Pensioen of doorwerken?

door Ernst van Win

19 november 2014

4

ONDERWERPEN:

1. Nieuw wetsvoorstel werknemers nu A.O.W

2. WWZ en pensioenontslag

3. Pensioen: van 65 naar 67

4. Pensioenontslagbeding

5. Ragetlie regel

6. Gelijke behandeling

7. Tips voor doorwerken na AOW-leeftijd

8. Eenzijdig wijzigingsbeding

9. Conclusie

5

Nieuw ontslagrecht moeilijker, maar pensioenontslag makkelijker!

1. WWZ PER 1 JULI 2015

• Artikel 7:669 BW (nieuw):

nieuwe opzeggingsbeperkingen

• Ragetlie-regel (art. 7:667 lid 4 BW):

bepaalde tijd nu onbepaalde tijd

• Geen transitievergoeding verschuldigd (art. 7:673

lid 7 sub b BW)

6

2. PENSIOEN: van 65 naar 67

7

Geen wettelijke regel die bepaalt dat de arbeidsovereenkomst bij het bereiken van de AOW-leeftijd eindigt!

2. PENSIOEN: van 65 naar 67

RATIO Pensioen einde arbeidsovereenkomst

1. Voor inkomen niet afhankelijk van inkomen uit arbeid

2. Objectieve criteria zonder aanziens des persoons

3. Vrijkomen arbeidsplaatsen jongeren (doorstroom + solidariteitsbeginsel + werkgelegenheid)

4. Macroniveau: berekening opbouw pensioen

8

Maatschappelijke discussie

Ktr Bergen op Zoom 3 juli 2013:

arbeidsovereenkomst met 75 jarige bloembindster bij Intratuin mocht niet worden ontbonden vanwege het bereiken van een bepaalde leeftijd als 65 jaar!

9

Maatschappelijke discussie

Variëteit:

• Codfried (HR 13 januari 1995, NJ 1995, 430):Leeftijdsdiscriminatie?

Het ontslag wegens het bereiken van de 65-jarige leeftijd berust op redelijke en objectieve gronden

─ De rechtsopvatting van brede lagen van de bevolking

─ Redelijke en objectieve rechtvaardiging

• Functioneel leeftijdsontslag ivm goede vervulling van de arbeid (gezondheids- en veiligheidsoverwegingen) = ontslag wordt verleend onder toekenning van een inkomens vervangende uitkering

• Verschil per beroepsgroep bijv. Piloot (56 jr.) Brandweerman (60 jr.), Scheidsrechter KNVB (47/49 jr.)

10

• “We moeten met z’n allen langer doorwerken!”

• Het kabinet-Rutte-Asscher Wetsvoorstel de AOW-leeftijd sneller verhogen naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021.

11

2. PENSIOEN: VAN 65 NAAR 67

2. PENSIOEN: VAN 65 NAAR 67

12

Hoofdlijnen

Volgens de MvT zijn dit de hoofdlijnen uit het wetsvoorstel Wet werken na de AOW-gerechtigde leeftijd.

• Loondoorbetalingsplicht bij ziekte gedurende 6 weken (in plaats van 104)

• Re-integratieverplichtingen voor werkgever en werknemer worden beperkt tot 6 weken

• Opzegverbod tijdens ziekte wordt verkort tot 6 weken

• Wat als een werknemer ziek wordt als hij jonger is dan AOW-leeftijd, maar binnen twee jaar wel AOW-leeftijd bereikt? De werkgever hoeft niet de hele 104-weken termijn vol te maken. Het opzegverbod tijdens ziekte geldt tot (maximaal) 6 weken na AOW-datum.

• AOW-werknemer krijgt bij ziek uit dienst recht op ZW-uitkering voor maximaal 6 weken. UWV krijgt verhaalsmogelijkheid op werkgever.

• Opzegtermijn voor werkgever 1 maand.

• Bij cao kan worden bepaald dat ketenregeling wordt verruimd: max 6 contracten, max 4 jaar. Bepaald kan worden dat alleen contracten gesloten na AOW-leeftijd meetellen in de reeks.

• Arbeidsovereenkomst die is geëindigd wegens bereiken AOW-leeftijd telt niet mee in de keten, als werknemer in dienst komt bij opvolgend werkgever.

• Minimumloon gaat ook gelden voor AOW’ers

• Wet aanpassing arbeidsduur is niet van toepassing meer op AOW’ers.

Beoogde ingangsdatum is 1 januari 2016.

13

Hoofdlijnen

In de WWZ is al het volgende geregeld voor werknemers ouder dan AOW-leeftijd:

• Geen transitievergoeding

• Eenmalig de mogelijkheid om op te zeggen zonder toestemming (mits werknemer voor de AOW-leeftijd in dienst was)

• Ragetlie geldt niet

En in het Ontslagbesluit:

• Eerst AOW’ers in de categorie uitwisselbare functies opzeggen, daarna de andere werknemers.

14

2. PENSIOEN: van 65 naar 67

Waarom langer doorwerken?

Voordelen werkgevers:

− kennis en ervaring blijven behouden

− loondoorbetalingsverplichting bij ziekte eindigt als contract eindigt

− Wetsvoorstel wegnemen belemmeringen doorwerken na AOW-gerechtigde leeftijd

− Lagere loonkosten; geen premies werknemersverzekeringen

Voordelen werknemers:

− extra inkomsten uit loon

− extra pensioen opbouwen (mits fiscale ruimte)

− pensioen uitstellen fiscaal gunstig

− gevoel nuttig te zijn

15

2. PENSIOEN: van 65 naar 67

Waarom niet langer doorwerken?

Nadelen werkgevers:

- Risico van langdurige uitval wegens ziekte

- Let op risico contract onbepaalde tijd!

Nadelen werknemers:

- Bepaalde cao’s sluiten medewerkers boven de AOW-gerechtigde leeftijd expliciet uit.

- Wetsvoorstel wegnemen belemmeringen doorwerken na AOW gerechtigde leeftijd.

Tip: Doorwerk-cao (looptijd 1/1/2014 – 31/12/2015)

Dienstverband max 3 mnd + onbeperkte tijdelijke contracten mogelijk + gelijke beloning + positieve beoordeling, van commissie gelijke behandeling

16

2. pensioen: van 65 naar 67

Kortom:

niet meer vanzelfsprekend dat arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd van rechtswege kan eindigen vanwege het gebruik dat een werknemer op 65-jarige leeftijd stopt met werken.

Tenzij: rechtsgeldig pensioenontslagbeding in cao of contract

17

3. PENSIOENONTSLAGBEDING

Wat is een pensioenontslagbeding?

De bepaling in een (collectieve) arbeidsovereenkomst die regelt dat de arbeidsovereenkomst van rechtswege (automatisch) eindigt als de werknemer de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

• Niet in de wet geregeld

• Dynamisch versus statisch

Voorbeeldtekst:

‘Deze arbeidsovereenkomst eindigt van rechtswege, zonder dat opzegging vereist is, met ingang van de dag waarop werknemer de voor hem geldende, vaste AOW-gerechtigde leeftijd bereikt.’

18

19

3. PENSIOENONTSLAGBEDING

3. PENSIOENONTSLAGBEDING

Tip: neem pensioenontslagbeding op in arbeidsovereenkomst!

• Contract zonder pensioenontslagbeding

Bepaalde tijd: - van rechtswege op de overeengekomen datum- geen opzegging of aanzegging

Onbepaalde tijd- ontslagvergunning UWV (als geen nieuwe arbeidsovk)- met wederzijds goedvinden en VSO- ontbinding door de kantonrechter

Anders loopt overeenkomst door!

• Contract met niet rechtsgeldig pensioenontslagbeding? Risico loopt door, niet automatisch conversie.

20

3. PENSIOENONTSLAGBEDING

• Contract met pensioenontslagbeding

Bepaalde tijd: - van rechtswege op de overeengekomen datum- geen opzegging of aanzegging

Onbepaalde tijd- van rechtswege op de overeengekomen datum- geen opzegging of aanzegging

En na 1 juli 2015 geen pensioenontslagbeding meer nodig!

21

4. RAGETLIE

22

4. RAGETLIE

WWZ per 1 juli 2015:

• Geen pensioenontslagbeding nodig ontslag eenvoudiger, werkgever zegt op!

• Geen toestemming van het UWV of ontbinding door de rechter nodig, want:

• Ragetlie wijzigt, dus onbep. tijd met einde i.v.m. pensioen + bepaalde tijd = bepaalde tijd

• Mits: de arbeidsovereenkomst al vóór het bereiken van de AOW- of pensioenleeftijd is aangegaan.

• Let op: De Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd(WGBL) is en blijft van toepassing.

23

24

5. WGBL

6. TIPS TOT 1 JULI 2015

Doorwerken na AOW leeftijd?

• Vaststellingsovereenkomst en pro-forma bij de kantonrechter

• Knip (ketenregeling)

• Payrolbedrijf met doorwerk-cao

TIP: Zorg dat in alle arbeidsovereenkomsten een pensioenontslagbeding is opgenomen, handig als je niet met elkaar verder wilt.

25

7. EENZIJDIG WIJZIGINGSBEDING

• TIP: Pensioenbeding alsnog opnemen in contract voor nieuwewerknemers!

• Eenzijdige wijziging van een arbeidsvoorwaarde van een bestaandewerknemer?:

─ Wetswijziging meestal geen reden wijzigen arbeidsvrw

─ Afspraak is afspraak: instemming werknemer

─ Is er sprake van een eenzijdig wijzigingsbeding?

─ Zwaarwichtig belang werkgever

─ Instemming OR kan helpen

─ Ga met elkaar in gesprek!

26

8. CONCLUSIE

Wordt het makkelijker om werknemers na de AOW-leeftijd te laten doorwerken?

• Ja:

─ Maatschappelijk draagvlak is er

─ AOW-leeftijd verhoogd

Per 1/7/15:

─ Ragetlie niet van toepassing bij pensioenontslag

─ Knip niet meer in acht nemen

─ Geen pensioenontslagbeding ontslag eenvoudiger

─ Geen transitievergoeding

• Als Wetsvoorstel wegnemen belemmeringen doorwerken na AOW gerechtigde leeftijd wordt aangenomen, nóg makkelijker!

27

VRAGEN?

28

29