Prestatieafspraken 2018Uitvoeringsagenda Wonen 2018

Gemeente ’s-Hertogenbosch

2

Uitvoeringsagenda prestatieafspraken 2018

Inleiding

Wat zijn onze uitdagingen?

De druk op de woningmarkt blijft hoog.

Door de aantrekkende economie trekt

de bouwproductie aan, maar stijgen ook

de huizenprijzen. Voldoende woningen

toevoegen aan de sociale woning-

voorraad nu en in de toekomst is onze

uitdaging. Dat betekent bouwen,

bouwen, bouwen. En het betekent

werken aan de planvoorbereiding van

de nu bekende locaties en zoeken naar

nieuwe locaties om te bouwen. Maar het

betekent ook op slimme manieren

werken aan doorstroming, het toewijzen

van woningen en innovatieve contract-

vormen.

De druk op de sociale huurwoningmarkt

is extra groot. Dat betekent keuzes

maken. En huishoudens die echt snel

een passende en betaalbare woning

nodig hebben en daar actief naar

zoeken, extra ondersteunen. Wel met

oog voor evenwichtige slaagkansen

voor alle doelgroepen.

De druk is ook voelbaar in de wijken.

Zeker in de wijken met veel goedkope

woningen zien we veel huishoudens

instromen met een extra zorgvraag.

Dit vraagt om voldoende (aangepaste)

woningen en om goede zorg en

begeleiding. En om goede communi-

catie met de buren. De wijken houden

we samen met bewoners en partners

vitaal. Door te investeren in de

wijkaanpak en te investeren in slimme

combinaties van wonen en zorg.

Afgelopen jaren is stevig ingezet op het

betaalbaar houden van het wonen.

Daarmee gaan we door, want het aantal

huishoudens met problematische

schulden willen we verminderen.

Inzetten op preventie, vroegsignalering,

het vereenvoudigen van regels en

maatwerk. Dat vormt het hart van de

Bossche aanpak. We doen dit niet

alleen, maar in samenwerking met een

groot aantal partners.

3

Het verduurzamen van woningen,

woonomgeving en energielevering

stellen we meer centraal. We gaan hier

concreet en voortvarend mee aan de

slag om zo bij te dragen aan de klimaat-

doelstellingen.

Hoe werken we samen?

We weten als Bossche woonpartners

wat ons te doen staat. De gemeente,

de woningcorporaties (Zayaz,

BrabantWonen, Kleine Meierij, Mooiland)

en het Stedelijk Huurders Platform

(SHP) maken met elkaar prestatie-

afspraken om de belangrijkste uit-

dagingen aan te pakken. Dat doen we

in het driepartijen overleg (DPO).

Samen zorgen we, vanuit een gedeelde

visie en ieder vanuit de eigen mogelijk-

heden, voor voldoende, betaalbaar en

passend sociaal wonen in vitale wijken.

We werken samen op basis van

onderling vertrouwen, wederkerigheid,

openheid en transparantie in de relatie.

We bepalen samen wat we willen

bereiken en meten de voortgang van

effecten en resultaten in de stedelijke

monitor. Met die uitkomsten gaan we

aan de slag bij het maken van de

jaarlijkse afspraken.

Wat gaan we in 2018 doen?

Alle partijen hebben met elkaar op drie

thema’s meerjaren afspraken gemaakt.

Deze vormen samen met de Woon-

agenda 2017/2018 van de gemeente de

basis voor het maken van jaarafspraken:

• Sociaal Woonakkoord 2016 – 2020

• Woonlastenakkoord 2014 – 2018

• Monitoren en bijsturen in de

woonruimteverdeling.

In 2018 zetten we soms afspraken door,

die al in 2017 zijn gemaakt. De doelen

voor 2018 staan hieronder omschreven.

In bijlage 1 is de gezamenlijke inzet en

specifieke inzet per partij beschreven.

In 2018 gaan partijen aan de slag met de

Aedes Transparantietool of soortgelijk

instrument om met elkaar het goede

gesprek te kunnen voeren voor het

afwegen van keuzes en de financiële

gevolgen daarvan.

Naast de vier genoemde corporaties

heeft ook Woonzorg Nederland

woningbezit in de gemeente

’s-Hertogenbosch (552 sociale huur-

woningen). Net als in 2017 is in een

aparte bijlage de bijdrage van

Woonzorg Nederland opgenomen

(zie bijlage 2). Woonzorg Nederland is

wel medeondertekenaar van de uit-

voeringsagenda 2018, maar alleen wat

betreft het eigen aandeel.

4

Thema 1: Minder druk op de (sociale) woningmarkt

Woningcorporaties bouwen samen met de gemeente volop aan meer en beter

betaalbare woningen in ’s-Hertogenbosch. In 2018 gaan we hier mee door,

maar willen we meer snelheid maken. Dat is geen geringe opgave. Maar wel nodig,

zodat mensen zichtbaar minder druk gaan ervaren bij hun zoektocht naar een

woning. Het aantal inwoners neemt het komende decennium toe. In het Sociaal

Woonakkoord spraken we af om het aantal sociale huurwoningen uit te breiden.

In de periode 2016–2020 gaat het netto om 700 woningen. Het jaar 2018 is cruciaal

om deze doelstelling te bereiken.

5

Wat willen we bereiken in 2018?

1. Er worden 276 sociale huurwoningen

toegevoegd: 270 door oplevering

nieuwbouw en 6 door splitsing.

2. Er zijn voldoende nieuwbouwplannen

in een zodanig stadium van voor-

bereiding, dat de doelstelling in 2020

gerealiseerd wordt.

3. We werken aan het uitbreiden van

locaties voor sociale woningbouw na

2020; we brengen in 2018 de locaties

in beeld voor nieuwbouw van sociale

huurwoningen in de periode 2021

t/m 2023.

Wat gaan we daarvoor doen?

• We houden bestuurlijk de vinger aan

de pols. Er vindt tweemaandelijks

bestuurlijk overleg plaats tussen

corporaties en gemeente. Op deze

manier houden we prioriteit en focus

op de wens tot uitbreiding van het

aantal sociale huurwoningen.

Resultaten koppelen we in elk

DPO terug.

• We jagen aan. Er vindt twee-

maandelijks bilateraal overleg tussen

gemeente en woningcorporaties.

Daarin sturen we per project op de

voortgang en kunnen belemmeringen

of discussiepunten snel opgeschaald

worden. We gaan de uitdaging

gezamenlijk aan om de plan-

voorbereiding in 2018 zo ver te laten

vorderen, dat in 2019 en 2020

voldoende woningen opgeleverd

kunnen worden.

• We werken vooruit. Het team

Productie en Programmering zorgt

voor het op peil houden van de

bouwproductie van sociale huur-

woningen op korte, middellange en

lange termijn. Naast oog voor de

aantallen, wordt hier op stedelijk

niveau het gesprek gevoerd over

welke woningen met welke kwaliteit

we waar moeten gaan bouwen.

• We hebben oog voor enkele specifieke

doelgroepen. Dit doen we door:

- Het verkennen van de haalbaarheid

en het uitvoeren van lopende en

nieuwe kleinschalige woonzorg-

initiatieven (zie ook prestatie-

afspraken bij thema 3).

- Het voorbereiden van plannen voor

200 nieuwe (on)zelfstandige sociale

huurwoningen voor (internationale)

studenten, jongeren en/of starters.

- Het voorbereiden van een project

Patio, Boschgaard. Dit is een project

voor collectief particulier opdracht-

geverschap (CPO) in de huur.

• We sturen bij. Als eind 2018 blijkt dat

de realisatie van nieuwbouw achter-

blijft, dan wordt het gesprek gevoerd

over alternatieve wegen om de

doelstelling te realiseren. Denk hierbij

aan het toevoegen van tijdelijke

eenheden, het faseren van verkoop en

sloop etc.

6

Thema 2: Zorgen voor evenwichtige slaagkansen

We willen dat huishoudens die dit het hardst nodig hebben en die zelf heel actief

op zoek zijn naar een woning deze ook snel vinden. Daarbij willen we gelijktijdig

oog houden voor evenwichtige slaagkansen van alle groepen. De schaarste aan

woningen zorgt ervoor dat de ene persoon de manier van verdelen als oneerlijker

beschouwt dan de ander. Woonpartners streven er echter altijd naar om dat gevoel

te voorkomen: de corporaties hanteren duidelijke, transparante spelregels en

stedelijk hebben we telkens het gesprek over slaagkansen van verschillende

groepen woningzoekenden. Om bij te kunnen sturen in de spelregels is er ruimte

nodig om te experimenteren. Daarbij kijken we naar de slaagkans van alle woning-

zoekenden, maar komend jaar in het bijzonder naar die van huishoudens met

urgentie, spoedzoekers en actief woningzoekenden.

7

Wat willen we bereiken in 2018?

1. De woonruimteverdeling sluit beter

aan op woningzoekenden die het

hardst op zoek zijn naar een woning.

2. We zorgen voor een zachte landing

van urgenten, spoedzoekers en

mensen die uitstromen of anders

instromen in een zorg- of opvang

voorziening, in de wijk.

3. We hebben een aanpak geformuleerd

over hoe de doorstroming binnen

en vanuit de sociale huur bevorderd

kan worden.

4. We vergroten onze kennis van

slaagkansen van verschillende

doelgroepen en gebruiken deze

om bij te sturen.

8

Wat gaan we daarvoor doen?

• We experimenteren. Begin 2018 start

een experiment om de slaagkans van

woningzoekenden die het meest

actief op zoek zijn naar een huis te

verbeteren. Gedurende de looptijd van

dit experiment gaan we bovendien

met deze groep in gesprek om een

beter beeld te krijgen van situaties en

drijfveren. In 2018 evalueren we de

resultaten en passen we indien nodig

het systeem of de spelregels aan.

• We maken nieuwe afspraken. Om in de

vraag van urgenten, spoedzoekers en

mensen die uitstromen of anders

instromen in een zorg- of opvang

voorziening te voorzien, is meer

flexibiliteit in aanbod nodig. Al enkele

jaren werken we aan een betere

aansluiting van onze manier van

toewijzen op die vraag. Daarvoor is

het nodig dat deze mensen een

passend zorg- en begeleidings-

arrangement krijgen. Hiertoe maken en

effectueren we afspraken over zorg,

begeleiding, inkomen en daginvulling

(zie verder prestatieafspraken bij

thema 3).

• We leveren maatwerk. We vinden dat

woningzoekenden met kinderen die

huisvesting nodig hebben als gevolg

van een relatiebreuk in schrijnende

situaties niet tussen wal en schip

mogen vallen. We werken maat-

regelen hiertoe uit en monitoren de

voortgang in het DPO.

• We faciliteren. In de afspraken 2017

legden we vast een pilot te starten om

doorstroming te bevorderen. Dit wordt

eind 2017 opgestart en loopt in 2018

door. Doel is te verkennen hoe

huurders die eigenlijk een andere

woning wensen, te faciliteren, zodat zij

gemakkelijk kunnen verhuizen. Op die

manier komen er woningen vrij voor

andere woningzoekenden.

• We bereiden voor. Zayaz en

BrabantWonen richten – na definitieve

goedkeuring van de Autoriteit

Woningcorporaties – de scheiding

Daeb/niet-Daeb in. Daarbij worden

extra woningen over- geheveld naar

de niet-Daeb portefeuille. Deze

woningen blijven, tenzij in de

prestatieafspraken anders afgesproken

is, onderdeel van de sociale woning-

voorraad. In 2018 worden deze

woningen bij mutatie onder de

liberalisatiegrens en volgens de

toewijzingsregels van Woonservice

verhuurd.

9

• We verruimen onze kennis over

gewenste interventies en de

effectiviteit daarvan. Daartoe voeren

we een verdiepend onderzoek uit naar

de slaagkansen. Daarbij wordt gekeken

naar het effect van inkomen, huis-

houdensamenstelling en woonvraag.

Maar ook bijvoorbeeld naar het effect

van het ontlabelen van 55+woningen

op slaagkansen. Specifiek wordt

gekeken naar de slaagkansen van de

primaire en secundaire doelgroep in

relatie tot het effect van passend

toewijzen.

10

Thema 3: Werken aan gedifferentieerde, vitale wijken

De doelstelling is dat in elke wijk van ’s-Hertogenbosch mensen in elke fase van

hun leven (ook als ze zorg nodig hebben) plezierig en veilig met elkaar kunnen

samenwonen. Steeds meer mensen met een zorg of begeleidingsvraag wonen

‘gewoon’ in de wijk. Bijvoorbeeld mensen die voorheen in een beschermde

woonvorm (zouden) wonen. Of ouderen die zo lang mogelijk zelfstandig thuis

willen (of moeten) wonen. Een ontwikkeling die uitgaat van zo gewoon mogelijk

meedoen. Deze beweging betekent ook een extra druk op de sociale woningmarkt.

Meer mensen doen een beroep op de betaalbare woningvoorraad. Daarnaast

ontstaat behoefte aan meer variatie in woonvormen en meer flexibiliteit in het

wonen. Tegelijkertijd ontstaat er meer druk op de leefbaarheid in wijken. Er zijn

buurten en wijken waar we de kwetsbaarheid en overlast zien toenemen, zeker als

er (nog) geen of onvoldoende begeleidingsafspraken zijn gemaakt.

11

12

Wat willen we bereiken?

1. We slagen erin om mensen met een

zorg- of begeleidingsvraag duurzaam

te huisvesten. Allereerst natuurlijk

duurzaam (passend) voor de bewoner.

Dit vergt van gemeente, zorg-

instellingen en woningcorporaties een

goede samenwerking. En duidelijke

afspraken over zorg, begeleiding,

inkomen en dag-invulling. Waarbij er

sprake is van wederzijdse afhankelijk-

heid en toegankelijkheid. Anderzijds,

duurzaam voor de buurt, zodat de

leefbaarheid in de straat of buurt niet

(verder) onder druk komt te staan.

2. Corporaties en gemeente hebben een

gedifferentieerde aanpak op wijk-

ontwikkeling & wijkgericht werken.

Partijen ontmoeten elkaar tegelijker-

tijd, fysiek, in de wijk en op ambitie,

er zijn gedeelde belangen waarin we

elkaar kunnen versterken. Daarnaast

stelt de Woningwet grenzen aan de

inzet op leefbaarheid. Het is het

belangrijk afspraken over leefbaar-

heidsthema’s en ieders bijdrage

daarin vast te leggen.

13

Wat gaan we daarvoor doen?

• We huisvesten mensen met een

passend aanbod van wonen en zorg/

begeleiding. We onderscheiden

vanwege de diversiteit in de vraag/

behoefte van groepen twee lijnen:

“Weer thuis in de Wijk” en het “Langer

prettig thuis wonen van ouderen”.

Daarnaast maken we afspraken over

de inzet op de aanpak van woon-

overlast en het wijkgericht werken.

Weer thuis in de wijk:

• We ontwikkelen:

- Er is een vernieuwde werkwijze voor

de toeleiding naar wonen (nieuwe

urgentieplus), met een onafhankelijk/

deskundig oordeel voor de cliënt/

bewoner. En een verplicht passend

arrangement op wonen en zorg/

begeleiding & de garantie op zorg

(en terugkeer in de instelling) als het

niet goed gaat. Afspraken hierover

leggen we vast met gemeente en

zorg-partijen; onderdeel hiervan is

een afspraak over het (flexibiliseren

van het) aantal woningen: doen wat

nodig is en doen wat kan. Hier ligt

een verbinding met de programma-

lijn evenwichtige slaagkansen.

Het ontwikkelen van deze werkwijze

doen we in de ‘praktijk’, via maatwerk

op individuele situaties; zo bege-

leiden we deze mensen naar zelf-

standig wonen met een begeleidings-

overeenkomst gekoppeld aan het

huurcontract.

- Een variatie aan (zelfstandige)

woonvormen, huur- en zorg-

contracten is nodig om de variëteit

aan mensen passend te kunnen

huisvesten. In 2018 voegen we in

ieder geval toe: eerste ervaringen

Housing First-methodiek, wonen

gekoppeld aan werktrajecten

(Springplank) en alternatieve

huisvesting voor zwaar overlast-

gevende huishoudens.

- We hebben voor een aantal

lopende en nieuwe kleinschalige

(= geclusterde) woon-zorg-

initiatieven de haalbaarheid

onderzocht en zo mogelijk in uit-

voering genomen. We hebben een

palet aan woonvormen (zie ook

prestatieafspraken thema 1).

• We verkennen waar we kosten kunnen

besparen door samen te werken.

We werken integraal samen en maken

de maatschappelijke kosten/baten

inzichtelijk. Op die manier bereiken we

op stedelijk niveau meer.

• We zijn zakelijk. Er zijn afspraken over

opvolging van (vroeg)signalen, zowel

over zorg als financieel, en eerste

goede ervaringen in 2018. Niemand is

van niemand, we nemen elkaars

signalen serieus en dit betekent dat bij

problemen snel gehandeld wordt.

Hiervoor is een rol weggelegd voor het

Sociaal Wijkteam. (Zie ook prestatie-

afspraken thema 4).

14

Langer zelfstandig wonen

• We verkennen en innoveren.

We experimenteren met projecten in

het kader van prettig Langer Thuis

wonen met het wenkend perspectief

van de dementievriendelijke stad.

Dat doen we in Kruiskamp/

Schutskamp en dat doen we met

De Annenborch in Rosmalen.

Te denken valt aan: huiskamer-

projecten, flatcoaches, Groet en

Ontmoet (ophalen van de vraag),

gebiedsgerichte samenwerking met

gebundelde wijkbudgetten.

• We hebben stedelijk een visie op

de kwaliteit en kwantiteit van de

benodigde woningvoorraad,

de woonomgeving en inzet van zorg,

technologie, dienstverlening voor

senioren (huisvesting) en de betekenis

hiervan voor de opgave van de

komende jaren. Hier leggen we een

verband met het team Productie en

Programmering.

Bestendiging convenant woonoverlast

• We komen afspraken na. De gemeente

pakt de regie op de aanpak van

woonoverlast op basis van de

afspraken. Onder andere vanuit het

convenant woonoverlast en vanuit de

mogelijkheden die de Wet aanpak

Woonoverlast biedt. Corporaties

zetten blijvend in op het voorkomen of

aanpakken van (zware) overlast en

woonfraude en het signaleren van

(complexe) problematiek. Waarbij we

het onderscheid blijven maken tussen

de niet-willers en de niet-kunners.

Voor de laatste categorie wordt

gezorgd voor passende huisvesting

(zoals een voorziening langdurig

verblijf of Time out-woningen).

• We monitoren de effectiviteit van

onze inzet. Eind 2018 is er merkbaar

effect van de inzet van gemeente,

corporaties en politie op de aanpak

van mensen die de echte problemen in

de wijk veroorzaken.

15

Wijkgericht werken

• We brengen bij elkaar. Corporaties en

gemeenten hebben ieder een eigen

wijkaanpak, visie op wijkontwikkeling

en inzet in wijken om te komen tot

gevarieerde wijken. We zetten deze

wijkgerichte inzet door. Tegelijkertijd is

er behoefte aan afstemming tussen

partners. Inzet voor 2018 is de

samenwerking tussen partners te

verbeteren en vanuit een gedeelde

strategie/ambitie samenhang in inzet

en projecten te brengen.

• We delen verantwoordelijkheid.

Er zijn gezamenlijk speerpunten per

wijk/buurt bepaald en/of afspraken

gemaakt over de wijkaanpak van

een wijk respectievelijk buurt in

’s-Hertogenbosch. Onderdeel van de

gezamenlijke en integrale wijkaanpak

is onder andere de inzet van selectieve

woningtoewijzing in enkele buurten.

De gemeente neemt in deze buurten

de regie voor de integrale wijkaanpak.

16

Thema 4: Minder huurders met betaalproblemen

17

(Te) veel inwoners hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen of hebben

schulden. Chronische stress door schulden en armoede verandert de ‘bedrading’

van het brein van mensen. Daardoor zijn zij niet goed meer in staat om ‘verstandig’

te handelen en komen ze in een neerwaartse spiraal. Armoede- en schulden-

problematiek komt daarom vaak niet alleen, maar heeft ook zijn weerslag op andere

terreinen zoals gezondheid, zorg en werk. Geldzorgen belemmeren het meedoen

aan de samenleving. Om nog maar niet te spreken over de maatschappelijke

kosten die armoede met zich meebrengt. Alle reden om armoede en schulden te

lijf te gaan.

Wat willen we bereiken in 2018?

1. We slagen er vaker in om huurders

met betalingsrisico’s en beginnende

achterstanden te vinden en sneller en

effectiever te begeleiden, voordat er

sprake is van problematische

schulden.

2. Het lukt ons steeds vaker aantoon-

baar om (op casusniveau) maat-

schappelijke kosten terug te dringen.

3. Meer mensen met een laag inkomen

en/of betalingsrisico’s vinden de

weg naar bestaande regelingen en

naar hulp.

4. De gemiddelde woonlastendruk (som

van de totale directe woonlasten in

relatie tot het inkomen) van huurders

in de lage inkomenscategorie neemt

in 2018 niet verder toe.

5. We weten wat het woonlasten-

akkoord heeft opgeleverd voor de

huurders in ’s-Hertogenbosch en

maken waar nodig vervolgafspraken.

Woonlasten vormen een groot deel van

de maandelijkse uitgaven. Zeker bij

mensen met een relatief laag inkomen.

We zetten de afgelopen jaren daarom

met ons Woonlastenakkoord al stevig in

om de woonlastendruk niet verder te

laten toenemen. Allereerst door de

directe woonlasten (huurlasten,

energielasten en gemeentelijke lasten)

te beheersen. Maar ook door mensen

bewust te maken van hun financiële

situatie en hen tips te geven om geld

te besparen. Tot slot proberen we,

samen met onze partners, steeds meer

te voorkomen dat er problematische

schulden ontstaan. Door vroegtijdig te

signaleren, er snel op af te gaan en waar

nodig een stukje maatwerk toe te

passen. Het laatste woonlasten-

onderzoek (RIGO, 2016) laat zien dat

de woonlastendruk gestabiliseerd is.

Maar we zijn niet klaar. We zetten de

ingezette lijnen door en sluiten tevens

aan bij het gemeentelijk programma

Den Bosch Schuldenvrij.

18

Wat gaan we daarvoor doen?

• We gaan door op de ingeslagen weg.

Alle partijen continueren de inzet op

preventie, vroegsignalering en

maatwerk. Om daarmee het aantal

huishoudens met problematische

schulden te verminderen en maat-

schappelijke kosten terug te dringen.

Onze belangrijkste uitdagingen voor

2018 zijn:

- het stroomlijnen van processen

(en daarmee het verkorten van

doorlooptijden) over organisatie-

grenzen heen.

- het verbeteren van de toeleiding van

signalen en de (integrale) opvolging

daarvan, met een gecombineerde

inzet van financiële en maatschappe-

lijke expertise.

- het beter benutten van bestaande

systemen en hulpstructuren.

- het waar nodig en mogelijk omzetten

van leerpunten uit casuïstiek (o.a.

Bossche Bond) naar aanpassingen in

(stedelijke) regels en systemen.

- gezamenlijke bewustwording over

wat armoede met mensen doet en

dit vertalen naar ieders dienst-

verlening.

Hiermee sluiten we aan op (de leidende

principes van) het raadsvoorstel

Aanvalsplan Den Bosch Schuldenvrij

2018-2021, dat in december 2017 ter

vaststelling geagendeerd staat in de

gemeenteraad.

• We evalueren en leren en maken

indien nodig vervolgafspraken. Partijen

spreken af om in 2018 het woonlasten-

akkoord te evalueren. Daarbij kijken

we naar de bereikte resultaten en

effecten. Zowel in termen van feitelijke

woonlastendruk, als in termen van het

succes van maatwerkoplossingen en

onderlinge samenwerking, de

(toename van) bewustwording van

schulden- en armoedeproblematiek en

de maatschappelijke kosten/baten-

rekening. Op basis van de evaluatie

stellen we het benodigde vervolg vast.

• We houden de rekening zo laag

mogelijk. We beheersen (opnieuw)

de ontwikkeling van de (totale) directe

woonlasten (huur/energie/gemeente-

lijke lasten).

19

Thema 5: Een duurzame woning, woonomgeving en energielevering

Kijkend naar de impact die de klimaatwijzigingen nu al hebben op de leefbaarheid

van de wereld, is het noodzakelijk dat eenieder bijdraagt en zorg heeft voor een

goed en gezond klimaat. Verduurzaming is een grote opgave. Dus ook voor

’s-Hertogenbosch. De gemeente wil in 2050 klimaatneutraal zijn (de gebouwde

omgeving al in 2035). Als alleen al wordt gekeken naar de energiehuishouding

betekent dit dat de ruim 70.000 woningen die de stad telt, dan zeer energiezuinig

of energieleverend moeten zijn. De gemeente zet hierbij ook in op de grote opgave

die er in de particuliere woningvoorraad ligt. Daarnaast raakt duurzaamheid meer

dan alleen de energiehuishouding. Woonpartners maken met elkaar een routekaart

hoe en op welke vlakken de komende jaren voortvarend in duurzaamheid te

investeren; daarbij oog hebbend voor lopende duurzaamheidsinitiatieven in de

gemeente. Vooruitlopend daarop maken we afspraken voor 2018.

20

Wat willen we in 2018 bereiken?

1. Voor 1 juli ligt er een door partijen

vastgestelde visie op duurzaamheid,

welke de komende jaren de basis

vormt voor meerjarenafspraken en

daarmee ook richtinggevend is voor

de jaarafspraken 2019.

2. Door te experimenteren is er gewerkt

aan het vergroten van kennis over

technieken en de effecten daarvan

voor CO2-reductie.

3. Het aantal sociale huurwoningen met

een groen label (ABC) neemt in 2018

conform planning met 679 toe.

4. Er is een verkenning uitgevoerd om te

komen tot een wijkaanpak naar 100%

duurzame energie.

5. Er is een werkwijze uitgewerkt

waardoor inwoners in de gelegenheid

worden gesteld zonnepanelen te

plaatsen.

Wat gaan we daarvoor doen?

• We leggen een basis voor investe-

ringen. In 2018 werken corporaties,

gemeente en SHP aan een gezamen-

lijke visie op duurzaamheid. Deze visie

vormt de basis van waaruit de

komende jaren prestatieafspraken op

het gebied van duurzaamheid worden

gemaakt.

• We streven naar energieneutrale

nieuwbouwwoningen. Corporaties

experimenteren hiertoe in 2018 en

2019 in de nieuwbouw volop met

verschillende duurzaamheids-

maatregelen en -concepten (zoals

BENG, NOM en NOM-ready). Voor alle

nieuwbouwprojecten waarvoor de

planvoorbereiding nog moet starten

hanteren we vooralsnog minimaal

BENG als uitgangspunt.

• We werken verder aan duurzamere

sociale huurwoningen. Corporaties

verbeteren bij renovatie de energie-

prestaties van 679 sociale huur-

woningen; daarvan worden er 63 naar

BENG gebracht en 88 naar NOM.

• We verkennen de mogelijkheden

voor een wijkgerichte aanpak.

Duurzaamheid draagt bij aan de

kwaliteit van wijken. De gemeente

’s-Hertogenbosch stelt in samen-

werking met woningcorporaties en

netbeheerder Enexis wijkgerichte

energieplannen op om te komen tot

een wijkaanpak naar 100% duurzame

energie (zie ook prestatieafspraken

thema 3).

• We bieden ruimte aan inwoners

van de stad. De gemeente

’s-Hertogenbosch (inwoners) en

woningcorporaties (voor huurders)

stellen woningeigenaren en huurders

in staat om zonnepanelen te plaatsen,

op die daken waar gemeentelijke en

rijksregelgeving dit toestaan.

De manier waarop partijen dit

faciliteren werken we in 2018

verder uit.

• Sociaal Woonakkoord 2016 - 2020 • Afspraken Woonruimteverdeling • Woonlastenakkoord 2014 – 2018 •