Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013 …...Startdocument Techniekpact Noord-Nederland...
Transcript of Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013 …...Startdocument Techniekpact Noord-Nederland...
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland
2013-2020
= van denken naar doen =
Definitieve Versie 15 november ’13
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 2
Voorwoord
Voor u ligt het Techniekpact Noord-Nederland, het pact van ondernemers, onderwijs en
overheid voor een sterke technieksector in Drenthe, Fryslân en Groningen. Het pact bevat
onze gezamenlijke inzet voor een sterke technieksector, nu en in de toekomst. We willen
hiermee bereiken dat ondernemers kunnen beschikken over goed opgeleid personeel en dat
voldoende jongeren kiezen voor een baan in de techniek. Ook zetten we ons in voor een
continue versterking en vernieuwing van de technieksector in Noord-Nederland door te
investeren in scholing en praktijkgerichte innovatie.
Het Techniekpact is een logisch vervolg op de Techniekagenda Noord-Nederland, welke in
het voorjaar van 2013 is vastgesteld. Waar de agenda vooral ging over onze doelstellingen,
en de wens om deze in onderlinge samenwerking te realiseren, gaat het Techniekpact
verder. Voorliggend document bevat concrete afspraken tussen de partners in de techniek:
wie gaat wat doen, wanneer gaat dat gebeuren en wat gaat het opleveren. Op deze manier
bevat het pact een leidraad voor iedereen die zich wil inzetten voor een sterke
technieksector in Noord-Nederland.
Als gedeputeerde van de provincie Drenthe heb ik mogen optreden als bestuurlijk trekker
van het Techniekpact Noord-Nederland. Het pact is echter het resultaat van de inspanningen
van velen. Op deze plek wil ik dan ook alle ondernemers, onderwijsinstellingen en
bestuurlijke partners in Groningen, Fryslân en Drenthe bedanken voor hun bijdragen aan de
totstandkoming van het Techniekpact Noord-Nederland. En nu: aan de slag!
Assen, november 2013
Ard van der Tuuk,
Gedeputeerde Financiën, Economie en Arbeidsmarkt van de provincie Drenthe
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 3
Inhoudsopgave
Voorwoord ..............................................................................................................................2
Inhoudsopgave .......................................................................................................................3
1. Het Techniekpact Noord-Nederland ...............................................................................4
1.1 Van Techniekagenda naar Techniekpact ..........................................................................4
1.2 Waarom een Techniekpact Noord-Nederland ...................................................................4
1.3 Opzet van het Techniekpact Noord-Nederland .................................................................5
2. De drie actielijnen kiezen-leren-werken ..........................................................................6
2.1 Inzet op korte, middellangen en lange termiijn ..................................................................6
2.2 Kiezen - Leren - Werken ...................................................................................................6
2.3 De doelstellingen en interventiemodel Techniek Noord-Nederland ...................................8
2.4 De verbinding tussen de regionale doelen en de landelijke acties ................................. 10
3. Het Techniekpact: Optimale kruisbestuiving tussen acties en infrastructuur ........... 11
3.1 Er gebeurt al heel veel in de regio’s ................................................................................ 11
3.2 Waar gebeurt het in de regio’s – Hoe ziet de infrastructuur eruit? .................................. 11
3.3 Wat gaan wij doen? ........................................................................................................ 13
4. De uitvoeringsstrategie .................................................................................................. 16
4.1 Uitgangspunt: een zo licht mogelijke uitvoeringsstructuur .............................................. 16
4.2 De aansturing van het Techniekpact Noord-Nederland .................................................. 17
4.3 Monitoring en Evaluatie .................................................................................................. 20
4.4 De planning voor het Techniekpact Noord-Nederland .................................................... 20
5. Betrokkenen stakeholders bij de totstandkoming van het Techniekpact Noord ....... 21
6. Samenstelling Bestuurlijke Begeleidingsgroep en Werkgroep Noord-Nederland ..... 22
Bijlagen
1. Techniekagenda Noord-Nederland – Onze ambities
2. Overzicht realties tussen de landelijke acties em de noordelijke doelstellingen
3. Actielijst Techniekpact Noord-Nederland - de geïnventariseerde acties
4. Overzicht subsidies/programma’s en voorzieningen met link naar het Techniekpact
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 4
1. Het Techniekpact Noord-Nederland: Van denken naar doen!
1.1 Van Techniekagenda naar Techniekpact
Ondernemers, onderwijs en overheid in Groningen, Fryslân en Drenthe hebben samen het
Techniekpact Noord-Nederland ontwikkeld. In navolging van de landelijke ambities voor een
sterke technieksector, is op regionale schaal gewerkt aan een concrete agenda voor goed
onderwijs van jong tot oud en een goed functionerende arbeidsmarkt in de techniek. Het
Techniekpact bevat een concrete uitwerking van de in het voorjaar 2013 opgestelde
Techniekagenda Noord-Nederland.
1.2. Waarom een Techniekpact Noord-Nederland
Met het Techniekpact Noord-Nederland geven we een antwoord op de grote vraag van de
technieksector: “Wie doet het werk van morgen?” Nu al zijn er signalen dat de
demografische verandering de ontwikkeling van onze economie gaat vertragen. We leven
immers in een wereld waarin bedrijven zich dáár vestigen, waar het talent is. Investeren in
voldoende en voldoende goed talent is daarom onmisbaar op elk terrein van de Noordelijke
economie.
Op dit moment al wordt, ondanks de economische crisis, op veel plaatsen in Noord-
Nederland technisch personeel gezocht. In de toekomst wordt dit probleem alleen maar
nijpender. In de komende jaren stromen veel babyboomers uit en wordt verwacht dat de
beroepsbevolking van Noord-Nederland zal dalen. Dit kan leiden tot ernstige tekorten aan
technici, ingenieurs en natuurwetenschappers.
Tegelijkertijd hebben we in Noord-Nederland grote economische ambities met daarin een
belangrijke rol voor de technieksector en de maakindustrie. In Noord-Nederland willen we
onder meer de topsectoren energie, water, high tech en chemie verder versterken. Groei in
deze sectoren is echter ondenkbaar zonder goed geschoold personeel op middelbaar, hoger
en academisch niveau. Overheid, onderwijs en ondernemers erkennen hun gezamenlijke
verantwoordelijkheid op dit terrein.
Wij hanteren een brede definitie van de sector techniek: wij richten ons onder andere op de
metaal- en elektrotechniek, de chemie, de energie en de bouw en de installatietechniek.
Maar ook in andere sectoren, bijvoorbeeld de zorg, is er een groeiende behoefte aan
technisch geschoold personeel. Gezien de breedte van de behoefte aan goed opgeleide
technici, bestaat er niet zoiets als een 'one size fits all' aanpak. Wel beseffen de partners van
het Techniekpact Noord-Nederland dat het vraagstuk dusdanig groot is dat een sectorale of
lokale benadering onvoldoende is. Daarom hebben we een aanpak gekozen die de grenzen
van provincies en sectoren overschrijdt.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 5
1.3 Opzet van het Techniekpact Noord-Nederland
Het Techniekpact Noord-Nederland hangt nauw samen met het nationale Techniekpact: de
ambities van onderwijs, ondernemers en overheid op landelijk niveau zijn uitgewerkt in een
concrete aanpak voor Fryslân, Drenthe en Groningen. Het Techniekpact Noord-Nederland is
nadrukkelijk geen stuk van of voor bestuurders of ambtenaren: het betreft de ambities van
ondernemers en onderwijsinstellingen voor een sterke technieksector in het Noorden. De
aanpak die in dit pact wordt beschreven, is daarbij gebaseerd op goede ervaringen uit de
dagelijkse praktijk van scholen en bedrijven.
Het Techniekpact Noord-Nederland is als volgt opgebouwd: in hoofdstuk 2 beschrijven we
kort de drie nationale actielijnen en de doelstellingen die wij voor Noord Nederland voor de
periode tot 2020 hebben vastgesteld. We hanteren hierbij een interventiemodel, waarin we
keuzemomenten en interventies een plek geven. Hoofdstuk 3 vormt het hart van het pact:
hierin staan de drie programmalijnen en resultaten voor de technieksector in Noord-
Nederland. Hoofdstuk 4 behandelt de uitvoeringsstrategie, de wijze waarop we de resultaten
meten en de planning voor de komende maanden.
In de bijlagen staan de samenstelling van de huidige bestuurlijke begeleidingsgroep en
werkgroep vermeld. Separaat is een bijlage Actielijst Techniekpact Noord Nederland
beschikbaar waarin de acties die geïnventariseerd zijn, zijn gerubriceerd naar de actielijnen
kiezen - leren- werken. Tevens vindt u een overzicht over de relaties tussen de landelijke
ambities en de regionale doelstellingen.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 6
2. De drie actielijnen kiezen-leren-werken
2.1 Inzet op korte, middellange en lange termijn
Het doel van het (nationale) Techniekpact is het verbeteren van de match tussen vraag en
aanbod op de arbeidsmarkt voor (bèta)technici. Daarvoor wordt ingezet op het versterken
van de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt in de technieksector en het vergroten
van de aantrekkingskracht van de technische sector voor werknemers. De aanpak van het
Techniekpact Noord-Nederland is gericht op een korte, middellange en lange termijn. Want
de bestaande kwalitatieve personeelstekorten in de technische sector kennen een aantal
oorzaken.
Op de korte termijn kan een opleving van de economie er toe leiden, dat bedrijven op het
gebied van personeelsvoorziening te maken krijgen met krapte. Dat betekent dus dat we
vandaag al moeten starten met investeren in goed opgeleide werknemers voor de techniek.
Op de middellange en lange termijn spelen vooral technologische ontwikkelingen en de
daarmee gepaard gaande toenemende kwalificatie-eisen aan werknemers een belangrijke
rol.
Op de lange termijn leveren vooral de structurele ontwikkelingen een bijdrage aan de krapte
op de arbeidsmarkt. De ontgroening van de arbeidsmarkt betekent een afnemende instroom
van schoolverlaters, terwijl vergrijzing duidt op een toenemende uitstroom van ouderen. Op
termijn zal de daling van de potentiële beroepsbevolking ook in tijden van een neergaande
conjunctuur de bepalende factor zijn voor bedrijven om personeel aan te trekken.
Het nationale Techniekpact en het Techniekpact Noord-Nederland neemt alle drie
uitdagingen met hun verschillende tijdsperspectieven waar:
- het oplossen van personeelstekorten op de korte termijn;
- op de middellange termijn de betere afstemming tussen onderwijs en
arbeidmarkt;
- en op de lange termijn de maximale inzet van de van de potentiële
beroepsbevolking
2.2 De drie actielijnen: kiezen – leren – werken
Het nationale Techniekpact hanteert drie actielijnen: kiezen voor techniek, leren in de
techniek en werken in de techniek. Noord-Nederland volgt deze driedeling voor het ordenen
van de acties. Een toelichting op de drie actielijnen1:
Kiezen voor techniek
Veel jongeren kiezen niet voor techniek omdat ze geen duidelijk beeld hebben van wat
‘technologie’ of ‘techniek’ is. Vaak hebben ze vooroordelen: techniek is saai, moeilijk,
1 Deze toelichting is overgenomen uit het ‘National Techniekpact 2020’
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 7
ingewikkeld, of je krijgt er vieze handen van. Om dat onduidelijke beeld te veranderen zetten
basisscholen, instellingen voor voortgezet onderwijs, en bedrijven zich de komende jaren in
voor uitdagend techniekonderwijs voor alle jongeren van 4 tot 18 jaar. Leerlingen moeten
weer enthousiast worden voor techniek en technologie door hun nieuwsgierigheid te
prikkelen en hen op een aansprekende manier het belang van techniek te laten zien.
Techniekonderwijs moet leerlingen daarnaast mogelijkheden bieden om hun technische
talenten en kwaliteiten te ontdekken en verder te ontplooien. De voorgenomen activiteiten
richten zich niet alleen op de jongeren zelf, maar ook op de ouders. Die spelen immers een
cruciale rol in het keuzeproces. Om jongeren inspirerend techniekonderwijs te bieden zijn
deskundige docenten met kennis van het bedrijfsleven cruciaal. Een belangrijk
aandachtspunt is daarom het opleiden en bijscholen van huidige en toekomstige docenten.
Leren in de techniek
Jongeren die kiezen voor een technische opleiding moeten gemotiveerd blijven om die af te
maken. Maar het is zeker zo belangrijk dat, wanneer ze hun opleiding afgerond hebben, ook
kiezen voor een baan in de techniek. Daarom zet het Techniekpact stevig in op het
versterken van het technisch beroepsonderwijs. De nadruk ligt op intensievere
samenwerking van opleidingen met het bedrijfsleven. De kwaliteit en de aansluiting van het
onderwijs op de arbeidsmarkt staat of valt namelijk met de betrokkenheid van het
bedrijfsleven en een goede praktijkcomponent in het beroepsonderwijs.
Nederland heeft ook excellent universitair talent nodig. Voor Nederlandse studenten staan
daarbij de seinen op groen: de instroom aan universiteiten van studenten in bèta- en
technische opleidingen is tussen 2000 en 2010 gestegen met bijna 75%. Die van meisjes
zelfs met bijna 135%. Als het gaat om universitaire opleidingen zijn onder andere de
ambitieuze afspraken van belang, die de drie technische universiteiten in het sectorplan
Technologie hebben gemaakt over het opleiden van voldoende en hoogwaardige ingenieurs,
technisch ontwerpers en onderzoekers. Daarnaast wil het Techniekpact ook kansen
benutten om meer internationale studenten aan te trekken en te behouden. Nu kiest slechts
7% van de internationale studenten in Nederland voor een technische studie en blijft 27% na
de studie in Nederland voor een eerste baan.
Werken in de techniek
De technische sectoren en topsectoren zijn de meest dynamische sectoren van de
economie. Technische ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op en economische groei
en krimp hebben direct gevolgen voor de omzet van bedrijven. Deze dynamiek heeft ook
grote gevolgen voor werknemers: kennis veroudert snel en bij economische neergang dreigt
werkloosheid. Dit betekent dat slimme investeringen nodig zijn om vakkrachten voor het
bedrijf, voor de sector en voor de techniek te behouden. De maatregelen die sociale partners
in de techniek samen met de Rijksoverheid en de regio’s voorstaan, zijn gericht op duurzame
inzetbaarheid van medewerkers om hen op die manier zo lang mogelijk voor het bedrijf te
behouden. En als dat niet lukt, te kijken naar mogelijkheden binnen de eigen sector, of
binnen een andere technische sector.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 8
2.3 De doelstellingen en het interventiemodel Techniek Noord-Nederland
Eind april heeft een breed bestuurlijk overleg van stakeholders vanuit bedrijfsleven,
onderwijs en overheid uit de regio Noord Nederland de doelen en benadering van het
Techniekpact Noord-Nederland vastgesteld. In deze paragraaf is een beknopt overzicht van
de noordelijke doelstellingen opgenomen. Voor een uitgebreidere toelichting wordt verwezen
naar bijlage 1 van dit Techniekpact.
Actielijn 1. Kiezen voor techniek
Doel 1: Interesse in techniek
Jongeren worden in op een positieve, aantrekkelijke wijze in aanraking gebracht met
techniek en kiezen voor techniek. In 2020
a. nemen alle jongeren in groep 7 en 8 van het basisonderwijs gedurende minimaal
16 uren per jaar deel aan activiteiten gericht op oriëntatie en keuzebegeleiding
gericht op technische opleidingen en beroepen. Hiervan vindt minimaal 8 uren
buiten de eigen onderwijsinstelling plaats (bedrijfsbezoek);
b. is het aantal jongeren dat onderwijs volgt in de technasia verdubbeld ten opzichte
van 2013;
c. kiest 30% van de jongeren in het VMBO (basisberoepsgerichte en kadergerichte
leerweg) voor het technisch sectorprofiel in de bovenbouw;
d. kiest 30% van de jongeren voor een technische beroepsopleiding in het MBO en
HBO uitgaande van 25 % in 2013;
e. kiezen 10% meer jongeren een techniekmaster.
Doel 2: Leerlingen/studenten kiezen alsnog voor techniek
Op jaarbasis kiezen 400 leerlingen/studenten alsnog voor een technische opleiding;
of gaan aan het werk gaan in de technische sector of een technisch beroep vanuit
een andere beroepsopleiding dan techniek of een niet-bèta-opleiding.
Doel 3: Werkzoekenden of werknemers kiezen alsnog voor techniek
Per jaar kiezen 250 zij-instromers waaronder werkzoekenden en werknemers die
werkzaam zijn (geweest) in niet-technische beroepen, voor een opleiding of werk in
de technische sector of een technisch beroep. Zonodig via om- en bijscholing.
Actielijn 2. Leren in de techniek
Doel 4: Keuzevast voor techniek
Het percentage jongeren dat na het starten van een technische vakopleiding;
voortijdig met deze beroepsopleiding stopt en aan het werk gaat (zonder diploma); of
een opleiding voor een andere beroepssector volgt wordt gereduceerd met 50%.
Actielijn 3. Werken in de techniek
Doel 5: Aan de slag in de techniek
80% van de jongeren met een diploma van een technische beroepsopleiding gaat
aan het werk in een technisch beroep dan wel kiest voor een technische of bèta-
vervolgopleiding (van MBO naar HBO of van HBO naar WO).
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 9
Doel 6: Weer aan het werk in de techniek
Op de arbeidsmarkt zijn tal van werkzoekenden een technisch profiel (vakopleiding
en/of werkervaring). Deze worden geactiveerd en ondersteund te werken in de
technische sector of een technisch beroep. Resultaat:
a. 75% van de werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding en
kortdurend niet werkende werkzoekenden gaan weer aan het werk in de
technische sector of in een technisch beroep.
b. 25% werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding uit een andere
beroepssector die in de techniek wenst te werken en langdurig niet werkende
werkzoekenden met een vakopleiding in de techniek gaat aan het werk in de
technische sector of in een technisch beroep.
Doel 7: In de techniek blijven
De uitstroom van BBL’ers in de technieksector/technische beroepen in het eerste jaar
wordt na de instroom gereduceerd met 50%; en de uitstroom van werknemers die
langer dan 1 jaar aan het werk zijn in de technische sector of in een technisch beroep
naar een andere sector/niet technisch beroep is niet hoger dan 10%.
Doel 8: Binden van toptalent
Hoog opgeleide technische toptalenten zowel van Nederlandse afkomst als
internationale kenniswerkers gaan werken op de noordelijke arbeidsmarkt. In
aansluiting aan de opleiding gaat 50% van de hoger opgeleide technische en bèta-
opgeleiden en een Nederlandse achtergrond in Noord-Nederland aan het werk in de
technische sector of in een technisch beroep. En gaat 10 % van de hoger opgeleide
internationale kenniswerkers na afronding van de technische of bèta-opleiding gaat in
Noord-Nederland duurzaam aan het werk (minimaal 1 jaar).
Figuur 1: Transitiemomenten: Kiezen-Leren-Werken in de Techniek
Instroom/ doorstroom Techniek Uitstroom Techniek:
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 10
De noordelijke doelstellingen zijn te plaatsen in het bovenstaand interventiemodel. Hierin
worden zowel de bewegingen als ook de keuze- en interventiemomenten in de doorlopende
lijn van oriëntatie: kiezen-leren-werken schematisch weergegeven. Uiteindelijk bepalen de
keuzes en de daarmee plaatsvindende bewegingen die gemaakt worden de beschikbaarheid
van technisch vakpersoneel.
Bewegingen in de richting van de blauwe pijlen dragen bij aan meer technisch vakpersoneel.
De rode pijlen geven de omgekeerde beweging aan: uitstroom uit technische opleidingen en
uit technische beroepen.
Techniek moet in dit kader breed worden opgevat. Het betreft technische opleidingen die
beroepskwalificerend zijn op MBO-niveau’s 2,3 en 4 en HBO. Ook bètaopleidingen vallen
hier onder. Voornamelijk betreft dit masteropleidingen in de chemie, bouwkunde en
constructiewetenschappen.
2.4 De verbinding tussen de regionale doelen en de landelijke acties
In het nationale Techniekpact zijn er 22 concrete acties geformuleerd, die moeten bijdragen
aan een goed werkende arbeidsmarkt voor technici. Deze ambities hebben een directe link
met meerdere activiteiten die in onze regio worden uitgevoerd. In andere woorden: het gaat
hierbij om een wisselwerking: Aan de ene kant zijn de nationale acties het raamwerk voor het
behalen van de regionale doelstellingen en aan de andere kant levert de regionale inzet een
duidelijke bijdrage om de ambitie, vraag en aanbod op termijn meer in evenwicht te brengen,
waar te maken. In bijlage 2 is een overzicht opgenomen hoe de relatie is tussen de landelijke
acties en regionale doelen.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 11
3. Het Techniekpact: Optimale kruisbestuiving tussen acties en infrastructuur
3.1 Er gebeurt al heel veel in de regio’s
Het Techniekpact Noord-Nederland begint niet bij nul: TechNet kringen, Techniektoernooi,
Girls days, Smaaklessen, Techniektorens, E-college, Stenden Technology, Technisch
Beroepsonderwijs Fryslân, het Seaports Xperience Center in Farmsum en het project Focus
op Techniek Drenthe zijn slechts enkele van de vele voorbeelden. Als het gaat om het
verbeteren van de match tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt voor (bèta)techniek en
het vergroten van de aantrekkingskracht van de technische sector voor leerlingen en
werknemers, barst het van de activiteiten in Noord-Nederland. Daarbij zijn grofweg twee
soorten activiteiten te onderscheiden: (1) Activiteiten (eenmalig, dan wel structurele) en (2)
structuurversterkende projecten, platforms en aanpakken, onderwijsconcepten,
samenwerking aan kwaliteit, die duurzaam zijn.
Veel activiteiten blijken niet of onvoldoende op elkaar afgestemd. Een gevolg daarvan is dat
scholen, ouders, jongeren, kennisinstellingen, de overheid en het bedrijfsleven onvoldoende
op de hoogte zijn van wat allemaal gebeurt. Daarnaast kent elke actie zijn eigen organisatie
en de vraag is dan ook of dit niet efficiënter kan worden georganiseerd.
Het Techniekpact Noord-Nederland wil daarin verandering brengen. Want bij de vele partijen
betrokken bij het Techniekpact Noord Nederland leeft het besef dat ‘meer van hetzelfde’
onvoldoende zal helpen om het tij te keren. Als eerste stap hebben we daarom een
inventarisatie van activiteiten, projecten en aanpakken uitgevoerd. Op die manier krijgen we
zicht op wat er nu al gebeurt en kunnen we vat krijgen op de mogelijkheden voor versnelling,
verdieping, verbinding, en eventueel vernieuwing kunnen aanbrengen.
Bijlage 3 bevat alle tot nu toe geïnventariseerde acties: de Actielijst Techniekpact Noord-
Nederland. Eind oktober 2013 zijn in totaal 216 acties geïnventariseerd. De acties zijn in de
actielijst gerubriceerd naar de hoofdindeling: kiezen (130 acties)-leren (70 acties) –werken
(16 acties).
Tevens is per actie aangegeven (1) aan welk doel of welke doelen van het Techniekpact
Noord-Nederland de actie bijdraagt en (2) waar de actie wordt uitgevoerd: Noord-Nederland,
subregio Groningen, subregio Fryslân, subregio Drenthe of lokaal binnen één of meerdere
gemeenten.
In onderstaande matrix is zichtbaar hoe de geïnventariseerde acties zich verhouden tot de
landelijke actielijnen kiezen-leren-werken, onze doelstellingen Noord-Nederland en het
geografisch bereik. De matrix maakt enkel de aantallen acties zichtbaar en bevat geen
gegevens over bereik (aantallen deelnemers), kwaliteit of opbrengsten. Ook kan een actie
kan bijdragen aan twee of meer doelen.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 12
Figuur 2. Matrix Actielijnen-Doelen-Acties Techniekpact Noord Nederland
3.2 Waar gebeurt het in de regio’s – Hoe ziet de infrastructuur eruit?
In onderstaande figuur is inzichtelijk gemaakt hoe onze noordelijke technische infrastructuur
er uit ziet. Het betreft zowel de voorzieningen, veelal onderwijs- en opleidingslocaties, als
ook samenwerkingsverbanden tussen bijvoorbeeld onderwijs en bedrijfsleven.
Bovenstaande figuur bevat echter lang niet alles. Het is een kapstokmodel dat gehanteerd is
om de noordelijke technische infrastructuur zichtbaar te maken: wat is er allemaal.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 13
Tevens biedt dit overzicht de mogelijkheid inzicht te krijgen waar men doelmatiger te werk
kan gaan. De komende maanden zal dit model daar waar nodig zowel kwalitatief als ook
kwantitatief worden aangevuld. Daarnaast biedt dit overzicht ons de mogelijkheid inzicht te
krijgen waar we doelmatiger te werk kunnen gaan.
3.3 Wat gaan wij doen?
Uitgaande van de bestaande infrastructuur en de vele verschillende initiatieven. Is het de
kracht van het Techniekpact Noord-Nederland dat de hierin verbonden partijen eerste
stappen gezet hebben de gezamenlijke noordelijke doelstellingen centraal te stellen en om
van daaruit het beleid voor alle drie actielijnen kiezen-leren-werken samenhangend
oppakken.
Om in de komende maanden meer focus aan te brengen in de lopende initiatieven en het
bieden van een kader voor een gezamenlijk actieprogramma voor nieuwe initiatieven
onderscheiden wij twee programmalijnen die hieronder nader worden toegelicht. In de
blauwe boxen worden de concreet speerpunten/ acties benoemd die nu al plaatsvinden.
Programmalijn 1: Kruisbestuiving: Betere samenwerking en meer samenhang
De inventarisatie van de bestaande activiteiten laat zien dat er al veel gebeurt in Noord-
Nederland. Hierboven stelden we de vraag of daar niet meer uit te halen valt. Elk actie en
project kent zijn eigen (project)organisatie en financiering. Mogelijk valt er winst te behalen
door activiteiten samen te voegen, op elkaar af te stemmen, of zelfs niet meer uit te voeren
(dubbelingen, weinig opbrengsten). De komende maanden zullen we gebruiken om met
elkaar de lijst met activiteiten te bespreken en afspraken te maken over het realiseren van
meer samenhang tussen doelen, inzet en resultaten.
Concreet:
Ingezet wordt op subregionaal en in noordelijk verband samenhang organiseren in de
beroepskolom. Hier vallen lopende initiatieven zoals Toptechniek in Bedrijf onder.
Voorbeelden zijn de twee projecten in de provincie Groningen en het project Technisch
Beroepsonderwijs in Friesland. Tevens worden ook de aanpalende acties in Drenthe
meegenomen. Wij willen hierbij ook de (positionering en organisatie van de) TechNet
kringen betrekken. Het betreft voor een belangrijk deel de actielijn Leren in de Techniek.
Implementatie versterking Wetenschap en Techniek in het Basisonderwijs: Het gaat hierbij
om de intensivering van ons doel: Meer techniek en wetenschap in het basisonderwijs.
Tevens sluit dit aan bij actie 1 van het nationale Techniekpact: alle basisscholen bieden in
2020 structureel Wetenschap en Technologie aan in het onderwijs. Het betreft de actielijn
Kiezen voor Techniek.
Jaarkalender Techniek Noord Nederland: Het betreft een actie waarbij er een digitale
jaarkalender wordt opgesteld die inzicht geeft in (vooral jaarlijks terugkerende) acties die
voor leerlingen, ouders, docenten etc relevant zijn. Het betreft voor een belangrijk deel de
actielijn Kiezen in de Techniek.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 14
Programmalijn 2: Een doelmatige infrastructuur voor de techniek in Noord-Nederland
Aan de hand van ons geografisch model brengen we de noordelijke infrastructuur voor de
techniek (onderwijs, opleidingen, samenwerkingsverbanden) goed in beeld. Daarbij stellen
we ons de vraag of de historisch gegroeide situatie nog wel voldoet (effectief en efficiënt?)
en de komende jaren de meest geschikte is. De leidende vraag daarbij is: hoe kunnen we
onze noordelijke infrastructuur versterken zo dat we onze ambitie voor voldoende
gekwalificeerd technisch vakpersoneel het beste kunnen realiseren?
Als onderdeel van deze stap zullen we in de komende maanden een analyse van de huidige
onderwijsinfrastructuur in Noord-Nederland maken en desgewenst aanbeveling geven waar
versterking van samenwerking tussen of samenvoeging van opleidingen tot meerwaarde kan
leiden voor onderwijs en bedrijfsleven in het Noorden.
Concreet:
Noordelijke samenhang CIV’s en CoE: Centraal hierbij staat het verbinden van de Centra
voor Innovatief Vakmanschap (MBO) en de Centres of Expertise (HBO) in Noordelijk
verband. In de eerste fase gaat het om kennisuitwisseling en realiseren afstemming en
samenwerking. Gezamenlijke promotie kan daar deel van uit maken. Het betreft vooral de
actielijnen Leren en Werken in de Techniek.
Randvoorwaarden op orde
De partners van dit Techniekpact staan samen voor het doel om de match tussen vraag en
aanbod op de arbeidsmarkt voor (bèta)technici in Noord-Nederland te verbeteren. Om deze
doelstelling en de hiermee samenhangende programmalijnen te kunnen realiseren moeten
een aantal zaken op orde zijn. Naast een goede informatie uitwisseling tussen rijk en regio is
een belangrijke randvoorwaarde de actieve afstemming tussen de beschikbare financiële
middelen.
Het Noordelijk Techniekpact heeft in beginsel geen eigenstandig budget. Wel is het zo dat tal
van acties en activiteiten – zoals geïnventariseerd in de Actiematrix – gefinancierd worden uit
andere bronnen. Het gaat dan onder meer om middelen van onderwijsinstellingen,
werkgevers- en werknemersorganisaties, O&O-fondsen en landelijke, lokale en provinciale
overheden. Al deze partners zetten eigen middelen of subsidies in ter dekking van de kosten.
Ook middelen uit Europese programma’s worden ingezet, net als middelen uit het actieplan
jeugdwerkloosheid (gemeenten en School-Ex), subsidies voor BBL-banen, fiscale
regelingen, het Regionaal Investeringsfonds MBO, de regeling voor de Sectorplannen en
diverse projectsubsidies. De ‘eigenaren’ van deze middelen bepalen veelal per activiteit,
project of voorziening de inzet en bijdrage. In bijlage 4 is het overzicht van de bestaande en
in ontwikkeling zijnde subsidies en voorzieningen opgenomen.
De kracht en het succes van het Techniekpact Noord-Nederland zal vooral afhangen van de
mate waarin het lukt om de bestaande versnippering van middelen tegen te gaan en hier
efficiënt mee om te gaan. Dat betekent dat afstemming en bundeling centraal staan. Zoals
beschreven onder programmalijn 1, gaan we in de komende maanden de mogelijkheden
voor meer efficiëntie en effectiviteit gestructureerd in beeld brengen.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 15
Voor de realisatie van de ambities van het Techniekpact Noord-Nederland is aanvullende
financiële inzet nodig. Tot nu toe hebben met name de provincies Drenthe, Fryslân en
Groningen hiervoor middelen en menskracht ingezet. De stap van de Techniekagenda naar
het Techniekpact en de uitvoering vragen om enige ondersteuning in de vorm van tijd en
geld. Daarbij is het een essentiële voorwaarde dat naast de overheid ook de stakeholders uit
bedrijfsleven en onderwijsveld (ook gemeenten en UWV) hun verantwoordelijkheid nemen.
Hierover zullen wij een concreet voorstel doen aan de landelijke stakeholders van het
Techniekpact. Zonder middelen geen resultaat.
Concreet:
Benutten bestaande financiële instrumenten: wij willen de financiële mogelijkheden in het
kader van de regeling sectorplannen en het mbo investeringsfonds benutten voor onze
ambities en doelen van ons Techniekpact Noord Nederland. Onze inzet is om hier
noordelijke samenhang in te realiseren. Deze inzet is onze vertaling van de acties 21 en 22
van het landelijke Techniekpact. Het betreft de Actielijn Werken in de Techniek.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 16
4. De uitvoeringsstrategie
4.1 Uitgangspunt: een zo licht mogelijke uitvoeringsstructuur
Het voorliggende Techniekpact is een gezamenlijk actieplan om de match tussen vraag en
aanbod op de arbeidsmarkt voor technisch personeel in Noord Nederland te verbeteren. De
in het voorgaand hoofdstuk benoemde activiteiten op het terrein van het Techniekpact
Noord-Nederland vinden op lokale, provinciale of noordelijke schaal plaats. Samen met de
regionale stakeholders wordt de afstemming gerealiseerd en worden projecten uitgevoerd.
We doen daarbij recht aan de eigenheid en kracht van lokale en regionale
samenwerkingsverbanden. Hierin staat de behoefte van de ondernemers centraal en zal de
in de triple helix aanpak de perfecte aansluiting met de kennisinstellingen en overheden
wordt georganiseerd. Met andere woorden: in onze aanpak gaan wij uit van het zoveel
mogelijk aansluiten bij bestaande structuren en activiteiten. Initiatieven die bewezen effectief
zijn, gaan we niet verplicht in een of ander bestuurlijk keurslijf inpassen. Alleen wanneer dat
winst oplevert voor scholen en bedrijven, zullen we werken op een bovenregionale schaal.
De belangrijkste randvoorwaarde om de ambities van het Techniekpact en de Noordelijke
Agenda te realiseren zijn goede afstemming en slagvaardige organisatievormen van
ondernemers, onderwijs en overheid. Onderstaand figuur geeft dat schematisch weer.
Figuur 3. Afstemming en samenwerking in de regio
De kwaliteit van afstemming en het ‘doorzettingsmandaat’ in het Noorden bepalen de
slagkracht van het Techniekpact. Op dit moment bestaan er al redelijk veel
afstemmingsvormen; om deze effectiever en adequater te laten verlopen is het nodig om een
voor alle stakeholders heldere afstemmingsstructuur (regio’s, provinciaal, Noordelijk) te
creëren. Vertrekpunt zijn hierbij de reeds goed functionerende afstemmingstafels op
regionaal niveau.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 17
Voor de organisatiestructuur van het Techniekpact Noord-Nederland zijn kortom de volgende
uitgangspunten leidend:
Bedrijfsleven en onderwijs als belangrijkste stakeholders geven zelf zo veel mogelijk
inhoud, vorm en invulling aan de acties van het Techniekpact Noord-Nederland. De
overheidspartijen zijn hierbij faciliterend. Dit komt tot uitdrukking in de wijze waarop
de organisatiestructuur wordt ingericht: licht en waar nodig versterkend en
faciliterend.
Bestaande acties en activiteiten die bijdragen aan de doelen van de Techniekagenda
Noord-Nederland blijven bij de ‘huidige eigenaren’; de partijen die deze nu uitvoeren
en bekostigen. Deze acties zijn vooral zelfdragend en zelfregulerend.
De noordelijke projectorganisatie is minimaal en wordt primair uitgevoerd door
zittende partijen en met aanwezige middelen van de betrokken stakeholders.
4.2 De aansturing van het Techniekpact
We richten een heldere en lichte uitvoeringsstructuur op die primair bemenst wordt vanuit de
stakeholders. Deze organisatie heeft als hoofdtaken:
Vast- en bijstellen van het Techniekpact Noord Nederland;
Bewaken en waar nodig bijsturen van de voortgang;
Jaarlijkse evaluatie en vaststellen van de speerpunten;
Jaarlijkse brede stakeholdersbijeenkomst Techniekpact Noord Nederland in de vorm
van een conferentie;
Onderstaand schema bevat de organisatie van het Techniekpact Noord-Nederland. Hierna
worden de verschillende taken en verantwoordelijkheden toegelicht.
Figuur 4.OrganisatiestructuurTechniekpact Noord Nederland
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 18
De Stuurgroep Techniekpact Noord-Nederland i.o
De stuurgroep i.o is een afspiegeling van het werkveld waarin het tekort van technisch
personeel zich afspeelt. Vanuit dit vertrekpunt, koersen wij op termijn op de volgende
samenstelling:
- 3 à 4 leden afkomstig uit en namens het Bedrijfsleven, bestaande uit
vertegenwoordigers uit werkgeversorganisaties en bedrijven;
- 4 leden afkomstig uit en namens het Onderwijs. Eén vertegenwoordiger namens en
uit het Primair Onderwijs respectievelijk het Voortgezet Onderwijs, MBO Onderwijs en
Hoger Onderwijs;
- 4 leden afkomstig uit en namens de Overheid. Van elke arbeidsmarktregio 1
vertegenwoordiger en 1 vertegenwoordiger uit en namens de 3 Noordelijke
Provincies.
- Daarbij dienen 3 provincies/arbeidsmarktregio’s voldoende vertegenwoordigd te zijn.
Taken van de stuurgroep:
- bepalen en bewaken doelen en actieagenda Techniekpact Noord-Nederland.
- gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen aan relevante partijen betreffende het
Techniekpact Noord-Nederland.
- nemen initiatieven wanneer doelen van de Techniekagenda Noord-Nederland
onvoldoende gerealiseerd (dreigen te) worden.
- fungeren als ambassadeur van het Techniekpact Noord-Nederland en als zodanig
optreden.
- De voorzitter van de Stuurgroep vertegenwoordigt de regio in de Landelijke
Regiegroep (LRT) van het Techniekpact Nederland
De Stuurgroep komt driemaal per jaar bijeen, dit overleg wordt voorbereid en ondersteund
door de coördinatiegroep (zie hieronder). De deelnemers werken volgens het uitgangspunt
van binding en draagvlak met de eigen achterban. In de volgende figuur is dit verbeeld.
Figuur 5: Procesmodel stuurgroep Techniekpact Noord-Nederland
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 19
De Coördinatiegroep/ werkgroep
De coördinatiegroep ondersteunt de stuurgroep van het Techniekpact Noord-Nederland. De
groep zal uit ongeveer tien leden bestaan en wordt breed samengesteld uit mensen vanuit
de provincies of arbeidsmarktregio’s, bedrijfsleven en onderwijs. De taken van de
Coördinatiegroep zijn:
- Ten behoeve van de ondersteuning van de stuurgroep zal de coördinatiegroep met
stakeholders uit het bedrijfsleven, het onderwijs en de provinciale en regionaal/lokale
overheid worden voortgezet.
- Uitvoerende, voorbereidende en ondersteunende werkzaamheden ten behoeve van de
Stuurgroep;
- Naast de jaarlijkse evaluatie presenteert de Coördinatiegroep om de twee jaar – vóór 1
juni – een tussenrapportage over de actuele situatie in Noord-Nederland. Het eerste
rapport wordt eind mei 2015 opgeleverd.
De Coördinatiegroep overlegt ongeveer eenmaal per zes weken. Mogelijk is dit bij de start
frequenter en de op termijn minder frequent. De Coördinatiegroep wordt ondersteund door
het Platform Bèta Techniek.
Het Platform Bèta Techniek is door de landelijke overheid gevraagd de landsdelen
desgewenst te ondersteunen bij de uitvoering van het Techniekpact. Het Platform zal
daarom in nauw overleg met landsdeel Noord de landelijke programma’s zo inzetten dat
deze zo optimaal mogelijk bijdragen aan de speerpunten van dit Techniekpact Noord
Nederland. Dit geldt zowel voor de Platform programma’s zoals Toptechniek in Bedrijf,
regionale W&T netwerken Primair Onderwijs en de Centra voor innovatief vakmanschap en
Centres of Expertise. Ook zal het Platform met andere landelijke organisaties zoals
Techniektalent.nu, VHTO en Jet-Net de samenwerking opzoeken zodat in de regio alle
landelijke programma’s en infrastructuren optimaal benut kunnen worden met als doel
betere samenwerking, meer samenhang en doelmatige infrastructuur voor de ambities van
Noord Nederland.
Overige Stakeholders Noord-Nederland
De Stuurgroep en de Coördinatiegroep worden gevoed door hun ‘achterban’. Dit zijn in
beginsel alle bestuurders en uitvoerders uit bedrijfsleven, onderwijs en overheid die direct of
indirect betrokken zijn bij activiteiten en acties die bijdragen aan het Techniekpact Noord-
Nederland. De rol van deze stakeholders is het uitvoeren van acties en activiteiten die
bijdragen aan de realisering van de doelen van het Techniekpact Noord-Nederland. Ook
zullen zij gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen aan de Stuurgroep Techniekpact
Noord-Nederland. Minimaal eens per jaar zal er voor deze stakeholders een brede
Techniekconferentie worden georganiseerd.
Opmerking:
Het Techniekpact Noord-Nederland bevindt zich in een opstartfase waarin nog gezocht
wordt naar de juiste vorm en aanpak. In dit stadium continueren we vooralsnog de
(samenstelling van de)Bestuurlijke Begeleidingscommissie. In het voorjaar 2014 werken wij
toe naar een definitieve samenstelling.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 20
4.3 Monitoring en evaluatie
Monitoring en sturing is primair gericht op de voortgang en realisatie van de doelstelling van
het Techniekpact: (toekomstige) tekorten op de arbeidsmarkt. De acht doelen van de
Techniekagenda Noord-Nederland zijn hieraan dienend en worden eveneens gemonitord en
waar nodig bijgestuurd. De (landelijke) monitor zal hierin dienen te voorzien.
Op dit moment wordt op landelijk niveau een monitorings-systematiek ontwikkeld, waarmee
de impact van de activiteiten van het Techniekpact op drie niveaus gemonitord kan worden.
Op basis van het ontwikkelde model, dat later dit jaar beschikbaar zal komen, zullen we als
regio jaarlijkse metingen uitvoeren teneinde de impact van het Techniekpact te monitoren.
Deze systematiek zal, zodra deze beschikbaar komt, worden voorgelegd aan de Stuugroep
Techniekpact Noord-Nederland.
Jaarlijks evalueren we de voortgang van onze ambities en doelen. Dit geldt ook voor onze
uitgangspunten en aanpak van onze Techniekagenda Noord-Nederland. Zonodig stellen we
deze bij. Bijstelling van onze doelen doen we in afstemming en overleg met de landelijke
overheid. In 2015 zal een tussenevaluatie Techniekpact Noord-Nederland plaatsvinden. Op
dat moment zullen ook de stakeholders over de voortgang worden geïnformeerd. Naast de
resultaten zullen we dan ook de effectiviteit van de samenwerking binnen het netwerk van
ondernemers, onderwijs en overheid evalueren.
4.4 De planning voor het Techniekpact Noord-Nederland
Hierbij de planning op de korte termijn. Het landelijke Techniekpact werd voor het eerst in het
najaar van 2012 genoemd. Op 13 mei 2013 is het landelijk Techniekpact ondertekend. De
Techniekagenda Noord-Nederland maakte hier, samen met die van andere drie landsdelen,
onderdeel van uit. Met de ondertekening van het pact was de fase van operationeel maken
gestart. Het Techniekpact Noord-Nederland zal op 15 november 2013 worden vastgesteld.
De officiële kick-off bijeenkomst en de installatie van de Stuurgroep vindt vervolgens plaats
in het voorjaar van 2014. Naast de reguliere bijeenkomsten van de Stuurgroep en de
Coördinatiegroep zullen wij één keer per jaar in oktober een regionale themaconferentie
organiseren.
Zoals beschreven in hoofdstuk 3 van dit Techniekpact, zullen we in de komende maanden
drie categorieën acties starten: (1) meer samenwerking en samenhang, (2) een doelmatige
infrastructuur en (3) randvoorwaarden op orde. Over de voortgang hiervan ontvangt de
Stuurgroep i.o in januari 2014 een eerste voortgangsrapportage.
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 21
5. De betrokkenen stakeholders bij de totstandkoming van het Techniekpact Noord
Het Techniekpact Noord-Nederland is tot stand gekomen in samenwerking met de volgende
stakeholders:
A+O Metaalektro OBM+ Noord BV
Alfa College Hoogeveen en Groningen Onderwijsgroep Fier
AOC Terra Onderwijsgroep Noord
Bouwend Nederland OOM
Breuer Institute OTIB
CNV Vakmensen Platform Bèta Techniek
COG Drenthe Technisch Beroepsonderwijs Fryslân
Dr. Nassau College Provincie Drenthe
Drenthe College Provincie Fryslân
FME-CWM Provincie Groningen
FNV Bouw Provincie Groningen
Fundeon Rijksuniversiteit Groningen
Gemeente Emmen ROC Friese Poort
Gemeente Groningen ROC Friesland College
Gemeente Leeuwarden RSG Wolfsbos Hoogeveen
Hanzehogeschool Groningen SBB-Samenwerkende Kenniscentra
JetNet Stenden Hogeschool
Kabinet Steunpunt Betapunt Noord;
Kenteq Stichting GOA Infra
Koninklijke Metaalunie Uneto-VNI
NHL Hogeschool UWV
NOM Van Hall Institute
Noordelijke ProductiviteitsAlliantie (NPAL) VNO-NCW Noord en MKB Nederland Noord
Noorderpoort College VO Coöperatie Fricolore Friesland
Nordwin College Winkler Prins
O2G2 Groningen
Startdocument Techniekpact Noord-Nederland 2013-2020 22
6. Samenstelling Bestuurlijke Begeleidingsgroep en Werkgroep Noord-Nederland
Samenstelling bestuurlijke begeleidingsgroep
Naam Organisatie Email
Ard van der Tuuk (VZ) Provincie Drenthe [email protected]
Andries Ekhart Gemeente Leeuwarden [email protected]
Bouke Arends Gemeente Emmen [email protected]
Ton Schroor Gemeente Groningen [email protected]
Ineke Donkervoort Drenthe College [email protected]
Philippe Hondelink Koninklijke Metaalunie [email protected]
Jan Otto Blanken FME [email protected]
Ton Stierhout Nordwin College [email protected]
Samenstelling werkgroep / coördinatiegroep
Tanja Sextro Provincie Drenthe [email protected]
Meine van Dam Provincie Fryslân [email protected]
Bas Fokkens Provincie Groningen [email protected]
Rob Wolters Provincie Groningen [email protected]
Selma Altena Gemeente Leeuwarden [email protected]
Ineke Schouten Gemeente Groningen [email protected]
Harry Kroeze Gemeente Emmen [email protected]
Philippe Hondelink Koninklijke Metaalunie [email protected]
Geke Hooge JetNet [email protected]
Eelke Riemersma Metaal-Elektro [email protected]
Joanne Kuipers Platform Bèta Techniek [email protected]
Bijlagen
1. Techniekagenda Noord-Nederland d.d. 25 april 2013 – Onze ambities
2. Overzicht relaties tussen de landelijke acties en de noordelijke doelstellingen
3. Actielijst Techniekpact Noord-Nederland - de geïnventariseerde acties
4. Overzicht subsidies/programma’s en voorzieningen met link naar het Techniekpact
TechniekagendaNoord Nederland
- op weg naar het TechniekPact Noord Nederland -
noordelijke bijdrage aan het landelijkeTechniekPact
2013-2020
TECH N I EKPACT
Drachten, 25 aprll2013
TECHNIEKPACT
l. lnleiding
ln het regeerakkoord Bruggen slaan is de ambitie geformuleerd om met bedrijfsleven enonderwijs een TechniekPact 2020 te realiseren. Daartoe worden door de landelijkeoverheid acties in gang gezet met de stakeholders: bedrijfsleven, ondenarijs,werknemersorgan isaties en (semi-)overheden.Naast deze landelijke initiatieven worden ook de regionale partijen benaderd om medeinvulling te geven aan het TechniekPact. Dit gebeurt in een vijftal regio's. Eén van dezeregio's is de regio Noord-Nederland; de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen. Deprovinciebesturen is gevraagd voor deze regio het initiatief te nemen om de bijdrage dieNoord Nederland aan het landelijke TechniekPact kan en wil leveren voor 1 mei 2013 tebeschrijven. Deze dienen SMART geformuleerd te worden aan de hand van de 3actielijnen:- kiezen voor techniek- leren in de techniek- werken in de techniek
De provincies zien het belang hiervan in en hebben op basis van de landelijkevraagstelling een aantal acties in gang gezet. Resultaat is dat op korte termijn, met talvan stakeholders, de bijdrage van de noordelijke regio middels deze TechniekagendaNederland is verwoord. Ambitieus en realistisch en recht doend aan de specifiekenoordelijke situatie.
Deze Techniekagenda Noord Nederland is het startdocument. De komende tijd geven wijals initiatiefnemers hier samen met de stakeholders in Noord Nederland werkenderwijsverder inhoud en vorm aan. ln dit stadium geeft het richting aan onze noordelijkeambities en vormt de kaders voor onze aanpak in de aanval op de personeelstekorten inde techniek in Noord Nederland.
1
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april 2013
IECHNIEKPACT
2. Overwegingen
Kort beschrijven we in deze paragraaf beknopt welke ontwikkelingen, structuren enoverwegingen hebben geleid tot de invulling van onze Techniekagenda NoordNederland.
1. Partijen erkennen dat de komende jaren, ook in Noord Nederland, kwantitatief enkwalitatief problemen zullen ontstaan op de arbeidsmarkt ten aanzien van technischpersoneel;
2. ln Noord Nederland vinden er actueel een veelheid aan initiatieven, acties,activiteiten en projecten in de technieksectoren plaats gericht op de beschikbaarheidvan geschikt technisch personeel nu en in de toekomst;
3. Talvan partijen, deels individueelen deels gezamenlijk, zetten middelen in omvoldoende gekwalificeerd technisch personeel beschikbaar te hebben en te houdennu en in de toekomst. Deze partijen hebben op onderdelen verantwoordelijkhedenen taken. Zijzijn daarbijautonoom en zetten eigen middelen, dan wel middelen diehun ten dienste staan, in om activiteiten en acties uit te voeren die bijdragen aanversterking van de technieksector in Noord Nederland;
4. De centrale vraag, voldoende gekwalificeerd technisch personeel, is leidend. Onzeacties zullen zich niet alleen richten op de instroom aan personeel vanuit het initiëelonderwijs. Met name ook beperking van de uitstroom uit de sector en herintreders enzij-instroom zien wij als belangrijke strategieën om aan de venryachte personelefricties tegemoet te komen.
5. De komende jaren zullen tal van oudere werknemers, ook in de technische sectoren,de arbeidsmarkt definitief verlaten in verband met pensionering. Wij zien devervangingsvraag dan ook als belangrijkste factor die de vraag naar technischpersoneel bepaalt. ln mindere mate zal dit de groei van de sector zijn, hoewel dit inspecifieke sectoren en gebieden wel degelijk van belang zalziln.
6. De regio Noord Nederland beslaat een groot gebied (Ter Apel-Harlingen: 175 km).Het bevat een aantal grote stedelijke regio's naast gebieden met een sterkplattelandskarakter. De arbeidsmarktstructuur kent tal van samenwerkingsverbandenen -structuren die lokaal, regionaal, provinciaal en noordelijk van aard zijn.ln meerdere regio's is sprake van terugloop van de beroepsbevolking en vertrek vanhoger opgeleide jongeren naar stedelijke regio's. Daarnaast is er sprake van de 'trek'naar het zuiden en westen van het land. Hoger opgeleide, ook vaktechnisch,afstudeerders verhuizen naar elders vanwege de werkgelegenheid in het noorden.
7. Consistente cijfers betreffende instroom, doorstroom in het onderwijs, doorstroomvan ondenrvijs naar werk en uitstroom uit en naar werk in de techniek voor NoordNederland zijn niet voorhanden.
2Techniekagenda Noord Nederland; 25 april2013
TECHNIEKPACT
8. Er z¡n actuele ontwikkelingen die aanpalend en relevant zijn voor deTechniekagenda Noord Nederland. Afstemming en samenwerking is daarbijvanbelang.Met name betreft dit:
o programma's Bètatechniek Noordo technologiecentra in ontwikkeling: Centres of Expertise (hbo) en Centra
voor lnnovatief vakmanschap (mbo)o projecten Toptechniek in Bedr'rjf (Fryslân en Groningen)o de inzet van Europese middelen die de noordelijke economische structuur
versterken. Arbeidsmarktversterkende programma's en maatregelenmaken hier deel van uit. ln SNN-verband wordt hierover gesproken.
o de acties vanuit het nieuwe Actieplan Jeugdwerkloosheid middels de 3arbeidsmarktregio's en de MBO-instellingen die specifiek betrekkinghebben op techniek.
3Techniekagenda Noord :25 april2013
TEC1-lNIEKPACT
3. Model kiezen-leren-werken
We hanteren het volgende stroomschema om onze ambities in te verbeelden.Het schema geeft de keuzemomenten en bewegingen aan tussen onderwijs enarbeidsmarkt die bepalend zijn voor de beschikbaarheid van technisch vakpersoneel
Figuur l.Schema transitie- en keuzemomenten techniek
Toelichtingln het Primair Onderwijs is geen sprake van vaktechnische opleidingen. Het betreft hiertechnische vaardigheden en opleidings- en beroepsoriëntering techniek en technologie.ln het Voortgezet Ondenruijs is er in leerjaar I al wel sprake van vaktechnischeopleidingen (vakscholen) of bètagerichte onderwijsprogramma's (technasium).ln het VMBO wordt na het 2" leerjaar een keuze voor een sector gemaakt, waarbijtechniek er één van is. Via de Vakmanschapsroute en de Technologieroute in debovenbouw van het VMBO wordt instroom in technische MBO-opleidingen bevorderd.ln de HAVO (aan het einde van het 3e jaar) en het VWO (aan het einde van het 4e jaar)wordt een profìel gekozen. Het profiel Natuur en Techniek bevat een sterke technischeen technologische oriëntatie met bètavakken.Het MBO en HBO bestaan uit beroepsgerichte vakopleidingen die leerlingen/studentenscholen voor de arbeidsmarkt. Ook privaat kwalificerend vaktechnisch onderwijs valt hieronder.
4
Model trans¡tiemomenten Kiezetì-Leren-Werken in de Techniekk
Techniek Arbe¡dsmarkt
Techniek Beroepskwalifìcerend OnderwijsMBO-HBO.WO
niekniek
TecBovenbouw
BOvo- HAVO/VWOBovenbouw
Te<h-
Onderbouw VMBO-HAVO-VWOVoo s
niek Pr¡mair Onderwijs
E+Eo ct
='- È
o:ãOF
ooo
=
:.g€.o
rt({i tHP¡atê;
r-è: I n5tro om/doorstroom techñ¡e k U itstroor!ì te chn¡êk
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april 2013
TECHNIEKPACT
Het Wetenschappelijk Onderwijs kent technische wetenschappelijke opleidingen inchemie, natuurkunde etcetera.
Voor een groot deel is technisch vakpersoneel herkenbaar op de arbeidsmarkt vanwegede aard van het bedrijf waarin de werknemers werkzaam zijn. Echter ook niet specifiektechnische organisaties kennen vaktechnisch personeel.
De pijlen geven de transitie-keuzemomenten aan. Bewegingen in de richting van de rozepijlen dragen bij aan meer technisch vakpersoneel. De rode pijlen geven de omgekeerdebeweging aan: uitstroom uit technische opleidingen en uit technische beroepen.
Techniek moet in dit kader breed worden opgevat. Het betreft technische opleidingen dieberoepskwalificerend zijn op MBO-niveau's 2,3 en 4 en HBO. Ook bètaopleidingen vallenhier onder. Met name betreft dit universitaire mastersopleidingen in de chemie,bouwku nde en constructiewetenschappen.
5Techniekagenda Noord Nederland; 25 april2013
TECHNIEKPACT
4. Onze doelen
Onze noordelijke ambitie vertaald naar doelen ziet er als volgt uit. We sluiten daarbij aanbij de landelijke actielijnen.ln 2020 worden de volgende doelen gerealiseerd in Noord Nederland (provinciesDrenthe, Fryslân en Groningen).
Actielijn l. Kiezen voor techniek
Doel 1. /nferesse in techniek
Jongeren worden in op een positieve, aantrekkelijke wijze in aanraking gebracht mettechniek en kiezen voor techniek.
Resultaten: in2020A. nemen alle jongeren in groep 7 en I van het basisonderwijs gedurende minimaal 16
uren per jaar deel aan activiteiten gericht op oriëntatie en keuzebegeleiding gerichtop technische opleidingen en beroepen. Hiervan vindt minimaal I uren buiten deeigen onderwijsinstelling plaats (bedrijfsbezoek);
B. is het aantaljongeren dat onderwijs volgt in de technasia verdubbeld ten opzichtevan 2013;
C. kiest 30% van de jongeren in het VMBO (basisberoepsgerichte en kadergerichteleerweg) voor het technisch sectorprofiel in de bovenbouw.
D. kiest 406/o van de jongeren voor een technische beroepsopleiding in het MBO enHBO uitgaande van 25 o/o in 2013;
E. kiezen 10% meer jongeren een universitaire techniekmaster in het wo .
Figuur 2. Keuzemomenten kiezen voor techniek
rt
Techniek .A¡beldsmârkt
Beroepskwalif¡cerend Onderuijs
nlekVMBOvo- HAVO/VWOBovenbouw
erwlisIAVO-VWOI
Tech- Prirnair Onderwijs
I
I
I
iq
I
;;, k.u'¡ @rr.sntek/v"kr(hrhh. ortctùhB.n êa
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april2013
IECHNIEKPACT
Doel 2. Leeñingen/studenten kiezen alsnog voor techniek
Jongeren in een niet-technische beroepsopleiding, kiezen voor een opleiding of werk inde technische sector of een technisch beroep . Zonodig via om- en bijscholing.
Resultaat: op jaarbasis 400 leerlingen/studenten die alsnog,- kiezen voor een technische opleiding; of- aan het werk gaan in de technische sector of een technisch beroep vanuit een
andere beroepsopleiding dan techniek of een niet-bètaopleiding.
Figuur 3. Leerlingen/studenten kiezen alsnog voor Techniek
Doel 3. Werkzoekenden of werknemers kiezen alsnog voor techniek
Werkzoekenden en werknemers die werkzaam zijn (geweest) in niet{echnischeberoepen, kiezen voor een opleiding of werk in de technische sector of een technischberoep. Zonodig via om- en bijscholing.
Resultaat: op jaarbasis 250 zij-instromers die kiezen voor een technische opleiding ofaan het werk gaan in de technische sector of een technisch beroep.
7
g
*3
Techniek Arbeldsmarkt
Technlek OndeMijs
"lechsrlulL€
vo- HAvo/vwoBovenbouw,lb
Tech- Pr¡mair Onderwiis
B-
ê
sã=>
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april2013
TECHNIEKPACT
Actielijn 2. Leren in de techniek
Doel 4. Keuzevast voor techniekJongeren die voor een technische opleiding gekozen hebben blijven bij deze(techniek)keuze en behalen een diploma van een technische opleiding (MBO en HBO)dan wel studeren af in een exact{echnische richting (WO).
Resultaat:Het percentage jongeren dat na het starten van een technische vakopleiding;- voortijdig met deze beroepsopleiding stopt en aan het werk gaat (zonder diploma); of- een opleiding voor een andere beroepssector volgtwordt gereduceerd met 50%.
Ê>hnroom/@d.óóótechdeL I>ukdroomteôntek
Figuur 4. Terugdringen uitval uit technische vakopleidingen
Actielijn 3. Werken in de techniek
Doel 5. Aan de slag in de techniekJongeren met een technische vakopleiding kiezen voor een technisch beroep.
Resultaat:80% van de jongeren met een diploma van een technische beroepsopleiding gaat aanhet werk in een technisch beroep dan wel kiest voor een technische of bèta-vervolgopleiding (van MBO naar HBO of van HBO naar WO).
ê
I
Techniek Arbêldsmarkt
Tæhn¡ekgeroepskwal¡tÌcerend Onderylis
MBO-HBO.WO
5È=
ۃ
n¡ek vo- HAvo/vwoBovenbouw
:t6€bÉ
Primâ¡r OndeM¡js
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april 2013
TECHNIEKPACT
Doel 6. Weer aan het werk in de techniekOp de arbeidsmarkt zijn tal van werkzoekenden een technisch profiel (vakopleiding en/ofwerkervaring). Deze worden geactiveerd en ondersteund te werken in de technischesector of een technisch beroep.Het betreft:
- werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding die met ontslagworden bedreigd;
- werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding uit andereberoepssectoren (deze hebben ooit een andere beroepskeuze gemaakt)
- kortdurend niet werkend werkzoekenden (< 6 maanden) met een vakopleidingafkomstig uit de sector
- langdurig niet werkend werkzoekenden (> 6 maanden) met een vakopleiding inde techniek
Resultaat:A. 7SYo van de werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding en
kortdurend niet werkende werkzoekenden gaan weer aan het werk in detechnische sector of in een technisch beroep.
B. 25o/o werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding uit een andereberoepssector die in de techniek wenst te werken en langdurig niet werkendewerkzoekenden met een vakopleiding in de techniek gaat aan het werk in detechnische sector of in een technisch beroep.
Doel7. ln de techniek blijvenWerknemerst in de technieksector/technische beroepen blijven in de technieksectorwerken.Resultaten:- de uitstroom binnen het eerste jaar na instroom in de technische sector wordt
gereduceerd met 50%;- de uitstroom van werknemers die langer dan 1 jaar aan het werk zijn in de technische
sector of in een technisch beroep naar een andere sector/niet technisch beroep isniet hoger dan 10%.
Doel 8. Binden van toptalentHoog opgeleide technische toptalenten zowel van Nederlandse afkomst alsinternationale kenniswerkers gaan werken op de noordelijke arbeidsmarkt.
Resultaten:Aansluitend aan de opleiding:- gaat 50% van de hoger opgeleide technische en bèta-opgeleiden met een HBO-
diploma of WO-masters en een Nederlandse achtergrond in Noord-Nederland aanhet werk in de technische sector of in een technisch beroep;
- 10 o/o vãtl de hoger opgeleide internationale kenniswerkers na afronding van detechnische of bèta-opleiding gaat in Noord-Nederland duuzaam aan het werk(minimaal l jaar).
1 Onder werknemers wordt hier niet verstaan BBLJeerlingen
9Techniekagenda Noord N ederland; 25 april2013
TECHNIEKPACT
5. Onze uitgangspunten
We hanteren de volgende uitgangspunten om onze ambitie en doelen te realiseren.
1. We zullen ons richten op het Landelijke TechniekPact en op basis hiervan eenRegionaalActieprogramma Techniek Noord Nederland opstellen dat recht doet aande mogelijkheden en eigenheid van de noordelijke regio.
2. We willen acties en activiteiten inzetten op die plekken waar de personeelsfrictie hetgrootst is of wordt. Wij verwachten dat hier sprake van is of zal zijn voor functies metberoepskwalificaties MBO-3 of MBO-4 en op HBO- of WO-niveau in eenbètarichting.
3. We gaan uit van de huidige, feitelijke situatie (nulmeting) om de meeropbrengst vanonze inspanningen mogelijk en inzichtelijk te maken. Tevens biedt dit ons demogelijkheid tot voortgangsbewaking en eventuele bijsturing.
4. De primaire verantwoordelijkheid voor de uitvoering en realisatie van de doelen enacties leggen we bij Onderwijs en Bedrijfsleven. De overheid is hierbij ondersteunendin de vorm van stimuleren en faciliteren, waarbij accent ligt op het leggen van slimmeverbindingen. Naast deze rol dragen de Sociale Diensten als uitvoeringsorganisatievan de Gemeenten wel uitvoeringsverantwoordelijkheid (naast het U\AA/).
5. We streven er naar om de samenhang en afstemming is tussen de initiatieven,projecten, acties en activiteiten verder te versterken. Zowel op bestuurlijk vlak alsoperationeel terrein.
6. De lopende activiteiten en acties op het terrein van techniek in Noord Nederlandlaten we vertrekpunt zijn en worden waar nodig en mogelijk:- versterkt (kwantitatieve en kwalitatieve winst)- verbonden(efficiëncywinst)- verbreed (uitwisselen en benutten van aanwezige expertise, infrastructuur,
instrumenten en aanpak)- verduuzaamd door inzet van reguliere middelen en bundeling van de inzet van
(tijdel ijke) projectmiddelen ;
7. Behoud, versterking en zonodig uitbreiding van een goede onderwijsinfrastructuurvinden we van belang.
L Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt willen we verder versterken. Ondermeer doorversterkin g van de d riehoek leerling/werknemer-leerbed rijf-school.
9. Als deelnemende partijen zetten we beschikbare middelen in ter realisering van onzeambitie en doelen. Deze middelen worden zo veel mogelijk integraal ingezet.
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april 2Q1310
TECt-lNIEKPACT
6. Onze aanpak
Om de ambitie en doelen te realiseren hanteren we de volgende aanpak
1. Lokaal-provinciaal-noordelijke regioWe zoeken naar de 'maat der dingen'. We gaan na of we een actie of activiteit hetbeste lokaal/regionaal kunnen uifuoeren, dan wel dat een provinciale of noordelijkeaanpak ons het meeste resultaat en rendement op levert.We doen daarbij recht aan de eigenheid en kracht van lokale/regionalesamenwerkingsverbanden. De provinciale en noordelijke schaal en structurenbenutten we wanneer we hier voordeel uit kunnen halen.
2. We benuften het bestaande en gaan dit versterkenWe brengen de lopende activiteiten en acties in beeld. Deze toetsen we op debijdrage aan de beoogde resultaten van onze Techniekagenda Noord Nederland. Wedenken hierbij ondermeer aan Technet, SXC, programma Bètatechniek. Actueleontwikkelingen op de arbeidsmarkt brengen we in beeld en beoordelen deze opnieuwe kansen. Waar nodig stellen we onze plannen, acties en activiteiten bij enverbinden we vergelijkbare activiteiten in Noord Nederland wanneer dit leidt totversterking.
3. Nieuwe kansen benuttenNoord Nederland kent tal van plaatsen waar nieuwe initiatieven ontplooid worden diebetrekking hebben op de technieksector. De kansen die hier ontstaan (personelefricties) die bijdragen aan de realisatie van onze doelen gaan we proactief benutten.
4. Onze Regionale Actieagenda Techniek Noord NederlandWe gaan snel met elkaar aan de slag om een eerste Regionale ActieagendaTechniek Noord Nederland op te stellen. We koersen daarbij op realisatie hiervan indit najaar 2013.We geven in onze Actieagenda aan wie wat gaat doen, wat door wie wordtbijgedragen en welk resultaat wanneer bereikt zal z¡n. We gaan daarbij niet uit vanvolordelijkheid maar koersen op gelijktrldigheid van de acties.We monitoren regelmatig de voortgang, beoordelen de resultaten en sturen waarnodig bij.
5. Evaluatie Techniekagenda Noord NededandJaarlijks evalueren we de voortgang van onze ambities en doelen. Dit geldt ook vooronze uitgangspunten en aanpak van onze Techniekagenda Noord Nederland.Zonodig stellen we deze bij. Bijstelling van onze doelen doen we in afstemming enoverleg met de landelijke overheid.
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april201311
TECHNIEKPACT
6. Onze uitvoerings- en afstemmingsstructuurWe willen met elkaar maximaal benutten hetgeen aanwezig is in onze regio. Dit vergteen structuur voor:- de uitvoering van acties (lokaal/regionaal, mogelijk provinciaal of in noordelijk
verband);- afstemmen en monitoren (regionaal, provinciaal, noordelijk verband)We gaan dit op noordelijke schaalzo licht mogelijk vormgeven.We kijken ook naar de bestaande structuren en waar nodig en mogelijk gaan we ditin- of aanpassen.Hierbijwillen we stakeholders benoemen (wie en waarvoor) en daarmee deresu ltaatverantwoordelij kheid beleggen.De recent vormgegeven (provinciale) structuur van Technisch Beroepsonderwijs inFriesland/Toptechniek in Bedrijf kan daarbij vertrekpunt zijn. We gaan daarbij na opwelke wijze dit in de provincies Groningen (2 VO-onderwijsinstellingen die hiervoorzijn aangewezen) en Drenthe (Regionale Techniekagenda's) kan plaatsvinden. Ookkijken we daarbij nadrukkelijk naar de samenwerkingsrelaties in het bedrijfsleven dieeen techniekagenda hebben.De komende periode (201312014) willen we benutten om een techniekstructuurNoord Nederland verder vorm te geven. Dit gaan dit in tempo en ook zorgvuldigdoen. De noodzakelijke communicatie en afstemming zal hierbij leidend zijn. Wekoersen hier bij op een samenwerkings- en netwerkstructuur.
7. Onze MiddelenVia talvan kanalen financieren we nu alversterking van instroom, kwaliteit enbehoud van goed opgeleid vaktechnisch personeel in onze noordelijk regio.Zonder uitputtend te zijn:- ondenruijsmiddelen (PO, VO, MBO, HBO)- middelenwerkgeversorganisaties- branchemiddelen(O&O-fondsen)- middelen platform bètatechniek- private bijdragen individuele bedrijven- afzonderlijkegemeenten- afzonderlijkeprovincies- Europese (structuurversterkende) middelen (EFRO, ESF, POP) die Noord
Nederland beschikbaar heeft of krijgt in SNN-verband;- landelijke projectmiddelen (bv. Actieplanjeugdwerkloosheid)Deels zijn deze structureel van aard, deels betreft dit tijdelijke projectfinanciering
Waar mogelijk gaan we versnippering tegen om zo efficiënter met onze middelen omte gaan. Afstemming en bundeling staan daarin centraal.Actueel doet zich dit voor met:- de middelen die zowel voor het onderwijs (MBO; opscholen voor en naar
techniek) en de gemeenten (arbeidsmarktregio's) beschikbaar komen in hetkader van het nieuwe Actieplan Jeugdwerkloosheid (2013-2üQ;
- de middelen in de nieuwe Europese programma's (2014-2020). ldee is hiermeede infrastructu u r (aanjaagfu nctie, afstemm ing ) te faci literen.
Techniekagenda Noord Nederland; 25 aqril201312
Wanneer blijkt dat we acties en activiteiten niet gefinancierd krijgen met eigenmiddelen zullen we een beroep doen op landel'rjke middelen van het TechniekPact.
TECHNIEKPACT
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april 201313
IECHNIEKPACT
ln schema zien we de inzet van middelen die vallen onder onze TechniekagendaNoord Nederland als volgt:
Middelen TechniekPact Noord Nederland
MiddelenActieplan
feugdwerkloosheld
faiddelenFuropese
piogramma'sNoold Nederland
(
Figuur 5 middelen Techniekagenda Noord Nederland
ToelichtingDeze figuur geeft aan welke middelen worden ingezet ten behoeve van versterkingtechnisch personeel in Noord Nederland. Het gaat hierbij om afstemming, samenhang ensynergie. Partijen die over deze middelen beschikken blijven autonoom in enverantwoordelijk voor de inzet en verantwoording hier van. ln ons RegionaalActieplanTechniek Noord Nederland willen we deze zichtbaar maken.
Techniekagenda N oord Nederlandwo. Regionaal Actieplan
Middelen Bedrijfsleven
MlddelenOnderwlJs
Techniekagenda Noord Nederland; 25 april201314
Kiezen voor techniek
Actie 1
In 2020 nemen alle jongeren in groep 7 en 8 van het basisonderwijs gedurende minimaal 16 uren per jaar deel aan activiteiten
gericht op oriëntatie en keuzebegeleiding voor technische opleidingen en beroepen, waarvan minimaal 8 uren bedrijfsbezoek
Heeft relatie met de volgende
acties uit het Landelijke
Techniekpact
1.Alle basisscholen bieden in 2020 W&T aan in het onderwijs (Ambitie 1 ‘Jong geleerd, oud
gedaan’)
2)PO-raad W&T strategisch meerjarenplan (Ambitie 1)
7)Ondersteuning bij aanbieden van W&T (vanuit bedrijfsleven, etc,, MBO/HO onderwijs
e.v.a.) (Ambitie 1)
8)Herkennen betatalent basisschool, incl. W&T geintegreerd in curriculum PABO) (Ambitie
2: Desk.docenten voor inspirerend techniekonderwijs)
9)Besturen basisscholen: versterken competenties zittende leraren (Ambitie 2)
Actie 2
Het aantal jongeren in de Technasia is in 2020 is verdubbeld ten opzichte van 2013
Heeft relatie met de volgende
acties uit het Landelijke
Techniekpact
3) Aantal lln in Havo / VWO dat proiel N&T, N&G kiest neemt toe naar 55% (Ambitie 1)
4) Goedwerkende pps zoals Technasium versterken.
7)Ondersteuning vanuit het bedrijfsleven voor VO (Ambitie 1)
8)Meer universitair opgeleide leraren in het (vo)onderwijs (ambitie 2)
10)Onderwijs en bedrijfsleven samenwerken bij opleiden en bijscholen docenten. (ambitie
2)
Actie 3
De instroom in technische opleidingen is in 2020 fors gestegen:
30% van de jongeren in het vmbo kiest voor een technisch sectorprofiel in de bovenbouw;
15% meer jongeren kiezen voor een technische beroepsopleiding in het MBO en HBO ten opzichte van 2013;
10% meer jongeren kiest een techniek master in het WO.
Heeft relatie met de volgende
acties uit het Landelijke
Techniekpact
(VMBO) 4)Vakcolleges uitgebreid (ambitie 1)
(VMBO) 5. In VMBO minstens 50% gemende en theor. Leerweg kiest n&scheik., 30%
beroepsger.leerweg kiest techniek (ambitie 1)
(VMBO-MBO) 6. Aansluiting VMBO-MBO verbetert. (ambitie 1)
(VMBO/AVO) 7. Onderwijs krijgt ondersteuning vanuit bedr.leven etc. (ambitie 1)
(VO) 8. Verhogen aantal univ. Opgeleide leraren
(VMBO/AVO/MBO) 10. onderwijs en bedrijfsleven samenwerken bij opleiden en bijscholen
van leraren. (ambitie 2)
(VMBO-MBO) 11. Zij-instroom technische vakkrachten in het (V)MBO
(MBO-HBO) 12. Publ-privatesamenwerking, investeren in het beroepsonderwijs (ambitie 3
Opleiden van techn. Vakmensen van de toekomst)
(MBO/HBO) 13. Wegnemen belemmeringen pps in het beroepsonderwijs (ambitie 3)
(MBO) 14. MBO-instellingen blijven hogere bekostiging ontvangen (ambitie 3)
(MBO) 15. Afstemmen regionale onderwijsaanbod ism bedrijfsleven (ambitie 3)
(MBO) 16. Ontwikkelen studiebijsluiter (ambitie 3)
(MBO/VO) 17. MBO/VO/Bedrijfsleven spannen zich in dat 30% van de jongeren kiest voor
een techn.beroepsopl. (ambitie 3)
(HO) 18. Aantal bacheloropl. Techniek neemt reduceren waardoor transparanter (ambitie 3)
(HO) 19. HO aantrekkelijker maken voor buitenlandse studenten betatechnische opl.
(ambitie 3)
(HO) 20. Aantrekkelijk sociaal leenstelsel voor 2jarige master in tekortsectoren. (ambitie 3)
Leren voor techniek
Actielijn 4
In 2020 kiezen op jaarbasis 400 jongeren in een niet-technische beroepsopleiding voor een opleiding of werk in de technische
sector, indien nodig via om- en bijscholing.
Heeft relatie met de volgende
acties uit het Landelijke
Techniekpact
(VMBO) 5. In VMBO minstens 50% gemende en theor. Leerweg kiest n&scheik., 30%
beroepsger.leerweg kiest techniek; m.n. LOB paragraaf (ambitie 1)
(VMBO-MBO) 6. Aansluiting VMBO-MBO verbetert. (ambitie 1)
(VMBO/AVO) 7. Onderwijs krijgt ondersteuning vanuit bedr.leven etc. (ambitie 1)
(MBO/HBO) 13. Wegnemen belemmeringen pps in het beroepsonderwijs (ambitie 3)
(MBO) 16. Ontwikkelen studiebijsluiter (ambitie 3)
(MBO/VO) 17. MBO/VO/Bedrijfsleven spannen zich in dat 30% van de jongeren kiest voor
een techn.beroepsopl. (ambitie 3)
21.Sociale partners via Sociaal Akkoord: uitstroom voorkomen, versnelde herinstroom; op-
en/of bijscholing (ambitie 4 Technische vakkrachten behouden voor de techniek)
22. Scholing met behoud van uitkering (onder strikte voorwaarden) (ambite 4)
Actielijn 5
Op jaarbasis zijn er in 2020 250 zij-instromers die kiezen voor een technische opleiding of gaan aan het werk in de technische
sector
Heeft relatie met de volgende
acties uit het Landelijke
Techniekpact
(MBO) 16. Ontwikkelen studiebijsluiter (ambitie 3)
(MBO/VO) 17. MBO/VO/Bedrijfsleven spannen zich in dat 30% van de jongeren kiest voor
een techn.beroepsopl. (ambitie 3)
21.Sociale partners via Sociaal Akkoord: uitstroom voorkomen, versnelde herinstroom; op-
en/of bijscholing (ambitie 4 Technische vakkrachten behouden voor de techniek)
22. Scholing met behoud van uitkering (onder strikte voorwaarden) (ambite 4)
Actielijn 6
De schooluitval uit technische opleidingen is in 2020 gereduceerd met 50%.
Heeft relatie met de volgende
acties uit het Landelijke
Techniekpact
(VMBO-MBO) 6. Aansluiting VMBO-MBO verbetert. (ambitie 1)
(VMBO/AVO) 7. Onderwijs krijgt ondersteuning vanuit bedr.leven etc. (ambitie 1)
(VO) 8. Verhogen aantal univ. Opgeleide leraren
(VMBO/AVO/MBO) 10. onderwijs en bedrijfsleven samenwerken bij opleiden en bijscholen
van leraren. (ambitie 2)
(VMBO-MBO) 11. Zij-instroom technische vakkrachten in het (V)MBO
(MBO-HBO) 12. Publ-privatesamenwerking, investeren in het beroepsonderwijs (ambitie 3
Opleiden van techn. Vakmensen van de toekomst)
(MBO/HBO) 13. Wegnemen belemmeringen pps in het beroepsonderwijs (ambitie 3)
(MBO) 14. MBO-instellingen blijven hogere bekostiging ontvangen (ambitie 3)
(MBO) 15. Afstemmen regionale onderwijsaanbod ism bedrijfsleven (ambitie 3)
(MBO) 16. Ontwikkelen studiebijsluiter (ambitie 3)
(MBO/VO) 17. MBO/VO/Bedrijfsleven spannen zich in dat 30% van de jongeren kiest voor
een techn.beroepsopl. (ambitie 3)
Werken in de techniek
Actie 7
In 2020 kiezen meer jongeren met een afgeronde technische opleiding voor werk of vervolgopleiding in deze sector:
80% van de jongeren met afgeronde beroepsopleiding;
50% HBO of WO master afgestudeerden;
10 % van de internationale studenten;
Relatie met het Landelijke
Techniekpact
(MBO-HBO) 12. Publ-privatesamenwerking, investeren in het beroepsonderwijs (ambitie 3
Opleiden van techn. Vakmensen van de toekomst)
(MBO/HBO) 13. Wegnemen belemmeringen pps in het beroepsonderwijs (ambitie 3)
(MBO) 15. Afstemmen regionale onderwijsaanbod ism bedrijfsleven (ambitie 3)
(MBO) 16. Ontwikkelen studiebijsluiter (ambitie 3)
(MBO/VO) 17. MBO/VO/Bedrijfsleven spannen zich in dat 30% van de jongeren kiest voor
een techn.beroepsopl. (ambitie 3)
(HO) 18. Aantal bacheloropl. Techniek neemt reduceren waardoor transparanter (ambitie
3)
(HO) 19. HO aantrekkelijker maken voor buitenlandse studenten betatechnische opl.
(ambitie 3)
21.Sociale partners via Sociaal Akkoord: uitstroom voorkomen, versnelde herinstroom; op-
en/of bijscholing (ambitie 4 Technische vakkrachten behouden voor de techniek)
22. Scholing met behoud van uitkering (onder strikte voorwaarden) (ambitie 4)
Actie 8
Meer werkzoekenden met een technische vakopleiding kiezen in 2020 voor werk in de technische sector:
75% van de werkzoekende werknemers en kortdurend niet werkende werkzoekenden met een technische vakopleiding;
25% van de werkzoekende werknemers met een technische vakopleiding uit een andere beroepssector en langdurig niet
werkende werkzoekenden met een vakopleiding in de techniek;
Relatie met Landelijke
Techniekpact
21.Sociale partners via Sociaal Akkoord: uitstroom voorkomen, versnelde herinstroom; op-
en/of bijscholing (ambitie 4 Technische vakkrachten behouden voor de techniek)
22. Scholing met behoud van uitkering (onder strikte voorwaarden) (ambitie 4)
Actie 9 De uitstroom uit de technische sector wordt gereduceerd:
binnen het eerste jaar met 50%;
van werknemers die langer dan 1 jaar werken is de uitstroom maximaal 10%.
Welke relatie met het Landelijke
techniekpact
21.Sociale partners via Sociaal Akkoord: uitstroom voorkomen, versnelde herinstroom; op-
en/of bijscholing (ambitie 4 Technische vakkrachten behouden voor de techniek)
Bijlage Techniekpact Noord Nederland – Startdocument 15 november 2013 !!!!!!
!!!
!!!
ACTIELIJST Techniek Noord Nederland
=!samenvatting!inventarisatie!techniekacties!=!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!versie:!15!november!2013!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 1!
!Inhoudsopgave I. Actiematrix Techniekpact Noord Nederland 2 II. Acties Techniekpact Noord Nederland 3 II.a Landelijke acties kiezen 3 II.b Noordelijke acties kiezen 10 II.c Landelijke acties leren 20 II.d Noordelijke acties leren 22 II.e Landelijke acties werken 31 II.f Noordelijke acties werken 33
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 2!
I. Actiematrix Techniekpact Noord Nederland !Onderstaande matrix is n.a.v. een eerste inventarisatie van lopende activiteiten (zie bijlage voor de volledige actielijst) door scholen en O&O-fondsen tot stand gekomen. In de matrix is onderscheid gemaakt tussen landelijke en regionale acties, waarbij opgemerkt dient te worden dat de landelijke acties activiteiten betreffen die in de regio uitgevoerd worden. In de kolom ‘ doelstelling Techniekpact NN’ wordt aangegeven aan welke doelstelling van het Techniekpact Noord-Nederland de activiteit een bijdrage levert. In de Techniekagenda NN zijn op 25 april 2013 jl. acht doelen vastgesteld, gekoppeld aan de actielijnen kiezen, leren en werken. Doel 1 is nog onderverdeeld in 5 subdoelen. Een activiteit die bijdraagt aan doel 1 subdoel C is als 1.C weergegeven. Op basis van de aangeleverde gegevens is de indeling naar de actielijnen gemaakt. Bij een actie gericht op primair onderwijs (PO) is de aanname gedaan dat het een actie in het kader van de actielijn ‘ kiezen’ betreft. In de laatste kolom is, indien aangeleverd, de contactpersoon opgenomen. N.b. de contactpersonen/organisaties die geen aanvulling hebben aangeleverd, worden mogelijk in een volgende versie nog toegevoegd. !!!
!!!!
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
100
Actiematrix Noord Nederland
Gr. lokaal
Groningen
Fr. lokaal
Friesland
Dr. lokaal
Drenthe
Noordelijk
Landelijk
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 3!
II.#De#Acties#Techniekpact#Noord5Nederland##In dit overzicht zijn de acties opgenomen die in de periode augustus – oktober 2013 zijn geïnventariseerd. De acties zijn gerubriceerd naar landelijke acties die in de noordelijke regio worden uitgevoerd respectievelijk regionale noordelijke acties. Tevens is bij de verwerking de volgorde Kiezen, Leren en Werken in de Techniek aangehouden. Naast de actie is aangegeven aan welke doelstelling of welke doelstellingen van het Techniekpact Noord Nederland de actie bijdraagt. Onder bereik wordt verstaan welk geografisch bereik de actie heeft: op noordelijke schaal, provinciaal/arbeidsmarktregio of lokaal (één of meerdere gemeenten/scholen). Techniekbreed of –smal heeft betrekking op techniek in brede/algemene zin of een techniekactie gericht op een beperkt deel van de technieksector. Voor zover bekend is de contactpersoon vermeld. I I .a Landeli jke acties kiezen Naam activi tei t Doelstel l ing
Techniekpact NN
Bereik Actie i .h.k.v. Techniekpact NN (ja = keurmerk)
Techniekbreed versus smal
Contactpersoon
Bètapunt Noord Kinderen en leerkrachten enthousiast maken voor techniek
1.A Landelijk (en Noord)
ja
Techniektoernooi Jaarlijks!techniekevenement
1. A Noordelijk ja o.a. Drenthe College Dhr.!Jacob!Kappen,[email protected]!
Techniekcoaches Advisering!verzorging!techniekonderwijs!
1. A Noordelijk ja
Voorlichtingsfilm techniek Film over mogelijkheden van techniek
1.A Noordelijk ja
Stichting C3 promotie chemie Promotiematerialen te gebruiken bij open dagen (Open Dag Chemie)
1.A Noordelijk ja chemie
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 4!
!Zwaluwstaarten Praktische en uitdagende leermethode voor alle leerlingen van het basisonderwijs.
1.A Noordelijk ja ! !
Educatieve games Leerlingen doen op speelse wijze kennis op over techniek.
1.A Noordelijk ja
Ontdek techniek Leerlingen maken technisch werkstuk
1.A Noordelijk ja
C3: Project Expedition Chemistry Kinderen spelenderwijs de wereld van chemie laten ontdekken.
1.A Noordelijk ja chemie
Promodoetrailer Op interactieve manier kennis maken met techniek. Gericht op installatiewerk en elektrotechniek.
1.A Noordelijk ja Installatie- en elektrotechniek
Technics 4U!Techniekmanifestatie voor basisschoolleerlingen en bedrijfsbezoeken voor leerlingen, ouders en leerkrachten!
1.A Noordelijk ja !
First lego league Wedstrijd om rol techniek en technologie te onderzoeken
1.A 1.B
Noordelijk ja o.a. Hondsrugcollege, Drenthe College Dhr.!Tymen!Kuperus,[email protected]
Verbreding techniek in het basisonderwijs De inpassing van lesmateriaal over techniek en wetenschap in het basisonderwijs
1.A 1.B
Noordelijk ja
Vergroten instroom 1.A 1.B 1.C 1.D!
Noordelijk! ja ! H. Huberts (Alfa College)!
Vergroten instroom 1.A 1.B 1.C 1.D!
Noordelijk! ja ! H. Huberts (Alfa College)!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 5!
School aan zet Een van de thema's waar School aan Zet zich op richt is wetenschap en techniek. Het programma wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OCW.
1.A 1.B 1.C!
Noordelijk ja ! Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie) [email protected]!
Talentenkracht In dit programma wordt onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van talent bij jonge kinderen, van 3 tot 14 jaar, binnen het domein van wetenschap en techniek.
1.A 1.B 1.C 1.D
landelijk ja ! Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie) en Joanne Kuipers (Plaform Betatechniek) !
Technasium Havo/VWO leerlingen kunnen vanaf de eerste klassen een oriëntatie op techniek volgen en vanaf de tweede klas kiezen voor techniek
1.B Noordelijk ja ! Joanne Kuipers (Plaform Betatechniek) [email protected] o.a. Hondsrugcollege !
NL&T Blue Energy Een, door CITO gecertificeerde, lesmethode is ontwikkeld over Blue Energy. Deze module draait landelijk en is onderdeel van het betavak Natuur, Leven & Technologie. Het lespakket bestaat uit theorie en een bouwpakket.
1.B 1.C 1.D
Landelijk ja Energie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Knappe Waterhoofden Knappe Waterhoofden is een nationale ontwerpwedstrijd voor jongeren waarin zij gevraagd worden om oplossingen te vinden voor wereldwaterproblemen. De wedstrijd is onderdeel van een internationale wedstrijd, Stockholm Junior Water Prize. Wetsus is National Organizer van de Nederlandse wedstrijd.
1.B 1.C 1.D
Landelijk ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 6!
!Ambassadeurs van techniek Jonge!werknemers!en!techniekstudenten!die!ervaring!delen!met!voAleerlingen!
1.B 1.C 1.D 1.E
Noordelijk ja
Eureka! Cup Landelijke ontwerpwedstrijd voor jongeren uit onderbouw havo/vwo
1.B 1.D
Noordelijk ja
Girlsday Meisjes!van!10A15!jaar!kennis!laten!maken!met!bèta,!techniek!en!ICT!
1.B 1.C 1.D 1.E (Techniekpact Noord- Nederland maakt geen onderscheid in sekse)
Noordelijk ja
RuG-discovery Rondreizend laboratorium waar scholier kan experimenteren
1.B 1.D 1.E
Noordelijk ja
Praktische sector oriëntatie (PSO) Leerlingen bekend maken met de mogelijkheden binnen techniek.
1.C Noordelijk ja
Het techniek talent 1.C Noordelijk ja Skills Best Man Vakwedstrijd voor vierdejaars vmbo installatie- en elektrotechniek
1.C Noordelijk ja Installatie- en elektrotechniek
Junior Vakkanjers Wedstrijden in de techniek voor derde- en vierdejaars vmbo-leerlingen
1.C Noordelijk ja
Waterwonderen Scholieren stimuleren voor een opleiding en loopbaan in de watersector
1.C 1.D
Noordelijk Watertechnologie
Skillslab 1.C 1.D
Noordelijk ja ! H. Huberts (Alfa College)!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 7!
Kom op de brug Meisjes vmbo, oriëntatie op MBO techniek
1.C 1.D 2
Noordelijk ja Drenthe College (samen met Stenden?) [email protected]
Toptechniek in bedrijf Oost-Gr. Instroom-doorstroom techniek vo-MBO
1.C 1.D 4 (leren)
Oost-Groningen
ja
Toptechniek in bedrijf Friesland Instroom-doorstroom techniek vo-MBO
1.C 1.D 4 (leren)
Friesland ja
Toptechniek in bedrijf Groningen Instroom-doorstroom techniek vo-MBO
1.C 1.D 4 (leren)
Groningen ja
Bedrijfsbezoeken Gouden regels voor beroepsoriënterende bedrijfsbezoeken (didactisch concept).
1.C 4 (leren)
Noordelijk ja
Praktijklessen/gastdocenten Praktijklessen verzorgt door praktijkmensen uit het bedrijfsleven.
1.C 1.D 4 (leren)
Noordelijk ja
Week v/d Procestechniek Kennismaking met beroepen in de procesindustrie d.m.v. bedrijfsbezoeken, gastlessen etc.
1.C 1.D 4 (leren) 5 (werken)
Noordelijk ja Procestechniek
Spiegelbeeld Meisjes enthousiast maken voor de techniek. Inzetten van vrouwelijke rolmodellen op scholen
1.D (Techniekpact Noord- Nederland maakt geen onderscheid in sekse)
Noordelijk ja
Open dagen HBO 1.D 1.E
Noordelijk ja Gerard Adema Centre of Expertise Water Technolog
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 8!
Open dagen HBO 1.D 1.E
Noordelijk ja Gerard Adema Centre of Expertise Water Technolog
Technasium Top Award leerlingen uit het 2e jaar havo/vwo worden uitgedaagd een technische opdracht uit te voeren in wedstrijdvorm.
1.D 1.E
Noordelijk ja
Techniek jonge vakvrouwen Het team jonge vakvrouwen zet zich in om techniek te promoten bij vrouwen en meisjes.
1.D 2 3
Noordelijk ja
Jet-Net Jongeren en Technologie Netwerk Nederland, is een samenwerking tussen bedrijven, onderwijs en overheid.
1.D 1.E
Noordelijk ja
Meisjes aan zet Externe advisering bij stimuleren van meisjes in de techniek d.m.v. genderscan, speeddates, etc.
1 (Techniekpact Noord- Nederland maakt geen onderscheid in sekse)
Noordelijk ja
PPN-netwerk Netwerk van alle regionale promotieorganisaties voor de procestechniek
1 (promotie = gericht op kiezen)
? ja Procestechniek
Techbase Techniekevent van Defensie
1 ja ! Aangeleverd door Stieneke Boerma (Noorderpoort)!
Dag van de Chemie 1 Noordelijk ja Chemie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Wereldwaterdagen 1 Noordelijk ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 9!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!
!!!!!!!!!
Femme Tech Dag en Tech Award Dag!voor!en!over!vrouwen!
3 (Techniekpact Noord-Nederland maakt geen onderscheid in sekse)
Noordelijk ja
Workshop betamentality Gericht op docenten/praktijkopleiders en decanen
Indirecte bijdrage aan de verschillende actielijnen (flankerend beleid)
nee
TT.nu netwerk-bijeenkomst ? Noordelijk ja Open bedrijvendag Alle belangstellenden
Alle doelstellingen
Noordelijk ja ! !
Docentendag Kennisuitwisseling tussen docenten/ decanen en bedrijven onderling
Indirecte bijdrage aan de verschillende actielijnen (flankerend beleid)
Noordelijk nee
Professionalisering
Gericht op docenten = flankerend beleid
Noordelijk nee ! H. Huberts (Alfa College)!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 10!
!!I I .b Noordeli jke acties kiezen Naam activi tei t Doelstel l ing
Techniekpact NN
Bereik Actie i .h.k.v. Techniekpact NN (ja = keurmerk
Techniekbreed versus smal
Contactpersoon
Future Talent Experience (FTE) Gericht op jongeren 10-16 jaar en hun ouders
1.A Noordelijk ja
Week van de techniek Leerlingen po
1.A Noordelijk ja ! !De Magneet Een sciencecentrum voor kinderen waar zij kennismaken met de wonderen van de wetenschap
1.A Noordelijk ja
Aeolus Sexbierum In het Experimentarium in de glazen Ontdekkingspiramide kunnen kinderen maar liefst 50 techniek-doe-dingen zelf uitproberen. Zo komen ze spelenderwijs in aanraking met wetenschap en techniek
1.A Noordelijk ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Elektriciteitscentrale van Veenhuizen
1.A Noordelijk ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Proefjesmeesters De Proefjesmeesters geven in de Noordelijke provincies bètawetenschaplessen voor de groepen 7 en 8
1.A Noordelijk Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Wetenschapsknooppunt 1.A Noordelijk ja Grietha de Boer
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 11!
(Hanzehogeschool, Pedagogische Academie) en Joanne Kuipers (Platform Betatechniek)
De Jonge Onderzoekers Groningen De Jonge Onderzoekers
stimuleren wetenschap- en
techiektalenten bij kinderen. 'Kijk,
doe en ontdek' is het motto van
deze organisatie.
1.A Groningen ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Loeks integraal loopbaanoriëntatie en loopbaanbegeleidingsprogramma voor leerlingen uit klas 3 TL VMBO
1.A Groningen ja Fred Wolthuis, [email protected]
Technika 10 meiden en jongens interesseren voor techniek
1.A Groningen ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
BOTSS-week Basisschoolleerlingen (groep 7 en 8) en de ouders meer betrekken bij techniek en werken in technische beroepen.
1.A Stadskanaal ja
Techniekwerkplaats Leerlingen groep 7/8 in Veendam
1.A
Veendam ja
Techniek Carrousel 1.A Drenthe ja
Noaberschap Po
1.A Drenthe ja
Methode Natuniek Po
1.A Drenthe ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 12!
!Projekt Verbinding PO VO-bedrijfsleven
1.A Emmen (voorbeeld voor Drenthe)
ja
Techniek!Pabo!Stenden!(alle!Pabo’s!in!Drenthe)!
1.A Drenthe ja!! ! !
Projectweek Alle groepen basisschool
1.A Drenthe (lokaal?)
ja
Circuit Alle groepen basisschool
1.A Drenthe (lokaal?)
ja
Techniektorens 1.A Drenthe (lokaal?)
ja
Kindermuseum Assen
1.A Drenthe ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Technieklessen Hoogeveen Leerlingen groep 7/8 Gemeente Hoogeveen
1.A 1.B
Gemeente Hoogeveen
ja
Technotheek! 1.A Emmen ja!! ! Stenden1Pabo1Emmen!Groen Doen Groen Doen is het netwerk voor Natuur-en Milieu Educatie in de hele regio Zuidwest Friesland
1.A Friesland ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Smaaklessen
1.A Friesland ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Jong Ondernemen Onder leiding van een ondernemer zetten leerlingen hun eigen bedrijf op. De samenwerking tussen Wetsus en stichting Jong Ondernemen heeft ertoe geleid dat de leerlingen waterproducten verkopen.
1.A Friesland ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 13!
Waterwonderlab In samenwerking met het Fries Natuurmuseum is een permanente tentoonstelling gecreerd over watertechnologie, het WaterWonderLab.
1.A Friesland ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Eise Eisinga Planetarium Franeker
1.A Franeker ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Gastlessen metaal PO en VO
1.A 1.B
Noordelijk ja metaal
Technieklessen Groningen Leerlingen groep 7/8 Gemeente Gr.
1.A 1.B
Gemeente Groningen
ja
8+ Programma Water 4-tal lessen verzorgd door de waterprofessor (Wetsus) aan boven getalenteerde leerlingen: - 3 lessen in de klas. - excursie bij Wetsus
1.A 1.B
Friesland ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Inner-circle Noord Jongeren interesseren voor watertechnologie.
1.A 1.D 1.E
Friesland ja watertechnologie
Technisch beroepsonderwijs Friesland Drie mbo onderwijsinstellingen en alle vmbo onderwijsinstellingen met techniekopleidingen in Friesland alsmede de technische opleidingsfondsen (en de provincie Fryslân) hebben gemeenschappelijk een plan ontwikkeld
1.A 1.C 1.D 4 (leren) 5 (werken)
Friesland ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 14!
!Excellent ondernemen, duurzame watertechnologie 9 basisscholen en 1 school voor voortgezet onderwijs werken samen met kenniscentrum Wetsus en bedrijven
1.A 1.B 1.C
Friesland ja Watertechnologie Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Universiteitsmuseum Groningen
1.A 1.B 1.C 1.D!
Noordelijk! ja ! Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)!
Festival voor vindingrijkheid De Groninger Maker Faire is hét jaarlijks podium voor makers.
1.A 1.B 1.C 1.D
Noordelijk ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Ir. D.F. Woudagemaal Magistrale belevenis van stoom, architectuur en water
1.A 1.B 1.C 1.D
Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Volkssterrenwachten Burgum en Dwingeloo
1.A 1.B 1.C 1.D
Dwingeloo en Burgum
ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Gastlessen techniek VO
1.B 1.C 1.D 1.E
Noordelijk ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 15!
!Profielwerkstukken WaterCampus biedt examenleerlingen ondersteuning bij hun profielwerkstuk door hen te koppelen aan experts uit de sector.
1.B 1.D
Friesland ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
My Concept leerlingen interesseren in techniek
1.B 1.D 1.E
Drenthe ja
Stichting Engineering Noord Stichting Engineering Noord wil het imago verbeteren van de technische beroepen in engineering (werktuigbouwkunde, elektro, mechatronica en fijnmechanische techniek).
1.B 1.C 1.D
Groningen ja Engineering Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie)
Stichting Support AOT Noord Nu en straks zorgen voor voldoende gediplomeerde technici met het juiste niveau
1.B 1.C 1.D
Groningen ja Grietha de Boer (Hanzehogeschool, Pedagogische Academie) [email protected] (aangeleverd door Stieneke Boerma)
Betasteunpunt Groningen 1.B 1.D 1.E
Groningen ja Joanne Kuipers (Platform Betatechniek)
VMBO Carrousel LOB VMBO!
1.C Noordelijk ja ! !Onderwijsgroep Noord intersectoraal programma voor het VMBO: Techniek, Vormgeving& Commercie
1.C
Noordelijk ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 16!
!actieve stimulerende voorlichting en advies aan bovenbouwleerlingen (en aan het einde van leerjaar twee) om te kiezen voor techniekmodules in klas 3 en 4
1.C Emmen ja
www.profieltest.nl WaterCampus biedt leerlingen ondersteuning bij hun profielkeuze
1.C 1.D 1.E
Friesland ja watertechnologie Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology!
Imagoverbetering en instroomactiviteiten metaalbewerking Metaltours Gericht op jongeren in Vo en MBO
1.C 1.D
Noordelijk ja Metaalbewerking !
Aansluiting VMBO-MBO verbeteren voor VMBO BB, KB en GL
1.C 1.D 4 (leren)
Emmen ja
Vakcollege techniek doorstroom, aansluiting MBO
1.C 4 (leren)
Drenthe ja
Technologie GL doorstroom, aansluiting MBO
1.C 4 (leren)
Drenthe ja
Techniekweek bouwkunde Leerlingen 11-16
1.C 4 (leren)
Drenthe ja Bouwkunde
Technologie en Commercie doorstroom, aansluiting MBO
1.C 4 (leren)
Emmen ja
Vakcollege techniek Doorstroom, aansluiting MBO
1.C 1.D
Emmen ja
Technologie GL Doorstroom, aansluiting MBO
1.C 1.D
Emmen ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 17!
Meiden en techniek 1.C 1.D
Emmen ja
Stagebureau ZO Drenthe Leerlingen VO en VMBO
1.C 1.D 4 (leren) 5 (werken)
Zuid-Oost Drenthe
ja o.a. Hondsrugcollege (doorontwikkeling), Drenthe College Dhr.!Rob!Palstra;!r.palstra@drenthecollege!.nl
Bouwen aan de bouw Ondernemende werkgevers ontplooien activiteiten om jongeren én volwassenen kennis te laten maken met beroepen, opleiding en werk in de bouw.
1.C 1.D 4 (leren) 5 (werken) 7 (werken)
Noordelijk (o.a. in Friesland)
ja Bouw Meine van Dam (Provincie Fryslan) [email protected]
Beroepsoriëntatie: 1) Check de bizz 2) Pilot Havo Carrousel Beroepsoriëntatie voor Havo 3+4 leerlingen.
1.D Groningen ja
VO technologieroute Cursisten in de theoretische leerwegen interesseren voor vervolgopleiding in de techniek
1.D Friesland ja Meine van Dam (Provincie Fryslan)
Netwerk Noord vo-ho 1.D 1.E (ook flankerend beleid ontwikkelen docenten)
Noordelijk ja Joanne Kuipers (Platform Betatechniek)
Procestechniek Lab Experience Day!Beroepeninformatie d.m.v. bedrijfsbezoek.!
1.D 4 (leren)
Groningen/Assen ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 18!
!Solarchallenge Leerlingen MBO, HO, WO
1.D 1.E 4 (leren) 5 (werken)
Noordelijk ja Zonne-energie o.a. Stenden en Drenthe College (multidisciplinaire samenwerking) Dhr.!Denny!Mensing;[email protected]
Seaport Xperience Center Een voorziening die schakelt tussen onderwijs en bedrijfsleven en informeert over de kansen en ontwikkelingen in de Eemsdelta
1 (A t/mE) 2 4
Noordelijk ja !
Inrichten beleving/ervaring metaalbewerking SXC
1 (A t/mE) 2 4
Noordelijk ja metaalbewerking !
Inrichten exhibits Technische Installaties SXC
1 (A t/mE) 2 4
Noordelijk ja Installatie? !
Dag van het ambacht Actielijn 1 = Promotie?
Drenthe ja
Kunststoffenbeurs Alle doelen en promotie = 1
Drenthe ja
Moederdag voor bedrijven Promotie = 1 Drenthe ja Bedrijfsbezoeken en oudervoorlichting technische beroepen
1 = promotie Emmen ja
Joure Ambachtstad. Diverse activiteiten jongeren te betrekken bij techniek
Doel 1 Joure ja Meine van Dam (Provincie Fryslan)
Organiseren van sectorplannen in de technische sectoren
Alle doelstellingen
Friesland ja Meine van Dam (Provincie Fryslan)
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 19!
!Werkzoekenden intensief scholen en begeleiden!naar een baan in de technische sectoren
3 Friesland ja Meine van Dam (Provincie Fryslan)
Stageinstructie praktijkopleiders
Indirecte bijdrage aan de verschillende actielijnen (flankerend beleid)
Noordelijk nee ! !
Lespakketten 3 docenten uit het voortgezet onderwijs zijn parttime in dienst van Wetsus voor het ontwikkelen van toegepast lesmateriaal watertechnologie voor Voortgezet Onderwijs.
Actie gericht op docenten. Indirecte bijdrage aan de verschillende actielijnen (flankerend beleid)
Friesland nee Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Mobiel Practicum Diverse uitleensets zijn ontwikkeld ter aanvulling op het reguliere onderwijs. Hiermee kan de docent practica gebruiken die innovatief en direct inzetbaar zijn.
Actie gericht op docenten. Indirecte bijdrage aan de verschillende actielijnen (flankerend beleid)
Friesland nee Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 20!
!!I I .c Landeli jke acties leren Naam activi tei t Doelstel l ing
Techniekpact NN Bereik Actie i .h.k.v.
Techniekpact NN (ja = keurmerk
Techniekbreed versus smal
Contactpersoon
Centres of Expertise Kennis die binnen de topsector wordt gegenereerd, krijgt via de centres een plek in deonderwijsinfrastructuur.
4 Landelijk (en regionale CoE’s)
ja
Energy Academy Europe De Energy Academy Europe verzorgt onderwijs, verricht onderzoek en stimuleert innovatie op het gebied van energie
4 Landelijk ja Energie
Value beyond the valley!
4 Landelijk ja H.Buikema (Alfa College)
Hybride 4 landelijk ja ! H.Buikema (Alfa College)!
Energiecurriculum e-college!
4! landelijk! ja! Energie! M. Arends (Alfa College)
Koudetechniek 4 landelijk ja ! G. Buisman (Alfa College)!
Light challenge 4! landelijk! ja! ! Stichting Lightchallenge (via Alfa College)
Kwalificeren modulair opleiden
4 landelijk ja Fundeon (via Alfa College)
Bedrijfstakopleidingen 4 landelijk ja! ! !
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 21!
Techniek regulier 4 landelijk ja ! H. Huberts (Alfa College)!
Vakcollege 4 landelijk ja ! H. Huberts (Alfa College)!
Skills master Vakwedstrijden voor Technische installatiebranche
4 5 (werken)
Noordelijk ja
Actieplan Jeugdwerkloosheid Friesland Arrangementen met werkgevers in de techniek
4 5 (werken)
Friesland ja Selma Altena [email protected] Gemeente Leeuwarden
!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 22!
!I I .d Noordeli jke acties leren Naam activi tei t Doelstel l ing
Techniekpact NN Bereik Actie i .h.k.v.
Techniekpact NN (ja = keurmerk
Techniekbreed versus smal
Contactpersoon
Regionale Actie Techniek Centrum Emmen!
1.A 3 4 5 6 7!
Drenthe ja ! Mevr. A. Dijkstra, sectordirecteur Techniek Drenthe College. [email protected] 06-23817785!
Mvt en sensor Assen TT circuit
1.A 1.C 1.D 3 4 5 6 7 8
Noordelijk ja Ally Dijkstra Drenthe College Asssen
Platform zij-instroom Interventiemethodiek lokale vraag naar vakmensen
3 6 (werken)
Groningen ja
Hotspot Energy College Emmen
4 Noordelijk
ja Energie Dhr. Marchel Arling; [email protected]
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 23!
HotSpot Duurzame Energie Friesland Een HotSpot is een geografisch aanwijsbare plaats waar een economisch systeem met mondiale importantie floreert TIC – HotSpot Energie
Green Deal subsidie EAE Meine van Dam (Provincie Fryslan) Henk Huberts (Alfa College)
Vakkanjers Beroepenwedstrijd
4 Noordelijk ja
E-college opleidingen op MBO niveau in de energiesector in het Noorden
4 Noordelijk ja
Techniek Innovatiecentrum MBO-onderwijs
4 Noordelijk ja Henk Huberts (Alfa College)
TIC Bedrijfsschool 4 Noordelijk ja ! Henk Huberts (Alfa College)!
AD-engineering 4 Noordelijk ja Engineering o.a. Hanzehogeschool en Noorderpoort
Van beving tot binding 4 Noordelijk ja ! Henk Huberts (Alfa College)!
Verduurzamen jaren ‘ 60 woning
4 Noordelijk ja ! Henk Huberts (Alfa College)!
Energieneutraal dorp 4 Noordelijk ja Energie Henk Huberts (Alfa College) i.s.m. Energy Valley!
Kargo Afgestudeerde MBO’ers die een AD willen volgen
4 Transport en logistiek Motorvoertuigen
Aangeleverd door Alfa College
HotSpot Green planet 4 Noordelijk ja ! Aangeleverd door Alfa College!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 24!
!Recomolab Stenden en Alfa College
4 Noordelijk! ja! ! Aangeleverd door Alfa College/Lectoraat Alfa en Stenden!
TechNet Bevorderen samenwerking tussen vmbo, MBO en bedrijfsleven
4
Noordelijk ja breed o.a. Esdal College, Alfa College, Drenthe College
Center of Expertise (Stenden en Windesheim) Smart Polymeric Materials Kans voor Drenthe College om aansluiting te zoeken tussen CoE en MBO
4 Drenthe/Noord-Oost Overijssel
ja (nog in ontwikkeling)
Chemie Anneke Mossou [email protected] Emmen
Opleiding PAL (Procestechniek, Allround Operational Technicus en Lab) Focus op duurzame chemie
4 Drenthe ja Chemie Anneke Mossou [email protected] Emmen
Drenthe College wil onderdelen van onderzoeksprojecten van Stenden Polymore Research & Education (Stenden PRE) uitvoeren
4 Drenthe ja (nog in ontwikkeling, bijvoorbeeld gezamenlijk lectoraat Biobased Chemie)
Chemie Anneke Mossou [email protected] Emmen
De ILAB-COCI tandem Stenden-Windesheim Het Innovation Lab (ILAB) en het Centre for Open Chemical Innovation (COCI)
4 Drenthe/Noord-Oost Overijssel
ja (nog in ontwikkeling)
Chemie
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 25!
!Ontwikkelingen bij loonwerk
AOC Terra sluit aan bij, ontwikkelingen op het gebied van CVT (continu variabele transmissie) bij loonwerkvoertuigen, emissiearme motoren (@blue) en gps bij bijv. zodenbemesting.
Drenthe ja Hanneke1Gulpen11(Onderwijsgroep1Noord)11
Verkorte leerlijn vakcollege MBO
4 Drenthe ja o.a. Hondsrugcollege, Drenthe College Dhr. Jan Stavast; [email protected]
Doorontwikkeling Groene Lyceum leerlingen met een cito score van 538 of meer die via een route met één praktisch vak naar het HBO willen
4 Drenthe ja AOC Terra Emmen
Master Polymer Engineering
4 Drenthe ja Polymeer engineering
Informatica: (zorg) domotica
4 Drenthe ja
Werktuigbouw: AD, Duaal onderwijs, duurzame kunststoffen
4 Drenthe ja kunststof
Life Science: Agrobusiness/duurzame kunststoffen
4 Drenthe ja Life science, Agrobusiness, kunststof
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 26!
Stenden Technology dagprogramma’s voor omliggende MBO’s en schakelprogramma MBO naar HBO
4 Drenthe ja
Agro agenda Hierbij is precisielandbouw één van de speerpunten (sensortechnologie, nieuwe veredelingsmethoden, bodembiologie, klimaatbeheersing)
4 AOC Terra & Nordwin College sluiten aan bij de Agro agenda
Drenthe Friesland
ja Sensortechnologie Scheidingstechnologie Bodembiologie klimaatbeheersing
Hanneke1Gulpen11(Onderwijsgroep1Noord)11Cees1Fransooijs1Nordwin1College1
Doorontwikkeling lopende leerlijnen leerlingen die in de agrarische kolom opleiding volgen
4 Emmen ja
Techniekcentrum Samen met bedrijfsleven en andere scholen
4 Emmen ja Ally Dijkstra Drenthe College [email protected] Emmen
CIV Bio-based chemie Nog op te richten
4 Emmen ja (nog in ontwikkeling)
Ally Dijkstra Drenthe College Emmen
Excellentie Programma Techniek extra programma naast reguliere programma met vrijstellingen voor Stenden Technology
4 (ook kiezen 1 = gericht op doorstroom)
Drenthe (Zuid-Oost)
ja
Scholingstrajecten T&W 4 Emmen ja Techniek en Wetenschap
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 27!
!MBO Minor Een multidisciplinair watertechnologie programma (10 weken) voor mbo niveau 4 studenten van de noordelijke mbo instellingen (ROC's & AOC's).
4 Friesland ja watertechnology Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Dairy chain Friesland Programma voor de hele keten, o.a. fundamenteel onderzoek en moderniseren van de opleidingsinfrastructuur!
4! Friesland! ja! voedingsmiddelenindustrie Cees Fransooijs Nordwin College [email protected]!Meine van Dam (Provincie Fryslan)
Excellentie programma getalenteerde studenten in de gelegenheid stellen bovenop hun reguliere studieonderdelen extra competenties te ontwikkelen
4 Friesland ja
scholingsproject Praktijkopleiding Bouw het moderniseren van de bestaande praktijk opleidingen in de bouw om jongeren nog beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt
4 Friesland ja Bouw
Mechatronica opleidingscentrum Praktijkcentrum dat inspeelt op de behoefte naar technisch geschoolde vakmensen.
4 Friesland ja mechatronica
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 28!
!Centrum Duurzaam Er zijn nieuwe kennis en vaardigheden nodig bij zowel bedrijven als (toekomstige) medewerkers)
4 Friesland ja
van agrarisch product naar niet-voedseltoepassingen binnen de Biobased Economy
4 Friesland ja Biosbased Economy Cees1Fransooijs1Nordwin1College1!
Centres of expertise watertechnology (CEW) inbedden van kennis watertechnology in de hbo onderwijsstructuur
4 Friesland ja Watertechnology Meine van Dam (Provincie Fryslan)
Centrum voor innovatief vakmanschap (CIV) watertechnology Onderwijs en bedrijfsleven werken en investeren samen in de onderwijsstructuur mbo.!!
4 Friesland ja Watertechnology Meine van Dam (Provincie Fryslan)!
Centrum voor innovatief vakmanschap (CIV) food Onderwijs en bedrijfsleven werken en investeren samen in de onderwijsstructuur mbo.!
4 Friesland ja Food Meine van Dam (Provincie Fryslan)!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 29!
!Vakcollege techniek Jongeren kunnen in het eerste jaar van het vmbo starten met een beroepsopleiding
4 Friesland ja ! Meine van Dam (Provincie Fryslan)!
Verkorte leerroute vo – mbo – hbo
4 Friesland ja ! Meine van Dam (Provincie Fryslan)!
Stagetraject vmbo cursisten Onderwijs en bedrijfsleven stellen jongeren in het vmbo in staat praktijkkennis op te doen in het bedrijfsleven!
4 Friesland ja ! Meine van Dam (Provincie Fryslan)!
Werkgroep ketenaanpak Groningen
4 Groningen ja
Associated Degree Het ontwikkelen van een AD onderwijsprogramma gericht voor Energie en Procestechniek, die als opleiding tussen MBO en HBO in zit.
4 Groningen ja
Stagebemiddeling en begeleiding Oost-Groningen
4 Stadskanaal ja
Bedrijfsgerichte Actie Techniek en Scholing Versterken samenwerking onderwijs en bedrijfsleven door de ontwikkeling van een methodiek “marktgericht opleiden”
4 Eemsdelta ja
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 30!
!Centrum voor Innovatief Vakmanschap Energie Eemsdelta
4 5 7
Noordelijk Ja Ron van Helvoirt [email protected]
Kenniscentrum Jachtbouw Het kenniscentrum ondersteunt de jachtbouwsector met betrekking tot het doorvoeren van technologische innovaties
4 5 (werken)
Friesland ja
Wetsus Een wetenschappelijk instituut dat zich richt op vraagstukken met betrekking tot watertechnologie.
4 8
Friesland ja watertechnologie
Kenniscentrum Sociale Innovatie (KSI) het MKB bewust maken van het feit dat het rendement van een bedrijf kan worden verbeteren door op een andere wijze te kijken naar het menselijke kapitaal
Draagt bij aan doelstelling techniekpact?
Friesland ?
Project Kennisontwikkeling in Friesland bevorderen van de samenwerking op het terrein van de arbeidsmarkt om het opleidingsniveau van de beroepsbevolking op een hoger niveau te brengen
Indirecte bijdrage aan doelstellingen?
Friesland ?
!!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 31!
I I .e Landeli jke acties werken Naam activi tei t Doelstel l ing
Techniekpact NN Bereik Actie i .h.k.v.
Techniekpact NN (ja = keurmerk
Techniekbreed versus smal
Contactpersoon
Centra voor innovatief vakmanschap De Centra zijn gericht op de topsectoren, waarin MBO-onderwijsinstellingen samen met bedrijven investeren.
5 7
Landelijk + regionale CIV’s.
ja
Technocentrum Noord-Holland Noord TOA Noord-Holland Noord ondersteunt ondernemers in de regio in het dreigende tekort aan technici en technologen
5 6 7
Noord-Holland nee
Careerdays 5 6
Noordelijk ja Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Behoud vakman-schap bij faillissementen
6 Noordelijk ja breed
MBO Vakkanjers Beroepenwedstrijd voor metaal- en metalektro
7 Noordelijk ja Metaal- en metalektro
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 32!
!Opleidings Bedrijf in Metaal (OBM) het ontzorgen van lidbedrijven van de Metaalunie met vraagstukken op het gebied van onderwijs, personeel en technologie
7 Noordelijk ja Metaal
!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 33!
!I I . f Noordeli jke acties werken Naam activi tei t Doelstel l ing
Techniekpact NN
Bereik Actie i .h.k.v. Techniekpact NN (ja = keurmerk
Techniekbreed versus smal
Contactpersoon
ICT in de jachtbouw Implementeren nieuwe technieken in samenhang met scholen van zittende werknemers!
5 Friesland ja Jachtbouw ICT
Meine van Dam (Provincie Friesland)!
Werkervaringsproject jongeren in de bouw
5 Friesland ja Bouw Meine van Dam (Provincie Friesland)
SpeedDates met bedrijven
5 Friesland ja Gerard Adema Centre of Expertise Water Technology
Trainings- en opleidingscentrum Offshore Wind jongeren, werkenden en zij-instromers de mogelijkheid geven zich te kwalificeren voor beroepen in de windenergie
5 6 7
Noordelijk ja windenergie Stieneke Boerma (Noorderpoort) [email protected]
Innovatiecluster Drachten de regio innovatief, technologisch en kennisintensief op de kaart zetten.
5 7 8
Drachten ja
Scholingsproject installeren zonnepanelen
6 Friesland ja Zonne-energie Meine van Dam (Provincie Friesland)!
!!!!!
Inventarisatie acties Techniekpact Noord Nederland: 15-11-2013 34!
Arbeidsbemiddeling werkloos-werkzoekenden metaalbewerking
6 Noordelijk ja Metaalbewerking
Zij-instroomproject werkloze werkzoekenden!
6 Friesland ja Meine van Dam (Provincie Friesland
Bedrijvenkontaktdagen ZO Drenthe
Gericht op promotie en werken 1 en 8
Zuid-Oost Drenthe
ja O.a. Pabo Emmen, Esdal College
Biocomposietencongres Alle doelen Drenthe ja !!!!!
Toelichting Dit betreft een overzicht van bestaande (en ontwikkeling) subsidies en voorzieningen aan bedrijven, die ten goede komen aan werknemers en werkzoekenden voor
mobiliteit, algemene scholing, opdoen van werkervaring of re-integratie op de arbeidsmarkt. Deze subsidies, programma’s en voorzieningen hebben deels direct en
indirect raakvlakken met het Techniekpact. Het Techniekpact heeft zelf geen eigenstandig beleidsbudget en maakt gebruik van reguliere onderwijs- en
arbeidsmarktarrangementen.
Naam Doel Verstrekker Uitvoerder Aanvrager Aanvraagperiode Budget Bijzonderheden
EUROPESE SUBSIDIES
ESF actie E2:
duurzame
inzetbaarheid
sectoren
Subsidie aan O&O fondsen die
investeren aan duurzame
inzetbaarheid (mobiliteit,
scholing, gezondheid) om
arbeidsdeelname en
arbeidsproductiviteit te vergroten.
SZW Agentschap SZW O&O fondsen,
samenwerkingsverba
nden van sociale
partners, bedrijven
en (overheids-)
instellingen.
1 mei t/m 31 dec.
2013
ESF, nieuw Subsidie aan 35 arbeidsregio’s
t.b.v. re-integratie
SZW Agentschap SZW Eén van de
(centrum-)
gemeenten van elk
van de 35
arbeidsmarktregio’s.
1 jan. 2014 t/m 31
dec. 2020
ca. 420 mln. Budget wordt verdeeld: 70%
voor actieve inclusie, 20%
voor duurzame inzetbaarheid,
5% voor geïntegreerde
gebiedsontwikkeling en 5%
voor uitvoeringskosten en
voor transnationale
samenwerking, sociale
innovatie, het waarborgen
van gelijke kansen en het
tegengaan van discriminatie.
Subsidie aan pm t.b.v. duurzame
inzetbaarheid
SZW Agentschap SZW O&O fondsen,
samenwerkings-
verbanden van
sociale partners,
bedrijven en
(overheids-)
instellingen.
1 jan. 2014 t/m 31
dec. 2020
EGF (Europees
Globalisering-
fonds)
Subsidie aan bedrijven en sectoren
die zijn getroffen door grote
veranderingen in de
wereldhandelspatronen en
daardoor minimaal 500
werknemers hebben moeten
ontslaan. Dit fonds helpt
SZW (officiële
aanvrager is
MSZW)
Europese Commissie Een project duurt maximaal
24 maanden en kan ieder
moment vanaf 1 okt. 2013
(voor bedrijven) of 1 mrt.
2013 (voor sectoren) worden
ingediend zodra de nieuwe
werknemers met bijvoorbeeld
scholing, hulp bij het vinden van
een nieuwe baan of steun bij het
opzetten van een eigen bedrijf.
verordening bekend is.
EFRO, nieuw Subsidie aan de regio’s - via 4
managementautoriteiten - om de
economische concurrentiekracht,
werkgelegenheid en cohesie van
en tussen Europese regio’s
versterken. Hoofddoelstellingen
zijn het bevorderen van innovatie
en koolstofarme economie.
Centrale doelgroep in de
operationele programma’s is het
MKB.
Regio Regio Vier regionale
management-
autoriteiten op basis
van operationele
programma’s
1 jan. 2014 t/m 31
dec. 2020
ca. € 450 mln.
SECTORPLANNEN
Cofinanciering
Sectorplannen
Cofinanciering van sectorplannen
zal ondersteuning bieden bij
inspanningen van sociale partners
om mensen die hun baan dreigen
kwijt te raken via (inter-)sectorale
mobiliteit en scholing aan de slag
te houden. Ook het bieden van
kansen aan mensen met een
afstand tot de arbeidsmarkt kan
rekenen op steun, evenals het
bieden van kansen aan jongeren
om werkervaring op te doen.
Daarnaast moeten sectorplannen
bijdragen aan duurzame
inzetbaarheid van werknemers en
een betere werking van de
arbeidsmarkt binnen en/of tussen
sectoren, ook op langere termijn.
SZW Agentschap SZW Samenwerkingsverba
nd dat ten minste
bestaat uit een of
meer werknemers-
organisaties en een
of meer werkgevers-
organisaties, evt. een
O&O-fonds, een
Kenniscentrum
beroepsonderwijs,
UWV, regionale
overheden.
1 okt. 2013 t/m pm € 600 mln. Een sectorplan bestaat
minimaal uit twee van de
zeven thema’s die het
Kabinet en de Stichting van
de Arbeid hebben
afgesproken voor de
toepassing van maatregelen.
1. Arbeidsinstroom en
begeleiding jongeren
2. Behoud oudere
vakkrachten
3. Arbeidsinstroom van
mensen met een afstand tot
de arbeidsmarkt
4. Mobiliteit en duurzame
inzetbaarheid
5. Scholing
6. Van-werk-naar-werk van
met ontslag bedreigden
(sectoraal en intersectoraal)
7. Goed werkgeverschap en
goed werknemerschap
SUBSIDIES VOOR SCHOLING EN VERSTERKEN PPS-EN ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT
Subsidieregeling
praktijkleren
Subsidie om werkgevers te
stimuleren praktijk- en
werkleerplaatsen.
OCW Dienst regelingen MBO: Erkend
leerbedrijf, dat het
praktijkdeel van de
opleiding voor de
deelnemer verzorgt.
HBO: Bedrijf of
organisatie verzorgt
het praktijkdeel van
de duale of deeltijd
opleiding voor de
student
Promovendi en
TOIO’s:
Privaatrechtelijke
rechtspersoon, niet
de privaat rechtelijke
universiteiten, of
TNO.
Structureel; v.a.
2014
€ 209 mln. Werkgevers komen voor de
volgende groepen voor
subsidie in aanmerking:
Deelnemers in het mbo
die een BBL-opleiding
volgen;
Studenten die een hbo-
opleiding volgen in de
techniek, bestaande uit
een combinatie van leren
en werken.
Promovendi die tijdelijk
zijn aangesteld of een
arbeidsovereenkomst
hebben bij een
universiteit of een
instituut van de KNAW of
NWO;
Werknemers van een
privaatrechtelijke
rechtspersoon of TNO die
promotieonderzoek doen
of een opleiding tot
technologisch ontwerper
volgen.
Participatiebudget Volwassenen educatie (o.a.
tegengaan laag geletterdheid)
OCW ROC’s
Regionaal
investeringsfonds
pps onderwijs,
Subsidie voor publiekprivate
samenwerkingsverbanden in de
regio met als doel het bevorderen
OCW nnb Regionale
samenwerkings-
verbanden van
1 jan. 2014 t/m 31
dec. 2017
€ 100 mln.
nieuw van publiek-private samenwerking
en het stimuleren van een
doelmatige organisatie van het
onderwijs van excellente kwaliteit.
onderwijsinstellingen
(MBO) en bedrijven
REGIONALE AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID
Subsidie voor gemeenten om
jongeren te helpen werk te vinden. SZW Agentschap NL Centrumgemeenten
in de 35
arbeidsregio’s
Najaar 2013 € 25 mln. Voorbeelden hiervan zijn de
Startersbeurs, het
Jongerenloket en jong-oud-
arrangementen. De
gemeenten werken hierbij
samen met andere
gemeenten, scholen en
andere instellingen.
Subsidie voor onderwijsinstellingen
voor het School Ex programma 2.0
OCW ROC’s Schooljaar 2013-
2014 en 2014-2015
€ 25 mln.
VOORZIENINGEN VOOR WERKGEVERS
Mobiliteitsbonus
ouderen
(premiekorting=fisca
al)
Artikel 47 van de Wet
finan- ciering sociale
verzekeringen.
Indienstneming oudere
uitkerings- gerechtigden (50
jaar en ouder) bevor- deren.
Premiekorting kan max. 3 jaar
worden toegepast.
FIN Belastingdienst Permanent (wettelijk
recht)
Mobiliteitsbonus
arbeidsgehandicapten
(premiekorting=
fiscaal)
Artikel 49 van de Wet
financiering sociale
verzekeringen.
Indienstneming gehandicapte
werknemers bevorderen.
Werkgevers kunnen 3 jaar
premiekorting toepassen ten
aanzien van personen met
arbeidsbeperkingen die:
1. voor aanvang van de
dienstbetrekking een WIA,
FIN Belastingdienst Permanent (wettelijk
recht), behoudens
enige afwijkende
bepalingen in de
regeling.
WAO, WAZ of Wajong-
uitkering ontvingen;
2. ooit een Wajong-uitkering
ontvingen
3. problemen door ziekte of
handicap hadden bij het
volgen van onderwijs en
binnen 5 jaar na afloop
onderwijs in dienst treedt;
4. een WSW-indicatie hebben;
5. bij einde wachttijd minder
dan 35% arbeidsongeschikt
zijn en binnen 5 jaar na in
dienst treden;
6. tot de gemeentelijke
doelgroep behoren en naar
oordeel van het UWV een
structurele functionele
beperking hebben.
NB. Werkgevers kunnen 1 jaar
premierkorting toepassen ten
aanzien van personen met ao-
uitkering die bij eigen werkgever
weer aan het werk gaan.
Werkplek
aanpassingen
arbeidsgehandicapten
Artikelen 35 en 36
van de Wet WIA.
Artikel 2.22 van de
Wajong.
Art. 7 van de WWB
Het wegnemen van
belemmeringen bij werknemers
met een structurele functionele
beperking.
NB de voorzieningen op grond
van de artikelen 35 WIA en 2.22
Wajong worden aan de
werknemer verstrekt, maar
komen daardoor indirect wel ten
goede aan de werkgever.
UWV UWV Zolang de
aanpassingen
noodzakelijk zijn.
Jobcoachregeling Het wegnemen van UWV UWV Jobcoach voorziening
Artikel 35 Wet WIA;
2:22 Wet Wajong.
De jobcoach is een
van de onder 5
genoemde
werkplekaanpassing-
en
belemmeringen bij werknemers
met een structurele functionele
beperking door hen een
systematische begeleiding te
bieden.
wordt in principe
voor drie jaar
verstrekt. Op
individuele basis
tijdelijk verlenging
mogelijk.
No risk polis
Artikel 29b Ziektewet
Indienstneming gehandicapte
werknemers bevorderen.
De no-riskpolis compenseert de
werkgever voor kosten van
loondoorbetaling als een
werknemer uit de doelgroep ziek
uitvalt. De werknemer krijgt dan
ziekengeld uitgekeerd dat de
werkgever verrekent met het
loon.
De no-riskpolis geldt voor
dezelfde doelgroep werknemers
als bij de mobiliteitsbonus
arbeidsgehandicapten.
Daarnaast geldt de no-riskpolis
voor oudere werklozen, namelijk
langer dan 52 weken een WW-
uitkering hebben genoten en
vanuit de WW in dienst zijn
genomen en geboren zijn voor 8
juni 1954.Voor deze
werknemers dient de werkgever
de eerste 13 weken ziekte nog
wel zelf het loon te betalen.
UWV UWV Ziekte moet binnen
vijf jaar na aanvang
dienstbetrekking zijn
ingetreden.
Voor (oud)-
wajongers is een
permanente no risk
polis van toepassing.
Loondispensatie
Artikel 2:20 nWajong
Belemmering voor werkgever
wegnemen om werknemer met
‘mindere’ arbeidsprestatie in
dienst te nemen.
UWV UWV Kan bij
indienstneming door
werkgever of
werknemer worden
Artikel 3:63 oWajong Indien arbeidsprestatie van
werknemer als gevolg van ziekte
minder is dan WML, kan UWV de
aanspraak op loon verminderen.
Instrument kan worden ingezet
voor mensen die recht hebben
op een Wajong-uitkering.
aangevraagd.
Loondispensatie
wordt verleend voor
de periode waarin
naar de verwachting
van het UWV sprake
zal zijn van een
duidelijk verminderde
arbeidsprestatie,
doch ten hoogste
voor vijf jaar. Na
afloop van deze
periode is verlenging
mogelijk
(beleidsregel UWV).
Proefplaatsing
Art. 52e ZW
ART. 67a WW
Art. 37 Wet WIA
Art. 2:24 nWAJONG
Art. 3:69 oWajong
Werkgever de mogelijkheid
bieden zonder kosten maximaal
6 maanden ‘kennis te maken’
met een potentiële werknemer.
Het moet wel gaan om iemand
die recht heeft op een
arbeidsongeschiktheid, WW- of
een Ziektewetuitkering.
UWV UWV Op aanvraag; er is
geen aanvraag-
termijn van
toepassing (wel een
maximale
toepassing-termijn).
WETTELIJKE VOORZIENINGEN VOOR ACTIVERING
WSW
Sociale
Werkvoorziening
Begeleiding van werk en
detachering
SZW Decentraal bij
gemeenten
Wajong Scholen, re-integreren SZW UWV
Participatiebudget
(WWB)
Begeleiden van mensen met een
WWB uitkering naar werk
SZW Gemeenten