Sociale innovatie in de ingenieursbranche - Themaochtend 10 oktober 2013
-
Upload
deltekbenelux -
Category
Business
-
view
250 -
download
0
description
Transcript of Sociale innovatie in de ingenieursbranche - Themaochtend 10 oktober 2013
Seminar Sociale Innovatie in de ingenieursbranche
Productiviteit bij ingenieursbureaus
Ir. Paul Oortwijn
Directeur NLingenieurs
Over NLingenieurs
• Branchevereniging van advies-, management- en ingenieursbureaus
• Branche bestaat uit ca 5.000 ondernemingen
• 125 bedrijven zijn aangesloten (toetredingsdrempel)
• 115 MKB en 10 grootbedrijf
• 70% van de branche-omzet in NL via onze leden
• 60% van de branche-omzet in NL door MKB
Trendonderzoeken 2010-2013
2009 Eerste signalen van crisis maar: “business as usual”
2010 Klanttevredenheid bovenaan: hou wat je hebt!
2011 Marketing & Sales: wordt meer onderscheidend!
2012 Nieuw werk binnenhalen: we hebben overcapaciteit!
2013 Nieuwe realiteit: productiviteitsverhoging: meer met minder!
Productiviteitsverhoging IB’s
Definitie van productiviteit?
= rendement per tijdseenheid
= (resultaat minus inspanning) per tijdseenheid
Input Output
Algemeen model
Time
19
Factor tijd: sterk verwaarloosd?
Input: waar bestaat deze uit?
Output: waar bestaat deze uit?
Kosten Opbrengsten
Bedrijfseconomisch model
Tijd
21
Personele kosten
Overhead
Belastingen
Financiële kosten
Reserveringen
Gefactureerde omzet
Financiële baten
Referenties
Goodwill
OMLOOPSNELHEID
Inzet Resultaat
Maatschappelijk model
Tijd
22
Human Capital
Financial Capital
Ervaring
Octrooien
Organisatie
Tevreden gebruikers
Kwaliteit van leven
Behoud van planeet
Goed gevoel
Respect
OMLOOPSNELHEID
Kosten Opbrengsten
Model Projectresultaat
Tijd
23
Gecalculeerde projectkosten
Gecalculeerd meerwerkkosten
Niet gecalculeerd meerwerk
Eventuele project malus
Gefactureerde omzet
Gefactureerd meerwerk
Eventuele project bonus
OOK HIER TIJD = GELD
Omlaag Omhoog
Productiviteitsfactoren
Productiviteit
24
Hogere salarissen
Leegloop
Dubbel werk
Stress/ziekteverzuim
Claims
Reorganisatie
Gedemotiveerd personeel
Ontevreden klanten
Miscommunicatie
Hogere tarieven
Overwerk
Minderwerk
Ontspanning
Bonussen
Stabiliteit
Gemotiveerd personeel
Tevreden klanten
Samenwerking
Verhogen productiviteit
Defensief
• Bezuinigen
•
•
•
•
Offensief
• Investeren
•
•
•
Wie vult aan?
Verhogen productiviteit (2)
• Procesinnovatie:
- Lean Management (bespaar tijd) - BIM (nD, geïntegreerd, digitaal, beheer) - Systems Engineering (minder fouten) - Risicomanagement (bewuster kiezen, besluiten)
• Productinnovatie: - Modellen, beheertools, …..
• Sociale Innovatie - Haal meer uit je mensen, geef ruimte
- Zet ze optimaal in, laat ze samenwerken
- Pleeg geen roofbouw, investeer in ontplooiing
Maar vooral: INNOVEER
Sociale Innovatie SLIMMER MANAGEN,
ORGANISEREN
EN WERKEN
PROF. DR. HENK W. VOLBERDA
ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT, ERASMUS UNIVERSITEIT
Themaochtend “Sociale innovatie in de ingenieursbranche”
Eindhoven, 10 oktober 2013
Business Process Re-engineering
Continuous Improvement/Learning Organization
Empowerment
Workout
Visioning
Cycle Time/Speed
Benchmarking
One Minute Managing
Corporate Culture
Intrapreneuring
Just in Time/Kanban
Matrix
MBWA
Portfolio Management
Restructuring/Delayering
“Excellence”
Quality Circles/TQM
Wellness
Decentralisation
Value Chain
‘Theory Z’
Management by Objectives
Conglomeration
T-Group Training ‘Theory Z’
Brainstorming
Theory X and Theory Y
Satisfiers/Dissatisfiers
Managerial Grid
Decision Trees
1950 1960 1970 1980 2000 1990
Self Managing Teams
Core Competencies
Horizontal Organizations
Zero Base Budgeting
Strategic Business Units
Diversification
Experience Curve
Infl
uen
ce I
nd
ex
Management hypes: 1950 - 2000 M
het probleem
N Nederlandse bedrijven innoveren minder
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
83% van de
ondernemingen
kiest nog steeds voor
efficiency en
kostenverlaging
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
D De toename van het Angelsaksische model in Nederland (top 100 bedrijven)
Bron: Bezemer, Van den Bosch & Volberda, 2012
> Extrinsieke
motivatie
> Shareholder
oriëntatie
> Korte-termijn
focus
1
6
11
16
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Ranking van Nederland in de Global
Competitiveness Index 2000-2013
Erasmus Strategic Renewal Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
O Onze positie op de mondiale concurrentie-index: Een zekerheid?
Factor Innovatie` Ranking 2013 Verandering t.o.v. 2012
Capaciteit voor innovatie 9 ▼1
Kwaliteit wetenschappelijke onderzoeksinstituties 7 ▲1
Bedrijfsuitgaven aan R&D 18 ▼4
Samenwerkingsverbanden universiteiten – bedrijven 12 ▼2
Inkoop overheid van geavanceerde technologische producten 26 ▼3
Beschikbaarheid kennismedewerkers 41 ▼17
Patenten 8 ◄
Bron: INSCOPE: Research for Innovation 2013, op basis van Global Competitiveness Report 2013-201
De Nederlandse Innovatieuitdaging
> Lage kennisabsorptie bedrijven
> Weinig passie voor innovatie bij management
> Lage waardering voor nieuwe technologieën
> Beperkte beschikbaarheid kenniswerkers
> Veel bureaucratie en red-tape
Pijlers van concurrentievermogen
Factor Ranking
2013
Verandering t.o.v
2012
Macro-Economische omgeving 44 ▼4
Inflatie 1 ◄
Overheidsschuld 118 ▼8
Kredietrating 11 ▼3
Financiele Marktontwikkeling 30 ▼10
Toegang tot kredietverstrekking 47 ▼25
Beschikbaarheid van risicodragend kapitaal 21 ▼6
Gezondheid van banken 74 ▼27
P
Pijlers van concurrentievermogen
Efficiency Arbeidsmarkt
21 ▼4
Samenwerken vakbonden en werkgevers 5 ▼5
Flexibiliteit van lonen 137 ▼7
Kosten aannemen en ontslaan 128 ▼2
Capaciteit om talent aan te trekken 18 ▼8
Innovatie 10 ▼1
Capaciteit voor innovatie 9 ▼1
Beschikbaarheid kenniswerkers 41 ▼17
Bedrijfsuitgaven R&D 18 ▼4
Patenten 8 ◄
P
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
D De concurrentie-piramide
High-
income
countries
Middle-income
countries
Low- income
countries
Innovation-driven economy
Investment-driven
economy
Factor-driven economy
Overall ranking NL India China
8 60 29
Kennisabsorptie ondernemingen 22 48 71
Innovatievermogen 9 41 30
Beschikbaarheid kenniswerkers 41 15 44
R&D Uitgaven 18 39 22
Bureaucratie en regulering 28 104 14
Inkoop overheid geavanceerde
tech. producten 26 92 13
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
H Het concurrentie vermogen van Nederland
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
D De meest gekozen offshoring functie: Productontwikkeling
0% 10% 20% 30% 40%
Service Centra
Inkoop
Marketing & Verkoop
Overig: Productie
Administratief
IT
Productontwikkeling Overwegen
offshoring
Offshoring
Functie:
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
D De meest gekozen offshoring locaties: India en China
0% 20% 40% 60%
Anders
Australië & Nieuw-Zeeland
Zuid-Amerika
Oost-Europa
West-Europa
Anders Azië
Filipijnen
China
India Overwegen
offshoring
Offshoring
69% MKB en 50% IT
Locatie:
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
I Innovatie uitbesteden naar opkomende economieën werkt niet
7%
8%
28%
19%
14%
93%
92%
72%
81%
86%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
De resultaten van onze off-shoring activiteiten
zijn boven verwachting
Onze off-shoring projecten zijn succesvoller dan
die van onze concurrenten
Het verplaatsen van activiteiten naar het
buitenland heeft bijgedragen aan onze omzet- en
winstgroei
De meest offshoring-projecten hebben de
doelstelling behaald
Het verplaatsen van bedrijfsactiviteiten naar het
buitenland verloopt zeer succesvol
Bron: Erasmus Concurrentie & Innovatiemonitor 2008
Mee eens Niet mee eens
H Het probleem: Innovatie staat onder druk
Het Anglosaksische model treedt steeds meer op
de voorgrond
Meeste bedrijven focus op efficiency verbetering
Nederland kan beter scoren op innovatie
indicatoren
Verplaatsing kennisintensieve activiteiten naar
opkomende economieën
Erasmus Strategic Renewal
Center
www.erasmusstrategicrenewal.nl
Nederland en de innovatie top-10
de oplossing
D De innovatieuitdaging: Van poldermodel naar een Deltamodel
Traditionele poldermodel Deltamodel Sociale Innovatie
Consensus model en vertegenwoordiging
van belanghebbenden
Dynamische kennisstromen
Industriële economie met lage toegevoegde
waarde
Kenniseconomie met hoge toegevoegde
waarde
Hiërarchisch management Horizontaal management
Traditionele organisatievormen Flexibele organisatievormen
Productiemedewerkers Kenniswerkers
Bron: Volberda (2004)
W Wat is Sociale Innovatie?
Fasen innovatie Type innovatie
Nieuwe
kenniscreatie
Technologische
innovatie: R&D,
ICT, technologie
25% van
innovatiesucces
Herkennen,
verwerven
integreren en
toepassen van
kennis
Sociale innovatie:
management,
organisatie en
arbeid
75% van
innovatiesucces
M Maar wat is nu precies de kracht van sociale innovatie?
R&D
+
Sociale Innovatie
Omzet uit
nieuwe
producten
> De hefboom sociale innovatie
maakt R&D investeringen
effectiever
> Bedrijven met een
bovengemiddeld percentage
aan investeringen in R&D
behalen een 25% hoger succes
op innovatie
> Wanneer deze investeringen
gepaard gaan met voldoende
aandacht voor sociale
innovatie is de opbrengst 4
keer zo hoog
4x
Sociale Innovatie
M Maar wat is nu precies de kracht van sociale
innovatie: De Anti-infectives case study van DSM
Sociale Innovatie
Concurrentie
Positie
(vis-a-vis China)
Productiviteit
(vis-à-vis in het
verleden behaalde
resultaten)
Dynamisch Management
Integrale sturing
Faciliteren
Slimmer werken Opleiding Operators
Zelforganisatie
Flexibel organiseren
Minder hierarchie
Teamstructuur
Technologische Innovatie
Van Chemische
productie naar Bio-
Tech productie
Een groener en
efficiënter process,
minder energie en afval
Minder productie
stappen Co-creatie
Open Maintenance
S Sociale innovatie: Wat levert het op?
Innovatieve organisaties:
27% hogere rentabiliteit
19% hogere omzetgroei Bron: Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2012
S Sociale innovatie in Nederland: Wat levert het op?
Prestatiemaatstaf Sociaalinnovatieve vs.
niet sociaalinnovatieve
bedrijven
Omzetgroei 9%
Winstgroei 3%
Innovatie 38%
Productiviteit 15%
Groei marktaandeel 10%
Aantrekken nieuwe klanten 7%
Tevredenheid medewerkers 4%
Barometer Sociale Innovatie in Nederland
2006-2008 +2,5%
2008-2009 +5,2%
2009-2010 +12,8%
2010 –2011 +14,7%
Stijging sociale innovatie in
Nederland
0
2
4
6
8
10
12
14
16
2007 2008 2009 2010 2011
Toe
nam
e s
oci
ale
inn
ova
tie
(in
%)
Sociale innovatie neemt verder toe
De zachte effecten van sociale innovatie:
• Minder verloop van werknemers
• Meer tevreden klanten
• Positief effect op tevredenheid en motivatie van stakeholders
• Invloed op milieu (‘green practices’)
S Sociale innovatie in Nederland: Wat levert het op?
Sociale innovatie
Social challenges
S Sociale innovatie loont
de oplossingen in de praktijk
D De kracht van de flexibele organisatie. De rol van de organisatie bij innovatie
Hoe moet je jezelf
organiseren om in
zo’n wereld succesvol
te opereren en
innoveren?
Bron: Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2012
> Hoge interne
verandersnelheid
> Zelfsturende teams en
hechte sociale interne
netwerken
> Passie voor exploratie èn
exploitatie
D De kracht van de flexibele organisatie. De rol van de organisatie bij innovatie
Ashby’s wet van vereiste variëteit
Managen veranderingssnelheden:
> 70% omzet uit nieuwe producten
> time to market
> 15% R&D budget vrij besteedbaar
D De kracht van de flexibele organisatie: De rol van de organisatie bij innovatie
D De kracht van de flexibele organisatie: De rol van de organisatie bij innovatie
Exploitatie
Passie voor
exploitatie en
exploratie
Exploratie
Dynamische
vaardigheden Routines
Fit Stretch
Verbeterend leren
(single loop)
Afleren (double loop)
Incrementele
verandering
Radicale verandering
Competentievalkuil Vernieuwingsvalkuil
EXPLOITATION & EXPLORATION AT SHELL
D De kracht van de flexibele organisatie: De rol van de organisatie bij innovatie
I It’s the management stupid! De rol van het management bij innovatie
Dynamisch managen
> Ondernemerschap door visionair leiderschap
> Beloning op basis van teamprestatie
> Horizontale samenwerking en kennisuitwisseling Bron: Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2012
I It’s the management stupid! Dynamisch managen
Managementvereisten voor dynamische
vaardigheden:
Traditioneel management Dynamisch management
Gespecialiseerde routines Generieke vaardigheden
Beperkte expertise Brede en diepe kennisbasis
Laag absorptievermogen Hoog absorptievermogen
Beperkte
managementdenkkaders.
Geen experimenteerruimte
Brede
managementdenkkaders. Veel
experimentdrift
Lagere-orde leren Hogere-orde leren
I It’s the management stupid! Management rollen voor dynamisch managen
A Arbeid: Slimmer werken
Slimmer werken als onderdeel van sociale
innovatie:
> Vakmanschap en professionele autonomie
> Hoge kwaliteit van arbeid
> Talentontwikkeling Bron: Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2012
A Arbeid: Slimmer werken
Productie
medewerker
Informatie
medewerker Kenniswerker
Rol: Omzet grondstoffen
in producten
Transformatie van
data in informatie
Kenniscreatie in de
vorm van nieuwe
producten en
diensten
Taak:
Simpel en
monotoon, met
herhalend karakter
Gestandardiseerd:
Toepassing van
regels en
procedures
Gevarieerd:
Kennisabsorptie en
kenniscreatie
Resource: Machines en
systemen
Informatie-
systemen
Expliciete en
impliciete kennis
A Arbeid: Slimmer werken
Klassiek Modern Postmodern
Technische
rationaliteit
Organisatorische
rationaliteit
Substantiële
rationaliteit
Gesloten systeem
benadering
Open systeem
benadering
Open/gesloten
systeem benadering
Rationeel systeem
benadering
Rationeel/
natuurlijk systeem
benadering
Natuurlijk systeem
benadering
Machine Organisme Hersenen
Massaproductie
Technologisch
determinisme
Flexibele
specialisatie
Multi-purpose
machines en ICT
systemen
Arbeidsdeling
simpele taken Multiskilled
personeel
Strakke
arbeidsrelaties
Netwerken &
uitbsteden
C Co-creatie door Externe Netwerken en Kennisallianties
> Slimme organisaties kennen hun sterkten èn
zwakten
> Co-creatie met toeleveranciers, klanten en
kennisinstellingen
> Kritische stakeholders bevorderen
vernieuwing en innovatiesucces
Bron: Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2012
C Co-creatie door Externe Netwerken en Kennisallianties
> Middels samenwerking zwakke punten aanpakken;
> Synergie: combinatie kennisbasis kan leiden tot unieke
producten en diensten;
> Middelen (vooral kennis) kunnen
gedeeld worden;
> Samen kan er sneller geïnnoveerd worden.
Toeleveranciers
Klanten
Concurrenten
Kennisinstellingen
D De Innovatieschijf: Hoe investeert u..
€ 0,20
R&D
€ 0,20
Vernieuwend
leiderschap
€ 0,20
Menselijk
kapitaal
€ 0,20
Nieuwe
Organisatie
vormen € 0,20
Co-creatie
D De Innovatieschijf: Hoe investeert u..
€ 0,10
R&D
€ 0,00
Vernieuwend
leiderschap
€ 0,00
Menselijk
kapitaal
€ 0,00
Nieuwe
Organisatie
vormen € 0,00
Co-creatie
..in crisistijd?
Het management speelt een bepalende rol
bij bedrijven met achterblijvende
resultaten
• Pro-actief management met draagvlak
binnen de organisatie
• Visionair leiderschap en creatie van
een collectieve ambitie
• Ondersteuning vanuit management
voor initiatieven op de werkvloer
Organisatie
11%
Management
50%
Arbeid
2%
Samenwerking
37%
S Succesfactoren bij achterblijvers
Arbeidsfactoren spelen een
bepalende rol bij koplopers.
• Slimmer werken
• Autonomie voor werknemers
• Job-rotatie en werkvernieuwing
• Actieve focus op innovatie binnen het
bedrijf
Organisatie
4% Management
9%
Arbeid
63%
Samenwerking
24%
S Succesfactoren van koplopers
hartelijk dank voor uw aandacht
www.inscope.nl (Inscope: Research for Innovation)
www.flexibiliteitsaudit.nl
•