Socialisme en de christendemocratie

De strijd voor een maatschappij met gelijkheid en sociale rechtvaardigheid

Instap: Bekijk het filmfragment Daens werkomstandigheden

Instap

Gevolgen van de industrialisering

• Onmenselijke woon-leef-en werkomstandigheden van het proletariaat

• Klassenmaatschappij met grote ongelijkheid tussen arbeider en burgerij

Reactie door

• Socialisten

• Christendemocraten

• Doel: een maatschappij met gelijkheid en sociale rechtvaardigheid

“Stop de uitbuiting

van de arbeiders!”

Onderzoeksvraag 1: Wat is de inhoud van het socialisme?

• Maak opdracht 1 Vergelijk communisme en sociaaldemocratie

Sociaaldemocraten

Wat houdt de praktijk van het socialisme in?

• Streven naar lotsverbetering van de arbeiders moet via wettelijke weg (d.w.z. door deelname aan de verkiezingen)

• Volksvertegenwoordigers in het parlement kunnen dan sociale wetten invoeren

• Probleem: arbeiders hebben geen stemrecht! (cijnskiesstelsel)

• Streven naar algemeen enkelvoudig stemrecht = belangrijkste agendapunt van de Belgische Werkliedenpartij (=BWP = voorloper van de huidige Spa)

• Maak opdracht 2: Onderzoek de sociale wetgeving in België

Wat houdt de praktijk van het socialisme in?

• In 1893 werd het algemeen meervoudig stemrecht voor mannen ingevoerd. Vrouwen hadden nog geen stemrecht. Iedere man vanaf vijfentwintig jaar kreeg een stem. Maar sommige mannen kregen twee of drie stemmen: als gezinshoofd, als cijnsbetaler, als houder van een diploma hoger onderwijs, of wegens bekwaamheid.

• Na WOI wordt het algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen ingevoerd

Onderzoeksvraag 2: Wat is de inhoud van de christendemocratie?

• Maak opdracht 3: Onderzoek de sociale leer van de kerk

• Je weet nu dat de kerk zich ook bekommerde om het lot van de uitgebuite arbeider.

• Maar binnen de Katholieke Partij was niet iedereen het eens met elkaar over hoe de arbeiders moesten geholpen worden.• Conservatieve Katholieken (zoals Charles Woeste, voorzitter van Katholieke

Partij) willen aan liefdadigheid doen zoals voedsel uitdelen wanneer de nood het hoogst is. Ze zeggen dat arbeiders spaarzaam moeten leven.

• Progressieve Katholieken (zoals pastoor Daens) vinden dat de arbeiders stemrecht moeten krijgen en dat er sociale wetgeving moet komen = Christendemocraten

Wat is de inhoud van de christendemocratie?

• encycliek (=pauselijke brief) Rerum Novarum: het antwoord van de kerk op het arbeidersvraagstuk• paus veroordeelt het socialisme en de klassenstrijd

• paus veroordeelt de misbruiken van het kapitalistische systeem

• paus pleit voor klassensamenwerking en sociale wetgeving (net zoals de sociaaldemocraten)

Wat is de inhoud van de christendemocratie?

Adolf Daens (1839-1907): deelt bepaalde standpunten met de sociaaldemocraten

Charles Woeste (1837-1922): wijst stemrecht voor de arbeiders af

Wat houdt de praktijk in van de christendemocratie?

Wat houdt de praktijk in van de christendemocratie?

• Daens is een christendemocraat en richt een eigen partij op: de Christene Volkspartij

• Hij pleit voor algemeen enkelvoudig stemrecht

• Hij pleit voor sociale wetten om het leven van de arbeider te verdelen

• Wat is dan het verschil met het socialisme? Socialisten zijn meestal godsdienstvijandig gezind

Opdrachten

• Maak een concept map of mindmap van de lestekst op p. 57. Dit schema laad je op in de uploadzone van smartschool ten laatste op dinsdag 24 maart.

• Nu je deze PPT stap voor stap hebt gevolgd, heb je p. 54-57 ingevuld. Neem met je gsm een foto van je ingevulde cursus. Laad ook dit op in de uploadzone ten laatste op 24 maart.

• Maak alle opdrachten op p. 64 in je leerwerkboek. Je laadt deze eveneens op in de uploadzone, ten laatste op vrijdag 27 maart.