Raad&Daad E-nieuws

Februari 2017 Regelmatig verschijnt Raad&Daad E-nieuws met actualiteiten, tips en praktijkvoorbeelden voor de ouderraad

(OR) en medezeggenschapsraad (MR). Deze nieuwsbrief houdt u op de hoogte van wet- en regelgeving, informeert u over uw bevoegdheden en helpt u uw taak met succes uit te voeren. Deze service is exclusief

voor schoolleden.

OUDERS VAN WAARDE |www.ouders.net | info@ouders.net |0343 51 34 34

Steun in de rug voor scholen zonder (snel) internet (PO/VO) Meer dan 800 scholen die geen of slecht internet hebben, kunnen met hulp van de overheid een snelle verbinding aan laten leggen. Het gaat om basis– en middelbare scholen die nu geen kabel of glasvezelverbinding hebben, maar het nog moeten doen met een koperen lijntje. Door het gebrek aan voldoende snel internet is het voor deze scholen moeilijk om optimaal gebruik te maken van eigentijdse leermiddelen, zoals digitale reken- of taallessen op een iPad of digibord. Staatssecretaris Dekker (onderwijs) en minister Kamp (economische zaken) trekken samen 5,5 miljoen euro uit om de scholen te helpen. Scholen die geen of slecht internet hebben, kunnen de helft van de aansluitkosten vergoed krijgen. De regeling die loopt tot en met 2019 kan dit jaar al gebruikt worden. Hierdoor wordt de groep scholen die om een oplossing zit te springen, op korte termijn geholpen. De beide bewindspersonen hebben de afgelopen tijd onderzocht waar leraren en scholen behoefte aan hebben op het gebied van ICT. Ongeveer 7 procent van de basisscholen en 11 procent van de middelbare scholen heeft geen toegang tot glasvezel of coaxkabel. Dit vormt een belemmering om uitdagend en eigentijds les te geven. Aansluiting De kosten van het aanleggen van een internetverbinding lopen nogal uiteen. Er zijn scholen die onder een spoorlijn door moeten om een kabel te trekken. Zoiets is kostbaar voor een school om alleen te kunnen financieren. Maar er zijn ook scholen die met een klein steuntje in de rug een goede aansluiting op een wijkcentrale kunnen krijgen. Scholieren nu goed wegwijs maken met internet, ICT en techniek, geeft hen een betere toegang tot kennis en helpt ze voorbereid te zijn op de toekomst waarin digitalisering een nog grotere rol speelt. Goed internet op school helpt om later van deze kansen te profiteren. De overheid heeft ook de initiatieven van provincies, gemeenten, bedrijven en burgers om snel internet aan te leggen in kaart gebracht. Waar mogelijk sluiten scholen daarbij aan. Gemeenten houden nu al rekening met de toenemende vraag van scholen naar internet. Zo wordt er bij nieuwbouw vaak direct al rekening gehouden met een goede en toekomst bestendige internetverbinding voor scholen. Doorbraakproject ICT Snel internet voor scholen maakt deel uit van het doorbraakproject ICT, waarin de beide ministeries samenwerken met de onderwijskoepels PO Raad en VO Raad. Doel van dat project is om scholen in staat te stellen meer te profiteren van de voordelen van digitale leermiddelen en hun leerlingen voor te bereiden op een steeds meer digitaliserende samenleving. Het doorbraakproject heeft inmiddels een leergang 'Slimmer met ICT' gemaakt voor bestuurders, schoolleiders en ICT coördinatoren. Daarnaast is er een leerlijn programmeren ontwikkeld en binnenkort verschijnt een dashbord voor leraren, waarmee de voortgang van leerlingen over verschillende leermiddelen heen te volgen is.

ALGEMEEN

Openheid over de kwaliteit van het onderwijs(PO/VO)

Goed onderwijs is erg belangrijk. Kerngegevens over scholen moeten daarom openbaar,

goed vindbaar, vergelijkbaar en bruikbaar zijn. Met andere woorden: het onderwijs moet

transparant zijn. Ouders en leerlingen kunnen zo een school kiezen die bij hen past.

Heldere informatie over scholen bevordert ook de discussie over de kwaliteit van het

onderwijs. Een schoolleider kan dan bijvoorbeeld de prestaties van zijn school

vergelijken met andere scholen.

Informatie over scholen: toekomstvisie

Ouders stellen terecht hoge eisen aan informatie over basisscholen en scholen voor

voortgezet onderwijs. Door scholen en schoolbesturen zijn al belangrijke stappen gezet.

Heldere informatie aanbieden staat steeds hoger op de agenda. In de toekomst moeten

de volgende situaties de normaalste zaak van de wereld zijn:

Ouders en leerlingen weten waar ze belangrijke informatie over scholen kunnen

vinden;

Ouders en leerlingen gebruiken deze informatie om scholen te vergelijken en een

passende school te kiezen;

Ouders, leerlingen en medezeggenschapsraden gebruiken de informatie om met

de school over de onderwijskwaliteit te praten;

Alle scholen gebruiken de beschikbare data op een zo goed mogelijke manier

om het onderwijs te verbeteren;

Alle overheidsdata zijn openbaar en worden gebruikt om zinvolle toepassingen te

ontwikkelen voor ouders, leerlingen leraren en schoolleiders.

Actieagenda voor transparantere onderwijskoepels

Technologische ontwikkelingen bieden kansen om informatie op een inzichtelijke,

gebruiksvriendelijke en laagdrempelige manier toegankelijk te maken. Beschikbare

gegevens over het onderwijs worden nog lang niet volledig benut. Het ministerie van

Onderwijs zet zich vooral in de jaren 2016 en 2017 extra in op meer transparantie in het

onderwijs. Er is om die reden dan ook een actieagenda door het ministerie opgesteld.

Steeds meer onderwijsgegevens beschikbaar

DUO (Dienst uitvoering Onderwijs) en de inspectie van het Onderwijs publiceren veel

gegevens over het onderwijs. Recentelijk zijn onder andere ook de volgende gegevens

gepubliceerd:

resultaten van de eindtoets in het basisonderwijs op schoolniveau;

welke scholen excellent zijn;

hoeveel leerlingen op een school zijn blijven zitten.

Iedereen kan deze gegevens van DUO en de gegevens van de onderwijsinspectie

inzien. Daarnaast zijn sinds kort de gegevens van DUO ook beschikbaar via een API

(Application Programming Interface: verzameling definities waarmee een

computerprogramma kan praten met een ander programma). Daarmee kunnen

ontwikkelaars de gegevens nog eenvoudiger gebruiken voor slimme en

gebruiksvriendelijke toepassingen van websites.

Jaarlijkse dag voor open onderwijsdata

Op 11 en 12 november 2016 organiseerde het ministerie van Onderwijs de eerste open

dag voor open onderwijsdata onder de naam ‘Onderwijsdata onder de loep'. De

mogelijkheden van open data voor ouders, leerlingen, leraren en schoolleiding stonden

tijdens dit evenement centraal.

Andere belangrijke punten actieagenda

De website 'scholenopdekaart.nl' verder verbeteren zodat deze beter aansluit bij

de wensen van de gebruikers. Op deze website kunnen ouders zien welke

scholen er in de omgeving zijn. Ook kunnen zij scholen onderling met elkaar

vergelijken op punten die zij belangrijk vinden. Zo is er op de website

bijvoorbeeld informatie te vinden over hoe tevreden ouders en leerlingen zijn

over de school, de gemiddelde examenresultaten en wat het profiel van de

school is;

Het project versterking medezeggenschap wordt voortgezet.

Medezeggenschapsraden leren beter gebruik te maken van de informatie;

Beter gebruik van data op scholen wordt gestimuleerd. Schoolbesturen en

scholen leren hoe zij de gegevens kunnen gebruiken om de kwaliteit van het

onderwijs te verbeteren;

De onderwijsinspectie geeft de manier waarop scholen gegevens en

onderzoeken gebruiken voor een proces van continue verbetering en de mate

waarin scholen zich aan hun omgeving daarover verantwoorden, een meer

prominente rol in het inspectietoezicht.

Tenslotte hoe kan de medezeggenschapsraad de kwaliteit op school bewaken ?

Door middel van:

De schoolgids;

De klachtenregeling;

Het schoolplan;

Het personeelsbeleidsplan;

Het nascholingsplan.

Dit zijn instemmingsbevoegdheden van de gehele MR of van gedeelten van de MR.

(voor DUO zie: www.duo.nl/open-onderwijsdata).

Uitspraak Landelijke Klachtencommissie onderwijs(PO)

Een school moet bij de groepsindeling niet alleen het groepsbelang, maar ook de

belangen van de individuele leerlingen meewegen.

Samenvatting

Situatie

Een school moet vanwege krimp de groepen opnieuw indelen. De school kiest ervoor

een groep die bekend staat om zijn onrustige dynamiek op te splitsen. De zoon van de

klaagster wordt met vijf andere leerlingen in een combinatiegroep geplaatst, zonder een

van zijn vriendjes.

Advies van de Commissie

De klacht is gegrond, omdat de belangenafweging niet volledig en zorgvuldig is

geweest.

Toelichting

De Commissie kan de achterliggende gedachte bij de keuze om niet naar

vriendschappen te kijken, begrijpen. Immers, vriendschappen in de groep hebben

mogelijk bijgedragen aan de ongewenste dynamiek in groep 4 van schooljaar 2015-

2016.

Maar door dit criterium niet in de belangenafweging mee te nemen is het risico aanwezig

dat alleen naar de belangen van de school en de groep wordt gekeken en dat de

belangen van individuele leerlingen ondergesneeuwd raken.

De school heeft zich bij haar afweging met name laten leiden door de wil om de

groepsdynamiek te veranderen. De betreffende leerling had in deze dynamiek geen

actieve rol. Toepassing van het gebruikelijke criterium van vriendjes en vriendinnetjes

lijkt in dit geval ook niet strijdig met het uitgangspunt om de leerlingen die op elkaar

reageren uit elkaar te halen. Door ook in de heroverweging de sociaal – emotionele

belangen van de leerling (de behoefte aan de aanwezigheid van vriendjes) niet mee te

nemen in de belangenafweging, heeft de school te weinig oog gehad voor de belangen

en behoeften van de leerling en is de belangenafweging niet volledig en zorgvuldig

geweest.

ONDERWIJSGESCHILLEN

Schoolbesturen staan er financieel beter voor (PO/VO) Uit onderzoek door de onderwijsinspectie blijkt dat schoolbesturen in 2015 voorzichtig omgingen met het geld dat ze van de overheid ontvingen. Gemiddeld genomen zijn de reserves toegenomen en stonden de scholen er in 2015 financieel gezien een stuk beter voor dan het jaar ervoor. Deze en andere conclusies staan in 'De financiële staat van het onderwijs 2015'. Het is de tweede keer dat de inspectie alle financiële gegevens over alle onderwijssectoren gebundeld presenteert. De inspectie waarschuwt wel dat het aanhouden van teveel reserves op termijn ten koste kan gaan van noodzakelijke investeringen in de kwaliteit van het onderwijs. Er zijn veel verschillen tussen individuele scholen en sectoren. Zo zijn er scholen die een spaarpot hebben voor de krimp van het aantal leerlingen of voor verbouwingen. Voor het eerst zijn in de financiële staat van het onderwijs ook cijfers opgenomen over de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Hier kan men zien dat men nog voorzichtiger is en nog weinig echte beleidskeuzes maakt.

Record aantal scholen is 'excellent' (PO/VO) Nederland is vanaf heden 54 nieuwe excellente scholen rijker. Daarmee komt het aantal scholen met dit predicaat op 184 en dat is een record. Een excellente school is een school die uitblinkt, bijvoorbeeld omdat het onderwijs goed aansluit op de situatie in de buurt of op de talenten en behoeften van de leerling. Ook een inspirerende manier van lesgeven door docenten kan een school het predicaat excellent opleveren, wat drie jaar geldig is. Een onafhankelijke jury beoordeelt of een school de erkenning verdient. Scholen moeten zich aanmelden om in aanmerking te komen voor het keurmerk. Vorig jaar waren er 97 aanmeldingen, daarvan hebben 43 scholen het keurmerk misgelopen. Binnen het voortgezet onderwijs hebben 34 vmbo afdelingen het stempel excellent. Het speciaal onderwijs kent 22 excellente scholen, de havo 22 en vwo 24 scholen. In het praktijkonderwijs mogen 13 scholen zich excellent noemen.

Nieuw advies op middelbare school (VO) Middelbare scholen gaan leerlingen na 2 jaar voortgezet onderwijs een nieuw advies geven over het opleidingsniveau. Dat zegt de VO raad, koepelorganisatie van middelbare scholen. Het eindadvies dat leerlingen krijgen op de basisschool moet minder bepalend zijn voor de middelbareschoolloopbaan. Het tweede advies is bedoeld om ongelijkheid tegen te gaan. Vorig jaar waarschuwde de onderwijsinspectie dat het verschil tussen kinderen van lager- en hogeropgeleide ouders steeds groter wordt.

KORTE BERICHTEN

Extra aandacht hoort in het regulier onderwijs (PO/VO) Een school zou alle ondersteuning aan leerlingen moeten bieden die nodig is, waardoor schaduwonderwijs overbodig wordt. Schaduwonderwijs is het commerciële aanbod van huiswerkbegeleiding, bijles particuliere remedial teaching en toets – en examentraining. Schaduwonderwijs vergroot de kansenongelijkheid van kinderen, omdat de draagkracht van ouders bepalend is. Aldus de uitkomst van een enquête onder CNV Onderwijs leden. Daarnaast maken veel leraren zich zorgen over de veel te grote druk die kinderen ervaren. Ouders hebben steeds hogere verwachtingen en geloven steeds meer in de maakbaarheid van deze resultaten. Ook zorgt schaduwonderwijs er voor dat ouders soms kritischer zijn richting leraren. Dat voelt volgens veel leraren als een gebrek aan vertrouwen en heeft dus wel degelijk invloed op het werkplezier. Leraren hebben de kennis om elke leerling de ondersteuning te bieden die het nodig heeft. Maar ze hebben doodgewoon niet voldoende tijd om dit goed te kunnen doen. Dit komt onder andere door de te grote klassen en de invoering van passend onderwijs.

Verwarring over toekomst Vervangingsfonds (PO) In het primair onderwijs zijn alle schoolbesturen verplicht aangesloten bij het Vervangingsfonds. Dit fonds betaalt – onder voorwaarden – de kosten van vervangers van personeel dat afwezig is wegens ziekte. Het fonds is opgericht omdat sociale partners en het ministerie van Onderwijs het belangrijk vonden om de financiële risico's vanwege vervanging af te dekken en onderling te verevenen. De belangrijkste doelstelling van het fonds is om op deze manier een bijdrage te leveren aan de kwaliteit en continuïteit van het onderwijs. Sociale partners en ministerie vinden echter dat op termijn schoolbesturen in staat moeten zijn om dit risico zelf te dragen.

De laatste jaren kan het merendeel van de schoolbesturen eigen risicodrager worden wat betreft de kosten voor vervanging. Deze schoolbesturen dragen dus daarvoor zelf de financiële risico's en willen daarvoor geen beroep meer doen op het Vervangingsfonds. Zij laten zich alleen nog ondersteunen en adviseren op het gebied van arbeidsomstandigheden en bedrijfsgezondheidszorg. Ministerie, bonden en PO raad willen op termijn af van het Vervangingsfonds.

LAKS (Landelijk Actie Comite Scholieren) wil revolutie in het onderwijs(VO) Het middelbaar onderwijs moet op de schop. De reden? Leerlingen worden in een keurslijf gestopt, de rekentoets is een plaag en de toekomst van scholieren staat op het spel. Het onderwijs draait meer en meer om slagingspercentages en geld aldus het LAKS. De individuele talentontplooiing lijdt zwaar onder deze ontwikkeling. Het wordt tijd dat het onderwijs bij het fundament wordt aangepakt. De prestatiedwang is het LAKS een doorn in het oog. Scoor je slecht dan kom je als school niet hoog op de lijstjes en kun je de instroom van leerlingen en dus geld wel vergeten. Slecht presterende leerlingen worden niet gestimuleerd om hun talenten maximaal te ontplooien. Verder is het LAKS tegen schaduwonderwijs en voor herinvoering van de basisbeurs.

Onvoldoende aandacht voor burgerschapsonderwijs(PO/VO) De onderwijsinspectie heeft na onderzoek geconstateerd dat er onvoldoende aandacht is voor burgerschapsonderwijs. Het kritische rapport erover stelt dat juist in deze tijd van veel maatschappelijke spanningen, digitaal en in de echte wereld burgerschapsonderwijs cruciaal is om een volwaardige plaats in het onderwijs in te nemen.

Landelijke MR training op 18 april 2017(PO/VO) De eerstvolgende landelijke MR training staat gepland op 18 april 2017. De training vindt plaats in het midden van het land, op kantoor bij OUDERS VAN WAARDE in Leersum. Een mooie dag voor nieuwe MR- leden om een goede start te maken in de MR. Ook voor zittende MR- leden een mooie dag om hun basiskennis op te frissen. Meer informatie en opgeven kan via: info@ouders.net of via 0343- 51 34 34.

OUDERS VAN WAARDE krijgt veel MR- en OR- vragen binnen. Wij delen graag onze antwoorden met u. Ook een vraag voor ons? Mail

naar info@ouders.net en wij beantwoorden u graag.

Het regelen van schooltijden en lesuren op de basisschool

OUDERS VAN WAARDE behandelt in deze editie van Raad&Daad een ingezonden

algemene vraag van een MR- lid:

“Hoe regelen basisscholen de schooltijden en lesuren en wat is de rol van de MR daarbij?”

Antwoord van OUDERS VAN WAARDE: De basisschool bepaalt zelf de indeling van de schooldag. Scholen mogen de tijden waarop een leerling op school moet zijn (schooltijden) zelf bepalen. De school moet zich wel houden aan de wettelijk verplichte onderwijstijd. Dit is het totaal aantal uren dat leerlingen onderwijs krijgen in 8 schooljaren. Verplichte onderwijstijd basisschool Leerlingen van basisscholen moeten minimaal 7520 uur les krijgen over 8 schooljaren, leerlingen moeten in de eerste 4 schooljaren (onderbouw) ten minste 3520 uur les krijgen. In de laatste 4 schooljaren (bovenbouw) ten minste 3760 uur. De 240 uur die overblijven, kunnen scholen verdelen over de onderbouw en bovenbouw. Er is geen maximum aantal uren onderwijs per dag. De onderwijsinspectie let er op dat scholen voldoende uren onderwijs geven.

VRAAG UIT DE PRAKTIJK

Lesrooster en pauzetijden De school bepaalt hoe het lesrooster en de pauzetijden eruit zien. De pauzes moeten een onderbreking van de schooldag zijn. Ze moeten voorkomen dat leerlingen aan een stuk bezig zijn met leren. De basisschool moet zorgen voor een goede verdeling van de activiteiten over de dag. In de schoolgids moet worden vermeld hoe de school dit regelt. Vijfdaagse schoolweek De groepen 3 tot en met 8 hebben een 5-daagse schoolweek. Basisscholen mogen maximaal 7 keer per jaar een 4-daagse schoolweek inroosteren. Dit is naast de weken die al 4-daags zijn omdat de school gesloten is door een algemene feestdag. Scholen moeten 4-daagse lesweken in de schoolgids vermelden en goed verdelen over het schooljaar. De 5-daagse schoolweek is voor leerlingen uit groep 1 en 2 niet verplicht. Vrije woensdagmiddag De meeste leerlingen hebben woensdagmiddag vrij. Scholen hoeven deze middag niet vrij te geven. Een school kan bijvoorbeeld ook de vrijdagmiddag als vrije middag aanhouden. De school kan ook een rooster hebben met elke dag evenveel uren onderwijs. Dit is het zogenaamde ‘5-gelijkedagenmodel’ of ‘continurooster’. Voorwaarde is altijd dat alle leerlingen over 8 schooljaren minimaal 7520 uur onderwijs krijgen (verplichte onderwijstijd). Vakantiedagen Het ministerie van Onderwijs stelt de data voor de zomervakanties vast. Sinds het schooljaar 2013 – 2014 stelt het ministerie de data voor de kerstvakantie, en 1 week meivakantie ook landelijk vast. Basisscholen moeten zich aan deze data houden. Voor de herfstvakantie en voorjaarsvakantie geeft het ministerie adviesdata. Scholen kunnen de data van deze vakanties zelf vaststellen. Basisscholen bepalen ook zelf of zij de verplichte week meivakantie willen verlengen. Bijvoorbeeld tot 2 weken. ADV dagen en studiedagen onderwijspersoneel ADV dagen en studiedagen voor het personeel op de basisschool mogen nooit van invloed zijn op het vaststellen van de schoolweken. De school moet er bij het inplannen van deze dagen rekening mee houden dat ze geen extra vrije dagen inroostert bovenop de vrije dagen die wettelijk zijn toegestaan. Invloed medezeggenschapsraad op de schooltijden basisschool Ouders kunnen invloed uitoefenen op de schooltijden via de MR. De basisschool kan de schooltijden niet veranderen zonder instemming van de ouders die in de MR zitten. Daarnaast moeten eerst alle ouders worden geraadpleegd die zijn betrokken bij de wijziging van de schooltijden. De wet zegt niet hoe dat moet. Gebruikelijk is het organiseren van een enquête. Als dat traject is doorlopen moet de MR om advies worden gevraagd. De ouders/leerlingen hebben hierover het instemmingsrecht. Tevens hebben de ouders instemmingsrecht over het wijzigen van de schoolgids. Daarnaast hebben de personeelsleden ook instemmingsrecht omdat bij wijziging hun arbeids- en rusttijden worden gewijzigd. Loopt u ook ergens tegenaan met de MR? Mail ons op info@ouders.net en wij helpen u graag verder.

18 april

Volgende landelijke training

Op de meeste scholen worden ouderavonden, koffieochtenden of andere bijeenkomsten

met en voor ouders georganiseerd. Die activiteiten passen in een professionele aanpak

van scholen die betrokkenheid van ouders zien als kwaliteitsimpuls. Voor afstemming en

uitwisseling van ideeën en ervaringen tussen ouders en teams en tussen ouders

onderling zijn deze bijeenkomsten bij uitstek geschikt. De organisatie hiervan kost echter

tijd en energie en het valt niet mee een boeiend en geschikt onderwerp te vinden.

OUDERS VAN WAARDE biedt uitkomst.

Via onze OUDERSACADEMIE kunt u kant-en-

klare themabijeenkomsten boeken. Zowel voor

primair onderwijs (PO) als voortgezet

onderwijs (VO). Een enthousiast en deskundig

team van trainers staat voor u klaar om van uw

bijeenkomst een succes te maken. Genoeg

keuze uit actuele onderwerpen. bijvoorbeeld

pesten, huiswerk, opvoeding, geloof, geld en

media. Sommigen zijn speciaal voor het

primair- of voortgezet onderwijs, andere

thema’s zijn voor beiden geschikt. De avonden

zijn ook geschikt voor speciaal onderwijs. Voor

de kinderopvang hebben wij een uniek

aanbod. Ons complete aanbod aan trainingen,

cursussen en themabijeenkomsten voor

ouders en leerkrachten vindt u in

de brochure OUDERSACADEMIE.

Al sinds 1995 gaat een groep van 20

enthousiaste trainers het land door om de

bijeenkomsten te verzorgen. Helaas moeten

we soms ‘nee’ verkopen als er op bepaalde

data zoveel wordt aangevraagd dat alle

trainers bezet zijn. Om te voorkomen dat op de

uw gewenste datum alle trainers al zijn

geboekt is het verstandig zo snel mogelijk te reserveren via info@ouders.net.

Themabijeenkomsten zijn ook voor overdag te boeken zodat ook een ouderochtend of

oudermiddag tot de mogelijkheden behoort;

De OUDERSACADEMIE van OUDERS VAN WAARDE is met jaarlijks 18.000 – 20.000

deelnemers de grootste scholings- en voorlichtingsfaciliteit van ouders in onderwijs en

kinderopvang in Nederland;

OUDERBIJEENKOMSTEN

OUDERS VAN WAARDE is de landelijke organisatie van en voor ouders, ouder- en medezeggenschapsraden in het christelijk,

oecumenisch en katholiek onderwijs.

Kijk voor meer informatie op www.ouders.net. U kunt daarbij linksboven een keuze maken voor Ouders of School

Colofon Tekst: Alfred van Kesteren Eindredactie: Jasmijn van Katwijk

OUDERS VAN WAARDE I Postbus 125 I 3970 AC Driebergen I 0343 513434 I www.ouders.net | Twitter: @schoolenthuis | Facebook: OUDERS VAN WAARDE