Solidaire Scholen

28
SAMEN WERKEN AAN SOLIDAIRE SCHOLEN Voor iedereen die wil dat kinderen kunnen opgroeien tot échte wereldburgers

description

Een handige leidraad voor scholen

Transcript of Solidaire Scholen

Page 1: Solidaire Scholen

Samen werken aan

Solidaire Scholen

Voor iedereen die wil dat kinderen kunnen

opgroeien tot échte wereldburgers

Page 2: Solidaire Scholen

1. Voor wie?

04

2. “Solidaire Scholen”?! Dat is… 05

3. De school… een belangrijke poort naar de wereld 06

4. Ieder kind een wereldburger? 07

5. Hoe kunnen we hieraan werken? 09

6. Wie doet wat?

12-27

7. Meer weten?

28

wanneer kinderen zelf solidariteit

ervaren in hun omgeving en t.a.v. hun

eigen identiteit, kunnen ze makkelijker

solidair zijn met anderen.

Schooljaar 2011-2012

Deze brochure kwam tot stand dankzij de samenwerking tussen: Bevrijde Wereld, De 8, ODiCe (Oost-Vlaams Diversiteitscentrum), Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, Kleur Bekennen Oost-Vlaanderen, Pedagogische Begeleidingsdienst Gent, KAHO St-Lieven/Campus Waas/Bachelor in lerarenopleiding Lager Onderwijs, Steunpunt Diversiteit & Leren, vzw Welzijnsschakels Den Durpel, VLOS (Vluchtelingen Ondersteuningsgroep Sint-Niklaas), Rode Kruis Opvangcentrum Sint-Niklaas en de diensten Samenleving, Flankerend Onderwijs en Internationale Samenwerking van stad Sint-Niklaas

Met de steun van: LOP (Lokaal Overleg Platform) Basisonderwijs Sint-Niklaas

Met de financiële steun van: Stadsbestuur Sint-Niklaas en Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD)

Tekeningen:Steven Struyf ([email protected]);

Foto’s: Tomas Uyttendaele, Chris Lauwerys, Dries Calus;

Lay-out: Els Van Hemelryck

Page 3: Solidaire Scholen

diverSiteitSolidariteit

gelijke onderwijSkanSen

wereldburgerSchap

leefwereld van kinderen

maatSchappijkritiSch opvoeden

platform

Samenwerken

onderwijSaanbod

mondiale vorming

intercultureel onderwijS

educatie voor duurzame ontwikkeling

migratie

kanSarmoedebeStrijding

multiculturele Samenleving

3

Page 4: Solidaire Scholen

voor wie?

Deze gids helpt leerkrachten,

directies en ander onderwijspersoneel

antwoorden en begeleiding te vinden

voor al hun vragen met betrekking tot

het opvoeden tot wereldburgers en het

streven naar gelijke onderwijskansen voor

alle kinderen. 4

Page 5: Solidaire Scholen

Solidaire Scholen?! dat iS…

• …eenplatformdatwilmeewerkenaanhetopvoeden tot wereldburgers en

dat streeft naar gelijke onderwijskansen voor alle kinderen.

• …eenplatformwaarinverschillendegespecialiseerdeorganisatieselkaar

aanvullen en ondersteunen om een meer gericht en duidelijker aanbod

naar scholen te creëren.

• …eenplatformdatzichvoortdurendinhoudelijkbijschooltdooronderlinge

uitwisseling.

• …eenplatformdatzichrichtopscholeninhetWaasland, Gent en

Antwerpen.

5

Page 6: Solidaire Scholen

de School… een belangrijke poort naar de wereld

De school kan voor kinderen een plek zijn om op te groeien tot solidaire wereldburgers.

want…• Inallescholeniserdiversiteitaanwezig.

• Kinderenenjongerenbrengeneengroot deel van hun tijd op school door.

• Deschoolbegeleidtkindereninhunontwikkelingsproces zodat zij in de eigen samenleving

en – ruimer – in de wereld kunnen functioneren.6

daarom is de school een ideale

plaats waar alle kinderen en jongeren

zich kunnen bekwamen in de kennis,

vaardigheden en attitudes die nodig zijn

om op te groeien tot solidaire en

kritische wereldburgers.

Page 7: Solidaire Scholen

7

ieder kind een wereldburger?!

Cijfers wijzen uit dat in het Vlaamse onderwijs de kloof tussen

de beste en minst goede presteerders groot is. Ondanks het harde

werk van velen, reproduceert ons onderwijssysteem nog steeds de

heersende sociale ongelijkheid.

Wanneer scholen willen werken aan wereldburgerschap, raden we

hen aan om ook oog te hebben voor onderlinge solidariteit en

gelijke (onderwijs)kansen voor alle kinderen.

opvoeden tot wereldburgerschap is

pas duurzaam als kinderen in hun

omgeving en tegenover hun eigen

identiteit ook solidariteit ervaren.

Page 8: Solidaire Scholen

8

Page 9: Solidaire Scholen

9

2. Uitgaan van de leefwereld van kinderen

Alle kinderen krijgen voldoende kansen om hun

eigen leefwereld in de klas te brengen en zich

te herkennen in klas- en schoolpraktijk.

hoe kunnen we hieraan werken?

Om scholen te ondersteunen, werkt het platform Solidaire

Scholen vanuit een aantal PRINCIPES.

1. Een veilige omgeving creëren

Leren begint bij respect voor alle kinderen:

voor hun leefwereld, hun identiteit. Leerlingen

moeten zich betekenisvol en geborgen voelen.

Belangrijk is om kinderen niet te categoriseren.

Page 10: Solidaire Scholen

3. Met elkaar in dialoog gaan

Er is een open dialoog tussen

leerkrachten, directies, leerlingen,

ouders en andere partners die

betrokken zijn bij de school. Deze

dialoog berust op ideeën van

gelijkwaardigheid en wederzijds

respect.

4. Participatorisch en

ervaringsgericht werken

Leerlingen leren door ervaringen op te

doen. Door keuzemogelijkheden in hun

eigen leerproces zullen ze ook meer

gemotiveerd zijn.

Ook andere betrokkenen (zoals ouders)

kunnen bijdragen aan participatie en

ervaringsgericht leren in school.

10

Page 11: Solidaire Scholen

116. Aandacht

schenken aan een

maatschappij-

kritische houding

Leerlingen en

onderwijspersoneel

krijgen bagage om

kritisch met de sociale

realiteit te kunnen

omgaan.

7. Actie en

engagement stimuleren

Kinderen krijgen de

mogelijkheid om op te

komen tegen onrecht en zelf

bij te dragen aan positieve

verandering in de wereld.

5. Over de schoolmuren

heen kijken

Een school maakt deel uit van haar

buurt. Daarom is de buurt belangrijk

voor een school. Ook in de buurt

vind je tal van mogelijkheden om

kennis en vaardigheden op te doen.

Leerlingen en leerkrachten kunnen

hiervan op verschillende manieren

genieten, binnen en buiten de

schoolmuren.

Page 12: Solidaire Scholen

12

wie doet wat?De organisaties in het platform Solidaire Scholen willen elkaar aanvullen in hun werking. Elke organisatie ondersteunt alle principes, maar heeft haar eigen specialisatie(s) en legt bijgevolg haar eigen klemtonen. Samen bieden zij scholen een totaalpakket aan.

P.15 P.16 P.17 P.18 P.19 P.20 P.22principe

1

2

3

4

5

6

7

Page 13: Solidaire Scholen

13

P.23 P.24 P.25 P.26 P.27

LOP Basisonderwijs Sint-Niklaas steunt het platform

Solidaire Scholen. Het Lokaal Overlegplatform wil in overleg

met alle betrokken partners optimale leer- en ontwikkelings-

kansen realiseren voor alle leerlingen, uitsluiting, segregatie

en discriminatie vermijden en de sociale cohesie bevorderen.

Page 14: Solidaire Scholen

14

Page 15: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

03/777.20.15

Nieuwstraat 70 (tot oktober 2011)

Mercatorstraat 81 (v.a. oktober 2011),

9100 Sint-Niklaas

www.bevrijdewereld.be

Onze werking:

• Mondialelesmaterialen

• Inleefprogramma’srond

West-Afrika en de interculturele

samenleving

• ActieAtelier–MetBaobab

komen tot actie!

• Documentatiecentrum

• Vormingenvoorleerkrachtenen

studenten lerarenopleiding

• Mondialespelletjesop

www.mbooloo.org

De BAOBAB WERELDKLAS van BEVRIJDE WERELD

Regio Waasland – Gent - Antwerpen

Baobab Wereldklas geeft kinderen een bredere kijk

op de wereld.

Met ons educatief aanbod helpen we kinderen graag een handje

bijhetverwervenvaninzichtenovermondialethema’s,het

omgaan met de diversiteit in onze samenleving, het opgroeien tot

kritische en geëngageerde wereldburgers.

Baobab Wereldklas wil (toekomstige) leerkrachten mee

ondersteunen in het opvoeden tot wereldburgerschap.

We willen hen aanmoedigen en helpen een schoolklimaat te

creëren dat mondiale vorming voortdurend bevordert.

15

Page 16: Solidaire Scholen

16

Contact en info:

[email protected]

09/233.75.46

Voldersstraat 1, 9000 Gent

www.kleurbekennen.be

www.wereldcentrum.be

Onze werking:

• Adviesenbegeleiding,praktischeen

inhoudelijke informatie

• Overzichtvanworkshops,coaching

en nascholing

• Educatiefmateriaal

• Vormingvoorleerkrachtenen

studenten lerarenopleiding

• Financiëleondersteuning

KLEUR BEKENNEN

Oost-Vlaanderen

Kleur Bekennen stimuleert, ondersteunt en begeleidt o.a.

basisscholen (3e graad) op het vlak van mondiale vorming

en wereldburgerschap.

We streven ernaar om leerlingen via de leerkrachten bewust te

makenvanbelangrijkethema’salsduurzame ontwikkeling,

onderlinge afhankelijkheid, vrede, democratie & burgerzin,

sociale rechtvaardigheid, mensenrechten en diversiteit. Dit

doen we door inhoudelijke en financiële ondersteuning voor

educatieve projecten en trajecten op school.

Via ons kan je ook meer te weten komen over ondersteuning voor

leerlingen jonger dan tien.

Page 17: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

[email protected]

09/267.68.12

Dok Noord 4d001, 9000 Gent

www.odice.be

Onze onderwijswerking:

• ThuisOpSchool:projectom

ouderbetrokkenheid te verhogen,

met bijzondere aandacht voor taal.

• Procesbegeleidingopmaatover

ouderbetrokkenheid, taalbeleid en

diverse identiteiten in de school.

• Vormingopmaat:lesgevenineen

multiculturele klas, kennismaking

met Roma, ouderbetrokkenheid,...

ODiCe

Regio Oost-Vlaanderen, uitgezonderd Gent

Het provinciaal integratiecentrum ODiCe streeft naar een

volwaardige deelname van elke burger aan de samenleving

en geeft hierbij speciaal aandacht aan etnisch-culturele

minderheden.

ODiCe ondersteunt onderwijsvoorzieningen bij het zoeken naar

methoden en partners om de ouderbetrokkenheid in de school

te verhogen, een taalbeleid te ontwikkelen, en de verschillende

culturele en levensbeschouwelijke identiteiten een plaats te

geven in de school.

17

Page 18: Solidaire Scholen

P.18

Contact en info:

[email protected]

03/270.33.33

Van Daelstraat 35, 2140 Borgerhout

www.de8.be

Onze onderwijswerking:

• MeldpuntOnderwijs:voorleerlingen

en ouders bij onderwijsproblemen

• Taalactivering

• Roma&Onderwijs:vormingen,

intervisie, ondersteuning

• Basiscoachingtegenspijbelenen

moeilijk hanteerbaar gedrag in het

Basisonderwijs

• Ervaringsgroepen

• Openaanbod:vormingen,begeleiding,

sensibiliseringsacties

DE 8

Antwerpen

Het Antwerps Minderhedencentrum De8 vzw streeft

naar gelijke kansen voor alle etnisch-culturele

minderheden en naar een samenleving die positief omgaat

met etnisch-culturele diversiteit. Om dit te bereiken, werkt De8

ook gericht naar het onderwijs.

Met oog hierop, werken we o.a. aan het ondersteunen en

aanmoedigen van maatschappelijke participatie van etnisch-

culturele minderheden en het verbreden van het draagvlak voor

de diversiteit in de samenleving.

18

Page 19: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

09 235 09 87

Jubileumlaan 215 B, 9000 Gent

www.pbdgent.be

Onze werking:

• Bredeschoolwerking

• Thuistaalinhetonderwijs

• Begeleidingbasisonderwijs:

vorming – ondersteuning –

coaching – projectbegeleiding

– begeleiding op maat

• Informatieverspreiding

• Kennisdeling

PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST GENT

Regio Gent

De Pedagogische Begeleidingsdient Gent wil kinderen en

jongeren gelijkwaardige kansen bieden om zich

maximaal te ontplooien.

Ook wil ze komen tot actieve deelname aan de samenleving, nu

en in de toekomst.

Bijzondere aandacht gaat naar het bestrijden van vooroordelen en

discriminatie,

het verhogen van welbevinden en betrokkenheid, en het opzetten

van krachtige en zorgbrede leerprocessen en -omgevingen.

Centraal staat het participatief en verbindend werken met

kinderen, ouders en buurt.

19

Page 20: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

09/264 70 38

Sint-Pietersnieuwstraat 49, 9000 Gent

www.diversiteitenleren.be

Onze werking:

• Vormingen:openaanbod,

schoolgericht, coachingstrajecten

• coachingspakkettenen-materialen

• Onderzoek(bredeschool,thuistaal

in onderwijs, diversiteit in

onderwijs, …)

STEUNPUNT DIVERSITEIT & LEREN

Oost-Vlaanderen

Diversiteit in onze samenleving is prominent aanwezig.

Culturele diversiteit, sociale diversiteit, diversiteit in talenten,

talige diversiteit, diversiteit in leren … Er zijn vele vormen

van diversiteit waar elke school en elke leerling mee wordt

geconfronteerd. Sommigen zien het als probleem, anderen als

uitdaging en nog anderen als mogelijkheid.

Maar hoe men het ook ziet, waar het in het onderwijs om gaat is

verschillen benutten als kansen voor alle kinderen om te leren.

Steunpunt Diversiteit & Leren ondersteunt scholen,

leerkrachten en andere sectoren op vlak van omgaan met die

diversiteit.

20

Page 21: Solidaire Scholen

21

Page 22: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

0491/ 34.41.12

Afdeling St. Niklaas: Niki De Bosschere,

Chris Lesage, Nicole Formesyn

Knaptandstraat 44, 9100 St-Niklaas

03/777.12.14

www.samenlevingsopbouw.be/oost-

vlaanderen

Onze onderwijswerking:

• Activiteitenouderbetrokkenheidin

10 Sint-Niklase scholen

• Schoolteamondersteuning(opmaat)

• Netoverschrijdendeuitwisseling

• CoördinatieLOP-werkgroep

Kleuterparticipatie

SAMENLEVINGSOPBOUW

Oost-Vlaanderen – Sint-Niklaas

Met haar onderwijsproject ‘Kleuterparticipatie’ streeft

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen met scholen,

ouders en lokale partners naar gelijke onderwijskansen

voor ieder kind.

We werken op maat activiteiten uit om ouderbetrokkenheid te

verhogen. Daarnaast zetten we in op schoolteamondersteuning en

zorgen we voor netoverschrijdende uitwisseling.

VerdercoördinerenwedeLOP-werkgroep Kleuterparticipatie,

een samenwerkingsverband dat voor alle scholen van St. Niklaas

activiteiten, overleg en materialen omtrent kleuterparticipatie

uitwerkt.

22

Page 23: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

03/760.91.35

Grote Markt 1, Sint-Niklaas

Onderwijsnieuwsbrief via

www.sint-niklaas.be

Onze onderwijswerking:

• Gerichtedoorverwijzing,ooknaar

externe partners

• Verstrekkingvaninformatieen

documentatie

• Concreetaanbodvanfinanciële

en logistieke ondersteuning

• Vormingsaanbodvoor

leerkrachten en ouders

STADSBESTUUR SINT-NIKLAAS

Achter het onderwijsbeleid van Sint-Niklaas schuilt een ruim

netwerk. Samen met verschillende onderwijspartners en diensten

trekt het stadsbestuur aan de beleidskar. Zo heb je de Sint-Niklase

Onderwijsraad (SNOR) en de scholenoverlegmomenten.

Vele stedelijke diensten bieden tal van mogelijkheden waar

scholen, leerkrachten en ouders een beroep op kunnen doen.

Je kan terecht bij onze diensten Samenleving, Internationale

Samenwerking, Huis van het Kind, Milieu, Jeugd, Cultuur,…

23

Page 24: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

(Opleidingshoofd)

[email protected]

(Contactpersoon Solidaire Scholen)

03/776.43.48

Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas

www.kahosl.be

Onze werking:

Als lerarenopleiding willen wij aandacht

schenken aan alle principes die door

Solidaire Scholen voorgesteld worden.

KAHO SINT-LIEVEN HOGESCHOOL

CAMPUS WAAS – BACHELOR IN DE LERARENOPLEIDING

LAGER ONDERWIJS

Regio Sint-Niklaas

Diversiteit krijgt in onze lerarenopleiding bewust

een plaats! We zien het als een overkoepelende houding van

studenten én docenten om de aanwezige diversiteit in de eigen

klasgroep met een open blik te benaderen. Studenten worden

door ons actief gestimuleerd om vanuit deze diversiteit te

vertrekken wanneer zij onderwijsleersituaties creëren.

Ze dienen te vertrekken vanuit de leefwereld van álle kinderen.

We streven naar veel positieve leerervaringen in diverse settings.

Zo zullen onze leerkrachten in wording zich competenter voelen

en deze houding doorgeven aan hun eigen leerlingen.

24

Page 25: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

03/778.23.12 of 0475/22.11.69

Mercatorstraat 91, St-Niklaas

Onze onderwijswerking:

Werkgroep onderwijs: elke eerste

dinsdag van de maand welkom van

10 tot 12u in Den Durpel!

DEN DURPEL van vzw WELZIJNSCHAKELS DE SPRINGPLANK

Sint-Niklaas

Vzw WZS Springplank werkt samen met en in Den Durpel. We

zijn een vereniging waar armen het woord nemen en zijn

aangesloten bij het Vlaams Netwerk. Zowel de Springplank

als Den Durpel zijn laagdrempelige ontmoetingsplaatsen voor

iedereen die het sociaal isolement wil doorbreken en actief wil

deelnemen aan het maatschappelijk leven.

Iedereen is welkom, maar we richten ons vooral naar mensen

in kansarmoede. We voorzien individuele hulpverlening,

ontspanningsactiviteiten en educatieve momenten

Voor ouders met schoolgaande kinderen organiseert Den Durpel

de werkgroep onderwijs. We geven o.a. tips om de onkosten te

drukken en we zoeken samen hoe we een goed contact kunnen

krijgen met de school. De werkgroep formuleert ook voorstellen

naar het LOP, zodat ook daar onze stem gehoord kan worden.

25

Page 26: Solidaire Scholen

Contact en info:

Kristel Debandt:

[email protected]

03/778.88.20

Kasteelstraat 8, 9100 Sint-Niklaas

http://www.rodekruis.be/NL/

Activiteiten/Asiel

Onze onderwijswerking:

• Bezoekmetrondleidingvoorklassen

• Viainteractieveworkshopsen/of

activiteiten met bewoners leer je de

wereld van een asielzoeker kennen

• Eenworkshopkanookop

verplaatsing

RODE KRUIS OPVANGCENTRUM SINT-NIKLAAS

Sint-Niklaas

Miljoenen mensen zijn op de vlucht voor oorlog, honger,

vervolging… Het merendeel van hen verblijft in landen van de

Derde Wereld. Maar ook in Europa en België komen mensen aan,

op zoek naar een nieuwe thuis, een veilige haven.

Het Rode Kruis Opvangcentrum Sint-Niklaas biedt aan

188 asielzoekers een onderdak. Onder hen zijn gezinnen

met kinderen, alleenstaande mannen en vrouwen en alleenstaande

minderjarigen.

Het is belangrijk dat ook kinderen en leerkrachten in onze

scholen een juist beeld krijgen van vluchtelingen.

26

Page 27: Solidaire Scholen

Contact en info:

[email protected]

[email protected]

0474/64.56.84

Kasteelstraat 4, 9100 Sint-Niklaas

www.vlos.be

Onze onderwijswerking:

• Pakjekoffers-inleefspel

• HetgeheimvanYoussef:Stripen

educatief pakket http://www.

hetgeheimvanyoussef.be/

• R-O-M-A wijze= Reageren

Op Een Maatschappelijk

Aanvaardbare wijze.

Romakinderen leren omgaan met

frustraties.

VLOS

Sint-Niklaas

Onze samenleving is een gekleurde samenleving. Dit zien we

weerspiegeld op de schoolbanken van onze kinderen. Zij worden

lang niet meer uitsluitend bezet door kinderen van Vlaamse

origine.

En hoewel kinderen er vaak geen probleem van maken om met

deze allochtone vriendjes te spelen, toch blijven ook bij hen vele

vragen hangen: “Vanwaar komen zij? Waarom kunnen zij niet

terug naar hun land? Waarom zitten ze de ene dag nog op

school en zijn ze plots de volgende dag verdwenen?”

Om op al deze vragen te antwoorden, heeft VLOS – de

Vluchtelingen Ondersteuningsgroep Sint-Niklaas – ook een

educatieve werking.

27

Page 28: Solidaire Scholen

een samenwerking tussen:

met de steun van:

Stud

iedag

Solid

air

e Scho

len

wo

enSd

ag

21 n

ovem

ber

2012

meer weten?

Wil je meer weten over het platform Solidaire Scholen?

Extra brochures nodig?

Neem gerust contact op!

[email protected]

03/777.20.15

www.bevrijdewereld.be en kijk bij “projecten”