Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan...

37
Inspiratiedag Ouderbetrokkenheid: Betrokken (groot)ouders, sterke school Workshop 8 “ De leerkracht als medeopvoeder “ Sven Bussens - Fmw, Vbjk, Stop4-7 13 maart 2014

Transcript of Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan...

Page 1: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Inspiratiedag Ouderbetrokkenheid: Betrokken (groot)ouders, sterke school

Workshop 8 “ De leerkracht als medeopvoeder “

Sven Bussens - Fmw, Vbjk, Stop4-7 13 maart 2014

Page 2: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten
Page 3: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

INHOUD:

• Referentiekaders

• 6 x G (RET)

• Oplossingsgericht begeleiden: - Uitgangspunten

- Flowchart

Page 4: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Zoemsessie - praktijksituaties

Deel 1: Individueel 3’

Wat denk ik/voel ik/doe ik ? (eerste gedachte, gevoel)

Deel 2: Kleine groep 5’

Vergelijk

Deel 3: Plenaire reflectie

Page 5: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten
Page 7: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Referentiekader

“geheel van waarden, normen, overtuigingen en gedragingen dat men zich eigen heeft gemaakt”

“alle regels, normen en waarden die, vaak onbewust, bepalen hoe je iets beoordeelt”

“vanzelfsprekendheden, op grond waarvan de leden van die groep oordelen en handelen. Een referentiekader geeft houvast bij de manier waarop mensen zich in de wereld willen gedragen. Het is iets dat hen met elkaar bindt of van elkaar onderscheidt.”

Page 8: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Eigen referentiekader: “goed opvoeden” ?

Toepassing.

Wat vind ik belangrijk in opvoeding ? Wat is voor mij

“goed opvoeden” ?

2 kernwoorden

Page 9: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Eigen referentiekader = uitgangspunt

Ook voor “de ander”

Automatische reactie: defensief, verstard, weerstand,

frustratie (beide actoren), bemoeinissen en inzichten zijn

ongewenst

Welke strategie kan wel werkzaam zijn ?

Samenwerken ?

Page 10: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Oplossingsgerichte gespreksvoering

Page 11: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Aannamen over ouders

Trots op hun kind willen zijn

Een positieve invloed op hun kind willen hebben

Goed nieuws over hun kind willen horen en willen weten

waar hun kind goed in is

Hun kind een goede opleiding en kans op succes willen

geven

Willen zien dat de toekomst voor hun kind beter is dan

die van hen zelf

Een goede relatie met hun kind willen hebben

Het beste hopen voor hun kind

Page 12: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Enkele uitgangspunten

Weerstand (2 toep)

Samenwerking

Verandering is onvermijdelijk (SFFP)

Kleine verandering volstaat

Hulpbronnen

Page 13: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

leerkracht1

Gericht op “Confronteren”

Beschuldigen

Eigen mening voortdurend geven

Beargumenteren van de eigen mening

Ouder overtuigen van eigen gelijk

Tegenargumenteren op alles wat de ouder zegt

Zeggen wat de ouder moet doen

leerkracht2

Gericht op “Samenwerken”

Actief luisteren

Interesse tonen

Allerlei mogelijke

luistervaardigheden inzetten

Complimenteren van de

ouder

Begrip tonen

Een niet-wetende houding

13

ROLLENSPEL

Page 14: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Uitgangspunten

14

Probleem = niet succesvolle poging

Samen met de ouder zoeken naar een realistisch doel

o.a.: hertaal zijn naar doen

Probleem niet uitdiepen

Page 15: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten
Page 16: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Probleemgericht

Wanneer ontstond het

probleem ?

Wat liep er fout ?

Wat ging er niet ?

Waarom lukt het niet ?

Hoe werd het erger ?

Oplossingsgericht

Zijn er momenten dat het

probleem minder voorkomt ?

Wanneer verbeterde of stopte

het ?

Hoe houdt het op ?

Wat doe je dan anders ?

Wat helpt er ? Wie ?

Waaraan zie je dat iets beter

gaat ? En je vrienden ? …

16

ROLLENSPEL

Page 17: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Uitgangspunten

17

De observator bepaalt de werkelijkheid

Verschillende manieren om naar de

werkelijkheid te kijken, alle juist

Page 20: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Enkele stellingen

De klasse van de problemen behoort niet

tot de klasse van de oplossingen

De ouder is de expert

Wat niet stuk is moet je niet maken

Als iets werkt: ga er mee door

Als iets niet werkt: doe iets anders

Oog hebben voor de uitzonderingen

Page 21: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

De samenwerkingsrelatie

21

Relatiebevorderende interventies: “JOINEN”

Voorbeelden ?

Toepassing:

“Rondje”

Page 22: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Verhouding inhoud - relatie

TIJD

inhoud

relatie

Page 23: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Het belang van de relatie !

40% cliënt

gebonden

factoren

30%

therapeu-

tische

relatie

placebo

15%

specifieke

behandel

techniek

15%

Page 25: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Een interventieschema:

FLOWCHART

Page 26: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Moeilijkheden Beperking

Probleem

hulpvraag nee Vrijblijvende relatie

ja

Is het werkbaar ? nee Zoekende relatie

ja

Passende resources ? nee consulterende relatie

ja Experten relatie

Page 27: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

27

Moeilijkheden Beperking

Probleem

hulpvraag nee Vrijblijvende relatie

ja

Is het werkbaar ? nee Zoekende relatie

ja

Passende resources ? nee Consulterende relatie

ja Experten relatie

Page 28: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Moeilijkheden

Beperking

Probleem

hulpvraag nee Vrijblijvende relatie

Page 29: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Vrijblijvende relatie: wie?

Er is geen probleem maar iemand anders vindt (kennelijk) van

wel

Er is wel een probleem ,maar daar is onze hulp niet bij nodig

Page 30: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Vrijblijvende relatie: wie?

Specifieke doelgroep … praten over opvoeden ?

Eigen ervaren tekorten « herstellen »

Probleemhiërarchie (materiële- vs opvoedingsproblemen)

Gekwetstheid, negatieve ervaringen met de buitenwereld, weinig geloof in eigen invloed (alles al geprobeerd, niets lukt), defensief en gesloten, niet geloven in oplossingen, niet geloven in het kunnen veranderen

Verwachting: veroordeling voor eigen levenswijze

Inmenging = bedreigend, falen

Geen hulpvraag, toch behoefte aan hulp

Adviezen en opdrachten zijn niet nuttig

Page 31: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Vrijblijvende relatie: wat doen? Een context creëren waarin een hulpvraag mogelijk wordt

Herformuleren op een positieve manier (2 toep)

Alternatieve scenario’s schetsen waaruit blijkt dat de gemaakte

keuze nog niet zo slecht is

Positieve connotaties over afwezige leden

Joinen en complimenteren

Indien dit niet lukt, toch zo weinig mogelijk weerstand.

BREED POSITIEF CONNOTEREN

Page 32: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Toepassing: herformuleren op een

positieve manier

Vader slaat zijn kind in het bijzijn van de leerkracht

Oudere broer kaffert jongere broer uit en zegt dat dit mag van

zijn ouders omdat hij de oudste is

Vader maakt zich boos tegen de leerkracht omdat hij vindt dat

de leerkracht onvoldoende investeert in zijn kind

Page 33: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

33

Moeilijkheden Beperking

Probleem

hulpvraag nee Vrijblijvende relatie

ja

Is het werkbaar ? nee Zoekende relatie

ja

Passende resources ? nee Consulterende relatie

ja Experten relatie

Page 34: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Bruikbare taalvaardigheden

Duidelijk taalgebruik

De kracht van stiltes

Het elegant alternatief

EN, tegelijkertijd

Hoe in plaats van waarom

“Stel”

“Goede redenen”

Tentatieve taal

“Wat nog meer ?”

Page 35: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

POST-it

Page 36: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Aanbod – Opties

Pedagogische studiedag: oplossingsgericht werken

A. Leerlingen

B. Leerkrachten

C. Ouders

D. Algemene inleiding

Traject op maat

A. Implementeren oplossingsgericht werken op school

B. Coaching

[email protected]

Page 37: Samen sterker Terug Op Pad intake thuis en op school ... · Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Bronnen

Corry Wolters, Oplossingsgericht aan het werk met

kinderen en jongeren

Myriam Le Fevere e.a., Survivalkit voor leerkrachten

Insoo Kim Berg en Peter Szabó, Oplossingsgericht

coachen

Noëlle Pameijer e.a., Handelingsgericht werken op school

Fredrike Bannink, Oplossingsgerichte vragen