Rondetafelgesprekken “ De zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst en aantal !?”

RondetafelgesprekkenRondetafelgesprekken““De zorgvragen van de De zorgvragen van de jongeren nemen toe in jongeren nemen toe in

ernst en aantal !?”ernst en aantal !?”

Directieseminarie 2010Directieseminarie 2010

DDe zorgvragen van de jongeren nemen toe e zorgvragen van de jongeren nemen toe inin

ernst en aantal !?ernst en aantal !?in het onderwijsin het onderwijs

Begeleiding door taakleerkrachten, zorgbegeleiders, Begeleiding door taakleerkrachten, zorgbegeleiders, groene leerkrachten, cel leerlingenbegeleiding, …groene leerkrachten, cel leerlingenbegeleiding, …

Veel aandacht en middelen naar psychosociale Veel aandacht en middelen naar psychosociale begeleidingbegeleiding

Permanent overleg met zorgteam, CLBPermanent overleg met zorgteam, CLB ADHD en ASS en leerstoornissen (dyslexie, ADHD en ASS en leerstoornissen (dyslexie,

dyscalculie, …)dyscalculie, …) Aandacht voor kwaliteitsvol samenleven op school Aandacht voor kwaliteitsvol samenleven op school

(bv. preventie van pesten)(bv. preventie van pesten) Aandacht naar participatie en inspraak van leerlingen Aandacht naar participatie en inspraak van leerlingen

(o.a. leerlingenparlement)(o.a. leerlingenparlement) Vraag naar ondersteuning (directe interventie op Vraag naar ondersteuning (directe interventie op

school, t.a.v. leerlingen en leerkrachten alsook school, t.a.v. leerlingen en leerkrachten alsook vorming) vanuit andere sectorenvorming) vanuit andere sectoren

Vanuit het gewoon onderwijs vraagt men Vanuit het gewoon onderwijs vraagt men soms de hulp van de geestelijke soms de hulp van de geestelijke

gezondheidszorg bij traumatische gezondheidszorg bij traumatische gebeurtenis (bv. zelfmoord van leerlingen, gebeurtenis (bv. zelfmoord van leerlingen,

zwaar ongeval,….).zwaar ongeval,….).

Het valt niet binnen het gewone Het valt niet binnen het gewone takenpakket van de geestelijke takenpakket van de geestelijke

gezondheidszorg om aan deze terechte gezondheidszorg om aan deze terechte vragen tegemoet te komen.vragen tegemoet te komen.

De zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst De zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst en aantal !?en aantal !?

In de geestelijke gezondheidszorgIn de geestelijke gezondheidszorg

Veel jongeren tussen 15 en 17 kloppen aan in de volwassenpsychiatrieVeel jongeren tussen 15 en 17 kloppen aan in de volwassenpsychiatrie Alle projecten voor jongeren barsten uit hun voegen (De Sleutel, Fioretti, Alle projecten voor jongeren barsten uit hun voegen (De Sleutel, Fioretti,

Pathways) Pathways) Gigantische wachtlijsten in de jeugdpsychiatrieGigantische wachtlijsten in de jeugdpsychiatrie Geen wezenlijke stijging van opnamen van jongeren in onze ziekenhuizen.Geen wezenlijke stijging van opnamen van jongeren in onze ziekenhuizen. Vanuit de registratie binnen onze ziekenhuizenVanuit de registratie binnen onze ziekenhuizen

Geen wezenlijke stijging van opnamen van jongeren vaststellen (van 961 in 2004 Geen wezenlijke stijging van opnamen van jongeren vaststellen (van 961 in 2004 tot 964 in 2008) tot 964 in 2008)

Geen bijzondere daling of stijging binnen bepaalde leeftijdscategorieën.Geen bijzondere daling of stijging binnen bepaalde leeftijdscategorieën. Verblijfsduur: 0 tot 7 dagen (19%) tot 1 maand (43%) tot 3 maanden (66%)Verblijfsduur: 0 tot 7 dagen (19%) tot 1 maand (43%) tot 3 maanden (66%)

tot 1 jaar (96%)tot 1 jaar (96%) De meeste minderjarigen gaan na ontslag terug naar de familiale omgevingDe meeste minderjarigen gaan na ontslag terug naar de familiale omgeving We stellen vast dat heel wat volwassen patiënten een lange We stellen vast dat heel wat volwassen patiënten een lange

hulpverleningsgeschiedenis hebben die vaak start tijdens de jeugdjarenhulpverleningsgeschiedenis hebben die vaak start tijdens de jeugdjaren

Een kind wordt vanuit Bijzondere Een kind wordt vanuit Bijzondere jeugdbijstand doorverwezen naar een jeugdbijstand doorverwezen naar een

Orthopedagogisch Centrum omwille van een Orthopedagogisch Centrum omwille van een verstandelijke beperking. Die blijkt er verstandelijke beperking. Die blijkt er eigenlijk amper te zijn maar het kind eigenlijk amper te zijn maar het kind

vertoont evenwel zeer ernstige vertoont evenwel zeer ernstige psychiatrische stoornissen. Het kind heeft psychiatrische stoornissen. Het kind heeft

niemand in zijn omgeven, totaal géén niemand in zijn omgeven, totaal géén netwerk (een Roma zigeunertje dat door netwerk (een Roma zigeunertje dat door

familie werd achtergelaten). Ons O.C. kan familie werd achtergelaten). Ons O.C. kan de ondersteuning niet geven, onze de ondersteuning niet geven, onze

kinderpsychiatrie zit tjokvol … wat doen we?kinderpsychiatrie zit tjokvol … wat doen we?

DDe zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst e zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst en aantal !?en aantal !?

In welzijn en buitengewoon onderwijsIn welzijn en buitengewoon onderwijs

Klassieke doelgroep voor kinderen en jongeren Klassieke doelgroep voor kinderen en jongeren met LMH is er niet meermet LMH is er niet meer

Wachtlijsten voor GES en ASS zowel zin zorg als Wachtlijsten voor GES en ASS zowel zin zorg als onderwijsonderwijs

PersoneelstekortPersoneelstekort

In één van onze Orthopedagogische In één van onze Orthopedagogische

Centra (sector gehandicaptenzorg) wordt een Centra (sector gehandicaptenzorg) wordt een kind op maandag doorverwezen naar een K-kind op maandag doorverwezen naar een K-dienst (kinderpsychiatrie sector GGZ) die het dienst (kinderpsychiatrie sector GGZ) die het kind op woensdag doorsturen naar een OOOC kind op woensdag doorsturen naar een OOOC (sector BJB), een OOOC dat toevallig onder de (sector BJB), een OOOC dat toevallig onder de

vleugels van dat eerste OC werkt. Waar zijn we vleugels van dat eerste OC werkt. Waar zijn we mee bezig?mee bezig?

Uit onderzoek LSCI in het O.C. Roeselare blijken Uit onderzoek LSCI in het O.C. Roeselare blijken de leerkrachten en opvoeder de jongeren de leerkrachten en opvoeder de jongeren

vooral te omschrijven als zeer weerbaar en vooral te omschrijven als zeer weerbaar en agressief. De kinderen beschrijven zich agressief. De kinderen beschrijven zich

voornamelijk als angstig.voornamelijk als angstig.

Hoe proberen we de problematiek het hoofd Hoe proberen we de problematiek het hoofd te bieden?te bieden?

We breiden in de sector personen met een handicap uit We breiden in de sector personen met een handicap uit voor de doelgroep GESvoor de doelgroep GES

We breiden het aantal leerlingen in type 3 uitWe breiden het aantal leerlingen in type 3 uit We stimuleren de scholen om middelen vrij te maken voor We stimuleren de scholen om middelen vrij te maken voor

psychosociale begeleiding van leerlingen (zie in dit verband psychosociale begeleiding van leerlingen (zie in dit verband ons standpunt rond het toenmalig leerzorgkader)ons standpunt rond het toenmalig leerzorgkader)

We nemen maatschappelijk stelling We nemen maatschappelijk stelling We ijveren voor meer personeelWe ijveren voor meer personeel We ijveren voor meer KinderpsychiatrieWe ijveren voor meer Kinderpsychiatrie We werken actief mee aan de goede punten van integrale We werken actief mee aan de goede punten van integrale

jeugdhulpverleningjeugdhulpverlening

Vragen die we ons moeten stellen!Vragen die we ons moeten stellen!

Doen we er goed aan om kinderen zo lang residentieel te Doen we er goed aan om kinderen zo lang residentieel te behandelen?behandelen?

Doen we er goed aan om kinderen zo jong al residentieel te Doen we er goed aan om kinderen zo jong al residentieel te behandelen?behandelen?

Hoe kunnen we de expertise van de GGZ en OZ en Hoe kunnen we de expertise van de GGZ en OZ en Onderwijs verbreden maar ook aan kruisbestuiving doen?Onderwijs verbreden maar ook aan kruisbestuiving doen?

Hoeveel meer moeten we in Vlaanderen nog uitbreiden is Hoeveel meer moeten we in Vlaanderen nog uitbreiden is dat het goede antwoord?dat het goede antwoord?

……

Ons antwoord: rondetafelgesprekkenOns antwoord: rondetafelgesprekken

Rondetafelgesprekken: internRondetafelgesprekken: intern4 werkgroepen aan het werk vanuit 4 verschillende 4 werkgroepen aan het werk vanuit 4 verschillende invalshoekeninvalshoeken

Bijeenkomst met voorzitters, inleiders, rapporteurs en Bijeenkomst met voorzitters, inleiders, rapporteurs en bureaubureau

Synthese van de rapportenSynthese van de rapporten DirectieseminariesDirectieseminaries

Voorstelling en bespreking van de conclusies en opmaak Voorstelling en bespreking van de conclusies en opmaak actieplanactieplan

Rondetafelgesprekken: extern Rondetafelgesprekken: extern We gaan in overleg met (vertegenwoordigers van) We gaan in overleg met (vertegenwoordigers van) gebruikers, middenveld, vakorganisaties, politiek, …gebruikers, middenveld, vakorganisaties, politiek, …

Concrete werkwijze Concrete werkwijze rondetafelgesprekken internrondetafelgesprekken intern

Op zoek naar: Op zoek naar:

De De oorzakenoorzaken van deze toenemende zorgvragen van deze toenemende zorgvragen De De kansenkansen om hieraan tegemoet te komen om hieraan tegemoet te komen De De beperkingenbeperkingen om hieraan tegemoet te komen om hieraan tegemoet te komen Onze Onze aanbevelingenaanbevelingen naar: naar:

De organisatie De organisatie Als maatschappelijke stellingnameAls maatschappelijke stellingname Politieke aanbevelingen, suggesties voor het beleid Politieke aanbevelingen, suggesties voor het beleid ……

Planning Planning rondetafelgesprekken externrondetafelgesprekken extern

In najaarIn najaar Eigen conclusies en actieplan voorleggen aan Eigen conclusies en actieplan voorleggen aan

vertegenwoordigers van:vertegenwoordigers van: Academische wereldAcademische wereld Politieke wereldPolitieke wereld AdministratieAdministratie WerknemersorganisatiesWerknemersorganisaties GebruikersorganisatiesGebruikersorganisaties MiddenveldorganisatiesMiddenveldorganisaties KerkKerk

Overzicht van de rapportenOverzicht van de rapporten

Psycho-pedagogisch perspectiefPsycho-pedagogisch perspectief Existentieel perspectiefExistentieel perspectief Sociologisch perspectiefSociologisch perspectief Medisch-biologisch perspectiefMedisch-biologisch perspectief

Overzicht in de mapOverzicht in de map

Wat zien we over de 4 groepen heen: Wat zien we over de 4 groepen heen: De oorzaken werden minimaal behandeldDe oorzaken werden minimaal behandeld We kregen heel veel aanbevelingen op niveau van de individuele hulpverleningWe kregen heel veel aanbevelingen op niveau van de individuele hulpverlening Onze verwachtingen waren waarschijnlijk te hoog gespannenOnze verwachtingen waren waarschijnlijk te hoog gespannen Weinig tegenspraken, wel integendeelWeinig tegenspraken, wel integendeel Er is een duidelijke rode draad vast te stellenEr is een duidelijke rode draad vast te stellen

Mogelijke oorzakenMogelijke oorzaken Medisch-biologisch: Medisch-biologisch:

Hypothese: maatschappelijke factoren die het zich Hypothese: maatschappelijke factoren die het zich ontwikkelende brein overbevragen, waardoor de draagkracht ontwikkelende brein overbevragen, waardoor de draagkracht en draaglast uit evenwicht gerakenen draaglast uit evenwicht geraken

Sociologisch:Sociologisch:maatschappelijke dynamieken die mogelijk een rol spelen;maatschappelijke dynamieken die mogelijk een rol spelen; Individualiseren en democratiseringIndividualiseren en democratisering Functionele differentiëringFunctionele differentiëring Diversiteit en inclusieDiversiteit en inclusie Medicalisering en pathologiseringMedicalisering en pathologisering Eonomisering en instrumentaliseringEonomisering en instrumentalisering Secularisering en mediatiseringSecularisering en mediatisering Groeiend kennisbewustwordingGroeiend kennisbewustwording

De zwaarder wordende problematiek wordt erkendDe zwaarder wordende problematiek wordt erkend Let op voor problematiseren van gedrag!Let op voor problematiseren van gedrag! Model om over oorzaken van gedragsstoornissen te praten Model om over oorzaken van gedragsstoornissen te praten

wordt ons geboden door Prof. J. Van der Ploegwordt ons geboden door Prof. J. Van der Ploeg (zie bijlage in (zie bijlage in mapje)mapje)

Kansen internKansen intern

De missie stimuleert medewerkers om vanuit een De missie stimuleert medewerkers om vanuit een gelovige en liefdevolle houding op mensen toe te gelovige en liefdevolle houding op mensen toe te stappen en ze vanuit een holistisch perspectief te stappen en ze vanuit een holistisch perspectief te benaderenbenaderen

De huidige (aanzet tot) intersectorale De huidige (aanzet tot) intersectorale samenwerkingsamenwerking

Huidige overlegkanalen met en Huidige overlegkanalen met en ondersteuningssystemen voor ouders, ondersteuningssystemen voor ouders, medewerkers, … medewerkers, …

Kansen en aanbevelingen externKansen en aanbevelingen extern

Flexibel integraal regelgevend kader over sectoren heenFlexibel integraal regelgevend kader over sectoren heen GOK-werking (Gelijke onderwijs kansen) zou meer moeten GOK-werking (Gelijke onderwijs kansen) zou meer moeten

uitgebouwd wordenuitgebouwd worden Zorg binnen onderwijs zou meer uitgebouwd moeten Zorg binnen onderwijs zou meer uitgebouwd moeten

wordenworden Degelijke personeelsomkaderingDegelijke personeelsomkadering Nood aan meer (en meer gespecialiseerde) plaatsen binnen Nood aan meer (en meer gespecialiseerde) plaatsen binnen

de kinderpsychiatriede kinderpsychiatrie Good practices valoriserenGood practices valoriseren

Maatschappelijke stellingnameMaatschappelijke stellingname

Waardendiscours “propageren” i.p.v. louter economische Waardendiscours “propageren” i.p.v. louter economische invalshoek, we kunnen hier tegenbeweging zijninvalshoek, we kunnen hier tegenbeweging zijn

Waarderen van diversiteit (o.a. multiculturele samenleving)Waarderen van diversiteit (o.a. multiculturele samenleving) Een positieve beeldvorming over onze doelgroepen mee Een positieve beeldvorming over onze doelgroepen mee

bewerkstelligen (hetgeen héél moeilijk is, we spreken bewerkstelligen (hetgeen héél moeilijk is, we spreken immers over een doelgroep die net door de maatschappij immers over een doelgroep die net door de maatschappij wordt uitgespuwd omdat ze vernielen, stelen, lawaai wordt uitgespuwd omdat ze vernielen, stelen, lawaai maken, onveiligheid creëren, …)maken, onveiligheid creëren, …)

Duidelijk aangeven wat de eigen identiteit isDuidelijk aangeven wat de eigen identiteit is Regelgevend kader overstijgen door opzetten van Regelgevend kader overstijgen door opzetten van

proeftuinen intersectorale werkingproeftuinen intersectorale werking

Pijlers voor een toekomstige hulpverlening en Pijlers voor een toekomstige hulpverlening en onderwijsonderwijs

1.1. GezinsondersteuningGezinsondersteuning

2.2. PreventiePreventie

3.3. IntersectoraalIntersectoraal

4.4. Ondersteuning van medewerkersOndersteuning van medewerkers

5.5. Existentiële invalshoekExistentiële invalshoek

6.6. Doelgroepen die bijzondere aandacht vragenDoelgroepen die bijzondere aandacht vragen

7.7. Attitudes/competenties voor professionelenAttitudes/competenties voor professionelen


(1)(1)

GezinsondersteuningGezinsondersteuning Laagdrempelige opvoedingsondersteuning (werkt ook Laagdrempelige opvoedingsondersteuning (werkt ook

preventief)preventief) Zo lang mogelijk thuis begeleidenZo lang mogelijk thuis begeleiden Ook als residentiële opvang nodig, moeten ouders Ook als residentiële opvang nodig, moeten ouders

parallel begeleid wordenparallel begeleid worden Ouders blijven verantwoordelijk en moeten dan ook Ouders blijven verantwoordelijk en moeten dan ook

betrokken blijven worden betrokken blijven worden


(2)(2)

PreventiePreventie Vroegtijdige screening zodat vroege Vroegtijdige screening zodat vroege

behandeling/begeleiding mogelijkbehandeling/begeleiding mogelijk Veerkracht ontwikkelenVeerkracht ontwikkelen Sociale vaardigheden ontwikkelenSociale vaardigheden ontwikkelen Vertrekpunt is sociaal-emotioneel welbevinden en Vertrekpunt is sociaal-emotioneel welbevinden en

levenskwaliteitlevenskwaliteit


(3)(3)

IntersectoraalIntersectoraal Elkaar goed kennen is een beginvoorwaarde voor Elkaar goed kennen is een beginvoorwaarde voor

samenwerkingsamenwerking Gecoördineerde samenwerkingsverbandenGecoördineerde samenwerkingsverbanden Regionale netwerkvormingRegionale netwerkvorming Uitwisseling expertise (discussie: hoe?)Uitwisseling expertise (discussie: hoe?) Uitbouwen van een zorgcontinuüm over sectoren heenUitbouwen van een zorgcontinuüm over sectoren heen


(4)(4)

Ondersteuning van medewerkersOndersteuning van medewerkers Vorming (concrete thema’s vermeld in deelrapporten)Vorming (concrete thema’s vermeld in deelrapporten) Intervisie – supervisieIntervisie – supervisie Balans draagkracht – draaglast (iedereen is ook maar Balans draagkracht – draaglast (iedereen is ook maar

menselijk)menselijk)


(5)(5)

Existentiële invalshoekExistentiële invalshoek Basis voor iedereen is een zinvolle invulling van zijn Basis voor iedereen is een zinvolle invulling van zijn

leven hebbenleven hebben Ruimte geven aan jongeren-ouders-medewerkers om Ruimte geven aan jongeren-ouders-medewerkers om

deze dimensie in beeld te brengendeze dimensie in beeld te brengen WaardendiscoursWaardendiscours


(6)(6)

Doelgroepen die bijzondere aandacht vragenDoelgroepen die bijzondere aandacht vragen Kinderen met een (verstandelijke) beperkingKinderen met een (verstandelijke) beperking Zwakbegaafde kinderenZwakbegaafde kinderen Kinderen en jongeren met een hechtingsstoornisKinderen en jongeren met een hechtingsstoornis Allochtone gezinnenAllochtone gezinnen


(7)(7)

Attitudes/competenties voor professionelenAttitudes/competenties voor professionelen Respect en ruimte voor diversiteit Respect en ruimte voor diversiteit Communicatie vanuit respect-gelijkwaardigheid met Communicatie vanuit respect-gelijkwaardigheid met

oudersouders Kennis sociaal-emotionele ontwikkeling is primordiaal; Kennis sociaal-emotionele ontwikkeling is primordiaal;

behandeling - begeleiding moet hier op inspelenbehandeling - begeleiding moet hier op inspelen Oog hebben voor sterktesOog hebben voor sterktes Werken vanuit een waarderende benaderingWerken vanuit een waarderende benadering

Enkele (schijnbare?) Enkele (schijnbare?)

tegenstellingentegenstellingen Zin en onzin van labels/etikettenZin en onzin van labels/etiketten Zin en onzin van evidence based werkenZin en onzin van evidence based werken De plaats van het medische invalshoek in de hulpverleningDe plaats van het medische invalshoek in de hulpverlening

En nu? En nu?

Feedback op de synthese van de rapporten (waar zien we Feedback op de synthese van de rapporten (waar zien we tekorten, waar zijn de redeneringen te simplistisch, zijn ze tekorten, waar zijn de redeneringen te simplistisch, zijn ze voldoende herkenbaar voor alle sectoren?)voldoende herkenbaar voor alle sectoren?)

Feedback op de conclusies: bestaat er hiervoor een Feedback op de conclusies: bestaat er hiervoor een draagvlak, geef aanvullingen of bedenkingendraagvlak, geef aanvullingen of bedenkingen

Stellingen / standpunten om intern mee te werken en om Stellingen / standpunten om intern mee te werken en om mee naar buiten te komen (de externe mee naar buiten te komen (de externe rondetafelgesprekken)rondetafelgesprekken)

Introductie op de stellingenIntroductie op de stellingen

Twaalf groepen elk enkele stellingenTwaalf groepen elk enkele stellingen

Opdracht:Opdracht: Bespreek de stellingen en zoek een consensus binnen Bespreek de stellingen en zoek een consensus binnen

uw groep uw groep Werk op basis van deze stellingen één concreet voorstel Werk op basis van deze stellingen één concreet voorstel

uit waar wij in de toekomst mee aan de slag zouden uit waar wij in de toekomst mee aan de slag zouden kunnen gaankunnen gaan

Noteer één van deze consensus-formuleringen op een Noteer één van deze consensus-formuleringen op een transparant om na afloop plenair voor te stellentransparant om na afloop plenair voor te stellen

Proeftuin(en) mogelijk?Proeftuin(en) mogelijk?

Heel veel mogelijk binnen de bestaande kaders Heel veel mogelijk binnen de bestaande kaders (regelgeving, sectoren, expertise,…)(regelgeving, sectoren, expertise,…)

Innoverend, creatief, gedurfd: kunnen we concepten Innoverend, creatief, gedurfd: kunnen we concepten bedenken en opzetten die buiten de bestaande kaders bedenken en opzetten die buiten de bestaande kaders gaan?gaan? Wetenschappelijk onderbouwd (bestaande modellen, Wetenschappelijk onderbouwd (bestaande modellen,

nieuwe modellen)nieuwe modellen) Het kind, de jongeren centraalHet kind, de jongeren centraal Werkend vanuit de contextWerkend vanuit de context Gezinsondersteunend (preventie)Gezinsondersteunend (preventie)

BesluitBesluit

Duidelijke synthese van de rapportenDuidelijke synthese van de rapporten Duidelijke stellingenDuidelijke stellingen Concrete acties (per sector en intersectoraal)Concrete acties (per sector en intersectoraal) Kunnen proeftuinenKunnen proeftuinen Wetenschappelijke onderbouwingWetenschappelijke onderbouwing

Naar een gedragen maatschappelijke stellingnameNaar een gedragen maatschappelijke stellingname

Rondetafelgesprekken “ De zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst en aantal !?”

Documents

Transcript of Rondetafelgesprekken “ De zorgvragen van de jongeren nemen toe in ernst en aantal !?”