Research Data Management en bibliotheken

RESEARCH DATA MANAGEMENTIN DE HUMANITIES

en de rol van de bibliotheek

Saskia Scheltjensfaculteitsbibliothecaris Letteren & Wijsbegeerte

Commissie Wetenshappelijk Onderzoek (CWO) – FLW24/04/2014

Diederik Stapel

224/04/2014 Research Data Management & de bibliotheek

• Sterke toename van digitaal onderzoek met ‘data driven’ component

‘Potential for new research is enourmous’Neelie Kroes, Europese Commissaris, Digital Agenda

in speciaal thema-nummer E-Data & Research Special Issue 2014

• ‘Datamining’ kan leiden tot nieuwe vormen van onderzoek

• Maar .... technologie zorgt ook voor specifieke problemen en uitdagingen

• Daarvoor dient beleid te worden ontwikkeld op diverse niveau’s

• En allianties worden gezocht met centrale diensten binnen organisatie

Research Data en Technologie


‘broad data’ = alle informatiemateriaal dat hoort in het onderzoeksproces en wat leidt tot onderzoeksoutput

‘narrow data’ = informatie in een gestructureerd elektronisch formaat dat kan worden geprocudeerd door een computer

De grens tussen beide soorten data is traditioneel niet erg duidelijk in humanities onderzoek ...

Research Data ?


Verschilt wel en toch ook niet met data uit gamma & beta wetenschap

JA• Relatief kleine datasets• Vaak ‘hand-crafted’, verrijkt met eigen toevoegingen• Gebrek aan uniformiteit en consistentieNEE• ‘Accessibility’• Verifieerbaar• Betrouwbaar• Herbruikbaar• Behoefte aan bewaring en beheer na afloop van project• Duur (aanmaak, opslag, bewaring) met toenemende vraag

tot verdere valorisatie

Humanities Data


6

Sudamith project University of Oxford -http://sudamih.oucs.ox.ac.uk


7



Woordenboek van de Vlaamse Dialecten (WVD)www.wvd.ugent.be

www.woordenbank.be

• Project van prof. Jacques Van Keymeulen• Opgezet in 1972 door prof. Willem Pée• Intensieve samenwerking met grote groep vrijwilligers• In 2012 ‘gered’ door een mediatieke actie waardoor in extremis

subsidies werden verkregen bij de Vlaamse Gemeenschap & NTU• Data staat nu op server die privaat wordt gehuurd en onderhouden• Data die zelf bij elkaar werd verzameld uit heterogene bronnen• Data is online toegankelijk voor derden

Humanities Data – voorbeeld 1


http://www.wvd.ugent.be/

http://www.woordenbank.be/

Mamluk Political Prosopography Project (MP3)www.mamluk.ugent.be

• Project van prof. Jo Van Steenbergen• ERC Starting Grant 2009-2014• Komt oorspronkelijk voort uit eigen doctoraatsonderzoek• In Filemaker Pro• Data staat nu op server die privaat wordt gehuurd en onderhouden• Data die zelf bij elkaar werd verzameld uit heterogene bronnen• Data is online beperkt toegankelijk voor derden mits aanvraag

paswoord



http://www.mamluk.ugent.be/

Database of Byzantine Book Epigrams (DBBE)www.dbbe.ugent.be

• Project van prof. Kristoffel Demoen & dr. Floris Bernard

• Hercules financiering 2011-2013• Database in MySQL-PHP, ontwikkeld ism externe partij• Staat nu op server van de faculteit• Data die zelf bij elkaar werd verzameld uit heterogene bronnen• Data is nog niet online toegankelijk voor derden• Presentatie eindresultaten op Literary Studies Workshop 29/4/2014



http://www.dbbe.ugent.be/

• Lange levensduur van sommige projecten• Beginnen bijna altijd als uitbreiding van persoonlijk, individueel

onderzoek• Samengestelde data die zelf verzameld werd, ipv gegenereerd• Vaak incompleet / niet consistent / geïnterpreerd• Vaak heel erg specifiek• Soms bestemd voor persoonlijk gebruik, soms voor ruimer gebruik• Zelden zijn projecten stabiel genoeg van opzet en ‘schaalbaar’ genoeg

om verder door te groeien • Favoriete opslagmedium: eigen laptop, externe harde schijf, server van

ingehuurde externe partij, server van de faculteit• Weinig gebruik van de algemene data opslagservices universiteit• Weinig gebruik van de data-expertise van bibliotheken en archieven

Humanities Data - kenmerken


12



Nederland• Koninklijke Bibliotheek Nederland -> E-Depot sinds 2002 • DANS (Data Archiving And Networked Services)

UK

• Overkoepelend databaleid met verplichte data management plannen bij aanvragen & neerleggen onderzoek

• DCC (Digital Curation Centre)

Europa• Verplichte data management plannen bij aanvragen & neerleggen

Europese onderzoeksprojecten (cfr Horizon2020)

Research Data Policy - internationaal


België

• Geen concrete plannen bij Wetenschapsbeleid op federaal niveau

Vlaanderen

• Momenteel is data management plan nog geen vereiste bij FWO

• ALS er al beleid is op dit vlak, dan wordt dit decentraal ontwikkeld binnen de universiteiten zelf

Research Data Policy – België & Vlaanderen


Algemeen

• Open Access mandaat, met een open Academische Bibliografie• Ontwikkeling van een overkoepelende databank voor het beheer

van administratieve onderzoeksdata bij DOZA• Samenwerking mt PSW rond datadeponering• Voorlopig nog geen algemeen research data management beleid

Faculteit Politieke & Sociale Wetenschappen (PSW)• Cfr Diederik Stapel schandaal in NL ....• Werkgroep Datadeponering • Faculteitsbrede conformatie aan de APA guidelines als onderdeel

van doctoraatsreglement & (mogelijk in de toekomst) bij ZAP evaluaties

Research Data Policy – UGent


https://www.google.be/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=7&ved=0CGMQFjAG&url=https://www.apa.org/practice/guidelines/record-keeping.pdf&ei=p9hYU-X-EuKm0QWVhoDABA&usg=AFQjCNHt4nEtDL16gi7JG6tSS32afACFgQ&sig2=S0Rfe5ycZgNdSPwfaW2BmA&bvm=bv.6539

Universiteitsbibliotheek (‘Boekentoren’)

• BIBLIO Fedora repository

• Alle publicaties van UGent auteurs in full-text digitaal bewaard

• Bij voorkeur zo open mogelijk toegankelijk, minstens binnen de UGent

Research Data Policy – UGent x Bibliotheken


• Uitbreiding functionaliteiten

BIBLIO met datadeponeringrch Data Policy – UGent• Proefproject bij PPW 2013-2014

• Vanaf 2015 voor hele UGent

• Nu reeds in beta

Research Data Policy – UGent x Bibliotheken


Missie

De Faculteitsbibliotheek Letteren en Wijsbegeerte wil op toekomstgerichte wijze het actuele onderzoek en onderwijs ondersteunen ten dienste van gebruikers. Daarbij ligt de focus niet enkel op de boekencollectie maar globaal op het innovatief beheren en faciliteren vanalle actuele gedrukte en digitale informatie van de faculteit binnen het netwerk van informatiebeherende instellingen van de UGent

Mogelijke rol Faculteitsbibliotheek LW


Retrocatalografieproject LW

• Collectie van 670.000 banden waarvan in 2008 slechts 52% geregistreerd in Aleph ...

• Gefaseerd retrocatalografieproject gekoppeld aan verhuisfases• Fase 1 (2012): 100% ingevoerd

alle Letterkundebibliotheken• Fase 2 (2014): 100% ingevoerd

alle bibliotheken van Geschiedenis, Wijsbegeerte, Kunst-, Musicologie & Theaterwetenschappen

• Fase 3 (2018 o.v.): 100% ingevoerd (momenteel 57% ...)alle bibliotheken van Archeologie, Talen & Culturen & Taalkunde



Pleidooi voor vervolgproject ondersteuning bij de ontwikkeling van nieuw facultair beleid ivm research data management

PREVENTIEF• Aansturen op beleidsvorming• Pleidooi voor de ontwikkeling van een facultair beleid• Pleidooi voor de opname van dit beleid in het doctoraatsreglement• Adviesfunctie op het vlak van auteursrechten via Library Lab• Ondersteuning bij het opstellen van data mangement plannen

CONSERVEREND• Inventaris LW Legacy Research Data (potentieel project)

Huidige nood in kaart te brengen en oplossingen geval per geval aandragen



21

Vragen?


Contact

Saskia ScheltjensFaculteitsbibliothecaris Faculteit Letteren en Wijsbegeerte UGentT (+32 9 33)1 33 [email protected]://www.flw.ugent.be/bibliotheek

22

http://www.flw.ugent.be/bibliotheek

http://www.flw.ugent.be/bibliotheek

Research Data Management en bibliotheken

Documents

Transcript of Research Data Management en bibliotheken