Postpartum depressie - ScriptieBank · postpartum depressie, postpartum psychose en...

StudiegebiedGezondheidszorgOpleidingvroedkundecampusKortrijkDoorniksesteenweg1458500KORTRIJK003256264110

Postpartumdepressie‘Isernoodaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomeenpostpartumdepressiebetertedetecterenentebegeleiden?’

HeyerickEvelyneenDeGrooteLindsay

BachelorindeVroedkunde-Academiejaar2016-2017Internepromotor:Mevr.VandesteeneIsabelExternepromotor:Mevr.VanAckerAnnelies

BachelorproefEvelyneHeyerickenLindsayDeGroote

1


2

StudiegebiedGezondheidszorgOpleidingvroedkundecampusKortrijkDoorniksesteenweg1458500KORTRIJK003256264110

Postpartumdepressie‘Isernoodaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomeenpostpartumdepressiebetertedetecterenentebegeleiden?’

HeyerickEvelyneenDeGrooteLindsay

BachelorindeVroedkunde-Academiejaar2016-2017Internepromotor:Mevr.VandesteeneIsabelExternepromotor:Mevr.VanAckerAnnelies


3

AbstractProbleemstelling:Een postpartum depressie is een depressie die zijn ontstaan kent binnen vier à zes weken na debevalling.Ongeveertwintigprocentvandevrouwenkrijgteendepressietijdenshunzwangerschapof postpartum periode. Maar slechts een kleine groep van die vrouwen zoekt echter hulp.Zonder steun en behandeling kan het bijdragen tot heel wat gevolgen voormoeder, kind en huncontext.Algemeenkangesteldwordendatereentekortisaanvoldoendekennisbijdevroedvrouwomtrenthetvroegtijdigdetecterenvanpostpartumdepressie.Onderzoeksdesign:Eenbeschrijvend-prospectiefonderzoekMethode:De datacollectie vond plaats op dinsdag 7 februari 2017 op een studiedag in de KatholiekeHogeschool Vives, studiegebied Gezondheidszorg campus Kortrijk. Er werd gekozen om eenvragenlijst,diepeiltnaardekennisvanpostpartumdepressiebijdevroedvrouw,teverdelenonderdeaanwezigevroedvrouwen.Resultaten:95,9procentvandevroedvrouwenzijnvanmeningdatermeernood isaansensibiliseringvandevroedvrouw omtrent postpartum depressie. Het verzoek om meer informatie te krijgen rondpostpartumdepressiewordtbevestigddoor78,8procentvandevroedvrouwen.Conclusie:Onsvermoedendatereentekortisaaninformatieomtrentpostpartumdepressieisbevestigdmetditonderzoek. Doordekennisbijdevroedvrouw teverruimenkaner vroegtijdiger ingegrepenofdoorverwezen worden bij een vrouw die te lijden heeft onder een postpartum depressie. 60,2procentvandevroedvrouwenwenstinformatieteverkrijgenviaeenpraktischeinfogids.Belangrijkstetrefwoorden:postpartumdepression–prevalence–midwife


4

WoordvoorafWij zijn Lindsay De Groote en Evelyne Heyerick, studenten Bachelor in de vroedkunde viaafstandsonderwijs aan de hogeschool Vives te Kortrijk. Onze bachelorproef is een belangrijkonderdeelvande laatste fasevanonzeopleiding. Hetschrijvenervanwas, incombinatiemetonsgezinslevenenonzehuidigejobgeengemakkelijkeopdracht.Dankzijonsdoorzettingsvermogenzijnweeruiteindelijkingeslaagdomonzebachelorproeftoteengoedeindetebrengen.Graagwillenwijteneersteonzeinternepromotor,mevrouwVandesteeneIsabelhartelijkbedanken.Zijstuurdeonsbijwaarnodigengafonsdenodigefeedbackensteundoorheendeopmaakvanonzebachelorproef.Vervolgenswillenwijnaastonze internepromotorookonzeexternepromotorAnneliesVanAckerbedankenvoorhaardeskundigehulpentipsdoorheenonzezoektochtnaarrelevanteenbruikbareinformatie. DaarnaastuitenweookgraageendankwoordaanmevrouwLieveVanWeddingendieons hartelijk heeft ontvangen bij haar thuis om een interview af te nemen, waar wij heel watbruikbaretipsvoordevroedvrouwhebbenkunnenuithalen.Verderwillenwijgraagallevroedvrouwendieaanwezigwarenopdestudiedagbedankenvoorhunbereidwilligheideneerlijkheidbijhetinvullenvanonzevragenlijst.Als laatste willen wij graag onze partner, kinderen en familie bedanken voor hun steun en hulpdoorheenonzeopleiding.Zijhebbenonsallendemogelijkheidenkrachtgegevenomteblijvengaanvooronzedroom. Deultiemedroomomvroedvrouwte zijn. Bedanktomaltijdvooronsklaar testaanenonstesteuneninmoeilijketijden.We hopen met deze bachelorproef duidelijk aan te tonen dat er nood is aan kennis bij devroedvrouw omtrent postpartum depressie. Daarnaast hopen wij met onze aanbevelingen tebereiken dat een vrouw met postpartum depressie sneller herkend en daarmee ook snellerbehandeldkanworden.


5

Inhoud1Inleiding................................................................................................................................................8

1.1Probleemstelling...........................................................................................................................8

1.3Doelstelling....................................................................................................................................9

2Methodologie.....................................................................................................................................10

2.1Literatuurstudie...........................................................................................................................10

2.1.1Zoekstrategie........................................................................................................................10

2.1.2Flowcharts............................................................................................................................11

2.2Methode......................................................................................................................................13

2.2.1Onderzoeksvraag..................................................................................................................13

2.2.2Onderzoeksdesign................................................................................................................13

2.2.3Onderzoekspopulatie...........................................................................................................13

2.2.4Steekproef............................................................................................................................14

2.2.5Datacollectie.........................................................................................................................14

2.2.6Betrouwbaarheid..................................................................................................................15

2.2.7Meetinstrument–Data-analyse..........................................................................................15

2.2.8Ethischeaandachtspunten...................................................................................................15

3Resultaten..........................................................................................................................................16

3.1 Literatuurstudie........................................................................................................................16

3.1.1Postpartumstoornissen–Algemeen...................................................................................16

3.1.2PostpartumBlues.................................................................................................................16

3.1.2.1Begripsomschrijving–prevalentie...............................................................................16

3.1.2.2Risicofactoren...............................................................................................................17

3.1.2.3Biologischefactoren.....................................................................................................17

3.1.2.4Psychologischefactoren...............................................................................................17

3.1.2.6Impactvaneenpostnatalebabybluesopdeneonaat.................................................18

3.1.2.7Behandeling..................................................................................................................19

3.1.2.8Rolvandevroedvrouw................................................................................................19

3.1.3Postpartumdepressie..........................................................................................................20

3.1.3.1Begripsomschrijving.....................................................................................................20

3.1.3.2Prevalentievanpostpartumdepressie........................................................................20

3.1.3.3.Risicofactoren..............................................................................................................21

3.1.3.4Deimpactvaneenpostpartumdepressie...................................................................28

3.1.3.5Signalenensymptomen..............................................................................................31

3.1.3.6Watindepraktijk?......................................................................................................32


6

3.1.3.7Preventie.....................................................................................................................33

3.1.3.8Rolvandevroedvrouwalszorgverlener....................................................................40

3.1.3.9Behandeling.................................................................................................................45

3.1.3.10Screeningsmethoden..................................................................................................53

3.1.3.11Handigeboeken-links...............................................................................................57

3.1.4Postpartumpsychose...........................................................................................................58

3.1.4.1Begripsomschrijving–prevalentie...............................................................................58

3.1.4.2Kenmerkenpostpartumpsychose................................................................................58

3.1.4.3Behandeling..................................................................................................................58

3.1.4.4Risicofactoren...............................................................................................................59

3.1.4.5Differentieeldiagnose..................................................................................................59

3.1.4.6Oorzakenpostpartumpsychose...................................................................................60

3.1.5Posttraumatischestress-stoornisnaeenbevalling..............................................................60

3.1.5.1Begripsomschrijvingenprevalentie.............................................................................60

3.1.5.2RisicofactorenPTSS......................................................................................................60

3.1.5.3Differentieeldiagnose...................................................................................................61

3.1.5.4Therapie.......................................................................................................................61

3.1.5.5Rolvandeartsenvroedvrouw....................................................................................61

3.2Resultaten...................................................................................................................................62

3.2.1Demografischekenmerken..................................................................................................62

3.2.2Symptomenbabyblues.........................................................................................................63

3.2.3Symptomenpostpartumdepressie.....................................................................................64

3.2.4.Noodaaninformatieomtrentpostpartumdepressie..........................................................64

3.2.5.Praktischeinfogids..............................................................................................................64

3.2.6.IsernoodaanSensibiliseren?............................................................................................65

3.2.7.Edinburghpostnataldepressionscale(EPDS).....................................................................66

3.2.8.Meetinstrumentenindeprofessionelesetting...................................................................66

3.2.9.Naarwaardoorverwijzen?.................................................................................................67

4Discussie.............................................................................................................................................68

4.1Algemeen....................................................................................................................................68

4.2Symptomenbabyblues................................................................................................................68

4.3Symptomenpostpartumdepressie.............................................................................................68

4.4Noodaaninformatieomtrentpostpartumdepressie..................................................................68

4.5Praktischeinfogids......................................................................................................................69

4.6IsernoodaanSensibilisering?....................................................................................................69

4.7Edinburghpostnataldepressionscale(EPDS).............................................................................69


7

4.8Meetinstrumentenindeprofessionelesetting...........................................................................69

4.9Naarwaardoorverwijzen?..........................................................................................................69

4.10Sterktesenbeperkingeninhetonderzoek...............................................................................70

5Aanbevelingen....................................................................................................................................71

5.1Praktischegids.............................................................................................................................71

5.2Illustratie.....................................................................................................................................71

5.3InteresseVlaamseregering.........................................................................................................72

6Besluit.................................................................................................................................................73


8

1Inleiding

1.1ProbleemstellingZwangerschapenprilouderschapvormeneenbijzondereperiodeinhetleven.Hetluidteennieuwelevensfasein,dieeenonherroepelijkengagementmetzichmeebrengtenhetlevenvanbeideoudersingrijpendverandert.Zowelklinischeliteratuuralsonderzoeksliteratuurbeklemtonendebelangrijkeveranderingen die plaatsvinden tijdens de periode van zwangerschap en beginnend ouderschap(Sladeetal.,2009).Veelvrouwenhebbenindeperiodenahunbevallingmoeitemetdeveranderinginhunleven.Ditkanzichuiteninzowellichamelijkealspsychischeklachten(Holtkamp,2007).Perinatale psychische stoornissen zijn stemmingsstoornissen die voorkomen gedurende dezwangerschap tot 1 jaar na de geboorte van een kind. Vanuit dit begrip kunnen er vier soortenstemmingsstoornissen onderscheiden worden na de geboorte van een kind: postpartum blues,postpartumdepressie,postpartumpsychoseenposttraumatischestressstoornis.Een post-partumdepressie is een klinische depressie die in demeeste gevallen ontstaat binnen 4weken tot3maandnadebevalling.Eenpost-partumdepressie iseenbelangrijkprobleemvoordevolksgezondheiddievoorkomtbij10tot20%vandekraamvrouwen. Post-partumdepressiemoetonderscheidenwordenvandebabybluesdieontstaatindeeersteweeknadebevallingomdaarnageleidelijkaanteverbeteren(O’hara,2014).Uitonderzoeks-enklinischeliteratuurzienwedateenpostpartumdepressieeengroteinvloedkanhebbenopdelichamelijkeengeestelijkegezondheidvandemoeder.Hierdoorisereenimpactophet psycho-sociaal welbevinden van de moeder, met gevolgen voor de fysieke en cognitieveontwikkelingvanhetkindendemoeder-kindhechting(O’HaraenMcCabe2013). Een post-partum depressie kan ook een impact hebben op de partnerrelatie, de beleving en hetwelzijnvandevader(Holtkamp,2007).Uit onderzoeks- en klinische literatuur kunnenwe ook afleiden dat er verschillende risicofactorenaanwezigzijndieeenmatigetotsterkeassociatiehebbenmethetontwikkelenvaneenpostpartumdepressie: angst en depressie tijdens de zwangerschap, een voorgeschiedenis van depressie,stressvolle gebeurtenissen in het leven, een slechte partnerrelatie en een slechte socialeondersteuning(P.Kettunenetal.,2014). Demoedermeteenpostpartumdepressieheeftvaaklastvangevoelensvanschaamteenschuld.Desomberheid en het gebrek aan blijdschap voor de baby staan in schril contrastmet de verwachterozewolk. Doordepersoonlijkeenmaatschappelijkeverwachtingenvanvreugdebijeenbevalling,heerst er nog een taboe op depressie. De vrouwen zijn bang om hun negatieve gevoelens tenaanzien van hun kind en hun falen alsmoeder te uiten. Door het ontkennen van hun gevoelenswordthun isolementhelaasalleenmaargroter. DennisenCreedy(2004)toondenmethunstudieaandathetrisicoopeenpost-partumdepressiebijmoederswerdgereduceerdnadatze intensievesteun kregen van een vroedvrouw na de bevalling. Gemiddeld zijn er in Vlaanderen 65.000bevallingen in een jaar, als je ervan uitgaat dat ongeveer 15% van de moeders een postpartumdepressiekrijgt,danwordenjaarlijksbijna10.000vrouwengetroffen(F.Saeysetal,2015).


9

1.2VraagstellingVanuitdezeprobleemstellingwillenwijnagaan:“Isernoodaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomeenpost-partumdepressiebetertedetecterenentebegeleiden?”

1.3DoelstellingWe vermoeden dat er in het vroedkundig werkveld een tekort is aan kennis en sensibiliseringomtrentpostpartumdepressie,omdieredenwillenwegraageenantwoordaanbieden.Wanneer blijkt dat er nood is aan kennis en sensibilisering bij de vroedvrouwwillenwij een gidsontwikkelen met aanbevelingen voor de vroedvrouw omtrent postpartum depressie.Daarin zou dan eenweergave gegevenworden van de verschillende definities, de prevalentie, derisicofactoren,deimpactopmoeder,kindenomgeving.Erzoudenookaanbevelingeninstaanvoordevroedvrouwoverderoldiezekanopnemenenomopdiemaniereenpostpartumdepressiebetertedetecterenentebegeleiden.De hoofddoelstelling die we hiermee willen bereiken is: “de kennis omtrent een postpartumdepressievergrotenbijdevroedvrouw.”


10

2Methodologie

2.1Literatuurstudie2.1.1ZoekstrategieWezijngestartmethetopstellenvaneenvoorlopigeinhoudsopgavevooraleerweliteratuurhebbenopgezocht.Aandehandvandezeinhoudsopgavewashetgemakkelijkeromperitemliteratuuroptezoeken.Wezijnonzeliteratuurstudiegestarteindseptember2016.HierbijhebbenwegewerktviaLimo, de database van Vives Hogeschool. We hebben uitsluitend gebruik gemaakt van dedatabanken ‘Pubmed Central’, ‘Elsevier’ en ‘pubmed medline’. Via deze databanken werden 67artikelsgevonden.Nahetlezenvandeartikelsbleken39artikelsrelevantomwillevandebruikbaregegevens.Dezebruikbareartikelshebbenwevervatin39evidentietabellendietevindenzijnonderderubriekbijlagen.Viadesneeuwbalmethodezijnenkeleartikelsgevondendiewegebruikthebbenalsbronverwijzing,dezewerdennietopgenomenindeflowchart.Wehebbengebruikgemaaktvandevolgendetrefwoorden:PostpartumdepressionANDriskfactors– PostpartumdepressionANDprevalence – PostpartumdepressionANDprevention – PostpartumdepressionANDmidwife–PostnataldepressionANDchildren–PostpartumdepressionANDimpact– Postpartum depression AND pregnancy – Postpartum depression AND father – PostpartumdepressionANDdefinition–PostpartumdepressionANDtreatment –PostpartumdepressionANDEPDS –Maternal health – PostpartumANDblues – PostpartumANDpsychosis – PostpartumANDmooddisorders–PTSS–Postnatalscale–PostpartumdepressionANDdiet.Naast het verkrijgen van informatie via debovenstaandewetenschappelijkedatabaseshebbenweookde recentste richtlijnenvanKNOV,WHO,KCEenNICEgeraadpleegd. Daarinwerdenheelwatbruikbare richtlijnen gevonden met betrekking tot het vroegtijdig detecteren van postpartumdepressie. Ook was ons interview met mevrouw Lieve Van Weddingen een grote bron vaninformatie. Daarnaast raadpleegden we ook een aantal boeken en ‘the mental health disordersguideline’geraadpleegddieinteressanteinformatievervatomtrentpostpartumdepressie.Bij het verzamelen van onze bronnen maakten we gebruik gemaakt van beperkingen in onzezoekopdracht, limits. We hebben gebruik gemaakt van de volgende ‘limits’: Free full tekst –Engelstalig – Publication date 2011 – 2017. Ongeveer 95 procent van de gebruikte artikels zijnbuitenlandse,Engelstaligeartikels.


11

2.1.2Flowcharts

Figuur1:Flowchartpubmedcentral

Figuur2:FlowchartElsevier

PubmedcentralPostpartumdepressionANDriskfactors

1145artikels,nalimits:837

artikels

2artiikels

Postpartumdepression

ANDprevalence

841artikels,nalimits:624artikels

2artikels


ANDprevention


4artikels

PostpartumdepressionANDmidwife


artikels

2 artikels

PostnataldepressionANDchild

development


2artikels

PostpartumdepressionANDimpact


artikels

3artikels


ANDpregnancy


artikels

2artikels


ANDtreatment


artikels

4artikels

PostpartumdepressionANDfather


2artikels

ElsevierPostpartumdepression

ANDdefinition


artikels

2artikels

PostpartumdepressionANDEPDS


2artikels


ANDbreastfeeding


artikels

1artikel


ANDnutrition


artikels

1artikel

PostpartumANDrisk


artikels

1artikel


12

Figuur3:Flowchartpubmedmedline

Pubmed medlinePostpartumANDblues


4 artikels

Maternalhealth


artikels

1artikel

PostpartumAND

psychosis


1artikel

PostpartumANDmooddisorders


1artikel

PTSS

1145artikels, nalimits:622artikels

1artikel

Postnatalscale


artikels

1artikel

Prevalencebabyblues

280artikels,nalimits:149 artikels

1artikel


13

2.2MethodeIn dit deel bespreken we de praktijkstudie en wordt beschreven hoe de data, nodig voor hetonderzoek,werdenverzameldenverwerkt.Vervolgenswordenderesultatenweergegeven.Tijdensde praktijkstudie wordt de nood aan informatie bij vroedvrouwen omtrent postpartum depressienagegaan. In het deel discussie interpreterenwe de resultaten van de praktijkstudie enwordenbesluitenenaanbevelingengeformuleerdvoordetoekomst.2.2.1OnderzoeksvraagViaditonderzoekwillenwevolgensde IMRADmethodeeenantwoordbiedenopdevolgensPICOgeformuleerdeonderzoekvraag:“is er nood aan het sensibiliseren van de vroedvrouw om een postpartum depressie beter te

detecterenentebehandelen”.Hiervoor is een kwantitatief onderzoek uitgevoerd naar de huidige kennis van vroedvrouwenomtrentpostpartumdepressie.We hadden het vermoeden dat er in het vroedkundigwerkveld een tekort is aan kennis omtrentpostpartumdepressie.Omdieredenwildenwijviaonsonderzoekachterhalenwatdekennisisbijdevroedvrouwomtrent postpartumdepressie. We hadden graag een gids ontwikkeld omde kennisomtrent postpartum depressie te verruimen met daarin een weergave van de verschillendedefinities, de prevalentie, de risicofactoren, de impact en de rol van de vroedvrouw.De doelstelling die we hiermee willen bereiken is: de kennis omtrent een postpartum depressievergrotenbijdevroedvrouw.

2.2.2OnderzoeksdesignHetdesignvanonsonderzoekiseenbeschrijvendonderzoekaangeziendeinformatiebehoeftebijdevroedvrouwen omtrent een postpartum depressie via vragenlijsten werd nagegaan. Dezevragenlijsten werden nadien geanalyseerd. Wij hebben de keuze gemaakt voor een kwantitatiefonderzoekomdatweopdezemaniereengroteraantalvroedvrouwenopkortetijdkondenbereiken.Aangezienerslechtséénmeetmomentplaatsvond,ishetonderzoekeendwarsdoorsnedeonderzoekenobservationeelvanaard.2.2.3OnderzoekspopulatieDeonderzoekspopulatievoorhetinvullenvandevragenlijstenwarenvroedvrouwen.Onzebeoogdedoelgroep hebben we gespecificeerd door middel van inclusie- en exclusiecriteria.Inclusiecriteria waren: Nederlandstalig, vroedvrouwen werkzaam op een materniteitsafdeling en


14

verlosafdeling – eerstelijnsvroedvrouwen – bereid zijn tot het invullen van de vragenlijst.Exclusiecriteriawaren: gynaecologen – studenten vroedkunde – anderstaligen. De doelgroepwasaanwezig op de studiedag “Welzijn van ouder en kind – van kinderwens tot postpartum” in deKatholiekeHogeschoolVives, studiegebied gezondheidszorg campusKortrijk opdinsdag7 Februari2017.Alle 250 aanwezige personen op de studiedag konden de vragenlijst terugvinden in dedocumentatiemap die verdeeld werd bij aanvang van de studiedag. Na de topic ‘preventie vanpostpartum depressie’ kregen we de kans om ons onderzoeksopzet kort toe te lichten aan dedeelnemers.Ditdedenwesamenaandehandvanéénpowerpointpresentatieeneenkorteuitlegwaarbij we onze beoogde doelgroep vriendelijk vroegen om onze vragenlijst in te vullen. Deaanwezigenwerdenopdehoogte gesteld via een informed consent endedeelnamewas volledigvrijwillig en zo opgesteld dat we de anonimiteit van de deelnemers konden waarborgen. Na destudiedaghaddendedeelnemersdekansomhunvragenlijsttedeponerenindebrievenbusdiewijvoorzien hadden ter hoogte van de uitgang van het forumgebouw. 123 vragenlijstenwerden alsontvankelijkverklaard.2.2.4SteekproefOnze steekproef is een niet – aselecte gelegenheidssteekproef omwille van het feit dat we onzevragenlijst aan een bestaande groep hebben verdeeld, namelijk vroedvrouwen die zich voorafhebben ingeschreven voor de studiedag “welzijn van ouder en kind, van kinderwens totpostpartum”.2.2.5DatacollectieNaast het maken van een literatuurstudie via wetenschappelijke literatuur en een interview metmevrouw Lieve Van Weddingen vond ook een praktijkdeel plaats door middel van vragenlijsten.Via een ongestructureerd interview opmaandag 12 december 2016 te Keerbergen van 11u30 tot12u30metmevrouwLieveVanWeddingenverzameldenwegegevensomtrenttipsenaanbevelingenvoor de vroedvrouw die in aanraking komtmet een vrouw die te kampen heeft met emotioneleproblemen en een postpartum depressie. Gegevens vanuit dit interview verwerkten we in onzeliteratuurstudie. Het uitgeschreven interview is terug te vinden onder de rubriek bijlagen in dezebachelorproef.Naast het interviewhebbenwe gebruik gemaakt van een niet-gevalideerde vragenlijst omop eensnelle en efficiënte manier gegevens te verzamelen omtrent de kennis bij de vroedvrouw overpostpartumdepressie.Hiervoorhebbenwezelfeenniet-gevalideerdevragenlijstontwikkeldomonsonderzoektekunnenuitvoeren.Vanuitdeprobleemstellingenbegrippenuitonzeonderzoeksvraagisdevragenlijstontstaan. Wemaaktendekeuzeomdevragenlijstop testellenviavraagvormenstellingen.Hierbijwerdendevroedvrouwenbevraagdnaarhunkennisenmening.


15

Devragenlijst isopgebouwduitelfvrageneneenextrakadervooropmerkingenofsuggesties.Webodenmaximumzesantwoordmogelijkhedenaan,hetgemiddeldeaantalantwoordmogelijkhedeninonzevragenlijstisvier.Viademethode‘Likertschaal’vroegenweinonzevragenlijstnaarmeningenen gedrag waarbij meerdere antwoordmogelijkheden werden aangeboden. Bij het opstellen vanonzevragenlijsthebbenweerrekeningmeegehoudendatereenlogischeenoverzichtelijkeopbouwinzit.Ookprobeerdenweeenonderscheidtemakentussendevragenendeantwoorden.Ditdoorelkevraagineenapartkaderteplaatsen.Doortekiezenvoorkorteengemakkelijkevragenwaarbijmenopeeneenvoudigemanierverschillendeantwoordenkonaanduidennaelkevraag,probeerdenwedetijdsduurbeperkttehouden.Als eerste onderdeel bestaat onze vragenlijst uit een korte maar duidelijke inleiding waarbij weonszelfalsstudentenenonzeschoolvoorstellen.Verderbeschrijvenwehetdoelvanonsonderzoekende tijddiehetkostomonzevragenlijst in tevullen. Deze inleidingsluitenweafmeteenkleindankwoord.Hettweededeelvandevragenlijstbestaatuitdeelfvragenzelf.Aanheteindvandevragenlijst krijgen de vroedvrouwen de mogelijkheid en ruimte om aanvullende opmerkingen ofsuggestiestenoteren.Helemaalaanheteindstaatereenkortebedankingvoordemedewerkingenstaatonzenaamvermeld.

2.2.6BetrouwbaarheidDeze vragenlijstwerdnagelezendoor de interne en externepromotor omdebetrouwbaarheid tecontroleren.2.2.7Meetinstrument–Data-analyseEensalonzegegevensverzameldwaren,kondenwedezegaanverwerken. Deeerstestapnaardeanalysevandegegevensuitdevragenlijstenwashetinvoerenvandedataomeendatamatrixaantemaken.Allegegevenswerdenindecomputer ingevoerdmetbehulpvanhetprogrammaMicrosoftExcel.Vooriedertypeantwoordwerdeennumeriekewaardegeplaatst.Elkevragenlijstkreegeenspecifiek nummer toegekend in de rechterbovenhoek van de vragenlijst. Op die manier kon elkevragenlijst gerefereerd en gecontroleerdworden in het Excel-databestand. Via de onlinewebsitehttps://www.enquetesmaken.com werden alle data nogmaals ingevoerd voor het verkrijgen vanbruikbarevisuelegrafieken.2.2.8Ethischeaandachtspunten Vooronspraktijkdeelhebbenweeenaanvraagtotadvies ingediendbijde instantieEthischcomitéAZ Groeninge te Kortrijk. De studie met registratienummer AZGS2016151 werd uiteindelijkgoedgekeurd na het invullen en versturen van de technische fiche tot het bekomen van eenaanvullendeverzekeringinzakeexperimentenopdemenselijkepersoon.


16

3Resultaten3.1 Literatuurstudie3.1.1Postpartumstoornissen–AlgemeenVrouwen kunnen soms tijdens hun zwangerschap en na hun bevalling allerlei psychische klachtenontwikkelen.Dezeklachtenzijnonderteverdelenineenviertalpostpartumstoornissen,welkezijnbabyblues, postpartum depressie, postpartum pychose en posttraumatische stress-stoornis. Omvrouwenadequaat te kunnenhelpenalshulpverlener, is een juiste inschattingenkennis vandezeverschillendeaandoeningenvancruciaalbelang.(Meulink,2015)

3.1.2PostpartumBlues

3.1.2.1Begripsomschrijving–prevalentieVele jonge moeders genieten na de bevalling volop van hun baby. Ze voelen zich, naast delichamelijkeongemakken,trots,blij,opgeluchtengelukkigmethunbaby.Veelvrouwenervarendeeerstedagennadegeboortevanhunkindalseenperiodevangrootgeluk.Totdiedagwaarbijallesopeensandersbegintaan tevoelen.Eenkorteperiodewaarindemoederplotsenonverklaarbaarovervallenwordtdooreenmildenonmiskenbaarverdriet (SeiferenDickstein,2000). Symptomenzoals angstgevoelens, vaak huilen zonder enige aanleiding, zich emotioneel zwak voelen, zichuitgeput en eenzaam voelen, prikkelbaarheid en verlies van eetlust tredenmeestal op tussen dagdrieendagvijf. Daarnaastvoeltaldatkraambezoekvoorhaaroverbodigaan.Watalsdieveiligeomgevingvandematerniteitwegvalt?Watalsdevroedvrouwernietmeerisommetraadendaadbij te staan? Deze gevoelens verdwijnen weer geleidelijk na enkele dagen (Vliegen et al., 2014;O’Haraetal,2014).Ongeveervijftigtottachtigprocentvanallejongemoederservarenindeeersteweeknadebevallingdezegevoelens(Vliegenetal.,2014,Pearlsteinetal.,2015).Dezevrouwenhebbenlastvanwaterindevolksmondde‘babyblues’of‘kraamtranen’wordtgenoemd.Wekunnensprekenovereenmildestemmingsstoornisgekenmerktdooremotioneleinstabiliteitdieminimaalenkeleurentotmaximaaltweewekenduurt(Pearlsteine.a.,2015).Deze vrouwen kunnen zich omwille van bovenstaande symptomen overvallen voelen door deplotselinge verandering in hun stemming. Echter wanneer er goed doorgevraagd wordt, kunnenvrouwen vrijwel altijd een duidelijke aanleiding geven aan deze stemmingswisseling. Babybluesontstaat niet zomaar, maar wordt uitgelokt door een negatieve ervaring zoals onder andere: lasthebben van lichamelijke pijn, het krijgen van een onaardige opmerking, angst ervaren voor hetmoment van thuiskomst en te maken krijgen met borstvoedingsproblemen zoals bijvoorbeeldgestuwdeborsten(Meulink,2015).


17

Babyblues kan zich echter wel onderscheiden van een ernstige aandoening zoals bijvoorbeeldpostpartum depressie of postpartum psychose doordat de vrouw zich ondanks haar emotionelegevoelensnogsteedszichzelfvoelt. Zeheeftniethetgevoelallecontroleoverzichzelfkwijttezijnendurfteroptevertrouwendatzezichbinnenkortterugbeterzalvoelen(Meulink,2015).

3.1.2.2RisicofactorenBabyblues-symptomen gelijken in eerste instantie op de verschijnselen die duiden op eenbeginnende postpartum depressie of psychose omwille van de gelijke symptomen zoals onderandere: vermoeidheid, prikkelbaarheid , onzekerheid, zich emotioneel zwak voelen, enzoverder.Gelukkig is babyblues van snel voorbijgaande aard in vergelijking met postpartum depressie enpostpartumpsychose(O’Hara,2013).Postpartumbluesvormtechterweleenriscicofactorvoorhetontstaanvanpostpartumdepressie(O’Haraetal.,2014).

3.1.2.3BiologischefactorenBiologische factoren speleneen significante rol inhetontstaanvanpostpartumproblematiek.Hetlichaamvandevrouwondergaatineenkortetijdgroteveranderingen.Dezeveranderingenhebbentemakenmeteenterugvalvanoestrogenenenprogesterondirectnadegeboortevanhetkind.ZosteldeBlochetal.(2012)vastdattijdenseenzwangerschapdehersenenwordenblootgesteldaaneen aanzienlijke toename van oestradiolniveaus, die plotseling afnemen in de eerste dagenpostpartum.Deze neurobiologische effecten kunnen zorgen voor de ontwikkeling van psychischeproblemenindepostpartumperiode.Sacher et al. (2011) stelde vast dat monoamine oxidase A de enzymatische afbraak vanneurotransmitters,zoalsserotine,dopamineennoradrenalinebevordert.Zowarendemonoamineoxidase A niveaus drieënveertig procent hoger vier tot zes dagen na de geboorte.Om die redenworden de neurotransmitters sneller uitgeput waardoor de vrouw zich emotioneel zwakker zalvoelenensnelleruitgeput.Beta-endorfineswordenvrijgegevenonderstress. Gedurendedearbeidhelpendezehormonendemoeder in een ander niveau van bewustzijn te brengen. Deze Beta-endorfines zorgen voor heteuforische gevoel tijdens de onmiddellijke postpartummaar dalen stilaan gedurende de volgendedriedagennadegeboorte(Bogaertsetal.,2009).

3.1.2.4PsychologischefactorenGevoelensvanverdrietenhuilerigzijn,kunnenookveroorzaaktwordendoorhetfeitdatdevrouwnegen maanden lang haar kind gedragen heeft en heeft voelen stampen, bewegen en draaien.Negenmaandenlangleefdezeininnigcontactmethaarbabyenmoestzezichaanpassenaanhaargroeiendebaby. Nadebevalling isdit innig,nauwcontactplotswegenervaartzeeengevoelvanleegte,verlies.


18

Devrouwkanookhetgevoelkrijgennietmeerindebelangstellingtestaan.Nukrijgtopeenshaarbabyalleaandacht. Gevoelensvanonbekwaamheidenonzekerheid inhaarnieuwerolalsmoedermaaktdevrouwgevoelig(Bogaertsetal.,2009).3.1.2.5GenetischefactorenGenetischestudiesdoorMahonetal.(2010)wezenopspecifiekeerfelijkefactorenbijhetontstaanvaneenpostpartumgevoeligheid.Dezegegevenssuggereerdendatgenetischevariatiesopspecifiekechromosomendegevoeligheidvoorpostpartumstemmingssymptomenkunnendoentoenemen(O'Hara,2014).

3.1.2.6ImpactvaneenpostnatalebabybluesopdeneonaatVoordemeestevrouwenisdeovergangnaarhetmoederschapeenpositieveperiodemaarhetkanookeenveeleisendeenzwareperiodezijn.VolgensdeovergangstheorievanSchumacherenMeleis,(1994),brengthetmoederschapverschillendeveranderingenmetzichmeezoalsonderandereeenidentiteitsverandering,deveranderingnaarmoederzijn,deveranderdepartnerrol, verschil tussenpatronenengedrag.Vrouwenhebbendeneigingomeennieuwevormaantenemenomtrenthungeestelijkeontwikkelingenzohunidentiteittereorganiserenomuittegroeientoteenmoeder.EvenzoWinnicottsteltdatdevrouwopheteindevanhaarzwangerschap,een‘primairemoederlijkepreoccupatie‘ ontwikkelt. Ditbetekentdat ze zich richtophaarongeborenbaby. Opdiemanierprobeertzezichzovoortebereidenopdeeisenvandeafhankelijkeenkwetsbarepasgeborene.Depreoccupatievandemoedermetdefoetus/babyiscentraalindeontwikkelingvandemoeder-kindrelatie.Het ontwikkelen van een goede relatie tussen de ouder en de pasgeborene is het belangrijkstepsychologische proces tijdens de kraamperiode. Storingen in de vroege ouder-kindrelatie kannegatieve gevolgen hebben voor de toekomst van hun kind, zowel op cognitief als op sociaal- enemotioneelvlak.Vanuiteenfysiologischenpsychologischoogpunt,wordtdemoeder-kindbindingbevorderddoordeafgifte van het hormoon ‘oxytocine’. De afgifte van dit liefdeshormoon kan gestimuleerdwordendoorhuid-op-huidcontactenoog-in-oogcontacttussenmoederenkind,alsookdoorhetgevenvanborstvoeding aan de pasgeborene. Het vrijgegeven oxytocine, vroeg in het postpartum, wordtalsookgeassocieerdmetrustenopenheidnaardebaby.Dit fysiologischepatroonwordtgemakkelijkverstoorddoor ingrepentijdensdearbeidenbevallingzoalshetgebruikvanepiduraleanesthesieenkeizersnede.Eenliefdevollerelatiemethaarpartnerheeftalsookeenpositieveinvloedopdemoeder-kindbinding. Dedynamiekinhetgezinkansterkbeïnvloedwordendoordegeboortevaneenkind. Deovergangnaarhetouderschapstaatbekend


19

alseenvandemeestuitdagendegebeurtenisseninhetvroegstadiumvanhethuwelijk(Gunillaetal,2011).

3.1.2.7BehandelingPas bevallen vrouwen die te maken krijgen met de babyblues hoeven geen behandeling. Dezevrouwen hebben vooral begripvolle begeleiding en geruststelling uit hun omgeving nodig.Voldoenderustenhulpinhethuishoudenzijnmeestalvoldoende(Prinsetal.,2014).Enkeleenkleinpercentage van deze vrouwen hebben risico op het ontwikkelen van postpartum depressie(Pearlsteine.a.,2015;BCReproductivementalhealthprogram,2014).

3.1.2.8RolvandevroedvrouwBijhetvaststellenvanbabyblueskortnadebevalling,ishetbelangrijkalsvroedvrouwomtezorgenvooreengoedeondersteuningvandemoeder.Alsvroedvrouwishetbelangrijkomteluisterennaarhetverhaalvandemoeder.Bestbenaderjeookdemoedermetattentieenpositievebekrachtiging.Dooropdiemaniertewerkengroeithaarzelfvertrouwenenversterkthaarmogelijkhedenomvoorhaarbabytezorgen(Bogaertsetal.,2009). Daarnaastkun jehaarendepartnerhetadviesgevenomindeeerstewekennadebevallingbezoektebeperkenenvoldoendetijdtenemenomterusten(Prinsetal.,2014).Verderwordtwelaangeradenhaarverderoptevolgenmetbetrekkingtothetontstaanvanpostpartumdepressie(VLOV,2017).Eenhulpmiddelombabybluesop te sporen isdeStein’sMaternityBluesScaleafgekortnaarMBS.Dezeschaal iseenvragenlijstwaarin13 itemsbevraagdworden. Wanneerdetotaalscoreopdezevragenlijst8ofhogeris,heeftdemoederlastvanbabyblues(VLOV,2017).


20

3.1.3Postpartumdepressie

3.1.3.1BegripsomschrijvingEen depressie is volgens de wereldgezondheidsorganisatie één van de belangrijkste oorzaken vaninvaliditeitwereldwijd(WHO,2012). Eenperinataledepressieiseentermdiegebruiktwordtomeendepressieveperiodegedurendedezwangerschapen/ofpostpartumperiode tebeschrijven.Het is een significante complicatie vandezwangerschapendepostpartumperiode(O’Haraetal.,2014). Daarnaast hebbenwe nog het begrip postnatale depressie wat eigenlijkmeer ingeburgerd is danpostpartumdepressie. Postnataal betekent letterlijk ’na de geboorte’waardoor het lijkt alsof hetkinddepressief isennietdemoeder.Aangezienniethetkindmaardemoederdepressief is, ishetbeter om te spreken over een postpartum depressie in plaats van een postnatale depressie(Friedman,2009).Een postpartum depressie heeft dezelfde kenmerken als een depressieve aandoening behalve dathetzijnontstaankentbinnenvieràzeswekennadebevalling. Opzichverschillendesymptomenvaneenpostpartumdepressienietveelmetdievaneengewonedepressiebehalvedathetplaatsvindtineenanderleefmomentnamelijkdeperiodenadebevalling.Vaneenpostpartumdepressiekan gezegd worden dat het meer is dan de babyblues (O’Hara et al., 2014). Vrouwen met eenpostpartumdepressievoelenzichnahunbevallingangstigenergsomber. Dezegevoelenskunnenlangaanhoudenenhebbenhierdooreengroteimpactophundagelijksfunctionerenendemanierwaarop zij omgaanmet hun kind. De depressiewordt afhankelijk van het aantal symptomen dievoorkomenmild,matigtotzwaargenoemd(O’Hara,2013;Meulink,2015).Postpartumdepressieiséénvandemeestkritiekeproblementijdensdepostpartumperiode.Nietalleenomwillevannadeligegevolgenvoordemoederenhetkind,maaromdattwintigprocentvande moeders die werden gediagnosticeerd met postpartum depressie sterven ten gevolge vanzelfmoord(Hananetal.,2017).

3.1.3.2PrevalentievanpostpartumdepressieEen depressie tijdens de zwangerschap en na de bevalling treedt meer op dan meeste mensenrealiseren(PSI,2016).Veelmoedershebbenhetindeperiodenadegeboortevanhunkindmoeilijkmetdegroteveranderingeninhunleven. Prevalentieschattingen variëren aanzienlijk, afhankelijk van de periode en woonplaats waarin deprevalentiewordtbepaald.O’Hara(2014)steldevastdathetpercentagevoorpostpartumdepressieinontwikkelingslandenzelfshogerligtdaninontwikkeldelanden.Uitinternationaalonderzoekblijktdat5tot16procentvandevrouwentemakenkrijgtmeteendepressietijdenshunzwangerschap.Ongeveer10 tot 22 procent vande vrouwenervareneendepressie vanafde geboorte tot twaalf


21

weken na de geboorte van hun kind. 9,3 tot 31 procent ervaart een depressie in het eerste jaarpostpartum(BCReproductiveMentalHealthProgram,2014;Hananetal.,2017).DecijfersdiegebruiktwordeninVlaanderenzijnvolgenskindengezininternationalecijfers.ErzijnnoggeenVlaamse -Belgischecijfers. InVlaanderenzijn in2013welaluniversitaireonderzoekengebeurddiedeinternationaletrendsbevestigen.KindenGezinhoopthieroptermijnzelfeenbeeldvantekunnengevenvanuithuneigenregistratiesysteem(KindenGezin,2017).Slechts 2,5 procent van de vrouwen erkent symptomen te hebben van een depressie binnen deeerste 2 dagen postpartum. Dit geringe aantal kan worden verklaard door het feit dat niet allebiologische veranderingen reeds hebben plaatsgevonden en de spanningen door de zorg voor hetkind nogmoeten komen. De prevalentie van depressie vergroot aanzienlijk tijdens de eerste driemaandennadebevalling. Zosteltmendatdeprevalentievandepressietotdriemaalhoger isvijfweken na de bevalling en zouden depressieve episoden 3,5 keer vaker voorkomen dan tijdens dezwangerschap(Kettunen,2014;Viguera,2011).Niet enkel demoeder kanmoeite hebbenmet deze verandering in haar leven, ook bij 2% vandepartnerseenpostpartumdepressiekanvoorkomen(Holtkamp,2007).Hierbijtoondestudieaandateendepressiebijdepartnerdezelfdenegatieveimpactkanhebbenopderelatiemetzijnpartnerenhun kind, als een postpartum depressie bij demoeder (Kim et al., 2007; BC ReproductiveMentalHealthProgram,2014).Samengevatkunnenwestellen:deprevalentievanprenataledepressieisongeveer12procentendeprevalentievanpostpartumdepressie inheteerste jaarnadegeboortevanhaarkind is10 tot22procent (Nice, 2016;Hananet al., 2017). Naar schatting zouden jaarlijks inVlaanderenongeveer10.000 vrouwenworden getroffen door een postpartum depressie (Saeys et al.,2015). Daarnaastblijft de postpartum depressie bij ongeveer 8 procent van de vrouwen bestaan na 1 jaar (Dennis,2012).

3.1.3.3.RisicofactorenAlgemeen

Deafgelopen30jaarwerderveelonderzoekverrichtnaarderisicofactorenendeoorzakendieeenimpact hebben op het ontwikkelen van een postpartum depressie. Men vond geen éénduidigeoorzaak.Uitonderzoekblijktdatbijhetontstaanvandepressie,hetomeencombinatievansociale,psychologischeenbiologischefactorengaat(Damaetal.,2016). Het isomdieredenmoeilijkeenantwoordtegevenopdevraagwaaromdeénevrouwnahaarbevallingeenpostpartumdepressieontwikkeltendeandereniet.Op basis van resultaten van jarenlang onderzoek worden de symptomen van een postpartumdepressie matig tot sterk geassocieerd met een voorgeschiedenis van depressie, angst en/ofdepressie gedurende de zwangerschap, emotionele instabiliteit, een laag zelfbeeld, postpartum


22

blues, stressvolle gebeurtenissen van het leven, een niet ondersteunende partner en gebrek aansocialeondersteuning(O’Haraetal.,2014).Psychologischerisicofactoren

Persoonlijkevoorgeschiedenisvandepressie

Het is wetenschappelijk bewezen dat een voorgeschiedenis van depressie één van de grootsterisicofactorenisvooreendepressiegedurendedezwangerschapenpostpartumperiode.Meerdan50procent vande vrouwendie een voorgeschiedenishebbenvandepressie voorde conceptie entijdens de zwangerschap zullen een postpartum depressie ontwikkelen (Stewart, 2011; BCReproductiveMentalHealthProgram,2014). Hetrisicoopdepressieisbijzonderhoogwanneerdemoederaleerdereendepressieheeftervarenbijeenvorigepostpartumperiode.(Kettunen,2014;Hananetal.,2017).Materneleangstendepressie

Vrouwendiezichgedurendehunzwangerschapangstigvoelen,lopenmeerrisicoopeenpostpartumdepressie.Dezeangstkanzichuitenalsangstvoorhetmoederschap,angstvoorcomplicatiestijdensdezwangerschap,angstomtebevallen,zichzorgenmakenoverdetoekomstenmoeitehebbenmetde rolverandering naar moeder. Bovendien kan de fysieke ervaring van zwangerschap,vermoeidheid,slaapproblemen,gewichtsveranderingenconcentratieproblemendesymptomenvandepressie overlappen en hiermee zorgen voor verwarring met een depressie (Klein et al., 1994;Chaudron, 2013). Volgens Vanparys (2017) heeft 4,5 % van de zwangere vrouwen angst om tebevallen.Weinig studieshebbendeprevalentievandepressie tijdensdezwangerschaponderzocht. Uiteenreviewkunnenweafleidendatereenprevalentieisvanongeveer7,5procenttot14,5procentvoordepressietijdensdezwangerschap(Gaynes,2005;Chaudron,2013).Invergelijkingmetpostpartumdepressie,krijgteendepressietijdensdezwangerschapminderaandacht.Weinigmensenwetendater net zoveel vrouwen depressief zijn tijdens de zwangerschap als na de bevalling. Vroeger dachtmen dat een zwangerschap beschermt tegen depressie, maar dit is niet zo (Brockington, 1996;Chaudron,2013).Depressief zijn tijdens de zwangerschap vergroot de kans op het krijgen van een depressie na debevallingenditheefteenbelangrijkeimpactopdegezondheidenwelzijnvanmoederenkind.Omdieredenishetnetzobelangrijkomzowelaandachttebestedenaandepressieveklachtentijdensdezwangerschapalsnadebevalling(Meulink,2015).Derisicofactorenvoordepressietijdenszwangerschapzijnvergelijkbaarmetdievaneenpostpartumdepressiezoalsonderandereeenvoorgeschiedenisvandepressie,gebrekaansocialeondersteuning,ongeplande zwangerschap, lage sociaal-economische status (SES), partnergeweld, verloskundigefactoren en stress-gevende gebeurtenissen van het leven (Stewart, 2011; Chaudron, 2013).Bovendien kan een depressie tijdens de zwangerschap ook een impact hebben op de foetus doormiddel van een verkeerd gezondheidsgedrag zoals bijvoorbeeld ongezonde voeding,


23

slaapproblemen, gebruik van over-the-counter middelen, alcohol, tabak of cafeïne (Beach, 2005;Chaudron,2013).Deimpactvaneenonbehandeldedepressietijdensdezwangerschapkanhetrisicoop een miskraam verhogen, en kan daarnaast zorgen voor een laag geboortegewicht envroeggeboorte(Stewart,2011;Chaudron,2013).Veel vrouwen stoppen met het innemen van antidepressiva tijdens de zwangerschap uitonwetendheid,zoalsonderandereongerustheidoverdeveiligheidvandemedicatie.Maardaarbijzijn ze zich niet bewust dat uit onderzoek blijkt dat vrouwen die hunmedicatie stoppen een veelhogerrisicohebbenopherhalingvandepressie. Daaromishetvanbelangalshulpverleneromderisico’sopdepressieaftewegenmetderisico’svanbehandelen(Chaudron,2015). Invloedvanlevensgebeurtenissen

Eenopeenstapelingvangebeurtenissenmaaktdevrouwkwetsbaardervoorpostpartumdepressie.Teneersteheb je jeugdtrauma’suithetverleden.Daaronderverstaanwebijvoorbeeld: lichamelijkenseksueelmisbruik,hetverliesvaneenouderalsgevolgvaneenechtscheidingofoverlijden.Uitonderzoek blijkt dat jeugdtrauma’s mensen kwetsbaarder maakt voor depressie op volwassenleeftijd(Hananetal.,2017). Ten tweede kunnen levensgebeurtenissen die in onze samenleving vaak in een korte periodesamenvallen zoals zwangerschap, een nieuwe job, het verlies van de job, een verhuizing, eenechtscheiding, financiële problemen, ernstige ziekte of verlies van een dierbare een postpartumdepressieindehandwerken. Ten derde kunnen complicaties tijdens de zwangerschap en de bevalling het risico op postpartumdepressieverhogen(Hananetal.,2017).Denkdaarbijbijvoorbeeldaandeangstigesituatiebijeenkeizersnedemeteenspoedkarakter.Degezondheidvandebabykanookeeninvloedhebbenophetontwikkelenvanpostpartumdepressie. Ouders vaneenkindjemetaangeborenafwijkingen staanvooreenveel zwaardere levenstaakenmoetennaasthet krijgenvaneenkindnogeensdooreenverwerkingsproces (Stewart, 2011; O’Hara et al., 2013; Meulink, 2015; Meijer et al., 2014; VanWeddingen,2016).Partnergeweld

Partnergeweld voor en/of tijdens de zwangerschap kan een invloed hebben op het ontstaan vanpostpartumdepressie.Overdetotalebevolkingkomtditbij30procentvandemensenvoor.Tijdensdezwangerschapzietmenweleentijdelijkedalingtot11procent.Partnergeweldwordtomschrevenals het geheel van gedragingen, handelingenof dreigingen vandepartner. Dat geweldberokkentschade aan de andere partner op fysiek, psychisch-emotioneel en/of seksueel vlak. Dit heeft zijninvloed op meer angst, depressie en minder zelfvertrouwen bij de vrouwErisgeblekendatscreenennaarpartnergeweldeffectiefenveiligis(VanParys,2017).


24

Impactvanfertiliteitsproblemen

Wereldwijdheeft1opde6koppelsproblemenmetvruchtbaarheid.Bijeenactievekinderwenskandit zorgenvooreenemotionele achtbaanvanhoop, angst enonzekerheden. Deze langewegkanzorgen voormeer risico op emotionele en relationele problemen. Relationele problemen kunnenontstaanomwillevanangstgevoelens:gevoelensvanfalen,deveranderingvanseksualiteitsbelevingenzichschuldigvoelentegenoverdepartner(Stuyver,2017).Uit studies van Demyttenaere & Verhaak et al. (2000) is gebleken dat fertiliteitspatiënten hogerscorenopdepressieenangstdancontrolegroepen.Menmerktookopdatfertiliteitspatiëntenmeerpsychosomatischeklachtenuiten.Dezeklachtenzorgenervoordatmenemotioneelkwetsbaarderiswaardoordedepressiekanblijvenbestaannadebevalling(Struyver,2017).Duurligdagen

VoorbevallingenwerdvastgestelddatdegemiddeldeligduurineenziekenhuisinBelgiëhogerisdanin veel andere landen. In een overzicht van “Health at a glance 2016” van de Organisatie voorEconomische Samenwerking en Ontwikkeling staat vermeld dat het Europees gemiddelde van deligduurbij eengezondebevalling3,2dagen is in2014. VoorBelgië is dit 3,8dagen, in Spanje2,4dageneninZweden2,3dagen.Uitmeerdereonderzoekeninverschillendelandenmetkortereligdagenblijktdateenkortereligduurgeennegatieve invloedheeftopdetevredenheidvandemoeders,nochopdegezondheidvanhetkind en de moeder. De voorwaarde hiervoor is wel dat er een goede ondersteuning wordtaangeboden na de bevalling, bijvoorbeeld extra thuisbezoeken door de huisarts, de vroedvrouw,verpleegkundigen,kraamhulp,KindenGezin,enzoverder. Huisbezoekenkortnadebevallingdooreenvroedvrouwwordenvolledigterugbetaalddoordeziekte-eninvaliditeitsverzekering.Vanuitditidee heeft ministerMaggie De Block eind februari 2016, zeven pilootprojecten opgestart die eenlooptijd hebben van twee jaar. Na afloop zal de regeringdit evalueren. Het project dient omdeorganisatievandekraamzorgvoor,tijdensennahetziekenhuisverblijfverderteoptimaliseren.Hethoofddoel hierbij is dat de vrouw nog tevredener wordt over de kwaliteit van de zorg, in hetziekenhuisenthuis(DeBlock,2016).DoordatdeverblijfsduurinhetziekenhuisnaeenongecompliceerdebevallinginVlaanderensteedskorterwordtendaarmeedeinternationaletendensnaareenkortziekenhuisverblijfvolgt,heeftvzwVBOV recent een document opgesteld dat deel uitmaakt van het project ‘bevallen kortziekenhuisverblijf’. In dat document staan kwaliteitscriteria beschreven voor de vroedvrouw diewerkzaam is in de eerstelijnszorg. Die aanbevelingen bieden de vroedvrouw een op evidentiegebaseerdeleidraadvoorhetinhoudelijkevanhaarwerk.Ditmoetzorgenvooreensterkernetwerkenmultidisciplinairewerkingdienoodzakelijk isomtoteengoedemoeder-enkindzorg tekomen,dusookoppsychologischvlak(VBOV,2016).


25

Biologischerisicofactoren

Tijdensdezwangerschapendebevallingondergaathetlichaamvandevrouwgroteveranderingen.Zwangerzijnzorgtervoordatallerleibiologischeprocesseningangwordengezetzodathetkindzichten volle kanontwikkelenenhet kindopdewereld kangezetworden (Meulink, 2015).Hieronderbesprekenwe enkele vandie biologische factorendiemogelijk verbandhoudenmet het ontstaanvaneenpostpartumdepressie. Hormonaleveranderingen

Veranderingenvandehormonalewaardentijdensdezwangerschapennadegeboortevanhetkindmakenvrouwenvatbaardervooreendepressie.Zobewijstwetenschappelijkonderzoekdatereenstijging is in de hormoonconcentraties zoals oestrogenen en progesteron, prolactine, placentacorticotropine releasing hormoon (CRH), humaan chorion gonadotropine, beta - endorfine enschildklierglobulinen.Doorzwangerschapentoenemendestresswordtdehypothalamus-hypofyse-bijnier as (HPA) door de werking en afgifte van hormonen zoals cortisol, placenta corticotropinereleasing hormoon (CRH) en adrenocorticotroophormoonbeïnvloedt. Dezebeïnvloeding leidt toteen verband tussen de veranderingen van hormonen en psychische klachten tijdens dezwangerschap(Giesbrechtetal.,2012;O’Hara2013).Schildklierproblemen

Deschildklier iseenvlindervormigeklier,diegelegen isaandevoorkantvandehalsenhormonenproduceert.Meerderestudiesconcluderendatereenverbandistussendewerkingvandeschildklieren het ontstaan van een depressie tijdens de zwangerschap en postpartum periode. Tijdens eenzwangerschapondergaathetimmuunsysteemvandemoederheelwatveranderingenomtekunnenbijdragen tot de ontwikkeling van het kind. Deze verandering omvat een anderewerking van deschildklier,waardoordeschildkliertesneloftelangzaamgaatwerken.Doordieverstoordewerkingkunnen er klachten ontstaan zoals concentratieproblemen, vermoeidheid, gewichtsverandering,veranderingen in de bloeddruk en hartkloppingen wat kan aanleiding geven tot een depressie.Wanneerdezeklachtennaarvoorkomen ishetverstandigomviaeenbloedonderzoekdewerkingvande schilklier na te gaan. Metbehulp vanmedicatie kande schildklier terug in balanswordengebracht(Meulink,2015;Sylvénetal.,2013;Damaetal.,2016).VitamineD-insufficientie

ZowelzwangerschapalsborstvoedinggeveniseengevoeligeperiodevoorvitamineD-insufficiëntie.Uit een recent onderzoek werd vastgesteld dat een tekort aan deze vitamine tijdens dezwangerschap kan geassocieerd worden met een hogere incidentie van postpartum depressie(Robinsonetal.,2014).VitamineDiseenvetoplosbaarpro-hormoon.Hetwordtverkregendoordewerking van zonlicht op de huid en uit onze voeding. Dewerking van zonlicht op de huid zet 7-dehydrocholesterol om in previtamine D3, die vervolgens wordt omgezet in vitamine D3 (WHO,2017).


26

Borstvoeding

Uit onderzoek blijkt dat de invloed van borstvoeding, heel uiteenlopend is op het ontstaan vanpostpartumdepressie(Borra,2015).Borstvoedinggeveniserguitputtend,zekerbijeenéérstekindengedurendedeeerstemaand (Bauters,2017). Onderzoekersvindendatprimiparamoedersdieborstvoedinggevenmeerrisicohebbenoppostpartumdepressie(Hananetal.,2017).Deinvloedkanookverschillennaargelangdevrouwhetvoornemenhadomhaarkindborstvoedingtegevenofniet. Hetgrootsterisicooppostpartumdepressiewerdvastgesteldbijvrouwendiedeintentiehaddenomborstvoeding tegevenmaarwaarbijmendooréénofandere redenerniet inslaagt. Anderzijds biedt het geven van borstvoeding gunstige en beschermende effecten voorpostpartumdepressiemaareenoptimalemoeder-kindbindingisprioritair.Uitditgegevenkunnenwe besluiten dat het niet enkel belangrijk is om deskundige steun te bieden aan vrouwen dieborstvoeding geven maar ook steun te geven aan vrouwen die het voornemen hadden omborstvoedingtegeven(Borra,2015).Voedingstekorten

Voedingstekorten kunnen ervoor zorgen dat de hersenen minder serotine produceren. Omvoldoende serotine aan te maken hebben de hersenen een aanhoudende toevoer vanvoedingsstoffennodig zoals tryptofaanen vitamineB6. Deproductie van serotine is een complexproces dat om specifieke voedingsstoffen vraagt. Om tryptofaan om te zetten in hydroxy-L-tryptofaan (5-http) heeft het lichaam voldoende ijzer en vitamine B3 nodig. Daarnaast heeft hetlichaam andere vitaminen B enmagnesium nodig om vitamine B6 om te zetten naar pyridoxyl-5-fosfaat (P5P). Samengevat kunnen we stellen dat wanneer een vrouw onvoldoende hydroxy-L-tryptofaan en pyridoxyl-5-fosfaat heeft, de hersenen onvoldoende serotine kan produceren, watresulteert ineendepressie(Fredricks,2014). Uitonderzoekblijktookdatereenverbandistusseneentelaagvetzuurgehalte(DHA)enhetontstaanvanpostpartumdepressie(Fredericks,2014).Socialerisicofactoren

Depressieeentaboe

Gelukkig zijn met het nieuwe leven lijkt de norm wanneer je zwanger of pas bevallen bent.Ongelukkigenverdrietigzijnwordtnogsteedsbeschouwdalsafwijkendvooreenjongemoeder.Omdie reden rustnogaltijdeen taboe inonzeWesterse cultuuroppostpartumdepressie. Zwangerevrouwen of pas bevallen vrouwen die zich eenzaam, verward, somber en verdrietig voelen, lijdenonderdittaboe.Hetverhinderthenomtepratenoverhungevoelensmetalsgevolgdatmennietdehulpzoektdienodigis(Saeysetal.,2015;Meulink,2015;tg,2015). Gebrekaansteun

Eenonderschatte risicofactorvoorhetontstaanvaneenpostpartumdepressie ishetonvoldoendeontvangen van sociale steun zowel van professionals, vrienden en familie als van haar partner(O’Hara&McCabe,2013). Mensenomzichheenhebbenenovergevoelenskunnenpratenisvangrootbelangvoordemoederomniet ineenzwartgattevallen. Moedersdienietbijhunpartner


27

terecht kunnenmet hun gevoelens omwille van relatieproblemen of omdat ze een alleenstaandemoederzijn,missendiesteunenlopenhierdooreengroterrisicoomeenpostpartumdepressieteontwikkelen(Meulink,2015).Ongunstigesociaal-economischeomstandigheden

Een ongunstige sociaal-economische situatie, door bijvoorbeeld een lager opleidings- ofberoepsniveau, een lager inkomen en armoede of financiële problemen maakt vrouwenkwetsbaardervoorpostpartumdepressie(Hananetal.,2017).Ookvoormigrantenvrouwendievaakeenbeperktsociaalnetwerkrondzichhebbenomwillevandeverhuisnaareenander landeneenanderetaal, ishetrisicogroteroppostpartumdepressie(O’Hara&McCabe,2013;Meulink,2015).VolgensVliegenetal.(2014)toondensommigestudiesdiedeinvloedvanleeftijdonderzochtenaan,dat jongemoedersmeer risicohebbenopeenpostpartumdepressie. Terwijl andere studiesgeeninvloed van de leeftijd van de moeder op de ontwikkeling van postpartum depressie kondenaantonen.Persoonlijkheidsfactoren

Vrouwen horen volgens onzemaatschappij, perfecte en gelukkigemoeders te zijn. Zelf heeft devrouwookdeverwachtingdateenbabyhaargelukkigzalmaken.HetbeeldvanderozewolkwordtinonzeWestersecultuurmaaraltegraagbenadrukt,terwijldemoeilijkhedenvanhetmoederschaponbesprokenblijven.Mendenkthierdoordatdezorgvoorhunkindvanzelfsprekendzalverlopenendat ze enkel hun moederinstinct hoeven te volgen. In werkelijkheid blijkt de kloof tussen dieverwachtingen en de werkelijkheid vaak te groot te zijn en ervaart men dan problemenmet hetvervullenvanhunmoederlijkerolwatzijn invloedkanhebbenophetontwikkelenvanpostpartumdepressie.Sommigeanderevrouwenstellendanweerhogenormenaanzichzelfofzijnzeerkritischtenopzichtevanzichzelfenvoelenzichgefaaldwanneerietsnietlukt.Noganderevrouwenhebbenmoeiteomietsteweigerenenslagenerdaardoornietinomneentezeggen.Aldezeverschillendepersoonlijkheden kunnen een invloed hebben op het ontwikkelen van postpartum depressie (Vliegenetal,2014;Meulink2015). Samengevat kunnen we stellen dat een voorgeschiedenis van psychische aandoening,levensgebeurtenissen en weinig sociale ondersteuning krijgen, drie hoofdoorzaken zijn van eenpostpartum depressie. Andere relevante risicofactoren die een kleiner risico geven op eenpostpartumdepressiezijn:eenlagesociaal-economischestatus,ongewenstezwangerschap,verloopvandezwangerschapenbevalling,eneenonrustigkind(O,Haraetal.,2014;Hananetal.,2017).Doorgaanskunnenwestellendatereensamenspelisvandepsychologische,biologischeensocialerisicofactorenbijhetontstaanvanpostpartumdepressie. Dooreensamenloopvanveranderingenenomstandighedenraaktdebalanstussendefactorenverstoord.Eenveranderinginhetlichaam,degeest of de omgeving van een vrouw versterkt of verzwakt de andere. Dit samenspel wordtschematischmooiweergegeveninhetonderstaandbiopsychosociaalmodel(Meulink,2015).


28

Figuur4:biopsychosociaalmodel

3.1.3.4Deimpactvaneenpostpartumdepressie Psychische gezondheidsproblemen herkennen is bijzonder belangrijk omdat ze voorkomen op eengevoelig moment in het leven van de vrouw, haar baby en haar partner. Wetende dat eenzwangerschapofdegeboortevaneennieuwebabydemoedernietbeschermttegendepressie.Hetnietbehandelenvaneendepressiekanleidentotlangdurigeennegatieveeffectenopdemoeder,derelatietussendemoederenhaarkindendeontwikkelingvanhetkind.Daarnaastkanhetderelatietussen de vrouw en haar partner negatief beïnvloeden (BC Reproductive Mental HealthProgram,2014).Impactopdevrouw

Nietkunnengenietenvanhaarbabyispijnlijkwanneereenvrouwnetmoederisgeworden.Hetkoppelkeekuitnaardekomstvanhunkindenhaddendeverwachtingeenfijnetijdtegemoettegaan.Maareenpostpartumdepressiekomtvoordemeestemoedersechteralseendonderslagbijhelderehemel.Zevoelenzichslechterdanzeooithaddenkunnendenken(Meulink,2015). Eenpostpartumdepressiekanbijdemoederleidentotmoeilijkhedenomzorgtedragenvoorhaarbaby.Diemoeilijkhedenhebbeneennegatieveinvloedopdemoeder-kindbindingendezorgvoordeanderekinderen(Stewart,2011).Contacttussenmoederenkindisnoodzakelijkvoorhetkindomzich te kunnenontwikkelen (Bauters, 2017). Depressie bij demoeder kan zorgen voor negatieveopvattingen overhetmoederschap. Demoederervaarthetgedragvanhaarbabyalsmoeilijk.Ditkantotgevolghebbendatzedejuistesignalenvanhaarbabynietherkent,watkanleidentoteenverkeerde inschatting. Hierdoor kan ze ongepast reageren met negatieve gevolgen voor deontwikkelingvandebaby(Sockoletal.,2013).Wat betreft borstvoeding geven kan postpartum depressie zorgen voor een kortereborstvoedingsperiode en zijn ermeer problemen bij het geven van borstvoeding. Die problemen


29

ontstaanmeestaldoorvermoeidheidenminderzelfvertrouwen inhuneigenkunnen(Sockoletal.,2013).Een depressie kan het vermogen van een moeder om haar moederlijke rol effectief te vervullenernstigverstoren.Dezemoedersreagerendoordedepressieminderopaangebodenzorgverlening.Zo is gebleken dat een depressieve moeder minder gebruik maakt van de preventievegezondheidszorg en de vaccinatiemogelijkheden voor hun kinderen (Field,2010). Ook blijkt datdepressieve moeders vaker dan niet depressieve moeders belangrijke aanbevolenveiligheidsmaatregelenachterwegelaten.Veiligheidsmaatregelenzoalseenautostoelgebruiken,hetkindeenjuisteslaaphoudinggeven,traphekjesplaatsen,enzoverder(Sockoletal.,2013;Goodmanetal.,2011).Eendepressiekanookleidentotgebruikvanalcohol,sigarettenenanderegenotsmiddelen.Eriseenverhoogdrisicoopnieuweperiodenvandepressieofanderepsychischeaandoeningen(ReproductiveMentalHealthProgram,2014).Gedachten aan zelfmoord is een veelvoorkomend fenomeen bij moeders met een postpartumdepressie. Gelukkig blijft het meestal enkel bij gedachten. Deze gedachten zijn een uiting vanwanhoop en kunnen gezien worden als een signaal dat de depressie ernstig is en serieus moetwordengenomen.Naastdezelfmoordgedachteniserookdeangstomhaarkindietsaantedoenofte doden. Gelukkig komt het ook hier in de meeste gevallen niet zo ver (Goodman, 2011; BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).Impactophetkind

Naast de impact die een postpartum depressie heeft op demoeder, blijkt uit onderzoek dat eenpostpartum depressie ook negatieve gevolgen heeft voor de ontwikkeling van haar kind (Arroyo-Borelletal.,2017).Eenpostpartumdepressietreedtopwanneerhetkindhetmeestaangewezenisopde zorg vandeouders zoalsbijvoorbeeld zorgenvooreenveilige slaapomgeving,bescherming,hygiënischezorgenenvoedingopregelmatigetijdstippen.Hetkindisnaastdiezorgindieperiodeook zeergevoeligvoordeemotionelekwaliteit vandecommunicatie tussenmoederenkind zoalsbijvoorbeeldhethorenvanhaarstemenhetzienvanhaargezicht(Sockoletal.,2013).Zoblijktuitwetenschappelijk onderzoek dat zowel desociaal-emotionele, decognitieveals delichamelijkeontwikkelingvanbaby’smetdepressievemoedersbedreigdwordt(O’Haraetal.,2013).Degevolgenvoorhetkind zijnnietbeperkt totéén jaar,maarkunnenzichmanifesteren tot indepeutertijd, voorschoolse leeftijd en zelfs tot in de leerplichtige leeftijd.Omwille van deze impact op de kinderen is het belangrijk om ook aandacht te besteden aan dekinderenvanwiedemoedereenpostpartumdepressieheeft(Arroya-Borrell,2017).


30

Sociaal-emotioneleontwikkeling

Moedersmeteenpostpartumdepressiebestedenoverhetalgemeenminder tijdenaandachtaanhunkindenspelenminderinopdebehoeftenvanhunkinddanniet-depressievemoeders.Opvlakvan sociaal-emotionele ontwikkeling merken we hierdoor dat jonge zuigelingen van depressievemoedersvlugger,luiderenlangerhuilen.Zemakenminderoogcontactmetanderen,tonenminderpositievegezichtsuitdrukkingen,brabbelenminderenhebbenvakereenmoeilijktemperament.Dejongekinderenzijnafstandelijkernaaranderemensentoe,hebbenmindersocialecompetentiesenminder zelfvertrouwen. Wanneerde kinderen vanmoedersdie eenpostpartumdepressie gehadhebben een paar jaar oud zijn, vertonen zemeer emotionele- en gedragsproblemen. Bovendienkunnen ze minder goed omgaan met stressvolle gebeurtenissen. Uit onderzoek blijkt dat vooraljongetjesgevoeligzijnvoordedepressievanhunmoederdanmeisjes. Zo latenjongensvakerdangemiddeld hyperactief gedrag zien (Dennis, 2013; BC Reproductive Mental Health Program,2014;Meulink,2015;Arroyo-Borrell,2017).Cognitieveontwikkeling

Ook de cognitieve ontwikkeling van een kind kan lijden onder de postpartum depressie van demoeder.Wanneerhunbelangrijksteverzorgernietvoorvoldoendesociaal-emotioneleveiligheidkanzorgen, ondernemen kinderen minder en op die manier leren ze ook minder. Daarnaast biedendepressieve ouders een minder stimulerende leeromgeving aan hun kind waardoor het kind eenverminderd vermogen heeft om informatie te verwerken. De moeder leest minder voor, speeltmindermethaarkind, zingten lachtminder. Baby’svanmoedersmeteenpostpartumdepressiekrijgeneenaantalbelangrijkeontwikkelingstakenzoalsbrabbelenengrijpennaarspeelgoedmindersnel onder de knie. Hun taalontwikkeling verloopt trager doordat ze minder aan communicatiewordenblootgesteldenwanneerzedeschoolgaandeleeftijdhebbenbereikt,scorenzelageropIQ-testen,ervarenaandachtsproblemenenzijnkieskeurigerdankinderenzonderdepressievemoeder.Ookliggenschoolprestatieslageropschool,vooralophetgebiedvanrekenen,ruimtelijk inzichtenlogischredenereninvergelijkingmetkinderenwaarvandemoedergeenpostpartumdepressiehad(Dennis,2013;Meulink,2015). Fysiekeontwikkeling

Naast de sociaal-emotionele en de cognitieve ontwikkeling kan ook de fysieke groei en degezondheid van een kind in het gedrang komen door een postpartum depressie van de moeder.Dezebaby’swordenmindergeprikkeldenaangemoedigddoorhunmoeder. Metalsgevolgdatzeminder spelen en zich daardoor fysiek minder snel gaan ontwikkelen. In vergelijking met hunleeftijdsgenootjes,merktmenookdatbaby’svandepressievemoedersmindervaakkunnen lopenaande leeftijd vanvijftienmaanden. Daarnaast kandepressie vandemoederertoe leidendat zijminder oog heeft voor het lichamelijk welzijn van haar kind waardoor zij minder oog heeft voorsignalenalshonger,moeheidof fysiekonbehagenbijhaarkind (Dennis,2013;Meulink,2015). ZoblijktuitonderzoekvanGaffneyetal.(2014)dateenmoedermetpostpartumdepressiemindervaakhaar baby borstvoeding geeft. Daarnaast blijkt dat een depressieve moeder vaker granen zaltoevoegen aan de flesvoeding, wat kan leiden tot een verhoogd risico voor overgewicht bij haarbaby.Bovendienwordenbaby’svandepressievemoedershuneerstelevensjaarvakeropgenomeninhetziekenhuisdanbaby’svanmoederszonderdepressie(Hananetal.,2017).


31

Impactopdepartner

Ookvoordepartner isdegeboortevaneenkindeengroteverandering inzijn leven. Zeker inhetgevalvaneenpostpartumdepressiebijdemoeder. Hetverwachte liefdevolgezinsleven iserniet.Departnerspeelthierdooreenbelangrijkerolindezeperiode.Doorhetontbrekenvaneenfamilie-eenheidkrijgthetvaderschaptijdelijkeenanderebetekenis.Detaakvandepartnerbestaaternietalleen inomhunvrouwopallemogelijkevlakkenteondersteunenmaarer isookdezorgvoordebaby. Derolvandevaderindeontwikkelingvanhetkindisweinigbestudeerd,wellichtomdatdenadrukbijdemoederalsbelangrijksteverzorgerblijft.Daarnaastmoetenzenogvanallesregelenomhethuishoudenzogoedmogelijktelatenverlopen.Hierdoorkrijgenzevaaktemakenmetonvervuldeverwachtingenenmoetenzezichsterkhoudenondankshuneigenverdrietenvermoeidheid. Hierdoorzie jedanookvaakdateenrelatieditnietoverleeftwantmen isnietaltijd instaatdiesteunensituatieaantekunnen(Beestinetal.,2014). Opmerkelijkisdatnietenkeldemoedermaarookdevaderdepressiefkanwordennadegeboortevanhunkind.Eenstudienaarhetvoorkomenvandepressiebijdemannelijkepartnermeldteenprevalentievandepressievanongeveer10procentindepostpartumperiode.Dezecijferswarenhethoogsttussen3en6maandpostpartum(Paulsonetal.,2010)Andere mannen kunnen zich dan wel weer goed aanpassen aan de situatie. Zij hebben ervertrouwen indathunvrouw terugbeterwordten investeren ineenexclusievevader-kind relatie(Beestinetal.,2014).

3.1.3.5Signalenensymptomen Depressievesymptomenbehorentotdemeestvoorkomendepsychiatrischeuitingenwaargenomenbijvrouwennahunbevalling.Hetiseenveelvoorkomendeaandoening,endoordeonderliggendeprocessenendeverscheidenheidaansymptomenvertoontpostpartumdepressieveelvariabiliteit.Algemeen wordt aangenomen dat een bevalling aanleiding geeft tot hoop en positieveverwachtingenvandetoekomst,maarmoedersmeteenpostpartumdepressieuitenuitzichtloosheidopeenmomentdatmenverwachtvreugdeenhooptezien(Kettunen,2014). Signalen en symptomen van een postpartum depressie zijn vergelijkbaar met de signalen ensymptomendieookkunnenvoorkomenopanderemomenteninhetleven.Bijdemeestevrouwenbegint een postpartum depressie binnen de twaalf weken postpartum (Dennis, 2013).Voorkomende symptomen die een postpartum depressie net zoals een gewone depressiekenmerken zijn dysforie, verminderde eetlust, emotionele labiliteit, huilerig zijn, moedeloosheid,slapeloosheid, verwarring, gevoelens van schuld en schaamte, en zelfmoordgedachten. Ook heeftmen het gevoel onvoldoende en niet in staat te zijn om, om te gaan met de zuigeling. Ookconcentratieproblemen,geheugenproblemen,mentaleverwarring,prikkelbaarheid,zichzelfnietzienals een liefdevolle moeder, zich overdreven zorgen maken over de gezondheid en


32

voedingsgewoontenvanhunbabykunnenkenmerkenzijnvaneenpostpartumdepressie(Robinsonetal.2001;Dennis,2013;Hananetal.,2017).Degemoedstoestandtijdenseendepressieveperiodewordt,doordepersoonzelf,vaakomschrevenals verdrietig, hopeloos en ontmoedigend. Wanhoop is hierbij geïdentificeerd als één van debelangrijkstekenmerkenvandepressie.Eendepressiewordtookomschrevendoordedepressievemoeder zelf als een patroon van negatieve verwachtingen voor de toekomst (Kettunen, 2014).HieronderiseeneenvoudigechecklisttevindenvansymptomendievolgensonderzoekvanKindenGezintotéénjaarnadegeboortekunnenwijzenopeenpostpartumdepressie:

• somberheidenpessimistischegedachten• gebrekaaninteresseeninitiatief• weinigplezierbelevenaanhetkindje• geen'moedergevoel'ofjuistoverbezorgdomhetkindje• extremevermoeidheidenlusteloosheid• huilbuien• prikkelbaarheidenagressieveuitvallen(schelden,verwijten,…)• concentratieproblemen,verwardheidenvergeetachtigheid• slapeloosheidofjuisteenextreemsterkebehoefteaanslaap• gebrekaaneetlustofoverdreveneetlust• weinigzelfvertrouwen• hetgevoelvanbinnendoodofleegtezijn• gevoelensvanmachteloosheid,waardeloosheid,wanhoop,schuld,angsteneensterke

neigingtotpiekeren• meeralgemeneklachtenzoalshoofdpijn,duizeligheidenmisselijkheid• problemenomdetakenvanalledagteverrichten• gedachtenronddoodenzelfmoord(KindenGezin,2016).

3.1.3.6Watindepraktijk?In de praktijk is het tijdig herkennen vande symptomenniet eenvoudig. De symptomen van eenpostpartum depressie zoals bijvoorbeeld veranderingen in eetlust of slaappatroon worden doorprofessionalsvaakaanzienalsnormalereactiesophetmoederschapoftewelaanzienalssymptomenvaneenpostpartumblues.Daarnaastdenkenveelprillemoedersdathungevoelensnormaalzijnenhorenbijhetmoederzijn.Desituatiewaarinzezichbevindenwordtzondermeeraanvaardzoalsdiezichvoordoet.Bovendienhebbenveelvrouwengeenweetoverhetbestaanvanpostpartumdepressie.Sommige vrouwen denken dat de depressie wel vanzelf weer zal overgaan. Men kan ook schrikhebbendatmeneenslechtereputatiezalkrijgenofmenschaamtzichvoordedepressie.Door die stigmatisering heeftmen schrik om als slechtemoeder teworden aanzien en benaderd.Vaakschaamtmenzichomwillevanhetontbrekenvanhet ideaalbeeld. Bovendieniserookangst


33

dat hun kind zal afgenomenworden. Deze gevoelens kunnen het verbergen van een postpartumdepressiebevorderen.Omwillevanaldezeredenenlijdenvrouwenmeteenpostpartumdepressienogteveelenisernoodaanhulpeneenbetereprofessionelebegeleiding(Kendall-Tackett,2010;BCReproductiveMentalHealthProgram,2014;Meulink,2015;Nice2017).

3.1.3.7Preventie

Algemeen

Dezwangerschapiseenperiodewaarinermeergebruikwordtgemaaktvandegezondheidszorg.Ditbiedtmogelijkhedennaarpreventie,screeningeninterventietoe(Beck,2001).Daaromishetzinvolom te sensibiliseren tijdens deze periode, opdat de moeder en haar omgeving enerzijds enhulpverlenersanderzijdssnellereenpostpartumdepressiezoudenherkennen(F.Saeysetal.,2015).Wat is de betekenis van preventievemaatregelen? Preventievemaatregelen zijn bedoeld omhetontstaan van gezondheidsproblemen te voorkomen en kunnen de economische kosten aanzienlijkverminderen(E.Sockoletal.,2013).Erisookevidentievanuitverschillendestudiesdatpreventieveinterventiesbijzwangerevrouwenkostenbesparendzijn(Brughaetal.,2000)(F.Saeysetal.,2015).Interventies die gericht zijn op het verminderen van stress bij het koppel kan leiden tot minderdepressiebijmoeders.Stressbijeenkoppelwordtgedefinieerdalseengebrekaanevenwichttussende eisen van het ouderschap en de beschikbare middelen. Stressoren bij ouders zoals debetaalbaarheid van kinderopvang, dagelijkse zorg voor de kinderen, voedingsproblemen,slaapproblemen,overmatighuilen,gezondheidsproblemen,temperamentvolkindendecombinatiewerk en gezin zijn allemaal via onderzoek in verband gebrachtmet een hoger risico op depressie(Venkatesh,2014).Dennis(2016)raadtinhaaronderzoekaanomdevrouwenhaarpartneraantemoedigenomtenminsteéénkeer ineenweek, tijdensdeeerste zesmaandenpostpartumtijd tenemenvoorzichzelfalsproactievestrategieterpreventievanpostpartumdepressie.Nicesteltvooromnieuwemoederstijdenshetcontroleonderzoekaan6wekenpostpartumtebevragennaarhungeestelijkegezondheid.PreventieinVlaanderen

Vlaanderen kent tot op vandaag nog geen systematische screening voor postpartum depressie.EnkeldeartsenenverpleegkundigenvandeconsultatiebureausvanKindenGezingaanmomenteelopbasisvaneeneenvoudigechecklistnaoferbijdemoederseenvermoedenisvaneenpostpartumdepressie.Wanneerereenvermoedenisoppostpartumdepressiewordtdemoederdoorverwezennaar de huisarts voor diagnose. Die doorverwijzingenwordenmomenteel nog niet geregistreerd.ZoalswealeerderonderhetdeeltjeprevalentieomschrevenhooptKindenGezinhieroptermijnzelfeenbeeldvanhetvoorkomenvanpostpartumdepressieinVlaanderentekunnenweergevenvanuiteeneigenregistratiesysteem(KindenGezin,2017).


34

In juli 2015werdvanuithetVlaamsparlementeenvoorstel van resolutie gemaaktbetreffendedevroegtijdigedetectieenbehandelingvandepostnataledepressie.TotopvandaagishetwenselijkominVlaanderenallegynaecologen,artsenenverpleegkundigenvanKind en Gezin, pediaters, huisartsen maar ook vroedvrouwen te sensibiliseren opdat zij meeraandacht zouden hebben voor de signalen van een postpartum depressie en zo postpartumdepressie te reduceren. Er kan dan hopelijk in samenspraak met bovenstaande actoren eenscreeningspolitiekuitgewerktwordeneneenscreeninginstrumentaangereikt(F.Saeysetal.,2015).Methetvoorsteltotresolutiewiltmengerichtwerkenmetdevolgendetweedoelgroepen.Menwilnietenkelgerichtesensibiliseringscampagnesorganiserenvoorzorgverstrekkerszoalsgynaecologen,artsen,vroedvrouwen,verpleegkundigenenconsultatiebureausdie incontactkomenmetdejongemoeders. Menwil ook zwangere vrouwen, hun partner en omgeving beter informeren over hetbestaanvanpostpartumdepressie.

Sensibiliseringvanhulpverleners

Sensibiliseringbiedthulpverlenersdemogelijkheidsymptomenvanpostpartumdepressiesnellerteherkennen.Hetiszekerzinvolomintezettenopsensibiliseringbijprofessionelenomdatzwangerevrouwenenvrouwenindeperiodenahunbevallingveelincontactkomenmethetzorgsysteemendusookmetdehulpverleners.Met hun voorstel tot resolutie wil men dat er initiatieven komen om de kennis over postpartumdepressiebijdezorgverlenersteverhogen.Menwildaterondersteuningkomtbijdedetectiedooreen perinataal centrum dat recente wetenschappelijke evidentie biedt aan de verschillendezorgverlenersophetwerkveld.Naastditwilmenookeen screeningsinstrument introducerenomvroegtijdiger, gerichterenmeergeorganiseerdpostpartumdepressiebijdevrouwteherkennen. Menwilvrouwensnellerdehulpaanbiedendie zij nodighebben. Vroegedetectie vandepressie kan immers leiden tot eenbetereaanpak,watkanhelpendegezondheidenhetwelzijnvandevrouwenhaarkindtebevorderen.Alsscreeningsinstrument haalt men in hun voorstel tot resolutie vooral de Edinburgh PostnatalDepressionScale (EPDS)aan,omwillevandewetenschappelijkeonderbouwing. Dit iseensimpelezelfscoringslijst die bestaat uit tien vragen waarbij de aandoening gemakkelijk kan wordengedetecteerd (AWHONN, 2015; Saeys, 2015). Verder in onze literatuurstudie staat de EPDSomschreven.MomenteelstaaterbijhetFederaalKenniscentrumvoordeGezondheidszorg,afgekortKCE,nogeenstudie gepland samenmet de tweemoeder-kind-eenheden hier in Vlaanderen om eenmedischerichtlijnteontwikkelenvooreenadequatescreening,behandelingendoorverwijzingvanpostpartumdepressie(KCE,2017). HetKCEadviseertmethunanalysesenwetenschappelijkestudiesdebeleidsmakersbijhetnemenvanbeslissingenrondgezondheidzorgenziekteverzekering.HetKCEisdaarbijnietbevoegdomtoteenbesluitvormingofuitvoering te komenmaarbiedthierbij enkeldebestmogelijkeoplossingen


35

aan.DaarnaastontwikkelthetKCEklinischepraktijkrichtlijnenterondersteuningvoorzorgverlenersen past die regelmatig aan onder impuls va de steeds evoluerende wetenschappelijke kennis.Daarnaast staatmenook invoordeevaluatievanmedische technologieënengeneesmiddelen,deorganisatieenfinancieringvandegezondheidszorgenalslaatsteismenactiefindeontwikkelingvanhandleidingenvoorandereonderzoekersindegezondheidszorg(KCE,2017).Eens een postpartum depressie gedetecteerd is, is het belangrijk dat de vrouw de gepastedoorverwijzing en behandeling krijgt. Vandaaruit wil men naast een systematischscreeningsinstrument,ookeendoorverwijzingsregisterterbeschikkingstellenvoordehulpverlenerszodatvrouwenmetvermoedenop/ofpostpartumdepressiegerichterkunnendoorverwezenwordenvoor een behandeling. Momenteel verwijstmenhiervoor door naar de richtlijn van het ‘NationalInstituteforHealthandCareExcellence’,afkortNICE(Saeys,2015). NICEwerdopgerichtin1999eniseenopenbareinstellingvanhetministerievanvolksgezondheidinhetVerenigdKoninkrijk. HetNICEbiedtnationalebegeleidingenadviesdoormiddelvanevidence-basedrichtlijnenaanzorgverlenersomdesocialezorgengezondheidteverbeteren. Er is in2016doorNICEeenpathway‘AntenatalandpostnatalmentalHealth’opgemaakt(Nice,2016).

Figuur5:AntenatalandpostnatalmentalhealthpathwayDit online digitale pad brengt al de NICE-richtlijnen, kwaliteitsstandaarden en ondersteunendedienstensamenomtrentdetopicantenataleenpostpartumgeestelijkegezondheid. Indatdigitalepad zijn heel wat informatie en zijn er richtlijnen terug te vinden over hoe je psychologischeproblemen tijdensdezebijzondereperiodekanherkennen,beoordelen,begeleiden,doorverwijzen


36

en behandelen bij de zwangere of pas bevallen vrouw (Nice, 2015). De richtlijnen van Nice zijnnoodzakelijk om het leven van mensen te verbeteren, de kwaliteit van zorg te verbeteren enverstandiggebruiktemakenvanmiddelen(Nice,2017).Depressie heeft niet enkel impact op demoedermaar ook op haar baby en haar familie. Vroegdetecterenenbehandelenkandepressiebijdevrouwaanzienlijkverminderenenzoderuimeimpactvaneendepressiereduceren.HetNice raadt zorgverleners sterk aanom teoverwegenbij het eersteprenatale bezoek en in devroege postpartum periode onderstaande drie screeningsvragen te stellen aan de vrouw met alsdoel,eenalgemeenbeeldoverdegeestelijkegezondheidenhetwelzijnvaneenvrouwtekrijgen:

1. Voeldeuzichdelaatstemaandweleensneerslachtig,hopeloosofdepressief?2. Voeldeuzichdelaatstemaandgehinderddoorminderinteresseenplezierinhetdagelijkse

leven?3. Wiltuhiervoorgeholpenworden?

BijeenpositiefantwoordkanmenervooropterenomdevrouwverdertescreenenaandehandvandeEPDSvragenlijstof kanmendevrouwdoorverwijzennaareenhuisartsof gespecialiseerdeartsvooreendiagnose(Nice,2015).

AgentschapZorgenGezondheid

‘AgentschapZorgenGezondheid’iseenorganisatievandeVlaamseoverheiddiealsdoelheefthetleven en welzijn van elke Vlaming gezonder te maken (Zorg en Gezondheid, 2017).Deze organisatie zorgt voor een zorgaanbod in de thuiszorg, de ouderenzorg, de ziekenhuizen, derevalidatie,degeestelijkegezondheidszorgenpalliatievezorg.Menerkentenfinanciertookaldievoorzieningen en alleen-werkende zorgverstrekkers. Naast dit geeftmen de Vlaming advies rondgezond leven. Men organiseert preventieve onderzoeken naar bijvoorbeeld kanker. Men steltvaccinaties ter beschikking voor kinderen en volwassenen en red hier levens mee. Men helptdaarnaast nog mensen hun zorg betaalbaar te houden. Het is deze organisatie die de VlaamsezorgverzekeringorganiseertwaarelkeVlamingeenbijdrageaanbetaalt.

Figuur6:OrganogrambeleidsdomeinWelzijn,volksgezondheidengezin


37

Het Agentschap Zorg en Gezondheid wil, samen met onder andere Kind en Gezin, de moeder-kindeenhedenhettaboerondpostpartumdepressieinVlaanderendoorbreken.Methuncampagnerondgeestelijkegezondheidszorgwilmeninzettenopdealgemenebeeldvormingenhetinformerenvanouders,hunomgevingenzorgverstrekkersomtrentpostpartumdepressie.Opdiemanierhooptmenbijtekunnenbijdragenzodatsignalentijdigerwordenopgepikt.Datisimmerseenbelangrijkeeerstestapnaargepastehulp(KindenGezin,2017).

Figuur7:AfficheAgentschapZorgenGezondheid

KindenGezin

De oprichting van de ‘Nationale Belgische liga voor kinderbescherming’ in 1904 en de afdeling‘Nationaalwerkvoorkinderwelzijn’in1919liggenaandebasisvandegeorganiseerdekinderzorginBelgië.‘KindenGezin’isuiteindelijkontstaanin1984alseenVlaamseopenbareinstellingvoorhulpenadviesoverhetwelzijnvankinderen. Hunopdrachtbestaaterinomsamenmethunpartnersactiefbijtedragentothetwelzijnvanjongekinderenenhungezinnen.Deuitvoeringgebeurtdoordienstverleningaantebiedenopdriebeleidsvelden:preventievegezinsondersteuning,kinderopvangenadoptie.

Figuur8:LogoKindenGezin

Vlaanderenis zorgzaam samenleven

HERKEN DE SIGNALEN. KIJK OP KINDENGEZIN.BE

EN #IKBENERVOORJOU

Wist je dat jouw steun de kans op een postnatale depressie verkleint?


38

InBrusselbevindenzichdebeleidsafdelingenvan‘KindenGezin’.Hierwordenjaarlijksbeleidsoptiesgenomen,vernieuwingenuitgetekendennieuweprojectenopgestart.Deuitvoeringvandeplanningvanhetbeleidgebeurtindeprovincialeafdelingen.

Figuur9:Organogramkindengezin,2017

Onderhetbeleidsdomeingezinsondersteuningverstaanwegratisbegeleidingvanoudersvanafdezwangerschaptothetkinddriejaaris.Ouderskunnenerterechtvoorallerhandezakenzoalsvragenofklachtenovereenbepaaldedienst,persoonlijkegesprekkenenconsult.KindenGezinheeftookeenheelaantrekkelijkewebsiteuitgewerktwaarbehoorlijkwatinformatieterug te vinden is, onder andere: over ontwikkeling, veiligheid, gezondheid en vaccineren,zwangerschapengeboorte,…Erwordennieuwsbrievenverdeeldoverzwangerschap,vanbabytotkleuterenzoverder.Erwordenbrochuresenfoldersuitgedeeld.Ookwordenerinfoavondenvoorzwangerevrouwenenoudersgeorganiseerd. Verder isKindenGezinookactiefopsocialemediazoalsFacebook,Twitteren Instagram. Alseenkleuternaar schoolgaat,neemthetCentrumvoorLeerlingenbegeleiding,afgekortCLB,detaakvanKindenGezinover.Omdesymptomenvanpostpartumdepressiebeterensnellertekunnenherkennenheeft ‘KindenGezin’ informatie over postpartum depressie op hunwebsite geplaatst. Deze is terug te vindenonder de rubriek zwangerschap en geboorte, anders dan verwacht en van daaruit kun je naar deinformatie over postpartum depressie. Op die pagina is een opsomming van symptomen enraadgevingen terug te vindendieopgesteldwerdendoorKindenGezin. Die informatie kanhulpaanbiedenvoordevrouw,haarpartner,haarfamilieenomgevingompostpartumdepressiebetertebegrijpenenbijtestaan.Volgendetipszijnterugtevinden:


39

• Praat met de moeder over haar gevoelens en gedachten. Help haar omzich er minder

schuldigovertevoelen. • Praatdepressievegevoelensnietweg.Begrip,medelevenenechteluisterbereidheidzijnheel

belangrijk.• Stel haar gerust dat deze gevoelens voorbijgaan. Zeg haar dat ze zich, met de nodige

ondersteuningbeterzalgaanvoelen. • Overleg welk deel van de zorg voor haar kind en voor het huishouden kan overgenomen

wordenzodatzemeerruimtekrijgtomvoorzichzelftezorgen.• Neemagressieveuitvallennietpersoonlijk.Bedenkdatwanneerdemoederbijiemandhaar

gevoelensdurftteuiten,zezichveiligvoelt. • Overleg met de verpleegkundige van Kind en Gezin, een arts of een vroedvrouw bij

ongerustheidofalsdeklachtenlangerdan10à14dagennadebevallingaanhouden.• Zorgvoorelkaar,ondersteundemoeder-kindbindingenaanvaardookzelfsteunalshette

veelwordt(kindengezin,2016).

Huizenvanhetkind

In2014 isereenpartnerschaptussenKindenGezinen ‘Dehuizenvoorhetkind’opgericht. Dezepartnerzetzichlokaalinvoorgezinnenenjongeren.ZokanmenindemeesteVlaamsegemeententerecht bij ‘De huizen voor het kind’ voor informatie over opvoeden en opgroeien, minimalepreventievegezondheidszorg,opvoedingsondersteuningenbevorderingvanontmoetingen socialerelatiestussenmensen(KindenGezin,2017).

Figuur10:LogoHuisvanhetKindZiekenhuis

Heel wat ziekenhuizen organiseren informatiesessies rond zwangerschap en bevalling. Het kandaaromook interessant zijn naar preventie van postpartumdepressie toe om tijdens deze sessiesook even aandacht te besteden aan de symptomen van een postpartumdepressie, de impact dieeraan verbonden is enwaarmen terecht kan voorhulp. Sommige ziekenhuizenbestedenhier alaandacht aanenmen stelt vast dat diemoedersdie geconfronteerdwordenmet eenpostpartumdepressiedieeffectiefsnellerherkennenendaardoorsnellerhulpgaanzoeken(Saeys,2015).


40

3.1.3.8RolvandevroedvrouwalszorgverlenerAlgemeenHoewel postpartum depressie veel voorkomt, wordt het nog te vaak niet opgemerkt door deeerstelijnsgezondheidswerkers. Een gebrek aan blijdschap voor de baby, vermoeidheid ensomberheid staan in contrastmetdie verwachte rozewolk. Daardoorheefteenmoedermeteenpostpartumdepressievaakschuldgevoelensengevoelensvanschaamte.Doordemaatschappelijkeverwachtingen en het taboe hierrond vinden jonge moeders het moeilijk om dat ook openlijk tezeggentegenhunfamilieof tegenhulpverleners. Vaakdenkenzedatzijdeenigenzijndiezichzovoelen (F.Saeys,2015). Moederswordenvolgensonderzoekooknogtevaakgeconfronteerdmetbelemmeringeninhetzoekennaarhulp,zoalshetonvermogenomhungevoelensteuitenofomdesymptomenvaneendepressieteherkennen(Kettunen,2014). Men stelt een algemeen gebrek aan kennis over postpartum depressie vast bij zorgverleners.Onderzoek toont aan dat het belangrijk is voor de diensten gezondheidszorg om moeders die aleerder een voorval van perinatale depressie hebben gehad, op te volgen. Als eenmoeder al eendepressietijdensdezwangerschapheeftgehad,isdezorgtijdenshaarzwangerschapenkortnadegeboortevanessentieelbelang.Erbestaatookeenkansdateenmoederhaareerstedepressiepasna de bevalling krijgt, om die reden is het aangewezen om allemoeders te screenen binnen eentermijnvanzeswekennadebevalling(Kettunen,2014).Enkelscreenenisnieteffectief,hetisookbelangrijkomspecialeaandachttebestedenaangevoelensals verdriet en hopeloosheid en de diversiteit aan symptomen die gelinkt worden aan eenpostpartumdepressie. Het isookvanbelangommoeders te informerenoverde symptomenvaneenpostpartumdepressieenhunbewusttemakenvanmogelijkenieuwevoorvallenvandepressieindetoekomst(Kettunen,2014).Definitievangezondheidsvoorlichting

Gezondheidsvoorlichtingmaaktdeeluitvangezondheidsbevorderingofgezondheidspromotie,hetiseen term die door deWHO gedefinieerdwordt als ‘het proceswaardoormensen of groepen vanmensen in staatworden gesteld ommeer controle te verwerven over de determinanten van hungezondheid, om zo hun gezondheid te verbeteren’ (WHO, 2016). Gezondheidsvoorlichting gevenbehoorttoteenbelangrijkeopdrachtvandevroedvrouw(NRVR,2006).Tipsvoordevroedvrouw

Omwille vande negatieve effecten vanperinatale depressie op de ontwikkeling vande foetus, demoeder-kind binding en ouderschap, is alertheid bij zorgverleners, waaronder vroedvrouwen,noodzakelijkomsymptomenvandepressietijdensdeperinataleperiodevroegtijdigteherkennen.


41

Vroedvrouwendiewerkenmetzwangerevrouwenenpasbevallenvrouwenhebbendeidealepositieomscreeninguittevoerentijdensdezwangerschapenpostpartumperiodeomzovrouwenmeteendepressietedetecteren.Devroedvrouwkanhelpenomaangepasteinterventiesaantebiedenomdeveiligheidvandevrouwendepasgeborenteverzekeren.Zekanookdewegnaardegeestelijkegezondheidszorg en eventuele hulpgroepen toegankelijker maken en laagdrempelig houden(AWHONN,2015).Eenvroedvrouwkanoponderstaandemanierensteunaanbiedenaandevrouwenhaaromgevingenop die manier iets betekenen voor die vrouw. Met onderstaande richtlijnen van het NationalInstitute for health andCare Excellence, afgekort naarNICE enuit hetwetenschappelijk tijdschriftAWHONNkanmendekwaliteitvandezorgverbeterendoor:

• Zwangere vrouwen en moeders aan te moedigen om hun negatieve gevoelens die zeondervindenteuiten.

• Debelangrijkerolvandevrouwindezorgvoorhaarbabyteerkennenentesteunenopeenniet-oordelendeenmedelevendemanier.

• De vrouw en haar partner te betrekken bij alle beslissingen over haar verzorging en deverzorgingvanhaarbaby.

• Aandachttegevenaanderisicofactorenbijvrouwenindeperinataleperiode.• Het invoeren van screeningprogramma’s en onderzoek naar perinatale depressie en

angststoornissenopverschillendetijdstippentijdensdezwangerschapen indepostpartumperiode.

• Aan zwangere vrouwen en jonge moeders uitleg te geven over de symptomen van eenperinatale depressie of een angststoornis. Onder andere ook advies geven aan de vrouwwelkestappenzemoetnemenalszedergelijkesymptomenervaart.

• Actueel mee te blijven met de laatste evidenties rond veilig medicatiegebruik tijdenszwangerschapendelactatieperiode.

• Rekeningtehoudenmethetwelzijnvandebaby,deanderekindereninhetgezinenderolvandepartnerdieeeninvloedkanhebbenophetpsychischeprobleem.

• Zelf te erkennen dat vrouwenmet een psychisch probleem niet altijd openstaan om hunproblemen te bespreken vanwege angst voor stigmatisering en een negatief zelfbeeld alsmoeder.

• Teerkennendatdevrouwterughoudendkanzijnommeetewerkenaaneenbehandelingomwillevanhetvermijdenvanhaarpsychischprobleem.

• Te erkennen dat sommige vrouwen, problemen kunnen ondervindenmet demoeder-kindrelatie.Bespreekinditgevalmethaardebezorgdheiddatdevrouwheeftoverhaarrelatiemethaarbaby(Nice,2015).

• Bijelkepostpartumcontact,moetenvrouwenwordengevraagdnaarhunemotioneelwelzijnenkandevraaggesteldwordenopwelkesocialesteundevrouwkanrekenen.

• Alleberoepsbeoefenaarsindegezondheidszorgmoetenzichbewustzijnvandesignalenensymptomen van een postpartum blues en een postpartum depressie die kunnen wordenervarenindewekentotmaandennadegeboorte.

• Indeperioderond10tot14dagennadegeboortemoetdevrouwgevraagdwordennaardeverdwijningvandesymptomenvaneenbabyblues(bijvoorbeeld,huilerigzijn,gevoelensvan


42

angst,weinigzinomietsteondernemen).Alsdesymptomennietweggaan,moetdevrouwwordenbeoordeeldopeenpostpartumdepressie.

• Vrouwenmoetenwordenaangemoedigdomtijdtenemenomterusten,hulptevragenbijdezorgvoorhunbaby, tepratenmet iemandoverhungevoelensenervoorzorgendatzetoeganghebbentotsocialenetwerken(NICE,2006).

• Tijdens het anamnesegesprek kun je als vroedvrouw voorzichtig polsen bij de vrouw naareventuele angsten voor hun bevalling. Bij multipara vrouwen kun je vragen naargeboortetraumaindeanamnese.

• Ontwikkeleenactuelelijstvanorganisatiesdiehelpenindebehandelingvandepressie.• Bereid vrouwen voor om zichzelf te controleren op symptomen van depressie en angst.

Adviseerhenhierbijwelkestappenmenkanondernemenwanneerzesymptomenervaren.• Moedig zwangere vrouwen aan om zeker eerst een gespecialiseerde hulpverlener te

contacteren voor men beslist met antidepressiva medicatie te stoppen omwille van hunzwangerschap(AWHONN,2015).

Naast deze richtlijnen hebben wij als studenten vroedkunde de mooie kans gekregen om eeninterviewmetmevrouw VanWeddingen Lieve te doen. Zij is schrijfster van het boek ‘mijn babylacht, nu ik nog’. Daarnaast is ze ook coach en gestalt-therapeut voor vrouwen, waarbij ze zichgespecialiseerdheeftinhetbegeleidenvanvrouwendiehetmoeilijkhebbenmetzichzelftijdensennadezwangerschap.Wijhebbenuitonsinterviewmethaaronderstaandeaanbevelingengehaald.Onderstaande aanbevelingen kunnen de vroedvrouw helpen een betere zorg aan te bieden aankraamvrouwendiemoeitehebbenmetzichzelfoftelijdenhebbenonderpostpartumdepressie:

• Alsvroedvrouwishetbelangrijkaanstaandeouderstehelpenzichgoedvoortebereidenophunbevalling,kraamtijdenouderschap.Hetisdetaakvandevroedvrouwomditmomentinhetlevenvandeouderszovlotmogelijktelatenverlopen.

• Eenzachtereaanpakdoordevroedvrouw isnodig,ditkandoor jezelfbijvoorbeeldvoor testellenalsvroedvrouw.Ditkanookdooraandachttegevenaandevrouwzelf,jemaggerustdevrouwvragenhoezezichvoelt.

• Alsvroedvrouwdien je jeterealiserendatdewijzewaarop jewerktvangrote invloedkanzijnophetgeestelijkwelzijnvandevrouw.

• Gabijdevrouwzitten.Durfdevrouwaanteraken. • Zorgvooreengoedeenrespectvollecommunicatiemetdevrouwdoorbijvoorbeeldhaaruit

teleggenwatjegaatdoen. • Voorkom dat een vrouw een extreem slaaptekort oploopt. Dit kun je doen door onder

anderebezoektereducerenofhaarnachtrustterespecteren.• Als vroedvrouwmoet je durven doorvragen:waarom voelt de vrouw zich goed /waarom

voeltdevrouwzichmindergoed.• Verteldevrouwdatdiedepressievegevoelensovergaan. • Verteldevrouwdatzeniettestrengmagzijnvoorzichzelf. • Het isbelangrijkdatdevrouwoverhaargevoelenskanpraten. Zemaghaaremotiesniet

onderdrukken.• Laatdevrouwuitsprekenenbedenkdaarbijdatergeenoplossingmoetzijn.


43

• Luisteraandachtignaardevrouwzonderteoordelen.Devrouwmoethetgevoelhebbendaterechtnaarhaarwordtgeluisterd.

• Geefaandachtaandevrouwtijdensdeverzorgingsmomenten.Probeerdezemomentenvanaandachttekoppelenaanhetfunctionele.

• Hechtveelbelangaaneengoedeonderlingebriefingoverdekraamvrouw.Zodatdevrouwniet steeds haar verhaal hoeft te herhalen telkens er een nieuwe vroedvrouwhaar kamerbinnenkomt.

• Aandachtvoorderelatietussendevrouwenhaarpartneriszeerbelangrijk.Devrouwheeftdesteunvanhaarpartnernunodig.

• Hechtalsvroedvrouwbelangaandemoeder-kindbinding.Neemeenkindnietwegvanbijzijnmoeder.Jeverbreektdaardoordeconnectietussendemoederenhaarkind.

• Geefuitlegaandevrouwhoehechtingmethaarkindjetotstandkomt.Stimuleerhaaromhaarkindjeveelbijhaartehouden.

• Betuttel de vrouw niet te veel maar geef aandacht voor haar zelfredzaamheid. Laat devrouwnietvertrekkenzondereenadresofeenaangrijpingspuntmeetegeven.Hoesnellereenvrouwhulpkrijgthoesnellerdevrouwkangenezen.

• Wachtniettelangmetdevrouwhulpaantebieden(VanWeddingen,2017).Naast bovenstaande raadgevingen volgt hieronder een samenvattingmet enkele tips van externepromotor mevrouw Van Acker, voor alle vroedvrouwen. Deze tips vloeien voort vanuit degesprekkenmetmoedersdieinopnamekwameninCentrumMoederenBabyendiehunnodennetvoor,tijdensennetnadebevalling,durventeverwoorden:

• Neem de tijd om echt aanwezig te zijn,met aandacht voor een zeer persoonsgerichte enindividuelewerkrelatie‘vroedvrouw–netbevallenvrouw’.

• Maakcontactvooraleerjemetallerleiraadenadviesopdeproppenkomt• Luisternaarwatdevrouwzelftevertellenheeftenspeelhieropin.Laateigenvisiesofsoms

zelfseenseigenoordelenlos.• Laatverloskwartierenmaterniteit inelkaarovervloeienzodateventuelemoeilijkezakenof

complexegevoelensnetnadebevallingverderkunnenopgevolgdworden.• Durf als vroedvrouw zaken te normaliseren, maar wees zeer alert voor gedachten en

gevoelens van de vrouw die niet helemaal te begrijpen vallen binnen de periode vanbabybleus.

• Combineer technische skills met een portie gezonde, authentieke maar professionelecommunicatievaardigheden.

• Durf multidisciplinair te gaan werken indien babybleus lijken over te hellen naarstemmingsstoornissen(VanAcker,2017)


44

OpleidingPostpartumConsulente

Momenteelzijnerweinighulpverlenersdieechtwetenwaarmeezebezigzijnbijvrouwendienadegeboortevanhunkindmoeitehebbenmetzichzelfenpostpartumproblemen.Watnodig is, isdatvrouwenwetenwie er in hunbuurt gespecialiseerdehulp kan aanbieden. Hoe sneller een vrouwmetproblemenbijiemandterechtkan,hoesnellerzezichterugbeterkanvoelen.Recent kun je bij Lieve Van Weddingen een opleiding volgen tot postpartum consulente. Dezegetraindehulpverlenerskunnendannahetslageninhunopleidinggecontacteerdwordenalseerstedoorverwijsadresvoorvrouwendiemoeitehebbenmethungevoelens.De opleiding is geen academische opleiding maar leunt het dichtst aan bij een coaching- oftherapieopleiding. Deze opleiding heeft de intentie om professionele hulpverleners, zoalsbijvoorbeeld de vroedvrouw, die beroepsmatig veel in contact komen met moeders eenbasisopleidingtebezorgeninhetbegeleidenvanmoedersindepostpartumperiode.Dezeopleidingheeft de bedoeling zoveel mogelijk moeders zo snel mogelijk te helpen wanneer ze zich na debevallingdepressiefvoelen.Hetiseenachtdaagseopleidingommoederstekunnenbegeleidendietijdensennadezwangerschapproblemenervarenmethungevoelens.Tijdensdeopleidingwordterveelaandachtbesteedaanwaardegrensligttussenwatjezelfkanbegeleidenenwanneerjetochmoetdoorverwijzen.Het isnietdebedoelingdat jezelfvoortherapeutgaatspelenmaardat jeopeen meer gerichte manier moeders kan begeleiden zodat ze minder diep wegzakken en dus ookgeentherapeut,psycholoogofpsychiaternodighebben.Iedereendiedeopleiding volgt, blijft als postpartumconsulenteonder LieveVanWeddingenhaarsupervisie en zal deel uitmaken van het Postpartum Consulenten netwerk. Na het succesvolafrondenvandeopleidingwordenjenaamenadresvermeldopdewebsitezodatmoederszichsneltot jou kunnen wenden. Deze opleiding is een geaccrediteerde opleiding voor veertig uren (VanWeddingen,2016).Doorverwijzing

Bij het vermoeden van een psychische problematiek, wordt best doorverwezen naar relevantehulpverlenersbinnendeeerstelijnen/ofnaardegeestelijkegezondheidszorg.Devroedvrouwheeftinditopzichteensignalerendefunctie.Vandevroedvrouwwordtdanookverwachtdatzijaandachtheeftvoordesocialeomgevingwaarineenbabyterechtkomt.Daarnaastkanzijvanuithaarrolalsvroedvrouw een vertrouwenspositie innemen binnen eenmultidisciplinair team van zorgverleners(VBOV,2016).


45

3.1.3.9BehandelingAlgemeen

Een behandeling heeft als doel om symptomen te verlichten bij mensen met een bepaaldeaandoening(E.Sockoletal.,2013). Dezwangerschapiseenperiodewaarermeergebruikwordtgemaakt van de gezondheidszorg. Die periode biedtmogelijkheden naar screening en interventietoe (Beck, 2001). Niet-therapeutische sociale ondersteuning en educatieve interventies zijn inonderzoek beoordeeld als preventieve behandelingsmethoden (Dennis et al., 2008). Ook is eronderzoek gedaan naar alternatieve biologische behandelingen zoals voedingssupplementen alspotentiëlepreventieveinterventievoorpostpartumdepressie(Llorenteetal.,2003).Wat wanneer een moeder overweldigd wordt met gevoelens waarvan zij het bestaan niet eenskende en steeds maar verder wegzakt in een depressie? Eens een depressie bij de moeder isgedetecteerd, is het van belang dat men een goede behandeling krijgt en een gepastedoorverwijzing. De duur van een depressie is bij elke vrouw verschillend. Een onbehandeldedepressie kan tot jaren aanhouden. Maar dit hoeft niet, een postpartum depressie kan over hetalgemeen goed behandeld worden. Met psychotherapie zoals gesprekstherapie en medicijnenwordengoederesultatenbereikt.Watookkanbijdragentotherstelbijdevrouw,issociaalcontactencontactmetlotgenoten,bijvoorbeeldeenzelfhulpgroep.Recentisbijvoorbeelddefacebookgroepopgericht ‘TheGentlemom’en ‘postpartum steunBelgië’, inGent is eenbabyrestaurant te vindenwaarallemoederskunnensamenkomenomtepraten,enzoverder(F.Saeysetal.,2015).De partner wordt, indien hij aanwezig is, het liefst actief betrokken bij de behandeling zodat hetgezin verbonden blijft. Men kan momenteel in België voor behandeling van een postpartumdepressie terecht bij de huisarts, in een centrum voor geestelijke gezondheidszorg, bij eenzelfstandige psycholoog, psychotherapeut, psychiater of in een psychiatrische afdeling van eenziekenhuis. Indemoeder-enbabyeenhedenvanpsychiatrischeziekenhuizenkanmenterechtvoorambulante zorg, dagbehandeling of opname van de moeder samen met het kind (kind en gezin,2016).Een breed aanbod van behandelingsmethoden om postpartum depressie te voorkomen werdenonderzocht. Zo is gebleken uit deze onderzoeken dat psychotherapie, waaronder cognitievegedragstherapie,interpersoonlijkepsychotherapieenantidepressivaeffectiefzijnbijdebehandelingvanpostpartumdepressie(Sockol,2011).Uitonderzoekblijktookdatinterventiesdiestressenspanningbijoudersdoetafnemenkanleidentot minder depressie (K. Venkatesh, 2014). Uit onderzoek van Dennis (2004) blijkt terug datvolgende niet-biologische behandelingen effectief blijken en worden aanbevolen in de preventievoor postpartum depressie: educatieve groepslessen, sociale steun, continuïteit van de zorg,aanpassingenaanpostpartumzorgenontspanning.Alleinterventiesvoorpsychischeproblemenindezwangerschapendepostnataleperiodemoetwordengeleverddoorbevoegdeberoepsbeoefenaars(Nice,2006).


46

Socialeondersteuning

Nietalleenissocialesteuneentriggervoorhetontstaanvanpostpartumdepressiemaarwanneerdedepressie een feit is geworden kan sociale steun een verschil maken in de behandeling vanpostpartum depressie. Hoemeer sociale steun de vrouw kan krijgen tijdens haar depressie, hoesnellerdevrouwzichopnieuwbeterzalvoelen.Ermoeteensoortsociaalvangnetgevormdwordenrondomdevrouwdatvoorkomtdatdevrouwnogdieperwegzaktinhaardepressie.Ditkandoordeomgeving van de vrouw zoals haar partner, familie, vrienden, huisarts, enzoverder voldoendeinformatieaantebiedenomtrentpostpartumdepressie.Devrouwheeftnetnueenomgevingnodigdievoorhaarzorgt,methaarpraatoverhaargevoelens,haarkangeruststellenenhaaraccepteertindesituatiewaarzezichinbevindtenhoezedieervaart.Socialesteunbetekentookdatmenhaarstimuleertbetervoorzichzelftezorgendoorbijvoorbeeldhaartelatengenietenvaneenmomentjevoorzichzelf.Diezelfde sociale steun kan ook praktische hulp aanbieden door de vrouw te helpen in haarhuishouding,tezorgenvoorhuishoudhulpofzorgtedragenvoordeanderenkinderen.Hetbiedtdevrouw de kans ommeer tijdmet haar baby door te brengen. Het is van groot belang voor haargenezingsproces dat de moeder zich gehoord voelt (Sockol et al., 2013; Meulink, 2015; VanWeddingen,2016).Educatie

Het doel van educatie is om de vrouw en haar omgeving te helpen de symptomen van deonderliggende aandoening te begrijpen en hen meer kennis te geven over welke behandelingenmogelijk zijn. Menwordt hierbij door een deskundige geïnformeerd over alles rond postpartumdepressie, wat kan bijdragen tot een afname van depressieve klachten (BC Reproductive MentalHealthProgram,2014;Meulink,2015).Psychotherapie

Psychotherapieisnamedicatiedemeestgekozenvormvanbehandelingvoorpostpartumdepressie(O’haraenMcCabe,2013).Veleonderzoekenondersteunendatpsychotherapiezeereffectiefisinde behandeling voor postpartum depressie (Dennis, 2013; Sockol et al., 2013). Een professionelerelatie gebaseerd op vertrouwen tussen de therapeut en de vrouw, is naast de therapeutischebenaderingnogbelangrijker.Hetisvooreentherapeuteenmustdatdevrouwzichbegrepenvoelt.Bovendienkandejuisteinformatieervoorzorgendatzewordtgerustgesteldenweetdatzenietdeenige is die zoiets meemaakt. Dit kan enkel een goede vertrouwensrelatie bevorderen.Psychotherapie blijkt uit onderzoek zowel individueel als in groep effectief. De therapie kan zichfocussen op zowel de vrouw als haar partner, de moeder-kind relatie of de ouder-kindrelatie(Meulink,2015;BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).


47

Cognitievepsychotherapie

Cognitievepsychotherapieisvooralgefocustophetdoorbrekenvannegatievegedachtendooronderanderehetidentificerenenbegrijpenvandienegatievegedachten,doorhetveranderenvangedragdat bijdraagt tot het ontstaan van depressie, het voorkomen van terugval, het leren omgaanmetstress enzoverder (Hanan et al., 2017). In de behandeling voor milde tot matige depressie blijktcognitieve psychotherapie in combinatie met zelfzorg en educatie zeer effectief te zijn. In debehandeling van zware depressie is de combinatiemetmedicatie beter (BC ReproductiveMentalHealthProgram,2014). InterpersoonlijkepsychotherapieInterpersoonlijkepsychotherapiefocustzichopveranderingenindeinterpersoonlijkeinteractiesvande vrouw en onderzoekt hoe die bijdragen aan het ontstaan of in stand houden van depressievegevoelens. Hierbij schenkt men veel aandacht voor de veranderde rol van de vrouw en wat dienieuwe rol van haar en haar sociale relaties kan betekenen. Bij interpersoonlijke psychotherapieleertmendevrouwdevaardighedenaandienodigzijnomzichaantepassenaandieveranderenderolenverbeterthierdoordeinteracties(BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).Groepstherapie

Groepstherapie kan alleen als behandeling toegepastwordenmaar ook in combinatiemet anderebehandelingen zoalsmedicatie. De therapie kan gegevenworden door een therapeutmaar kanevengoed ook aangeboden worden als onlinedienst of telefonische begeleiding. Groepstherapiebiedteenaanvaardbareenveiligeplaatsaanwaarvrouwenhunfrustratiesenangstkunnenuitenenwaarmenopbegripkanrekenenvananderen(BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).Gezinstherapie

Spanning tusseneenkoppelblijkteenbelangrijke factor te zijn indeontwikkelingvanpostpartumdepressie.Bijeenslechtepartnerrelatiehebbenbeidepartnerseenhogerrisicoopdepressieenisermeer kans op ernstige depressie voor een langere duur. Hoewel er beperkt onderzoek is gedaannaardeeffectiviteitvangezinstherapiebijdebehandelingvandepressie,zijnerverschillendestudiesdie de spanning tussen een koppel en de ontwikkeling van een depressie in de niet perinatalebevolking hebben onderzocht. Hun resultaten suggereren dat in vergelijking met individueletherapie, gezinstherapie net zo effectief is in de behandeling van depressie en helpt de spanningtussenpartnersteverminderen(BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).Lichttherapie

Lichttherapie lijkteenpositievewerking tehebbenopdepressies vooralbij een seizoensgebondendepressie.Uitonderzoekenblijktdatlichttherapiedesymptomenvaneendepressievermindertbijzwangerevrouwenenvrouwendiepasbevallenzijn. Debehandelingwordtzeergoedverdragenzonder nadelige gevolgen. Op basis van groeiend bewijs beveeltmen aan om10minuten na hetontwaken‘smorgens,30minutenlichttherapietevolgen(M.Deligiannidis,2014).


48

Massage

Recente onderzoeken concluderen dat massagetherapie depressieve symptomen bij depressievemensen verminderd. Onderzoeken hebben uitgewezen dat massage het parasympatisch gedeeltevan het zenuwstelsel kan beïnvloeden. Door massage neemt het stresshormoon cortisol ennoradrenalineaf.Prenatalemassagekaneenvoordeelopleverenbijhetverminderenvanprenataleenpostpartumdepressie. Buitenditvoordeelwordthetookinverbandgebrachtmetminderkansop vroeggeboorte en een laag geboortegewicht maar verder onderzoek is nog nodig (M.Deligiannidis,2014).Mindfulness

Mindfulness is gebaseerd op een boeddhistische traditie die gericht is op aandachtstraining die jebeterleertomgaanmetjeemoties,stress,angst,slapeloosheidendepressie.Hetbetekentbewustaandachtgevenaanwaterhierennuis.Mindfulnessblijktuitwetenschappelijkonderzoekeffectiefte werken voor lichte tot milde depressies of als aanvulling bij gebruik van antidepressiva. Uitwetenschappelijkonderzoekblijktdatdeangstgerelateerdaandezwangerschap,stressendepressiehierdoor vermindert. Ook blijkt mindfulness de moeder-kind interacties te verbeteren in depostpartumperiode.Relaxatie

Relaxatietechnieken helpen stress en angst te verminderen door technieken zoals bijvoorbeelddiafragmatischeademhaling,spierontspanningengeleidefantasie.Hethelptjehoofdleegtemakenvanaldienaregedachtenenjeopnieuwopteladen.Hetheefttotdoeljelichaamengeesttotrustte brengen. Uit onderzoek blijkt dat relaxatie heel wat voordelen heeft die helpen om stress endepressievesymptomenteverminderenzoalseenvertragingvandehartslag. Hierdoorheeftmeneen minder opgejaagd gevoel, krijgt men meer geduld, verbetert de slaap, ervaart men minderhoofdpijn, minder pijn door een lagere spierspanning en globaal een betere mentale en fysiekegezondheid(BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).

Acupunctuur

AcupunctuuriseenonderdeelvaneenbehandelmethodeindetraditioneleAziatischegeneeskundewaarbijmen het lichaamweer in balans wil brengen. Hierbij worden dunnemetalen naaldenopzogenaamdeacupunctuurpunten inhet lichaamgestoken. Diedienenomdevitaleenergiestroomdieisgeblokkeerdteherstellen.Momenteelzijnermaarheelweiniggegevensbeschikbaaroverdewerkzaamheidenveiligheidvanacupunctuureniseronvoldoendebewijstevindendathetgebruikvanacupunctuureffectiefwerktbijdebehandelingvandepressie.


49

Omega-3vetzuren

Omega-3vetzurenzijnessentiëlevetzurendiebijinnamevoordelenheeftvoordegezondheidvandemoederendeontwikkelingvanhaarbaby.Eicosapentaeenzuur(EPA)endocosohexaeenzuur(DHA)zijn twee belangrijke omega-3 vetzuren die te vinden zijn in vis. De Europese autoriteit voorvoedselveiligheidbeveelthetetenvanvis,vooralvettevis,minstenstweekeerperweekaan.Ditomzwangerschapsuitkomsten en foetale gezondheid te optimaliseren. Men beveelt een inname van250mgEPAplusDHAperdagvoorvolwassenenaan,meteenextra100 tot200mgDHAperdagtijdensde zwangerschap. Onderzoeken toneneen statistischvoordeelaandateen innamevan1gramEPAplusDHAomega-3vetzurenhelpttegendepressie(M.Deligiannidis,2014). Voeding

Voor moeders die borstvoeding geven aan hun kind en geen medicatie willen innemen, kan eenaangepastevoedingeengoedalternatiefaanbieden.Naasttherapieenalternatievebehandelingen,kanvoedingsadvieszinvolzijnbijhetverlichtenvandepressievesymptomenenhetalgemenewelzijnvandemoeder verbeteren. Zoblijktonder anderehetmediterranedieeteffectiefbij postpartumdepressie. Daarnaast is ook gebleken dat dit dieet, dat gebaseerd is op de voedingsdriehoek,voordelenheeftvoordegezondheidvanhetkind(Fredricks,2014).Sint-Janskruid

Hypericum perforatum, uit de plant sint-janskruid wordt al sinds de oudheid gebruikt voor zijngeneeskrachtigeeigenschappen.Uitonderzoekblijktdatinnamevan300tot1200mgsint-janskruiddoeltreffendwerktbijmensenmeteenlichtetotmatigedepressie. Dewerkingvanditkruid istevergelijkenmetdewerkingvandeselectieveserotonine-heropnameremmers(SSRi’s)typeprozac®.�Bij innamevan Sint-Janskruidmoetenweons erwel bewust van zijndat dit dewerking vanoraleanticonceptie kan verminderen. Er zijn momenteel nog maar weinig studies uitgevoerd naar deeffecten van sint-janskruid in de perinatale periode. Er werden nog geen nadelige gevolgengevondenvoordeontwikkelingvandebabybij innametijdensdezwangerschap,wel lijktheteropdathetinzeerminimaledosiswordtuitgescheidenviademoedermelkmetbijwerkingenopdebabyzoalsbijvoorbeeldkoliek,slaperigheid.Verderestudiesmoetennogwordenuitgevoerdvoormenditkruidkanaanbevelenvoordepressieindezwangerschapenpostpartumdepressie(M.Deligiannidis,2014).

Lichaamsbeweging

Men suggereert dat regelmatig aan lichaamsbeweging doen tijdens de zwangerschap wordtgeassocieerdmeteenverminderdrisicovandepressievesymptomen.Onderzoekersradenaanomnaoverlegmeteenverloskundigeenbijafwezigheidvanverloskundigecomplicaties,30minutenperdagaanlichaamsbewegingtedoen.


50

Medicatie

Vrouwenmeteenpostpartumdepressiediehulpzoekenbijeenprofessionalkrijgenveelalmedicatievoorgeschreven, hoewel vrouwen liever kiezen voor psychotherapie (O’Hara & Mc. Cabe, 2013).Medicatieisdanookbijzondergenoegdemeestgekozenvormvanbehandelingvoorvrouwenmeteen postpartum depressie. De meest gebruikte medicijnsoort bij een postpartum depressie isuiteraard antidepressiva. Maar ook slaap- en kalmeringsmedicatie of hormonen worden dikwijlsvoorgeschreven. Er moet wel rekening gehouden worden met vrouwen die depressief zijn tengevolge van schildklierproblemen of vrouwen die te maken hebben met een vitaminetekort ofhypoglycemie (te lage bloedsuikerspiegel). In dit kader loont het zeker de moeite om via eenbloedonderzoekeerstdezeaandoeningenuittesluiten(Meulink,2015).

Figuur11:OrganogrammedicatieNICE,2017

Antidepressiva

De eerstelijnsmedicijnen die gebruikt worden voor de behandeling van postpartum depressie zijnantidepressiva. Antidepressivawerken niet verslavend in tegenstelling totwat velen denken,welmoetendezemedicijnenlangeretijdwordengebruiktomeffecttehebben.Lopendebehandelingmagnietbruuskstopgezetworden.Bijhetafbouwenvandezemedicatiesoortisbegeleidingvaneenartsvereistomwillevanontwenningssymptomendiekunnenvoorkomen. Dezeantidepressivazijninverschillendegroepenonderteverdelen.


51

De eerste groep zijn de serotonine heropnameremmers (SSRI’s). Dit is demeest gebruikte groeptijdens deperinatale periode. Dezemedicijnen vertragendeheropname vandeneurotransmitterserotoninewaardoordezeneurotransmitter langerwerkzaamblijft indehersenenendedepressiedaardoorminderkanskrijgt.Voorbeeldenhiervanzijncitalopram®,escitalopram®,fluoxetine®betergekendonderdenaamprozac®, fluvoxaminemaleaat®,paroxetine®ensertraline®. Totdezegroepbehoort ook de verwante soort selectieve serotonine-en-noradrenaline-heropnameremmers(SNRI’s), deze remt niet alleen de heropname van serotonine maar ook die van noradrenaline.Voorbeeldenvandezemedicatiezijnduloxetine®,desvenlafaxine®envenlafaxine®. Detweedegroepvanantidepressivaisdegroepvantricyclischeantidepressivametdezelfdewerkingalsbovenstaandemaarzeverschillenquaeffectenbijwerkingenwaardoorzebijoverdosisgevaarlijkkunnen zijn. Voorbeelden van deze groep van medicatie zijn amitriptyline®; clomipramine® ennortriptyline®. Deze groep wordt minder aanbevolen omwille van de bijwerkingen ervan.Als derde groep van antidepressiva zijn de mono-amine oxidase remmers (MAOI’s). Door dezemedicijnenwordtdeafbraakvanonderandereserotonineennoradrenalinetegengegaan.Hierdoorzijn deze stoffen langer aanwezig en werkzaam. Deze medicijnen worden vooral voorgeschrevendoor artsen bij zware depressie. Ze veroorzaken omwille van hun werking , bijwerkingen zoalsonder andere ernstige hypertensieaanvallen. Voorbeelden zijn moclobemide® en fenelzine®.Deze groepmedicijnenwordt voorgeschrevenbij ernstige depressie enwanneer debovenstaandemedicijnen in combinatie met cognitieve gedragstherapie niet helpt (Faron & Bayot, 2013; BCReproductiveMentalHealthProgram,2014;Nice,2016).Hetgebruikvanantidepressivatijdensdezwangerschapendelactatieperiodevormtmomenteeleenheus probleem in deze maatschappij, gezien de groep van patiënten die deze middelen gebruiktalsmaar groter wordt. Momenteel is er wetenschappelijk gezien nog te weinig bekend overmogelijke schadelijke effecten van antidepressiva voor het kind en lijkt verder onderzoek zekernoodzakelijk.Hetisooknogonduidelijkhoeveelmensenminderdepressiefwordendoorhetgebruikvanantidepressivawantuitonderzoekblijktdatmensenookvanneppillenbeterworden. Ook isnognietechtgekendwelksoortantidepressivavoorwelksoortmensengeschikt is. Iedermedicijnwerkt anders. Dat maakt dat het soms een zoektocht is naar een middel die echt werkt(O’Hara&Mc.Cabe,2013,Meulink,2015;Faron&Bayot,2013). Vooreenvrouwmetmilde totmatigedepressie tijdensde zwangerschapofnadegeboorte raadtmen liever psychologische begeleiding aan. Bij een vrouw met een geschiedenis van ernstigedepressie die zich tijdens de zwangerschap of in de postpartum periode presenteert met mildedepressie kanergebruik vanantidepressivaoverwogenworden.Hierbij raadtmenwelaanomdevrouw op de hoogte te brengen van de risico’s van het gebruik van antidepressiva tijdens dezwangerschap en lactatieperiode. Indien de vrouw een zware depressie heeft, is intensepsychologischebegeleidingincombinatiemetantidepressivateoverwegen(NICE,2016).Ondanks de tegenstrijdige gevoelens die veel vrouwen voelen bij het nemen van antidepressivatijdens hun lactatieperiode blijkt borstvoeding geven nog steeds de beste keuze.Menisvanmeningdatdeschadelijkeeffectenvanantidepressivainborstvoedingechterkleinerlijktdandenegatieveeffectenvaneendepressievemoeder.Ondankstegenstrijdighedenindeliteratuur


52

en het nog ontbreken van gegevens over welk effect antidepressiva kan hebben op de jongezuigeling zijn sommige onderzoekers ervan overtuigd dat borstvoeding geven nog steeds meerpositieve gezondheidsvoordelen heeft en een positieve invloed heeft op demoeder-kind binding.Welishetaanteradenomeenbabywaarvandemoederantidepressivagebruiktgoedindegatentehoudenopkenmerkenzoalssufheid,prikkelbaarheidenvertraagdegroei(O’Hara&Mc.Cabe,2013). Slaap-enkalmeringsmiddelen

Benzodiazepinesennon-benzodiazepineswordenvaakvoorgeschrevenomtijdelijkeenoplossingtebiedenvoorangstaanvallenenslapeloosheid.Dezemiddelenzijnbijlangduriggebruikverslavend.Benzodiazepineszoalsbijvoorbeeldclonazepam®,diazepam®betergekendonderdenaamvalium®,lorazepam®,zolpidem®entrazodone®enzoverderwordenafgeradenaanzwangerevrouwenenaanvrouwen tijdens de lactatieperiode behalve voor kortdurende behandeling bij ernstige angst enopwinding. Dezestoffenzijnbijzondergevaarlijkomwillevanzijnschadelijkeeffectenophetkindzoals zuigmoeilijkheden, ademhalingsmoeilijkheden. Op lange termijn worden ook moeilijkhedengemeld waaronder aandachtstoornissen, leermoeilijkheden en een reeks autistische gedragingen.Ookoverdegroepnon-benzodiazepineszijnnogweiniggegevensbeschikbaar(Faron&Bayot,2013;BCReproductiveMentalHealthProgram,2014;Meulink,2015).Kangoeroezorg

Bij kangoeroezorg,ookwelbekendonderde term ‘skin-to-skin’of ‘huid-op-huidcontact’,wordtdepasgeborene naakt tegen de huid van de moeder gelegd. Daarnaast omvat kangoeroezorg ookcontinue borstvoeding geven, dat in een bepaalde positie moet worden uitgevoerd voor eenbepaaldetijd.Eencorrectepositieiscruciaalomdateenonveiligepositiekanleidentotwiegendood.eveiligstepositievoordepasgeboreneiseenrechtopstaandepositie.Deaanbevolendagelijksetijdom aan kangoeroezorg te doen is een minimum van tien minuten tot een maximum vanvierentwintiguurperdag(Hananetal.,2017).Uit verschillende onderzoeken blijkt dat kangoeroezorg een positief effect heeft op postpartumdepressie. Resultatentonenaandatmoedersdievaakkangoeroezorguitvoerenveelminderrisicohebbenoppostpartumdepressie.Bovendienblijktdatbijdiemoedershetcortisolniveaulagerligtdanbijmoedersdienietaankangoeroezorgdoen.Moedersdieaankangoeroezorgdoenvoelenzichrustiger, sterker,actiever,voldaan,ontspannen,gelukkig,vriendelijkenheldervangeest. Naastaldezepositieveeffectenwerderookvastgestelddatkangoeroezorgdeinteractietussenmoederenkindbevordert(Hananetal.,2017).Heteffect vankangoeroezorgoppostpartumdepressie kan fysiologischwordenverklaarddoordeendocrieneeffectenvanhetgelukshormoonoxytocinedievrijkomtindehersenen.Oxytocinezorgtvoor rust bij demoeder door zijn kalmerendewerking, stimuleert de hechting tussenmoeder enkind,vermindertangstenenkandevrouwhaarpijndrempelverhogen.Tijdenskangoeroezorgwordtoxytocinevrijgegevendie invloedheeftophet stressniveauvandemoedereneenantidepressiva-achtigeeigenschapheeft(Hananetal.,2017).


53

3.1.3.10ScreeningsmethodenVoorhettijdigopsporenvanpostpartumdepressiezijneenaantalscreeningsinstrumentenontwikkeld.Daardoorkandevrouwsnellerdehulpkrijgendiezenodigheeft.Eenvragenlijstkaneenzetjegevenaandevrouwomhaarproblematiekbespreekbaartemaken,maarluisterenenaandachthebbenvoorsignalenblijvenbelangrijk.Welkeindrukmaaktdevrouw?Kandevrouwvanhaarkindjegenieten?Komtzevaakmetvageklachtennaareenzorgverlenertoe?Ookmagmendemoeilijkbereikbaregroepennietoverhethoofdzienzoalsallochtonevrouwenofvrouwendieinarmoedeleven.DemeestgebruiktescreeningsmethodeisdeEdinburghPostnatalDepressionScaleafgekortnaarEPDS.EdinburghPostnatalDepressionScale

DitmeetinstrumentafgekortalsEPDSisontwikkeldomgezondheidswerkerstehelpenmoedersdielijden aan een postpartum depressie op te sporen. Een postpartum depressie wordtgediagnosticeerd via screening met de Edinburgh Postnatal Depression Scale. Hierbij wordenvrouwengevraagdomeeneenvoudigezelfscoringslijstdieuit10vragenbestaat tebeantwoorden.Menkanbijhetbeantwoordenkiezentussenvierantwoorden,variërendvan‘heelvaak’totnooit’.Descoreskunnenvariërenvan0tot30.Vrouwendiescorenboveneenbepaaldedrempelwordendan verwezen voor verdere evaluatie en behandeling van een depressie of angststoornis.Een score van meer dan tien punten moet als afwijkend worden beschouwd. Bij een score vantwintig of meer of wanneer de vrouw op vraag tien een bevestigend antwoordt geeft, is directingrijpen vereist. Grondiger evaluatie kandanplaatsvinden in de vorm van een klinisch interviewzoalsdeDSM-5(Kettunen,2014;Meulink,2015).HieronderiseenvoorbeeldtevindenvandeEPDS.HetiseenNederlandseversie,vertaalddoorV.J.M.Pop(1991).Devolgendevragenhebbenbetrekkingophoeuzichdeafgelopen7dagenheeftgevoeld.Kruisdatantwoordaandathetbesteaangeefthoeuzichvoelde.1.Ikhebkunnenlachenendezonnigekantvandedingenkunneninzien:

0.Zoveelalsikaltijdkon1. Nietzoveelnualsanders2. Zekernietzoveelnualsanders3. �Helemaalniet

2.Ikhebmetpleziernaardingenuitgekeken:

0.�Zoalsaltijdofmeer1. �Watminderdanikgewendwas2. �Absoluutminderdanikgewendwas3. �Nauwelijks


54

3.Ikhebmijzelfonnodigverwijtengemaaktalserietsfoutging:

3.�Ja,heelvaak2.�Ja,soms1.�Nietergvaak0.�Nee,nooit

4.Ikbenbangofbezorgdgeweestzonderdatereenaanleidingwas:

0. �Nee,helemaalniet1. �Nauwelijks2. �Ja,soms3. �Ja,zeervaak

5.Ikreageerdeschrikachtigofpaniekerigzonderechtegoedereden:

3.�Ja,tamelijkvaak2.�Ja,soms1. �Nee,nietvaak0.�Nooit

6.Dedingengroeidenmebovenhethoofd:

3.�Ja,meestalwasikerniettegenopgewassen2.�Ja,somswasikmindergoedtegendingenopgewassendananders1. �Nee,meestalkonikdedingenerggoedaan0. �Nee,ikkonallesevengoedaanalsanders

7.Ikvoeldemezoongelukkigdatikerbijnanietvankonslapen:

3.�Ja,meestal2.�Ja,soms1. Nietvaak0.�Helemaalniet

8.Ikvoeldemesomberenberoerd:3 Ja,bijnasteeds2 Ja,tamelijkvaak1. Nietergvaak0. Nee,helemaalniet

9.Ikwaszoongelukkigdatikhebzittenhuilen:

3.�Ja,heelvaak2.�Ja,tamelijkvaak1.�Alleenafentoe0. Nee,nooit

10.Ikheberaangedachtommezelfietsaantedoen:3.�Ja,tamelijkvaak2.�Soms1.Nauwelijks0.�Nooit


55

Postpartumdepressionscreeningscale

Depostpartumdepressionscreeningscale,ookwelafgekortalsPPDS,iseenuitgebreiderevragenlijstdie net als de EPDS ontwikkeld is om depressie in de postpartum periode op te sporen. Dezevragenlijstbestaatuit35vragen,diekunnen ingevuldworden invijf tot tienminuten. Itemszoalseetstoornissen, angst, onzekerheid, verlies van zelfbeheersing, schaamte en suïcidale gedachtenkomenaanbod. Devrouwwordtgevraagdomper itemhaargevoelensdiezedeafgelopentweewekendaaroverheeftervarenineenschaalvanééntotvijfweertegeven.Detotaalscoregeeftaanof de vrouw moet worden doorverwezen voor verdere diagnostische evaluatie (Zhao, 2014).PostpartumdepressionpredictioninventoryDepostpartumdepressionprediction inventory,afgekortalsPDPI, isgeenvragenlijstmaareerdereenscreeningsmethodeaandehandvaneenchecklijstwaarmeerisicofactorenvaneenpostpartumdepressieinkaartkanwordengebracht.Dezechecklijstbestaatuit13voorspellersvanpostpartumdepressie namelijk tien prenatale risicofactoren waaronder sociaal-economische status, prenataleangst, voorgeschiedenis van depressie enzoverder en drie postpartum risicofactoren zoals baby-blues, zorg voor kind niet aankunnen. De prenatale versie kan al worden gebruikt tijdens dezwangerschap.Devolledigeversiemetzoweldeprenatalealspostpartumrisicofactorenkanwordengebruiktnadebevalling. Hoehogerdescore,hoemeerrisicoophetontwikkelenvanpostpartumdepressie(Youn,2011).Mind2Care

DeMind2Careonlinevragenlijstisgemaaktomvrouwentijdensdezwangerschaptescreenenoppsychischeklachten,psychosocialeproblemenenmiddelengebruik.Opbasisvandegegevenantwoordenwordtereenadviesopmaatgegeven.DeMind2Caregeeftalleeneenadviesdatdezwangeremetdezorgverlenerkanbespreken(Quispel,2014).DSM-V

DediagnosticandstatisticalmanualofmantaldisordersiseenonmiskenbaarhandboekgepubliceerddoordeAmericanPsychiatricAssociationmeteenruimedoelgroepzoalsonderandere:psychiaters,psychologen, artsen, verpleegkundigen en studenten. Het handboek dient voor diagnostiek,statistiek en classificatie die psychiaters gebruikenomdemeest voorkomende tot de zeldzaamstepsychischestoornissentediagnosticeren. Inditboekstaatvermeldwelkestoornissenerbestaan,hoe vaak die voorkomen en aan welke criteria ze moeten voldoen. Deze stoornissen staanonderverdeeld in categorieën die gebruikt worden over de hele wereld. Het boek bevat alleinformatieomhetDSM-classificatiesysteemgoedtekunnentoepassen.Om te kunnen spreken van een depressie moet volgens de Diagnostic and Statistical Manual ofMentalDisordersafgekortnaarDSM-Vaanvolgendecriteriawordenvoldaan:


56

• Dedepressie kannietontstaanomwille van fysiologischeeffectendooreenmiddelof eensomatischeaandoeningzoalsbijvoorbeeldschildklieraandoening.

• Dedepressiekannietwordenverklaarddooreenanderepsychischeaandoeningzoalsonderandereschizofrenie,eenwaanstoornisofpsychotischestoornis.

• De vrouw moet binnen dezelfde periode van twee weken een depressieve, somberestemmingofverliesvaninteresseofplezierhebben.

• Daarnaastmoetmenvoldoenaanvijfofmeervanonderstaandesymptomen.Dezemoetenbovendienineenzelfdeperiodevantweewekenvoorkomen:

o Zichverdrietig,hopeloosof leegvoelengedurendehetgrootstedeelvandedagenbijnaelkedag.

o Duidelijk zichtbare verminderde interesse of plezier in activiteiten, gedurende hetgrootstedeelvandedag,bijnaelkedag.

o Eenduidelijkegewichtsverlieszonderdatmendieetofgewichtstoename.o Insomniaofhypersomniabijnaelkedag.o Psychomotorische retardatie of agitatie bijna elke dag, die waarneembaar is door

anderen.o Energietekort,vermoeidheidbijnaelkedag.o Gevoelensvanwaardeloosheidofschuldgevoelensbijnaelkedag.o Verminderd denkvermogen, concentratiemoelijkheden, of besluiteloosheid, bijna

elkedag.o Gedachtenaandedood,zelfmoordgedachtenofeenplanomzelfmoordteplegen.

Bovenstaande symptomen veroorzaken beperkingen op sociaal vlak, beroepsmatig functioneren,klinischelijdensdrukofbeperkingeninhetfunctionerenopanderevlakken(Stewart,2011;Kettunen,2014).


57

3.1.3.11Handigeboeken-linksBoekenoverpsychischeaandoeningen:

• “Mijnbabylacht,nuiknog”.vanLieveVanWeddingen(overemotionelegevoelenstijdensdepostpartumperiode,moederrouwenhoejedieoverleeft).

• “Postpartumdepressie”.VanAnneMarleenMeulink(depressiefnaeenbevalling:oorzaken,gevolgenenadequateondersteuning).

• “Kortsluitinginmijnhoofd”.VanBrendaFoyer(verhaaloverhaareigenpostpartumpsychose).

• “Perfectebevallingenbestaanniet”.VanDianaKoster(overdegevolgenvaneeningrijpendebevallingopjelevenenhoejeditkuntverwerken)Internetadressen

• PostpartumsteunBelgië:http://postpartum.eu/• Vindeentherapeut.be• Vindeenpsycholoog.be• http://www.postpartum.net/learn-more/depression-during-pregnancy-postpartum/• http://www.birthtraumaassociation.org.uk• http://www.zorgpad-depressie.be• https://www.fitinjehoofd.be• http://www.geestelijkgezondvlaanderen.be/centrum-geestelijke-gezondheidszorg-cgg• http://www.centrummoederenbaby.be/• http://www.moederbaby.be

Facebookpagina’s

• https://www.facebook.com/Pzsintcamillus/• https://www.facebook.com/postpartum.eu/?fref=ts• https://www.facebook.com/thegentlemom.be/?hc_ref=NEWSFEED&fref=nf


58

3.1.4Postpartumpsychose

3.1.4.1Begripsomschrijving–prevalentieEen postpartum psychose, ook wel kraambedpsychose genoemd is een ernstige psychiatrischestoornismeteensnelbegin.Depsychosekaneenbelangrijke impacthebbenopdevrouwenhaarvermogen om te zorgen voor haar kind (NICE, 2017). Deze aandoening is zeldzaamen komt veelmindervoordandebabybluesenpostpartumdepressie.Ongeveeréénoftweeperduizendbevallenvrouwenkrijgteenpsychose.Eenpostpartumpsychoseontwikkeltzichkortnadebevalling,meestalindeeersteweekmaarinelkgevalbinnentweemaanden.Postpartumpsychosekomtvoornamelijkvoor,bijvrouwendiezijnbevallenvanhuneerstekind(Bergink,2012;Meulink,2015).Psychoseiseentermdiegebruiktwordtomomstandighedentebeschrijvendiedegeestbeïnvloedenenwaarbijer een verlies van contactmet dewerkelijkheid is. De vrouw kan tijdens een psychose soms ergagressief zijn tegenover zichzelf maar ook tegenover haar kind (BC reproductive mental healthprogram,2014).

3.1.4.2KenmerkenpostpartumpsychoseEenpostpartumpsychosewordtineersteinstantiesnelnadebevallinggekenmerktdoordemeestvoorkomendesymptomenzoalsonrust,eengespannenofjuistsomberestemming,verwardegedachteneneenveranderdgedrag.Bovenstaandesymptomenkunneneerstnogopdesymptomenvandebabybluesofeenbeginnendepostpartumdepressiegelijken.Zeescalerenechterineensneltempoenerkomenpsychotischekenmerkennaarbovenzoalsonderandere:hallucinaties,insomnia,waanbeelden,wisselendbewustzijn,abnormaalmotorischgedrag,hetgevoelcontactmetzichzelfofmetdeomgevingteverliezenenagressie.Indiendepsychoseonbehandeldblijftkanditleidentoternstigegevolgenzoalsgedachtenaanzelfmoordofkinderdoding.Deomgevingvandevrouwzalsnelmerkendatzijnietinhaargewonedoenisendatzehetcontactmetderealiteitaanhetverliezenis(BCreproductivementalhealthprogram,2014;O’Hara,2014;Meulink2015,NICE,2017).

3.1.4.3BehandelingEenprofylactischebehandelingkaneffectiefzijnvoorvrouwendiegekendzijnmeteenverhoogdrisicooppsychose,maarbijsommigevrouwenkomteenpostpartumpsychosevoordeeerstekeervoorzonderpsychischeziekteinhetverleden(NICE,2015).Wegens de ernst van het ziektebeeld en de intensiteit van de symptomen is een acute opnamebinnen de vier uren na de verwijzing in een psychiatrisch ziekenhuis vaak noodzakelijk (Suri &Altshuler,2012;NICE,2017).Eengedwongenopnameisinsommigegevallennodigomdatdevrouwdoordeaardvanhaaraandoeningzelfnietaltijdbesefthoeernstigdesituatieis. Inhetziekenhuiskaneenpsychosemetbehulpvanmedicatie,rustenstructuurzosnelmogelijkbehandeldworden.De medicamenteuze behandeling van een postpartum psychose bestaat uit het toedienen van


59

slaapmedicatie, antipsychotica en eventueel lithium® (Bergink, 2012). Een postpartum psychosemoet beschouwdworden als eenobstretisch enpsychiatrisch noodgeval (BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).Voorvrouwenineenpsychosediegeenmedicatiekunnennemen,ofwaarbijdemedicatiefaaltkanmenkiezenvoorelektro-convulsievetherapie.Ditiseenbehandelingwaarbijondernarcoseplakkersop het hoofd geplaatst worden. Zij zorgen voor een korte elektrische stroom door het breinwaardooreenconvulsiewordtuitgelokt. Het isuitonderzoekbewezendatdezebehandelinggeenschade kan veroorzaken aan het ongeboren kind en om die reden kan toegepast worden bijzwangerevrouwendielijdenondereenpsychose(BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).

3.1.4.4RisicofactorenDemeeste vrouwenhebben geen psychiatrische voorgeschiedenis van psychose. Hier betreft heteenpsychosedie zichpostpartumontwikkelt,mogelijksuitgeloktdoordearbeidenbevalling. Eenpostpartumpsychosewordtgeassocieerdmeteenverhoogdrisicoopsterftevoorzoweldevrouwalsvoorhaarkind(Nice,2015).Vrouwendielijdenaaneenbipolairestoornishebbeneensterkverhoogdekansoppsychosevantwintigtotveertigprocent.Vrouwendiealeerdereenpostpartumpsychoseontwikkeldenlopeneenverhoogdrisicovan25tot50procentombijeenvolgendebevallingopnieuweenpsychoseteontwikkelen.DitverhoogdrisicokandrastischwordenbeperktdoornaeenvolgendebevallingonmiddellijktestartenmeteenstemmingsstabilisatorzoalsLithium®ofantipsychotica(Berginketal.,2012).

3.1.4.5DifferentieeldiagnoseEen postpartumdepressie en psychose uit elkaar halen is soms een uitdaging voor hulpverleners,maaressentieelvoorhetzoekennaargepastebegeleidingenbehandeling(O’Hara,2014).Watvrouwenmeteenpostpartumdepressieenpostpartumpsychosevaakgemeenhebben, isdatbeidestoornissendoorgaansonverwachtgebeuren.Uiteraardzijnhettweeapartefenomenen.Eenminderheid van de vrouwen met een postpartum depressie kunnen psychotische symptomenvertonen,maardezezijnnietzoernstigenoverheersendalsbijeenechtepsychose(Boddé,2010).Het tegenovergestelde is echter wel mogelijk, vrouwen met een postpartum psychose kunnennadieneendepressiekrijgen.Gevoelensvanangstenbedroefdheidontstaanvaakdoorhetbesefvan wat er gebeurd is en omwille van het controleverlies over zichzelf. Die gevoelens zijn somsmoeilijkteverwerkenenkunnenleidentoteendepressie(Meulink,2015).


60

3.1.4.6OorzakenpostpartumpsychoseDeoorzaakvanpsychosewordtnogsteedsnietgoedbegrepen.Demeestestudiesvermoedendater een wisselwerking is tussen genetische factoren en omgevingsfactoren. Daarnaast kan delevensstijl van de vrouw, bijvoorbeeld drugsgebruik, ook invloed hebben op het ontstaan vanpsychose (BC Reproductive Mental Health Program, 2014). Tot op vandaag heeft geen enkelonderzoek kunnen aantonen dat hormonale veranderingenwegens de zwangerschap en bevallingeenrolspeleninhetontstaanvaneenpostpartumpsychose.Nochzijnersocialeofpsychologischerisicofactorengevonden.Welblijktuitonderzoekdatereenverbandistussenpostpartumpsychoseenafwijkingeninhetimmuunsysteem(Berginketal.,2012).Slaaptekort,dearbeid,bevallingenhetregelmatigvoedenvanhetkindkanhetrisicooppsychosestimuleren.Daarnaastisdeconstantezorgvoorhaarkindenormbelastendvoordevrouw,zekerbijeentekortaanvoldoendesteun(O’Hara,2014).

3.1.5Posttraumatischestress-stoornisnaeenbevalling

3.1.5.1BegripsomschrijvingenprevalentiePasrecentiseraandachtvoorvrouwendieeenposttraumatischestressstoornisontwikkelendoordebevalling. Een posttraumatische stressstoornis is een angststoornis die kan ontstaan na hetmeemakenvaneentraumatischegebeurtenis.Eenbevallingkanzodanigingrijpendenengzijndateenvrouwalsgevolgdaarvaneenposttraumatischstressstoornisontwikkelt.Eéntotvijfophonderdvrouwendiebevallenontwikkeltklachtendieomwillevanhunernstvoldoenaan de diagnostische criteria voor een posttraumatisch stresssyndroom (Stamrood, 2013;Meulink2015;BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).Symptomen die doorgaans in verband worden gebracht met deze stoornis zijn: herbeleving –flashbacks, nachtmerries, herhaalde verontrustende beelden of zintuigelijke indrukken, vermijdenvan mensen of omstandigheden die een raakvlak hebben met de gebeurtenis, overdrevenschrikreacties, slaapproblemen, concentratieproblemen, emotionele afstomping, boosheid enonverklaardelichamelijkeklachten(NICE,2017).

3.1.5.2RisicofactorenPTSSElke vrouw beleeft en verwerkt haar bevalling op een andere manier. Het risico op eenposttraumatisch stressstoornis is groter na het beleven van onder andere een gecompliceerdezwangerschap met onder andere: vroeggeboorte, spoedkeizersnede, kunstverlossing, pijnlijkebevalling enzoverder (Stamrood, 2013). Een bevalling zonder complicaties kan ook eenposttraumatischstressstoornistotgevolghebben.Vaakisdezevrouwinhaarverledenseksueelofpsychologischmisbruiktgeweestenkomtdeherinneringterugnaarbovennadebevallingvanhaar


61

kind.Daarnaastkaneennatuurramp,ongevaleneentraumauithetverledendituitlokken(Kendall-Tackett,2010;BCReproductiveMentalHealthProgram,2014).

3.1.5.3DifferentieeldiagnoseEen posttraumatische stressstoornis is in het psychische opzicht anders dan een postpartumdepressie.Vrouwenkunneneenposttraumatische stressstoornishebben zonderdepressief te zijn.Demeestevrouwenmeteenpostpartumdepressiehebbengeenposttraumatischestress-stoornis.Beidestoornissenhebbenwelraakvlakken.Posttraumatischstressstoornisenpostpartumdepressiekunnendus inbepaaldegevallenbeschouwdwordenals tweeverschillendepsychischereactiesopdezelfdesoortsituatie(Meulink,2015).

3.1.5.4TherapieVoorsommigevrouwenkanhetvoldoendezijnommeteenvertrouwenspersoon tepratenbijhetverwerkenvantrauma.Diepersoonhoeftnietaltijdeenprofessionelehulpverlenertezijnmaarkanbijvoorkeuriemandzijnuithaareigenvertrouwdeomgeving.Bijernstigeverwerkingsproblemenisdevrouweerdergebaatmeteenprofessionelehulpverleningdiegespecialiseerdisinhetverwerkenvantrauma’s(Meulink,2015).

3.1.5.5RolvandeartsenvroedvrouwComplicaties tijdensdezwangerschapendebevallingzijnnietaltijd tevoorkomen. Uitonderzoekblijkt dat het risico op een posttraumatisch stressstoornis, ook na een complicatie, aanzienlijkverkleindwordtwanneer artsen en vroedvrouwen goed luisterennaar de vrouwenhaar duidelijkinformerenoverdehandelingendieuitgevoerdworden.Opdiemaniergeefjedevrouweengevoelvancontroletehebbenoverhaareigenarbeidenbevalling(Stamrood,2013).Nahetvaststellenvaneenposttraumatischestressstoornisishetvanbelangalsartsomdevrouwenhaarpartnervoldoendeteinformerenoverdoeltreffendebehandelingenenrekeningtehoudenmethaar voorkeur van behandeling. Moedig de vrouw en haar familie aan om deel te nemen aanondersteunende groepen. Wees je bewust van de psychologische impact van traumatischegebeurtenissenenbiedpraktische,socialeenemotionelesteun(NICE,2017).Daarnaast kan na toestemming van de vrouw familie op de hoogte gebracht worden overveelvoorkomende reacties op traumatische gebeurtenissen, de symptomen van posttraumatischstressstoornisenhetverloopvandebehandeling(NICE2017).


62

3.2Resultaten250exemplarenvandevragenlijstwerdtoegevoegdaandedocumentatiemapdiebijaanvangvandestudiedag“welzijnvanouderenkind–vankinderwenstotpostpartum”werdenverdeeldonderdeingeschrevendeelnemers. Naafloopvandestudiedagkonmendevragenlijst inonzebrievenbus,aan de uitgang van het auditorium, deponeren. Er werden 123 vragenlijsten in de brievenbusgedeponeerd, daarvan werden 123 vragenlijsten als ontvankelijk verklaard na controle. Dezevragenlijsten waren volledig en correct ingevuld. In bijlage kan de informatiebrief, de informedconsent,endeenquêtewordengeraadpleegd.

3.2.1Demografischekenmerken Onzeeerstealgemenevraagwaswaardetewerkstellingvandevroedvrouwplaatsvindt.Deondervraagdendietewerkgesteldzijnindeeerstelijnszorgwaren9(7,4%)vroedvrouwenmeteenzelfstandigepraktijk,6(4,9%)diewerkzaamzijnindethuiszorgengeenenkelevroedvrouwbijKind& Gezin. Vroedvrouwen tewerkgesteld in de tweedelijnszorg waarvan 58 (47,5%) op hetverloskwartier, 69 (56,6%) op de materniteit en 34 (27,9%) op de dienst neonatologie. Er warenvroedvrouwentewerkgesteldopdeintensivecaredienstenzoalsdeMIC(5,7%)enNICU(0,8%).Opde studiedag waren ook 38 (31,1%) vroedvrouwen aanwezig die niet in eerste-lijn of tweede-lijntewerkgesteld zijn maar op een andere dienst binnen het ziekenhuis zoals bijvoorbeeld;spoedgevallen, neurochirurgie, fertiliteit, geriatrie, cardiologie, mobiele equipe, pediatrie enoperatiekwartier.Erwarenopdestudiedagook12studentenaanwezigdiedevragenlijstalsookingevuldhebben.We bevraagden ook de duur van de tewerkstelling als vroedvrouw. 57 vroedvrouwen (46,7%)werkten tussen 0 - 5 jaar als vroedvrouw, 13 (10,7%) tussen 5 - 10 jaar werkzaam, 14 (11,5%)bevraagdepersonenwerktentussen10–15jaaralsvroedvrouwen6(4,9%)vrouwenwerkten15tot20jaaren32(26,2%)dameswerktenalmeerdan20jaaralsvroedvrouw.TewerkstellingVroedvrouwFiguur12:tewerkstellingvroedvrouw


63

Duurtewerkstellingvroedvrouw

Figuur13:duurtewerkstellingvroedvrouw

3.2.2SymptomenbabybluesBij de vraag of de symptomen van de babyblues herkenbaar zouden zijn bij een kraamvrouwantwoordden 95 (77,9%) vroedvrouwen dat ze de symptomen zouden herkennen. 26 (21,3%)antwoorddendat ze somsdesymptomenzoudenherkennenvandebabyblues.1persoongafaangeen mening te hebben hieromtrent en niemand antwoordde dat ze de symptomen niet zouherkennen.Symptomenbabybluesherkennenbijeenkraamvrouw?

Figuur14:Herkennensymptomenbabyblues


64

3.2.3SymptomenpostpartumdepressieBijdevolgendevraagvroegenwedevroedvrouwofzedesymptomenvaneenpostpartumdepressiezouden herkennen bij de kraamvrouw. Op deze vraag antwoordden 33 (26,8%) vroedvrouwenpositief. 86 (69,9%) gaven aan dat ze de symptomen soms herkennen en 6 (4,9%) vroedvrouwenzoudendesymptomenhelemaalnietherkennen.symptomenvaneenpostpartumdepressieherkennen?

Figuur15:Herkennensymptomenpostpartumdepressie

3.2.4.Noodaaninformatieomtrentpostpartumdepressie“Heeftdevroedvrouwnoodaan informatieomtrentdezeproblematiek”wasdevolgendevraag inonzevragenlijst.92(74,8%)gafaandaternoodisaanmeerinformatieomtrentdezeproblematiek,28 (22,8%) vrouwen antwoordden dat er soms nood is aan informatie en 3 (2,4%) vroedvrouwenvindendatergeennoodishieromtrent.Noodaaninformatieomtrentdezeproblematiek?

Figuur16:Noodaaninformatiepostpartumdepressie

3.2.5.PraktischeinfogidsVande123deelnemersantwoorddener97(78,9%)jaopdevraagofzegebruikzoumakenvaneenpraktischeinfogidsindiendezevoorhandenis.22(17,9%)gavenaansomsdepraktischeinfogidstegebruikenen2(1,6%)vroedvrouwenzullendeinfogidsnietgebruiken,ookalisdezevoorhandenopde dienst. De meeste vroedvrouwen (60,2%) willen gebruik maken van een praktische infogids,


65

34,1%wilbestaandedetectieschalenhanterenzoalsdeEPDS. 37,4% vindt systematischeprenatalescreeningbijrisicofactoreneenhandigetoolommeeaandeslagtegaan.33,3%wilzijninformatieverkrijgenviaeengezondheidscampagne(socialenetwerken,radio,TV,reclamecommercial)Eenpraktischeinfogids?

Figuur17:Eenpraktischeinfogidsgebruiken?

3.2.6.IsernoodaanSensibiliseren? Uitderesultatenvandevragenlijstisgeblekendat118(95,5%)vroedvrouwenernoodaanhebbenom verder gesensibiliseerd te worden omtrent postpartum depressie. Van de 123 deelnemershebbener5(4,1%)geenmeningomtrentdezevraag.Isernoodaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomtrentpostpartumdepressie?

Figuur18:NoodaansensibilisatieomtrentpostpartumdepressieIndienernoodisaanhetsensibiliseren,opwelkemanier/wijzewiltudezeinformatieverkrijgen?

Figuur19:Hoewiltugesensibiliseerdworden?


66

3.2.7.Edinburghpostnataldepressionscale(EPDS)VerderwerdduidelijkuitdevragenlijstdatvelevroedvrouwengeenideehebbenwatdeEdinburghpostnatal depression scale (EPDS) is. Slechts 21 (17,1%) vroedvrouwen van de 123 ingevuldevragenlijsten wisten waarvoor de EPDS staat. 26,8% had hier al iets over gehoord en 69 (56,1%)vroedvrouwenhaddennognooitgehoordvandeEdinburghpostnataldepressionscale(EPDS).KennisEdinburghpostnataldepressionscale(EPDS)?

Figuur20:KennisEPDS

3.2.8.Meetinstrumentenindeprofessionelesetting Opde vraag inwelkemate er, in uwprofessionele setting, gebruik gemaaktwordt vanobjectievemeetinstrumenten om een postpartum depressie te detecteren werd het volgende resultaatgevonden. 75,2 % van de ondervraagden gaven aan dat er nooit gebruik gemaakt wordt vanobjectievemeetinstrumenten,24%enkelbijvermoedenvaneenpostpartumdepressieenbij0,8%wordteraltijdgebruikgemaaktvanobjectievemeetinstrumenten.Inwelkematewordterinuwprofessionelesettinggebruikgemaaktvandergelijkeobjectievemeetinstrumentenomeenpostpartumdepressietedetecteren?

Figuur21:Meetinstrumentenindeprofessionelesetting


67

3.2.9.Naarwaardoorverwijzen?We vroegen de deelnemers of ze concrete instanties of disciplines kenden waar kraamvrouwenterechtkunnenmeteenvermoedenvanPPD?38 (30,9%) vroedvrouwenwetennaarwelke instantie ze kunnendoorverwijzenenkondenditookbenoemen.18personenvandezegroepverwijzendoornaarCentrumMoederenBabyteSint-DenijsWestrem(PZSint-Camillus)ofdemoeder-babyeenheidvanPZBethanienhuisteZoersel.4vroedvrouwenverwijzendoornaardehuisarts(vertrouwenspersoon).Andereantwoordenwaren;psycholoog, psychiater, sociale dienst ziekenhuis, CAW. 28 (22,8%) vroedvrouwenweet niet naarwaar vrouwen door te verwijzen met psychische problemen en 54,4% wil hier graag meer overweten.Kentuconcreteinstantiesofdisciplineswaarukraamvrouwenmetvermoedenvanpostpartumdepressiekandoorverwijzen?

Figuur22:Naarwaarkraamvrouwendoorverwijzen


68

4Discussie

4.1AlgemeenMet deze studie willen we een antwoord bieden op de volgende onderzoeksvraag:‘is er nood aan het sensibiliseren van de vroedvrouw om een post-partumdepressie beter te

detecterenentebehandelen’.Doormiddel van een literatuurstudie verkregenwe een algemeneweergave betreffende de topicpsychische postpartum problemen. Uit die literatuurstudie was een ruim aanbod aan informatieterugtevindenomtrenthetthema.Echtervondenwijheelweiniginformatieovereenpreventieveaanpakenderolvandevroedvrouwhierinterug. AlsookvanuitonsinterviewmetmevrouwLieveVanWeddingen bleek dat kennis en een juiste aanpak van de vroedvrouw nodig is. Vanuit dezegegevens hebben we een vragenlijst opgesteld die peilde naar de informatiebehoefte bij devroedvrouwomtrentpostpartumdepressie.De gegevens uit het praktijkonderzoek werden verwerkt en daaruit blijkt dat vroedvrouwen welvoldoendegeïnformeerdzijnoverbabybluesendesymptomenervanherkennen,maarminderoverpostpartumdepressiebijkraamvrouwen:

4.2SymptomenbabybluesZoblijkt uit de resultaten vanhet praktijkonderzoek dat demeeste vroedvrouwende symptomenvandebabybluesduidelijkherkennenbijeenkraamvrouw.Ditlijktonsalvasteenpositiefsignaal.

4.3Symptomenpostpartumdepressie De meerderheid van onze onderzoekspopulatie gaf aan dat ze de symptomen van eenpostpartumdepressiesomsherkennen.Erheersteengroteonzekerheidbijvroedvrouwenoverhetaldannietherkennenvaneenpostpartumdepressie.Wijalsonderzoekersvindenditeeneenzeersterk signaal dat er meer nood is aan informatie omtrent het beter herkennen van postpartumdepressie. Uitonze literatuurstudieblijkt immersdathetvroegtijdigopsporenenaanpakkenvaneenpostpartumdepressiebelangrijkisnaareensnellerhersteltoe.

4.4Noodaaninformatieomtrentpostpartumdepressie Hetaldannietherkennenvandezeproblematiekiseromdatdevroedvrouwhierovernietgenoeggeïnformeerdis.Demeestevroedvrouwengevenzelfaandaternoodisaanmeerinformatie.


69

4.5Praktischeinfogids Uitonsonderzoekgeeftdemeerderheidvandevroedvrouwenaandatzewillengebruikmakenvaneenpraktischeinfogids.Oorspronkelijkgingenwijnaastonzeliteratuurstudieenonsonderzoeknogeen praktische infogids voor de vroedvrouw ontwikkelen. Een boekje die de vroedvrouw kangebruiken om een vrouw met een postpartum depressie sneller te herkennen en daarnaast eenjuistebegeleidingen/ofdoorverwijzingaantebieden.

4.6IsernoodaanSensibilisering? Uithetresultaatisgeblekendat95,5%vandeondervraagdevroedvrouwenernoodaanhebbenomverdergesensibiliseerdtewordenomtrentpostpartumdepressie.Ditresultaatgeeftweerdaternogwerk aan de winkel is omtrent de psychische gezondheid van de kraamvrouw.

4.7Edinburghpostnataldepressionscale(EPDS) Vele hulpverleners hebben al iets gehoord over de Edinburgh postnatal depression scale (EPDS),maar kunnen niet duidelijk uitleggen wat het is of waarvoor dit staat. De EPDS is de meesttoepasbarepsychischescaleomeenPPDtedetecteren.Veleziekenhuizenmakengeengebruikvandetectieschalen. Hier kan ook verder afgevraagdworden of het al dan niet genoodzaakt is om tewerkenmetdetectieschalen.

4.8Meetinstrumentenindeprofessionelesetting Tegenwoordig wordt in de professionele setting geen gebruik gemaakt van objectievemeetinstrumentenomeenpostpartumdepressietedetecteren.Ditgeeftaandaterverdernoodisaanonderzoek.

4.9Naarwaardoorverwijzen?Dedeelnemerskendenweinigofgeenconcreteinstantiesofdisciplinesnaarwaarzekraamvrouwen,met een vermoeden van postpartum depressie, kunnen doorverwijzen.Meer dan de helft van devroedvrouwen wil graag weten naar waar ze de kraamvrouw kunnen doorverwijzen.Contactgegevens van de bevoegde instanties opnemen in de infogids zou zeker eenmeerwaardekunnenbetekenen.


70

4.10SterktesenbeperkingeninhetonderzoekHet invullen van de vragenlijst vond plaats tijdens de studiedag. Het algemeen thema van destudiedagwashetwelzijnvanmoederenkind,ookpsychisch.Eriseenkansdatdeobjectiviteitvandebeoogdedoelgroep,voorhetinvullenvandevragenlijst,beïnvloedwerdhierdoor.Devragenlijstwas zodanig opgesteld dat er snel en efficiënt een beeld verkregen kon worden van de itemswaaromtrent informatietekort bevonden werd. Door de vragenlijsten te verspreiden op eenstudiedag met vroedvrouwen kon een groter respons aantal behaald worden. De vragenlijst wasoverzichtelijkenkonmakkelijkensnelingevuldworden.


71

5Aanbevelingen

5.1Praktischegids Wehebbenhetideeomeenpraktischegidsuittewerken,voorendoordevroedvrouw.Wijzoudengraageengoedonderbouwdeinfogidsuitbrengenwaarinwededefinitie,prevalentie,risicofactoren,impactopzowelmoeder,kindalsvaderendesignalenvaneenpostpartumdepressieinweergeven.Daarnaastwillenwij indeze infogidsdevroedvrouwhelpenhoeomtegaanmeteenvrouwdietelijdenheeftondereenpostpartumdepressie.Ditwillenwedoenaandehandvanaanbevelingenentipsverwerktinonzepraktischegids.Doordatdevroedvrouwvaakalseerstezorgverlenerincontactkomtmetdezwangere,ofpasbevallenvrouwvindenwijhetbelangrijkomviadezepraktischegidsdevroedvrouw teondersteunen inhetbeteren snellerherkennenvaneenpostpartumdepressie.We hopen hierbij te kunnen bijdragen aan een snellere herkenning en een betere aanpak ofdoorverwijzing.Dooreenbetereaanpakaantemoedigenbijdevroedvrouwwillenwijdeuitkomstenbijzoweldemoederalshetkindverbeteren.

5.2IllustratieOmonzepraktischegidseenpersoonlijketoetsenwatkleurtegeven,heeftKatleenStruyf,vanKaatillustratiesvooronseen illustratieontworpen. Deze illustratieheeft zegetekendaandehandvaneen beknopte uitleg die wij haar gaven omtrent ons thema van de bachelorproef. Het is eenillustratiediegebruiktkanwordenopdekaftvandepraktischegids.Ondankshetzwarethemaronddepressiekandezeillustratieveelbetekenenduitleggenwatdeinhoudendedoelstellingisvanonsboekje.Deillustratiegeeftweerwatdevroedvrouwkanbetekenenvoordekraamvrouw.Betekenisillustratie Devroedvrouw, isde vrouwmethetdonkerehaar inhetwitte jasje. Indatwitte jasje zie jeeenthermometereneenhoorbuisvanPinardzitten.DiehoorbuisvanPinardiseentypischinstrumentdie een vroedvrouw gebruikt om te luisteren naar de harttoontjes van een foetus. In dit gevalluistertdevroedvrouwvooralnaardevrouw. Hetwitte jasje iseromeenonderscheidttekunnenmakentussenvriendinenvroedvrouw.Watmooiisindetekeningisdatdevroedvrouwdehandvandewenendemamavastneemt.Demamadraagthaarbabyineendraagdoek.Jezietopdeillustratiezoweldemamaalsdebabywenen. Hiermeewillenweaantonendathetemotionelewelbevindenvandemamaookeenimpactheeftophaarkind. Deplaswateronderdemamatoontaandatdemama groot verdriet heeft en hulp nodig heeft. Tussende vroedvrouwende huilendemamaenhaar kindje zie je een rozewolk hangen die doorstreept is. Daarmeewillenwe aantonen dat desomberheid en het gebrek aan blijdschap voor de baby in schril contrast staanmet de verwachterozewolk.


72

Figuur23:IllustratieKatrleenStruyf(www.kaatillustraties.wordpress.com)

5.3InteresseVlaamseregering Er is ook vanuit deVlaamse regering interesse inonsonderzoek. VlaamsVolksvertegenwoordigerFreya Saeys is tevredendatwij als studentende keuzemaakten voor deze invalshoek. Zij is vanmeningdatdergelijkonderzoekkanbijdragentothuneigenkennisenwensengraagopdehoogtegebrachttewordenoverderesultatenvanonsonderzoek.Zowillenzijwetenofzorgverlenersinhetwerkveldvoldoendeopdehoogtezijnvandesignalenvaneenpostpartumdepressie.Dezeinteressekwam tot stand door Vlaams Volksvertegenwoordiger Freya Saeys naar informatie enprevalentiecijfersvanpostpartumdepressieinVlaanderentebevragen.Indiezelfdemailhebbenweonzeprobleemstellingendoelstelligtoegevoegdomonzevraagbeterteverduidelijken.Hetisalvasteenpositiefsignaaldatmeninteresseheeftinonsonderzoekenwehopendatonsonderzoekopdiemanierkanbijdragentothetbeterherkennenvanpostpartumdepressie.


73

6BesluitWe kregen vanuit de literatuurstudie en ons onderzoek een duidelijk antwoord op deonderzoeksvraag:‘isernoodaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomeenpostpartumdepressie

betertedetecterenentebegeleiden?’Uit de resultaten vande vragenlijsten, het interviewmetmevrouw LieveVanWeddingen enonzeliteratuurstudie blijkt duidelijk dat vroedvrouwenmeer nood hebben aan informatie zodat ze eenpostpartum depressie sneller zouden herkennen en een betere zorg op maat kunnen aanbieden.Daarnaastblijktuitonzeliteratuurstudiedathetzeerbelangrijkisvoorzoweldevrouwalshaarkindompostpartumdepressievroegtijdigteherkennenenaantepakkenzodatdevrouwnietdieperzouwegzakkeninhaardepressieeneengroteimpactheeftophaarkind. 95,6 procent van de ondervraagde vroedvrouwen wensen gesensibiliseerd te worden omtrentpostpartumdepressie.Vanuitditresultaatkwamdevraag:‘Hoekunnenwijdevroedvrouwhelpenbijhetverruimenvanhaarkennisenhetbeterbegeleidenvanvrouwenmetpostpartumdepressie?’ Vanuitonsonderzoekisgeblekendat78,9procentvandevroedvrouwengebruikwilmakenvaneenpraktische infogids die haar kan helpen bij het beter herkennen en begeleiden van postpartumdepressie. De aanbevelingen diewij wensenmee te geven is de uitwerking van een praktische gids voor devroedvrouw. Hetkaneenhulpmiddel zijnvoordevroedvrouw inhaarbegeleidingvaneenvrouwmeteenpostpartumdepressie. Daarnaastwillenwij graagonzeonderzoeksresultatendelenmetVlaams Volksvertegenwoordiger Freya Saeys. Op die manier hopen wij te kunnen bijdragen totverderonderzoekeneenbetereaanpakvanpostpartumdepressieindetoekomst.


74

Lijstvanfiguren

Figuur1:FlowchartPubmedCentral...................................................................................................11

Figuur2:FlowchartElsevier.................................................................................................................11

Figuur3:FlowchartPubmedMedline..................................................................................................12

Figuur4:Biopsychosociaalmodel........................................................................................................28

Figuur5:Antenatalandpostnatalmentalhealthpathway.................................................................35

Figuur6:OrganogrambeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin.......................................36

Figuur7:AfficheAgentschapZorgenGezondheid..............................................................................37

Figuur8:LogoKindenGezin................................................................................................................37

Figuur9:OrganogramKindenGezin,2017.........................................................................................38

Figuur10:Logohuisvanhetkind........................................................................................................39

Figuur11:OrganogrammedicatieNICE,2017.....................................................................................50

Figuur12:Tewerkstellingvroedvrouw................................................................................................62

Figuur13:Duurtewerkstellingvroedvrouw........................................................................................63

Figuur14:Herkennensymptomenbabyblues.....................................................................................63

Figuur15:Herkennensymptomenpostpartumdepressie..................................................................64

Figuur16:Noodaaninformatiepostpartumdepressie......................................................................64

Figuur17:Eenpraktischeinfogidsgebruiken......................................................................................65

Figuur18:Noodaansensibilisatieomtrentpostpartumdepressie....................................................65

Figuur19:Hoewiltugesensibiliseerdworden?..................................................................................65

Figuur20:KennisEPDS.........................................................................................................................66

Figuur21:Meetinstrumentenindeprofessionelesetting..................................................................66

Figuur22:Naarwaarkraamvrouwendoorverwijzen..........................................................................67

Figuur23:IllustratieKatleenStruyf.....................................................................................................72


75

BronvermeldingArroya-Borrell(2017).“Influencematernalbackgroundhasonchildren’smentalhealth.”InternationalJournalforEquityinHealth.Volume16,issue63.AWHONN(2015).“Moodandanxietydisordersinpregnantandpostpartumwomen.”Johnnvolume44,issue5,pp.687-689.BC Reproductive Mental Health Program (2014). “ Best practice guidelines for mental healthdisorders in theperinatalperiod.”Guideline (PDF-document). Geraadpleegdop6november2016,URL:http://www.perinatalservicesbc.ca/Documents/GuidelinesStandards/Maternal/MentalHealthDisordersGuideline.pdfBeestinetal.(2014).“Theimpactofmaternalpostnataldepressiononmenandtheirwaysoffathering:aninterpretativephenomenologicalanalysis.”Psychology&health.Volume29,issue6,pp.717-735.Borraetal.(2015).“NewEvidenceonBreastfeedingandPostpartumDepression:TheImportanceofUnderstandingWomen’sIntentions.”MaternalandChildHealthJournal.Volume19,issue4,pp.897-907.Bydlowskietal.(2013)“PostpartumBlues:Amarkerofearlyneonatalorganization?”Infantmentalhealthjournal.Volume34(6),pp.508–515.Chaudron(2013).“ComplexChallengesinTreatingDepressionDuringPregnancy”.TheAmericanJournalofpsychiatry.Volume170,issue1,pp.12-20.Corwinetal.(2015).“Bidirectionalpsychoneuroimmuneinteractionsintheearlypostpartumperiodinfluenceriskofpostpartumdepression.”Elsevier.Volume14,pp.86-93.Damaetal.(2016).“Thyroidperoxidaseautoantibodiesandperinataldepressionrisk:Asystematicreview.”Elsevier.Volume198,pp.108-121.DeBlock(2016).“Verblijfsduurinhetziekenhuisbijeenbevalling”Geraadpleegdop22februari2017,opURLhttp://www.deblock.belgium.be/nl/verblijfsduur-het-ziekenhuis-bij-een-bevalling


76

DeGrootetal.(2016).“Vulnerablepregnantwomeninantenatalpractice:Caregiver'sperceptionofworkload,associatedburdenandagreementwithobjectivecaseload,andtheinfluenceofastructuredorganisationofantenatalriskmanagement.”ElsevierMidwifery.Volume40,pp.153–161.DeligiannidisM.(2014).“Complementaryandalternativemedicinetherapiesforperinataldepression.”Elsevier.Volume28,issue1,pp.85-95.Dennis, C.L. (2016). “Time for self appears to be a proactive strategy for the prevention ofpostpartumdepression.”Evidbasednurs,volume18,nr4,pp4.Dennis et al. (2013). “Psychosocial and psychological interventions for preventing postpartumdepression.”Cochranedatabaseofsystematicrevieuws,issue2.Dennis(2012).“PostpartumDepressionisaFamilyAffair:AddressingtheImpactonMothers,Fathers,andChildren.”MentalHealthNursing.Volume33,issue7,pp445-457.Doornbosetal.(2008).“Sequentialserotoninandnoradrenalinassociatedprocessesinvolvedinpostpartumblues.”Elsevier.ProgressinNeuro-Psychopharmacology&BiologicalPsychiatry.Volume32,pp.1320–1325.Faron&Bayot(2013).“Farmacologievoorvroedvrouwen.Leidraadvooropleidingendagelijksepraktijk.”AcademicandScientificPublishersnv,Brussel.FigueiredoBetal.(2011).“AnxietyandDepressioninWomenandMenfromEarlyPregnancyto3-MonthsPostpartum,”ArchivesofWomen’sMentalHealth.Volume.14pp.247–55.Fredricks(2014).“Postpartumdepression,neurotransmitters,andnutrition.”Geraadpleegdop30april2017opURLhttps://www.mentalhelp.net/contributors/fredricks/Goodmanetal.(2011).“Maternaldepressionandchildpsychopathology:ameta-analyticreview.Issue14,pp.1-27.Giesbrechtetal.(2012).“Psychologicaldistressandsalivarycortisolcovarywithinpersonsduringpregnancy.”Elsevier.Volume37,issue2,pp.270-279.Holtkamp Z. (2007). “ Depressie, eenzaamheid en vermoeidheid van Nederlandse vaders na degeboorte van een kind; prevalenties, risicofactoren en validatie van de EPDS.” Scriptie (PDF-document). Geraadpleegd op 2 november 2016, ophttp://essay.utwente.nl/58790/1/scriptie_Z_Holtkamp.pdf


77

Goutaudieretal.(2012).“Negativeemotions,childbirthpain,perinataldissociationandself-efficacyaspredictorsofpostpartumposttraumaticstresssymptoms.”JournalofReproductiveandInfantPsychology.Volume30,pp.352–362.Hananetal.(2017).“Kangaroocareandpostpartumdepression.Theroleofoxytocin.”InternationalJournalofNursingSciences.Volume4,issue2,pp.179-183.HarvardMentalHealthletter(2011).“BeyondthebabybluesPostpartumdepressioniscommonandtreatable.”Volume28,pp1-3JOGNN(2015).“MoodandAnxietyDisordersinPregnantandPostpartumWomen”.Awhonn.Volume44,pp.687-689.KathleenKendall-Tackett(2010).“FourResearchFindingsThatWillChangeWhatWeThinkAboutPerinatalDepression.”TheJournalofPerinatalEducation.Volume19,pp.7–9.KCE(2013).“Screeningopdepressietijdensennadezwangerschap.”Geraadpleegdop22februari2017,opURLhttps://kce.fgov.be/nl/news/screening-op-depressie-tijdens-en-na-de-zwangerschap#.WOzKXGVebWgKCE(2017).“Postnataledepressie:richtlijnvooreenadequatescreening,behandelingendoorverwijzing.”Geraadpleegdop22februari2017,opURLhttps://kce.fgov.be/nl/study-program/studie-2017-08-gcp-postnatale-depressie-richtlijn-voor-een-adequate-screening-behandelKendall-Tackett(2010).“Depressioninnewmothers.Causes,consequencesandtreatmentalternatives.Londen,Routledge.Kettunenetal.(2014).“Ispostpartumdepressionahomogenousdisorder:timeofonset,severity,symptomsandhopelessnessinrelationtothecourseofdepression.”BMCPregnancyandChildbirth,volume14,402.KindenGezin(2016).“postpartumdepressie.”Geraadpleegdop11november2016,opURLhttp://www.kindengezin.be/zwangerschap-en-geboorte/anders-dan-verwacht/post-partumdepressie/KindenGezin(2017).“Overkindengezin.”Geraadpleegdop28februari2017opURLhttp://www.kindengezin.be/over-kind-en-gezin/wat-doen-we/Liljaetal.(2012).“Depressivemoodinwomenatchildbirthpredictstheirmoodandrelationshipwithinfantandpartnerduringthefirstyearpostpartum.”ScandinavianJournalofCaringSciences.Volume26,pp.245–253.


78

MeulinkA.M.(2014).“Postpartumdepressie.Depressiefnaeenbevalling:oorzaken,gevolgenenadequateondersteuning.Amsterdam,SWP.Meijeretal.(2014).“Associationsoflifeeventsduringpregnancywithlongitudinalchangeinsymptomsofantenatalanxietyanddepression”.Elsevier.Volume30,issue5,pp.526-531.NICE(2015).“Antenatalandpostnatalmentalhealthovervieuw.”Geraadpleegdop12december2016,opURLhttp://pathways.nice.org.uk/pathways/antenatal-and-postnatalmental-healthNICE(2016).“Antenatalandpostnatalmentalhealth.”Geraadpleegdop1maart2017opURLhttps://www.nice.org.uk/guidance/qs115O’Haraetal.(2014). “Perinatalmental illness:Definition,descriptionandaetiology.” Bestpracticeandresearchclinicalobstetricsandgynaecology,volume28,pp3-12.O’Hara&Mc.Cabe(2013).“PostpartumDepression:CurrentStatusandFutureDirections.”Clinicalpsychology.Volume9,pp.379-407.PaulsonJFetal.(2010).“PrenatalandPostpartumDepressioninFathersandItsAssociationwithMaternalDepression:AMeta-Analysis,”JournaloftheAmericanMedicalAssociation.Volume303,pp.1961–69.Paulsonetal.(2010).“PrenatalandPostpartumDepressioninFathersandItsAssociationWithMaternalDepressionAMeta-analysis.”JAMA.Volume303,issue19,pp.1961-1969.Popetal.(2015).“Anewconceptofmaternityblues:Isthereasubgroupofwomenwithrapidcyclingmoodsymptoms.”Elsevier.JournalofAffectiveDisorders.Volume177,pp.74–79.Princeetal.(2014).“Praktischeverloskunde”dertiende,herzienedruk.Houten:BohnStafleuvanLoghum.Quispeletal.(2014).“Theroleofdepressivesymptomsinthepathwayofdemographicandpsychosocialriskstopretermbirthandsmallforgestationalage.”Elsevier.Volume30,issue8,pp.919-925.Robinsonetal.(2014).“LowmaternalserumvitaminDduringpregnancyandtheriskforpostpartumdepressionsymptoms.”Women’sMentalHealth.Volume17,issue3,pp.213-219.


79

Rossetal.(2005).“Sleepandperinatalmooddisorders:acriticalreview.”CMAMediaInc.Volume30(4),pp.247-256.Saeysetal.(2015).“Voorsteltotresolutie,betreffendedevroegtijdigedetectieenbehandelingvandepostnataledepressie.”Vlaamsparlement(PDF-document).Geraadpleegdop1november2016,ophttp://docs.vlaamsparlement.be/docs/stukken/2014-2015/g436-1.pdfSariGoldsteinFerber(2004)“Thenatureoftouchinmothersexperiencingmaternityblues:thecontributionofparity.”Elsevier.EarlyHumanDevelopment.Volume79,pp.65–75.Scrandisetal.(2007).“DepressionafterDelivery:RiskFactors,DiagnosticandTherapeuticConsiderations.”TheScientificWorldJOURNAL.Volume7,pp.1670–1680.Sockoletal. (2013). “Preventingpostpartumdepression:Ameta-analyticrevieuw.” Clin.Psychol.Rev.,volume33,issue8,pp1205-1217.StewartM.D (2011). “ Depression during pregnancy.” New England journal ofmedicine, volume365,pp1605-16011.Stuartetal.(2014).“Psychologicaltreatmentsforperinataldepression.”Bestpracticeandresearchclinicalobstetricsandgynaecology,volume28,pp61-70.Sylvénetal.(2013).“Thyroidfunctiontestsatdeliveryandriskforpostpartumdepressivesymptoms.”Elsevier.Volume38,issue7,pp1007-1013.T.G.(2015).“Screenelkejongemoederoppostnataledepressie.”Geraadpleegdop10januari2017,opURLhttp://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20150709_01769948VanWeddingenL.(2017)“PostpartumsteunBelgië.”Geraadpleegdop4maart2017opURLhttp://postpartum.eu/VBOV(2016).“Goedepraktijkvoeringvoordepostnatalezorg.”Aanbevelingenvoorvroedvrouwen(PDF-document).Geraadpleegdop10december2016,opURLhttp://www.vroedvrouwen.be/sites/default/files/Goede%20praktijkvoering%20voor%20de%20postnatale%20zorg%20VBOV%202016%20korte%20versie.pdf


80

Venkateshetal.(2014).“Therelationshipbetweenparentalstressandpostpartumdepressionamongadolescentmothersenrolledinarandomizedcontrolledpreventiontrial.”MaternalChildHealth.Volume18,issue6,pp.1532-1539.Vigueraetal. (2011). “Episodesofmooddisorders in2252pregnanciesandpostpartumperiods.”TheAmericanJournalofPsychiatry,volume168,issue11,pp1179-1185.Vliegenetal.(2014).“Thecourseofpostnataldepression:arevieuwoflongitudinalstudies.”HRPJournal,volume22,issue1,p.22/01.WHO (2016). “Maternal mental health.” Geraadpleegd op 8 november 2016, ophttp://www.who.int/topics/mental_health/en/YonkersKAetal.(2011).“Diagnosis,Pathophysiology,andManagementofMoodDisordersinPregnantandPostpartumWomen,”Obstetrics&Gynecology.Volume117,pp.961–77.Younetal.(2011).“PredictiveValidityofthePostpartumDepressionPredictorsInventory-Revised.”KoreanSocietyofNursingScience.Volume5,issue4,pp.210-215.Yimetal.(2016).“BiologicalandPsychosocialPredictorsofPostpartumDepression:SystematicReviewandCallforIntegration.”CaliforniaCenterforPopulationResearch.Volume11,pp.99–137.Zhaoetal.(2015).“Combineduseofthepostpartumdepressionscreeningscale(PDSS)andEdinburghpostnataldepressionscale(EPDS)toidentifyantenataldepressionamongChinesepregnantwomenwithobstetriccomplications.”Elsevier.Volume226,issue1,pp.113-119.Zorgengezondheid(2017).“Geestelijkegezondheid.”Geraadpleegdop1maart2017opURLhttps://www.zorg-en-gezondheid.be/geestelijke-gezondheidszorg


81

Bijlagen

Bijlage1:Informedconsentformulier..................................................................................................82

Bijlage2:Blancovragenlijst...................................................................................................................83

Bijlage3:InterviewLieveVanWeddingen............................................................................................86

Bijlage4:Analysevragenlijst.................................................................................................................91

Bijlage5:Evidentietabel........................................................................................................................97


82

Bijlage1:InformedconsentformulierToestemmingsverklaringformulier(informedconsent)Verantwoordelijkeonderzoeker:EvelyneHeyerickenLindsayDeGroote–StudentenvroedkundeVIVEShogeschoolKortrijkToestemmingsverklaringvoorhetonderzoeknaardekennisbijvroedvrouwenoverpostpartum

depressie.Intevullendoordedeelnemer:Ikverklaaropeenvoormijduidelijkewijzetezijningelichtoverdeaard,methode,doelenderisico’svanhetonderzoek.Ikweetdatdegegevensenresultatenvanhetonderzoekalleenanoniemenvertrouwelijkaanderdenbekendgemaaktzullenworden.Bijpublicatievanderesultatenwordtanonimiteitgewaarborgd.Mijnvragenzijnnaartevredenheidbeantwoord.Ikstemgeheelvrijwilliginmetdeelnameaanditonderzoek.Ikbehoudmedaarbijhetrechtvooromopelkmomentzonderopgaafvanredenenmijndeelnameaanditonderzoektebeëindigen.Naamdeelnemer: Datum:Plaats:Handtekeningdeelnemer: Handtekeningonderzoeker:


83

Bijlage2:BlancovragenlijstKennisonderzoekbijvroedvrouwenomtrentpostpartumdepressieWijzijntweelaatstejaarsstudentenvroedkundevandeVIVEShogeschool.Vooronzebachelorproef

doenwijonderzoeknaardekennisbijvroedvrouwenomtrentpostpartumdepressie.Wijzoudengraag

vanuwillenwetenwelkekennisuhebtoverditonderwerpenofugraagmeerinfowilomtrentdeze

problematiek.

Hetkostuslechtsenkeleminutenomdevragenlijstintevullenenuwreactieszijnvollediganoniem.

Wijstellenuwinputzeeropprijs.

Waarbentualsvroedvrouwtewerkgesteld?

1stelijn?Specifeer:

1. Zelfstandigepraktijk2. Thuiszorg3. Kind&Gezin

2delijn?Specifeer:

1. Verloskwartier2. Materniteit3. Neonatologie4. MIC5. NICU6. Anderedienst?Welke?…Hoelangwerktureedsalsvroedvrouw?1. 0-5jaar2. 5-10jaar3. 10-15jaar4. 15-20jaar5. >20jaarHerkentuofzouudesymptomenvandebabybluesherkennenbijeenkraamvrouw?1. Ja2. Soms3. Neen4. Geenmening


84

Zouueenkraamvrouwmetvroegesymptomenvaneenpostpartumdepressieherkennen?1. Ja2. Soms3. Neen4. GeenmeningHebtualsvroedvrouwnoodaaninformatieomtrentdezeproblematiek?1. Ja2. Soms3. Neen4. Geenmening

Zouugebruikmakenvaneenpraktischeinfogidsalsdievoorhandenzouzijnopuwdienst/professionelesetting,omtrentpostpartumdepressie?1. Ja2. Soms3. Neen4. Geenmening Isernoodaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomtrentpostpartumdepressie?1. Ja2. Neen3. GeenmeningIndienernoodisaanhetsensibiliseren,opwelkemanier/wijzewiltudezeinformatieverkrijgen?1. Praktischeinfogids2. GebruikmakenvanbestaandedetectieschalenzoalsbijvoorbeelddeEPDS3. Systematischeprenatalescreeningbijrisicofactoren4. Viaeengezondheidscampagne(socialenetwerken,radio,TV,reclamecommercial,…)

KentudeEdinburghpostnataldepressionscale(EPDS)?1. Ja2. Alovergehoord3. Neen

Inwelkematewordterinuwprofessionelesettinggebruikgemaaktvandergelijkeobjectievemeetinstrumentenomeenpostpartumdepressietedetecteren?


85

1. Altijd,mawditgebeurdsystematisch2. Soms,bijvoorbeeldenkelbijvermoedenvanPPD3. Nooit

Kentuconcreteinstantiesofdisciplineswaarukraamvrouwenmetvermoedenvanpostpartumdepressiekandoorverwijzen?1. Ja,wie?…2. Neen3. Ikwilhiergraagmeeroverweten

Hebtunogopmerkingenofsuggestiesomtrentdezeproblematiek,danhorenwijditgraagvanu.

Bedanktvooruwmedewerking,LindsayDeGrooteEvelyneHeyerick


86

Bijlage3:InterviewLieveVanWeddingen

InterviewmetmevrouwLieveVanWeddingen,(coachentherapeutvoorvrouwendievoluitwillenleven)

Interviewwerdafgenomenopmaandag12december2016teKeerbergenvan11u30tot12u30KorteschetsoverwieLieveVanWeddingenis:Lieve Van Weddingen heeft sinds 2006 haar eigen praktijk als therapeute en coach waarin ze

voornamelijk moeders maar ook vaders begeleidt na de bevalling en hun uitdagingen in het

ouderschap.Zeiszelfmoedervan5kinderen.Zeschreefookhetboek“Mijnbabylacht….Nuiknog.”

Haarwebsite=http://www.lievevanweddingen.be

LindsayGoeiemiddag mevrouw, wij zijn Lindsay en Evelyne. Wij zijn 2 studenten vroedkunde viaafstandsonderwijsindehogeschoolVivesteKortrijk.WijcombinerenonzestudiesmeteengezinenEvelynemetnogeenseenjoberbij.Wijwillenjoualvastbedankenomonstewillenontvangen.LieveWelkomalvastLindsayenEvelyne.Geenenkelprobleemvoormij,ikbenalvastookheelbenieuwdnaaronsgesprek.LindsayEerstwillenweugraagvragenofhetgoedisvoorudatditgesprekwordtopgenomen?LieveJahoorzekergeenprobleemvoormij.Doemaargerust.EvelyneOk,wezullenhetgesprekopnemenmetdesmartphone.Onsgesprekkandannadiengemakkelijkerwordenverwerkt.LindsayOk,dankunnenwestartenhé.Ik euh… zal eerst eens kort uitleggenwaarover onze bachelorproef gaat é. Wijwerken rond hetbegrippostpartumdepressie.Euh…momenteelzijnwereedsgestartmetonzeliteratuurstudierondpostpartum depressie. Wij zouden graag euh… een soort leidraad, een gids ontwikkelen voor devroedvrouwompostpartumdepressiebetertedetecterenentebehandelen.HiervoordoenweookeenkleinonderzoekbijdevroedvrouweninWest-Vlaanderen.Wewillenhiermeenagaanofernoodisaanhetsensibiliserenvandevroedvrouwomeenpost-partumdepressiebeter tedetecterenenpreventiemaatregelen te treffen. Van jou haddenwe graag gewetenwat de rol kan zijn voor devroedvrouw.Hoeeuh…kunnenwealsvroedvrouwbetergaandetecterenenondersteunen?LieveZozijnereuh…bijvoorbeeldveelverschillendevisiesopborstvoeding,terwijlereuh….infeitemaarfysiek één euh… goede visie is. Moesten alle vroedvrouwen die volgen dan zou dat al zeker diepasbevallenmoederalhelpen,ditwasheteerste. Tentweedezijnzeheelvaaktehardhandig. Ze


87

leggendat kinddanmanueel tehardaan. Terwijldiemoederverkramptdanhelemaal. Erwordtechtbestveelgezegddatvroedvrouwennietechtvriendelijkzijn,tekortafofeuh…ofbot,ofeuh…ofcruofeuh…ja.Gewoonjaallezikverstadateigenlijknietgoed. LindsayJaeuh…duseigenlijkeenzachtereaanpak? LieveJaaaaa…. zachterenmetgewoonmeeraandacht. Javoordevroedvrouw isdateigenlijkgewoonhun job maar voor de moeder, je bevalt 2, 3, 4 keer maar dat zijn echt wel super belangrijkemomenteninhunleven.Maaralsjedaninhetziekenhuisligtvooreuh…3dageneneuh…jehebtja…allezjaeenaantalonvriendelijkevroedvrouwendatbetekentechtweleh…diemomenten.Dusjahetisechtwelcruciaaldatdaaraandachtaangegevenwordt.LindsayJa, ja….maardatmoetdaarvoornieturengelijkdat jezegtbijdievrouwengaanzitten.Dat isdaneuh….echtweleenmomentdatjeerbent.Debegeleidingmoetvriendelijkzijnenzacht.LieveJa euh….. enmet aandacht,weet je. Vaak is het functioneel, heel functioneel dat vroedvrouwenrondlopen.Ikbenzelf3keerthuisbevallendusdatisanders.Maarbijmijnlaatstebevallingeuh…vanJ.kwammijnplacentanieteh…dusikmoestnaarhetziekenhuis.Opzichja…aleenhelserit.Maarikhebtoentochwelhetgelukgehadom3dageninhetziekenhuistochteverblijvenomdatikbloednodighadenzo. Dusjahetwasopzichwelheelboeiendhoevroedvrouwenomgingenmetmij. En ikeuh….zagheelvaakdathetheelfunctioneelwaseh. Dus jaeuh….zekomtbinnenenvraagthoeveelofhoevaakheb jegeplastenhoevaakheb jegevoeden jaeigenlijkheefternooitniemandaanmijgevraagdenhoeishetmetu?Jazewistenwelwieikwasmaarevengoedkunnenzedatvragen.EvelyneDuseigenlijkmoetdevroedvrouwnogmeeraandachthebbenvoorhetemotioneleaspect?LieveJaeigenlijkwel.Ikdenkdatdateenhelegroteleemtenogisbijvroedvrouwen.Maarookomdaterteweinigaandachtaanbesteedtwordtinjeopleiding. LindsayJa,jainderdaad.T’isveelwijlerenechtweldetechniekenenwatjemoetdoenmaarlerenomgaanmetdepatiëntofeuh….lerenomgaanmetentipshoejekanvrouwenstimulerenomhetzusofzotedoendatondervindtjezelf.Volgensmijisdatookeenbeetjeaanlegvanjezelfalsvrouw.LieveJa als vroedvrouw moet je wel empathisch zijn. Dus wat ik ook heel belangrijk vindt is dat devroedvrouwdegewoontenemenomzichvoortestellenbijhetbinnenkomenvandekamer.Datisiets watmij van in het begin is opgevallen dat niemand zich voorstel. Die komen gewoonmaarbinnenenbuiten. Ikbennualeenervarenmoeder, ikhebondertussenaleendochtervan13dusmijmaakte dat niet uit dat ik daar lagmetmijn borsten blootmaar je zit in een heel kwetsbarepositie.Dushetstoordemijheelergdatniemandditeigenlijkdeed.Dusvroegikhetsomszelfvanwiezijtgijeigenlijk?(lacht)Watnogbelangrijkis,isjahetaandachtigaanwezigzijnhé.Datuechtuwaandachtrichtopdevrouwdiedaarligteh. Integenstellingdandatjejeaandachtrichtopdepatiëntdiedaar ligt. Depatiëntdiemoetverzorgdwordenengewassen,hetbedmoetververst


88

wordeneneennieuwkraamverbandenzoallemaal.Euh…wanteigenlijkmoetjeervanuitgaanalsvroedvrouwdatemotioneelgeziendevrouwwatdoorelkaargeschudis.Eigenlijkzoudatbeetjedeinsteek moeten zijn. Het is niet de insteek van ja, goh misschien heeft ze wel een postpartumdepressiemaardeinsteekisweldievrouwisnetbevallenenhoevlotdatdiebevallingookgegaanis,het isaltijd impactvol. Ja ikmoetdat jullieniet vertellen. Dat isbij elkkindanders. Euh…ergebeurdaltijdvanalles,emotioneelookwanneereenvrouwbevalt.Dusfeitelijkisdatuwinsteekalsvroedvrouw.Erzijnnatuurlijk101gradatiesvanhoeeenvrouwdatervaartmaarhoejahoekunjedaardanaandachtaangeven. Jadoor tevragenvan jahoe istmet jou,demeestevrouwengaannatuurlijkwelantwoordenvanjagoed,maardanishetinteressantomtegaandoorvrageneh….Jekuntzeggenvanja,watmaaktdathetgoedis?Ofjavertelhetes?Ofverteleenswatismoeilijk.Ikziebijveelvrouwenbijwiehetmoeilijkisdaterdangeruststellingkomt.Hetisweldenkikjullietaakom daar heel veel energie in te steken. Want de moeder gaat niet direct heel haar hart gaanblootleggen.Dusjemoeterefkesenergieinstekenenininvesterenzodanigdatzehetgevoelheeftdaterruimteisomhaareuh…haarverhaaltedoeneh.Alsjepechthebtjaaaadatwordtdaneenlangverhaalmaarjadankunjeopdatmomentnogaltijdbeslissenvanok,ikkanmisschienstraksopeenandermomentnogeensterugkomenenzeggenvanjaikkandaarnueffegeentijdaanbestedenmaar ikwilheterzekernogeensverderoverhebben. Jekuntdatdanbeter inplannenofaleensbriefen naar de collega’s. Zodat er toch een soort netwerk/vangnet ontstaat tussen devroedvrouwen onderling zodanig dat jullie dit allemaal kunnen euh.. opvolgen hé. Ja het isverschrikkelijkhéalsvrouwjadieshiftveranderdenjanieuwevroedvrouwehendiekomtdezelfdevraag stellen en jemoet dan opnieuw je verhaal doen. Ja dan wil je gewoon alsmoeder dat eriemandgewoonbinnenkomtenzegtvanjaikhebgehoordvan…dathetwatmoeilijkgaatehenwegaaneenskijkeneh. Alsjejenietgoedvoeltkostdatechtheelveelmoeitealomjeverhaaltedoenallezjadatgajegeen2 of 3 keer doen hé. Dus onderlinge briefing is super belangrijk. Er zou een systeem moetenbedachtwordenhiervoor. Watookzeerbelangrijk is, isdat zenaast jekomtzitten. Jaer isgeenenkelevroedvrouwdienaastjekomtzittendiestaanaltijdrechtomeengesprektevoeren.Hoeergzoudatnietzijnmoestikhiernuheeldetijdalrechtstaandtegenjulliezouzittenpraten.Jaikhadtoenkraamhulpmaarzijgingooknooitopmijnbedkomenzitten. Maardenk jenuechtdat ikgabeginnen babbelen tegen u als er iemand rechtstaat? Ja dus gaan zitten is zeer belangrijk. Demensenookaanrakenja….Zenietplatknuffelenmaargewooneensjehandophunhandleggen.Datdoetechtheelheelveelja.Endatkostgeentijdenenergie.Gewoondoen,tonenfeitelijkaandiemamadatjeerzijt.Euh…watnog?Dusjadoorvragen,goedevragenstellen.Demensenlatenuitspreken, isook ietswat ikbelangrijkvind. Ermoetgeenoplossingzijneh…… Demensenlatenuitspreken kan je wel helpen om sneller zicht te krijgen op een postpartum depressie. In hetziekenhuisishetopditvlakzekernietoké.Allesmoethetliefstzosnelmogelijkgebeurenendatisjammer. Veelvroedvrouwenkunnenniet zo’ngesprekookaan. Eh…… Zovind ikdieEPDSgeengoedidee.Ikvindditgeengoedinstrument.Ingesprekgaanmetiemandwerktveelbeter.Maarinhetziekenhuisbenjenatuurlijkmaar3dagenen3nachten.Datiskort,zeerkorteh…...LindsayHoe kun je dan als vroedvrouw het beste de vrouw ondersteunen hierin? Want 3 dagen en 3nachtenisinderdaadzeerkorteh.LieveJa,het is zeerbelangrijkomdevrouwtevertellendathetovergaat. Vandaarookhetbelangomeroverteprateneh…..Alszeemotiesonderdrukkenja…..daarnaontstaanerproblemeneh.Departnerrelatie is hier ook het allerbelangrijkste in. Men moet kunnen praten ook tegen elkaar,elkaarhetgevoelgevenertezijnvoorelkaar.Hetcontactmetmoederenkindisookzeerbelangrijkomeendepressie tevoorkomen. Eenmoederkanniet zonderhaarkind. Eenmoederheefthaarkind nodig dat is zo dat gaat om biologische processen in het lichaam. Dus kind van moederwegnemenniet doen, ditwerkt omgekeerd. Je kunt zeggendat er een soort rouwproces in gang


89

wordt gezet wanneer je haar kind wegneemt. Je verbreekt hierbij die connectie. De dag vanvandaagzijnerhiervoortochaloplossingeneeh…zohebjedegentlesectio.Kennenjulliedit?EvelyneJaikhebditopeenstagealeenskunnenmeemaken,jezagookechtmooidiebandtussenmoederenkind.Dusikvindhetechtwelmooidatditkan.LieveInderdaadmaarwordt jammergenoeg nog in teweinig ziekenhuizen toegepast. Hopelijk komt erdaarnogveranderingin. Euh….Ja ikkanooknogmeegevendatjedevrouwgerustkanaanradenom haar kindje veel bij zich te houden, hierbij ook vernoemen aan de vrouw waarom. Haaruitleggenhoediehechtingopgangkomt,hoeditkanzorgenvooreenbinding.Jaenalsvroedvrouwde vrouw zelfredzaam proberen te maken hé, erop letten haar niet te betuttelen euh…. ja. Enbelangijkisookommoederstevertellenniettestrengtezijnvoorzichzelf.LindsayWe willen een praktische gids maken ter ondersteuning van de vroedvrouw. Welkeaandachtspuntenmoetenvolgensuinonsboekjekomen?LieveJavlugevennadenkeneuh…..Watikbelangrijkvindisdatdevroedvrouwaandachtgeeftvoorhetfunctioneletijdenshetverzorgen. Ook dat men kan luisteren zonder te oordelen, zeerbelangrijk.Euh…watnog.Jemoetdurvendoorvragen.Ikvergelijkditmeteenijsberg.Jemoetjevoorstellendatjeeenijsbergziet,hetgrootstedeelvandeijsbergzitonderdewaterspiegel.Ditistevergelijkenmetwatdevrouwvoorjeverborgenhoudt.Maar10procentvandeijsbergiszichtbaar.Endatishetgeenwatdevrouwjemaargaatvertellen.Vandaarhetbelangomdoortevragen.Ommeertewetentekomen. Wat kan ik jullie nog meegeven euh…. Je moet ook respectvolomgaan, ik wil hiermee zeggen dat je moet uitleggen wat je gaat doen. Het is zeer vervelendwanneerjedaarligtdatjenietweetwatergaatgebeuren.Voorvroedvrouwenenartstenlijktalleslogischmaar voor de vrouw die daar ligt is dat absoluut niet zo. Jullieweten dat ookwel al héondertussen. Wat ikheel vaak inmijnpraktijk zie é, zijnmama’sdieproblemenhebbenmethunideaalbeelden,deverwachtingendie tehoog liggen. Dit ligtookdeelsvooralaandemaatschappijhoor.Wedenkenalswemoederwordendatweautomatischgelukkigwordenmetonskind.Maarditwerktzoniet.Hetisbelangrijkdatmoederskunnencontactmakenmetanderemoedersomtepratenoverwatzevoelen. Hungevoelenskunnendelen. Menmoetkunnenventilerenzodatdegevoelens niet vastzitten. Wat ik ook nog wil zeggen is euh….. ja de mensen niet aan hun lotoverlaten,hundusnietlatenvertrekkenzondereenadresmeetegevenwaarzeterechtkunnenmethunbezorgdhedenenvragen. Het isduszohoesnellereenvrouwhulpkrijgthoebeterditwerkttegen depressie eh… Vrouwenmoeten snel bij iemand terecht kunnen. Ja… hoe sneller ze bijiemandterechtkunnen,hoesnellerhetproceskanaangepaktwordenenhoesnellerzezichbetergaan voelen. Dat is zeer belangrijk. Hun sociaal netwet en steun van de partner is dus zeerbelangrijk.En zoals je misschien hebt kunnen zien op mijn website van postpartumsteun België, ben ik nuonlangsgestartmethetgevenvandeopleidingpostpartumconsulente.EvelyneJa ikhebdit inderdaadgezienendit lijktmij alvast zeer interessantom te volgen inde toekomst.Mogenweditnaastjouwwebsiteookvermeldeneventueelinonzebachelorproef?LieveJajazekermagjedoen.Wanterzijnmomenteelnogzeerweiniggespecialiseerdehulpverlenersdieecht weten waarmee ze bezig zijn. Wat goed is is dat vrouwen weten wie in hun buurt


90

gespecialiseerdisindatthemaenbijwiezeterechtkunnen.Duseuh…demensendiedeopleidinggevolgd hebben, dus de consulenten kunnen dan opgegeven worden als eerste doorverwijsadresvoordeopvolgingvanmoederenkind.Hetiseenopleidingdieiedereenkanvolgenmaardiezekeraanbevolenisvoorvroedvrouwen,kraamverzorgenden,psychologen,therapeutenendaarnaastookvoordemoederenvader.LindsayOk,latenwehethierbijlatenwijbedankenjealvastvoorjetijdenjeuitgebreideuitlegentips.Wezullenhiermeezekerverderaandeslaggaanenerietsmooisvanmaken.EvelyneInderdaadalvastbedanktvoorjetijdenjemoeite.Ikvondhetabsoluutdemoeitewaardomzoverterijdenhiervoor.Enikvondhetfijnomjoutekunnenontmoeten.LieveGeenprobleemhoor,isgraaggedaan.Alserverdernogvragenzijnoferietsismagjealtijdcontactmetmijopnemen.Alvastbedanktvoordemoeiteomzoverterijdentothier.


91

Bijlage4:Analysevragenlijst Kennisonderzoek bij vroedvrouwen omtrent postpartumdepressie • Waar bent u als vroedvrouw tewerkgesteld?

Aantal deelnemers: 122

9 (7.4%): 1. Zelfstandige

praktijk 6 (4 .9%): 2. Thuiszorg - (0 .0%): 3. Kind&Gezin 58 (47.5%): 4 .

Verloskwartier 69 (56.6%): 5. Materniteit 34 (27.9%): 6.

Neonatologie 7 (5.7%): 7. MIC 1 (0 .8%): 8. NICU 3 (2.5%): 9. Andere dienst?

Welke? … 38 (31.1%): Ander Antwoord(en) van het

extra veld: • student • studente vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • student vroedkunde • Onderzoek • dienst interne • spoedgevallen • Neurochirurgie • Medium care • fertiliteit operatiekwartier • Pediatrie • OK • OK fertiliteit • OK fertiliteit • Radiologie • Geriatrie • Geriatrie • Cardiologie • Mobiele equipe • Orthopedie • OK • Medium care

1. Zelfstandige praktijk

2. Thuiszorg

4. Verloskwartier

5. Materniteit

6. Neonatologie

7. MIC

8. NICU

9. Andere dienst? Welke? …

Ander

0 10 20 30 40 50 60 70

BachelorproefEvelyneHeyericken

LindsayDeGroote

92

• Chirurgie • Interne dienst • Polikliniek • spoedgevallen • Gastro-enterologie • Pediatrie • Pediatrie • OK

1. Hoelang werkt u reeds als vroedvrouw?


1. 0-5 jaar 57 (46.7%): 1. 0 -5 jaar

2. 5-10 jaar 13 (10 .7%): 2. 5-10 jaar

3. 10-15 jaar 14 (11.5%): 3. 10 -15 jaar

4. 15-20 jaar 6 (4 .9%): 4 . 15-20 jaar 32 (26.2%): 5. >20 jaar

5. >20 jaar

0 10 20 30 40 50 60

3. Herkent u of zou u de symptomen van de babyblues herkennen bij een kraamvrouw? Aantal

deelnemers: 122

1. Ja 95 (77.9%): 1. Ja

2. Soms

26 (21.3%): 2. Soms 4. Geen mening

- (0 .0%): 3. Neen 0 20 40 60 80 100

1 (0 .8%): 4 . Geen mening

4 . Zou u een kraamvrouw met vroege symptomen van een postpartum depressie

herkennen?


1. Ja 33 (26.8%): 1. Ja

2. Soms

86 (69.9%): 2. Soms 3. Neen

6 (4 .9%): 3. Neen 0 20 40 60 80 100

- (0 .0%): 4 . Geen mening

5. Hebt u als vroedvrouw nood aan informatie omtrent deze problematiek? Aantal

deelnemers: 123

1. Ja 92 (74 .8%): 1. Ja

2. Soms

28 (22.8%): 2. Soms 3. Neen

3 (2.4%): 3. Neen 0 20 40 60 80 100

- (0 .0%): 4 . Geen mening


93

6. Zou u gebruik maken van een praktische infogids als die voorhanden zou zijn op uw dienst/professionele setting, omtrent

postpartum depressie?

Aantal deelnemers: 123 1. Ja

97 (78.9%): 1. Ja 2. Soms

22 (17.9%): 2. Soms 3. Neen

2 (1.6%): 3. Neen 4. Geen mening

2 (1.6%): 4 . Geen mening 0 20 40 60 80 100

7. Is er nood aan het sensibiliseren van de vroedvrouw omtrent postpartum depressie? Aantal

deelnemers: 123

118 (95.9%): 1. Ja - (0 .0%): 2. Neen 5 (4 .1%): 3. Geen mening

1. Ja

3. Geen mening

0 20 40 60 80 100 120 140

8. Indien er nood is aan het sensibiliseren, op welke manier/wijze wilt u deze informatie verkrijgen? Aantal

deelnemers: 123

74 (60 .2%): 1. Praktische

infogids 42 (34 .1%): 2. Gebruik

maken van bestaande

detectieschalen zoals

bijvoorbeeld de EPDS 46 (37.4%): 3.

Systematische prenatale

screening bij

risicofactoren 41 (33.3%): 4 . Via een

gezondheidscampagne

(sociale netwerken, radio,

TV, reclamecommercial, …)

1. Praktische infogids

2. Gebruik maken van bestaande detectieschalen zoa...

3. Systematische prenatale screening bij risicofac...

4. Via een gezondheidscampagne (sociale netwerken,...

0 20 40 60 80


94

9. Kent u de Edinburgh postnatal depression scale (EPDS)?


21 (17.1%): 1. Ja 33 (26.8%): 2. Al over

gehoord 69 (56.1%): 3. Neen

1. Ja

2. Al over gehoord

3. Neen

0 10 20 30 40 50 60

70

10 . In welke mate wordt er in uw professionele setting gebruik gemaakt van dergelijke objectieve meetinstrumenten om een

postpartum depressie te detecteren? Aantal deelnemers: 121 1 (0 .8%): 1. Altijd, maw dit

gebeurt systematisch 29 (24 .0%): 2. Soms,

bijvoorbeeld enkel bij

vermoeden van PPD 91 (75.2%): 3. Nooit

1. Altijd, maw dit gebeurt systematisch

2. Soms, bijvoorbeeld enkel bij vermoeden van PPD

3. Nooit

0 20 40 60 80

100


95

11. Kent u concrete instanties of disciplines waar u kraamvrouwen met vermoeden van postpartum depressie kan

doorverwijzen?

Aantal deelnemers: 123 38 (30 .9%): 1. Ja, wie? … 28 (22.8%): 2. Neen 67 (54 .5%): 3. Ik wil hier

graag meer over weten 29 (23.6%): Ander Antwoord(en) van het

extra veld: - Sint-Camillus - In Gent, speciale dienst opname moeder en kind - Ambulante groep H.Hart die doet aan huis bezoek - Huisarts, is vetrouwenspersoon - onmiddellijk postpartum: uz Gent consult psycholoog, psychiater - in ziekenhuis via consult psychiater, thuissituatie via huisarts - Zoersel moeder-kind opname - sociale dienst, psycholoog, psychiater. - Moeder-kind opname - Psychologe in het ziekenhuis - Sint-Camillus - Sociale dienst van het ziekenhuis - Psycholoog, psychiater - Sint-Camillus - Sint-Camillus - Sint-Camillus - Psychologe in het ziekenhuis - Sint-Camillus en psychiater in ziekenhuis - CAW, moeder-kind eenheid, psycholoog - Huisarts, psycholoog - Sint-Camillus - Sint-Camillus en psychiater in ziekenhuis - Sint-Camillus en psychiater in ziekenhuis - centrum moeder en kind - Huisarts - Moeder-kind zorg zoersel - Sint-Camillus - CGGZ - Sint-Camillus, Lieve van Weddingen, www.postpartum.eu

1. Ja, wie? …

2. Neen

3. Ik wil hier graag meer over weten

Ander

0 20 40 60 80

96

12. Hebt u nog opmerkingen of suggesties omtrent deze problematiek, dan horen wij dit graag

van u. Aantal deelnemers: 6

- Het moet al zeer extreem zijn om dat op de materniteit te detecteren. Oorzaak: blijven niet zo lang meer

op de materniteit.

- Betere prenatale begeleiding, betere samenwerking tussen gynaecoloog en psychiater.

- Kraamverzorgenden en verpleegkundigen moeten ook goed op de hoogte gesteld worden, Vaak is er bij hen weinig kennis.

- Detectieschalen aanwezig op alle diensten

moeder kind ! screening start al bij de

gynaecologen.

- Samenwerking tussen gynaecoloog en psycholoog verloopt vaak heel moeizaam, algemeen te weinig aandacht

van de gynaecoloog voor psychische toestand paturiënte (ook na doorverwijzing van vroedvrouw)

- Ik zou graag beschikken over de aangepaste anamneselijst met specifieke markers voor postpartum depressie.


Auteur,jaarpublicatie

Titel Design-typestudie

Probleemstelling-doelstelling

Studiepopulatie(aantal/geslacht/land/setting/inclusieenexclusiecriteria)–Toestemmingethischecommissie–Belangenconflict

Variabelenenmeetinstrumenten

Interventie,test-controletest,werkwijze/procedure,vergelijking(afhankelijkvandesignstudie)

Resultaten BemerkingenenBesluiten

Dennis,

2016

Timeforself

appearstobe

aproactive

strategyfor

the

preventionof

postpartum

depression

Prospective

cross

sectional

study

Perinatalmental

healthisaleading

healthissuewith

significanteconomic

costtosocietyifleft

untreated.Owingto

itsnegativeeffecton

maternalandchild

outcomes.

Thepurposeofthe

studywastoexplore

therelationship

betweenfrequencyof

timeforselfand

maternaldepressive

symptomsat6

monthspostpartum.

Nulliparouswomenwho

registreredtogivebirthat

sixhospitalsinMelbourne

Studiewerdgoedgekeurd

doordeethischecommissie

.

Questionnaire

Baselinequestionnaireduring

pregnancyandagainat6

monthspostpartum.

Thequestionnairesincluded

studydesignedmeasuresthat

assessed:

1.Maternalsatisfactionwith

emotionalandpractical

support

2.Partnerinvolvementin

householdtasks,lookingafter

thebabyandbeingaparent.

3.Frequencieoftimeforself

wheresomeoneelselooked

afterthebaby

over6000invitationpackages

weremailed,1507pregnant

womenenrolledintothe

study,

1396completedthe6-month

postpartumquestionnaire.

Multivariableregression

modelswereconducted.

Findings:

-Fewerthanhalfofthewomen

reportedthattheyhadtimefor

themselvesonceaweekormore.

-1in6womenindicatedthat

theyneverhadtimefor

themselves.

-Womenwithlesstimeforself

weresignificantlymorelikelyto

bedissatisfiedwiththeemotional

andpracticalsupportreceived

andtopercivetheirpartnersto

belessinvolvedinhousehold

tasks,lookingafterthebabyand

parentingactivities.

Thefindingssuggest

thathavingtimefor

selfatleastoncea

weekinthefirst6

monthsmay

promotepositive

maternalmental

healths.


Dennis,

2013

Psychosocial

and

psychological

interventions

for

preventing

postpartum

depression

Intervention

review

Probleemstelling;

Postpartumdepressionisa

seriousconditionofpublic

healthimportance.

Thepurposeofthisrevieuw

wastoexaminetheeffectof

psychosocialandpsychological

interventionstoreducetherisk

opPPDcomparedwithusual

care.

Doelstelling

-Toassesstheeffectofdiverse


interventionscomparedwith

usualantepartum,

intrapartum,orpostpartum

caretoreducetheriskof

developingppd.

-ToExaminetheeffectiveness

ofspecefictypesof


interventions.

-Theeffectivenessof

professionallybasedversuslay

basedinterventions

-Theeffectivenessof

individuallybasedversus

group-basedinterventions

-Theeffectivenessof

interventionsonsetand

duration

-whetherinterventionsare

moreeffectiveinwomen

selectedwithspecificrisk

factors

<W

28randomised

controlledtrials

involving17.000

pregnantwomenand

newmothers(less

thansixxweeks

postpartum)

Included:

studiesthatexamined

patientpopulationsat

noknownriskand

womenwhowere

identifiedasbeingat

riskofdeveloping

postpartum

depression.

Excluded:

Trialswheremore

than20procentof

womenwere

depressedattrial

entry.

.

Theysearchedthe

cochranepregnancyand

childbirthgroupstrials

register,scanned

secondaryreferencesand

contactedexpertsinthe

field.Theyupdatedthe

searchandaddedthe

resultstotheawaiting

classificationsectionofthe

revieuwforassessmentat

thenextupdate.

Anyformofstandardorusual

carecomparedwithnon

pharmaceuticalinterventions.

Includingpsychoeducational

strategies,cognitieve

behaviouraltherapy,

interpersonalpsychotherapy,

non-directivecounseling,

psychologicaldebriefing,

varoussupportiveinteractions,

andtangibleassistance

deliverdviatelephone,home

orclinicvisits,orindividualor

groupsessionsantenatally

withinthefirstmonth

postpartumbyaprofessional

orlayperson.

Findings:

-womenwhoreceiveda

psychosocialorpsychological

interventionweresignificantly

lesslikelytodevelopppd

comparedwiththosereceiving

standardcare.

-Promisinginterventionsthat

reducePPDare:

1.theprovisionofintensive,

individualisedpostpartumhome

visitsprovidedbyhealthnurses

ormidwives.

2.Telephonesupport

3.Interpersonalpsychotherapy

4.Individualbasedinterventions

5.Multiplecontactinterventions.

6.Interventionsinthe

postpartumperiod

7.Identifyingmothersatrisk

assistedofPPD

Studieshavedemonstratedthe

importanceofpsychosocialand

psychologicalvariablesasppd

riskfactors.

Whileinterventionsbasedon

thesevariablesmaybeeffective

treatmentstrategies,

theoreticallytheymayalsobe

usedinpregnancyandtheearly

postpartumperiodtoprevent

depression

Overall,

psychosocialand

psychological

interventions

significantlyreduce

thenumberof

womenwho

developPPD.

Promising

interventions

includethe

provisionof

intensive,

professionallybases

postpartumhome

visits,telephone

basedsupportand

interpersonal

psychotherapy.


O’Hara,

2014

Perinatal

mentalillness:

Definition,

descriptionand

aetiology

Beschrijven

destudie

Probleemstelling:

Perinatalepsychische

aandoeningenzijneen

belangrijkecomplicatie

vandezwangerschapen

depostpartumperiode,

enwordtvaak

aangetroffendoorde

obstetrican-

gynaecoloog.

Doelstelling:

Vroegtijdigeopsporing

eneendoeltreffend

beheervande

perinatale

psychiatrische

stoornissenzijnvan

cruciaalbelangvoorhet

welzijnvandeze

vrouwenenhun

nakomelingen.

Indezebeschrijvende

studiegaathetom

vrouwenmet/kans

opperinatale

aandoeningen.

.

Ditartikelisontstaan

metbijdragevan

collega’suit

verschillendelanden.

Ditomhetartikeleen

diversen

internationaal

perspectiefophet

probleemende

aanpakvanperinatale

psychische

aandoeningente

geven.

Beschrijvingvandesoorten

perinataleaandoeningen,hun

prevalentieende

behandelingswijzen.

Ookdebiologischefactorenspelen

eenbelangrijkerolbijde

ontwikkelingvanperinatale

psychischeaandoeningen.

Zokanmenperinataledepressie,

postpartumangststoornissen,

postpartumbluesenpostpartum

psychose

Onderscheiden.

Hetiszeerbelangrijkvoorde

verloskundigeompsychiatrische

aandoeningendiekunnenbeginnen

voordezwangerschap,ontstaan

tijdensdezwangerschapofdie

heerstenindepostpartumperiodete

herkennen.

Bovendienmoetdeverloskundige

zichbewustzijnvanderisicofactoren,

debehandelingendemogelijkheden

totdoorverwijzing.

Enkeleaanbevelingen:

-Bijeenvroegeafspraaktijdensde

zwangerschap,moetdehuidigeen

anamnesevanpsychiatrische

aandoeningenwordenverkegen.

-Veelvrouwenzullennietbehandeld

zijnvoorhundepressieof

angsstoornis,daaromonbehandelde

episodesnietvergeten.

-Angststoornissenheersentijdensde

zwangerschapenpostpartum

periode.Vergeetniettevragenover

angstenbezorgdheidbijelkbezoek.

-Zorgvoorprofessionelerelatiesmet

psychiatersenpsychologenom

gezamelijkezorgtekunnen

aanbieden.

Verderonderzoek

naaretiologie,

preventieen

behandelingzijnvan

cruciaalbelangomde

impactvande

perinatalepsychische

aandoeningop

vrouwenenhun

gezinnente

verminderenenzote

investereninde

volgendegeneratie.


Kettunenet

al.

2016

Ispostpartum

depressiona

homogenous

disorder:time

ofonset,

severity,

symptomsand

hopelessnessin

relationtothe

courseof

depression.

Peer-

Revieuw

Depressivesymptoms

areamongthemost

frequentpsychiatric

manifestations

observedinwomen

afterchildbirth.

AlthoughPPDis

common,itisoften

missedbyprimarycare

teams.Mothersoften

facebarrierstoseeking

help.

Itisnoteasyto

differentiatePPDfrom

otherpsychiatric

disorders.Orto

separatedepressed

mothersfromhealty

mothers.

Thecourseofthisstudy

islearningwhetherPPD

ishomogenous

accordingtothecourse

ofdepression.Learning

moreaboutthetimeof

onsetofPPD,its

severity,itsymptoms,

andthelevelofthe

hopelessness

experienced.

Theresultsmayhave

clinicallyimportant

implicationsforthe

detection,screening,

andfurthertreatment

ofthisdisorder.

-Finland

-Mothersatsixweeks

tosixmonthsafter

childbirth.

-Studygroup:

104motherswitha

majordepressive

episode,aged18-40

years.Datacollection

tookplacefrom2003

to2013

-Controlgroupof

non-depressed

motherswascollected

attheantenalclinicin

Joensuu.Thisgroup

wascollected

between2008to

2010.

Excluded:

Motherswith

psychotic,addictive

andthyroiddisorders.

Thestudyprotocol

wasapprovedbythe

Ethicalcommitteeof

theNorthKarelian

HospitalDistrict

Federationof

Municipalities

Allparticipantsgave

theirinformed

consentpriortodata

collection.

Thestudywas

designedtoassessthe

courseofdepression,

timeofonset,severity

ofsymptoms,the

symtomprofile,and

thelevelof

hopelessness.

-EPDS

-DSM-IV

-SCID-I

-Selfadministered21

itemBeck

hopelessnessScale

(BHS-20)

-90itemssymptoms

Checklist90(SCL-90)

-Postpartumexamination

motherswerescreenedwiththe

EPDSduringtheexaminationby

primarycarenursesattheantenal

clinicinJoensuu,EasternFinland.

IftheEPDSscoreismorethan10

thenursetoldthemotherthatshe

couldbeassessedbyapsychiatrist.

-Diagnosesofmajordepressive

disorderinthestudygroup

(depressedmothers)andthe

controlgroup(non-depressed

mothers)wereassessedbya

psychiatristbymeansDSM-IVand

SCID-I.

-Thegroupswereaskedquestions

abouttheonsetofdepressionand

experiencesofpreviousdepressive

episodesasapartofthesemi-

structuredSCIDintervieuws

-Themotherswereaskedifthey

hadgivenbirthtoalivinginfantor

notandhowmanychildrenthey

had.

-Severityofdepressionwasrated

usingthenumberofMDE+

symtomsfoundinthescid

interview,Selfadministered21

itemBeckhopelessnessScale

-Mentalsymptomswereassessed

bytheSCL-90

Dataanalysiswasconductedwith

IBMSPSS(version21).

Differencesbetweenthestudy

groupswereexamindedwith

pearsonschi-squaretestand

fishersexacttest.

-Depressedmotherswereyounger

thethenon-depressedmothers.

-Depressedgroupreportedmore

symptomsofdepressionintheSCID

interviewandhigherEPDS&BDI

scoresthanthenon-depressedgroup.

-Depressedmothershadahistoryof

previousdepressionmorefrequently

thanthenon-depressedmothers.

-AllthePPDdiagnosiswerereached

within22weeksofchildbirth.

-MotherswithahistoryofDDPwere

moreoftendepressedwithin1,5

weeksofchildbirth.

-Themeannumberofmultiple

depressivesymptoms,theBDIscore

andtheBHSscorewerehigherina

recurrentdepressiveepisodethan

thefirstepisode.

-TheSLC-90depressionandanxiety

scoreswerehigheramongthosewith

ahistoryofDDP.(depressionduring

pregnancy)

-Increasedordecreasedappetite,

sleepdisturbance,andsuicidal

ideationassymptomsofdepression

weremorecommoninarecurrent

depressiveepisodethaninthefirst

episode.

-Worthlessness/feelingsofguiltwere

morecommonamongthosewhohad

ahistoryofDDP.

-Poorconcentrationwasmore

commonamongothertypesof

depressionthanpurePPD.

(postpartumdepression)

Theresultsofthe

studyindicatethatitis

importantforhealth

careservicestofollow

upmotherswhohave

hadpreviousepisodes

ofdepression,

includingDDPand

PPD,afterdelivery.If

amotherhashad

DDP,sheneedscare

alreadyduring

pregnancyandusually

alsoduringthebaby

bluesperiod.All

mothersshouldbe

screenedwithinsix

weeksofchildbirth.

Screeningaloneisnot

effective;itisalso

importanttopay

attentiontofeelings

ofhopelessnessand

thediversityof

symptomswithPPD.It

isalsoimportantto

givemothers

informationabout

PPDandtodiscussthe

symptomswiththem

inordertoraisetheir

awarenessofthis

disorderandpossible

newepisodesinthe

future.


Stuartet

al.,2014

Psychological

treatmentsfor

perinatal

depression

Comparison

study

Probleemstelling:

Perinataldepressionis

prevalentandgreatly

affectsthemotherand

infant.

Doelstelling:

Morestudiesare

neededtoevaluate

furthertherelative

efficacyof

psychotherapyand

medication.AndMore

thoroughlytestother

psychological

treatments.

-womenwithPPD

-womenwho

screenedpositievefor

DSM-Iv

-controlgroup

Meta-analysis

Psychotherapytrials

OpenPilot-trials

Randomises-

controlledtrial

Follow-upstudy

Pilotstudy

-DSM-IVcriteria

-EPDS

-BeckDepression

Inventory(BDI)

-hamiltondepression

ratingscale.(HAM-D)

-Mini-

Neuropsychiatric

intervieuw

Comparisonfrommultiplestudy

usingobjectivemeasures.

-Psychologicalinterventionsfor

depressionachievehighereffectif

theyareadaptedforusedwith

specificpopulations.

-Individualtherapyismore

efficaciousthangrouptherapy.

-Cognitivebehaviourtherapyand

interpersonalpsychotherapyhadthe

greatesteffect.

-non-compliancewithpsychiatric

interventionsleadtolessfavourable

outcomes.

-Psychotherapycanbecombined

withmedicationinperinatalwomen.

-telephone-basedIPT,telecare,

internetbasedtherapy:preliminary

resultshaveshownpositiveeffectson

depressionoutcomes.

-Combinationoffluoxetineandshort

termcounselinginprimarycareis

effectivevoorPPD.

Psychologicaltreatmentsfor

depressionaroundthetimeofbirth

aregainingattentionandofferanew

avenueforthedevelopmentof

effectiveinterventionsthatcanhelp

womerandtheirchildren.

Moreresearchis

neededwithinthese

therapymodalities

withuseoflarger

samplesandcareful

designofcontrol

conditions,potentially

includingcomparison

withpharmacological

treatment.


Zillah

Holtkamp,

2007

Depressie,

eenzaamheid

en

vermoeidheid

van

Nederlandse

vadersnade

geboortevan

eenkind;

prevalenties,

risicofactoren

envalidatievan

deEPDS.

Literatuur-

studie

Kwalitatief

onderzoek

Probleemstelling

PPDiseenbekend

ziektebeeldbij

vrouwen.Hetwelzijn

vandevaderinde

postpartumperiode

heeftinNederlandnog

geenaandacht

gekregen

Doelstelling:

Hetdoelvandit

onderzoekisomin

kaarttekrijgenhoeveel

Nederlandsevadersna

degeboortevaneen

kindlijdenaan

depressieof

aanverwanteklachten

enonderzoekenwatde

risicofactorenzijn.

Menwilonderzoekenof

deEdinburghPostnatal

DepressionScale[EPDS]

ookeengeschikt

meetinstrumentvoor

postpartumdepressie

voordeNederlandse

manis.

-Periodevan27maart

totenmet14april

2006

-vragenlijstenwerden

verdeeldonderde

Twentse

consultatiebureaus

-Nederland

-Vadersvankinderen

dietussen8en12

wekenoudzijn.

500vragenlijsten

diebestaatuit6

afhankelijke

variabelen.

-EPDS

-CES-D

-Eenzaamheidsschaal

-SubschalenMMPen

VVV.

Eriseeninterne

consistentieanalyse

uitgevoerdop

bovenstaande

meetinstrumenten.

Analyseszijn

uitgevoerdinSPSS

Vragenlijstenzijnviaderegionale

consultatiebureausuitgedeeldaan

500vadersvankinderendie8

wekenen12wekenoudzijn.

Devragenlijstenmeten5

symptomen:

-depressie

-alcohol-endrugsgebruik

-familialeconflicten

-eenzaamheid

-vermoeidheid

Verklarendefactorenwerden

verdeeldinthema’s:

-zwangerschap

-bevalling

-kind

-vader

-partner

-overige

EPDSenCES-Dwerdengebruiktom

depressietemeten.

MetbehulpvandeEPDSende

CentreforEpidemiologicStudies

[CES-D]wordendepressieve

symptomengemeten.

Vermoeidheidwerdgemetenaan

dehandvandeVerkorte

VermoeidheidVragenlijst[VVV].

Eenzaamheidwerdgemetenmet

deeenzaamheidsschaal.Alle

schalenzijn,samenmet

verklarendevariabelen,

samengevoegdinéénvragenlijst.

180vragenlijstenzijnretour

ontvangen.

DeEPDSmeetbijeencutoff>524,4

%mogelijkegevallenvandepressie

en/ofangst.Eencutoff>9geeft4,4%

mogelijkegevallenvanminor

depressieeneencutoff>12geeft

3,3%mogelijkegevallenvanmajor

depressie.DeCES-Dkomtuitop6,4%

mogelijkegevallenvanmajor

depressie.DeEPDSmeetdezelfde

stemmingalsdeCES-D(Pearson

0,67).45%vandevadersscoort

hogeropdeeenzaamheidschaaldan

ouderen,indeleeftijdtussende55-

89jaardieinhuneerstehuwelijk

zitten.60%vandevadersscoort

meerdangemiddeldopdeVVV.

Belangrijkerisicofactorenzijn:

stressorenvandevadertijdensde

zwangerschap

deziektegeschiedenisvandevader-

detotaleernstvandeklachtenvan

departner,duseenpostpartum

depressiebijdemoeder.

deniet-Nederlandseafkomstvande

vader.

OokinNederland

lijdenvadersinde

postpartumperiode

aandepressie.

Daarnaastlijdenze

aanvermoeidheids-

klachten(doordatde

eerstewekennade

geboorteonwennigen

drukzijn,regelmaat

wordtverstoorddoor

devoedings-

momentenvande

baby.Bovendien

komterveelbezoek

eniserweinigtijd

voorjezelf)en

eenzaamheid.

Debevindingenuitdit

onderzoektonenaan

daterinNederland

meeraandachtnodig

isvoorhetwelzijnvan

vadersinde

postpartumperiode.

Omeengoede

diagnosetestellenis

hetvanbelangte

wetenwelkeklachten

degeboortevaneen

kindteweegbrengt.

Dooroverdeze

veranderingente

communicerenkan

menhetrisicoop

depressie

verminderen.


Sadatetal.,

2014

Theimpactof

PPDonquality

oflifeinwoman

afterchild’s

birth.

Prospective

study

PPDisacommon

problemafterchildbirth

andmayinfluencethe

qualityoflife.

Investigationof

postpartumQOLen

depressioncanbe

usefulforbettercare

formothersand

improvementoftheir

well-being.

Theaimofthisstudy

wastoassessthelife

qualityinmotherswith

andwithoutPPD.

-aug.‘07tooct‘08

-Kashan-Iran

-Womenwhowere

referredtohealth

centersforthe

prenatalcare.

-20–40years

-10healthcenters

wereselected.

Included:

-womenwith

singletonpregnancy

-termpregnancy

-withprenatalcare

startedbefore20

weeksgestation.

-parityof1to3

-uncomplicated

pregnancies

-nothaving

depressionduring

pregnancybasedon

EPDS>13

Excluded:

-havingother

diseases

-infertilityhistory

-divorced

-womenwith

instrumental

deliveries

-birhweightlessthan

2500grams

-deathchildorfetus

-childabnormality

-nobreast-feeding

Structured

questionnairesisused

toassesswomen’s

sociodemograficand

obstetric

characteristics.

PPDwasmeasured

withEPDS

QOLwasmeasured

withSF-36

Questionnaire

Scoremorethan13on

EPDS=PPD

Datawereanalyzedby

student’st-test,

Mann-WhitneyU-test,

anova,KruskalWallis,

Chi-squaretest,Pairt

test,Wilcoxon,

Pearsonand

SpearmanCorrelation

Coefficient.

Thestudyislimitedby

theabsenceofdata

onprenatal

depressionand

prenatalQOL.Another

limitationofthisstudy

wasusingageneralin-

strumentforassessing

QOL.

Datacollectionwasconductedat

twoassessmentpoints:

-secondmonth

-fourthmonth

postpartum.

365womenagreedtoparticipate.

Writteninformedconsentwas

signedbymothersandtrained

midwifesinformedthemaabout

thequestionnairesandaimomthe

study.

Struct

MeanscoresofSF-36questionnaire

werecomparedbetweenwomen

withandwithoutPPDatthetwo

assessmentpointsandwithineach

groupfromthefirsttotthesecond

assessments.

CorrelationbetweenscoresofEPDS

andscoresoflifequality

dimensionswereevaluated.

BasedonEPDS23,36%(2emonthPP)

and15,6%(4emonthPP)ofmothers

hadseverPPD.

Thereweredifferencesinsevenout

ofeightmeanscoresofQOL

dimensionsbetweendepressedand

non-depressedwoman.

Thereisnodifferencesbetween

demograficvariablesandQOLmean

scores.

DOLissignificantlyimpairedin

womenwithPPD.

Physicalandmentalhealth

componentswerelowerinwomen

withPPD.

Thisstudysuggest

thatPPDseverelyde-

creasedalldomainsof

lifequalityexceptthe

role-physicalat

secondandfourth

monthspostpartum

andledtolower

physicalandmental

healthcomponentsat

twotimes

assessments.the

estimateddifference

inscoresofQOLmay

beconfoundedby

depressionduring

pregnancy.

Investigationof

postpartumQOLand

relatedfactorssuchas

PPDcanbeusefulfor

preventionprograms

andcareof

postpartummothers;

hence,integrationof

PPDscreeninginto

routinepostnatalcare

isrecommended.


Sockolet

al.,

2013

Preventing

postpartum

depression:A

meta-analytic

revieuw

meta-

analytic

revieuw

Emotionaland

behavioraldifficulties

arecommonly

identifiedandtreated

onlyaftertheonsetof

illness,butprevention

ofthesedisorderscan

significantlyreducethe

humanandeconomic

costsassociatedwith

mentalillness.

Itisnecessaryto

identifycharacteristics

ofeffectivepreventive

interventions.

-Studydesign

includedintervention

andcontrolgroups

-randomizedand

quasirandomized

controlledtrials

-authorsspecified

thatthegoalofthe

interventionwasto

reducepostpartum

depressivesymptoms

andtheprevalence.

-interventionwas

initiatedduring

pregnancyorwithin4

weeksofchildbirth

-reportedoutcomes

excluded:

-singlecasedesigns

-interventionsthat

didnotexplicitly

targetdepressive

symptoms

-interventionsin

whichmaternal

depression

-infantdevelopment

-interventions

designedtotreatppd

Thesearchprocedure

yielded797articles,

117potentiallyarticle

wereobtainedand

reviewed.

-Coding

-Analyses

Inclusion:

-interventionand

controlgroups.

-thegoalofthe

interventionwasto

reduceppd

symptoms.

-interventioninitiated

duringpregnancyor

within4weeks

childbirth

-reportedoutcomes

fordepressive

symtomsor

prevalenceof

depressiveepisodes

between1and6

monthspp

-sufficientoutcomes

Exclusion:

-interventionsthat

didnotexplicitly

targetdepressive

symptoms.

-Interventionsin

whichmaternal

depressionwasnot

theoutcomeof

interest.

Studieswereidentifiedthrough

searchesofPsycInfoandPubmed

through2012usingPPDand

preventionaskeywordsearch

terms.

Allstudieswerecodedfor

interventiontype.

Allstudieswerealsocodedfortype

ofcontrolgroup,timingof

intervention,outcomemeasure,

andtimingoppostpartum

asssessment.

Asystematicrevieuwidentified37

randomizedorquasi-randomized

controlledtrialsinwhichan

interventionwascomparedtoa

controlcondition.Differences

betweentreatmentandcontrol

conditionsinthelevelofdepressive

symptomsandprevalenceof

depressiveepisodesby6months

postpartumwereassessedin

seperateanalyses.

Depressivesymptomsarelowerat

post-treatmentinintervention

conditions.

Therewasa27%reductioninthe

prevalenceofdepressiveepisodesin

interventionconditionsby6months

postpartum.

Latertimingofthepostpartum

assessmentwasassociatedwith

smallerdifferencesbetween

interventionandcontrolconditions.

Amongstudiesthatassessed

depressivesymtomsusingtheEPDS,

higherlevelsofdepressivesymptoms

atpre-treatmentwereassociated

withsmallerdifferencesindepressive

symptomsby6monthspostpartum.

Resultsofthesemeta-

analysessuggestthat

awiderangeof

interventionsmaybe

effectiveinthe

preventionof

depressionduringthe

firstmonths

postpartum.

Moreresearchis

neededtoconfirm

andextendtheresults

ofthesemeta

analyses,theseresults

suggestthatawide

rangeofinterventions

shouldbetargetedfor

furtherinvestigation

aspreventive

interventionsforthis

disorder.


Stewart,

2011

Depression

during

pregnancy

Revieuw

Majordepressionisa

commonandtreatable

mentaldisorderanda

majorcauseof

disability.

Depressionthatdoes

notmeetthefull

criteriamaystillcause

considerabledistress

andrequieretreatment.

Depressionisoften

recurrent.Thecourse

ofamajordepressionis

variable.

Depressionmay

becomemoresevereor

resistenttotreatment

overtime,andtherisk

ofself-harmorsuicideis

avitalconsideration.

Womenwith

prenatal

depressionvs

womenwhodo

nothavaprenatal

depression.

Studyofthe

literature.

Case

Formalguidelines

Thisrevieuwbeginswitha

casevignettehighlighting

acommonclinical

problem.Evidence

supportingvarious

strategiesisthen

presented,followedbya

revieuwofformal

guidelines,whenthey

exist.Thisarticleends

withtheauthor’s,Dr.

Stewartherclinical

recommendations.

Thestrongestriskfactorfordepressionduringpregnancyisahistoryofdepression.

Otherriskfactors:familyhistoryofdepression,

childhoodmaltreatment,singlemotherhood,having

morethantreechildren,cigarettesmoking,low

income,ageyoungerthan20years,insufficient

socialsupportanddomesticviolence.

Consequencesofdepressionprenatal:difficultyperformingusualactivities,failaretoseekprenatal

care,inadequatediet,useoftobaccoandalcohol,

riskofselfharmorsuicide.

Depressionmayeffectfetalgrowth,infant

temperamentandlaterbehavior.

Consequencesofdepressionpostpartum:difficulties

withinfantcare,mother-childattachment,careof

otherchildren,therelationshipwiththepartner.

Strategiesandevidence:Allwomenwhoare

pregnantorconsideringpregnancyshouldbeasked

aboutapersonalandfamilyhistoryofmental

disordersandtreatment.

Multidisciplinarycareisrecommended.

Womenshouldbeinformedabouttherisks

associatedwithuntreateddepression.

Untreateddepressionrisks:increasedriskofmiscarriage,lowbirthweight,pretermbirth,

increasedirritabilityinchild,fewerfacialexpressions

andhighercortisollevelsandriskfordevelopental

delay.

Treatmentoptions:cognitivebehavioraltherapy,

interpersonalpsychotherapy,antidepressant-drug

therapy.

Treatmentshould

involveastepped-

careapproch.

Carefulmonitoring

isrecommendedto

detectdeterioration

orrelaps.

Individual,groupor

computerassisted

therapyshoul

initiallybe

recommendedfor

pregnantwomen

withmoderate

depression.

Ifthereisconcern

aboutsuiciderisk,

antidepressants

shouldbestrongly

considered.

Antidepressants

shouldbestartedat

thelowesteffective

dose,monotherapy

ispreferable.

Thepartnershould

alsobeeducated

aboutdepression

anditstreatments.


Viguera,

2011

Episodesof

mooddisorders

in2,252

pregnancies

andpostpartum

periods

Cohort

study

Knowledgeofmorbidity

risksandoptimal

treatmentofwomen

withmajorpsychiatric

illnessesduring

pregnancy,atchildbirth,

andduringthe

postpartumperiodis

strikinglylimited

Therisksofmajor

affectiveepisodes

duringpregnancyand

duringthepostpartum

periodhaverarelybeen

comparedinlarge

samplesacross

diagnoses.Theauthors

hypothesizedthat

perinatalepisodes

wouldmainlybe

depressive,wouldoccur

moreinthepostpartum

thantheprenatal

period,andwouldbe

moreprevalentwith

bipolarthanunipolar

depressivedisorders.

womenatleast18

yearsofagefor

whomdatawere

availableforat

leastone

completed

pregnancyand

whowere

diagnosedwith

DSM-IVbipolarI,

bipolarII,or

unipolarmajor

depressive

disorder

Diagnosticgroups

werecomparedfor

frequencyandtypes

ofillnessepisodes

duringpregnancy

andtheinitial6

monthsafter

childbirthforall

pregnanciesineach

patient

DSM-IIIorDSM-IV

Theauthorspooledclinical

informationon2252

pregnanciesof1162

womenwithclinically

treatedDSM-IVbipolarI

disorder(479

pregnancies/283women),

bipolarIIdisorder

(641/338),orrecurrent

majordepressivedisorder

(1,132/541)tocompare

ratesofaffectiveepisode

typesbydiagnosisduring

pregnancyandthe

postpartumperiodandto

identifyriskfactors.

Amongwomenwithbipolardisorder,23%hadillness

episodesduringpregnancyand52%duringthe

postpartumperiod.Amongwomenwithunipolar

depression,4.6%hadillnessepisodesduring

pregnancyand30%duringthepostpartumperiod.

Basedonexposure-adjustedriskperpregnancy,

episodeswere3.5timesmoreprevalentduringthe

postpartumperiodthanduringpregnancy,andthe

riskwasconsistentlyhigherwithbipolardisorder.

Depressionwasthemostfrequentmorbidityduring

andfollowingpregnancy.Inmultivariatemodeling,

factorsassociatedwithaffectiveepisodesin

pregnancy,indescendingorder,wereyoungerageat

onset,previouspostpartumepisodes,feweryearsof

illness,bipolardisorder,fewerchildren,andnot

beingmarried.Postpartumepisodeswereassociated

withyoungerageatonset,illnessduringpregnancy,

bipolardisorder,fewerchildren,andmore

education.Moreover,pregnancywaslesslikelyand

perinatalepisodesmorelikelyifdiagnosispreceded

afirstpregnancy.Firstlifetimeepisodesoccurredin

theperinatalperiodin7.6%ofcases.

Amongwomenwith

majoraffective

disorders,illness

riskwasmuch

greaterduringthe

postpartumperiod

thanduring

pregnancy.Illness

mainlyinvolved

depressionandwas

stronglyassociated

withyoungerageat

illnessonset,bipolar

disorder,andhigh

lifetimeoccurrence

rates.Therelative

riskduring

pregnancy

comparedwith

nonpregnant

periodsremains

uncertain.


Paulsonet

al.,2010

Prenataland

Postpartum

Depressionin

Fathersandits

Association

WithMaternal

DepressionA

Meta-analysis.

Meta-

analysis

Itiswellestablished

thatmaternalprenatal

andpostpartum

depressionisprevalent

andhasnegative

personal,family,and

childdevelopmental

outcomes.Paternal

depressionduringthis

periodmayhavesimilar

characteristics,butdata

arebasedonan

emergingandcurrently

inconsistentliterature.

Theaimofthisstudyis

describepoint

estimatesandvariability

inratesofpaternal

prenataland

postpartumdepression

overtimeandits

associationwith

maternaldepression.

-28004participant

-Fathersbetweenthe

firsttrimesterandthe

firstpostpartumyear

-betweenJanuary

1980andOctober

2009.

Inclusioncriteria:

Studiesthatreported

identifiedcaseswithin

theselectedtime

frame

43studiesthat

documented

depressioninfathers.

Theywereidentified

throughMEDLINE,

PsycINFO,EMBASE,

GoogleScholar,

dissertationabstracts,

andreferencelists

Logits

funnelplots,theegger

method.(bias)

Informationonratesofpaternal

andmaternaldepression,aswellas

reportedpaternal-maternal

depressivecorrelations,was

extractedindependentlyby2

raters.

-Prenatalandpostpartumdepression

wasevidentinabout10%ofmen.

-Andwasrelativelyhigherinthe3-to

6-monthpostpartumperiod.

-Paternaldepressionalsoshoweda

moderatepositivecorrelationwith

maternaldepression.

Alsofatherscanhave

aPPD.


Chaudron

etal.,2012

Complex

Challengesin

Treating

Depression

During

Pregnancy

Abstract

Thetreatmentof

depressionduring

pregnancycanbe

challengingforpatients

andprovidersalike.

Anincreasingattention

toperinatalmood

disordershasledtoan

expandingliterature

thatisoftendifficultfor

providerstonavigate.

Itcanbeachallengefor

providerstofeel

comfortablereviewing

thebroadscopeofthe

risksandbenefitsof

treatmentsinthe

contextofthe

limitationsofthe

literature.

Womenwhoare

depressed

Comparisonoftheliterature

-Epidemiology

-RiskFactors

-Etiologyandphenomenologyof

symptoms.

-Inuteroenvironment

-Impactofdepressionduring

pregnancy.

-Antidepressantuse

-Impactofantidepressantuseduring

pregnancy

-Impactofnonpharmacologic

treatmentsonpregnancy

-Clinicalapproachtotreatingwomen

duringpregnancy

.

Itisimportanttofocus

onwhatisandisnot

knownabout

depressionandits

treatmentduring

pregnancytofully

informwomen,their

partners,andtheir

providersoftherisks

oftheillnessandthe

risksandbenefitsof

thetreatmentoptions.


Meijeret

al.,2014

Associationsof

lifeevents

during

pregnancywith

longitudinal

changein

symptomsof

antenatal

anxietyand

depression

observation

al

prospective

cohort

study

Itispresentlyunknown

whetherexperiencelife

eventsareanydifferent

duringpregnancy.

Thepresentstudyisthe

firsttoinvestigatethe

changeinsymptomsof

antenatalanxietyor

depressionassociated

withlifeeventsduring

pregnancymakinga

distinctionbetween

pregnancyandnon-

pregnancyevents.

Participants:

-1603womenduring

theirfirsttrimesterof

pregnancy

-betweenMay2010

andMay2012

Setting:

primaryand

secondaryobstetric

carecentresinthe

Netherlands

-StateTraitAnxiety

Inventory

-EdinburghPostnatal

DepressionScale

-Dataonlifeevents

duringpregnancywas

collectedusinga50-

itemquestionnaire

developedintheAvon

LongitudinalStudyof

ParentsAndChildren

-NEOFiveFactor

Inventorythiswas

usedtoassess

personalitytraits.

Theyperformedlinearregression

analysestotesttheassociationsof

pregnancyrelated,non-pregnancy

relatedlifeevents,childhood

adversitiesandthepersonality

traitsneuroticismandextraversion

withthechangeinsymptomsof

anxietyfromweek12toweek36.

symptomsofantenatalanxietywere

moreprevalentthanthoseof

depression.

Lifeeventsduringpregnancywere

associatedwithincreasingantenatal

symptomsofanxietyanddepression.

pregnancyrelatedlifeeventsduring

pregnancyincreaselevelsof

antenatalanxiety,whereas

depressionlevelsincreasewhen

womenexperiencelifeeventsthat

areunrelatedtopregnancy.

Non-pregnancyrelatedeventsshow

strongerassociationswithincreases

insymptomsofanxietyordepression

comparedtopregnancyrelated

events.

.

Thesefindingsmay

helpmidwivesto

tailorpsychosocial

caretothespecific

risksofthepregnant

womanwhichmay

eventuallyhavea

positiveimpactonthe

healthofmotherand

child.


Vliegenet

al.,2014

Thecourseof

postnatal

depression:a

revieuwof

longitudinal

studies.

Revieuw

studie

Probleemstelling:

BecausePPDhas

significant

consequencesforthe

baby,thedepressed

mother,andtheearly

relationshipbetween

motherandchild,

moreknowledgeabout

thecourseofPPDis

needed.

Doelstelling:

1.Identifytherisk

factorsassociatedwith

persistenceof

postpartumdepression.

2.Evaluatethe

limitationsofthe

literature.

3.Determinethe

implicationsofthe

findingsonwomenwith


andtheirchildren.

Included:

-PPDwithinthefirst

threemonthsafter

givingbirth

-prospective,

longitudinaldesign

thatincludedatleast

asecondmeasureof

depressive

symptomatology

beyondthe

postpartumperiod

-quantitativedatafor

thePPDgroup

Excluded:

Studiesonpostpartum

psychosisorbipolar

affectivedisorders.

Questionnairesused

toassessPPD

symptoms:

-HDRS,BDI,EPDS

Clinicalintervieuwsfor

DiagnosePPD:

Goldberg’s

Standardized

Psychiatric

Interview,77Present

StateExamination,78

Montgomery–A˚sberg

DepressionRating

Scale,79Schedulefor

AffectiveDisorders

andSchizophrenia–

Lifetime,16Diagnostic

InterviewScheduleIII–

Revised,80Structured

ClinicalInterviewfor

DSM-III-RandDSM-

IV,81andComposite

International

DiagnosticInterview.

empiricalstudiespublishedinpeer-

reviewedjournalsinEnglish

between1Jan.1985and1Aug.

2012wereretrievedusingseveral

searchengines(PubMed,PsycINFO,

Lime,GoogleScholar,and

LibriSource)andthefollowing

combinationsofsubjectheadings:

longitudinalresearch,follow-up,

postpartum,postnatal,depression,

depressivesymptoms,depressive

symptomatology,course,and

chronicdepression.Thedata

searchrevealed64records.

Aftertwooftheauthors(NVand

SC)screenedfortheseinclusion

andexclusioncriteria,23

longitudinalstudieswereidentified

forthisreview

Ofthe23includedstudies,18were

conductedincommunitysamples,

and5usedclinicalsamples.

Sociodemographicorotherrisk

factorsforPPDwereinvestigatedin

15ofthereviewedstudies.

LONGITUDINALCOURSEOFPPD:

(1)theseverityofdepressionover

time

(2)theprevalenceofdepressionafter

thepostpartumperiod

(3)differentsubgroupsofwomen

withPPD.

FACTORSPREDICTINGTHECOURSE

OFPPD:

prenataldepression,ahistoryof

previousdepression,alackofsocial

support,lifestress,child-carestress,

“babyblues,”maritaldissatisfaction,

andprenatalanxiety,Sociodemo-

graphicDifferencesBetween

Subgroups,age,socioeconomic

status,parity,ethnicity,infantgender

Professionalsshouldbeawarethat

theonsetofPPDisoftenbeforethe

postpartumperiodandthatPPDcan

persistfarbeyondthefirstyearafter

childbirth.

ClinicianswhotreatPPDmothers

needtobewellinformedaboutthe

prognosisandthedifferentpossible

trajectoriesofthedepression.

thesestudiesshow

thatmotherswithPPD

cannotbeconsidered

ahomogeneous

group.

-Futureresearchis

needed.

-theconsiderable

heterogeneityinthe

conceptualizationof

PPDshouldbe

addressed.

-Theyrecommended

theuseofcomposite

measuresthattake

intoaccountseveral

domainsofcontextual

risk.

-Studiesshouldtake

intoaccountindividual

personalityfactors

thatmayinfluencethe

treatment-seeking

patternsofmothers

withPPD.


Deligiannidis

etal.,2014

Complement

aryand

alternative

medicine

therapiesfor

perinatal

depression

Revieuw

Complementaryand

alternativemedicine

therapiesare

increasinglysoughtout

bypeoplewith

psychiatricdisorders.

Adequatelypowered

systematicstudiesare

necessarytodetermine

theroleof

complementaryand

alternativemedicine

therapies(CAM)inthe

treatmentofperinatal

depression.

Anunderstandingof

CAMtherapiesis

important,asmany

womenmayseek

complementaryand

alternativemedicine

therapiestreatments

forperinatal

depression.

Womenduring

pregnancyor

postpartum

Data

Evidence-baseduseof

complementaryandalternative

medicinetherapiestreatmentsfor

perinataldepressionisdiscussed.

Theyhavereviewedthefollowing

sevenCAMtherapiesbasedon

theirprevalenceofuseandthe

availabilityofrandomised,placebo-

controlleddata,with

considerationsfortheirusein

womenwithunipolardepression

duringtheperinatalperiod:

omega-3fattyacids,folate,S-

adenosyl-methionine,StJohn's

Wort,brightlighttherapy,exercise,

massage,andacupuncture.

-Omega3fattyacids:

250mgEPAplusDHAdailyforadults,

withanadditional100–200mgDHAa

dayduringpregnancy

-Folate:improvementforPPDwas

foundwith15mgperday.

Itisrecommendedthatwomenof

reproductiveageconsume0.4–1mg

folicaciddailytoreduce.

-S-adenosyll-methionine:Nostudies

todatehaveevaluatedtheefficacyof

SAMeinantenataldepression.

-StJohn’swort:Furtherstudiesshould

beconductedbeforeStJohn'sWortcan

berecommendedforuseinthe

perinatalperiod,givenreportedinfant

side-effectsduringlactationanda

limitedevidencebaseforefficacy.

-Brightlighttherapy:effective,they

recommendinitialdosingof30mins

beginningwithin10minsofawakening.

-Exercise:effective:30minsadayof

exercisemostdaysoftheweekinthe

absenceofeithermedicalorobstetric

complicationsandafterconsultation

withanobstetrician.

-Massage:effective

-Acupuncture:Fewdataareavailable

onthesafetyorefficacyofperinatal

acupuncture.

Atthistime,further

studyisnecessaryto

delineatethefull

efficacyandsafetyof

specificCAMtherapies

inperinatalunipolar

depression.


Hananetal.,

2014

Kangaroo

careand

postpartum

depression:

Theroleof

oxytocin

Literature

Revieuw


occursinabout10–22%

ofwomenafterbirth

andadverselyaffects

theirhealthandthe

healthoftheirnewborn.

Kangaroocareisknown

tohavemanyhealth-

relatedbenefitsfor

boththemotherand

hernewborn.

Theaimofthisreview

wastogatherthe

evidencelinkingthe

effectsofkangaroocare

withpostpartum

depression

Womenafterbirth

Childrenafterbirh

Literaturesearch:

Databases:pubmed–

Cinahl–googlescolar

Theyhavereviewedthethe

evidencelinkingtheeffectsof

kangaroocarewithpostpartum

depression,specificallyfocusingon

theproposedunderlying

mechanisminvolvingthereleaseof

oxytocin.

Kangaroocareplaysanimportant

roleindecreasingtheriskforPPD.

Skin-to-skincontactduringkangaroo

carewasfoundtotriggertherelease

ofoxytocin,whichishypothesizedto

minimizetheriskfordepressive

symptomsaswellasdecrease

maternalstress.

Kangaroocarecanbe

usedasanon-

pharmacological

interventionto

preventordecrease

theriskofpostpartum

depression.


Borraetal.,

2015

NewEvidence

on

Breastfeeding

andPostpartum

Depression:The

Importanceof

Understanding

Women’s

Intentions

Comparison

study

Theeffectof

breastfeedingonthe

riskofPPDisnotwell

understood.theextent

towhichbreastfeeding

influencesmental

health,asopposedto

mentalhealthdriving

theincidenceand

durationof

breastfeeding,hasnot

beenclear.

Theaimofthisstudyis

examineexplicitly

whetherbreastfeeding

affectsmaternalmental

healthoutcomes.

MothersfromaBritish

survey.

14000childrenborn

intotheBristolareaiin

Englandintheearly

‘90’s.

Ethicalapprovedby

ALSPACLawand

EthicsCommitteeand

theLocalResearch

EthicsCommittees.

Datacollected

Analysed

EPDStoscreenfor

PPD

Multivariatelinearandlogistic

regressionswereperformedto

investigatetheeffectsof

breastfeedingonmothers’mental

healthmeasuredat8weeks,8,21

and32monthspostpartum.

Thisresearchisbasedondatafrom

theAvonLongitudinalSurveyof

ParentsandChildren(ALSPAC)

Motherswererecruitedintothe

surveybydoctors

Datawerecollectedby

questionnairesadministeredto

bothparentsatfourpointsduring

pregnancyandatseveralstages

followingbirth.

Theypresentestimatesfromthree

specifications

Afterconductingthisanalysisfor

thewholesample,wesplitthe

sampleintomotherswhowere,

andwhowerenot,depressed

duringpregnancy;foreachgroup,

weexaminedifferencesin

outcomesbetweenwomenwho

hadplannedtobreastfeed,and

womenwhohadnot.

Theestimatedeffectofbreastfeeding

onPPDdifferedaccordingtowhether

womenhadplannedtobreastfeed

theirbabies,andbywhethertheyhad

shownsignsofdepressionduring

pregnancy.Formotherswhowere

notdepressedduringpregnancy,the

lowestriskofPPDwasfoundamong

womenwhohadplannedto

breastfeed,andwhohadactually

breastfedtheirbabies,whilethe

highestriskwasfoundamongwomen

whohadplannedtobreastfeedand

hadnotgoneontobreastfeed.

Theyconcludethat

theeffectof

breastfeedingon

maternaldepressionis

extremely

heterogeneous,being

mediatedbothby

breastfeeding

intentionsduring

pregnancyandby

mothers’mental

healthduring

pregnancy.Ourresults

underlinethe

importanceof

providingexpert

breastfeedingsupport

towomenwhowant

tobreastfeed;but

also,ofproviding

compassionate

supportforwomen

whohadintendedto

breastfeed,butwho

findthemselves

unableto.


Venkatesh

etal.,2014

The

Relationship

Between

ParentalStress

andPostpartum

Depression

Among

Adolescent

Mothers

Enrolledina

Randomized

Controlled

PreventionTrial

Randomized

Controlled

Prevention

Trial

Thehighco-occurrence

ofdepressionand

parentalstressamong

adolescentmothers

Theyexaminethe

impactofparental

stressonpredictingthe

developmentof


amongadolescent

mothers.

-Pregnant

-≤17yearsofage

-<25weeksof

gestationalageat

theirfirstprenatalvisit

Exclusioncriteria:

-receivingmental

healthservicesfroma

healthcareprovider

-meetingcriteriafora

currentaffective

disorder

-substanceuse

disorder

-anxietydisorderor

psychosis.

Approvedbythe

InstitutionalReview

BoardatWomenand

InfantsHospitalof

RhodeIsland.

-ParentingStress

Index,shortform:

Measuredparental

stress

-StructuredClinical

InterviewforDSM-IV

ChildhoodDiagnoses:

Toassesspostpartum

depression

-Children’s

DepressionRating

Scale,revisedversion:

assesssubthreshold

depression

-Generalized

estimatingequations:

wereutilizedtoassess

therelationshipof

parentalstresson

postpartum

depressionduringthe

first6months

postpartum.

Observationalanalysis:

Acohortof106adolescent

mothersat289postpartumvisits

whowereenrolledinarandomized

controlledtrialtoprevent


ProjectREACH:

designedasapreventionprogram

Socio-demographiccharacteristics

wereassessedatbaselinepriorto

randomization.Parentingstress

anddepressionassessmentswere

completedatthreepostpartum

timepoints,namelyat6weeks,

3months,and6months.All

assessmentsweredeliveredby

trainedresearchassistantswho

wereblindedtostudygroup

assignment.

Participantscompletedapre-

interventionassessment

Themedianagewas16years

16%ofparticipantsreporteda

historyofdepression

19%werediagnosedwithPPD

25%experiencedhighlevelsof

parentalstressthrough6months

postpartum.

Adolescentmotherswhoreported

higherlevelsofparentalstresswere

atsignificantlyincreasedriskfor


Parentalstresswasa

significantriskfactor

fordevelopingboth

postpartum

depressionaswellas

subthreshold

depressionamong

adolescentmothers.

Interventionsthat

targetareductionin

parentalstressmay

leadtolessdepression

severityamong

primiparous

adolescentmothers.


Robinsonet

al.,2014

Lowmaternal

serumvitamin

Dduring

pregnancyand

theriskfor

postpartum

depression

symptoms

Cohort

Pregnancyisatimeof

vulnerabilityforvitamin

Dinsufficiency,and

thereisanemerging

literatureassociating

lowlevelsofvitaminD

withdepressive

symptoms.thelink

betweenvitaminD

statusinpregnancyand

alteredriskofpostnatal

depressivesymptoms

hasnotbeenexamined.

examinenthe

associationbetween

maternalserumvitamin

Dat18weeksgestation

andthelikelihoodof

developingpostpartum

depressionsymptomsin

thefirstfewdaysafter

birth.

-796pregnantwomen

-1989–1992

-inPerth

-gestationalageof18

weeks

-atthestatetertiary

maternityhospital,

KingEdwardMemorial

Hospital(KEMH)in

WesternAustralia.

excluded:

-non-caucasion

women

approvedbythe

HumanResearch

EthicsCommitteesat

KEMHand/orPrincess

MargaretHospitalfor

ChildreninPerth,

WesternAustralia.

-Bloodsample:

variableswere

measuredacross

differentseasons

-EPDS

-binarylogistic

regressionmodel

-SPSS

TheWesternAustralianPregnancy

Cohort(Raine)Studyandmeasured

levelsofvitaminD.

Venousbloodwasobtainedat

18weekspregnancy

Atrainedmidwiferecorded

detailedobstetricdatafromthe

participants’medicalrecords

followingdelivery,andwomenand

theirinfantswerefollowedup

3dayspost-birthwhilestillin

hospitalwithaclinicalexamination

andbriefquestionnaire.

-Womenreportedpostnatal

depressivesymptomsat3dayspost-

delivery

-Womeninthelowestquartilefor

vitaminDstatusweremorelikelyto

reportahigherlevelofpostnatal

depressionsymptomsthanwomen

whowereinthehighestquartilefor

vitaminD

LowvitaminDduring

pregnancyisarisk

factorforthe

developmentof

postpartum

depressionsymptoms.


Younetal.,

2011

Predictive

Validityofthe

Postpartum

Depression

Predictors

Inventory-

Revised

Descriptive

cross-

sectional

designwitha

self-

administered

questionnaire

Essentialprevention

strategiesarerequired

toidentifyhigh-risk

parturientwomen

earlybyassessingthe

riskofPDSinpregnant

womenprenatallyusing

ahighlypredictabletool

Thisstudyaimedto

investigatethe

predictivevalidityof

threeversionsofthe

PostpartumDepression

PredictorsInventory-

Revised(PDPI-R)in

Korea.

Datawerecollected

from316women

within6weeksafter

childbirthinBusan,

Korea,fromAugustto

November2010

ethicsapprovalfrom

theInstitutional

ReviewBoard

-self-administered

questionnaire,

including43itemsof

thePDPI-R:

-Edinburgh

Postpartum

DepressionScale

-SPSS

-Thegeneral

characteristicsofthe

participantswere

analyzedwithmeans

andstandard

deviationsfor

continuousvariables,

andfrequenciesand

percentagesfor

categoricalvariables.

ThisstudychosethePDPI-Rasits

PDSpredictiontool,andevaluated

itsusabilityinKoreabytestingits

predictivevalidity.

Firsttheymadealistofthe

hospitalsspecializinginwomen’s

care,andpostpartumcarefacilities

locatedintheBusanarea,and

contactedthedirectorsoftoget

permissionforthestudy.They

selected3institutions.one

researchervisitedtwohospitalsto

distributeandcollectthe

questionnaires,andmailedthe

questionnaires,withreturn

envelopes

Collecteddatawerecodedand

analyzed

Thepostpartumdepressionand

postpartumdepressivesymptom

(PDS)ratewas22.5%

Theareaunderthecurveofthe

receiveroperatingcharacteristic

curvewas.882fortheprenatal

versionofthePDPI-Rand.927forthe

fullversion.Thesensitivityand

specificitywere87.3%and85.1%,

respectively,atacutoffpointof9.5

forthefullversion,and91.5%and

66.1%,respectively,atacutoffpoint

of5.5fortheprenatalversion.

TheHosmer-Lemeshowgoodness-of-

fitstatisticswas3.554(p=.829)fortheprenatalversionand8.305

(p=.404)forthefullversion

thisshowedagooddegreeof

correspondencebetweenthe

estimatedandobservedprobabilities

ofPDS.Byage,education,and

socioeconomicgroups,the

discriminationandcalibrationwere

generallygoodforboththeprenatal

andfullversions.

ThePDPI-Rshowed

goodpredictive

validity.

Itisrecommended

thattheprenatal

versionofthePDPI-R

beusedtopredictPDS

forpregnantwomen

andthefullversionof

thePDPI-Rbeusedfor

womenduringthe

postpartumperiod.


Quispelet

al.,2014

Theroleof

depressive

symptomsin

thepathwayof

demographic

and

psychosocial

riskstopreterm

birthandsmall

forgestational

age.

multicentre

follow-up

study

depressivesymptoms

duringpregnancyare

associatedwithpreterm

birthandsmallfor

gestationalage.

Depressivesymptoms

andPTBandSGAshare

similardemographic

andpsychosocialrisk

factors.

Theaimistoinvestigate

whetherdepressive

symptomatologyisan

independentriskfactor,

oramediatorinthe

pathwayof

demographicand

psychosocialrisksto

PTBandSGA.

-Pregnantbeforethe

20thweekof

gestation.

-1335women

-fromOctober2009

toApril2011

-inthreeDutchurban

areas,inNetherland

Exclusioncriteria:

-Insufficient

commandofthe

Dutchlanguage

-Insufficientmental

capabilitytocomplete

thequestionnaire

independently,

-Mind2Care:

socio-economic

status,ethnicity,

educationallevel,

maternalage,

gestationalage,

primigravidity,

nulliparity,psychiatric

history,historyof

psychotropic

medicationuse,

smoking,alcohol

consumption,and

illicitdruguse.

EdinburghDepression

Scale

Mediationanalyses

wereconductedusing

theindirectmacroof

PreacherandHayes.

Allanalyseswere

performedusingthe

StatisticalPackagefor

SocialScience.

Pregnancyoutcomeswere

extractedfrommedicalrecords.

Aformalmediationanalysiswas

conductedtoinvestigatetheroleof

depressivesymptomsinthe

pathwaytoPTBandSGA.

Aunivariateassociationbetween

depressivesymptomsandPTBwas

observed.

Afteradjustingfortheriskfactors

educationallevelandsmokinginthe

mediationanalysis,thisassociation

disappeared.

Oneeducationalaspectremained

associated:loweducation.

Depressive

symptomatology

appearednomediator

inthepathwayof

demographicand

psychosocialrisksto

PTBorSGA.

Thepresumed

associationbetween

depressivesymptoms

andPTBseems

spuriousandmaybe

explainedby

demographicand

psychosocialrisk

factors.


Damaet

al.,2016

Thyroid

peroxidase

autoantibodies

andperinatal

depressionrisk:

Asystematic

review.

systematic

review.

Whilethyroid

autoantibodieshave

beenlinkedto

depressioningeneral

populationsamples,itis

unclearifthe

immunologicalmilieuof

pregnancyaltersthis

association.

Theaimofthisstudyis

toexaminingifthereis

aassociationbetween

abnormalTPO-ABtiters

intheperinatalperiod

anddepressionduring

pregnancyandthe

puerperium.

MEDLINE,EMBASE,

PsycINFO,andCINAHL

databaseswere

searchedthrough

February2016.

-DSM

-EPDS

-Clinicianratedscales

(depression)

Newcastle-Ottawa

Scale(quality)

11articleswereeligiblefor

qualitativesynthesis.

Theysystematicallyreviewedthe

literaturetodetermineifabnormal

levelsofautoantibodiesthattarget

thyroperoxidase(TPO-AB)during

theperinatalperiodareassociated

withanincreasedriskofantenatal

andpostnataldepression.

-Threeoffivestudiesreported

statisticallysignificantassociations

betweenelevatedTPO-ABtiters

(TPO-AB+)andconcurrentdepression

at12–25weeksgestation.

-Fouroffivestudiesfoundsignificant

associationsbetweenTPO-AB+status

at12–25weeksgestationand

depressioninthepostpartumperiod.

-Twooffourstudiesfoundlinks

betweenpostpartumTPO-ABand

depressionconcurrentlyinthe

puerperium.

-HighlevelsofTPO-

ABduringpregnancy

increaseriskfor

antenataldepression.

-HighlevelsofTPO-

ABduringpregnancy

increaseriskfor

postnataldepression.

-PostpartumTPO-AB

andconcurrent

depressionwere

weaklyassociated.


Beestinet

al.,2014

Theimpactof

maternal

postnatal

depressionon

menandtheir

waysof

fathering:an

interpretative

phenomenologi

calanalysis.

Analysis

Postnataldepression

affects15%ofwomen

inWesterncountries.

Therearefindingsabout

theeffectsonfathersas

wellastheextentto

whichfathersbuffer

againstthenegative

effectsofdepressionon

children.

Theaimofthisstudyis

tounderstandtheways

inwhichmaternal

postnataldepression

affectsmenandtheir

waysoffathering.

14Britishfathers

inclusioncriteria:

-thepartner

experiencedatleast1

episodeofPPD.

Interview

Datawereanalysed

withinterpretative

phenomenological

analysis.

Intervieuwswereconductedwith

thefathers.

Theinterviewexploredhowtheir

partner’sdepressionaffected

them,thepartnerrelationship,

theirchildrenandtheirwaysof

fathering.

Thepartner’sdepressionledto:

-Physicalandpsychologicalmaternal

absence.

-Fracturingofthefamilyunit.

Thingsthattooksomemenaway

fromfathering:

-Unequaldivisionsoflabour.

-Unfulfilledexpectations.

-Athwartingofpreferredwaysof

fathering.

-Preoccupationwiththeirpartner’s

depression.

Somefathersreportedadaptationby

acceptingthelossofsharedparenting

andinvestinanexclusivefather-child

relationship.

Fatheringappearsto

beparticularly

affectedbythelossof

acloseadult

relationship.


Goodman

etal.,2011

Maternal

depressionand

child

psychopathology

Meta-

Analytic

Review

Theassociation

betweenmaternal

depressionandadverse

childoutcomesiswell

established.

Thestrengthofthe

association,thebreadth

orspecificityof

theoutcomes,andthe

roleofmoderatorsare

notknown.

Theaimofthisstudyis

todeterminetheoverall

strengthofthe

associationsbetween

maternaldepression

andchildaffective

andbehavioral

outcomes.

Thestudy

Included:

-dataexplicitlyon

depressionin

mothers.

-studieshadto

presentdataonthe

associationbetween

maternaldepression

andbehavioral

problemsorpositive

ornegative

affect/behaviorin

children.

Excluded:

-Acombinationof

datafrommothers

andfathers.

-Adultoffspring

ofdepressedparents

fathers

-Studiesrelyingon

retrospectivereports

Searchstrategies:

PsycINFO,

DissertationAbstracts,

andERIC

Theycreateda

databaseusingthe

comprehensivemeta-

alalysisprogram.

Metaanalysisof193studieswas

conductedtoexaminethestrenght

oftheassociationbetween

mothersdepressionandchildren’s

behavioralproblemsoremotional

functioning.

Maternaldepressionwassignificantly

relatedtohigherlevelsof

internalizing,externalizing,and

generalpsychopathologyand

negativeaffect/behaviorand

tolowerlevelsofpositive

affect/behavior,withallassociations

smallinmagnitude.

Resultsare

interpretedinterms

ofimplicationsfor

theoreticalmodels

thatmovebeyond

maineffectsmodelsin

ordertomore

accuratelyidentify

whichchildrenof

depressedmothers

aremoreorlessatrisk

forspecificoutcomes.


Fredericks,

2014

Postpartum

Depression,

Neurotransmitt

ers,and

Nutrition

article

Manynewmothers

withPPDhavelow

serotoninor

norepinephrinelevelsin

thebrainthatare

aggravatedby

nutritionaldeficiencies.

Propernutritionis

essentialforthe

productionof

neurotransmitters.

WomenwithPPD

literatuurstudy

lowserotoninlevelshavebeen

associatedwithvirtuallyeverytypeof

depression

AnothercauseofPPDinnewmothers

resultsfromlowlevelsof

norepinephrine.

Ifsomeonedoesnothaveenough5-

HTPandP5P,thebrainwillnot

producesufficientserotonin,

resultingindepression.

TheMediterraneandietiseffectivein

combatingthehealthproblems

associatedwithmooddisorders.the

Mediterraneandiethasbeenfound

tohavehealthbenefitsfortheir

childrenaswell.

Fornewmotherswho

arenursinganddonot

wanttotake

medication,nutrition

anddietarychanges

mayrepresentviable

alternatives.In

additiontotherapy

andotheralternative

therapies,nutrition

counselingcanbe

helpfulinrelieving

depressivesymptoms

andimprovingoverall

well-being.


Elena

Arroyo-

Borrellet

al.,2017

Influence

maternal

backgroundhas

onchildren’s

mentalhealth

Literature

study

Halfofallmentalhealth

problemsbeginduring

childhood.Parental

circumstancesare

crucialinchildren’s

growthand

developmentand,since

studieshaveargued

thatmaternalfactors

arethestrongest

predictorofnegative

outcomesforchildren,

itisessentialtostudy

theroleofamotherin

particularplaysinthe

mentalhealthofher

child.

-Childrenof4-14

yearsold.

-2006

Strengthsand

Difficulties

Questionnaire(SDQ)

Mixedmodels

Theyusesamplescomprisedof4-

14-year-oldminorsfromthe2006

SpanishNationalHealthSurvey

(SNHS),undertakenpriortothe

crisis,andthe2011SNHS,carried

outduringthecrisis.The

participatingchildren’smental

healthisassessedusingthe

StrengthsandDifficulties

Questionnaire(SDQ).Mixedmodels

areusedtoevaluatetheinfluencea

mother’shealthandher

socioeconomicstatusmayhaveon

herchildren’smentalhealth.We

alsoaddinteractionstoobservethe

effectspecificsocioeconomic

determinantsmayhavehadduring

theeconomicdownturn.

Theriskofachildsufferingfrom

mentalhealthdisordersincreases

whentheirmotherhasmentalhealth

problems.

-Socioeconomicdeterminants

-lowsocioeconomicstatus(SES)

-motherhasattainedahighlevelof

education

-parentsareunemployed.

playarole,thissignificantlyreduces

theprobabilityofachildhaving

mentalhealthproblems.

‘Homemaker’istheactivitystatus

mostpositivelyrelatedtochildren’s

mentalhealth.

theSpanisheconomicdownturnhas

notsignificantlychangedchildren’s

mentalhealthproblemsandthe

negativeeffectsoflowmaternalSES.

amother’shealthand

hersocioeconomic

status,aswellasother

household

characteristics,are

foundtoberelatedto

herchildren’smental

well-being.


Victor,

2015

Anewconcept

ofmaternity

blues:Istherea

subgroupof

womenwith

rapidcycling

mood

symptoms?

Studyused

a

prospective

longitudinal

designand

included

threesteps.

Thefirst

step

evaluate

the

psychometri

cproperties

ofthe

translated

scale.The

secondstep

consistedof

another

statis-tical

analysisto

confirmthe

structureof

thefirst

draftofthe

Dutchscale.

Thethird

step

included

concurrent

validity

analysisand

research

intode

terminants

ofhigh

scoreson

several

instruments

(MBSand

EPDS)that

wereused.

Theaimofthisstudyis

toidentifywomenwith

theserapidcycling

moodsymptomsinthe

generalpopulationand

toinvestigatepossible

riskfactorsofthese

symptoms.

ADutchtranslationof

theMaternityBlues

Scale(MBS)of

Kennerleyand

Gath(1989),a28-

itemself-

ratingscalewasdistribu

tedinseven

communitymidwife

officesto

examineitspsychometr

icproperties.Atotalof

1347

thirdlatetrimester(32–

34weeks)pregnant

womenvisitingtheir

midwifewereinvited

toparticipateinthe

study.

TheMaternity

BluesScale(MBS)was

validatedinThe

Netherlandsin949

womenatoneweek

postpartum.Personal

andfamilyhistoryof

mooddisordersand

obstetric

demographicswere

collectedandthe

EdinburghPostnatal

DepressionScale

(EPDS)was

completed.A16-item

three-factorMBS

solutionwasfound:

depression,negative

andpositiveaffect.

Thelattertwowere

usedtodefinearapid

cyclingmood

symptomsgroup.

Thewomanwereaskedtofillinthe

28full-itemversionoftheMBS,

the10-itemversionoftheEPDSand

someadditionalquestions

regardingobstetricout-comeat

theseventhpostpartumday.

Exclusioncriteriawere:notbeing

Caucasianandnotbeingabletoread

andunderstandDutchsufficiently.

Inaddition,womenwithpreterm

birth(37weeksofgestation),

womenwhogavebirthtoachild

withseriouscongenitalabnormality

orhadapostnatalhospitalization

ofthenewbornwereexcluded

fromtheanalysis.Thetotalsample

ofrespondentswasrandomly

dividedintotwosubsamples.

Sample1wasusetoconductan

explorativefactor

analysis(EFA)whilesample2was

usedtoconductaConfirmatory

FactorAnalysis(CFA).Thereafter,

datafromsampleweremergedfor

furtheranalysis.Thestudywas

approvedbytheMedicalEthics

ResearchCommit-teeofthe

MáximaMedicalCentrein

Veldhoven,TheNetherlands.

20(2%)womenreportedhigh

negative/highpositiveaffect(rapid

cyclingmoodgroup)and65(7%)

womenweredepressed.Aprevious

episodeofdepression,majorlife

eventsandinstrumentaldelivery

wereindependentlyrelatedto

depression,whileonlyahistoryof

depressioninfirst-degreerelatives

wasindependentlyrelatedtorapid

cyclingmood.Limitations

First,nosyndromaldiagnoseswere

obtainedfordepressionandrapid

cyclingmooddisorder.Second,

historyofdepressionwasself-

reported.

Third,ourstudywasnotdesignedto

studythelongitudinalfollow-upof

womenwithrapidcyclingmood

symptoms.‘rapidcyclingmood

symptoms’canbeidentifiedwitha

possiblemorefamiliarformofmood

disorder.

Thestrengthofthe

studyisanew

approachtotheblues

concept,thelarge

samplesizeandthe

standardizedwayof

assessmentof

symptomsatthe

seventhpostpartum

day.

Clinician'sandresearch

erscouldusetheshort

16-itemversionofthe

MBSwithspecial

attentiontothetwo

subscalesnegative

andpositiveaffect

todefineasubgroup

with‘rapidcycling

mood’symptoms


Doornbos,2008

Sequential

serotoninand

noradrenalin

associated

processes

involvedin

postpartum

blues

.

Investigatedwhether

postpartumblueswas

relatedtochangesin

parametersof

noradrenergic

andserotonergic

functioning.

Twenty-sixhealthy

pregnantwomenwho

visitedthematernity

clinicoftheErasmus

UniversityMedical

CenterinRotterdam

participated

inthisstudy,after

theygavewritten

informedconsent

bloodwascollectedat

theendofpregnancy

and5daysand

6weekspostpartum.

Serotonergic

parameterswere:

plateletserotonin

content;paroxetine

bindingto

plateletmembranes

asanindexof

serotonintransporter

activity;theserotonin

precursortryptophan

in

proportiontothe

largeneutralamino

acids,asanestimate

ofitscerebralinflux.

Noradrenergicindices

were

thenoradrenaline

precursortyrosineand

itsmetabolite3-

methoxy-4-

hydroxyphenylglycol

(MHPG).The

KennerlyandGath

bluesquestionnaire

wasappliedatdayfive

postpartum.

Bloodwascollectedat

theendofthethird

trimester(after

36weeks),and

postpartumatday5

and6weeks.The

following

biochemical

parameterswere

measured:theplatelet

serotonin

content;the

paroxetinebindingto

plateletmembranes

ADutch

versionofthe

KennerleyandGath

blues

questionnairewas

usedatthe

fifthpostpartumday

(Ilesetal.,1989;

Kennerleyand

Gath,1989a).This

questionnaireisthe

mostusedinstrument

formeasuringblues.

According

tothisscalewomen

haveblueswhenthe

scorewashigher

thanthemeanofthe

wholegroup

Blood(20ml)wascollected

between9:00and10:30AMin

siliconatedvacutainertubes

containing0.15%K3-EDTAas

anticoagulant.

Platelet-richplasmawasobtained

bycentrifugationofthe

bloodat90×gfor20minat20°C.

Asampleof200μlwasfrozenat

−80°Cforthedeterminationof5-

HTandplateletswerecountedina

sampleof50μl.Therestofthe

platelet-richplasmawascentrifuged

at

2650×gfor20min.The

supernatant(plasma)wasfrozenat

−80°Cfor

thedeterminationofaminoacids

andMHPG.Theplateletswere

isolatedfromthepelletaftertwo

centrifugationruns,pooledand

washedin10mlbuffer(Tris–HCl50

mM,NaCl150mM,Na2-EDTA

20mM,pH7.35)andfinallyfrozen

at−80°Cfordeterminationof

paroxetinebinding.

Theincidenceofpostpartumblues

was30%.Thetryptophanratioand

serotonincontentofplatelets

weredecreasedatdayfive

postpartuminallwomen.Bmax

paroxetineatdayfivewascorrelated

withbluesscore.MHPGlevelsat6

weekswereincreasedinwomenwith

blues.

InaregressionmodelMHPGat6

weekswasrelatedtobluesscoreand

MHPG

atdayfive,explainingN50%ofthe

variation

Adecreased

serotonergicactivity

wasfoundatthefifth

daypostpartuminall

subjects.

IncreasedSERT

activity,reflectedby

higherparoxetine

bindingtoplatelets

mightbeinvolvedin

the

onsetofblues.The

elevatedMHPGlevels

inwomenwithblues

arecompatiblewitha

higherstress

sensitivity,ora

decreasedstress

copinginthoseandis

suggestedtobe

involvedwiththe

onsetof

depression.


Awhonn,2015

Moodand

Anxiety

Disordersin

Pregnantand

Postpartum

Women

Position

statement

Allpregnantand

postpartumwomen

should

bescreenedformood

andanxietydisorders.

Nursesareinkey

positionstoscreen

women,provide

educationregarding

perinatalmoodand

anxiety

disorderstopregnant

andpostpartumwomen

andtheirfamilies,and

ensureappropriate

treatment

referrals.

Allpregnantand

postpartumwomen

shouldbescreened

Psychosocial

interventionssuchas

peersupportand

nondirective

counselinghavealso

beenshowntobe

beneficialin

decreasingdepression

symptomsin

postpartumwomen

Culturallyspecificpublichealth

campaigns

thathelpwomenandtheirfamilies

betterunderstand

perinatalmoodandanxietydisorders

andwheretoseektreatment,if

needed.

_Increasedaccesstoperinatal

mentalhealth

interventions,including

psychotherapy,that

arehigh-quality,affordable,and

logistically

feasible,includinginthehomeor

integrated

intotheobstetricsetting.

_Insurancecoverageinpublicand

private

plansforperinatalmoodandanxiety

disorder

screeningandforthefullrangeof

effective

treatmentoptions.

_Establishmentofcommunity

supportnetworks

andcommunity-basedpartnerships

intended

tosupportpregnantandpostpartum

women.

_Furtherresearchtodiscernmore

accurately

theprevalenceandcourseofanxiety

overthe

perinatalperiod.

_Promotionofcontinuingeducation

andtraining

fornursesandotherhealthcare

professionals.

Psychological

therapies,particularly

cognitivebehavioral

therapy,havebeen

showntoeffectively

reduce

anxietyamongthe

generalpopulationof

patients

withanxietydisorders

N.M.-C

Glangeaud-

Freudentha

l,etal.,

1999

Severepost

deliveryblues:

associated

factors

Self

administere

d

questionnai

res+

including

Tostudysevere

postpartumbluesand

associatedfactors

102womenin2

maternityunits

Selfadministered

questionnaires+

includingmaternity

bluesquestionnaire

Severeblueswasassociatedwith

mothersunemploymentbutnotwith

theirsocio-demographic

characteristics.Womanwhobreast

fedhadahigherfrequencyofsevere

blues.


maternity

blues

questionnai

re

Theseresultssuggestthatboth

breastandinsecurepsychologicaland

socialsurroundingsuchas

unemploymentmayberiskfactors

forsevereblues

Bydlowski,

etal.,2013

Postpartum

blues:amarker

ofearly

neonatal

organisation

larger

longitudinal

study

Thestudy

extends

frombirth

throughthe

infant’sfirst

monthsof

school()4

yearsold).

Thegoalofthisstudyis

toevaluatethe

evolution

ofmother’semotional

expression,mother–

infantinteractions,

andchilddevelopment,

at8weeksand3years

ofage,toverifythat

datainimmediate

postpartumenableus

tomakeavalid

prognostic

regardingchild

development.

Mother–infantdyads

includedinthestudy

wererandomly

selected

atmaternitywards

fromDay1toDay5

postpartum

Thewomeninthe

studywereall

primiparae

Asemistructured

interviewwas

established,onthe

basisof

aclinician’sjudgment,

toidentifythe

symptomsofblues

most

frequentlyidentified

ininternational

literature(crying,

sadness,

anxiety,tension,

irritability,

concentration,

confusion,sense

ofslowdown,joy,

happiness,

helplessness,

ruminations,dark

thoughts,fatigue,

significantfluctuations

oftheemotional

state,

feelingemotionally

overwhelmed,

hypersensibility).

Bygatheringdatafrom

semistructuredinterviews,afirst

clinical

classificationofmotherswas

established.Thisclassification

wassubsequentlyvalidatedbya

secondblindedexpert,using

adecisiongridforinterrater

agreement,withoutcalculationof

concordance.

Firstnotethatourstudyshoweda

62%prevalenceofparticipants

withpostpartumblues(bothordinary

andsadblues).This

matchesdatatypicallyfoundinthe

literature

Clusteranalysisrevealedatwo-class

structure,where78%ofwomenwith

OBwerefoundtobelongtothesame

class,withahighermedian

scoreonnewborn“hand-to-mouth

activity”whichcorrelatedtoself-

quietingactivity,heightened

regulationofawakestates,decreased

needforadult

support,betterdefensive

movements,greaterattentiveness,

anddiminishedirritability.The

acquiredfacultiesdemonstratedby

newbornswhosemothers

experienceOBreflectadistinct

skillsetofneuropsychomotor

maturity.

LoriE.Ross,

etal.,2005

Sleepand

perinatalmood

disorders:a

criticalreview

Review

paper

Inthisarticlewereview

whatisknownabout

changesinsleep

physiologyand

behaviourduringthe

perinatalperiod,witha

focus

ontherelations

betweensleepand

postpartum“blues,”

Toidentifyrelevant

articlesforthisreview,

searchesofthe

onlinedatabases

MEDLINEandEMBASE

wereconducted

usingcombinationsof

thesearchterms

“sleep,”“pregnancy,”

“puerperium,”

onlinedatabases

MEDLINEandEMBASE

Additionalarticleswereidentified

byscanningthereferencelistsof

theretrievedarticles.

AllEnglish-andFrench-language

articlesthatreportedoriginal

datarelatedtomaternalsleepand

postpartumblues,depression

orpsychosis,aswellasarticles

reportingoriginal

dataforsleep-basedinterventions

Theliteraturereviewedhere

indicatesthattheinteraction

between

sleepandperinatalmooddisordersis

significantandworthyoffurther

study.Reductionofsleepdeprivation

during

theperinatalperiodmayofferacost-

effectivemethodfor

theprevention,andpotentially


depressionand

psychosisandonsleep-

basedinterventionsfor

thetreatment

andpreventionof

perinatalmood

disorders.

“affect,”“mood,”

“depression,”

“psychosis”

and“psychotic

disorders.”

.

targetingoneofthese3

conditions,wereincludedinthis

review

treatment,ofpostpartumdepression

andpsychosis.

Sari

Goldstein

Ferber

(2004)

Thenatureof

touchin

mothers

experiencing

maternity

blues:the

contributionof

parity

observation

alsurvey

basedstudy

Stein’s

Maternity

BluesScale

Maternaltouchisan

essentialpartofthe

initialcontactbetween

themother

andhernewbornand

hasdevelopmental

effectsonthechild.MT

isknowntobereduced

in


ThenatureofMTin

mothersexperiencing

maternitybluesandthe

effectofparityarestill

unknown.

Seventy-fivemothers

wererecruitedfrom

theongoingseriesof

deliveries

Motherswere

categorizedas

exhibitingmaternal

blues

accordingtoStein’s

depressionscale.

Theparticipantswere

recruitedfromalarge

medical

centerinnorthern

Israelandwere

randomlyassignedto

thestudyfromthe

successiverate

ofdeliveriesduring

theperiodofstudy.

Mother’sageranged

from18to42years.

Infant

birthweightranged

from2500to4000g

andgestationranged

from38to42weeks.

Theparticipatingmotherswere

observedduringinteractionwith

theirnewbornsonthe

second-daypostpartum.Touching

behaviorwasscoredon-line

accordingtotheTouchScoring

Instrument,whichincludesnine

typesofMT.

Primiparousmotherswithblues

avoidedalltypesoftouchwhereas

multiparousmothers

withbluesprovidedfirmtouchand

holding.Allmotherswithblues

avoidedproprioceptivetouch.

Multiparousmotherswithout

maternalbluesprovidedvarious

typesoftouchincludingaffectionate

holdingandmatter-of-facttouch

whereasprimiparousmothers

withoutbluesmostlyprovided

holding

Motherswith

maternityblueson

day2exhibiteda

patternofMTsimilar

tothatknown

tocharacterize

postpartum

depression.Mothers

withoutbluesareable

toprovide

developmental

touchinamanner

knowntofacilitate

CNSstabilityand

newbornadjustment

totheextra-uterine

world.

Ramsha

Rukh,etal.,

2012

PREVALENCEOF

POSTPARTUM

DEPRESSIONIN

PRIMIGRAVIDA

AND

MULTIGRAVIDA

WITHNORMAL

PHYSIOLOGICAL

STATUS

observation

alsurvey

basedstudy

Thisstudyisperformed

todeterminethe

prevalenceof

PostpartumDepression

(PPD)and

compareit’spercent

prevalenceingravida

onewithmultigravida

andalsotohighlightthe

symptomsthat

oftenignoredleadingto

postpartumpsychosis.

generalfemale

populationbyaclose

endedquestionnaire

andthecollecteddata

isbeingdividedinto

two

groups,primigravida

andmultigravidawith

totalresponserate

80.4%.

agebetween

16–39yearswith1

weekupto12weeks

ofpostpartumand

normalphysiological

status.Exclusion

criteriaaregravida

five,womenwith

historyofpsychiatric

disorderandunusual

emotionalscenarios.

Inclusioncriterionisagebetween

16–39yearswith1weekupto12

weeksofpostpartumandnormal

physiologicalstatus.Exclusion

criteriaaregravidafive,women

withhistoryofpsychiatricdisorder

andunusualemotionalscenarios.

Theincidenceofmaternitybluesis

moreascomparedtoPPDi.e.82.78%

babybluesand17.21%PPD

whichisfoundtobemorecommon

amongprimigravidamothers(68%)as

showninFigure1.Theage

groupmosthighlyaffectedrange

from16-25yearswithpercentageof

57.69%while23.07%belongto

26-35yearsand19.23%to36-39

years.Approximately65.38%ofthe

respondentswithPPD

wereundergraduatewhile19.23%and

Thehealthofthe

nationisoftenjudged

bythehealthof

mothersandinfants.

Inallsocieties,family

isthe

centralnucleusof

peopleandmothers

playanindispensable

roleinthehealthof

anynation.

Depressionis

oneofthemost


15.38%weregraduatesand

postgraduatesrespectively

commonly

experiencedfeatureof

post-partumand

womenparticularlyin

oursociety

oftenremains

undiagnosedand

untreatedwhich

contributetohighest

rateofpostpartum

depression

DebraA.

Scrandis,et

al.,2007

Depression

afterDelivery:

RiskFactors,

Diagnosticand

Therapeutic

Considerations

Review

assessment

process

Theprimarygoalofthe

assessmentprocessis

toidentifywomenat

riskforPPDaswellas

women

alreadyinthedepthsof

depression,andto

evaluatewomenat

immediateriskforself

andothers(e.g.,

suicidality,postpartum

psychosis).Screening

forPPDidentifiesmore

casesthanrelyingon

provider

identificationaloneina

varietyofpatient

populationsand

countries

This

integrativereview

examinedrecent

prevalence,etiologies,

andriskfactorsof

postpartum

psychiatric

disorders,aswellas

diagnosticand

treatmentoptions

specificallyforPPD.

Researchstudiescontinuetoexamine

theetiologiesandspectrumof

postpartumpsychiatricdisorders.

Distinguishingpostpartummood

disorders,improvingidentificationof

PPD,andtreatingwitheffective

therapiescandecreasethepoor

outcomesassociatedwithchronic

andseveredepressioninpostpartum

women.Thisliteraturereview

identifiedmixedfindingsamong

varioustreatmentoptionsavailable.

Gunilla

Lilja,etal.,

2011

Depressive

moodin

womenat

childbirth

predictstheir

mood

andrelationship

withinfantand

partnerduring

thefirstyear

postpartum

A

longitudinal

studywith

first-time

mothers,

normal

pregnancies

,givingbirth

tohealthy

babies

participated

inthestudy

Theaimwastodescribe

first-timemothers’

feelingsfortheir

infantandpartner

duringthefirst

postpartumyearin

relationtomaternal

depressivesymptoms.

Additional

questionnaires

assessingthewoman’s

moodandrelationship

withherinfantand

partnerwerefilledout

atdays3

and10,andat6and

12months

postpartum.

Thisstudyispartofa

largerresearch

programmedesigned

toevaluatedifferent

aspectsofintrapartum

careandincidents

(31),andallpartshave

notyetbeen

published.The

studyislongitudinal,

withdatacollectedby

questionnaires

atdays3and10,and

at6and12months

Themidwifeinchargeofthestudy

informedthemothers

atthedeliverywardaboutthe

ongoingstudy.Ifthe

mothersagreedtoparticipate,they

respondedtothefirst

questionnaire(day3)before

leavingthehospital

Twenty-twopercentofthewomen

scoredhighon

EPDSonday10postpartum.In

addition,lowmood

seemedtoremainprevalentoverthe

baby’sfirstyear,as

confirmedbythemoodscaleat6and

12monthspostpartum.

Womenwithdepressivesymptoms

showedless

closeness,warmthandconfidenceas

measuredbythe

infantandpartnerrelationshipscales

overthefirstyear.

Toscreenwomenfor

depressivesymptoms,

10dayspostpartum

seemstobepredictive

ofmaternal

assessmentof

maternal–infant

relationship

throughoutthe

firstyearandenables

earlyintervention


postpartum.

IlonaS.

Yim,etal.,

2016

Biologicaland

Psychosocial

Predictorsof

Postpartum

Depressio

N

Systematic

Reviewand

Callfor

Integration

Review

Themainbodyofthe

reviewhasthree

sections:(a)biological

processes/factors,

includingendocrine,

immune/inflammatory,

andgenetic/epigenetic

riskfactors;(b)

psychosocial

processes/factors,

includingstressand

interpersonalrisk

factors;and(c)

integrativestudies.We

concludewithan

evaluationofthe

currentstateofthe

literatureandsuggest

promisingdirections

forfutureresearch.

systematicliterature

searchwasperformed

accordingto

guidelinesinthe

PRISMA(Preferred

ReportingItemsfor

SystematicReviews

andMeta-Analyses)

statement(Moheret

al.2009).

Searcheswere

conductedinPubMed

andPsycINFO.

Keywordsincluded

combinationsofthe

wordspostpartumor

postnataland

depression.

Thesearchstrategy

yielded2,601hitsin

PubMedand2,533

hitsinPsycINFO,

resultingin3,597

recordsafterremoval

of1,537duplicates

Studiesonotherpsychiatric

conditionsincludingpostpartum

psychosis,

anxietydisorders,and

posttraumaticstressdisorders

wereexcluded,asweremixed

samples

whenresultswerenotavailablefor

PPDasaseparateoutcome.Studies

onnonhumananimals

werealsoconsideredtobebeyond

thescopeofthisreview.

Interpersonalriskandprotective

factorsarepopulartopicsofresearch

onPPD.The

strongestevidencereviewedhere

suggeststhatthequalityofa

woman’srelationshipsinthe

perinatal

periodisassociatedwithherriskof

PPD,withhigh-qualityrelationships

andsocialsupport

offeringprotectionagainstPPD,and

conflict-ridden,abusive,or

unsupportiverelationshipsconferring

risk.Awoman’spartnerandherown

motheremergeasmostcriticalwith

respecttoPPD,

whereasevidenceismixedforthe

rolesoffriendsandotherfamily.

Goutaudier

,etal.,

2012

Negative

emotions,

childbirthpain,

perinatal

dissociationand

self-efficacyas

predictorsof

postpartum

posttraumatic

stress

symptoms

A

prospective

longitudinal

study

Theaimofthestudy

wastoassessthe

contributionofnegative

emotions,childbirth

pain,perinatal

dissociation,and

feelingsofself-efficacy

to

thedevelopmentof

posttraumaticstress

disorder(PTSD)

symptomsfollowing

childbirth.

Aprospective

longitudinalstudywas

carried

outon98women

fromthesouthof

Francearea.Four

questionnaireswere

completed

at2–3days

postpartum:the

Peritraumatic

EmotionsList(PEL),

the

Frenchversionofthe

McGillPain

Questionnaire,the

Peritraumatic

Womenwere

recruitedthroughtwo

privatehospitals(n=

32)andapublicone

(n=

66),fromthesouthof

Francearea,between

FebruaryandMay

2009(thereareno

significantdifferences

betweenthesetwo

populationswith

regardto

sociodemographic

andobstetric

characteristics).Only

womenover18years

Painand

negativeemotionsweresignificant

predictorsoftheintensityof

posttraumatic

stresssymptomsat6weeks

postpartum.Althoughhigherlevelsof

paincontribute

toincreasedPSTDsymptoms,and

highernegativeemotionalso

contributes

toPTSDsymptoms,theeffectofpain

onPSTDisstrongerwhenthereare

high

levelsofnegativeemotion.

Ourfindingshighlight

thatpain,negative

emotionsandtheir

interactionwere

significantpredictors

of

posttraumaticstress

symptomsand

confirmthe

importanceof

developingmore

specifictreatments

focusingonsupport

andprevention.


Dissociative

Experience

Questionnaire(PDEQ)

andtheChildbirth

Self-efficacyInventory

(CBSEI).TheImpactof

EventScale-Revised

(IES-R)assessing

posttraumatic

stresssymptomswas

alsocompleted6

weeksafterdelivery.

whogavebirthto

alivingandhealthy

infant1wereincluded.

Onehundredand

twenty-fivewomen

wereapproached

duringtheirstayat

thematernityhospital

andthreedeclinedto

participate.

Nynkede

Groot,et

al.,2016

Vulnerable

pregnant

womenin

antenatal

practice:

Caregiver's

perceptionof

workload,

associated

burdenand

agreementwith

objective

caseload,and

theinfluenceof

astructured

organisationof

antenatal

riskmanagemen

t.

Observation

alstudy

Weinvestigated,aspart

ofanational

programme,whether

thesubjective

caregiver'sperception

ofworkloadandthe

objectivereg-istry-

basedcaseloadof

vulnerableclientsarein

agreement,and

whetherastructured

organisationof

antenatalrisk

managementreduces

theburdenassociated

withtheperceived

workload,inparticularif

theobjectivecaseloadis

high.

wecombinedthree

datasources:

(1)attheunitlevel

(i.e.midwifery

practice,obstetricunit)

interviewdatafrom

caregivers,fromwhich

wederiveda)the

(subjective)

caregiver'sperception

ofworkload,

b)theassociated

burdenand

c)organizational

structureofantenatal

riskmanagement,

(2)attheunitlevel

perinatalregistrydata,

fromwhichwe

derived)unit

characteristicsand

b)(objective)unit

specificcaseload,and

(3)attheindividual

clientlevelsurvey

datacollectedduring

thefirstantenatal

visit,fromwhichthe

prevalenceof

vulnerableclientswas

derived

sixteenunitshadcompletedataonall

measures.Generally,subjectivework

loadandobjectivecaseloadwere

onlyweaklyrelated,therelation

beingmodifiedbytheorganizationof

antenatalriskmanagement.Ifthe

organizationalstructureofantenatal

riskmanagementwaslow,the

experiencedburdenwashigh,evenif

theobjectivecaseloadwaslow.

Highlystructuredantenatalrisk

managementwasassociatedwitha

mediumtolowburden.

ourobservational

studysuggeststhat

evenahighcaseload

canbedealtwithby

structuredantenatal

riskmanagement.A

changefromthe

currentindividual

case-findingpoliciesto

wardsamore

universalscreen-like

approachbenefit.


Kathleen

Kendall-

Tackett,

(2010)

FourResearch

FindingsThat

WillChange

WhatWeThink

AboutPerinatal

Depression

Inthis

guest

editorial,I

examine

depression

and

breastfeedi

ng

inabroader

framework.

theauthorexamines

depressioninpregnant

andbreastfeeding

womeninlightofthis

recent

researchanddescribes

fourmajorfindingsthat

areinfluencinghowwe

thinkaboutdepression

innew

mothers:inflammation

hasanetiologicrolein

depression,a

relationshipexists

betweensleep

disturbances

anddepression,

breastfeedingprotects

maternalmentalhealth,

andalleffective

treatmentsfor

depressionareanti-

inflammatory

interventions.

thenewhealth-psychologyresearch

indicatesthatdecreasingstressand

loweringinflammation

aretwousefulstrategiesforboth

prevention

andtreatmentofdepression.There

aremanyways

totreatdepression,includinga

numberofnonpharmacological

methods.Andallofthemlower

inflammation.

Sincewerecognize

thatdepressioncan

leadtoserious

consequencesfor

bothmotherand

baby,havinganarray

ofpossibletreatments

isgood

newsindeed.Current

researchalsoindicates

that

ifmotherswantto

continue

breastfeeding,sound

medicalrationale

supportstheir

decision.

Postpartum depressie - ScriptieBank · postpartum depressie, postpartum psychose en...

Documents

Transcript of Postpartum depressie - ScriptieBank · postpartum depressie, postpartum psychose en...