Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 1 van 9

. .. ô. |.

. > > . . . . . '%.'

. . +. ..

. =. . ) .

.. . > . ''

. . è)|;. :,

. . .. . . . '* .$

. . .. <'

. . ...: ( . . . ... . < .

. . .

. .. ' '

. . . . . '

. ... |

. . >

. ' : . . . ' .. % *''' )' |: '.& *< é .. 'à..œ' :. < ... '. . . . œ . .' *,1 '. > . > * ' %, . $, . ê. . .-.. #. < . . . .. . . œ; .. . > . œâ! .. .. .. . ' 'e +> . ï$' . :#' +.%% -û . '- +î . V. +.. . . .' ' , ' ' ' . . |' ' *. . . . . . ''.. = :. .. . . . . . .. .öâ. : . '% .. . . . . à..... à. .+. .?è . - . ''-d . ' - . ). é.< . .œ . < è.. . .. . 'éT' ..ï,; à..+. .... - % . . ..' ' œ '1)'', . ''g %.. . ' --.ï- . :+........ ..;%. *. , . . . . . . . . ' .< . .''ï.. : . '-' .', .'. . . ...*. >. . . ..... . , ù> % .(. < ' . .'- . , % œ' > / = .. .>. .'+.- . ï ... .àï. . . ' - '. %..+,. î . œ ' ' . ', ? . * ' .>> . . . . ç.. .+: .è + < '.% <. .. - ö.ï . ' * . %<*.<*. ê. .-' . ' ; .. . %,. + * ... .;; - . . ..:..%%. > ... ,ç è -,,. .. . ,.,.>%''''< . < )' '< -... . |. .. |... ;- ,;; $|:.., .| . é. . .'|||.; . . :;. . '|',,-. . '|||). ., . . .' ' ' .-- . -|; jj. # > .. @*. ! ' . . . ..ç .. >. . , . ..: |- -|... : | -. '- . . . |.. .' . $...- .... ,... , .|.. ,.....|| ; .; ..|..'..... .' ,.. .. . . .' ........|' '. .. . . ....(. .ï .. . .'( ' ï ' :.% 'j j.! . . . é . j-. . .ë ; , .. , ... ! 'ï . '%ï ! . ' t' ) & j j .. , . , . . ,). . ..... -. + .-.. .-, ... , . ,. . -. . --... . .| . .: . . ;. - & . '! '& %? l,.. .' l '*. ,|.- .%.XKg$|K'|' ' .1.KKKKKKXxKAan Zijne Excellende de Gouverneur van Amlbat a.v. de Minister van Jusdùe*L.G. Snûth Boulevard 76Allùer' ' û + . V ' . /':. ?: -..1| * ---' ê ' ' '. D . ''!- . -... ,|. . . -|. .. .. . ||r |., .|-. ....||..; à' , ! .( .. .. . .. ï .. .. . j. . . , . - .4. y .. , ./ ' . . %, < ï. : , . .Uw brief:Uw kenmetkDatum:Kenmetk27 november 2014||-14/001321 janu| 2015RvA 170-14Onde-erp:On|em-l|dsbesli: houdende Zgemene maa|egelen, tot wijzçylrl' ' g van het Lands-besluit dagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. (AB 1999 no. 62) en het Landsbeslitexamens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. (AB 1991 no. GT 34)Naar aanleiding van bijgaand aan de Raad tet adùes toegezonden on|em-hndsbeslit,houdende Wemene maa|egelen, tot wijzçxltz' ' g van het Landsbeslit dagscholen v.w.o., h.a.v.o.,m.a.v.o. (AB 1999 no. 62) en het Landsbeslit examens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. (AB 1991 no.GT 34), moge de Raad Uwe Excellende het volgende beùchten.1.AJgenaeenm.a.V.O.GT 35) te wjzigen, ondet meer naaê aanleiding van de invoeùng van de basiscydus en depro|elen in de bovenbouw van het voortgezet onderwjs alsmede de aanschemlg van deshagrege|' g voor het v.w.o., h.a.v.o. en m.a.v.o. Deze aanpasslgen vloeien voort uit hetSamenwer||protocol op de beleidsterrelen Ondetwjs, Cultuvtr, Wetenschap en Emancipadetussen Aruba en Nederland (hiema: het protocolll, waarmee onder meer is afgesproken datteneinde de ge|j|aar|heid van de Arubaanse |ploma's te kunnen bljven borgen deonde|jslhoud, de exameneisen en het va|enpa|et van de A|baanse oplei|gen overeendienen te komen met |e van de Nederhndse oplei|gen. Ter concredse|g van hetsamenwer||protocol heeft Aruba met het Ministerie van Onde|js, Cttltutlt en Wetenschap(OC&N van Nederland het Ac|eplan 2013-2014 opgesteld.zHet onderhavè e ontwem strekt eêtoe het Landsbeslit dagscholen v.w.o., h.a.v.o.,(AB 1999 no. 62) en het Landsbeslit exnmens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. (AB 1991 no.1.1Het is de Raad in het kader van het bovenstaande opgevallen dat in Set algemeen deelvan) de toelich|g niet wordt ingegaan op de onderli|ende probleemste|g en het béeoaitvoor|loeiende doel van het onderhavèe ontverp. Zo wordt onvoldoende lzichteljk gemaaktwaarom de Ambaanse wetgevùag op het gebied van de exameneisen, de onde|l'slhoud en hetva|enpa|et aangepast dient te worden. De Raad heeft voorts gemerkt dat in de consideransgeen melding wordt gemaakt van hetsamenwerMnpprotocol; dit terwjl het ptotocol immers degrondslag vormt voor de voorgestelde Gjzigm' gen. De Raad beschouwt het ontbreken van dezeelementen als een tekorioml'ng en dringt er op aan om alsnog een volledige en heldeêeprobleemste|g op te nemen.1.21 Samenwerkt'ngsprotocol op de beleidsterrezen Onderwijs, Ctzlttmr, Wetenschap en Emancipaée tussen Aruba enNederland (4 juli 2012), onderdeel 1.10. Het genoemde protocol is een regeling zoals bedoeld in arfikel 38, eersteEd van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden.>2 Acéeplnn 2013-2014, dd. 28 september 2013.1

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 2 van 9

RvA 170-14toelich|g onvoldoendeduideljk ge|akt in hoeverre de scholenhebbentoegeEchtvoorgestelde wjzigrqh gen betreffen immers o.m. verande|gen in het onde|l'sl'nhoud en van deexameneisen voor alle m.a.v.o.-, h.a.v.o.- en v.w.o.-scholen. Uit ambstbeùchten heeft de Raadwaarop de voorgestelde |jzigm' gen be|ekking op- betêoltken zijn geweest in het voorbereidl'n||al'ect. Ook wordt onvoldoendein hoevetre deze scholen en diens leerlîngen op deze wijzigm' gen zijn voorbereid. Devoorts in dit kader begrepen dat o.m. de m.a.v.o-scholen nîet bet-tokkenvoorbereidingen inzake het onderhavèe ontvem. De Raad adviseert in deIn het verlengde van het bovens|ande wordt tevens in dezijn geweest bij detoehchting in te gaanOPdeze elementen.In onderdeel 1.10 van het protocol is afgesproken dat - in het kader van het borgen vande geEj|aatigheid van de Ambaanse |ploma's - de aanschemlg van de exameneisen inAruba - overee|omsdg met de aanschemlgen in Nedeêland - uiterljk 1 januad 2016 voot heth.a.v.o. en téterljk 1 januari 2017 voor het v.w.o. dienen te wotden Zgevoerd. De Raad heeftgeconsuteerd dat dezeaanschemlgen bij het onderhaùge ontwerpconform de afspraakworden geregeld:- bij voorgesteld arfikel 11, onderdeel H, wordt de vereistevoor het slagen geldt dat de kandidaat |ximnal één 5 voorheeft en voor de overk e van deze de vakken een voldoende moet hebben (de zogenaamdeaanschemlg geregeld dat als eiswisktmde, Engels en Nederlands1.3kemva|e|ege|g). Deze eis gaat volgens het ontwerp voor het h.a.v.o. per 1 augustus2015 in en voor het v.w.o.per 1 augustus 2016;bij voorgesteld artikel 11, onderdeel H, wordt de vereistevoor het slagenvoor het gehele centraal examen moet hebben. Deze eis gaataanschemlg geregeld dat als eisgeldt dat de examenkan|dnnt onafgerond minimaal een 5,5 als gemiddeldevolgens het ontwerp voor heth.a.v.o. per ditect in en werkt terug tot 1 augustus 2014 en voot het v.w.o. per 1 augustus2015;bij vooêgesteld arfikel 11, onderdeel H, wordt de vereiste aanschemzg geregeld dat derekentoets onderdeel zal té|aken van de voornoemde kemva|e|ege|g. De examen-kan|daat mag dus maximaal één vjf halen voor de de kemvalçken onder voorbehoud datMj voor de ovedge van deze de kemvaltken en de rekentoets een voldoende heeft dan weldat lùj voor de reientoets een vjf en voor de de kemvakken een voldoende heeft. Deze eisgaat vokens het ontwerp voor het h.a.v.o. per 1 augustus 2015 in en voor het v.w.o. per 1augustus 2016.De Raad heeft uit een scltrjven van het Ministerie van OC&W aan de minister van Onderwjsen Gezin geconsuteerd dat er naast deze genoemde aanschemlgen ook een aanschemlg is ophet gebied van de Nedeêlandse taal.3 Volgens deze aanschemlg éenen de êeferenée|veausvoor het vak Nederlands voor het h.a.v.o. vanaf het schooljaaê 2016-2017 verwerkt te zijn in decenttale examens. Voot het v.w.o. geldt tlit vanaf het schooljaaê 2017-2018. Ten aanzien vandeze aanschemlg heeft de Raad echter niets te||elezen in de toelich|g. Aangezien dezeaanscheolg ook zal gelden voot Aruba, adviseert de Raad om in iedeê gevz in de toelich|ghierop in te gaan.De Raad heeft ten aanzien van het va|enpa|et c.q. de proselen van het h.a.v.o. env.w.o. in Aruba geconstateerd dat er enkele verschl'llen bestaan ten opzichte van Nederland:- Aruba stelt in het v.w.o. alleen het Nederlands en het Engels als vemlichte talen van het1.4gemeenschappe|jke deel voor. In Nederland is het voor het v.w.o. vemlicht naast hetNedeêlands en het Engels een derde vreemde UaI tals ondetdeel van het gemeenschappe|jkedeel) te ldezen.3 Bijlage bij het schrjven van het Ministerie van OC&W van Nederland aan de minister van Onderwijs en Gezinvan Aruba, dd. 14 april 2014 (kenmerk: 61983%.2

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 3 van 9

RvA 170-14Wiskunde wordt in Nederland voor alle v.w.o. proselen als een verplîcht vak gesteld. InAruba wordt dit vak bij het pro|el hllmaniota niet verplicht gesteld.In Aruba worden Oeen zes substandële valtken vemlicht gesteld voor het h.a.v.o. en v.w.o.In Nederland ligt het minimllm aantal voor het v.w.o. op acht en voor het h.a.v.o. op zeven.Het Ministerie van OC&W van Nederland heeft in de brie|sse|g met de minister vanOnderwijs en Gezin van Anzbasubsundeel verschil is dat continue|g van de geEl'kstelling van de diploma's in de weg staat.4 Eraangegeven dat het |tsîenoemde veêschil een dermatexvordtleerlingen met zeven respecdeve|jkvan OC&W van Nederland heeft in devoldaan aan de vereisten van eenPASvolwaardig programma als de h.a.v.o.- en v.w.o.-acht subsundële valtken hun diploma halen. Het Ministeùebrie|sse|g met de minister van Onderwjs en Gezinvan ||baaangegeven dat dit verschil we|enomen kan worden door de opname van eenverplîchte derde taal in het gemeenschappe|jk deel en/of een verplicht vak in het vrije deel.shet prosel h|xmaniora het vak Gskunde niet vemlicht testellen heeft vokens het Ministeùe van OC&W van Nederland niet petse gevolgen voor de|plomage|jkstelll'ng. Het ministeùe wjst in zijn schtjven wel op de consequendes Mervan voorde Arubaanse student met een v.mo. hlxmo|ôra-|ploma (zondeê Nùskiuxde). Deze student heefteen beperktere keuze in het hoger ondetwjs in Nederland; voor de toelatîng tot vele onderwjs-lstellingen in Nedeêland wordt |skunde immers vemlicht gesteld.6De keuze van Aruba om binnen1.5noemdeNederland en de ministerIn het onderhavèe ontwerp wotden thans geen wijzigm' gen voorgesteld |e de voor-verschillen elimineren. Uit de bùe|'sse|g |ssen het Ministeùe van OC&W vanvan Onderwijs en Gezin van Aruba heeft de Raad kvztltAen opmakendat de minister ten aanzien van de itwoetilAg van de ex|a verplichte vreemde taal in hetemeenschappe|l'k deel van het v.w.o. en het opvoeten van het aantal vemlichte vakken in hetv.w.o. en h.a.v.o. naar acht respecéeveh'jk zeven vakken heeft verzocht om tétstel. Alsaanpassing op het protocol is nameljk voorgesteld om voor het reguliere h.a.v.o. vanaf hetexamenjaaê 2016-2017 het aantal subsundële (examenlva|en op zeven te stellen. Voor het(lriejarke leerîaject van het h.a.v.o. en het v.w.o. worden vanaf het examenjaar 2017-2018 het(ex|enlva|en op zeven respecdeveEjk acht vakken gesteld. Bij het v.w.o.zal vanaf tlit examenj- de derde verplichte tAaI eveneens ondetdeel vormen van heth li k deel.? Het Ministeùe van OC&W van Nederland heeft op dit voorstel zijngemeensc appe jalçkoord gegeven onder de voorwaarde dat deze |npasslgen vöör 1 januaré 2016 bij wet- en1 in zijn verankerd.8rege gev gaantal subsundëleOndanks het feit dat het elimineren van deze voomoemdeelementnite versch|en- metakkoord van Nedeêland - worden uitgesteld en tlaans nog niet worden verankerd bij wet- enregekeùng, acht de Raad het van belang om in ieder geval in de toelich|g aan te geven waaromthans nog niet voldaan kan worden aan deze aanschemlgen en op welke termjn dezeaanschemlgen alsnog worden ingevoerd. Mede gelet op de voornoemde voorwaarde dat deaanschemlgen vöör 1 januaù 2016 bij wet- en regekeùng verankerd moeten zijn, acht de Raadhet in de êede om - indien mogelijk - deze aanschemlgen in het onderhavke ontwerp op tenemen.4 Schrijven van het Mùlistetie van OC&W van Nederland aan de minister van Onderwijs en Gezitl van Amba, dd.30 september 2014 (kenmerk: 664910).5 Idem noot 4.6 Idem noot 4.V * * . .Schrijven van de mlnlster van Onderwjs en Gezùa van Aruba aan het Mtnlsteùe van OC&W van Nederland, dd.11 november 2014 (kenmerk MOG/88-A/2014).6 * * .Schrjven van het Mlntsterie van OC&W van Nederland aan de mtnlster van Onderwjs en Gezin van Anzba, dd. 4december 2014 (kenmetk: 697220).3

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 4 van 9

RvA 170-141.6Ten aanzien van het v.w.o. pêofel h|lmaniora zonder wiskimde vraagt de Raad zich afwaarom dit - ondanks de door het Ministerie van OC&W van Nedetland aangegeven mogeljkeconsequenùes voor de leerlîng met een v.w.o. hlzm|ora-&'ploma - toch niet aanpast wordt. DeRaad adviseert om in de toelîch|g Merover uit te weiden.2.On|eo-landsbesluit|.1Landsbesllt dagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. gewjzk d. De voorgestelde wijzlpt'l' ' g bepaalto.m. dat het bevoegd gezag (i.c. het schoolbes|| van een bijzondere school) een leerling dieBij vootgesteld attikel 1, ondetdeel D, wordt het |eede lid van artikel 5 van heteen (net) te lage score heeft behaald alsnog mag toelaten tot het eerste leerjaar van de basiscyclusop basis van haar eigen lschatting over het potenéeel en de modvaée van de betroltken leerling.In de toe|chdng xvordt naar de naenùag van de |aad niet duide|jk genaaakt xeaarorn dezevoorgenoemde mogelj|eid bij de voorgestelde |jzigùag wordt gecreëerd. De Raad adùseertom in ieder geval duideljk te maken waarom deze mogelj|eid van het bevoegd gezag (c.q.schoolbes||) wordt opgenomen.2.2Bij voorgesteld artikel 1, onderdeel H, wordt in ar|el 8, eerste lid, van het Landsbeslitdagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. het zinsdeel <een hoger leeêjaar dan het eeêste' vervangendoor de bovenbouw. Het valt de Raad op dat de term <bovenbouw: echter nergens wordtgespeci|ceerd dan wel gede|nl'eeêd. De Raad adviseert om deze term alsnog ter verdideEjkl'ngte de|niëren.Bij het onderhaùge ontwerp wordt een aieuw derde lid ùagevoegd in artikel 12 van hetLandsbeslùt dagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. (zie artikel 1, onderdeel L). Dit nieuwvoorgestelde derde lid bepaalt dat verwijde|g gesclùedt itldien een leerling vooê de tweede maalvoor hetzelfde leerjaar, dan wel voor het naasiogere leerjaar wordt afgewezen door de|.3lerarenvergade|g. De toelich|g geeft aan dat llîet-l|ee bepaald wordt dat leerlingen niet tweekeer in hetzelfde leerjaar dan wel het naasèogere leerjaar mogen bljven zitten. De Raad leest indeterug wat de consequendes van de vetvijde|g zijn voor dezeleer|gen, noch leest hj welke andere mogeEj|eden op onderwijs deze leerlingen hebbenindien zij worden vetwjderd. De Raad wjst in dit kader op de leerplicht Je op gêond van detoelich|g echternietLeem|chwerordenl'ng (AB 2011 no. 2011) geldt voor de leetlingen |e de leefdjd van 17 jaaê niethebben bereikt op het moment van ve|jderlg. Het valt de Raad hierbij overigens op dat inartikel 29 van de Landsverordenl'ng voortgezet onderwjs (AB 1989 no. GT 103), waarùa bepaaldwordt dat bij landbeslit, houdende akemene maa|egelen, voo|aarden ltxznrlen worden gesteldvoor de verwjde|g, geen waarborg is opgenomen welke voorziet dat de ve|jdeting van eenleerlùag op wie de leemlicht van toepassing is alleen kan plaats|den Zdien een andere schoolbereid is deze leerling toe te laten. De Raad vraagt hier de aandacht voor en adviseert in iedergeval in de toelichdng uit te weiden over de consequendes van de verwijde|g zoals opgenomenin het voomoemde derde lid voor deze leerlingen alsook de mogeEj|eden op onderwjs voordeze leer|gen.2.4dagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. zodanègewjzigd dat er niet meer wordt gesproken vanKlessen' maar van Tlesuren' De Raad begrjpt dat lziel'naee wordt aangesloten op artikel lld derde>|d van de Landsverordenl'ng voortgezet onderwjs waarin wordt bepaald dat voor ellt pro|el5van de bovenbouw het aantal lesuren bij hndsbeslit, houdende algemene maaîegelen, wordtvasvesteld. Door deze voorgestelde wjzlgln' ' g wordt echter niet meer aangesloten op artilcel 21van voornoemde landsverordenl'ng waarin wordt bepaald dat er voorschùften omtrent deintichtîng van het onderwijs - tzitgedmkt in o.m. het aantal Iessen - kunnen worden vastgesteldbij landsbeslit, houdende algemene maa|egelen. Om de correcte aansluiéng op beideBij voorgesteld artikel 1, onderdeel M, wordt het httil|ge a|kel 14 van het Landsbeslùt4

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 5 van 9

RvA 170-14bepalùagen uit de voomoemde hndsverotdenl'ng mogeljk te maken, adviseert de Raad derhalveom aan het voorgestelde artikel 14, eerste lid, van het Landsbeslit dagscholen v.w.o., h.a.v.o.,9 in ieder geval) toe te voégen dat een les één lesuur behelst.1'n.a.V.O. (Landsbeslit dagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. welke betrekkinghet derde en ùetde leerjaar van het m.a.v.o. Het is de Raad Merbijlid van het nieuw voorgestelde artikel 20b wordt bepaald dat hetvorming in het gemeenschappe|jk deel in het derde leerjaar wordt afgesloten. Artikel 20b heeftbeîekking op het ùerde leerjaar van het m.a.v.o. en vetvijst voot'ts naar het overzicht met devakken en het bijbehotende aantal lesuren voor dit ùerde leerjaar (zoals opgenomen invoorgestelde bijlage G).tegenstellingopgenomen als onderdeel van het gemeenschappe|jk deel, maar slechts als ondetdeel van hetopgevallen dat in het vierdevak cultxaxrele en kuns|innigeIn clit overzicht is het vak ctllturele en kuns|innige vol'taaing - intothetoverzicht vanhetderde lee#aar vanhet133 .a.V.O.q|jlageQ-niettoegevoegd aan hethebben op de intichting vanptofel humaniora. Teneinde verwarring te voorkomen, adùseert de Raad derhalve om dezebepaling zoals opgenomen in het ùerde lid van voorgesteld artikel 20b op te nemen in het nîeuwvooêgestelde arfikel 20a welke bettekkùng heeft op het derde leerjaaê van het m.a.v.o.2.5Bij voorgesteld artikel 1, onderdeel Y, worden twee nieuwe arfikelen2.6artilcel 22 van het LandsbeslitBij voorgesteld arfikel 1, onderdeel A A, wordt het getal 30 in het eerste en derde lid vandagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. gewjzigd in 28. Detoe|chting geeft aan dat ltiet-mee wordt voorzien in een formalise|g van de gangbare ptaktjk.De Raad acht deze toelichdng zeer summier en adùseert in ieder geval aan te geven in hoeverredeze aanpassing vanuit onde|js|n|' dan wel pedagop'sch perspecéef noo|akeljk is.|.7dagscholen v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. te vervallen. Er wordt echter in de toelich|g nîetaangegeven wat de reden lûervoor is. De Raad advîseert om alsnog in de toeh'ch|g Merover uitte weiden.Bj voorgesteld ar|el 1, onderdeel AB, komt het artilcel 25 van het Landsbeslit2.8 BijLandsbeslltvoorgesteld artikel 11, onderdeel E, wordt het achtste lid van artikel 27 van hetexamens v.w.o.? h.a.v.o., m.a.v.o. gewjzk d. Het huidè e achtste lid bepaalt o.m. datùzdien wordt toegestaan dat een gehan|capte Hndidaat het examen op aangepaste |jze magafle|en, de inspecteur in overleg met de ditectevtr - bepaalt op welke wjze het examen wotdtafgelegd. Het nieuw vootgestelde achtste lid bepazt echter dat de directeur de wjze bepaaltwaarop het examen door een gehanicapte Hndidaat wordt afgelegd. De Raad heeftgeconsuteerd dat deze voorgestelde nieuwe bepaling weliswaar overeenkomt met de bepalingzoals opgenomen in ardkel 55 van het Eldexamenbeslit VO van Nederland, maar leest in detoelich|g niet terug waarom deze taak neergelegd wordt bij de Oecteur in plaats van bij deùaspecte|. De Raad adviseert derhalve om alsnog in de toelich|g dtédeljk aan te geven omwelke redenen gekozen wordt om de voornoemde taak over te Aagen aan de Oecteur.|.9V.W.O.,eldexamens v.w.o. en h.a.v.o. oveêeenkomen met de Nedeêlandse bepalingen zoals opgenomenin ar|el 50 van het Eldexamenbeslit VO dlt conform onderdeel 1.10 van hetk' l 10 H t is de Raad echtet opgevallen dat de bepaling opgenomen in hetsamenwer lngsprotoco . enieuw voorgestelde artikel 36, eerste lid, onderdeel a, sub 40, van het Landsbesllt examensdusdanig aangepast dat de bepa|ngen îazake0.,*m.a.v.O.deuitslagvan deBij voorgesteld arfikel 11, onderdeel H, wordt arfikel 36 van het Landsbeslit examensh.a.v9 Dit voorgesteld lid luidt Gans: Een lesuur duurt 45 minuten.10 Samenwerkf'ngsprotocol op de beleidste|ezen Onderwjs, Cultazlu:, Wetenschap en Emancipaûe tussen Aruba enNederland (4 juli 2012). In onderdeel 1.10 van dit protocol is o.m. besloten dat teneinde de gehjkwaarigheid van deAmbaanse dîploma's van het voortgezet onderwijs te borgen, dienen de onde|jslhoud, de exameneisen en hetvaWenpa|et van de Ambaanse opleidingen overeen te komen met die van de Nederlandse opleidingen.5

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 6 van 9

RvA 170-14'' d l toch afwijkt van de Nederlandse bepaling zoalsV.W.O., h..a.V.O., m.a.V.O. ee Sarfikel 50, eerste Ed, onderdeel c, sub 40 In het voorgestelde artikel 36, eerstesub 40 wordt nameljk aangegeven dat dit onderdeel alleen van toepassing is ùadien de kandidaatma,opgenomenlid, onderdeelàvee vakken uét het keuzedeelitslagbepa|g en maximnal één van |e onvoldoendes in het gemeenschappehjke deel dan welhet profeldeel zit. Deze afwjkende bepaling is niet opgenomen in de Nederlandse bepa|gen.De Raad vraagt zich derhalve - mede gelet op onderdeel 1.10 van het voomoemdesamenwerkingsprotocol - af waarom deze afwjkende bepa|g is toegevoegd aan hetvoorgestelde artikel 36, eerste lid, onderdeel a, sub 40, van het Landsbeslit examens vh.a.v.o., m.a.v.o. en adviseert om in ieder geval in de toelich|g hierover uit te weiden.X&F.C).y*heeftendeze àvee vakkenbe|okken |ordenbijde2.10Bij voorgesteld arttk' el 11, onderdeel H, sub 6|, wordt een nieuw onderdeel c ùlgevoegdin het eerste lid van artikel 36 van het Landsbeslit examens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. Ditonderdeel houdt een extra voorwaarde voor het slagen voot het v.w.o. dan wel h.a.v.o. examen' yélt'ly .dat er maximaal één vjf als eindcijfer mag wotden behaald voor de kemvaltkenNederlandse taal en Eteratuur, Engelse taal en Eteratuur, rekenen en indien van toepassingGskaande A, B of C, waarbij de cijfers voor de andere kernvakken ten minste een zes dienen tezijn. Het is de Raad Mer opgevallen dat verwezen wordt naar het vak rekenen. l'lîet-mee wordt deindnlk gewekt dat er examen wordt gedaan in het vak Yekenen' Het vak êekenen wordt echter inarttk' elen 5 en 6 van het Landsbeslit examens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. niet genoemd als vakwaaùn examen voor het v.w.o. respec|eve|l'k het h.a.v.o. woêdt gedaan; er woêdt Mer alleenverwezen naar fde rekentoets'. Om verwatring te vooêkomen adviseert de Raad om in het nieuwvoorgestelde onderdeel c van het eerste lid van artikel 36 van het Landsbeslit examensh.a.v.o., m.a.v.o. derhalve te spreken van fde rekentoets' in plaats van Yekenen'; dit naaê analogievan arfikel 50, eerste lid, J'o. 11,12 resp. 13 van het Eldexamenbesldt VO lederland).|.|.|.,2.11van de examenùtslag vooê het m.a.v.o. bij het onderhavk e ontwerp ten onrechte wordtverwezen naar Thet kemvak rekenen'. Bij voorgesteld artlk' el 11, ondeêdeel 1, wordt immers inarfikel 36a van het Landsbeslùt examens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. een ex|a voorwaarde voor hetHet is de Raad in het kader van het bovensuande voorts opgevallen dat ook ten aanzienslagen voor het m.a.v.o. examen opgenomen welke inhoudt dat de Hndidaat minimaal een vjfals eùldcijfer voor het kemvak rekenen moet hebben behaald. Het vak rekenen is ook voor het*m.a.v.o. metopgenomen als eindex|en vak; er woêdt Mer slecht gesproken van de rekentoets.De Raad adviseert derhalve om in het voorgestelde artikel 11, onderdeel 1, sub 20, te spreken vanKde rekentoets' in plaats van fhet kemvak rekenen'In voorgesteld attilçel 111 wotdt de lwer|g|e|g van het onderhaùge ontwerpenkele bepa|gen, waaronder de bepa|gen die regelen dat de rekentoetsvoortaan onderdeel is van het examen, wordt bepaald dat deze op een Lateê moment in werkingtteden. Het is de Raad Metbij opgevallen dat voor het v.w.o. respecdeve|jk het h.a.v.o. enm.a.v.o. de rekentoets pas vanaf 1 augus|s 2016 tespecéeveEjk 1 augustus 2015 onderdeel zalgeregeld.Voorvormen van het eindexamen (vide voorgesteld artikel 11, onderdelen A, B en C, jo. artiltel 111).Bij het voorgestelde artikel 11, onderdeel 1, - welke de dag na publicade in het Aioniegsbhdvan Aruba in wetking treedt - wordt echter nad|kkeljk bepaald dat de kandîdaat de examenaan een school voor het m.a.v.o. asegt pas geslaagd is indien Mj onder meer vooê het kemvakrekenen minimaal een 5 als eindcijfer heeft behaald. Het feit dat deze bepaling wel Oect inwerking tteedt bevêeemdt de Raad. Het kemvak rekenen (i.c. de rekentoets) zal immers volgenshet ontwerp pas op een Later moment wetteljk ondetdeel vormen van het examen; het feit dat2.1211 Dit subonderdeel geeft één van de voo|aarden a| voor het slagen voor het examen. Deze voorwaarde bepaaltdat de k|didaat die examen heeft afgelegd en waarvan voor twee valçken een vier respecéeve|jk een vijf alseùadcijfer is vastgesteld, geslaagd is indien hij voor de overèe vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, een zesof meer heeft behaald, en het genûddelde van alle eindcjfers ten minste een 6,0 bedraagt.6

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 7 van 9

RvA 170-14een kandidaat als voo|aarde voor het slagen minimaal een vjf moet scoren voor een vak (i.c.rekenen) dat geen onderdeel is van het cla|iculllm is dus niet correct. De Raad adviseert omdeze redenen om deze bepalingen in ieder geval sinavlluan in werkm' g te doen treden teneinde tevoorkomen dat de kandidaten in een situaùe terecht komen waaê zij J'utidîsch nimmer zoudenkunnen shgen.In de voorgestelde bijlage C (valtken- en lesuêenoverzicht leerjaren 4, 5 en 6 van hetv.w.o.) is het de Raad opgevallen dat het aantal wekeljkse les|en voor het (kemlvakNederlandse taal en Jîteratutu in het gemeenschappeEjk deel van pro|el hlzmaniora vetsclûlt vande overke twee pro|elen. Bij het pro|el hllmalûoêa zijn 111. 5 lesuten opgenomen voor het(kerëvak Nederhndse taal en Eteratuvu, terwjl bij de overè e twee proûelen 4 lesuêen zijnopgenomen voor dit (kerëvak. De toelich|g geeft niet aan waaêom bij het pro|el humanîoraeen utu ex|a is opgenomen t.a.v. de overége profelen; het desbeîeffende kemvak is immersonderdeel van het gemeenschappe|jk deel en zou dus voor alle proselen (qua belastùlgl geljkmoeten zijn. De Raad adùseert om in ieder geval in de toelich|g duideljk aan te geven waaromhier wordt afgeweken, dan wel dit te co|igeren.2.133.Nota van toelichdngHet tùeuw voorgestelde tweede lid van arfikel 4 van het Landsbeslùt dagscholen v.w.o.,h.a.v.o., m.a.v.o. bepaalt dat de leerlingen van vjféen jaar en ouder niet toegelaten mogenworden tot de basiscyclus. De toelich|g geeft aan dat de reden Mervoor is dat bij toelatîng vandeze leetlingen de ondetlinge leefdjdsverschillen te voot worden.lz De Raad leest echter nietterug welke mogelj|eid tot onderwjs deze leer|gen dan wel hebben. De Raad adviseert in de3.1toelich|g hierover uit te weiden.deze voorgesteldeaanpassing zichverhoudt tot het feit dat Anaba regionaal de hoogste doorloopdjd kent in het basisonde|ijs endus ook vele lee ' en op reladef hogere leefdjd de stap naar het voortgezet onderwjs maken.Tevens vraagt de Raad zich af hoe deze voorgestelde aanpassing zich verhoudt tot de (nietongebnll'ke|jke) situatîes in Anlba waarin de kinderen van nup:' anten|oepen - doorbijvoorbeeld een ualdesciënde - in een naar verhouding tot hun leefdjd lager leerjaar instromenin het Anlbaans Sasislonde|js.vraagt zich in dit kader voorts af hoeDe RaadDe Raad leest in de ar|elsge|jze toelich|g op artikel 1, onderdeel M, dat hetgezag in geval van bijzondere omsun|gheden (zoals hngdtzrigeleratenvergade|g - welke belast is met de bevorde|g en de lee|egbes|sslg - kanmandateren om een bepaalde leerling Mervoot in bespreking te bmngen.l3 De Raad vraagt zichaf waarom het bevoegd gezag de lerarenvergade|g kan mandateren om een leerling teêbespreking te brengen; de leratenvergade|g hebben immers al de bevoeg|eid om zelf deleerling ter bespreking te brengen. De Raad adviseert clit in de toelich|g te veêdide|jken.bevoegdziekte en sociale problemen), de3.23.3In de ar|elsge|jze toelich|g op artikel 1, ondeêdeel M, wordt ingegaan op deinttoducée van het kemvak rekenen.l4 De Raad leest echter pas halvelwege de toelich|g derobleemstelll'ng temg. De Raad adùseert - in het Hder van de leesbaarheid - de toelich|g juistPte begizltlen met het schetsen van de probleemstelling.3.|In de arttlç' elsgewijze toelich|g op voorgesteld artikel 1 onderdeel S, wordt aangegevendat in het derde leep'aar van het v.w.o. en h.a.v.o. één lesuuê wordt besteed aan <temeië|g'. Dit12 NvT p. 2.>13 NvT p. 5.14 NvT p. 6-7.>7

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 8 van 9

RvA 170-14lesuur is bedoeld om achterstanden te verwerken in één van de vakken van het derde lee#aar.lsDe Raad vraagt zich af wat deze les zal betekenen c.q. ùahouden voor |e leerlingen die geenachtersund hebben in de vakken en dus in principe geen 'reme|ë|g' behoeven. De Raadadùseert Merover uit te weiden.voorgesteld artikel 1, onderdeel Y, wordt aangegevenpro|elvoorbereidend jaar is evenals dit het geval isvoor het derde leep'aar van het h.a.v.o. en v.w.o.16 Het valtken- en les|enoverzicht voor hetderde leerjaar van het m.a.v.o., zoals opgenomen in bijlage F, geeft echter aan dat er al in hetderde leep'aaê van het m.a.v.o. sprake is van een pro|ekeuze. De Raad adviseert derhalve om detoelich|g op dit aspect aan te passen dan wel het overzicht in bijlage F aan te passen.3.5In de a|'kelsge|jze toelich|g opdat het derde leerjaar van het m.a.v.o. het3.6In de ar|elsge|jze toelich|g op artikel 11, onderdeel H, sub 50 en 60, wordtaangegeveneen 5,5 moet zijn, met ingang van het schooljaatk de Wachtl.l7 De toelich|g geeft echter nîet aan in hoeverre de ouders, de(terugwer enleerlingen en de beîeffende scholen tjdig Merop zijn voorbereid c.q. voldoende zijn ingesteld.De Raad adviseert in de toelich|g Meroveê uit te weiden.dat de exameneis |e stelt dat hetrekenlandè e gemiddelde van het centraal examen2014-2015 voor het h.a.v.o. van Wacht is4.Redacdoneel4.1Landsbeslit examensGeletop de voorgestelde wjzçrtn' ' gen in artilcel 36, eerste EG ondetdeel a, van hetv.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. welke bedoeld zijn ter verdide|l'kl'ng van hetaltemaéeve kaêaktet van de opsomming in dit onderdeel, adùseert de Raad om artikel 36a,eerste lid, eveneens naar analogie Mervan aan te passen. De Raad stelt daarbij voor om degehanteerde itldelù'lg in arttlt' el 36, eerste lid, eveneens voot arfikel 36a, eerste lid, te hanteren.4.2De Raad adùseert om voorgesteld arfikel 11, onderdeel J, teê verdùdeEjkl'ng - en medegelet op Aanwjzing 238 van de Nede|ndse Aanwjzlgen voor de regekeving teherfo|deren. De Raad stelt Merbij voor om de voorgestelde wjzigingen op te splitsen in tweeonderdelen waarbij in het eerste ondetdeel de vetlette|g en in het tweede onderdel deùwoegùlg van het nîeuwe onderdeel d wordt geregeld.|.3Bij voorgesteld artikel 11, onderdeel L, wordt in artikel 56, eerste lid, van het Landsbeslitexamens v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. na het woord Kexamen' telkens de woorden 'en de rekentoets'ingevoegd. Door deze |jzlpll' ' g op deze manier doot te voeren zal arfikel 56 eerste lidgrnmmadcad lziet meer |oppen. De Raad adviseert derhalve om aldikel 56, eerste lid, geheel tevervungen door een nieuw arfikel 56, eerste lid, waarin de bedoelde toevoegm' g (i.c. en derekentoets') alsook de Merdoot noo|akeEjke |ammaécale correcdes zijn doorgevoerd.4.4voorste|enIn demargevan hetontwerp, de bijlage en de nota van toelich|g zijn ovedgeter redacdonele verbete|g aangebracht.15 NvT16 Nv'f17 NvT, p. 17-18.10.13.|.|.8

Uitgaande documenten - 1245

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 9 van 9

RvA 170-145.Conclusie en eindadviesDe Raad kan zich voor het overige verenigen met de inhoud en de doelstelll'ng van hetonhverp en adviseert U te besluiten conform de daaùn neergelegde voorste|enonderhaùgenadat met het vooêgaande rekening zal zijn gehouden.!e S taùs, De Voorzittet,. ' . . .h ô +x- . . , '-||| -|:-. . . .(dr H A van der Wal mr. .' .d.l. . GoedgedragTnt-. . . .9