proefvaart achter de rug en alles op elektrisch gebied bleef heel. Dit was wel even een probleem, want onze draaistroomgenerator had pro-blemen met wat er allemaal op moest draaien. Met collega Joop met proefdraaien gekeken waar het probleem zat. Kwamen er snel achter: de kombuis. Het koffiezet-apparaat en de twee extra elektrische kooplaatjes zaten op één groep en dat gaf de problemen. Zijn begonnen met nieuwe kabels te leggen en gaan de twee genoemde apparaten gelijkmatig over twee groepen verdelen, hiervoor moet ook een nieuwe groepenkast geplaatst worden en aangesloten.Daar tussendoor loopt nog de beveiliging van de hoofdmotoren.Verder is de 24V-installatie voorzien van nieuwe batterijen en nieuwe lader, die de 24V-installatie geheel voed en de accu’s automatisch op spanning houdt. Accu’s ko-men alleen werking als de electrische installatie 220V~ wegvalt.Mocht er nu elektrisch iets gebeuren dan kan de Mahu kan blijven varen want de hoofdmotoren draaien door en de peddels (bediening handels) op de brug voor de bediening gaan mechanisch. Verder is de stuurinstallatie hydraulisch dus met olie-druk en de oliepomp zit achter het stuurwiel op de brug. Ik loop wel eens rond met het idee om dit te vervangen met een knuppeltje op de brug en een oliepompmotor in de stuurmachinekamer. Maar ik zal dan wel wat commentaar krijgen, dus maar denken dat het mogelijk zou zijn, maar....Zo dit is het voor deze keer,Groetjes Job Voogd

Berichtje van de Prik (Elec.)

Zoektocht naar ...

Dhr. San Elzinga, Bernhardplein 30, 1781 NH Den Helder zoektmaatjes van Klep 8 Nieuw-Guinea-tijd etc.

1110

Er was eens...

Zo beginnen de meeste sprookjes, maar sprookjes worden zelden werkelijkheid. Er zijn echter uitzonderingen en het navolgende is er een van. Cor Keijzer, Unifil-veteraan en zeer betrokken bij alles wat met veteranen te maken heeft,besloot op Veteranendag 2012 de stoute schoenen aan te trekken en klampte in zijn gemeente Doetinchem wethouder Peter Drempt aan voor een luisterend oor. Cor gaf zijn ongenoegen weer over het feit dat Doetinchem en directe omgeving nog geen accommodatie voor veteranen had. Het resultaat van een gesprek met de wet-houder was de oprichting van de Stichting Veteranen Oost-Nederland in december 2012. De gemeente Doetinchem had op dat moment een pand aan de Terborgseweg 79, waar geen bestemming op rustte en wilde dit wel aan de stichting verhuren. Het sprookje kreeg haar vervolg op 7 januari 2013 met de overdracht van de sleutel was, waarna op 20 april 2013 de officiële feestelijke opening werd verricht door de toenmalige burgemeester Herman Kaiser (nu burgemeester van Arnhem), onder de belangstelling van circa 150 personen.

Echter, een sprookje in vervulling zien gaan en je realiseren dat er een bestuur moet komen, vrijwilligers moeten worden aangetrokken en dat er veel werk verzet moet worden om dit pand geschikt te maken als accommodatie voor veteranen, is een grote stap. Met 3 bestuursleden en 1 vrijwilliger is er beulswerk verricht om het pand geschikt te maken voor het accommoderen van veteranen en andere bezoekers.

Gedurende 2013 werd het bestuur met 2 leden aangevuld en meldden zich 5 vrijwil-ligers. Dat jaar werd volledig benut om een goede basis voor de toekomst te leggen. Er werd in eerste instantie gestreefd naar naamsbekendheid en daarom werd er be-sloten om op 26 oktober 2013 een open dag te organiseren op een groot terrein vlak bij het ontmoetingscentrum (4.500 m²). Organisatorisch een enorme klus welke re-sulteerde, in samenwerking met de Gemeente Doetinchem, particuliere organisaties en Defensie, in een groot succes. Daaraan voorafgaand was de eerste veteranendag in de nieuwe accommodatie ook boven verwachting. Allen die hierbij betrokken zijn geweest verdienen hierbij een groot compliment.

Aansluiting zoeken bij andere organisaties was een must en werd het VOC (Samen-werkende Veteranen Ontmoetingscentra) benaderd om onder het predicaat VOC te mogen handelen. Dit is op 11 oktober 2013 bekrachtigd. Ook beschikt de stichting inmiddels over 2 gekwalificeerde nuldelijns-ondersteuners.

De ontwikkeling stond echter niet stil. Bestuursmutaties hebben er voor gezorgd dat het bestuur op dit moment uit 5 leden bestaat, zijnde Sytze Ferwerda (voorzit-ter), Sander Boer (secretaris), Wim van Beek (penningmeester), Dick van Wijk (PR

en communicatie) en Cor Keijzer, die zijn voorzitterschap overgedragen heeft, en nu algemeen bestuurslid is en beheerder van het ontmoetingscentrum. Hij houdt zich bezig met het onderhoud en de verbouwing van het ontmoetingscentrum.

De accommodatie is drie dagen per week open; er worden verschillende activiteiten verzorgd en o.a. wandelsessies georganiseerd, lezingen gehouden, bingo-avonden gepland. Tevens zijn er bijeenkomsten van de NUV en hebben we regelmatig een ge-zellige buitenlandse maaltijd, zoals een Libanese maaltijd of de zogenaamde ‘blauwe hap’. Tevens hebben we de (voormalige ) IGK Lt-Gen. A.G. van Ede en Maj. M. Kroon in ons ontmoetingscentrum mogen ontvangen.

Al met al is er een solide en gezonde basis ontstaan, waarop het bestuur verder kan bouwen. Intussen is de accommodatie, beter bekend als Spoorzicht, een welkom ontmoetingscentrum geworden, waar onder het genot van een vers kopje koffie of thee, bijgepraat kan worden. De accommodatie bestaat o.m. uit een bar en huiska-mer, vergaderkamer, museum en een ruimte met oud legermaterieel zoals kleding etc. Veel hiervan is ingebracht door oud-militairen via de ‘Plunjebaal’-actie.

Voor de Gemeente Doetinchem en omliggende gemeenten zijn we een gelijkwaar-dige gesprekspartner geworden en is alle mogelijke samenwerking toegezegd. Voor een stichting blijft echter het een noodzaak, om constant bezig te zijn met het gene-reren van inkomsten om een gezonde financiële huishouding te creëren. Door zelf-werkzaamheid, onder andere door verkoop militairia, inzameling van oud-ijzer en -papier worden er wat stuivers bij elkaar geschraapt. Donoren, gemeenten, sponso-ren en gulle gevers blijven echter een bittere noodzaak.

Het doel is tenslotte om voor veel veteranen, dit sprookje ook een happy end te geven.

Benieuwd, u bent van harte welkom in ons veteranen ontmoetingscentrum voor een bak koffie. Meer info hierover vindt u op www.stichtingveteranenoostnederland.nl

Dennis Felderhoff duikwerken, laswerk, afdichting, video-inspectie, Operational Manager damwanden, berging, metingen, thermisch branden, hydrauliek, sloopwerk, waterhuishouding, constructie,Archangelkade 27 1013 BE Amsterdam baggeren, kernboren, diamantboren, injecteren, lekkage,T: 020 475 00 70 / M: 06 450 701 96 onderwaterbeton, sluizen, stuwen, scheepsschroeven,F: 020 684 20 55 binnenvaart, kustwater, snijden, zagen, branden,E: alfadiving@gmail.com opruiming, reiniging, onderwaterconstructies,www.duikbedrijf.com duikassistentie, gemalen, waterwegmarkering

KOOS JONKAutotel. 06 - 22 49 76 81

www.jonk-parts.nl

Malerstraat 4 Tel. 075 - 642 77 771501 NW Wormer Tel. 075 - 642 77 61

12 13

ADVERTENTIES Adverteren in Maritiem Aktueel: € 50,– per jaar

ScheepvaartassurantiekantoorDMW

Voor al uw zeil- en plezierjacht-verzekeringen en financieringen

Postbus 323, 8250 AH DrontenAmbachtshof 64, 8251 KV Dronten

T 0321 333 443 F 0321 332 629www.dmw.nl

RIETDEKKERSBEDRIJFH. DEMMER

ROOPOORT 38011 CH ZWOLLE

Tel.: 038 - 42 16 476

SCHOONMAAKBEDRIJFGROOS V.O.F.

V.E.V. VRIESLANDSTRAAT 683069 WC ROTTERDAM

TEL.: 010 455 7191FAX: 010 456 3458

Stichting Historisch Archief T.O.Z.HATO

Museumwoning Tuindorp-OostzaanMeteorenweg 174 1033 HJ AmsterdamGeopend 2e zondag van de maandvan 11.00 tot 17.00 uur. Entree € 2,– p.p.

Wandeling op afspraak (minimaal 8 personen)incl. bezoek museumwoning € 5,–Zie ook onze website:historischarchief-toz.nl

MJMMr. M.J. Meijer c.s.Notarissen

Keizersgracht 695 Tel.: 020 531 7070 E-mail: info@meijernotarissen.nl

Buiksloterdijk 431 - 1034 ZA AmsterdamTel/Fax 020 632 94 12 - Autotel. 06 51 45 22 76

ADVERTENTIES Plaats ook uw advertentie in Maritiem Aktueel

Common Sense Solutions voor al uw ICT infrastructuur-en beveiligingsproblemen.

Comsenso B.V. Toetsenbordweg 55-2 | 1033 MZ Amsterdam +31 88 266 66 66 general | +31 20 707 49 19 faxP.O. Box 56678 | 1040 AR AmsterdamChamber of Comments Netherlands 34222074

For Common Sense Solutions,please visit http://www.comsenso.com

INSTRUMENTATIEPROCESFILTRATIEOLIEREINHEIDONDERHOUD

C. Verolmelaan 130, 1422 ZB UithoornPostbus 563, 1420 CB Uithoorn NederlandTelefoon +31 101297 522 552solinas@solinas.nl www.solinas.nl / www.solinas.be

Industrieweg 15 C 1566 JN Assendelft www.promotional-industries.nlTel. 075-6470790 E-mail: verkoop@promotional-industries.nl

Speciaal transportKraanverhuur

Verhuur van o.a.:Toiletten KarweicontainersHeftrucks OpslagcontainersSchaftunits

B.Q. de RUYTER B.V. Hardwareweg 20 Postbus 37046 1030 AA Amsterdam Tel. (020) 636 02 0 Fax (020) 636 34 12 E-mail: info@bq.nl

jachtwerfr h e b e r g e n m u l t i h u l l y a c h t sspecialist in composiet-, polyester- en houtbouw

voor: l aluwreparaties l onderhoud l stalling, ligplaatsen l kort op de wal l controlesenantifouling l zelfwerkentoegestaan

t.t. neveritaweg 23, 1033wb amsterdam, rmy@planet.nl 020-6312104, 06-51960878

AmbAchtelijke SchoenmAker SindS 1964

50 JAAR VAKMANSCHAP

SPATOE IN DEN HELDERVAN ORIGINE KM SPATOE

St. Diensten en recr. Complex “De Witte Raaf”Nieuwe Haven - MarinePostbus 10.000 / MPC 10A 1780 CA Den HelderC.T. Rensen@quicknet.nlTel. 0223 652197 / Privé 0223 641844

14 15

De geschiedenis van de MijnendienstDe generatie uit de actieve Mahu-tijd (1961–1984) die donateur is van onze mij-nenveger wordt ouder en dunt in. Daarom stellen wij de jongere generatie die ons wil steunen zeer op prijs. Vaak zijn dat mensen die de gedachten aan het erfgoed van harte steunen maar geen directe binding hebben met het marinege-beuren, zeker niet dat van weleer.Vandaar dat wij besloten hebben in een serie over de Geschiedenis van de MIj-nendienst alle facetten van dat vroeger zo boeiend bedrijf in herinnering te brengen. Zo zullen – naast ‘broertjes’ van der Mahu – de mijnen zelf, de mij-nenleggers en natuurlijk de mijnenjagers en nieuwe ontwikkelingen aan de orde komen. Kortom, het wordt een ‘langdurige’ serie, haast ‘a continuing story’. Dus blijf donateur!

In de ontwikkelingsperiode van de mijnendienst ge-bruikte men omgebouwde stoomkanonneerboten, de zgn. strijkijzers en trawlers als mijnenleggers en in In-dië met omgebouwde flottieljevaartuigen. In 1866 werden de proeven al uitgebreid en ging men – naast mijnenleggen – ook aandacht besteden aan methoden om de mijnen weer op te vissen en werden proefnemingen gedaan door de toenmalige Torpedo-dienst. Na de Russisch-Japanse oorlog van 1904-05, waarbij als gevolg van mijnen aan beide zijden enorme ver-liezen werden geleden, werd in mei 1907 de Neder-landse Mijnendienst in het leven geroepen.Met de indienststelling op 7 juni 1906 van de eerste omgebouwde mijnenlegger, de uit 1879 daterende stoomkanonneerboot Hr.Ms. Hadda, en het leggen van Sauter-Harlé-mijnen, alsmede de invoering van de eerste Nederlandse mijn type 1907, had al een split-sing plaatsgevonden tussen de Torpedodienst en de Mijnendienst. In feite slechts een verdeling in de uit te voeren werkzaamheden, waarbij het onderhoud van het materieel door de Torpedodienst werd uitgevoerd. Het duikbedrijf bleef in eerste instantie ook onder beheer van de Torpedodienst tot het in 1912 onder de Onder-zeedienst kwam, toen deze dienst zich afsplitste en een eigen typechef kreeg.De Mijnendienst kreeg haar eerste typechef op 18 januari 1937, toen de functie van Chef van de Mijnendienst werd geschapen, maar ook nu bleef het onderhoud van het mijnenmaterieel nog onder de Chef van de Torpedodienst vallen. In het voormalige Nederlands Oost-Indië werden met de ingebruikname van de in 1910 tot mijnenleg-ger verbouwde Hr.Ms. Siboga de proefnemingen met mijnen aan de Torpedodienst onttrokken en onder de Mijnendienst geplaatst.In verband met de verscherpte internationale verhoudingen ten gevolge van de spanningen tussen Duitsland en Polen, besloot de Nederlandse regering op 28 augustus 1939 tot de algemene mobilisatie, waarbij 29 augustus als eerste mobili-

Mijnendienst 1

Mijnen type ‘1921’ op een on-bekend schip. [foto NIMH]

satie dag werd beschouwd. De taak bij aanvang van de mobi-lisatie kon als volgt worden on-derscheiden:1 Het door mijnenleggers, dan wel hulpmijnenleggers, leggen van de nodige versperringen in de Nederlandse wateren vol-gens te voren opgemaakte plan-nen;2 Het door mijnenvegers en hulpmijnenvegers vegen van bepaalde scheepvaartroutes, welke mogelijk met vijandelijke mijnen waren versperd;3 Het opruimen van drijvende- en aan de kust aangespoelde mijnen door de mijnenoprui-mingsdienst.Teneinde over voldoende mijnenvegers te beschikken waren op 24 augustus 1939 reeds tien trawlers gevorderd die tot hulpmijnenveger dan wel boeienschip werden ongebouwd. Voorts werden twee gevorderde schepen van de Provinciale Stoom-bootdiensten in Zeeland, de Prins Willem I en Koningin Emma, ingericht tot hulp-mijnenlegger. Om deze schepen te bemannen ging men over tot de instelling van de zogenaamde Vrijwillige Reserve Hulpschependienst (VRH). Dit personeel werd betrokken uit hen die hun beroep bij de trawlervisserij uitoefenden en zich bij in-diensttreding wilden verbinden om het Rijk gedurende vijf achtereenvolgende jaren bij de Koninklijke marine reserve te dienen. Hoewel Nederland tot mei 1940 neutraal zou zijn, leed de mijnendienst reeds in september 1939 haar eerste oorlogsverlies. Op 8 september 1939 liep Hr.Ms. Willem van Ewijck in het Boomkensdiep op een mijn van de eigen versperring en zonk binnen vier minuten met het verlies van 30 mensenlevens. Op 1 oktober 1939 liep het zusterschip Jan van Gelder eveneens in het Boomkensdiep op een mijn, waarbij 6 mensenlevens verloren gingen. Met een weggeslagen achterschip kon het wrak nog worden behouden en in Den Helder wor-den binnengebracht, waarna het na herstel op 17 april 1940 nog juist bijtijds weer in dienst kon worden gesteld. wordt vervolgd

Toegang tot de oude mijnendienstkazerne aan het Spoor-weghavenbassin met links op de voorgrond het Duik Medisch Centrum. Foto IMH.

Enkette: Na onze jaarlijkse Engelandreis en het Speenvar-keneten hoorden wij uit verschillende bronnen de wens om eens iets anders te doen. Zelf denken wij dan aan een verblijf in een Duits/Nederlands veteranenhotel vanwaar-uit excursies kunnen worden gemaakt. Om e.e.a. te kun-nen onderzoeken, in het bijzonder wat betreft het vervoer en uiteraard om op een redelijke kostprijs te komen, willen wij zo snel mogelijk weten of er belangstelling is en wie, in principe, met ons mee wil reizen.Piet Aberkrom: piet65@gmail.comHenk Jongewaard: hcjongewaard@scarlet.nl

Zoektocht

1716

SPONSOREN! Wat doe je zonder sponsoren?

In principe niets, je wilt wel maar….

Het zijn meestal de financiën die de organisatie tegenhouden, niet alleen geld is be-langrijk maar ook goederen die gezocht worden, die dan spontaan aangeboden wor-den en die in dank worden aangenomen.

We willen nu een lans breken voor onze sponsoren, in nawerking van 1950 toen we in Nederland een slagzin hadden die luidde:

“KOOP NEDERLANDSE WAAR DAN HELPEN WIJ ELKAAR”

Dit willen we doortrekken naar het heden en wel met:

“KOOP BIJ ONZE SPONSOREN DAN HELPEN WIJ ELKAAR”

Dit is dus een oproep aan onze donateurs om zoveel mogelijk bij onze sponsoren goe-deren etc. aan te schaffen en om bij onze laatste aangesloten sponsoren te blijven: Strobosch de beste Zeilmaker voor al uw zeilwerk etc. vrijblijvende inlichtingen.Holland Batteries IJmuiden voor al uw accuwensen, (sorry het heet niet accu, maar batterij).En in de toekomst: Bremerhout Haarlem, toekomstig sponsor voor alle expertises en raad. (We kunnen er nog heel veel gebruiken).

Dit is maar een greep uit onze sponsoren. In de toekomst zullen we verhaaltjes, sug-gesties en oproepen plaatsen in de trant van Dagje Amsterdam of een weekend: “Slapen aan boord van het Amstel Botel en dan ’s morgens een bakkie doen op de Mahu”, etc.Loek Versteeg

Herinneringen aan de dynamische Hr.Ms. Karel Doorman

Enkele impressies van Herbert Reinderhoff over ‘ons’ enige vliegdekschip, mede ter herinnering voor de a.s. Rëunie op 6 mei a.s. (zie pag. 19).

Geachte ex-Hr.Ms. Karel Doorman opvarenden.Dit uitzonderlijk dynamisch bedrijf was met zijn avontuurlijke reizen ook een bron van emotionele belevenissen in positieve als negatieve zin.Naast de operationele activiteiten waar iedereen van op de hoogte was, zoek ik de verhalen van de per-soonlijke belevenissen, zowel om te lachen, gieren, brullen, als leedvermaak, janken en onrecht. En niet alleen aan boord, maar ook in de buitenlandse havens. Om er een paar te noemen:l na het ditchen in zee van een helikopter wegens motorpech, de ‘airborne rescue standby heli’ onmiddellijk de lucht in om de collega’s uit het water te vissen. Echter ging dat een beetje overhaast en op de plaats des onheil aangekomen, iets te laag en te snel in de ‘hover’ en met het achteroverhellen van de heli om tot stilstand te komen, raakte de staart-rotor het water. Gevolg: motortoerental werd volledig afge-remd en zakte de reddende heli ook in het water naast zijn maatjes.Een derde heli werd gestart en een motorsloep neergelaten om iedereen uit het water te halen en liep alles goed af voor de bemanningen.l vrijdags schoonschip en vanaf 09:00 alle wc’s gesloten tot 16:00 na inspectie com-mandant.Plassen kon je nog wel ergens, maar je grote behoefte moest je de hele dag ophouden. Een matroos die daarvan op klappen stond kon het na uren niet meer redden en ging ten einde raad met zijn achterste over de reling. Zijn opluchting duur-de helaas maar kort omdat ie geschaakt werd en het vlaggenboek inging met wel een week licht arrest. Een andere keer ging iemand`zijn behoefte doen bij de officieren en daar heeft ie ook flink voor moeten boeten.l verboden gebieden in buitenlandse havens waar men kon passagieren werden met naam en adres bekendgemaakt op de dagelijkse orders. Een perfecte reiswijzer om die voornamelijk ‘stoute’ gebieden juist te gaan bezoeken.l muiterijen als er niet genoeg of veel te zout eten werd geleverd, zoals op maandag met slechts 3-4 eetlepels nasie en superzoute snert. Als er over geklaagd werd bij de off.v.admin., kwam die kijken in het cafetaria en als ie dan één man de snert zag eten terwijl de rest alles weggooide, kreeg je de wind van voren met de woorden: Zie je wel, het is te eten en moet je niet reclameren.l Hamburg met 3 dagen lang zeer uitbundig feesten voor de hele bemanning uit-genodigd en vele zalen met orkesten en ingehaald door de families van de z.g. Hol-landse kolonie samen met vele lieftallige loslopende dames. Om nooit te vergeten en misschien heeft iemand er wel iets of iemand aan overgehouden. Zelf stond ik nog vlak voor aan boord gaan met drie mooie meiden en klampte iedere passerende marineman aan om me van twee af te helpen voor wat meer privacy, maar iedereen was te gehaast om op tijd aan boord te zijn. Achteraf bleek dat niet voor iedereen het geval te zijn geweest, omdat er 400 man op parade kwamen te staan wegens te laat binnen. T/m 1e kl. was dat geloof ik 00:00 in geval van minderjarig; meerderjarig tot 01:00 en korporaals 02:00u. Maandag toen iedereen was aangetreden aan dek voor het ceremonieel uitwuiven van onze gastheren en dames, werd na afloop over

Project speenvarkeneten

Onze excursie naar Tuddern Selfkant 19/20/21 maart 2015 was zeer geslaagd. Don-derdag ± 17.00 uur waren 13 personen van onze groep aanwezig bij de familie Kup-pers. Als vanouds zeer goed ontvangen, de slaapplaatsen waren geregeld en daarna een gezellig avond gehad en dan slapen. De volgende dag uitgaansdag, na het ontbijt met busjes en twee auto’s naar een hobbybrouwerij, een interessante uitleg hoe het op kleine schaal wordt gemaakt en dat was klasse bier, heel lekker drie soorten pils. Na het middagmaal naar de Sofia-kolenmijn, deze is niet meer in gebruik, wel voor een excursie. Alles boven de grond is bewaard gebleven, je kunt zien hoe alles werkte behalve de lift van de schacht, de mijn is ondergronds gesloten, naast de lifthal was een ondergrondse hal gebouwd, daar kon men zien hoe ze daar werkten en kolen delfden, zeer interessant. Vandaar terug naar de fam. Kuppers, even napraten en toen de hoofddis speenvarken eten, zoveel je op kon + fijne salades en stokbrood. Verder een gezellige avond. Zaterdag na het ontbijt weer naar huis en dat alles voor een kostendekkende prijs. Op naar 2016. Piet Aberkrom

1918

Reüniegroep Zeemacht Nederland

De Reüniegroep Zeemacht organiseert in 2015de volgende reünies.

Op woensdag 6 mei 2015 wordt van 11:00 uur (zaal open om 10:30) tot ca. 16:00 uur een reünie gehou-den voor de oud-bemanningsleden van de Hr.Ms. Ka-rel Doorman (alle schepen met die naam). Natuurlijk zijn ook de oud-MLD-ers en Mariniers die op de Karel Doorman gevaren hebben welkom. Echtgenoot of partner is ook van harte welkom.De reünie wordt gehouden in het Marine Etablisse-ment, Kattenburgerstraat 7 te Amsterdam. Er zal een toko aanwezig zijn en live muziek wordt verzorgd. Bij ontvangst krijgt u koffie met iets erbij en ‘s mid-dags een goed verzorgde en uitgebreide nasimaaltijd.

Gelieve u aan te melden met naam, adres, tel.nr. eventueel e-mail. Dit kan per post of mail. Het mailadres is rznamsterdam@gmail.com en vermelding: KD15.Komt u met eigen vervoer (auto) dan gaarne het kenteken vermelden. U komt anders het terrein niet op met de auto. Let wel er is een beperkt aantal parkeerplaatsen.Aanmelden vóór 16 april 2015 bij RZN, p/a Saturnus 42, 1115 TE Duivendrecht

Op zaterdag 26 september 2015 wordt van 11:00 uur (zaal open om 10:30) tot ca. 16:00 uur een reünie ge-houden voor de oud-bemanningsleden van de A en B jagers en NNG. Echtgenoot of partner is van harte welkom.De reünie wordt gehouden in gebouw De Dukdalf te Den Helder. Er zal een toko aanwezig zijn. Bij ont-vangst krijgt u koffie met cake en ‘s middags een goed verzorgde en uitgebreide nasimaaltijd.Gelieve u aan te melden met naam, adres, tel.nr. even-teel e-mail. Het mailadres is rznamsterdam@gmail.com en vermelding AB15.Aanmelden vóór 26 augustus 2015 bij RZN,p/a Saturnus 42, 1115 TE Duivendrecht.

6 mei 2015Hr.Ms.

Karel Doorman (R81)

26 september 2015

A en B jagersen NNG

Voor beide reünies:Toegangsprijs voor de reünie voor leden RZN en donateurs van de Stichting PMT € 10,– p.p. Overigen € 15,00 p.p.Inschrijving d.m.v. overmaking van het verschuldigde bedrag op rekening nr. NL29 INGB 0005929884 tnv RZN te Amsterdam. Informatie: RZN, p/a Saturnus 42, 1115 TE Duivendrecht. E-mail: rznamsterdam@gmail.com Zie ook www.rznamsterdam.nl

de scheepsomroep gemeld, dat alle 400 laatkomers een berisping hadden gekregen. Kon men na aankomst in Den Helder ten minste naar huis als je niet de wacht had na twee maanden weg geweest.l De Boerenkapel zou in de Nautico-club op Tenerife optreden, maar dat werd op het laatste moment afgezegd omdat er alleen officieren werden toegelaten. De Boe-renkapel was witheet en besloot dan maar in boerenkiel en instrumenten te straat op te gaan tijdens die Carnavalavond. Dat werd een groot succes en ook in menig hotel werd de kapel binnengeloodst om te eindigen in een grote muziektent op een plein met duizenden toehoorders. Het heeft nog met foto’s in de krant gestaan en die officiersclub kon de pot op.l Invergorden, Schotland met 1500 inwoners door 15.000 marine-mannen bezocht van vele Nato-landen met 3 vliegkampschepen, kruisers, jagers en nog veel meer tijdens een barre winter met veel sneeuw.Er was niets te doen dan alleen maar even de benen strekken van koffietent naar koffietent. Toen iedereen weer met een schot-se sleepboot terug naar boord wilde gaan, was de wind sterk toegenomen met een lichtelijke sneeuwstorm en weigerde de sleepbootbemanning ons terug te brengen aan boord. Er werd er gezocht naar een plek om te overnachten. Het enkele hotel-letje zou je zakgeld van de hele maand opslokken. Maar de plaatselijke autoriteiten boden een gymnastiekzaaltje aan waar we de hele nacht op de grond konden zitten en het een beetje verwarmd was. De volgende morgen konden we weer terugvaren met een plaatselijke sleepboot en zonder nachtrust weer gewoon aan het werk.l Cadiz, Spanje met de KaDo op de rede, met motorsloep naar de wal. Na het pas-sagieren ging terugkeren niet meer door de hoge deining en moest men maar op de wal overnachten, hetgeen de bakstafels en banken van gemeerde jagers werden. Twee matrozen wilden per se terug naar boord en besloten maar naar de KaDo te gaan zwemmen al was het wel 1 km. Dit kwam ter ore aan boord en moesten de seiners met hun seinlampen de zee afzoeken om hen te zoeken. Of ze ooit aan boord zijn gekomen of teruggekeerd naar de wal ben ik niet te weten gekomen.l Er was een Seahawk straaljager over boord gereden en in zee geplonsd. Kennelijk waren de remmen kapot en konden wielblokken hem niet tegenhouden. Weet ie-mand nog de juiste versie van dit verhaal hoe het zo ver kon komen?l Welke relatie had de Marine met het dumpen van radioactief afval? Deze was in drums gemetseld en moesten op een diepe plek in de oceaan worden gedumpt. l Ontbijt in het cafetaria: brood zoveel als je maar wilde, maar beleg slechts 1 plakje kaas met een eetlepel jam en een blokje boter, of 1 plakje worst met een eetlepel ha-gelslag en een blokje boter. Zondags ontbijt: 1 zacht gekookt ei met een schep muis-jes. Als je nu 4 of 5 boterhammen lustte, kon je misschien net de overige 2 of 3 droge boterhammen met het zachte eigeel smeren om ze nog door je keel te krijgen.Aan het einde van een reis gingen bergen kazen en hammen overboord, maar de bottelier was goed uitgekomen met zijn voorraad en scoorde goed bij de Off.v.Adm.l Overigens waren de rijsttafels op woensdag en zondag fenomenaal. Als je opmerkingen of aanvullingen op bovenstaande belevenissen hebt of een an-dere versie, dan sta ik daar voor open,Herbert Reinderhoff, Vliegtuigtelegrafist van vliegtuigsquadron 4e-mail: herbie_1@hotmail.com, tell: 06-55595825 Rotterdam

(Iets ingekort i.v.m. tekort an plaatsruimte, red MA)

2120

AanmeldingsformulierStichting Promotie Maritieme Tradities

Ja, ik doe meeIk wil bijdragen aan het bewaren van het culturele en materiële erfgoed van de maritieme sector in Nederland in de ruimste zin.

Noteer mij tot wederopzegging als:

c Donateur à € 20,– per kalenderjaar (minimale bijdrage), meer mag ook! inclusief abonnement op Maritiem Aktueel*)c donateur voor het leven à € 300,–, alles inclusief*)

Mijn / onze donatie is € ________ per kalenderjaar

c Ik heb mijn bijdrage gestort op rek. nr. NL55 INGB 0005578761 t.n.v. Stichting P.M.T. te Amsterdam

*) Aankruisen wat van toepassing is.

Naam Voornaam

Adres Huisnr.

Postcode Woonplaats

Telefoon E-mail

Geboortedatum

Handtekening Plaats

Datum

Ik heb wel / geen maritieme achtergrond.Eventuele mededelingen / korte vermelding maritieme achtergrond gaarne hieronder of op apart blad vermelden. Wij willen graag weten op welke schepen en/of bij welke inrich-tingen u gediend hebt. Dit i.v.m. het organiseren van reünies, excursies etc.

Opsturen in gefrankeerde envelop aan:Stichting Promotie Maritieme Tradities, Saturnus 42, 1115 TE Duivendrecht

De S.M.T. is ingeschreven te Amsterdam: 41174157 zk205

NDSM-pier 21033 RE Amsterdam

Telefoon: 020 492 28 48www.polluxpacific.nl

ETEN EN DRINKEN

22 23

Bestellijst Promotie Maritieme Tradities

BoekenAan

talNaam

Prijs€

p.ex.Porto€

Hr.M

s.Mahu,vernieuw

den

bijgewerkt

15,006,50

Ondiepw

atermijnenvegers

VanStraelenklasse

(MAHU)

30,006,50

100jaar

Werkpaarden

Mijnendienst

25,006,50

Alle

schepenMijnendienstin

woord

enbeeld

15,006,50

Amerikaanse

fregattenAmstelen

Wolfklasse

15,006,50

Hr.M

s.Drenthe

15,006,50

Hr.M

s.Groningen

15,006,50

Hr.M

s.JohanMaurits

vanNassau

15,006,50

Hr.M

s.KarelDoorm

anR81

vliegveldinzee

27,006,50

Hr.M

s.Korvetten,Ambon

klasser15,00

6,50Hr.M

s.KruiserZevenProvinciën

19361976,

nieuwedruk

15,006,50

Hr.M

s.KruiserDeRuyter,1936

197315,00

6,50Hr.M

s.Onderzeebootjagers

Holland/Friesland

kl.15,00

6,50Hr.M

s.Overijssel

15,006,50

Hr.M

s.Snelliusen

Hr.M

s.Luymes

witte

marine

15,006,50

Hr.M

s.Soemba

enFlores

15,006,50

Hr.M

s.Tonijn18,00

6,50Hr.M

s.Tromp/DeRuyter

F801F806

GW

fregatten15,00

6,50

Hr.M

s.DeZeeuw

19511968

15,006,50

Hr.M

s.ZeelandD809

(nieuw)

15,006,50

FlottieljeleidersHr.M

s.Trompen

Jacobvan

Heem

skerck15,00

6,50

InstructieboekKruiserH

r.Ms.D

eRuyter

15,006,50

Kleinevaartuigendienst

15,006,50

KoninklijkeMarine

inbeeld,deel

2,3,4,5,perdl.(bijbestelling

deel……..aangeven

16,006,50

KoninklijkeMarine

19501975

23,006,50

M.T.B.M

otorTorpedoBoten

15,006,50

Nederlandse

Torpedobootjagers15,00

6,50Onderscheidingstekens

Kon.Marine

deel1opaanvraag

Aan

talNaam

Prijs€

p.ex.Porto€

Patrouilleboteninactie

19471948

15,006,50

Schepenvan

devan

Speijkklasse

19631990

15,006,50

Standaardfregatten,Kortenaerklasse15,00

6,50Boeggolfvoor

Korea15,00

6,50M.O.K.H

ilversum15,00

6,50Devalreep

beklimmen

20,006,50

BoekVan

Straelenklasse

–speciaalpakket

30,004,00

Diversen

Aan

talNaam

Prijs€

p.st.Porto€

Mahu

pet/cap10,00

3,50Prom

otiefilmHr.M

s.Mahu

4,005,00

BadgePM

T,RZNofN

NG

1,506,50

ReversspeldRZN

ofPMT

1,505,00

SchildjePM

TofRZN

ofHr.M

s.Mahu

ofNNG

20,006,50

StickersRZN

ofPMT

1,501,50

StickersKM

rood/wit/blauw

metanker

1,501,50

Wapenschildje

LPDHr.M

s.Johande

With

20,006,50

ModelKarelD

oorman

inSchoonhoven

zilver30,00

6,50ModelW

Umijnenveger,speciale

prijs30,00

6,50ModelA

enBjagers

30,006,50

ModelVan

StraelenklasseMAHU

30,006,50

Indischerecepten

(herdrukPM

T)15,00

6,50

95%van

allewapenschildjes

vanHooym

ayerszijn

televeren

voorde

prijsper

stuk€20,00

excl.verzendkostenà€6,50.

Prijswijzigingen

voorbehouden.Vooralle

bestellingenzenden

wiju

eennota,incl.acceptgiro.

Bestellingenzenden

naarStichting

P.M.T.,Postbus

37670,1030BH

Amsterdam

ofperemail:prom

otiemaritiem

@xs4all.nl