Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
-
Upload
ilya-zitter -
Category
Education
-
view
210 -
download
5
description
Transcript of Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Samen aan het werk in sessie 4Focus op ontwerp/ontwikkeling
Ilya Zitter Versie 17 Maart 2014
OpeningProgramma vandaag
Beroepsproces en beroepsproduct in de herhaling
Module Onderwijs Ontwerpen in vogelvlucht
Iteratief (her)ontwerpen van een leeromgeving (5 ECTS of veelvoud) voor eigen onderwijspraktijk staat centraal
In sessies 1, 3, 5 en 7 middels Leren op de werkplek/Zelfstudie ondersteund met HUbl
In sessies 2, 4 en 6 face-to-face Sessie 2 - kennismaken met ontwerpproces + focus op
analyse: simulatie hele ontwerpproces; analyseren van een goed voorbeeld, competentiegericht onderwijs in het hbo, gelaagdheid van een leeromgeving
Sessie 4 - focus ontwerp/ontwikkeling: uiteenrafelen van een leeromgeving, concept ‘blended learning’
Sessie 6 - focus evaluatie (kwaliteit leeromgeving): praktijkgericht onderzoek inbouwen en formatief evalueren in vorm van peer-reviewen met 3 kaders
Programma
9:30 – 10:30Kort dag doornemenKennisintermezzo: Uiteenrafelen ontwerp (incl. onderwijsmodellen en activerende werkvormen)
10:30 – 12:00Aan het werk: start individueel en daarna in duo’s of klein groepjePlenair met elkaar delen als ‘critical friends’
12:00 – 13:00Samen lunchen
Programma
13:00 – 14:00Kennisintermezzo: Blended learning
14:00 – 15:30Aan het werk: start individueel en daarna in duo’s of klein groepjePlenair met elkaar delen als ‘critical friends’
15:30 – 16:30Kennisintermezzo: introduceren methoden evaluatieTerugblikken en vooruit kijken
Beroepsproces en product
Beroepsproduct (eindopdracht)
Ontwerp leeromgeving, inclusief de keuzes voor het te ontwikkelen papieren/digitale materiaal: ontwerp van leeromgeving met een omvang van 5 ECTS (of een veelvoud hiervan), in vorm van een ‘Blokboek’ of ‘Studentenhandleiding’ of ‘Modulewijzer’, ofwel: het onderwijsmateriaal zoals dat voor studenten wordt gemaakt bij de betreffende opleiding ca. 50%
Flankerende rapportage bij het ontwerp ca. 50%: Analyse: rapportage uitgevoerde analyse Onderbouwing van ontwerp/ontwikkeling Evaluatie: rapportage uitgevoerde formatieve evaluaties - van de
laatste versie van het ontwerp van de leeromgeving Ontwerpproces: logboek van uitgevoerde ontwerpactiviteiten
Beroepsproces: Onderwijs ontwerpen - waterval proces
Analyse
Ontwerp
Ontwikkeling
Implementatie
Evaluatie
Kort-cyclisch past beter bij werkproces hbo Per cyclus mogelijkheid om andere mensen te
betrekken In iedere cyclus aan concrete resultaten werken
past meer bij hbo-cultuur Kort-cyclisch ontwerpen is makkelijker voor
minder ervaren ontwerpers Onderwijs moet draaien? Dit was laatste cyclus!
Versie 1.0Ontwerp leeromgeving
Flankerend rapport Versie2.0
Beroepsproces: Onderwijs ontwerpen - iteratief proces
Adaptief product en proces
Kaders staan vast
Eigen focus aanbrengen!
Het juiste antwoord bestaat niet…Professionaliseringstraject ≠ Adviestraject
Leren werken aan eigen leeromgeving vanuit een ontwerpperspectief
Instrumenten en hulpmiddelen aanreiken om mee te kunnen ontwerpen
Achterliggende kennis aanbieden Leren om het impliciete ontwerpproces
expliciet te maken
De Dublin descriptoren voor het bepalen van het niveau
Met de dublin descriptoren kan het niveau van een opleiding worden beschreven
De generieke beschrijvingen hierna zijn van: http://www.nvao.net/page/downloads/Dublin_Descriptoren.pdf
Bij deze module wordt uitgegaan dat deelnemer het master-niveau van denken en handelen heeft en dat dit niveau kan worden ingezet om de beoogde competenties voor Onderwijs Ontwerpen te ontwikkelen
Dublin Descriptor
Generieke beschrijving van master-niveau (die is gebaseerd op generieke beschrijving van het bachelor-niveau)
Kennis en inzicht Heeft aantoonbare kennis en inzicht, gebaseerd op de kennis en het inzicht op het niveau van Bachelor en die deze overtreffen en/of verdiepen, alsmede een basis of een kans bieden om een originele bijdrage te leveren aan het ontwikkelen en/of toepassen van ideeën, vaak in onderzoeksverband.
Toepassen kennis en inzicht
Is in staat om kennis en inzicht en probleemoplossende vermogens toe te passen in nieuwe of onbekende omstandigheden binnen een bredere (of multidisciplinaire) context die gerelateerd is aan het vakgebied; is in staat om kennis te integreren en met complexe materie om te gaan.
Oordeels-vorming
Is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige of beperkte informatie en daarbij rekening te houden met sociaal-maatschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen.
Communicatie Is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten.
Leer-vaardigheden
Bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter.
Studiebelastingsuren
Dit is een module van 5 EC, d.w.z.:140 studiebelastingsuren
De module duurt 1 blok/lesperiode van 10 weken, dat betekent dat er van je wordt verwacht dat je gemiddeld 14 uur per week besteedt aan deze module
Voorbeeld verdeling urenOnderdeel Uren
3 face-to-face bijeenkomsten 24
Ontwerp leeromgeving met omvang van 5 ECTS (of een veelvoud hiervan), inclusief de keuzes voor het te ontwikkelen papieren/digitale materiaal: ontwerp van leeromgeving, in vorm van een ‘Blokboek’ of ‘Studentenhandleiding’ of ‘Modulewijzer’, ofwel: het onderwijsmateriaal zoals dat voor studenten wordt gemaakt bij de betreffende opleiding. Dit gaat om werk dat sowieso zou moeten gebeuren en nu in het kader van deze module kan worden verricht.
58
140-24=116116/2=58
Flankerend rapport 58 58/4 = 14,5
Analyse 14,5
Onderbouwing van ontwerp/ontwikkeling 14,5
Evaluatie 14,5
Ontwerpproces (logboek van uitgevoerde ontwerpactiviteiten) 14,5
Totaal 140
UiteenrafelenKennisintermezzo – Aan welke knoppen kan ik draaien in beroepsgericht leeromgeving? Uit welke generieke bouwstenen bestaat een leeromgeving? Hoe kan ik onderwijsmodellen leren uiteen te rafelen?
Metafoor gelaagd ontwerp
Het gaat over een leeromgeving (5 ECTS of veelvoud):die is te beschouwen als één taartpunt uit de hele curriculum-taart.
Leeromgeving?
Archetypisch is het klaslokaal met frontaal onderwijs
Breder concept leeromgeving benadrukt het sociale, collectieve en contextuele karakter van leren
Gelijkwaardig concept is ‘curriculum’ of wel ‘leerplan’
Definitie leeromgeving
“Een leeromgeving bestaat uit de fysieke en digitale omgeving waarin lerenden actief zijn, inclusief alle instrumenten, documenten en andere artefacten die te vinden zijn in die omgeving. Naast de fysieke en digitale omgeving omvat een leeromgeving de sociaal-culturele context voor de bedoelde activiteiten.” (Goodyear, 2001 in Zitter, Kinkhorst, Simons & Ten Cate, 2009; Zitter, 2010; Zitter, De Bruijn, Simons & Ten Cate, 2010; Zitter e.a., 2011; Zitter e.a., 2012;. Zitter & Hoeve, 2012; Zitter & Hoeve, 2013)
Model ontwerpen beroepsgerichte leeromgevingen
(Zitter, Kinkhorst, Simons & Ten Cate, 2009; Zitter, 2010; Zitter, De Bruijn, Simons & Ten Cate, 2010; Zitter e.a., 2011; Zitter e.a., 2012;. Zitter & Hoeve, 2012; Zitter & Hoeve, 2013).
Leertheorie
Twee soorten leerprocessen, klassieker uit de leertheorie: Sfard, A. (1998). On two metaphors for learning and the dangers of choosing just one. Educational researcher, 27(2), 4-13.
Acquisitie Participatie
Twee soorten contexten waarin leerprocessen plaats vinden - geconstrueerd-realistisch:
Mate van sturing Mate van authenticiteit (‘situatedness’)
Animatie hybride leeromgeving
Achterliggende kennis aanbieden
Opdrachten en simulaties
Praktijkkennis expliciteren
Leren tijdens werken
Hoofdvormen
CollegePresentatie + discussieKennis intermezzoOnline filmpjeZelfstudieKennisintermezzoLiteratuuronderzoek
Kennis betekenisvol maken
Samen systematisch praktijkprobleem oplossenDenkproces ervaren professional doorlopenGastdocent uit de beroepspraktijk uitnodigen´Story telling´Reflecteren op probleem uit praktijk/stageVideo-feedback organiserenHardop denken en voordoenWerkplek-coachen
Ervaringskennis beroepspraktijk inbrengen
Authentieke opdrachtenInterne opdrachtgever inzettenProjectonderwijsSimulatie met acteur/cliënt/patiëntSimulatie met technologieChecklists/Stappenplannen
Beroepspraktijk didactiseren
Schaduwen ervaren professionalsJunioren/senioren samen laten werkenJob-rotationMeer tijd geven voor uitvoering werkBewust experimenteren met nieuw gedragMultiprofessionele (project)teamsSystematische werkoverdracht
Verbindingen maken met beroepspraktijk
Leer/werkvormen - activerend
4C/IDhttp://www.slideshare.net/wrubens/ontwikkelen-van-praktijkgerichte-opleidingen-cv-iDeze presentatie is gemaakt door Liesbeth Kester, Celstec (Open Universiteit).
4C/ID
Leertaken geordend van veel naar weinig ondersteuning
Ondersteundende informatie
Procedurele informatie (JIT en Fading)
Deeltaakoefening
Leerlijnenmodel De Bie et al.
Leerlijnenmodel De Bie et al.
Conceptuele leerlijn
Vaardighedenleerlijn
Integrale leerlijn
Reflectieve leerlijn
Studieloopbaanbegeleiding
Vier bouwstenen
Rollen: Wie zijn er actief in leeromgeving?Docenten, beroepspraktijk en studenten‘Harkje’, Teamrollen, Onderwijsrollen
Ruimtes: Waar wordt geleerd?Intra/extramuraal, binnenschools, beroepspraktijk, simulatiepraktijk, thuis, HUbl, Social media
Artefacten: Waarmee wordt geleerd?Tastbaar onderwijsmateriaal en professioneel gereedschap, inclusief software
Tijd: Wanneer wordt geleerd?Beschikbare tijd, tempo en plannen, de volgorde in de tijd, parallel, pauzeren, versnellen, vertragen, onderbreken, minder dan/meer dan/zelfde als in de beroepspraktijk
Welke knoppen? Welke bouwstenen?
Leerprocessen: acquisitie-participatie Voldoende aandacht voor zowel kennis/vaardigheden als
voor competent beroep kunnen uitoefenen? Is er balans tussen conceptualiseren (abstracte kennis) en
contextualiseren (kennis toepassen)? Type context: geconstrueerd-realistisch
Is het mogelijk om traploos te schakelen tussen sturing en zelfsturing?
Is de leeromgeving voldoende activerend? Wordt er geleerd in veilige, gesimuleerde situaties en in
levensechte situaties? Kunnen de verschillende leer/werksituaties met elkaar worden
verbonden en verweven?
Aan het werkIn duo’s of klein groepje verder werken aan (her)ontwerpen van de eigen leeromgeving
Werken aan (her)ontwerpen eigen leeromgeving
Start individueel: Karakteriseer kort & krachtig de strategische laag Maak nu de stap naar de vormgeving
(ontwerp/ontwikkeling) Rafel het ontwerp van je (beoogde) leeromgeving
uiteen op een A3: op voorkant in de vier kwadranten en op achterkant m.b.v. de vier perspectieven/bouwstenen
Ga hiermee aan het werk in een duo of klein groepje Plenair met elkaar delen als ‘critical friends’
Onderbouwing ontwerp/ontwikkeling compleet?
Ontwerpeisen vanuit analyse Vergelijking tussen het huidige en nieuwe ontwerp Hoofdmoot wordt gevormd door: onderwijskundige
c.q. theoretische onderbouwing met literatuur literatuurlijst of eigen literatuur (met vergelijkbaar niveau), in elk geval aandacht voor:
Competentiegericht onderwijs (in brede zin) Strategisch: leerprocessen, onderwijsvisie,
onderwijsmodel, onderwijsconcept Tactisch: didactisch model/didactisch concept Operationeel: toelichten gemaakte keuzes voor de
leer/werkvormen
Samen lunchen12:30 – 13:30
Blended learningKennisintermezzo: Hoe kan ik tegen blended learning aankijken?
Definitie beleidsteam LLL
“Blended learning is een onderwijsconcept gericht op professionals dat gebaseerd is op een combinatie van e-learing, afstandsleren en klassikaal onderwijs” (LLL, 2013).
Werkdefinitie blended learning
Blended learning is een combinatie van verschillende vormen van leren binnen een formeel lesprogramma, waarbij in ieder geval: een deel van de onderwijsinterventies online plaatsvindt door het brengen van inhoud en instructie, waarbij de student voor een deel de controle heeft over tijd, plaats, leerweg of –snelheideen deel van de onderwijsinterventies interactie met medestudenten of medeleerlingen inhoudeneen deel van de onderwijsinterventies plaatsvindt onder supervisie van een docent in een klas- of collegelokaal (extra- en intramuraal)(Van den Boogaart, juli 2013 - Onderzoekslijn Academieteam)
Definitie leeromgeving
“Een leeromgeving bestaat uit de fysieke en digitale omgeving waarin lerenden actief zijn, inclusief alle instrumenten, documenten en andere artefacten die te vinden zijn in die omgeving. Naast de fysieke en digitale omgevingomvat een leeromgeving de sociaal-culturele context voor de bedoelde activiteiten.”(Goodyear, 2001 in Zitter, Kinkhorst, Simons & Ten Cate, 2009; Zitter, 2010; Zitter, De Bruijn, Simons & Ten Cate, 2010; Zitter e.a., 2011; Zitter e.a., 2012;. Zitter & Hoeve, 2012; Zitter & Hoeve, 2013)
Blended
Online simulatiesOnline casus-materiaal‘Computer-supported Collaborative Learning’ (CSCL)Online projectmateriaal
Flipping the classroomOnline studiemateriaalOnline inhoudelijke discussies‘Massive Open Online Course’ (MOOC)ChatsessieMobile apps voor JIT kennis
Video-interactie begeleiding (online)Peer-support via Social media, bv. Toolkit Netwerkleren app LOOK, Facebook in onderwijsApp voor vasthouden werksituaties + reflectieOnline Communities of Practice, bv. leraar24.nlDigitaal portfolio
Oortje in (voor live meeluisteren/coaching)Layar voor JIT-instructies demo gevenQ-codes voor JIT-kennis/info
Layar bij Middelbare Horeca
School ‘s Hertogenbosch
Facebook: Middelbare Horeca School
Website: http://www.kw1c.nl/afdeling/805/middelbare-horeca-school
QR-code ambulance
Door docent van de FG Deelnemer van groep januari 2014 Module
Onderwijs Ontwerpen Naar aanleiding van voorbeeld Layar
http://youtu.be/UnhiLDVkRMo
Aan het werkIn duo’s of klein groepje verder werken aan (her)ontwerpen van de eigen leeromgeving
Werken aan (her)ontwerpen eigen leeromgeving
Individueel: Werk verder aan de vormgeving
(ontwerp/ontwikkeling) Rafel je het ontwerp van je (beoogde)
leeromgeving uiteen op een A3 vanuit perspectief van ‘blended’
Ga hiermee aan het werk in een duo of klein groepje
Plenair met elkaar delen als ‘critical friends’
Kwaliteit leeromgevingKennisintermezzo: kwaliteitscriteria en verschillende vormen van formatief evalueren
Ontwerp/ontwikkelde leeromgeving moet voldoen aan kwaliteitscriteria
Generieke kwaliteitscriteria Wettelijke criteria HU-specifiek Opleidingsspecifiek
Generieke kwaliteitscriteria Relevantie Het leerplan voorziet in behoeften en berust op
valide inzichten Consistentie Het leerplan zit logisch en samenhangend in
elkaar Bruikbaarheid
Verwachte: De inschatting is dat het leerplan praktisch uitvoerbaar is in de situatie waarvoor het is bedoeld
Werkelijke: Het leerplan blijkt praktisch uitvoerbaar in de situatie waarvoor het is bedoeld
Effectiviteit Verwachte: De inschatting is dat werken met het leerplan
leidt tot de gewenste resultaten Werkelijke: Werken met het leerplan blijkt te leiden tot de
gewenste resultaten
(Thijs & Van den Akker, 2009)
Kwaliteit door het ontwerpproces
Uitgebreid vooronderzoek aan het begin van het traject op basis waarvan een heldere grondslag wordt ontwikkeld voor ontwerpkeuzes:
analyse van de gebruikspraktijk (context- en behoeftenanalyse)
verkenning van de kennisbasis (literatuurstudie en expertbevraging).
Frequente formatieve evaluatie tijdens het proces gericht op het bepalen van de kwaliteit van tussenproducten en het genereren van verbeteringsvoorstellen
(Thijs & Van den Akker, 2009)
Vormen van formatieve evaluatie
screening: ontwikkelteam vergelijkt ontwikkelde materiaal met checklist gewenste kenmerken
focusgroep: respondenten (bijvoorbeeld vakexperts, docenten) geven reactie op ontwerp a.h.v. richtlijn met punten waarop het ontwerpteam commentaar en suggesties wenst
walkthrough: respondent(en) doorlopen samen met ontwikkelaar(s) het ontwerp
micro-evaluatie: kleine groep gebruikers gebruikt gedeelte van ontwikkelde materiaal buiten de normale praktijksituatie
try-out: gebruikers zetten de ontwikkelde materialen binnen de beoogde praktijksituatie in
(Thijs & Van den Akker, 2009)
Terug & vooruitDe dag afsluiten – samen terugblikken naar de sessies die zijn afgelopen en vooruit kijken naar de sessies die gaan komen
Terugblikken en vooruit kijken
Blik terug: Hoe verliep het met leren op de
werkplek/zelfstudie met HUbl? Hoe verliep de face-to-face sessie? Verliepen deze volgens verwachting?
Kijk vooruit: Hoe ga je leren op de werkplek/zelfstudie met
HUbl nu aanpakken? Welke verwachtingen heb je over derde en laatste
face-to-face sessie?
Succes!Tot ziens op HUbl en bij de derde en laatste face-to-face bijeenkomst (sessie 6)