jabbeke n De weerraDar

De w eer r aDar van het KMI

3

In de zomer van 2012 is er in het West-Vlaamse

jabbeke een nieuwe weerradar in gebruik genomen.

De Regie der Gebouwen stond in voor de bouw van de

radartoren, terwijl het kMI zorgde voor de aankoop en

de installatie van de radar. De weerradar bevindt zich

nabij de kruising van de e40 en de a10.

Deze weerradar is de eerste in de benelux die, naast

de hoeveelheid neerslag, ook het type neerslag (regen,

hagel, sneeuw, enz.) kan detecteren. Het is de derde

weerradar op het belgische grondgebied.

Infrastructuur

De regie der Gebouwen nam een terrein van de vlaamse

Gemeenschap in erfpacht om er de radartoren op te richten.

het terrein meet 21,76 m op 22,49 m.

er werd gekozen voor een strenge, sobere vormgeving. het

functionele primeert in de opbouw en in de stapeling van de

volumes, waarbij de vorm tot zijn essentie wordt teruggebracht:

cilinder, balk, bol.

De toren is uitgevoerd in grijs gewapend beton en is opgericht op

een paalfundering. De 46 meter hoge toren heeft een diameter

van 3m70. Op de toren staat een vierkante rode, metalen

constructie waarin zich het zend- en ontvangstsysteem bevindt.

Deze metalen structuur wordt bekroond met een koepel van

6m50 diameter (witte bol), die de schotelantenne met een

diameter van 4m20 beschermt.

Op de toren bevindt zich een buitengalerij. De trap telt 236 treden.

De volledige metalen bovenbouw is afgewerkt met metalen

geïsoleerde sandwichpanelen in een rode en witte kleur. Deze

bovenbouw werd op de begane grond geconstrueerd en met

een hoogtewerker op de betonnen toren geplaatst.

het dienstlokaal op de begane grond is uitgevoerd in grijze

betonsteen.

3

De w eer r aDar van het KMI

4

De weerradar van het kMI

3 5

Waarvoor dient de weerradar?

De weerradar wordt in de eerste plaats gebruikt om de voorspellingen op korte termijn van het KMI te verbeteren. het is een essentieel instrument om de waarschuwingen voor gevaarlijke meteorologische situaties, zoals storm, onweer, hagel of sneeuw, accurater te maken. Daarnaast zijn de radargegevens ook zeer belangrijk voor de voorspelling van de waterstanden en de waarschuwingen voor overstromingen, opgesteld door de regionale hydrologische diensten. tenslotte zijn radargegevens zeer nuttig voor a posteriori analyses van hevige neerslag, die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden voor advies aan het rampenfonds.

Hoe werkt een weerradar precies?

een weerradar is in feite een instrument dat gebruik maakt van radiogolven om neerslag te detecteren. hiervoor zendt hij gedurende een fractie van een seconde een energiepuls uit, en “luistert” vervolgens naar het signaal dat terugkeert door weerkaatsing op de neerslagdeeltjes (regendruppels, sneeuwvlokken, hagelstenen) in een neerslagzone. Uit het tijdsverschil tussen het uitgezonden en het opgevangen signaal bepaalt de weerradar de positie van de neerslag. Doordat de radar de atmosfeer scant in alle richtingen en op verschillende hoogtes, biedt hij een 3D-weergave van de neerslag in de atmosfeer.

De weerradar van het kMI

De weerr aDar van het KMI

De weerr aDar van het KMI

6 8 8

De weerradar van het kMI

3 93 9

Waarom een radar in jabbeke?

het KMI heeft een weerradar in wideumont (Libramont) in de provincie Luxemburg. Daarnaast beschikt Belgocontrol over een weerradar op de luchthaven van Zaventem. De reikwijdte van een radar is ongeveer 240 km. eén enkele radar is dus in principe voldoende om gans België te scannen op neerslag, maar in de praktijk zijn de radargegevens voor kwantitatieve doeleinden slechts bruikbaar in een straal van ongeveer 80 à 100 km rond de radar.reeds verschillende jaren wenste het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België de bedekking door weerradars in het westen van het land te verbeteren. Met de ingebruikname van de nieuwe radar te Jabbeke is dit eindelijk een feit. Bovendien zal deze radar ook toelaten om de buien die België bereiken vanuit noord-Frankrijk of van over de noordzee nog vroeger op te sporen.Op europese schaal zal de radar worden geïntegreerd in het europees radarnetwerk (eumetnet/OPera). Dit netwerk telt bijna 200 radars verspreid over 30 verschillende landen.

6 8 10

De weerradar van het kMI

Niet alleen neerslag...

Sommige toepassingen van een weerradar zijn eerder onverwacht. Zo kan een weerradar ook gebruikt worden om de doortocht van trekvogels te detecteren. het nut van deze waarnemingen is tweeërlei: enerzijds laten ze toe de veiligheid van de luchtvaart te verhogen door het risico op botsingen tussen vogels en vliegtuigen te verminderen, en anderzijds bieden ze de kans om onze kennis over vogeltrek te vergroten.

3 93 11

een stukje spitstechnologie

De radar is uitgerust met de allernieuwste “dual polarisation” of dubbele polarisatietechniek. Conventionele radars geven enkel een schatting van de hoeveelheid neerslag. Dankzij dubbele polarisatie komen we ook iets te weten over de vorm van de neerslag. Zo kan de nieuwe radar het onderscheid maken tussen bijvoorbeeld waterdruppels, sneeuw en hagel. Dankzij deze techniek behoort de radar zelfs tot de modernste van europa!De techniek van de dubbele polarisatie toegepast in weerradars is nog relatief nieuw, en biedt bijgevolg ook tal van mogelijkheden voor baanbrekend wetenschappelijk onderzoek in de meteorologie en de klimatologie. het KMI zal voor dit onderzoek intensief samenwerken met de universiteiten en gezamenlijke onderzoeksprojecten opzetten.

TeCHNISCHe FICHe

Weerrader JabbekeGemeneweidestraat8490 Jabbeke

Eigenaar: Belgische staatBouwheer: regie der GebouwenGebruiker: KMI (Koninklijk Meteorologisch Instituut van België)Architect: regie der Gebouwen (Chris Bovijn)Stabiliteit: regie der GebouwenElektriciteit: regie der GebouwenHVAC: regie der GebouwenWeerradar: KMIBouwwerken: westconstruct nvElektriciteit: nv FabricomHVAC: bvba Lootens CarelsHoogte van de toren: 46 meterKostprijs bouwwerken: € 1,3 miljoen (incl. Btw, elektriciteitswerken en hvaC)Kostprijs radar (technische installatie): € 1,05 miljoen (incl. Btw )

De Regie der GebouwenDe vastgoedexpert van de federale staat

De Regie der Gebouwen zorgt dat de federale ambtenaren in kwalitatieve kantoren kunnen werken en houdt ook het federale architecturaal patrimonium in stand.Integriteit, professionalisme, samenhorigheidsgevoel, teamgeest en verantwoordelijkheid zijn haar kernwaarden.Haar vastgoedportefeuille omvat zo’n 7,8 miljoen m2 verspreid over een 1.420 tal gebouwen. Hiervan zijn circa 943 gebouwen eigendom van de federale staat (ongeveer 4,9 miljoen m2) terwijl zo’n 483 gebouwen worden gehuurd (ca. 2,9 miljoen m2). Voor de federale ambtenaren huurt zij kwalitatieve kantoren of treedt zij zelf op als bouwheer. Bij het huren van kantoren wordt nauwlettend rekening gehouden met de specifieke behoeften van haar klanten. Bij nieuwbouw besteedt zij bijzondere aandacht aan de globaal bouwkundige kwaliteit van de bouwplannen. Deze kwaliteit wordt onder andere bepaald door de functionele geschiktheid van het gebouw, de beoogde levensduur, de esthetische kwaliteit en de stedenbouwkundige inplanting in de bestaande omgeving, de kostprijs, de onderhoudskosten en het duurzaam energiegebruik. Op architecturaal en historisch vlak omvat het beheerde patrimonium enkele schitterende pareltjes, zoals de site van het Jubelpark met de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Autoworld en het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis. De Regie der Gebouwen waakt als beheerder van dit patrimonium over het behoud van deze monumenten en opmerkelijke gebouwen die een getuige zijn van ons rijk verleden en een weerspiegeling zijn van onze cultuur.Sinds jaren breidt de Regie der Gebouwen haar knowhow uit in restauratie- en conservatietechnieken. Elk jaar slaagt zij erin om enkele waardevolle gebouwen en monumenten in ere te herstellen. Denk maar aan de Koninklijke Muntschouwburg, het Paleis der Academiën, het Muziek-instrumentenmuseum, de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, de Hallepoort, de Japanse toren, het Chinees paviljoen, het Paleis voor Schone Kunsten, enz.De Regie der Gebouwen voert ook de verbintenissen uit die de Belgische staat is aangegaan met internationale instellingen met betrekking tot gebouweninfrastructuur, zoals de Europese Scholen (Europese Commissie) of de Raad van de Europese Unie. Dankzij haar kwalitatieve dienstverlening en haar specifieke en unieke knowhow op het vlak van bouw, restauratie en vastgoedbeheer, is de Regie der Gebouwen de vastgoedexpert van de federale overheid.

ket kMI

Het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) is een begrip in België. Iedereen kent het KMI van de weersverwachtingen, maar het instituut doet veel meer. Het KMI is hét nationale gegevens- en kenniscentrum voor weer en klimaat. Het KMI richt zich als federaal kennisinstituut op gebied van weer en klimaat volledig op zijn publieke taken. Daartoe horen het opstellen van algemene weersverwachtingen en waarschuwingen voor gevaarlijke weersomstandigheden, de monitoring van het klimaat, het inwinnen, controleren en archiveren van meteorologische en geofysische data, het beheren van de hiervoor vereiste infrastructuur, modelontwikkeling en wetenschappelijk onderzoek. Het KMI is vierentwintig uur per dag actief en combineert infrastructuur, techniek, wetenschap en dienstverlening. De producten en diensten van het KMI beantwoorden aan hoge kwaliteitsnormen.

Realisatiev.u.: regie der Gebouwen - PersdienstGulden vlieslaan 87 bus 2 - 1060 Brusseltel.: +32(0)2 541 70 66 - Fax: +32(0)2 541 70 70pers@regiedergebouwenwww.regiedergebouwen.beFoto’s: KMI en regie der GebouwenSeptember 2012wettelijk depot: D/2012/10945/10