Praktisch relevant én methodisch grondig? · onderzoekers Omvang M€ Bron: Vereniging Hogescholen...

Praktisch relevant én

methodisch grondig?

Dimensies van onderzoek in het hbo

Openbare les

Utrecht, 10 april 2014

Dr. Daan Andriessen Lector Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek Hogeschool Utrecht

@onderzoekcoach

#onderzoekhbo

Onderzoek in het hbo is

volwassen geworden

486 563 582 601 670 788

2.362

3.021 3.447

101,5

126,1

145,6

0

20

40

60

80

100

120

140

160

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

2010 2011 2012

Aantal lectoren

Aantal promovendi

Aantal docent onderzoekers

Omvang M€

Bron: Vereniging Hogescholen

2

Echter, er is ook nog een hoop

te ontdekken

Relevante kennis

voor de praktijk

Afgestudeerden met

onderzoekend

vermogen

Professionele

docenten

2. Didactiek Hoe leren wij onze

studenten het beste

onderzoeken?

Hbo opleidingen

3. Assessment Hoe kan

onderzoekend

vermogen worden

gemeten?

Individuele

onderzoekers

1. Methodologie Op welke wijze kan

praktijkgericht

onderzoek vorm

worden gegeven?

Onderzoek door

lectoraten

3 #onderzoekhbo

METHODOLOGIE VAN

PRAKTIJKGERICHT

ONDERZOEK

#onderzoekhbo

Verhelderen met respect voor

diversiteit

Beschrijven 31%

Vergelijken 10%

Evalueren 15%

Definieren 2%

Verklaren 23%

Ontwerpen 17%

Onbekend 2%

Functie van de hoofdvraag

N=123

“Vakmanschap

van vmbo docent”

“Verschil tussen

taakachterstand en

taalontwikkelings-

stoornis”

“Kwaliteit licht in

verzorgingshuizen”

“Factoren die de kwaliteit

van een lijmverbinding

verklaren”

“Methode om integrale

zorg te geven aan

gezinnen met een

opeenstapeling van

problemen”

#onderzoekhbo 5

De Verboden Woorden Quiz (1)

A

Ontwerp &

Ontwikkeling (AWT, 2005)

Hoe noemen wij onderzoeksactiviteiten in het hbo?

B

Onderzoek

“Hogescholen zijn gericht op het verzorgen van hoger

beroepsonderwijs. Zij verrichten ontwerpen

ontwikkelactiviteiten of onderzoek gericht op de

beroepspraktijk”(WHW, artikel 1.3.3, 2010)

#onderzoekhbo 6


A.

Toegepast

onderzoek

Wat voor een soort onderzoek doet het hbo?

B.

Praktijkgericht

onderzoek

Toegepast onderzoek verwijst naar lineair innovatiemodel

Fundamenteel

onderzoek Nieuwe kennis

Toepast

onderzoek

Nieuwe

producten en

diensten

#onderzoekhbo 7

Definitie van praktijkgericht

onderzoek

Praktijkgericht onderzoek is onderzoek

waarvan de vraagstelling wordt ingegeven

door de beroepspraktijk en waarvan de

opgedane kennis direct bij kan dragen aan die

beroepspraktijk.

(op basis van BKO, 2007)

#onderzoekhbo 8


A.

Hbo-

onderzoek

Hoe noemen we praktijkgericht onderzoek in het hbo?

B.

Onderzoek in

het hbo

Praktijkgericht onderzoek is niet voorbehouden aan hbo.

#onderzoekhbo 9

Praktijkgericht onderzoek in HU is

vooral sociaal-wetenschappelijk

Materieel 4%

Medisch 15%

Sociaal 75%

Artefact 6%

Object van studie

N=123 #onderzoekhbo 10

Onderzoek in HU kent vele

vormen van dataverzameling

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Voorgestructureerd Later gestructureerd

#onderzoekhbo 11

Methodische grondigheid (MG)

Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

Praktijkgerichte onderzoekers

bewegen langs twee dimensies

Naar Butter (2013)

#onderzoekhbo 12


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)



Naar Butter (2013)

#onderzoekhbo


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)



Naar Butter (2013)

#onderzoekhbo 20


zorg te geven aan

gezinnen met een

opeenstapeling van

problemen”

Een voorbeeld: omgaan met

rivaliserende verklaringen

#onderzoekhbo

Yin, 2000

The butler did it!

21


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

Keuze 1: De butler zoveel mogelijk

buiten de deur houden

#onderzoekhbo


zorg te geven aan

gezinnen met een

opeenstapeling van

problemen” 22


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

Keuze 2: De butler in de praktijk

proberen te ontmaskeren

!

#onderzoekhbo


zorg te geven aan

gezinnen met een

opeenstapeling van

problemen”

23


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

Er lopen in onderzoek 37 butlers

rond

Interne validiteit Statistische validiteit

Externe validiteit

Construct validiteit

Shadish, Cook & Campbell (2002) #onderzoekhbo 24


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)



De praktijkonderzoeker

maakt voortdurend keuzes

op basis van:

1. Het doel van het onderzoek en de onderzoeksvraag

2. De beschikbare middelen en de vereiste grondigheid en relevantie

3. Zijn of haar persoonlijke ‘blik op de wereld’

#onderzoekhbo 25

Blik op de wereld betreft

wezensvragen onderzoeker

#onderzoekhbo

Weten welke

antwoorden jij zelf

geeft? Vul straks de

paradigmavragenlijst in bij de

stand van het lectoraat!

• Hoe denk ik dat de wereld in elkaar zit? • Hoe denk ik dat we de wereld kunnen

kennen? • Wat vind ik mijn rol als onderzoeker? • Welk resultaat streef ik na? • Hoe vind ik dat ik mij moet gedragen als

onderzoeker?

26

Diversiteit praktijkgericht onderzoek:

Geen zwart/wit denken

“Er zijn maar twee

soorten onderzoek”

“Goed en slecht

onderzoek”

Op welke wijze kan praktijkgericht

onderzoek vorm worden gegeven?

1. Welke typen praktijkgericht onderzoek komen voor in het hbo?

2. Welke overwegingen hanteren praktijkonderzoekers bij het

maken van keuzes rond praktische relevantie en methodische

grondigheid?

3. Wat zijn de effecten van specifieke vormen van praktijkgericht

onderzoek op de dimensies praktische relevantie en

methodische grondigheid?

4. Welke nieuwe of relatief onbekende methoden en technieken

kunnen een waardevolle aanvulling zijn op het portfolio van

methoden en technieken?

#onderzoekhbo 28

DIDACTIEK VAN

PRAKTIJKGERICHT

ONDERZOEK

Trekker:

Dr. Lisette Munneke

#onderzoekhbo

Verbinden Onderzoek &

Onderwijs

Onderzoek Onderwijs

Verbinden Onderzoek &

Onderwijs

Verweven Onderzoek &

Onderwijs

zoek

#onderzoekhbo 32

Onderzoek & Onderwijs:

3 doelen met 5 processen

Studenten met

onderzoekend

vermogen

Verbeterd en up-to-

date curriculum

1. Onderzoek in onderwijs

2. Studenten onderzoeken

onder begeleiding van

lectoraten

3. Onderzoek door docenten

4. Onderzoek naar onderwijs

5. Onderzoeksresultaten in

onderwijs

Professionele

docenten die

onderzoek kunnen

begeleiden en

uitvoeren

33

Onderzoekend vermogen

2009: HBO raad (2009) “Kwaliteit als opdracht”:

“In onze moderne samenleving is het cruciaal dat hbo-

bachelors over een onderzoekend vermogen

beschikken dat leidt tot reflectie, tot evidence based

practice, en tot innovatie”.

#onderzoekhbo 34

Onderzoekend vermogen =

1. Onderzoekende houding (Van der Rijst, 2009)

kritisch zijn

willen begrijpen

willen bereiken

willen delen

willen vernieuwen

en willen weten

2. Onderzoeksresultaten van anderen toepassen

3. Onderzoek doen

#onderzoekhbo 35

Zoeken naar overkoepelende

definitie van onderzoek

#onderzoekhbo 36



Onderzoek is een doelbewust en methodisch

zoeken naar nieuwe kennis in de vorm van

antwoorden op tevoren gestelde vragen

volgens een tevoren opgesteld plan

(Verschuren, 1994).

#onderzoekhbo 37



Onderzoek is een doelbewust en methodisch



volgens een tevoren opgesteld plan

(Verschuren, 1994).

#onderzoekhbo 38



Onderzoek is een methodisch



volgens een tevoren opgesteld plan.

#onderzoekhbo 39





antwoorden op vragen

volgens een tevoren opgesteld plan.

#onderzoekhbo 40





antwoorden op vragen.

#onderzoekhbo 41

Een overkoepelende definitie

van onderzoek

Onderzoek is het methodisch beantwoorden

van vragen dat leidt tot relevante kennis.

#onderzoekhbo 42

Rol van onderzoekend vermogen

hangt samen met beroepsproduct

1. Advies 2. Ontwerp 3. Eindproduct 4. Handeling 5. Onderzoek

Mogelijke oplossing of een plan

Verbeelding van een eindproduct

Fysiek of digitale uitwerking van een ontwerp

Professioneel gedrag naar cliënt of publiek

Antwoorden en conclusies

Organisatieadvies Pedagogisch

advies Financieel advies

Bouwontwerp Technisch ontwerp Bestemmingsplan Ondernemings-

plan

Schilderij ICT applicatie Apparaat Film Journalistieke

tekst

Les geven Voorstelling

uitvoeren Hulpverlenen Verplegen Therapie geven Leiding geven Ondernemen

Archeologisch rapport

Laboratorium rapport

Forensisch rapport

Naar Losse (2012)

#onderzoekhbo 43

Probleem-stelling

Diagnose Plan Ingreep Evaluatie

Methodisch werken

Onderzoeken

Onderzoekscyclus

Probleem-verkennend onderzoek

V A

Onderzoekscyclus

Diagnostisch onderzoek

V A

Onderzoekscyclus

Ontwerp- onderzoek

V A

Onderzoekscyclus

Monitoring onderzoek

V A

Onderzoekscyclus

Evaluatie- onderzoek

V A

Naar Leen (2012)

Onderzoekend vermogen

ondersteunt beroepsproduct

Drie niveaus van

onderzoekend vermogen

Naar Butter (2013)


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

#onderzoekhbo 45

Drie niveaus van

onderzoekend vermogen

Methodische

grondigheid

Praktische relevantie

Bescheiden Diepgaander Uitgebreid

Relevant voor de

situatie /

opdrachtgever

BA

Relevant voor het

vakgebied MA

Relevant voor

wetenschap en

maatschappij

PhD

Naar Butter (2013)

#onderzoekhbo


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

46

Mogelijke dimensies van methodische

grondigheid

Bescheiden

Diepgaander

Uitgebreid

Gebruik literatuur

Bewijskracht

(Van Yperen, in press)

Generalisatie

Body of Knowledge

Vakliteratuur vs Wetenschappelijke literatuur

Nederlands vs Engels

Theoretisch, Indicatief, Causaal

Geen, Beperkte groep, Grote groep

Vereiste kennis van onderzoeksdesigns en -methoden

#onderzoekhbo


47

Hoe leren wij onze studenten

het beste onderzoeken?

1. Welke visies bestaan er bij docenten over de relatie tussen

onderzoek en het beroep waarvoor wordt opgeleid en wat zijn

daarbij de overwegingen?

2. Op welke manier wordt in het hbo de onderzoeksleerlijn in het

bachelor- en masteronderwijs vormgegeven?

3. Wat is de effectiviteit hier van, wat werkt daarin wel en wat niet?

4. Welke aspecten van praktische relevantie en methodische

grondigheid spelen een rol bij beroepsopdrachten in het hbo?

5. Hoe kan de begeleiding van onderzoek en afstuderen door

docenten goed vorm worden gegeven?

#onderzoekhbo 48

ASSESSMENT VAN

ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN

Dr. René Butter

#onderzoekhbo

Assessments helpen het leren

Praktijkgericht onderzoek

vereist diverse competenties

Naar Butter (2013)


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

Methodologische

kennis, vaardigheden

en houding

Praktijkgerichte

kennis, vaardigheden

en houding

#onderzoekhbo 51

Ontwikkelde instrumenten moeten

relevant en grondig zijn

Naar Butter (2013)


Praktis

ch

e r

ele

van

tie (

PR

)

Goed voor-

spellend

Relevant

voor de

doelgroep

#onderzoekhbo 52

Hoe kan onderzoekend

vermogen worden gemeten?

1. Welke competenties zijn binnen specifieke werkdomeinen

relevant voor het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek?

2. Hoe kunnen deze competenties valide worden gemeten?

3. Hoe kunnen assessmentinstrumenten bijdragen aan het

vergroten van het onderzoekend vermogen van studenten en

docenten?

#onderzoekhbo 53

Ik heb een fantastisch team

mogen samenstellen

Lisette Munneke

Educatie Dr. René Butter

Dan Greve

Natuur &

Techniek

Jonas Moons

Communicatie &

Journalisatiek

Irene van der

Marel

Economie &

Management

Karien

Hagemeijer

Onderwijs &

Onderzoek

Karlijn Karsten

Gezondheids-

zorg

Martine Ganzevles

Maatschappij &

Recht

Stijn Bollinger

Maatschappij &

Recht

Daan Andriessen

#onderzoekhbo 54

Dank voor uw aandacht

[email protected]

www.methodologie.hu.nl

@onderzoekcoach.nl

Bronnen

HBO Raad (2009) Kwaliteit als Opdracht, Den Haag, HBO Raad.

Leen, J. (2012) Persoonlijke communicatie

Losse, M. (2012) Verbinding tussen onderwijs en onderzoek.

Amersfoort: Presentatie Facta conferentie 11 december 2012

Oskam, I. et al. (2012) Ontwerpen van technische innovaties.

Groningen: Noordhoff Uitgevers.

Renepbutter (2013, november) Role of research in higher prof. educ. on

BA, MA & PhD levels is demarcated by the scope of the required

relevance&rigour claims. #mmucarpe [Twitter post] Retrieved from

https://twitter.com/renepbutter/status/398695835288223744

Van der Rijst, R. M. (2009). De zes aspecten van een onderzoekende

houding. [website] Retrieved from

http://www.ecent.nl/artikel/2000/view.do

Verschuren, P. (2009). De probleemstelling voor een onderzoek.

Spectrum.

https://twitter.com/search?q=

https://twitter.com/search?q=

https://twitter.com/renepbutter/status/398695835288223744

http://www.ecent.nl/artikel/2000/view.do

Praktisch relevant én methodisch grondig? · onderzoekers Omvang M€ Bron: Vereniging Hogescholen...

Documents

Transcript of Praktisch relevant én methodisch grondig? · onderzoekers Omvang M€ Bron: Vereniging Hogescholen...