Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan

door Dennis Brom

Van der Ende Pompen B.V.

LTO Groeiservice Themabijeenkomst

Energie - Het Nieuwe Telen

Enfan

Horizontale recirculatie

Horizontale recirculatiesystemen

• Parallelsystemen:

→ hulpventilatoren bij LVM

• Seriesystemen:

→ Klimaat optimaliseren

→ LVM

Parallelsysteem

• In het verleden

in kleine

kassen

• Ventilatoren

met grote

capaciteit

Parallelsysteem met LVM

• Kan ook op grotere

oppervlakten

Seriesysteem

Seriesysteem met LVM

•

Stelregels voor klimaatventilatoren

• De basis van de kasverwarming moet goed zijn.

→ Dus niet met ventilatoren een slechte verwarming

proberen te verbeteren.

• Toepassen in nieuwbouw kassen?

→ Veel variabelen en (nog) veel onduidelijkheden

Onduidelijkheden

• Worp van de ventilatoren

• Obstakels: belichting, beregening, poten, tralies,

koeling, …

• Natuurlijke trek in de kas

Variabelen

• Aantal ventilatoren – capaciteit m³/uur

• Toerenregeling

• Kashoogte

Flowdeskundige

Natuurlijke trek in kas

Van der Ende 3 x 3 oplossing bij grotere oppervlaktes

Enfan advies

U geeft de situatie aan – wij geven advies:

• Hoeveel ventilatoren

• Waar ‘moeten’ deze worden

geïnstalleerd

FN045

• Stiller

• Voldoet aan de ERP-

norm (energy related

product)

Montagesteunen

Korte steun Lange steun

(vaste hoogte) (variabele hoogte)

Verti-Fan®

Het onstaan van Verti-Fan

Vraag kweker:

“hoe krijg ik lucht boven uit de kas tot onder de teeltgoten, zonder

dat het gewas daar last van heeft”

Installateur

Van der Ende Pompen B.V.

Het ant woord

De Verti-Fan®

Werking Verti-Fan®

M.b.v. een ventilator lucht krachtig naar beneden

blazen.

Doordat de lucht op de heenweg door een slurf

stroomt is er geen harde luchtstroom langs en op

de kop van het gewas.

Op tekening:

Gericht brengen onderin het gewas, daar waar wij het nodig hebben

Pilot

Eerste Verti-Fan® project

Tomatenkwekerij Wilbert van Oers

(Etten-Leur, december 2007)

61 Verti-Fans® op 3 ha

(1 Verti-Fan per 500 m²)

Praktijkproeven Prominent

3 ha (in een kas van 6 ha) voorzien van Verti-Fan®

Onder leiding van Krijn Buitelaar* werd er gekeken naar:

• Botrytis

• Blad snijden of breken

• Stengel diameter

• Plant lengte

• Energieverbruik

• Productie

* Krijn Buitelaar: onafhankelijk consultant horticultuur

Resultaten praktijkproeven 2010

Zonder V-F Met V-F

• Energiebesparing: 55 48,4 m³/m² + +

• Productie: 44 44,1 kg/m² ±

• Lengte groei: 1226,69 1206,80 cm +

• Kopdikte: 10,9 11,8 mm ±

• Bladlengte: 41,45 44,93 cm -

• Plantbelasting: 75,61 73,75 st. + + (= vruchten per plant)

• Botrytis ±

Temperatuur

RV op 12-9-2010, afd. 7 met Verti-fan

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0:00 1:55 3:50 5:45 7:40 9:35 11:30 13:25 15:20 17:15 19:10 21:05 23:00

Onder

Midden

Bovenuit aan

RV op 12-9-2010, afd. 8 - zonder Verti-Fan

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0:00 1:54 3:49 5:43 7:38 9:32 11:27 13:21 15:16 17:10 19:05 20:59 22:54

Onder

Midden

Boven

Temperatuur op 12-9-2010, afd. 7 met Verti-Fan

0

5

10

15

20

25

30

35

40

0:00 1:59 3:58 5:57 7:56 9:55 11:54 13:53 15:52 17:51 19:50 21:49 23:48

oC

Onder

Midden

Boven

Temperatuur op 12-9-2010, afd. 8

0

5

10

15

20

25

30

35

40

0:00 1:57 3:54 5:51 7:48 9:45 11:42 13:39 15:36 17:33 19:30 21:27 23:24

oC

Onder

Midden

Boven

0

5

10

15

20

25

30

0:0

0

1:0

9

2:1

8

3:2

7

4:3

6

5:4

5

6:5

4

8:0

3

9:1

2

10

:21

11

:30

12

:39

13

:48

14

:57

16

:06

17

:15

18

:24

19

:33

20

:42

21

:51

23

:00

oC

Temperatuur op 10-9-2010, afd. 7 met Verti-Fan

Onder

Midden

Boven

0

5

10

15

20

25

30

0:0

0

1:1

4

2:2

8

3:4

2

4:5

6

6:1

0

7:2

4

8:3

8

9:5

2

11

:06

12

:20

13

:34

14

:48

16

:02

17

:16

18

:30

19

:44

20

:58

22

:12

23

:26

oC

Temperatuur op 10-9-2010, afd. 8

Onder

Midden

Boven

Relatieve luchtvochtigheid

RV op 10-9-2010, afd. 7 met Verti-Fan

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0:00 2:01 4:02 6:03 8:04 10:05 12:06 14:07 16:08 18:09 20:10 22:11

oC

Onder

Midden

Boven

RV op 10-9-2010, afd. 8

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0:00 2:03 4:06 6:09 8:12 10:15 12:18 14:21 16:24 18:27 20:30 22:33

% r

v

Onder

Midden

Boven

RV op 12-9-2010, afd. 7 met Verti-fan

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0:00 2:01 4:02 6:03 8:04 10:05 12:06 14:07 16:08 18:09 20:10 22:11

oC

Onder

Midden

Boven

RV op 12-9-2010, afd. 8

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0:00 2:01 4:02 6:03 8:04 10:05 12:06 14:07 16:08 18:09 20:10 22:11

% r

v

Onder

Midden

Boven

Gebruikersbijeenkomsten 2010 en 2011 Van der Ende en Krijn Buitelaar

Teelten:

• Aubergine

• Tomaat

• Aardbei

• Gerbera

• Komkommer

verslagen van deze bijeenkomsten zijn beschikbaar

Rechte ophangsteun

• Gemonteerd aan de

tralie

• Toepassing, zonder

of enkel scherm

Verlaagde ophangsteun

• Gemonteerd aan de

tralie

• Toepassing bij een

dubbel scherm

Ophangen aan staalkabel

• Gemonteerd tussen

de tralies

• Geen koude

luchtaanzuiging bij

openen van het

scherm

Slurf in het gewas

Slurf in pad

Voorbeeld tomaten

EIA subsidie voor 2010 verleend

Energie-investeringsaftrek De EIA is bedoeld voor ondernemers die willen investeren in

energiebesparende technieken en de toepassing van duurzame energie in

hun onderneming. Door de EIA leveren dergelijke investeringen de

ondernemer dubbel voordeel op. Niet alleen bespaart de ondernemer

energiekosten, de ondernemer betaalt ook minder inkomsten- of

vennootschapsbelasting. De Energie-investeringsaftrek (EIA) is een

Fiscale regeling van de ministeries van Financiën en Economische Zaken.

De hoogte van de EIA Als een bedrijfsmiddel is aangeschaft dat aan de

energieprestatie-eisen voldoet, mag een extra bedrag ter grootte

van 44% van het investeringsbedrag ten laste worden gebracht van de

winst.

Het nieuwe telen

Evenda+

Lucht recirculatie

Eigenschappen / voordelen:

• Roeren in dezelfde lucht

• Beter klimaat

• Energiebesparend

Nog meer energie besparen

Kas isoleren:

“De kas als gebouw zien”

Evenda+

Kas isoleren:

• Dubbel scherm

• Gevel scherm

Evenda+

Probleem 1 stijging luchtvochtigheid

Evenda+

Probleem 1 stijging luchtvochtigheid Oplossing 1 ramen open

Probleem 2 warmte weg !

Evenda+

Oplossing 2 droge buitenlucht aanzuigen

Truc temperatuurverschil (ook als het buiten vochtig is)

Volgend probleem investeringskosten

Evenda+

De laatste 20% van de 100% besparing is het duurst

Blauw = besparing

Geel = kosten investering

Schrap laatste 20%

=

Evenda+

Evenda+

• Centraal droge lucht aanzuigen

• Lucht op kas temperatuur brengen

• Lucht inbrengen middels supply tube

• Lucht verdelen

Evenda+

Evenda+

Evenda+

Evenda+ = lage capaciteit (2m³/m²/uur)

Evenda+ = geen voorzieningen voor luchtafvoer

Evenda+ = lichte overdruk in de kas geeft een gelijkmatiger klimaat

Evenda+ = natuurlijke ventilatie van een kas

1-2 m³/m²/uur

Evenda+ = Zeer geschikt voor bestaande kassen

Evenda+

Evenda+ bij voorkeur Verti-Fan

Evenda+ bij voorkeur Enfan

Evenda+ optioneel “slurven onder goten systeem”

Evenda+ betaalbare oplossing voor kweker in nieuwe EN bestaande kassen

Evenda+ = Van der Ende innovatie

Evenda+ Proefproject Opstal Trosrozen

Bedankt

Bedankt voor uw aandacht!