De jaarlijkse vier- kantsvergelijking al gemaakt?Interne traceerbaarheid is cruciaal bij de bereiding van biologische producten. Van elke grondstof moet u precies weten, wanneer, in welke hoeveelheid en in welke biologische producten deze is gebruikt. Onze inspecteurs controleren dit tijdens de inspecties. Minimaal één keer per jaar moet u een vierkants-vergelijking uitvoeren. Bij de vierkantsvergelijking maakt u voor een ingrediënt naar keuze een berekening, over een bepaalde periode, waaruit blijkt dat voorraad en productie met elkaar in over-eenstemming zijn. U moet de vierkantsvergelijking onder-bouwen met bijbehorende documenten, zoals aankoop-facturen, productiestaten, voorraadtellingen, aflever- bonnen en verkoopfacturen.

nieuwsbrief skal bio controle, Juni 2015

skalactueel Over regelgeving en toezicht op het vervaardigen en verhandelen van biologische producten

Aandacht voor superfoods Biologische superfoods staan in de belangstelling van een groeiend publiek. Een sterk groeiende omzet en een sterke groei in het aantal aanbie-ders zijn risicofactoren. Daarom hebben we veel aandacht voor superfoods. Via keteninspecties hebben we het afgelopen jaar de markt van Superfoods verkend. Vanuit de verkooppunten is informatie verzameld over de achterliggende groothandels en importeurs. Deze zijn geïnspec-teerd. Alle leveranciers uit de keteninspecties

hadden een certificaat voor het verwerken of verhandelen van biologische Superfoods. Bij de importeurs zijn monsters genomen van producten om te controleren of de producten vrij zijn van residuen. Er zijn 53 monsters genomen die zijn onderzocht op een breed spectrum gewasbescher-mingsmiddelen. In twee gevallen werd een middel gevonden dat in de gevonden concentratie niet is toegestaan. In beide gevallen was de gevonden waarde een reden om het onderzoek over te dra-gen aan de NVWA. De producten zijn geblokkeerd in afwachting van het onderzoek van de NVWA.

AlgenBij alle handelsbedrijven is gekeken naar de etiketten van algen en producten met algen. Op het product "biologische algen" mag het Europees bio-keurmerk niet gebruikt worden omdat er in de verordening (nog) geen pro-ductieregels voor zijn opgenomen. In 2014 is geconstateerd dat hierover veel onduidelijkheid was. Daarom zijn alle bij ons bekende bedrijven aangeschreven. Toch was een zevental bedrijven nog niet op de hoogte van de eisen rondom het gebruik van het biologische keurmerk op algen-producten. Met deze bedrijven zijn afspraken gemaakt om het logo van de verpakking te halen.

Europese samen-werking tussen toezichthouders in de EOCCSkal is actief lid van de EOCC (European Organic Certifiers Council), een Europees samen-werkingsverband van toezicht-houders op de biologische pro-ductie. Binnen de EOCC is er veel

aandacht voor harmonisatie in het toezicht tussen Europese landen. De EOCC gaat onderzoek doen naar hoe de verschillende toezichthouders invulling geven aan risicogericht toezicht, binnenhet wettelijke kader van de Europese verordening.

Een ander actueel thema is het blokkeren en decertificeren van biologische partijen.

Wanneer zet welk land welke sanctie in? Het blokkeren van partijen geeft de toezichthou-ders de tijd onderzoek te doen naar de problemen met de partij, daar is iedereen het over eens.

Maar er zijn veel verschillen tussen Europese landen bij het decertificeren van een partij (ook wel ‘downgraden’ genoemd) en de diepte van een eventuele recall. Een eerste stap die de EOCC zet op weg naar harmo-nisatie is het inventariseren van de verschillende werkwijzen per land.

Nieuw: Certificering imkerijSinds eind maart kunnen Nederlandse imkers zich biologisch laten certificeren door Skal. Na een omschakelperiode van één jaar mogen zij hun Nederlandse honing als biologisch verkopen. De biologische wetgeving stelt strenge eisen aan de imkers. Er gelden o.a. gebieds-eisen voor het plaatsen van de bijenkast, maar ook voor het gebruik van natuurlijk materiaal. Tot voor kort dachten we dat het niet mogelijk was om aan de wettelijke eisen te voldoen in het drukbevolkte Nederland. In overleg met imkers en het ministerie van Economische Zaken zijn wij echter toch tot een werkbare Nederlandse interpretatie van de Europese wetgeving gekomen. Lees meer over de eisen voor imkers op onze site. Imkerij is daar te vinden onder het tabblad Veehouderij.

Het jaar 2014 in cijfers • 3738geregistreerdebedrijven, • 439nieuwegeregistreerden, • 1600gecertificeerdelandbouwbedrijven,• 58.645ha.biologischegrondincl. grond in omschakeling, • 5101inspecties,waarvan • 193monsternamesen• 605onaangekondigdeflitsinspecties, • 1794ontheffingen,• 42fataleafwijkingenbij 38bio-bedrijven, • 750ernstigeafwijkingenbij• 531bedrijven,302bedrijven uitgetreden, • 1069infopakkettenverstuurd.

BetrouwBaar Bio: het traject van toezicht in 2014 · 27

3. kosten en Baten

baten• Jaarlijks abonnement • Jaarlijkse inspectie• Overige inkomsten

Totaal baten

laSten• Personeelskosten• Regelgeving, analyses• Kosten automatisering inclusief ontwikkeling.• Algemene en organisatie kosten, inclusief huisvesting• Voorlichting en Communicatie• Inhuur controlecapaciteit en overige dienstverlening• Lasten bestemmingsreserve R&D, innovatie, kwaliteit

Totaal lasten

• Exploitatieresultaat• Rentebaten• Financiële baten

Totaal resultaat

Begroot 2015

1.455.000 1.473.000

543.000

3.471.000

1.861.000 80.000

222.000

429.000

76.000

800.000

40.000

3.508.000

-37.000 37.000

–

–

Begroot 2014

1.401.000 1.389.000 483.000

3.273.000

1.682.000 58.000

139.000

423.000

48.000

917.000

40.000

3.307.000

-34.000 34.000

–

–

Realisatie2014

1.398.035 1.437.734 567.770

3.403.539

1.694.161 43.159

101.406

416.355

36.861

912.838

40.003

3.244.783

158.756 39.326

–

198.082

Realisatie2013

1.316.824 1.307.455

522.049

3.146.328

1.723.807 48.656 112.872

459.765

30.574

927.911

27.751

3.331.336

-185.008 40.729

40.680

-103.599

Resultatenoverzicht 2014 en begroting 2014 (in Euro)

28 · jaarverslag 2014 · skal Biocontrole · kosten en Baten

jaarverslag 2014

BetrouwBaar Bio: toezicht in 2014www.skal.nl

Bent u

geïnteresseerd in de

achtergronden bij deze

cijfers? Lees dan ons

Jaarverslag 2014 online

op www.skal.nl

Sinds kort kunt u op ons klantengebied uw certificatiegegevens delen met uw afnemers. Uw afnemer kan dan uw certificaat online inzien en krijgt een e-mail van Skal zodra er iets aan uw certificaat is veranderd. Zo weet uw afnemer zeker dat u gecertificeerd bent. Natuurlijk kunt u uw toeleveranciers ook vragen hun certificaatge-gevens met u te delen via het klantengebied. Zo kunt u alle actuele

certificaten van uw toeleveranciers tonen aan onze inspecteurs. We hopen dat deze dienst eraan bijdraagt dat we minder afwij-kingen hoeven te schrijven op dit onderwerp. U vindt deze nieuwe service op het klantengebied van Skal (inloggen via www.skal.nl), onder ‘Certificaten uit mijn netwerk’. Daar kunt u aangeven met wie u uw certificaatgegevens wilt delen.

Nieuw: Altijd een actueel certificaat van uw toeleveranciers via het klantengebied van Skal

Reminder: 95 procent?! 100 procent!Sommigebio-ondernemersdenkendatslechts95%(vandeagrarischeingrediënten)vanhetbio-producthoefttebestaanuitbiologischeingrediënten.Datisniethetgeval.Vooreenpaaringrediëntenisvastgestelddatzeonvoldoendebiologischbeschikbaarzijn.DezeingrediëntenzijnopgenomeninbijlageIXvanverordening889/2008.Dezeingrediëntenmagugebruikentotmaximaal5%vandetotalehoeveelheidagrarischeingrediënten.Ooksommigeadditievenvanagrarischeoorsprong(zoalsjohannesbroodpitmeelE410)tellenmeeinde5%-regeling.DezezijntevindeninbijlageVIIIvanverordening889/2008enzijnteherkennenaan een asterisk (*). Alle bijlagen vindt u op onze website, onder Wetgeving. HalffabricatenOok belangrijk om te vermelden is dat halffabricaten gecertificeerd als ‘bereid met’ niet in biologische producten verwerkt mogen worden. Bijvoorbeeld een broodver-betermiddel ‘bereid met biologische tarwebloem’. Een ‘bereid-met’ –product is altijd minderdan95%biologischenmagdaaromnietalsbio-ingrediëntmeetellen.

ProductspecificatieVoor ieder bio- product dat u onder eigen naam verkoopt, moet u de productrecep-tuur indienen bij Skal. Dit gaat via het online klantengebied van Skal. Via de product-specificaties certificeert Skal de producten van een ondernemer. De gecertificeerde producten komen na goedkeuring op het bio- certificaat van de ondernemer te staan. Vergeet de bijlagen niet! U moet een bijlage toevoegen als u het volgende opgeeft:• Natuurlijke aroma’s. Er moet zonder uitzondering een soort of type opgegeven worden. Daarbij moet vermeld zijn dat het een natuurlijk aroma is en dat het voldoet aan Verordening 1334/2008.Hetbewijshiervanmoetutoevoegenindebijlagen.Ditkan bijvoorbeeld de technische productspecificatie van uw leverancier zijn.• Bewijs van certificatie van het ingrediënt; vooralleuithetbuitenlandafkomstigeingrediëntenmoetuhetcertificaat waaruit blijkt dat uw leverancier gecertificeerd is meesturen in de bijlage.• Samenstellingen van additieven en technische hulpstoffen. Deze worden soms opgegeven met een merknaam. Het is dan niet mogelijk om te beoordelen of de gebruikte additieven of technische hulpstoffen gebruikt mogen worden. U moet in dit geval de technische productspecificatie van de leverancier toevoegen in de bijlage zodat er een beoordeling gemaakt kan worden.• Plaatsmeermiddelen Van Plaatsmeermiddelen moet opgegeven worden welke plantaardige olie ge- bruikt wordt. Als een plaatsmeermiddel met merknaam wordt opgegeven moet er een bijlage worden toegevoegd met de technische productspecificatie van de leve- rancier. Hiermee wordt beoordeeld of het plaatsmeermiddel gebruikt mag worden.

‘Vertrouwen en groei’

De groeiende omzet van de bio-sector over de afgelopen jaren maakt dat bio steeds meer onderdeel wordt van mainstream. Met dat biologisch uit haar niche komt, staat de sector steeds meer in de schijnwerpers. Als toezicht-houder reageren we hierop door transparanter te worden in ons handelen. Een vraag die mij vaak wordt gesteld is waarom we de bedrijven die we decertificeren niet bij naam noemen? Mijn antwoord is steevast dat dit geen onder-deel is van ons sanctiebeleid. Toch gaan we dit jaar onderzoeken of het tijd is voor verandering. Dit komt mede door de roep vanuit de sector zelf om bedrijven wél te benoemen; het idee is dat dit de naleving ten goede komt. Wat vindt u, moeten we de bedrijven die we decertificeren bij naam noemen op onze website?

Het vertrouwen van de consument is cruciaal voor het succes van biologische bedrijven. Het falen van een collega-ondernemer kan grotegevolgen hebben voor de hele sector; de spreek-woordelijke rotte appel die de hele mand besmet. Als directeur van Skal voel ik mij ver-antwoordelijk voor de hele biologische sector…maar ben het niet. Als biologisch bedrijf bent ú er primair verantwoordelijk voor dat u het consumentenvertrouwen niet schaadt. Of ‘op zijn Skals’ dat u de bio-wetgeving goed naleeft. Dat verantwoordelijkheidsgevoel maakt wel dat ik continu bezig ben met wat we als orga-nisatie beter kunnen doen, wat onze bijdrage kan zijn om ervoor te zorgen dat biologisch echt biologisch is. Ik zie het als een taak van Skal om bedrijven die op het randje opereren, zo snel mogelijk aan te pakken. En ik zie het als een morele verplichting van iedere biologische ondernemer om melding te maken van mis-standen. Voelt u zich net zo verantwoordelijk als ik? Ik hoop het! Dan kan de biologische sector vanuit consumentenvertrouwen rustig doorgroeien. Ook in de schijnwepers.

Margreet van Brakel, Directeur Skal Biocontrole

column

Reacties? Stuur ze naar mvb@skal.nl

Update Risicogericht ToezichtHet verder ontwikkelen van Risicogericht Toezicht staat hoog bij ons op de agenda. Nog dit jaar gaan we een risicoclassificatiesysteem inrichten. Doel is om de hoogrisicobedrij-ven vaker te bezoeken dan het wettelijk minimum. De laagrisicobedrijven willen we zo efficiëntmogelijkinspecteren.Ditberichtisslechtsdevooraankondiging.Deverschil-lenzullenwaarschijnlijkvanaf2016temerkenzijnalshetsysteeminwerkingtreedt. Daarnaast gaan we het beleid bepalen ten aanzien van het openbaar maken van inspec- tieresultaten. Een eerste aanzet zou kunnen zijn om bij decertificaties en opschortin-gen van bedrijven een melding te plaatsen met de naam van het bedrijf op de website van Skal. Beide elementen van Risicogericht Toezicht ontwikkelen we in samenspraak met de sector en onze opdrachtgever het ministerie van Economische Zaken.

Dr. Klinkertweg 28 a

postbus 384, 8000 AJ Zwolle

T 038 426 81 81

F 038 426 81 82

info@skal.nl

www.skal.nl

Wees u bewust van de risico-analyseOnze inspecteurs vragen uw aandacht voor het volgende: Bereidende bedrijven zijn verplicht een actuele risico-analyse te hebben van de biologische productie. Onze inspecteurs vragen hier naar. Maar wat blijkt? Veel biologische bedrijven komen met hun analyse voor voedselveiligheid aanzetten. Dat is niet genoeg! Als biologisch bedrijf moet u inzicht hebben in uw bedrijfsspecifieke Biologische Beheers-Punten (BBP’s). De risico-analyse bestaat uit het analyseren van de ‘gevaren’ voor het bio-product in uw proces. Bijvoorbeeld: waar bestaat kans op contaminatie of verwisseling met gangbare pro-ducten? Met de analyse en bijbehorende beheersmaatregelen helpt u mee om de bio-status van uw product aantoonbaar te maken.

U vindt een voorbeeld van de risico-analyse op onze website, onder Formulieren. De uitdaging voor u is om de voorbeeldanalyse passend te maken voor uw eigen situatie. Tijdens onze inspecties blijkt soms dat het voorbeeldformulier volledig is overgenomen, dit is natuurlijk niet de bedoeling.

Let op: intrekken bio-certificaat bij geen bio-activiteitenVoert uw bedrijf al bijna twee jaar geen bio-activiteiten uit? Dan moeten wij uw certificaat intrekken. U kunt er ook voor kiezenuwbio-certificeringzelftebeëindigen.Ditisinveelgevallengoedkoper. Wanneer u in de toekomst weer bio-activiteiten gaat ondernemen, kunt u uw bedrijf weer bij ons aanmelden. Wij toetsen tijdens onze inspecties of uw werkprocedures voldoen aan de vereisten vanuit de biologische verordening. Dit is alleen mogelijk als er ook actieve bedrijfsprocessen zijn.

Weetje: Inspecteurs komen soms te vroegInspecteurs houden rekening met veelvoorkomende files bij het plannen van inspecties. Zo heel af en toe is er geen file, dan komen ze dus te vroeg. We willen u vragen hier, waar mogelijk, flexibelmeeomtegaan,zodatdeinspecteur(tevroeg)aandeinspectie kan beginnen. De factuur is op basis van de start van de inspectie.

Weetje: inspectiedatum per e-mail We inspecteren ieder jaar alle biologisch gecertificeerde bedrij-ven. U ontvangt van ons een e-mail met de datum waarop bij u de jaarlijkse aangekondigde inspectie plaatsvindt. Soms wordt u ook gebeld, bijvoorbeeld als er binnenkort een inspecteur bij u in de buurt is en we graag uw inspectie hier aan vast koppelen. Westrevennatuurlijknaareenzoefficiëntmogelijkedagin-deling van onze inspecteurs.

ColofonSkal Actueel is een uitgave van Skal, toezichthouder op de biologische productie,

aangewezen door het ministerie van Economische zaken. Skal Actueel is gedrukt op

FSC gecertificeerd papier. Skal Actueel wordt kosteloos toegezonden aan geregistreerde

bedrijven en relaties. ISSN nr 15693872.

Eindredactie: Skal Biocontrole, Zwolle.

Ontwerp: People Like Frank, Groningen.

Druk: drukkerij Bredewold, Wezep.

Skal-nieuws